ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΟΔΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ

Transcript

1 Αλεξάνδρειο Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Θεσσαλονίκης Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών Τμήμα Πολιτικών Έργων Υποδομής ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΟΔΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Αναστασίου Ζαχαρόπουλου Χρυσοβαλάντη Φωτιάδη Επιβλέπων καθηγητής: Θεόδωρος Νάτσινας ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2010

2 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ σελ. 2 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ σελ. 4 ΚΑΙ ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΩΝ ΧΡΗΣΕΩΝ ΓΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Χρήσεις γης και χωρικός σχεδιασμός σελ Μια πρόταση καλύτερου πολεοδομικού και αστικού σχεδιασμού σελ Ο σχεδιασμός των χρήσεων γης στα παραδοσιακά κέντρα και στις κεντρικές περιοχές των πόλεων 2.4 Πολεοδομικός σχεδιασμός και δημόσιες συγκοινωνίες ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΠΤΥΧΙΑΚΗΣ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ σελ. 7 σελ. 8 σελ. 10 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗΣ σελ Γενικά σελ Η οδός Μητροπόλεως σελ Μετρήσεις κυκλοφοριακού φόρτου επί της Μητροπόλεως σελ Στάθμευση σελ Σύγκριση ΙΧ αυτοκινήτων και λεωφορείων κατά τη διάσχιση της οδού Μητροπόλεως σελ. 48 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ σελ. 64 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ σελ. 68

3 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 2 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ «Ασφυξία στο κέντρο της πόλης», «κυκλοφοριακή συμφόρηση», «η ρύπανση ξεπέρασε τα όρια συναγερμού» και άλλα παρόμοια, είναι πια συνηθισμένες ειδήσεις στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων μας. Όροι που πριν 30 χρόνια ήταν άγνωστοι στο πλατύ κοινό, τώρα πέρασαν στο καθημερινό μας λεξιλόγιο. Η ώρα αιχμής, τα μέσα μαζικής μεταφοράς, ο κυκλοφοριακός φόρτος, η επιτρεπόμενη στάθμευση για φορτοεκφόρτωση, οι λεωφοριόδρομοι, η υβριδική τεχνολογία αυτοκινήτων είναι εκφράσεις που οι κάτοικοι των μεγαλουπόλεων χρησιμοποιούν πλέον με άνεση συγκοινωνιολόγου. Και η πολιτεία? Αυτή είναι που κάθε τόσο, απειλεί ότι θα εξαγγείλει «μέτρα» : Μέτρα για τη ρύπανση Μέτρα για το κυκλοφοριακό Μέτρα για τη στάθμευση Μέτρα για το κέντρο της πόλης Μέτρα για τα 4 Χ 4 Μέτρα Με την μελέτη που παρουσιάζουμε στα επόμενα κεφάλαια, γίνεται μια προσπάθεια καταγραφής και όχι μόνο όλων των παραμέτρων που συνθέτουν αυτό που συνηθίζουμε να αποκαλούμε «κυκλοφοριακό πρόβλημα», σε έναν εμπορικό και σχετικά στενό δρόμο του κέντρου της πόλης μας, την οδό Μητροπόλεως, που είναι παράλληλη με τους μεγάλους διαμήκεις άξονες (Αγ. Δημητρίου, Εγνατία, Τσιμισκή, και Λεωφ. Νίκης), που διασχίζουν τη πόλη για να συνδέσουν την ανατολική με τη δυτική της πλευρά. Από την αναλυτική αυτή καταγραφή, προκύπτουν χρήσιμα, πιστεύουμε, συμπεράσματα, που μας βοηθούν στην βαθύτερη κατανόηση του προβλήματος και στην εξεύρεση των μέτρων ανακούφισης για μια πόλη φιλικότερη στους κατοίκους και τους επισκέπτες της.

