Το Νέο Κεϋνσιανο Υπόδειγμα. Ένα Δυναμικό Στοχαστικό Υπόδειγμα Γενικής Ισορροπίας με Κεϋνσιανά Χαρακτηριστικά

Transcript

1 Το Νέο Κεϋνσιανο Υπόδειγμα Ένα Δυναμικό Στοχαστικό Υπόδειγμα Γενικής Ισορροπίας με Κεϋνσιανά Χαρακτηριστικά Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική, 2014

2 Το Νέο Κεϋνσιανό Στοχαστικό Δυναμικό Υπόδειγμα Γενικής Ισορροπίας Στη διάλεξη αυτή παρουσιάζουμε τη διάρθρωση του νέου κεϋνσιανού υποδείγματος των οικονομικών διακυμάνσεων, υποθέτοντας αρχικά άμεση και κατόπιν σταδιακή προσαρμογή του επιπέδου των τιμών. Σε αντίθεση με τα παραδοσιακά κεϋνσιανά υποδείγματα, στα οποία οι βασικές σχέσεις δεν συνάγονται από ρητά μικροοικονομικά θεμέλια, το νέο κεϋνσιανό υπόδειγμα είναι ένα δυναμικό στοχαστικό υπόδειγμα γενικής ισορροπίας, βασισμένο σε μικροοικονομικά θεμέλια αντίστοιχα με το νέο κλασσικό υπόδειγμα. Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

3 Το Νέο Κεϋνσιανό Υπόδειγμα και οι Νομισματικοί Κύκλοι Το νέο κεϋνσιανό υπόδειγμα, σε αντίθεση με το νέο κλασσικό υπόδειγμα, μπορεί να εξηγήσει νομισματικούς κύκλους, δηλαδή οικονομικές διακυμάνσεις οι οποίες προκαλούνται από νομισματικές διαταραχές και διαταραχές στη συνολική ζήτηση. Οι διαταραχές αυτές μεταδίδονται στα πραγματικά μεγέθη και εμμένουν στο χρόνο μέσω της σταδιακής προσαρμογής του επιπέδου τιμών. Νομισματικοί κύκλοι δεν μπορούν να προκληθούν σε υποδείγματα με άμεση προσαρμογή των τιμών και των μισθών. Όταν υπάρχει άμεση προσαρμογή των τιμών και των μισθών, οι νομισματικές διαταραχές επηρεάζουν μόνο ονομαστικές και όχι πραγματικές μεταβλητές όπως η συνολική παραγωγή, η κατανάλωση, η απασχόληση, οι πραγματικοί μισθοί και τα πραγματικά επιτόκια. Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

4 Η Διάρθρωση του Νέου Κεϋνσιανού Υποδείγματος Ένα δυναμικό στοχαστικό υπόδειγμα γενικής ισορροπίας, με δύο σημαντικές διαφορές από το νέο κλασσικό υπόδειγμα. Πρώτον, αντί για ανταγωνιστικές αγορές αγαθών και υπηρεσιών υποθέτουμε ότι οι αγορές χαρακτηρίζονται από συνθήκες ατελούς (μονοπωλιακού) ανταγωνισμού. Οι επιχειρήσεις δεν λαμβάνουν τις τιμές ως δεδομένες, αλλά έχουν τη δυνατότητα να προσδιορίζουν τις τιμές που μεγιστοποιούν τα κέρδη τους. Δεύτερον, υποθέτουμε ότι υπάρχει σταδιακή προσαρμογή των τιμών, δηλαδή ότι οι επιχειρήσεις δεν έχουν τη δυνατότητα να μεταβάλλουν τις τιμές τους σε κάθε χρονική περίοδο. Η υπόθεση αυτή οδηγεί σε ένα υπόδειγμα με σταδιακή προσαρμογή των τιμών, το οποίο έχει κεϋνσιανά χαρακτηριστικά και διαφέρει αισθητά από το νέο κλασσικό υπόδειγμα. Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

5 Το Αντιπροσωπευτικό Νοικοκυριό Το αντιπροσωπευτικό νοικοκυριό μεγιστοποιεί, 1 E 0 t=0 1+ ρ t u(c t, N t ) όπου C είναι η κατανάλωση, N η προσφορά εργασίας και ρ το ποσοστό διαχρονικής προτίμησης του νοικοκυριού. Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

6 Η Συνολική Κατανάλωση Η κατανάλωση αποτελείται από όλα τα παραγόμενα αγαθά τα οποία ορίζονται με βάση ένα συνεχή δείκτη j στο διάστημα [0,1]. Η συνολική κατανάλωση δίνεται από, 1 C = C ( j) t t j=0 ε 1 ε dj ε ε 1 το ε είναι και αυτό μία παράμετρος των προτιμήσεων του αντιπροσωπευτικού νοικοκυριού, και συγκεκριμένα η ελαστικότητα υποκατάστασης μεταξύ των αγαθών. Υποθέτουμε ότι ε>1. Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

7 Ο Εισοδηματικός Περιορισμός του Αντιπροσωπευτικού Νοικοκυριού 1 P ( j)c ( j)dj + 1 B B + W N T t t j=0 1+ i t t 1 t t t t όπου P(j) είναι η τιμή του αγαθού j, W ο ονομαστικός μισθός, i το ονομαστικό επιτόκιο, B ένα ονομαστικό ομόλογο διάρκειας μιας περιόδου και T μία εξωγενής μεταβίβαση ονομαστικού εισοδήματος προς το νοικοκυριό (μερίσματα, κυβερνητικές μεταβιβάσεις ή φόροι). Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

