Διαχείριση Ρευστότητας: Άσκηση ανακεφαλαίωσης

Transcript

1 Διαχείριση Ρευστότητας: Άσκηση ανακεφαλαίωσης Δίδονται τα παρακάτω στοιχεία της επιχείρησης «ΕΨΙΛΟΝ»: Ισολογισμός Ενεργητικό Παθητικό Έτος 1 Έτος 2 Έτος 1 Έτος 2 Πάγια Μετοχικό κεφάλαιο Αποσβέσεις παγίων Αδιανέμητα κέρδη Αναπόσβεστη αξία παγίων Μακροπρόθεσμο δάνειο Αποθέματα Προμηθευτές Χρεόγραφα Πληρωτέα γραμμάτια Εισπρακτέοι λογαριασμοί Πληρωτέοι λογαριασμοί Ταμείο Σύνολο Σύνολο Αποτελέσματα Χρήσης Στοιχεία Ποσά Πωλήσεις μείον: Κόστος πωληθέντων Μικτά αποτελέσματα μείον: Έξοδα διοίκησης και διάθεσης Αποτελέσματα προ τόκων αποσβέσεων και φόρων μείον: Τόκοι δανείων Αποτελέσματα προ αποσβέσεων και φόρων μείον: Αποσβέσεις Αποτελέσματα προ φόρων μείον: Φόρος (20%) Καθαρά αποτελέσματα Πίνακας Διάθεσης Αποτελεσμάτων Στοιχεία Ποσά Καθαρά Κέρδη Τακτικό αποθεματικό 5% Κέρδη προς διανομή Μερίσματα Κέρδη εις νέον Ισχύουν επίσης ότι, οι πωλήσεις της επιχείρησης προέρχονται από την πώληση μονάδων του Α προϊόντος, μονάδων του Β προϊόντος, μονάδων του Γ προϊόντος, με αντίστοιχες τιμές πώλησης 10, 7 και 5 ευρώ, και επίσης το κόστος πωληθέντων κατανέμεται κατά 50%, 30% και 20% αντίστοιχα στα τρία προϊόντα. Λαμβάνοντας υπόψη ότι α) η επιχείρηση θέτει ως στόχο να αυξηθούν οι πωλήσεις της κατά τον επόμενο χρόνο, και β) θα διατηρήσει την ίδια πολιτική διανομής μερισμάτων, να υπολογισθούν και να αξιολογηθούν τα παρακάτω: 1) Να υπολογισθεί η απαιτούμενη ποσότητα πωλήσεων ανά προϊόν, ώστε να αυξηθούν τα καθαρά της κέρδη κατά 20%. 2) Το απαιτούμενο ποσό τραπεζικής χρηματοδότησης του κεφαλαίου κίνησης για τον επόμενο χρόνο. 3) Το ελάχιστο ποσό μετρητών που θα χρειασθεί τον επόμενο χρόνο. 4) Να υπολογισθούν και να αξιολογηθούν οι πηγές και χρήσεις των κεφαλαίων της. 5) Να αποτυπωθεί και να αξιολογηθεί η διαχείριση του ενεργητικού και του παθητικού της. Αναστασάκης Ανδρέας: Διαλέξεις διδασκαλίας ΧΕ Σελ.1 / 7

2 Για τις ανάγκες της αξιολόγησης δεχόμαστε ότι ισχύουν οι παρακάτω τιμές δεικτών του κλάδου στον οποίο ανήκει η επιχείρηση: ΠΚΚ=18%, ΑΣΕ=38%, ΑΙΚ=22%, ΗΑΑ=58, ΗΕΑ=75, ΗΠΥ=120, ΔΔΕ=40%, ΔΚΤ=5 Λύση: 1) Υπολογισμός της απαιτούμενης ποσότητας πωλήσεων ανά προϊόν, ώστε να αυξηθούν τα καθαρά κέρδη της επιχείρησης κατά 20%. Για να υπολογισθεί η ανά προϊόν απαιτούμενη ποσότητα, χρειάζεται να υπολογισθεί πρώτα η συνολική απαιτούμενη ποσότητα πωλήσεων της επιχείρησης, ώστε να πραγματοποιήσει καθαρά κέρδη αυξημένα κατά 20%. Δηλαδή πρέπει να εφαρμοσθεί εν προκειμένω η γνωστή σχέση του νεκρού σημείου: Q ΝΣ = F + π P V (1) όπου ως γνωστόν: F: τα σταθερά έξοδα της επιχείρησης. P: η τιμή πωλήσεων. V: το ανά μονάδα μεταβλητό κόστος της επιχείρησης. Επειδή όμως η επιχείρηση παράγει τρία προϊόντα με διαφορετικές τιμές και ποσότητες πωλήσεων, η ορθή εφαρμογή της παραπάνω σχέσης (1) απαιτεί στη θέση του παρανομαστή να θέσουμε τον σταθμικό μέσο όρο των διαφορών (P-V) των τριών προϊόντων. Για να γίνει δε αυτός ο υπολογισμός απαιτείται πρώτα να υπολογίσουμε το ανά μονάδα μεταβλητό κόστος κάθε προϊόντος. Επομένως εργαζόμαστε ως εξής: Καταρχήν προσδιορίζουμε το σύνολο των μεταβλητών εξόδων της επιχείρησης με βάση τα αντίστοιχα ποσά από το λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσης, δηλαδή: Σύνολο μεταβλητών εξόδων= κόστος πωληθέντων= Στην συνέχεια θα επιμερίσουμε το συνολικό ποσό αυτό στα τρία προϊόντα, χρησιμοποιώντας ως κριτήριο επιμερισμού την αναλογία του κόστους πωληθέντων που ισχύει. Επομένως θα έχουμε: Μεταβλητά έξοδα για το προϊόν Α= 0,5 Χ = Επομένως τα ανά μονάδα μεταβλητό κόστος του προϊόντος Α θα είναι : V A = = 3, Μεταβλητά έξοδα για το προϊόν Β=0,3 Χ = Επομένως τα ανά μονάδα μεταβλητό κόστος του προϊόντος Β θα είναι : V Β = = 2, Μεταβλητά έξοδα για το προϊόν Γ= 0,2 Χ = Επομένως τα ανά μονάδα μεταβλητό κόστος του προϊόντος Β θα είναι : V Β = = 1, Ακολούθως υπολογίζουμε το σταθμικό μέσο όρο των διαφορών (P-V) των τριών προϊόντων με την χρήση του παρακάτω πίνακα ως εξής: Προϊόντα P-V %πωλήσεων Σταθμισμένη μέση P-V ανά προϊόν A =10-3,20=6,80 = / =37% =6,80 Χ 37%=2,52 B =07-2,40=4,60 = / =30% =4,60 Χ 30%=1,38 Γ =05-1,45=3,55 = / =33% =3,55 Χ 33%=1,17 Σύνολο 5,07 Επίσης στην συνέχεια για την ορθή εφαρμογή της παραπάνω σχέσης (1), προσδιορίζεται το ποσό των σταθερών εξόδων της επιχείρησης με βάση τα αντίστοιχα ποσά από το λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσης, δηλαδή: Αναστασάκης Ανδρέας: Διαλέξεις διδασκαλίας ΧΕ Σελ.2 / 7

3 Σύνολο σταθερών εξόδων= έξοδα διοίκησης + τόκοι + αποσβέσεις + φόρος = = Επιπλέον επίσης στην συνέχεια για την ορθή εφαρμογή της παραπάνω σχέσης (1), προσδιορίζεται το ποσό των αυξημένων κατά 20% καθαρών κερδών, δηλαδή νέα καθαρά κέρδη = υφιστάμενα καθαρά κέρδη Χ 1,2 = Χ 1,2= , και στην συνέχεια υπολογίζονται τα κέρδη προ φόρου (π) που αντιστοιχούν στα νέα καθαρά κέρδη, δηλαδή νέα κέρδη προ φόρου = νέα καθαρά κέρδη/(1-φσ)= /(1-0,2)= Τέλος, μετά όλους τους παραπάνω υπολογισμούς, η συνολική απαιτούμενη ποσότητα πωλήσεων της επιχείρησης για να πραγματοποιήσει καθαρά κέρδη θα υπολογισθεί με εφαρμογή της παραπάνω σχέσης ως εξής: Q ΝΣ = F + π P V = ,07 = μονάδες. Ο επιμερισμός δε των συνολικών απαιτούμενων μονάδων ανά προϊόνθα γίνει με κριτήριο την αναλογία της ποσότητας πωλήσεων κάθε προϊόντος στην συνολική ποσότητα πωλήσεων της επιχείρησης. Επομένως θα έχουμε: ΑΑ = = μονάδες Q ΝΣ ΒΒ = = μονάδες Q ΝΣ ΓΓ = = μονάδες Q ΝΣ 2) Υπολογισμός του απαιτούμενου ποσού τραπεζικής χρηματοδότησης του κεφαλαίου κίνησης για τον επόμενο χρόνο. Για τον υπολογισμό θα εφαρμόσουμε την μέθοδο του ποσοστού επί των πωλήσεων, η οποία ως γνωστόν χρησιμοποιεί την παρακάτω σχέση: C = A S ΔS L ΔS rs (1) S όπου: C= το απαιτούμενο ποσό τραπεζικής χρηματοδότησης του κεφαλαίου κίνησης. Α= το κυκλοφορούν ενεργητικό