4 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 3 Η παρούσα πτυχιακή εργασία εκπονήθηκε για το πτυχίο του τμήματος Πολιτικών Έργων Υποδομής της σχολής τεχνολογικών εφαρμογών του ΤΕΙ Θεσσαλονίκης από τους φοιτητές Αναστασίου Ζαχαρόπουλου και Χρυσοβαλάντη Φωτιάδη. Το σύνολο της πτυχιακής εργασίας αποτελείται από 5 κεφάλαια, τα οποία είναι: Το κεφάλαιο 1 που περιλαμβάνει την παρούσα εισαγωγή. Το κεφάλαιο 2 όπου παρουσιάζεται ο ρόλος του πολεοδομικού σχεδιασμού και η ρύθμιση των χρήσεων γης, επίσης γίνεται μια εκτενής αναφορά στον χωρικό σχεδιασμό και τις επιπτώσεις που μπορεί να επιφέρει. Το κεφάλαιο 3 όπου παρουσιάζεται το αντικείμενο και ο σκοπός της πτυχιακής εργασίας, καθώς και η μεθοδολογία που εφαρμόστηκε στα επιμέρους κεφάλαια. Το κεφάλαιο 4 που αποτελεί το κύριο μέρος της πτυχιακής εργασίας, περιέχει όλα τα αποτελέσματα των μετρήσεων που έχουν καταγραφή επί της οδού Μητροπόλεως και την επιμέρους ανάλυσή τους. Τα επιμέρους κεφάλαια που εμπεριέχονται είναι οι μετρήσεις του κυκλοφοριακού φόρτου, η στάθμευση και η σύγκριση Ι.Χ. αυτοκινήτων και λεωφορείων κατά τη διάσχιση της οδού Μητροπόλεως. Τέλος, το κεφάλαιο 5 στο οποίο διατυπώθηκαν τα σημαντικότερα συμπεράσματα που προέκυψαν με βάση τα αποτελέσματα των μετρήσεων και των μαθηματικών τύπων που εφαρμόστηκαν. Το κεφάλαιο αυτό, περιλαμβάνει και την βιβλιογραφία που χρησιμοποιήθηκε για την εκπόνηση της πτυχιακής εργασίας.

5 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 4 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΡΥΘΜΙΣΗΣ ΤΩΝ ΧΡΗΣΕΩΝ ΓΗΣ Για το κεφάλαιο αυτό χρησιμοποιήθηκαν οι πηγές [1] και [2]. Η ρύθμιση των χρήσεων γης αποτελεί το επίκεντρο του πολεοδομικού σχεδιασμού. Ο πολεοδομικός σχεδιασμός είναι ένας όρος που καλύπτει μια σειρά από παρεμβάσεις, που έχουν κοινή συνισταμένη την ανάπτυξη στην ποιότητα ζωής στην πόλη. Ο στρατηγικός χωρικός σχεδιασμός της δεκαετίας του 1990 κινείται σε πολύ διαφορετικές συνθήκες από αυτές των δεκαετιών του 1950 και του Χαρακτηριστικό φαινόμενο της εποχής μας αποτελεί η αυξανόμενη εξάρτηση της κοινωνικής, οικονομικής και πολιτιστικής ζωής από τις μεταφορές. Βασικός στόχος του σχεδιασμού των μεταφορών είναι να υπερνικήσει τα προβλήματα που προκαλούν η επέκταση των πόλεων, η αύξηση της κινητικότητας και της ζήτησης των μετακινήσεων, η αύξηση των αποστάσεων και του χρόνου μετακίνησης μεταξύ των επιθυμητών προορισμών και, τέλος, η κυκλοφοριακή συμφόρηση. Την τελευταία εικοσαετία, ο στόχος της βιώσιμης αστικής ανάπτυξης κατέχει κεντρική θέση στο πρόγραμμα κάθε σχεδίου ή πολιτικής για την πόλη. Η μεγάλη συγκέντρωση πληθυσμού στις πόλεις, η οποία έχει προφανώς πολύ μεγάλα οικονομικά και κοινωνικά πλεονεκτήματα, συνδέεται ταυτόχρονα με σοβαρά περιβαλλοντικά προβλήματα όπως ο θόρυβος, η ρύπανση, τα απόβλητα, το περιορισμένο υδατικό απόθεμα και οι περιορισμένοι ανοιχτοί χώροι. Οι σύγχρονες μορφές αστικής επέκτασης που είναι σε μεγάλο βαθμό αποτέλεσμα της επιθυμίας για καλύτερες συνθήκες ζωής, οδηγούν σε νέα προβλήματα και απειλές στο περιβάλλον και στους φυσικούς πόρους. Η αστική μορφή, η δομή και η χρήση γης είναι σημαντικές παράμετροι που επηρεάζουν την ποιότητα του αστικού περιβάλλοντος και τις επιπτώσεις του στο περιφερειακό και παγκόσμιο περιβάλλον. Τα συστήματα πολεοδομικού σχεδιασμού αποτελούν το κατευθυντήριο πλαίσιο για τη μελλοντική ανάπτυξη και χρήση της γης στις πόλεις και τις αγροτικές περιοχές και παίζουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση και στην προστασία της ποιότητας των πόλεων και της υπαίθρου. Ένα σύστημα πολεοδομικού σχεδιασμού συνίσταται από μια σειρά πολιτικές διαδικασίες, θεσμούς και σχέδια που διαμορφώνουν τους τυπικούς κανόνες, οι οποίοι