8 Συναρτήσεις Ζήτησης των Επί Μέρους Αγαθών Εκτός από την απόφαση για τη συνολική κατανάλωση και την προσφορά εργασίας, την οποία αναλύσαμε και στο κλασσικό υπόδειγμα, το νοικοκυριό πρέπει να αποφασίσει και για την κατανομή της κατανάλωσής του μεταξύ των διαφόρων αγαθών. Αυτό απαιτεί τη μεγιστοποίηση του δείκτη της συνολικής κατανάλωσης για κάθε επίπεδο δαπάνης. Μπορεί να δείξει κανείς ότι αυτό συνεπάγεται ότι, C ( j) = P ( j) t t P t ε 1 C(t) P = P ( j) 1 ε dj t t j=0 ( ) 1 1 ε Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

9 Από τις Επί Μέρους Τιμές και Καταναλώσεις στη Συνολική Κατανάλωση και το Επίπεδο Τιμών Όταν το νοικοκυρίο επιλέγει τις επί μέρους καταναλώσεις ώστε να μεγιστοποιήσει το δείκτη της συνολικής κατανάλωσης για κάθε επίπεδο δαπάνης, θα ισχύει ότι, 1 j=0 P t ( j)c t ( j)dj = P t C t Η συνολική καταναλωτική δαπάνη μπορεί να γραφεί ως το γινόμενο του δείκτη της κατανάλωσης και του δείκτη των τιμών. Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

10 Πρόβλημα του Αντιπροσωπευτικού Νοικοκυριού Μεγιστοποίηση, 1 E 0 t=0 1+ ρ t u(c t, N t ) υπό τον περιορισμό P t C t i t B t B t 1 + W t N t T t Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

11 Συνθήκες Πρώτης Τάξης u N t u Ct = W t P t 1 = 1 1+ i 1+ ρ E t t u Ct+1 u Ct P t P t+1 Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

12 Συνάρτηση Χρησιμότητας με Σταθερή Ελαστικότητα Υποκατάστασης U(C, N ) = C t t t 1 θ N t 1+ λ όπου 1/θ είναι η διαχρονική ελαστικότητα υποκατάστασης της κατανάλωσης και 1/λ η διαχρονική ελαστικότητα υποκατάστασης της προσφοράς εργασίας. w t p t = θc t + λn t 1 θ 1+λ N t λ C t θ = W t P t 1 1+ i t = 1 1+ ρ E t C t+1 C t θ P t P t+1 Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

13 Οι Συνθήκες Πρώτης Τάξης σε Λογαριθμική Μορφή w t p t = θc t + λn t w t p t = θc t + λn t c = E (c ) 1 ( t t t+1 θ i t E t (π t+1 ) ρ ) Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

14 Η Αντιπροσωπευτική Επιχείρηση και η Τεχνολογία Παραγωγής Η παραγωγή γίνεται από ένα σύνολο επιχειρήσεων που διακρίνονται από το συνεχή δείκτη j στο διάστημα [0,1]. Κάθε επιχείρηση παράγει ένα διαφοροποιημένο προϊόν σε συνθήκες μονοπωλιακού ανταγωνισμού, αλλά όλες οι επιχειρήσεις έχουν πρόσβαση στην ίδια τεχνολογία παραγωγής, η οποία παρίσταται από την συνάρτηση παραγωγής, Y t ( j) = A t L t ( j) 1 α όπου Α>0 και 0<α<1 είναι εξωγενείς τεχνολογικές παράμετροι, κοινές για όλες τις επιχειρήσεις. L(j) είναι η απασχόληση της επιχείρησης j. Η παράμετρος α θεωρείται σταθερή, ενώ η A θεωρείται ότι ακολουθεί μία εξωγενή στοχαστική διαδικασία. Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

15 Μεγιστοποίηση Κερδών και Βέλτιστη Τιμολόγηση P t ( j)y t ( j) W t L t ( j) Η βέλτιστη τιμή της επιχείρησης, αν μπορεί να επιλέγει τη τιμή του προϊόντος της σε κάθε περίοδο, δίνεται από τη μεγιστοποίηση των κερδών της, υπό τον περιορισμό της συνάρτησης παραγωγής και της συνάρτησης ζήτησης για το προϊόν της, λαμβάνοντας ως δεδομένα το μέσο επίπεδο τιμών P, τον ονομαστικό μισθό W και το επίπεδο της συνολικής ζήτησης C. P t ( j) = ε ε 1 W t (1 α )A L ( j) α t t Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

16 Ιδιότητες της Βέλτιστης Τιμολόγησης Η τιμή είναι ένα σταθερό πολλαπλάσιο του οριακού κόστους της επιχείρησης το οποίο ισούται με την έκφραση στις αγκύλες. Το πολλαπλάσιο εξαρτάται από την ελαστικότητα υποκατάστασης μεταξύ των αγαθών στις προτιμήσεις των καταναλωτών, η οποία καθορίζει την ελαστικότητα ζήτησης του προϊόντος τους ως προς την τιμή, άρα και το περιθώριο κέρδους των επιχειρήσεων. Στην περίπτωση του μονοπωλιακού ανταγωνισμού με ε>1, όπως έχουμε υποθέσει, η βέλτιστη τιμή είναι υψηλότερη από το οριακό κόστος. Δεδομένου ότι όλες οι επιχειρήσεις έχουν την ίδια συνάρτηση παραγωγής και αντιμετωπίζουν τον ίδιο ονομαστικό μισθό και την ίδια συνάρτηση ζήτησης για το προϊόν τους, όλες οι επιχειρήσεις θα επιλέξουν την ίδια τιμή. Κατά συνέπεια, το επίπεδο τιμών ορίζεται ως, P t = ε ε 1 W t (1 α )A L α t t Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

17 Παραγωγή και Επίπεδο Τιμών σε Γραμμική Λογαριθμική Μορφή y t = a t + (1 α )l t p t = µ + w t a t + αl t όπου a t = ln A t µ = ln ε ln(1 α ) ε 1 Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