του τρέχοντος έτους= S= οι αναμενόμενες πωλήσεις του επόμενου έτους= = ΔS= το ποσό της αναμενόμενης μεταβολής των πωλήσεων= L= οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις του τρέχοντος έτους= r= ο δείκτης των καθαρών κερδών προς διάθεση (μετά την αφαίρεση των μερισμάτων) προς τις πωλήσεις του τρέχοντος έτους=50.320/ =0,02 Μετά τα παραπάνω, η προαναφερόμενη σχέση (1) γίνεται: C = , = Αναστασάκης Ανδρέας: Διαλέξεις διδασκαλίας ΧΕ Σελ.3 / 7

4 3) Υπολογισμός του ελάχιστου ποσού μετρητών που θα χρειασθεί τον επόμενο χρόνο. Για τον υπολογισμό θα εφαρμόσουμε την μέθοδο του ταμειακού κύκλου εργασιών. Σύμφωνα με αυτή την μέθοδο όπως είναι γνωστό, το ελάχιστο ποσό μετρητών που χρειάζεται μια επιχείρηση για να λειτουργήσει την επόμενη χρήση, υπολογίζεται σύμφωνα με την ακόλουθη σχέση: ΕΑΜ = ΕΔΛ ΤΚΕ (1) όπου: ΕΑΜ= ελάχιστα απαιτούμενα μετρητά, ΕΔΛ= το σύνολο των δαπανών λειτουργίας του τρέχοντος έτους, όπως προκύπτει από την κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσης, ΤΚΕ= ο ταμειακός κύκλος εργασιών της επιχείρησης, ο οποίος είναι ίσος με την τιμή του κλάσματος: /ταμειακός κύκλος, όπου ταμειακός κύκλος είναι ίσος με το λόγο: διαθέσιμο ενεργητικό/(πωλήσεις/). Επομένως εργαζόμαστε ως εξής: Καταρχήν υπολογίζεται ο ταμειακός κύκλος της επιχείρησης από τη γνωστή σχέση: Ταμειακός Κύκλος = Διαθέσιμο Ενεργητικό Πωλήσεις = = 32 Ακολούθως υπολογίζεται ο ταμειακός κύκλος εργασιών με εφαρμογή της γνωστής σχέσης: Ταμειακός Κύκλος Εργασιών = Ταμειακός Κύκλος = 32 = 11,36 Τέλος υπολογίζεται μετά τους προηγούμενους υπολογισμούς το ελάχιστο ποσό μετρητών της επόμενης χρήσης με εφαρμογή της προαναφερόμενης σχέσης (1) ως εξής: ΕΑΜ = ΕΔΛ = = ,71 11,36 Αξιολογώντας το αποτέλεσμα επισημαίνουμε ότι, επειδή το ποσό αυτό είναι μικρότερο από το διαθέσιμο ενεργητικό της επιχείρησης ( ), αυτό συνεπάγεται ότι θα το καλύψει με αυτοχρηματοδότηση. Αναστασάκης Ανδρέας: Διαλέξεις διδασκαλίας ΧΕ Σελ.4 / 7

5 4) Υπολογισμός και να αξιολόγηση των πηγών και χρήσεων των κεφαλαίων της επιχείρησης. Με βάση τα στοιχεία του ισολογισμού, συντάσσουμε τον παρακάτω πίνακα πηγών και χρήσεων κεφαλαίου λαμβάνοντας υπόψη τις μεταβολές των στοιχείων του ενεργητικού και παθητικού. Πίνακας Πηγών και Χρήσεων Κεφαλαίου Ενεργητικό Παθητικό Έτος1 Έτος2 Πηγή Χρήση Έτος1 Έτος2 Πηγή Χρήση Πάγια Μετοχικό κεφάλαιο Αποσβέσεις παγίων Αδιανέμητα κέρδη Αναπόσβεστη αξία Μακροπρόθεσμο παγίων δάνειο Αποθέματα Προμηθευτές Χρεόγραφα Πληρωτέα γραμμάτια Εισπρακτέοι Πληρωτέοι λογαριασμοί λογαριασμοί Ταμείο Σύνολο Σύνολο Στην συνέχεια συντάσσουμε τον πίνακα κατάταξης των πηγών και χρήσεων κεφαλαίου ως εξής: Πίνακας Κατάταξης Πηγών και Χρήσεων Κεφαλαίου Πηγή Χρήση Στοιχεία Σειρά Ποσό % Στοιχεία Σειρά Ποσό % Μακροπρόθεσμο δάνειο % Χρεόγραφα % Αδιανέμητα κέρδη % Πάγια % Ταμείο % Προμηθευτές % Αποθέματα % Εισπρακτέοι λογαριασμοί % Αποσβέσεις