6 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 5 εξασφαλίζουν την αποδοτική και αποτελεσματική ανάπτυξη και χρήση της γης προς όφελος του δημόσιου συμφέροντος, ρυθμίζοντας τις δραστηριότητες ατόμων και επιχειρήσεων στο χώρο. Ο σχεδιασμός των χρήσεων γης καθιερώθηκε ως εκείνη η πολιτική που εξασφαλίζει τη βέλτιστη παροχή του δημόσιου οφέλους από τη μια μεριά, με την εξασφάλιση των κοινόχρηστων και των κοινωφελών χώρων και από την άλλη, με τη βέλτιστη οργάνωση των λειτουργιών, των χρήσεων γης. Η ρύθμιση των χρήσεων γης και ο πολεοδομικός σχεδιασμός αποτελούν ένα διακριτό σύστημα θεσμικού χαρακτήρα ουσιαστικά με δύο προφανείς στόχους: την κοινωνική δικαιοσύνη και την περιβαλλοντική αειφορία. Τα πολεοδομικά σχέδια παρέχουν το κανονιστικό πλαίσιο μέσα στο οποίο μπορεί να λειτουργήσει ο έλεγχος της δόμησης, η προστασία της ποιότητας του περιβάλλοντος, η παροχή αναπτυξιακών ευκαιριών και η εμπλοκή του δημόσιου τομέα. Βασικά στοιχεία του πολεοδομικού σχεδιασμού είναι η διαμόρφωση των σχεδίων, η προώθηση της αστικής ανάπτυξης και τέλος ο έλεγχος της αστική ανάπτυξης. 2.1 Χρήσεις γης και χωρικός σχεδιασμός: Αναζητείται υποστήριξη για ένα ολοκληρωμένο οικονομικό, κοινωνικό, μεταφορικό, περιβαλλοντικό και χωρικό σχεδιασμό για να ελαχιστοποιηθούν οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις, όπως: Μείωση της στεγανότητας του εδάφους ως συνεισφορά στη διαχείριση των πλημμυρών. Βελτίωση της κατανομής των περιοχών κατοικίας, εμπορίου και υποδομών. Διατήρηση των ανοιχτών χώρων για παροχή φρέσκου αέρα. Διατήρηση της ζωτικότητας και της βιωσιμότητας των κέντρων πόλεων. Αξιοποίηση του χωρικού σχεδιασμού στο επίπεδο των αστικών και μητροπολιτικών περιοχών.