18 Μακροοικονομική Ισορροπία με Πλήρη Ευκαμψία των Τιμών Επιλύοντας το υπόδειγμα με την υπόθεση της πλήρους ευκαμψίας των τιμών, μπορεί να δείξει κανείς ότι οι διακυμάνσεις στην απασχόληση, την παραγωγή, την κατανάλωση και τους πραγματικούς μισθούς είναι συνάρτηση μόνο των διακυμάνσεων της εξωγενούς παραγωγικότητας a, ενώ οι διακυμάνσεις του πραγματικού επιτοκίου είναι συνάρτηση της προσδοκώμενης μεταβολής στην παραγωγικότητα, όπως ακριβώς και το κλασσικό υπόδειγμα με την υπόθεση του τέλειου ανταγωνισμού. Στη βασική μορφή αυτού του υποδείγματος θα θεωρήσουμε ότι δεν υπάρχουν επενδύσεις ή δημόσια κατανάλωση. Κατά συνέπεια, στη μακροοικονομική ισορροπία η προσφορά εργασίας θα ισούται με την απασχόληση και η κατανάλωση θα ισούται με την παραγωγή. Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

19 Συνθήκες Μακροοικονομικής Ισορροπίας Στη βασική μορφή αυτού του υποδείγματος θα θεωρήσουμε ότι δεν υπάρχουν επενδύσεις ή δημόσια κατανάλωση. Κατά συνέπεια, στη μακροοικονομική ισορροπία η προσφορά εργασίας θα ισούται με την απασχόληση και η κατανάλωση θα ισούται με την παραγωγή. n t = l t y t = c t Το πραγματικό επιτόκιο ορίζεται από την εξίσωση Fisher ως, r t = i t E t (π t+1 ) Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

20 Μακροοικονομικές Διακυμάνσεις με Πλήρη Ευκαμψία Τιμών l t N = n t N = φa t + n _ y t N = c t N =ψ a t + y _ ( w p) N t = χa t + ω _ r t N = ρ +θψ E t (Δa t+1 ) Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

21 Μακροοικονομικές Διακυμάνσεις όπου με Πλήρη Ευκαμψία Τιμών φ = 1 θ θ(1 α ) + α + λ ψ = 1+ (1 α )φ = 1+ λ θ(1 α ) + α + λ χ = 1 αφ = θ + λ θ(1 α ) + α + λ n _ = µ θ(1 α ) + α + λ _ y = (1 α )n ω = ( _ θ(1 α ) + λ)n Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

22 Μακροοικονομικές Διακυμάνσεις με Πλήρη Ευκαμψία Τιμών Οι διακυμάνσεις στην απασχόληση, την παραγωγή, την κατανάλωση και του πραγματικούς μισθούς ισορροπίας (Ν για natural rate) είναι συνάρτηση μόνο των διακυμάνσεων της παραγωγικότητας a, ενώ οι διακυμάνσεις του πραγματικού επιτοκίου είναι συνάρτηση της προσδοκώμενης μεταβολής στην παραγωγικότητα. Παραγωγή, κατανάλωση και πραγματικοί μισθοί είναι θετικές συναρτήσεις της παραγωγικότητας, ενώ η απασχόληση είναι θετική συνάρτηση της παραγωγικότητας μόνο αν θ<1, δηλαδή μόνο αν η ελαστικότητα διαχρονικής υποκατάστασης της κατανάλωσης είναι μεγαλύτερη από τη μονάδα. Κανένας άλλος παράγων δεν επηρεάζει τις διακυμάνσεις των πραγματικών μεγεθών. Όπως και στο ανταγωνιστικό υπόδειγμα των πραγματικών οικονομικών κύκλων, νομισματικοί παράγοντες όπως η προσφορά χρήματος ή τα ονομαστικά επιτόκια δεν έχουν καμμία επίπτωση στην εξέλιξη των πραγματικών μεγεθών. Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

23 Το Επίπεδο της Απασχόλησης και της Παραγωγής Ισορροπίας υπό Συνθήκες Μονοπωλιακού Ανταγωνισμού Λόγω ατελούς ανταγωνισμού, το υπόδειγμα αυτό συνεπάγεται υποαπασχόληση σε σχέση με την περίπτωση του τέλειου ανταγωνισμού, ακόμη και αν υπάρχει πλήρης προσαρμογή των τιμών και των ονομαστικών μισθών. Η υποαπασχόληση συνεπάγεται ότι τόσο το εισόδημα και η κατανάλωση ισορροπίας ( φυσικό επίπεδο εισοδήματος και κατανάλωσης) όσο και οι πραγματικοί μισθοί ισορροπίας ( φυσικό επίπεδο πραγματικών μισθών) είναι σε χαμηλότερο επίπεδο σε σχέση με τον τέλειο ανταγωνισμό. Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

24 Το Επίπεδο της Απασχόλησης και της Παραγωγής Ισορροπίας υπό Συνθήκες Μονοπωλιακού Ανταγωνισμού Εάν η παραγωγικότητα είναι σταθερή και ίση με τη μονάδα, τότε η απασχόληση ισορροπίας ισούται με, n _ = µ θ(1 α ) + α + λ = ln(1 α ) ln(ε / (1 ε)) θ(1 α ) + α + λ Εάν ε>1, η απασχόληση μακροχρόνιας ισορροπίας είναι χαμηλότερη από την περίπτωση του τέλειου ανταγωνισμού. Η απασχόληση μακροχρόνιας ισορροπίας στην περίπτωση του τέλειου ανταγωνισμού προσδιορίζεται από, _ lim n = ε ln(1 α ) θ(1 α ) + α + λ Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