παγίων % Πληρωτέοι λογαριασμοί % Πληρωτέα γραμμάτια % Σύνολο Σύνολο Παρατηρώντας τον τελευταίο πίνακα διαπιστώνουμε ότι, η σύνθεση των δημιουργημένων κεφαλαίων δείχνει μια μικρή υπεροχή υπέρ των ξένων κεφαλαίων (μακροπρόθεσμο δάνειο 53%), ενώ το υπόλοιπο 47% οφείλεται σε εσωτερικές πηγές της επιχείρησης. Παράλληλα διαπιστώνουμε ότι, το 80% των δημιουργημένων κεφαλαίων (45% χρεόγραφα + 35% πάγια) χρησιμοποιούνται για την αύξηση των παγίων, δηλαδή σε επενδύσεις της επιχείρησης, καθώς και σε αύξηση των χρεογράφων, δηλαδή σε αύξηση των απαιτήσεων της που προέρχονται από την προώθηση των πωλήσεων της. Συμπερασματικά επομένως διαπιστώνουμε ότι, τα κεφάλαια που δημιουργούνται στην επιχείρηση προέρχονται με ισορροπημένο τρόπο από εξωτερικής και από δικές της πηγές και δαπανώνται για την ανάπτυξη της και την προώθηση των επί πιστώσει πωλήσεων της, στοιχεία που καταδεικνύουν μια ορθολογική και ισόρροπη επιχειρηματική λειτουργία, που δεν απαιτεί αλλαγή στο μέλλον αλλά αντίθετα σταθεροποίηση σε αυτά τα επίπεδα. Αναστασάκης Ανδρέας: Διαλέξεις διδασκαλίας ΧΕ Σελ.5 / 7

6 5) Αποτύπωση και αξιολόγηση της διαχείρισης του ενεργητικού και του παθητικού της επιχείρησης. Η αποτύπωση και αξιολόγηση της διαχείρισης του ενεργητικού και του παθητικού της επιχείρησης θα γίνει με την αξιολόγηση της αποδοτικότητας και της ικανότητας κάλυψης των υποχρεώσεων της, καθώς και με την αξιολόγηση της κυκλοφορίας των βραχυχρόνιων λογαριασμών του ενεργητικού και του παθητικού της, και της επίδρασης των ξένων κεφαλαίων στη λειτουργία της. α) Αξιολόγηση της αποδοτικότητας της επιχείρησης: Η αξιολόγηση θα γίνει με τη χρήση των παρακάτω σχετικών δεικτών, δηλαδή του Περιθωρίου Καθαρού Κέρδους, της Απόδοσης Συνολικού Ενεργητικού, και Απόδοσης Ιδίων Κεφαλαίων. Αντικαθιστώντας στον πρώτο δείκτη τα σχετικά ποσά από το λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσης της επιχείρησης θα έχουμε: ΠΚΚ = ΚΚ Π = 100 = 46,62% Αντικαθιστώντας επίσης στο δεύτερο δείκτη τα σχετικά ποσά από το λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσης και από τον ισολογισμό της επιχείρησης θα έχουμε: ΑΣΕ = ΚΚ ΣΕ = 100 = 86,09% Αντικαθιστώντας επίσης στο τρίτο δείκτη τα σχετικά ποσά από το λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσης και από τον ισολογισμό της επιχείρησης θα έχουμε: ΑΙΚ = ΚΚ ΙΚ 100 = = 410,42% Διαπιστώνουμε ότι το Περιθώριο Καθαρού Κέρδους και η Απόδοση Συνολικού Ενεργητικού της επιχείρησης έχουν τιμές υπερδιπλάσιες των τιμών των αντίστοιχων δεικτών του κλάδου, επομένως θεωρούμε ότι η απόδοση των πωλήσεων, η απόδοση των συνολικών απασχολουμένων κεφαλαίων και η απόδοση των επενδύσεων της επιχείρησης κυμαίνονται σε πολύ υψηλά επίπεδα. β) Αξιολόγηση της ικανότητας της επιχείρησης να ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις της: Η αξιολόγηση θα γίνει με τη χρήση των παρακάτω σχετικών