7 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 6 Το σύστημα του σχεδιασμού αποτυπώνει ουσιαστικά σε θεσμικό επίπεδο την απόκριση του κράτους στις πιέσεις και τα προβλήματα της αστικής ανάπτυξης. Φυσικά υπάρχουν διαφορές ανάμεσα στα συστήματα σχεδιασμού που εφαρμόζει η κάθε χώρα. Αυτές οι διαφορές επηρεάζουν καθοριστικά τρεις βασικές πλευρές τις οποίες εκ των πραγμάτων εμπεριέχει ο σχεδιασμός: τις κεντρικές-τοπικές σχέσεις, τη βαρύτητα του θεσμικού συστήματος στην πολιτικο-διοικητική πράξη και τις σχέσεις κράτους-πολίτη. Το ελληνικό σύστημα σχεδιασμού απέκτησε τη σύγχρονη μορφή του σχετικά πρόσφατα τη δεκαετία του 1970 και παραμένει ένα από τα πλέον συγκεντρωτικά συστήματα, πάρά τις όποιες προσπάθειες έγιναν κατά καιρούς για την αποκέντρωσή του. Γενικά, το σύστημα σχεδιασμού στην Ελλάδα θεωρείται αρκετά χαοτικό, γεγονός που δίνει έδαφος για ατελείωτες διαμάχες, αλλά και διαφθορά του κρατικού μηχανισμού. Παρ όλες τις αλλαγές, ο σχεδιασμός παραμένει δύσκαμπτος, χρονοβόρος και αναποτελεσματικός, αφού σε πολλές περιπτώσεις η ολοκλήρωση και η έγκριση ενός σχεδίου μπορεί να ξεπεράσει τη δεκαετία. Τα προβλήματα της πολιτικής πολεοδομικού σχεδιασμού στη χώρα μας, ιδιαίτερα σε ότι αφορά την εφαρμογή του, αίρουν στην πράξη την αυστηρότητα συστήματος υπέρ μιας χωρίς αρχές αστικής ανάπτυξης, η οποία καθοδηγείται από την υπερεκμετάλλευση της γης. Το αντικείμενο του πολεοδομικού σχεδιασμού προσδιορίζεται από την ίδια την δυναμική των πόλεων και των περιφερειών τους. Μέσα από την αλληλεπίδραση αυτής της δυναμικής με τις κυρίαρχες πολιτικές διαμορφώθηκαν οι βασικοί στόχοι του πολεοδομικού σχεδιασμού. Η πλέον κοινή τάση ως προς τους στόχους του σχεδιασμού είναι η χρήση του δομημένου και φυσικού περιβάλλοντος και οι στρατηγικές που μπορούν να την αλλάξουν, ενώ οι άλλοι βασικοί στόχοι είναι η αναδιανομή των πόρων προς περισσότερο μειονεκτικές περιοχές, η κατάσταση του κτιριακού αποθέματος, η διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος και η τόνωση της αστικής ανάπτυξης. Οι στόχοι και το περιεχόμενο του πολεοδομικού σχεδιασμού που εξειδικεύουν αυτές τις επιδιώξεις καθορίζονται από τις κυρίαρχες πολιτικές και την εξειδίκευσή τους σε τοπικό επίπεδο, σε ένα πλαίσιο που διέπεται από θεσμούς οι οποίοι λειτουργούν εντέλει κανονιστικά ρυθμίζοντας τη χρήση και τη δόμηση της έγγειας ιδιοκτησίας και ευρύτερα το χαρακτήρα της αστικής ανάπτυξης, Οι βασικές πολιτικές σχεδιασμού που πλαισιώνουν τις