25 Η Υπόθεση της Σταδιακής Αναπροσαρμογής των Τιμών Ακολουθώντας τον Calvo (1983), θα υποθέσουμε ότι η πιθανότητα αναπροσαρμογής της τιμής μιας επιχείρησης σε κάθε περίοδο είναι 0<1-γ<1, και είναι σταθερή και ανεξάρτητη από το χρόνο που έχει παρέλθει από την τελευταία αναπροσαρμογή της τιμής της επιχείρησης. Κατά συνέπεια η υπόθεση της βέλτιστης τιμολόγησης που κάναμε ως τώρα δεν ισχύει. Σε κάθε χρονική περίοδο ένα ποσοστό 1-γ των επιχειρήσεων αναπροσαρμόζουν τις τιμές τους, και ένα ποσοστό γ δεν τις αναπροσαρμόζουν. Η υπόθεση αυτή έχει κρίσιμες συνέπειες για τις ιδιότητες του υποδείγματος, τη φύση των οικονομικών κύκλων και τις επιπτώσεις νομισματικών παραγόντων και της νομισματικής πολιτικής. Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

26 Το Επίπεδο Τιμών με Σταδιακή Αναπροσαρμογή των Τιμών Από τον ορισμό του επιπέδου τιμών και το γεγονός ότι όλες οι επιχειρήσεις που επανατιμολογούν στην περίοδο t ορίζουν την ίδια τιμή, θα ισχύει ότι, P = γ ( P ) 1 ε _ + (1 γ ) P t t 1 t 1 ε Η δυναμική προσαρμογή του επιπέδου των τιμών δίνεται από, 1 1 ε P t P t 1 1 ε = γ + (1 γ ) _ P t P t 1 1 ε Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

27 Ο Πληθωρισμός με Σταδιακή Αναπροσαρμογή των Τιμών Λαμβάνοντας μια γραμμική λογαριθμική προσέγγιση της εξίσωσης προσαρμογής του επιπέδου των τιμών γύρω από τη μακροχρόνια ισορροπία με μηδενικό πληθωρισμό, έχουμε, _ p p! (1 γ ) p t t 1 t p t 1 O πληθωρισμός είναι αποτέλεσμα του ότι οι επιχειρήσεις που τιμολογούν στην εκάστοτε τρέχουσα περίοδο θέτουν υψηλότερες τιμές από αυτές που επικρατούσαν την προηγούμενη περίοδο. Προκειμένου να αναλύσει κανείς την πληθωριστική διαδικασία, πρέπει να εξετάσει το πως οι επιχειρήσεις αποφασίζουν τη βέλτιστη τιμολόγηση τους, λαμβάνοντας υπόψη ότι για ένα διάστημα στο μέλλον μπορεί να μη μπορούν να αναπροσαρμόσουν τις τιμές τους, ενώ άλλες ανταγωνιστικές επιχειρήσεις ενδεχομένως έχουν τη δυνατότητα να αναπροσαρμόζουν τις δικές τους τιμές. Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

28 Βέλτιστη Νέα Τιμολόγηση με Σταδιακή Αναπροσαρμογή των Τιμών Το πρόβλημα της επιχείρησης που αποφασίζει τον καθορισμό της τιμής της στην περίοδο t είναι να προσδιορίσει εκείνη την τιμή που θα μεγιστοποιήσει την παρούσα αξία των κερδών της, με δεδομένο ότι η πιθανότητα αναπροσαρμογής της τιμής της σε κάθε περίοδο ισούται με 1-γ. Συνεπώς, όλες οι επιχειρήσεις που αναπροσαρμόζουν την τιμή τους στην περίοδο t μεγιστοποιούν, s=0 γ s 1 E s t z=0 1+ i t+z υπό τους περιορισμούς, L t t+s = Y t t+s A t+s _ P t Y t t+s 1 1 α W L t t+s t+s Y t t+s = _ P t P t+s ε Y t+s Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

29 Συνθήκη Πρώτης Τάξης για Βέλτιστη Νέα Τιμολόγηση 1 α +ε 1 γ s s P _ ε E t ε P _ 1 1 α t W t z=0 1+ i t+z (ε 1) Y t+s t+s Y t+s 1 α P t+s (1 α ) P t+s P t+s A t+s = 0 s=0 Η προσδοκώμενη παρούσα αξία των εσόδων από τη βέλτιστη τιμή ισούται με την προσδοκώμενη παρούσα αξία του οριακού κόστους παραγωγής, προσαυξημένου με το περιθώριο ε/(ε-1) της επιχείρησης. Αξίζει να σημειωθεί ότι αν η επιχείρηση μπορούσε να καθορίσει την τιμολόγησή της σε κάθε περίοδο, η τιμή του προϊόντος σε κάθε περίοδο θα ισούτο με το οριακό κόστος παραγωγής προσαυξημένου με το ίδιο περιθώριο. Στην περίπτωση όμως που η επιχείρηση δεν μπορεί να αναπροσαρμόζει τις τιμές της σε κάθε περίοδο, όπως υποθέτει το υπόδειγμα του Calvo (1983), η τιμολόγησή της ακολουθεί τον παραπάνω κανόνα. Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

30 Μια Γραμμική Λογαριθμική Προσέγγιση της Βέλτιστης Νέας Τιμολόγησης Υποθέτοντας ότι στη μακροχρόνια ισορροπία ο πληθωρισμός ισούται με το μηδέν, η βέλτιση νέα τιμολόγηση μπορεί να μετατραπεί σε λογαριθμικές αποκλίσεις από τη μακροχρόνια ισορροπία με μηδενικό πληθωρισμό, χρησιμοποιώντας μία γραμμική λογαριθμική προσέγγιση κατά Taylor. ( ) ( βγ ) s=0 p _ t! 1 βγ s Et p t+s + ω µ + w t+s p t+s α α y t+s a t+s ( ) p _ t! 1 βγ 1 βγ F p + ω 1 βγ t µ + 1 βγ F w p + 1 t t 1 α α y a t t ( ) όπου β = 1 1+ ρ < 1 ω = 1 α 1 α + ε < 1 Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