δεικτών, δηλαδή του Δείκτη Γενικής Ρευστότητας και του Δείκτη Ειδικής Ρευστότητας. Αντικαθιστώντας στον πρώτο δείκτη τα σχετικά ποσά από τον ισολογισμό και το λογαριασμό ΔΓΡ = ΚΕ ΒΥ = = 2,00 Αντικαθιστώντας επίσης στο δεύτερο δείκτη τα σχετικά ποσά από τον ισολογισμό και το λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσης και από τον ισολογισμό της επιχείρησης θα έχουμε: ΔΕΡ = ΚΕ ΑΠ ΒΥ = = 1,57 Διαπιστώνουμε ότι, οι δείκτες γενικής και ειδικής ρευστότητας της επιχείρησης έχουν τιμές αισθητά μεγαλύτερες από τις θεωρητικά αντίστοιχες αποδεκτές τιμές (1.5, 1), επομένως θεωρούμε ότι η επιχείρηση διαθέτει σημαντική ικανότητα κάλυψης των βραχυχρόνιων υποχρεώσεων της. Αναστασάκης Ανδρέας: Διαλέξεις διδασκαλίας ΧΕ Σελ.6 / 7

7 γ) Αξιολόγηση της ικανότητας της επιχείρησης να ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις της: Η αξιολόγηση της διαχείρισης των διαθέσιμων πόρων της από την επιχείρηση θα γίνει με τη χρήση των παρακάτω σχετικών δεικτών, δηλαδή των Ημερών Ανακύκλωσης Αποθεμάτων, των Ημερών Είσπραξης Απαιτήσεων και Ημερών Πληρωμής Υποχρεώσεων. Αντικαθιστώντας στον πρώτο δείκτη τα σχετικά ποσά από τον ισολογισμό και το λογαριασμό ΗΑΑ = ΑΠ ΚΠ = = 90 Αντικαθιστώντας επίσης στο δεύτερο δείκτη τα σχετικά ποσά από τον ισολογισμό και το λογαριασμό ΗΕΑ = ΑΠΤ Π = = 75 Αντικαθιστώντας επίσης στο τρίτο δείκτη τα σχετικά ποσά από τον ισολογισμό και το λογαριασμό ΗΠΥ = ΒΥ ΚΕ = = 180 Διαπιστώνουμε ότι, ο πρώτος και ο τρίτος δείκτης από τους παραπάνω δείκτες της επιχείρησης έχουν τιμές ελαφρά μεγαλύτερες από τις αντίστοιχες τιμές του κλάδου (58, 120), ενώ ο δεύτερος δείκτης έχει τιμή ίδια με την αντίστοιχη τιμή του κλάδου, επομένως θεωρούμε η διαχείριση των πόρων της ανταποκρίνεται με μικρή απόκλιση στα μέσα επίπεδα του κλάδου της. δ) Αξιολόγηση της επίδρασης των ξένων κεφαλαίων στη λειτουργία της επιχείρησης: Η αξιολόγηση της επίδρασης των ξένων κεφαλαίων στη λειτουργία της θα γίνει με τη χρήση των παρακάτω σχετικών δεικτών, δηλαδή του δείκτη δανειακής επιβάρυνσης και του δείκτη κάλυψης τόκων. Αντικαθιστώντας στον πρώτο δείκτη τα σχετικά ποσά από τον ισολογισμό και το λογαριασμό ΔΔΕ = ΣΥ ΣΕ = 100 = 79,03% Αντικαθιστώντας επίσης στο δεύτερο δείκτη τα σχετικά ποσά από τον ισολογισμό και το λογαριασμό ΚΤ = ΚπΤΑΦ = ΧΕ = 54 Από τις τιμές των παραπάνω δεικτών διαπιστώνουμε ότι, ο μεν πρώτος δείκτης έχει τιμή αρκετά μεγαλύτερη από την αντίστοιχη μέση τιμή του κλάδου (40%), ο δε δεύτερος δείκτης έχει δεκαπλάσια τιμή από την αντίστοιχη μέση τιμή του κλάδου (5). Δηλαδή οι πιστωτές της επιχείρησης συμμετέχουν με μεγάλο ποσοστό στο σύνολο των απασχολουμένων της κεφαλαίων, παράλληλα όμως η επιχείρηση παρουσιάζει πολύ μεγάλη δυνατότητα εξυπηρέτησης των δάνειων της, γεγονός που αντισταθμίζει την υψηλή τιμή του δείκτη δανειακής επιβάρυνσης. Αναστασάκης Ανδρέας: Διαλέξεις διδασκαλίας ΧΕ Σελ.7 / 7