8 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 7 τρεις κεντρικές επιδιώξεις του αφορούν την κατοικία, την οικονομική ανάπτυξη, τη βιομηχανική ανάπτυξη, την εμπορική ανάπτυξη, τις μεταφορές, τη διαχείριση του περιβάλλοντος, την πολιτιστική κληρονομιά, τον τουρισμό και την αναψυχή, τους φυσικούς πόρους και τη διαχείριση των αποβλήτων και της ρύπανσης. 2.2 Μια πρόταση καλύτερου πολεοδομικού και αστικού σχεδιασμού Χρειαζόμαστε μια προσέγγιση στον αστικό σχεδιασμό και την ανάπτυξη των αστικών περιοχών η οποία να: Κάνει αποδοτική τη χρήση της προσφερόμενης γης και των κτιρίων και να μειώνει τις απαιτήσεις για ανάπτυξη των ανοιχτών πράσινων χώρων. Παρέχει κατοικίες που είναι ελκυστικές και περιβαλλοντικά φιλικές. Ενθαρρύνει καλά σχεδιασμένες αστικές περιοχές με καλή ποιότητα κτιρίων, καλά σχεδιασμένους δρόμους και καλή ποιότητα ανοιχτών χώρων. Επιτρέπει στους ανθρώπους να πάνε στην εργασία τους εύκολα, καθώς και στις υπηρεσίες που χρειάζονται, όπως στα τοπικά καταστήματα, τα ταχυδρομεία, τα σχολεία, τις εξυπηρετήσεις υγείας και αναψυχής. Κάνει την καλή δημόσια συγκοινωνία βιώσιμη και την πεζοπορία και το ποδήλατο ελκυστικές επιλογές. 2.3 Ο σχεδιασμός των χρήσεων γης στα παραδοσιακά κέντρα και στις κεντρικές περιοχές των πόλεων Τα κέντρα της πόλης αντιπροσωπεύουν εκείνους τους τόπους όπου η αστική ανάπτυξη παρουσιάζει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Συγκεντρώνουν ίσως τα σημαντικότερα κτίρια και τον αστικό ιστό της πόλης με το μεγαλύτερο ενδιαφέρονκαι αποτελούν τόπους μεγάλης συγκέντρωσης της απασχόλησης ιδιαίτερα στις υπηρεσίες, στο εμπόριο και στην αναψυχή, ενώ σε αρκετές ευρωπαϊκές πόλεις αποτελούν και τόπους κατοικίας. Τα πλεονεκτήματα της κεντρικής θέσης για πολλές δραστηριότητες και εξυπηρετήσεις τέθηκαν υπό αμφισβήτηση με την αποκέντρωση ανθρώπων και δραστηριοτήτων στην περίμετρο της πόλης.

9 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 8 Σε μια αστική περιοχή, βασική προϋπόθεση ενός στρατηγικού σχεδιασμού με στόχο τη βιώσιμη ανάπτυξη είναι τόσο η ενσωμάτωση της αναπτυξιακής δυναμικής της περιοχής στο σχεδιασμό του συστήματος μεταφορών όσο και η λειτουργική συνάφεια του συστήματος μεταφορών με τη χωρική οργάνωση βασικών δραστηριοτήτων, όπως η κατοικία και η απασχόληση, λαμβάνοντας υπόψη τους περιβαλλοντικούς κι οικονομικούς περιορισμούς. Αυτή η διαδικασία βασίζεται κατεξοχήν στην κατανόηση της αλληλεπίδρασης των δύο συστημάτων χρήσεων γης και μεταφορών. Η πλήρης κατανόηση αυτής της συσχέτισης μπορεί να κατευθύνει αναπτυξιακές πολιτικές μεταφορών με ορθολογικό τρόπο και να δώσει απαντήσεις σε καίρια ζητήματα, γεγονός που αναδεικνύεται από το συνεχές επιστημονικό και ερευνητικό ενδιαφέρον τις τελευταίες δεκαετίες. 2.4 Πολεοδομικός σχεδιασμός και δημόσιες συγκοινωνίες Η δημόσια συγκοινωνία θα κάνει τις πόλεις πιο φιλόξενες και πιο οικείες Με τη δημόσια συγκοινωνία οι πόλεις θα γίνουν λιγότερο θορυβώδεις και ο αέρας τους πιο καθαρός Η δημόσια συγκοινωνία ταυτίζεται με την πόλη, είναι δομικό στοιχείο. Αν κάποια από τα χαρακτηριστικά της οργάνωσής της είναι κοινά στις ευρωπαϊκές πόλεις, επομένως οικεία στον ευρωπαίο πολίτη γιατί τα συναντά καθημερινά στην δική του πόλη, τότε η Ευρώπη γίνεται πιο εύκολα προσπελάσιμη, γίνεται δική του. Οι ευρωπαϊκές πόλεις χωρίς να χάσουν την ταυτότητά τους, πρέπει να είναι ανοιχτές και φιλόξενες. Έτσι θα γίνουν ανταγωνιστικές, προσελκύοντας ανθρώπους και κεφάλαια. Η δημόσια συγκοινωνία είναι από τα στοιχεία εκείνα σε μια πόλη που, αν είναι κατάλληλα οργανωμένα, έχουν ιδιαίτερη σημασία για τον επισκέπτη. Το δίκτυο της δημόσιας συγκοινωνίας προσφέρει μια απλοποιημένη και εύκολα αναγνώσιμη εικόνα της πόλης, αντικατοπτρίζει τον τρόπο για να την γνωρίσεις κατανοώντας τη φυσιογνωμία της και όχι παθητικά, παραδομένος σε ένα ταξί. Με το ταξί παραμένεις επισκέπτης, με τη δημόσια συγκοινωνία έρχεσαι πιο κοντά στην καθημερινότητα της πόλης.