31 Ερμηνεία της Βέλτιστης Νέα Τιμολόγησης με Σταδιακή Αναπροσαρμογή των Τιμών Οι επιχειρήσεις που επανατιμολογούν στην περίοδο t θα επιλέξουν μία τιμή η οποία θα αντιστοιχεί σε ένα σταθμικό μέσο του τρέχοντος και των προσδοκώμενων μελλοντικών επιπέδων τιμών, συν ένα περιθώριο μ πάνω σε ένα σταθμικό μέσο του τρέχοντος και των προσδοκώμενων μελλοντικών επιπέδων του πραγματικού οριακού κόστους τους. Οι συντελεστές στάθμισης μιας μελλοντικής περιόδου t+s εξαρτώνται από την πιθανότητα η επιχείρηση να μην μπορεί να επανατιμολογήσει στην περίοδο t+s, η οποία ισούται με γ s, καθώς και από το συντελεστή προεξόφλησης β s. Επιπλέον, το μέρος της τιμολόγησης που εξαρτάται από το προσδοκώμενο οριακό κόστος της επιχείρησης εξαρτάται αρνητικά από την ελαστικότητα της ζήτησης για το προϊόν της επιχείρησης ε, μέσω της παραμέτρου ω. Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

32 Ο Πληθωρισμός με Σταδιακή Αναπροσαρμογή των Τιμών Μπορούμε τώρα να συνδυάσουμε την εξίσωση προσαρμογής του επιπέδου των τιμών, με την εξίσωση προσδιορισμού των νέων τιμολογήσεων. _ p p! (1 γ ) p t t 1 t p t 1 p _ t! 1 βγ 1 βγ F p + ω 1 βγ t µ + 1 βγ F w p + 1 t t 1 α α y a t t ( ) Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

33 Η Εξίσωση Προσαρμογής του Επιπέδου των Τιμών Συνδυάζοντας την εξίσωση προσαρμογής του επιπέδου των τιμών με την εξίσωση προσδιορισμού των νέων τιμολογήσεων έχουμε ότι, (1+ β)p t p t 1 βe t p t+1 = (1 γ )(1 βγ ) ω µ + w t p t + 1 γ 1 α α y t a t ( ) Ο λογάριθμος του επιπέδου των τιμών προσαρμόζεται σταδιακά προς το επίπεδο των τιμών ισορροπίας, το οποίο είναι ένα σταθερό περιθώριο μ επί το οριακού κόστους παραγωγής. Η εξίσωση αυτή διαφορών στο λογάριθμο του επιπέδου των τιμών έχει δύο ρίζες, εκατέρωθεν της μονάδας, και κατά συνέπεια οδηγεί στη μακροχρόνια ισορροπία. Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

34 Ισορροπία στην Αγορά Αγαθών και Υπηρεσιών και η Νέα Κεϋνσιανή Καμπύλη IS Η συνθήκη ισορροπίας στην αγορά αγαθών και υπηρεσιών απαιτεί όπως, Y t = C t Αντικαθιστώντας στην εξίσωση Euler για την κατανάλωση, y = E (y ) 1 ( t t t+1 θ i t E tπ ρ) t+1 Η εξίσωση αυτή συχνά αναφέρεται ως η νέα κεϋνσιανή καμπύλη IS. Σε σχέση με τη συμβατική IS, η εξίσωση αυτή περιέχει την ορθολογική προσδοκία για το μελλοντικό πραγματικό εισόδημα και εξαρτάται από το πραγματικό και όχι απλώς το ονομαστικό επιτόκιο. Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

35 Η Νέα Κεϋνσιανή Καμπύλη IS και το Φυσικό Επίπεδο του Πραγματικού Εισοδήματος και του Πραγματικού Επιτοκίου Χρησιμοποιώντας τους ορισμούς του φυσικού πραγματικού εισοδήματος και του φυσικού πραγματικού επιτοκίου, η Νέα Κεϋνσιανή Kαμπύλη IS μπορεί να γραφεί ως, y y N = E (y y N ) 1 ( t t t t+1 t+1 θ i t E tπ r N ) t+1 t Κατά συνέπεια, σύμφωνα με τη νέα κεϋνσιανή καμπύλη IS, αποκλίσεις της πραγματικής ζήτησης από το φυσικό της επίπεδο είναι αρνητική συνάρτηση των αποκλίσεων του πραγματικού επιτοκίου από το φυσικό του επίπεδο, όπως τα έχουμε ήδη ορίσει. Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

36 Από την Προσαρμογή του Επιπέδου των Τιμών στον Προσδιορισμό του Πληθωρισμού Η εξίσωση προσαρμογής του επιπέδου των τιμών μπορεί να γραφεί ως π t = βe t π t+1 + (1 γ )(1 βγ ) ω µ + w t p t + 1 γ 1 α α y a t t ( ) όπου π είναι ο πληθωρισμός, ο οποίος ορίζεται ως, π t = p t p t 1 Ο τρέχον πληθωρισμός θα είναι μεγαλύτερος από τον προεξοφλημένο μελλοντικό πληθωρισμό, εάν το τρέχον ονομαστικό οριακό κόστος εργασίας, προσαυξημένο κατά το περιθώριο μ, είναι υψηλότερο από το τρέχον επίπεδο των τιμών p. Οι επιχειρήσεις που τιμολογούν στην τρέχουσα περίοδο προχωρούν σε μεγαλύτερες αυξήσεις τιμών από τον προσδοκώμενο μελλοντικό πληθωρισμό, προκειμένου να αντισταθμίσουν το υψηλό τρέχον οριακό κόστος εργασίας. Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