10 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 9 Η δημόσια συγκοινωνία είναι ένα μεγάλο δημόσιο έργο και σε μια χώρα όπως η Ελλάδα, που δεν φημίζεται για τα δημόσια έργα της, είναι φυσικό που είναι υποτονική. Όσο όμως η ελληνική πόλη μεγαλώνει και γίνεται οικονομικά ισχυρότερη, μπορεί να επενδύσει και στη δημόσια συγκοινωνία. Όταν η αστική κοινωνία θα αντιμετωπίσει την πόλη σαν ένα πραγματικά συλλογικό δημόσιο έργο τότε μόνο θα την εξοπλίσει με μια δημόσια συγκοινωνία ικανή να καλύπτει τις ανάγκες.

11 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 10 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΠΤΥΧΙΑΚΗΣ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Ι. Αντικείμενο της πτυχιακής μας εργασίας, είναι η μελέτη του κυκλοφοριακού φόρτου, και της στάθμευσης (νόμιμη και παράνομη), όπως παρατηρούνται στην οδό Μητροπόλεως, στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, από την πλατεία Ελευθερίας μέχρι την οδό Παύλου Μελά, σε συνάρτηση με τον λεωφορειόδρομο. Ι.1. Σκοπός της πτυχιακής εργασίας είναι, να εντοπιστούν τα επί μέρους προβλήματα που παρουσιάζει ο κυκλοφοριακός φόρτος σε όλο το μήκος της οδού Μητροπόλεως καθώς και στους 7 κόμβους του όπου υπάρχει φωτεινή σηματοδότηση. Τα πιο συνήθη και βασικότερα προβλήματα μιας αστικής οδού στο κέντρο της πόλης είναι: η καθυστέρηση, η ανεπαρκής στάθμευση και η εκπομπή ρύπων σε μεγάλες ποσότητες (βλαπτικές για την δημόσια υγεία). Με βάση όλες τις μετρήσεις στις οποίες προχωρήσαμε, μπορεί να γίνει προσπάθεια επίλυσης των προβλημάτων, με κυριότερο άξονα τη μείωση του φόρτουτων επιβατικών Ι.Χ. και προώθησης της χρήσης των λεωφορείων. Ι.2. Η μεθοδολογία που ακολουθήσαμε, στηρίζεται κατ αρχήν στις μετρήσεις κυκλοφοριακού φόρτου, την απογραφή της παρά την οδό στάθμευσης, ενώ στη συνέχεια, με την επεξεργασία των δεδομένων, καταλήξαμε σε συμπεράσματα για την αντιμετώπιση των συνθηκών κυκλοφορίας στην οδό. Ι.2.1. Κυκλοφοριακός φόρτος. Καταγράφτηκε με την επιτόπου παρατήρηση και καταμέτρηση των διερχόμενων οχημάτων σε συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα, επιδιώκοντας την όσο το δυνατόν αντιπροσωπευτικότερη εκτίμηση, κυρίως στις περιόδους αυξημένη κίνησης, για την ακριβή εύρεση της ώρας αιχμής. Οι μετρήσεις πραγματοποιήθηκαν στην αρχή της Μητροπόλεως (Ι.Δραγούμη) και σε κάθε κόμβο με φωτεινή σηματοδότηση ξεχωριστά, σε διαφορετικές καθημερινές ημέρες (Δευτέρα έως Παρασκευή) από τις 16:00 έως τις 18:00. Τα οχήματα που καταμετρήθηκαν χωρίστηκαν σε 4 κατηγορίες. Η πρώτη κατηγορία περιλαμβάνει τα επιβατικά-ταξί-ημιφορτηγά, η δεύτερη τα φορτηγά, η τρίτη τα λεωφορεία τα οποία χωρίζονται σε 2 υποκατηγορίες, τα λεωφορεία του ΟΑΣΘ και τα τουριστικά ή ιδιωτικά λεωφορεία, και τέλος η τέταρτη