37 Ισορροπία στην Αγορά Εργασίας και η Νέα Κεϋνσιανή Καμπύλη Phillips Ισορροπία στην αγορά εργασίας συνεπάγεται ότι μπορούμε να αντικαταστήσουμε τον πραγματικό μισθό στην εξίσωση προσδιορισμού του πληθωρισμού, από τη συνθήκη πρώτης τάξης του αντιπροσωπευτικού νοικοκυριού. Χρησιμοποιώντας και τη συνθήκη ισορροπίας στην αγορά αγαθών και υπηρεσιών καθώς και τη συνάρτηση παραγωγής, έχουμε, π = βe π +κ ( y y N ) t t t+1 t t όπου κ = (1 γ )(1 βγ ) γ θ(1 α ) + λ + α 1 α + ε Αυτή είναι η Νέα Κεϋνσιανή Καμπύλη Phillips. Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

38 Η Διάρθρωση του Νέου Κεϋνσιανού Υποδείγματος Το Νέο Κεϋνσιανό Υπόδειγμα έχει την εξής διάρθρωση: Οι αποκλίσεις του πληθωρισμού προσδιορίζονται από τη νέα κεϋνσιανή καμπύλη Phillips, ως συνάρτηση των αποκλίσεων της πραγματικής ζήτησης από το επίπεδο του πραγματικού προϊόντος ισορροπίας, δηλαδή του φυσικού επιπέδου του προϊόντος. Οι αποκλίσεις της πραγματικής ζήτησης από το φυσικό επίπεδο του πραγματικού προϊόντος προσδιορίζονται από τη νέα κεϋνσιανή καμπύλη IS, η οποία εξαρτάται από τις αποκλίσεις του πραγματικού επιτοκίου από το φυσικό του επίπεδο. Προκειμένου να συμπληρωθεί το υπόδειγμα πρέπει να προσδιορισθεί το πως καθορίζεται το ονομαστικό επιτόκιο. Κατά συνέπεια, και σε αντίθεση με το κλασσικό υπόδειγμα, λόγω της σταδιακής προσαρμογής των τιμών, οι διακυμάνσεις των πραγματικών μεγεθών δεν μπορούν να καθορισθούν χωρίς αναφορά σε νομισματικούς παράγοντες. Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

39 Ο Κανόνας των Επιτοκίων του Taylor Θα αναλύσουμε το υπόδειγμα με την υπόθεση ότι η κεντρική τράπεζα ακολουθεί ένα κανόνα επιτοκίων της μορφής, i t = ρ + η π π t + η y (y t y t N ) + v t όπου η π και η y είναι θετικοί συντελεστές, και v είναι μία εξωγενής στοχαστική διαταραχή στα ονομαστικά επιτόκια. Αξίζει να σημειωθεί ότι επειδή η σταθερά στον κανόνα αυτό ισούται με ρ, ο κανόνας είναι συνεπής με μηδενικό πληθωρισμό στη μακροχρόνια ισορροπία. Ο κανόνας αυτός είναι γνωστός ως κανόνας του Taylor (1993). Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

40 Ιδιότητες του Κανόνα του Taylor Ο κανόνας του Taylor (1993), είναι μία καλή προσέγγιση της διαχρονικής πολιτικής της Κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ και άλλων αναπτυγμένων οικονομιών. Ο κανόνας αυτός συνεπάγεται μία αντικυκλική συμπεριφορά της νομισματικής πολιτικής. Όταν ο πληθωρισμός είναι υψηλός, η κεντρική τράπεζα ανεβάζει τα ονομαστικά επιτόκια προκειμένου να τον περιορίσει. Όταν η ανεργία είναι υψηλή (η παραγωγή είναι χαμηλότερη από το φυσικό της επίπεδο), τότε η κεντρική τράπεζα μειώνει τα επιτόκια προκειμένου να αυξήσει την πραγματική ζήτηση, να μειώσει την ανεργία και να οδηγήσει την παραγωγή προς το φυσικό της επίπεδο. Όπως θα δούμε παρακάτω, αν η αντίδραση των ονομαστικών επιτοκίων στον πληθωρισμό είναι αρκετά έντονη, ο κανόνας αυτός δεν συνεπάγεται την απροσδιοριστία του επιπέδου των τιμών και του πληθωρισμού που συνήθως συνδέεται με τους κανόνες των επιτοκίων. Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

41 Το Πλήρες Νέο Κεϋνσιανό Υπόδειγμα Αντικαθιστώντας τον κανόνα του Taylor για το ονομαστικό επιτόκιο στην νέα κεϋνσιανή καμπύλη IS, το νέο κεϋνσιανό υπόδειγμα μπορεί να εκφραστεί ως, y ~ t π t = 1 θ + η y +κη π θ 1 βη π θκ κ + β(θ + η y ) E t y ~ t+1 E ( t π ) t θ + η y +κη π κ rtn ρ v t ( ) όπου y ~ t = y t y t N Η μεταβλητή αυτή συχνά αναφέρεται ως η υπερβάλλουσα παραγωγή (excess output), και το αντίθετό της ως το παραγωγικό κενό (output gap). Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

42 Χαρακτηριστικά του Νέου Κεϋνσιανού Υποδείγματος Οι διακυμάνσεις τόσο της υπερβάλλουσας πραγματικής παραγωγής όσο και του πληθωρισμού είναι συνάρτηση τόσο πραγματικών διαταραχών όπως το r N, όσο και ονομαστικών διαταραχών όπως το v. Οι παράμετροι του νέου κεϋνσιανού υποδείγματος εξαρτώνται από τις προτιμήσεις των καταναλωτών (θ, λ και ρ), την τεχνολογία της παραγωγής (α), τη διάρθρωση των αγορών (ε και γ) και τις παραμέτρους της νομισματικής πολιτικής (η π και η y ). Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