12 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 11 κατηγορία περιλαμβάνει τα δίκυκλα (μοτοσικλέτες, μοτοποδήλατα, ποδήλατα). Καθώς όμως, κάθε είδος οχήματος έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά και συμπεριφορά στην κίνηση του στην οδό έγινε αναγωγή του κυκλοφοριακού φόρτου, με την χρήση συντελεστών, στη νέα μονάδα που ονομάζεται Μονάδα Επιβατικών Αυτοκινήτων, ΜΕΑ. Οι συντελεστές που χρησιμοποιήθηκαν για την αναγωγή αυτή είναι 1x για τα επιβατικά αυτοκίνητα, 2x για τα φορτηγά, 3x για τα λεωφορεία και 0,5x για τα δίκυκλα. Ι.2.2. Στάθμευση. Με τις επιτόπου μετρήσεις μας, καταγράψαμε τις επιτρεπόμενες νόμιμες θέσεις στάθμευσης (προσφορά στάθμευσης), αλλά και τις πραγματική ζήτηση στάθμευσης, όπως αυτές προκύπτουν από την καταγραφή των παράνομα σταθμευμένων οχημάτων σε γωνίες, διαβάσεις πεζών, χώρους φορτοεκφόρτωσης καθώς και των διπλοσταθμευμένων οχημάτων. Ι.2.3. Επιπτώσεις. Τα δεδομένα χρησιμοποιήθηκαν για την εκτίμηση των επιπτώσεων της κυκλοφορίας στην οδό Μητροπόλεως (καθυστερήσεις, αέρια ρύπανση, κατάληψη δημόσιου χώρου) και για την αξιολόγηση μέτρων βελτίωσης της κατάστασης.

13 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 12 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗΣ 4.1 Γενικά Στο κεφάλαιο αυτό παρουσιάζονται αναλυτικά οι μετρήσεις και η ανάλυση των δεδομένων που συλλέχθηκαν για την εκπόνηση της εργασίας. Συγκεκριμένα το κεφάλαιο αυτό περιλαμβάνει: Περιγραφή της οδού Μητροπόλεως. Παρουσίαση των μετρήσεων του κυκλοφοριακού φόρτου κατά μήκος της Μητροπόλεως, οι οποίες διεξήχθησαν σε όλες τις σηματοδοτούμενες διασταυρώσεις της. Διάγραμμα της διακύμανσης του φόρτου κατά μήκος της Μητροπόλεως. Παρουσίαση των αποτελεσμάτων της απογραφής της στάθμευσης κατά μήκος της Μητροπόλεως. Παρουσίαση των αποτελεσμάτων των μετρήσεων του χρόνου που απαιτείται για τη διάνυση της Μητροπόλεως τόσο για τα επιβατικά οχήματα όσο και για τα λεωφορεία του Ο.Α.Σ.Θ. Εκτίμηση της αξιοποίησης του οδικού χώρου της Μητροπόλεως.