43 Δυναμική Ευστάθεια του Νέου Κεϋνσιανού Υποδείγματος Δεδομένου ότι τόσο η υπερβάλλουσα παραγωγή όσο και ο πληθωρισμός είναι μη προκαθορισμένες μεταβλητές, η λύση θα είναι μοναδική μόνο εάν η μήτρα των συντελεστών των μελλοντικών προσδοκιών έχει και τις δύο ιδιοτιμές της εντός του μοναδιαίου κύκλου. Με την υπόθεση ότι οι συντελεστές του κανόνα των επιτοκίων η π και η y είναι θετικοί, μπορεί να δείξει κανείς ότι μία αναγκαία και ικανή συνθήκη για μοναδική λύση είναι η, κ ( η π 1) + (1 β)η y > 0 ή η π > 1 (1 β) η y κ Απαιτείται για να υπάρχει δυναμική ευστάθεια μία επαρκώς ισχυρή αντίδραση των ονομαστικών επιτοκίων στον πληθωρισμό. Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

44 Νομισματικές Διαταραχές και Μακροοικονομικές Διακυμάνσεις στο Νέο Κεϋνσιανό Υπόδειγμα Προκειμένου να διερευνήσουμε το πως καθαρά νομισματικές διαταραχές μπορούν να προκαλούν διακυμάνσεις στα πραγματικά μεγέθη, υποθέτουμε ότι η διαταραχή στο ονομαστικό επιτόκιο v ακολουθεί μία αυτοπαλλίνδρομη στοχαστική διαδικασία πρώτου βαθμού, της μορφής, v t = ρ v v t 1 + ε t v όπου 0 < ρ v < 1 και ε t v N(0,σ v 2 ) Σημείωση: Μία θετική τιμή του ε v ερμηνεύεται ως μία συρρικνωτική (contractionary) νομισματική διαταραχή, η οποία οδηγεί σε αύξηση των ονομαστικών επιτοκίων, για δεδομένη υπερβάλλουσα παραγωγή και δεδομένο πληθωρισμό. Αντίθετα, μία αρνητική τιμή του ερμηνεύεται ως μία επεκτατική (expansionary) νομισματική διαταραχή. Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

45 Νομισματικές Διαταραχές και Μακροοικονομικές Διακυμάνσεις στο Νέο Κεϋνσιανό Υπόδειγμα Επιλύοντας το υπόδειγμα με την υπόθεση ότι δεν υπάρχουν πραγματικές διαταραχές, οι διακυμάνσεις της υπερβάλλουσας παραγωγής και του πληθωρισμού προσδιορίζονται από, y ~ t = (1 βρ v )Λ v v t π t = κλ v v t όπου Λ v = 1 ( ) +κ (η π ρ v ) > 0 (1 βρ v ) θ(1 ρ v ) + η y Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

46 Νομισματικές Διαταραχές και Μακροοικονομικές Διακυμάνσεις στο Νέο Κεϋνσιανό Υπόδειγμα Mία εξωγενής αύξηση στο ονομαστικό επιτόκιο οδηγεί σε μία παρατεταμένη μείωση της υπερβάλλουσας παραγωγής και του πληθωρισμού. Μία εξωγενής μείωση στο ονομαστικό επιτόκιο οδηγεί σε παρατεταμένη αύξηση της υπερβάλλουσας παραγωγής και του πληθωρισμού. Κατά συνέπεια, στο υπόδειγμα αυτό, λόγω της σταδιακής προσαρμογής των τιμών, αμιγώς νομισματικές διαταραχές οδηγούν σε διακυμάνσεις τόσο πραγματικών μεγεθών (όπως η πραγματική παραγωγή) όσο και ονομαστικών μεγεθών (όπως ο πληθωρισμός). Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

47 Πραγματικές Διαταραχές και Μακροοικονομικές Διακυμάνσεις στο Νέο Κεϋνσιανό Υπόδειγμα Προκειμένου να διερευνήσουμε το πως πραγματικές διαταραχές μπορούν να προκαλούν διακυμάνσεις στα πραγματικά μεγέθη, υποθέτουμε ότι η διαταραχή στη συνολική παραγωγικότητα a ακολουθεί μία αυτοπαλλίνδρομη στοχαστική διαδικασία πρώτου βαθμού, της μορφής, a t = ρ a a t 1 + ε t a όπου 0 < ρ a < 1 και ε t a N(0,σ a 2 ) Αξίζει να σημειωθεί ότι σε αντίθεση με τις αμιγώς νομισματικές διαταραχές, οι πραγματικές διαταραχές επηρεάζουν την εξέλιξη και του φυσικού επιπέδου των πραγματικών μεταβλητών. Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

48 Πραγματικές Διαταραχές και Μακροοικονομικές Διακυμάνσεις στο Νέο Κεϋνσιανό Υπόδειγμα Επιλύοντας το υπόδειγμα με την υπόθεση ότι δεν υπάρχουν ονομαστικές διαταραχές, οι διακυμάνσεις της υπερβάλλουσας παραγωγής και του πληθωρισμού προσδιορίζονται από, y ~ t = θψ (1 ρ a )(1 βρ a )Λ a a t π t = θψ (1 ρ a )κλ a a t όπου Λ a = 1 ( ) +κ (η π ρ a ) > 0 (1 βρ a ) θ(1 ρ a ) + η y Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

49 Πραγματικές Διαταραχές και Μακροοικονομικές Διακυμάνσεις στο Νέο Κεϋνσιανό Υπόδειγμα Mε την υπόθεση ότι ο βαθμός εμμονής των πραγματικών διαταραχών είναι μικρότερος από τη μονάδα, μία θετική τεχνολογική διαταραχή οδηγεί σε μείωση της υπερβάλλουσας παραγωγής και του πληθωρισμού. Αυτό συμβαίνει διότι το φυσικό επίπεδο της παραγωγής αυξάνεται ενώ η πραγματική παραγωγή αυξάνεται λιγότερο ή και μειώνεται λόγω της συμπεριφοράς των πραγματικών επιτοκίων. Το τι γίνεται στη συνολική παραγωγή και την απασχόληση εξαρτάται από τις ακριβείς τιμές όλων των παραμέτρων του υποδείγματος, συμπεριλαμβανομένων των παραμέτρων του κανόνα της νομισματικής πολιτικής Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

50 Δυναμικές Προσομοιώσεις του Νέου Κεϋνσιανού Υποδείγματος Παρουσιάζουμε τις δυναμικές επιπτώσεις τόσο νομισματικών όσο και πραγματικών διαταραχών, για τιμές των παραμέτρων οι οποίες χρησιμοποιούνται συνήθως στη σχετική βιβλιογραφία. Υποθέτουμε θ=1, λ=1, ρ=0,01, α=0,333, ε=6, γ=0,667, η π =1,50, η y =0,125, ρ a =0,90, ρ v =0,50. Εξετάζουμε τις δυναμικές επιπτώσεις μιας διαταραχής στα ονομαστικά επιτόκια κατά 0,25 καθώς και μίας διαταραχής στην παραγωγικότητα κατά 0,25. Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

51 Δυναμική Συμπεριφορά του Νέου Κεϋνσιανού Υποδείγματος μετά μία Διαταραχή στα Ονομαστικά Επιτόκια κατά 0,25 Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

52 Δυναμική Συμπεριφορά του Νέου Κεϋνσιανού Υποδείγματος μετά μία Διαταραχή στα Ονομαστικά Επιτόκια κατά 0,25 Η διαταραχή αυτή οδηγεί σε μία αυτόματη άνοδο του ονομαστικού και του πραγματικού επιτοκίου και μειώνει την υπερβάλλουσα παραγωγή και τον πληθωρισμό. Επειδή η διαταραχή αυτή δεν επηρεάζει το φυσικό επίπεδο της παραγωγής, το πραγματικό προϊόν, η απασχόληση και οι πραγματικοί μισθοί μειώνονται. Η οικονομία σταδιακά επιστρέφει στη μακροχρόνια ισορροπία της, καθώς οι επιπτώσεις της νομισματικής διαταραχής σταδιακά εκφυλίζονται. Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

53 Δυναμική Συμπεριφορά του Νέου Κεϋνσιανού Υποδείγματος μετά μία Διαταραχή στην Παραγωγικότητα κατά 0,25 Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

54 Δυναμική Συμπεριφορά του Νέου Κεϋνσιανού Υποδείγματος μετά μία Διαταραχή στην Παραγωγικότητα κατά 0,25 Η διαταραχή αυτή οδηγεί σε μία παρατεταμένη άνοδο του φυσικού επιπέδου της παραγωγής, μείωση της υπερβάλλουσας παραγωγής και του πληθωρισμού, αύξηση των πραγματικών μισθών και μείωση των ονομαστικών και πραγματικών επιτοκίων. Η μείωση των πραγματικών επιτοκίων οδηγεί σε αύξηση της πραγματικής ζήτησης και της παραγωγής, η οποία όμως είναι μικρότερη από την αύξηση του φυσικού επιπέδου της παραγωγής. Αυτός άλλωστε είναι και ο λόγος που μειώνεται η υπερβάλλουσα παραγωγή. Και στην περίπτωση αυτή, η οικονομία σταδιακά επιστρέφει στη μακροχρόνια ισορροπία της, καθώς οι επιπτώσεις της πραγματικής διαταραχής είναι προσωρινές και σταδιακά εκφυλίζονται. Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

55 Συμπεράσματα Στη διάλεξη αυτή παρουσιάσαμε τη διάρθρωση του νέου κεϋνσιανού υποδείγματος των οικονομικών διακυμάνσεων, υποθέτοντας αρχικά άμεση και κατόπιν σταδιακή προσαρμογή του επιπέδου των τιμών. Σε αντίθεση με τα παραδοσιακά κεϋνσιανά υποδείγματα, στα οποία οι βασικές σχέσεις δεν συνάγονται από ρητά μικροοικονομικά θεμέλια, το νέο κεϋνσιανό υπόδειγμα είναι ένα δυναμικό στοχαστικό υπόδειγμα γενικής ισορροπίας, βασισμένο σε μικροοικονομικά θεμέλια αντίστοιχα με το νέο κλασσικό υπόδειγμα. Αφού παρουσιάσαμε τις ιδιότητες του υποδείγματος αυτού, αναλύσαμε τις επιπτώσεις νομισματικών αλλά και πραγματικών διαταραχών στις διακυμάνσεις του εισοδήματος και του επιπέδου των τιμών (πληθωρισμού). Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,

56 Διαφορές του Νέου Κεϋνσιανού από το Νέο Κλασσικό Υπόδειγμα Το νέο κεϋνσιανό υπόδειγμα, σε αντίθεση με το νέο κλασσικό υπόδειγμα, μπορεί να εξηγήσει νομισματικούς κύκλους, δηλαδή οικονομικές διακυμάνσεις οι οποίες προκαλούνται από νομισματικές διαταραχές και διαταραχές στη συνολική ζήτηση. Οι διαταραχές αυτές μεταδίδονται στα πραγματικά μεγέθη και εμμένουν στο χρόνο μέσω της σταδιακής προσαρμογής του επιπέδου τιμών. Τέτοιοι νομισματικοί κύκλοι δεν μπορούν να προκληθούν σε υποδείγματα με άμεση προσαρμογή των τιμών και των μισθών. Όταν υπάρχει άμεση προσαρμογή των τιμών και των μισθών, οι νομισματικές διαταραχές επηρεάζουν μόνο ονομαστικές και όχι πραγματικές μεταβλητές όπως η συνολική παραγωγή, η κατανάλωση, η απασχόληση, οι πραγματικοί μισθοί και τα πραγματικά επιτόκια. Καθηγητής Γιώργος Αλογοσκούφης, Δυναμική Μακροοικονομική,