14 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα Η οδός Μητροπόλεως Η οδός Μητροπόλεως είναι μια από τις πιο σημαντικές αρτηρίες του κέντρου της Θεσσαλονίκης. Μαζί με την παραλιακή Λεωφόρο Νίκης αποτελούν τον άξονα που μεταφέρει την κίνηση από το κέντρο της πόλης προς την ανατολική Θεσσαλονίκη και τα προάστιά της, δηλαδή αποτελούν το ζεύγος της οδού Τσιμισκή. Πηγή [8] Η Μητροπόλεως έχει συνολικό μήκος 1285μ. [8]. Αρχίζει από την διασταύρωσή της με την οδό Κατούνη στα Λαδάδικα και τελειώνει στη διασταύρωση με την οδό Εθνικής Αμύνης. Το τμήμα από την Κατούνη ως την Ι. Δραγούμη είναι πεζοδρομημένο (με εξαίρεση της πρόσβαση της Τράπεζας της Ελλάδος και της Εθνικής Τράπεζας που βρίσκονται στο οικοδομικό τετράγωνο εκεί. Το τμήμα της Μητροπόλεως από την Ι. Δραγούμη ως την Π. Μελά αποτελεί τον οδικό άξονα που έχει χαρακτήρα κεντρικής αρτηρίας για την πόλη. Το τμήμα από την Π. Μελά ως την Εθνικής Αμύνης, δεν έχει ιδιαίτερα σημαντική λειτουργία και ουσιαστικά αποτελεί μια τοπική οδό. Επομένως, η εργασία ασχολείται με το τμήμα της Μητροπόλεως από την Ι. Δραγούμη ως την Π. Μελά.

15 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 14 Το κεντρικό τμήμα της Μητροπόλεως έχει μήκος 1050 μ. [8], και διαθέτει 7 σηματοδοτούμενες διασταυρώσεις με άλλες σημαντικές οδούς του κέντρου της πόλης ενώ υπάρχουν και άλλες 6 μη σηματοδοτούμενες διασταυρώσεις με μικρής σημασίας οδούς. Στο κεντρικό τμήμα διασταυρώνεται και με την πλατεία Αριστοτέλους, η οποία είναι πεζοδρομημένη στο σύνολό της. Στο οικοδομικό τετράγωνο μεταξύ Ι. Δραγούμη και Ε. Βενιζέλου υπάρχει η αφετηρία λεωφορειακών γραμμών του Ο.Α.Σ.Θ. Από το κεντρικό τμήμα της οδού διέρχονται οι λεωφορειακές γραμμές 3, 5, 6, 12, 33, 39 και 78 του Ο.Α.Σ.Θ. και για τη διευκόλυνση της κίνησής τους έχει διαμορφωθεί μια λεωφορειολωρίδα από το ύψος της Ίωνος Δραγούμη έως την Παύλου Μελά. Σημαντικό επίσης είναι να αναφερθεί ότι, επί της οδού Μητροπόλεως στο ύψος της οδού Αγίας Σοφίας συναντούμε τον Ιερό Μητροπολιτικό ναό τουαγίου Γρηγορίουτου Παλαμά, κτίσμα του 20ου αιώνα, καθώς ο παλαιότερος ναός είχε καεί το Απέναντι ακριβώς από τον ναό επί της οδού Μητροπόλεως υπάρχει μια μεγάλη πιάτσα των ταξί λόγω της κεντρικότητας του σημείου όπου βρίσκεται και των πληθώρων καταστημάτων που υπάρχουν στην ευρύτερη περιοχή. Η αρχή της κεντρικού τμήματος της οδού Μητροπόλεως από την Ίωνος Δραγούμη. Υπάρχουν τέσσερις στάσεις λεωφορείων του ΟΑΣΘ, οι δύο βρίσκονται παράλληλα σ έναν παράδρομο δεξιά όπως φαίνεται στη παραπάνω φωτογραφία. Επίσης στα δεξιά βρίσκεται η πλατεία δημοκρατίας.

16 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 15 Ο Μητροπολιτικός ναός του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, κτίσμα του 20ου αιώνα που βρίσκεται επί της οδού Μητροπόλεως στο ύψος της Αγίας Σοφίας. Στην φωτογραφία αυτή φαίνεται αριστερά η πιάτσα των ταξί και δεξιά ο Ιερός Μητροπολιτικό ναό του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά. Η φωτογραφία λήφθηκε στις 28 Φεβρουαρίου (Κυριακή) το 2010.

17 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 16 Η οδός Μητροπόλεως προς ανατολάς από την οδό Αγίας Σοφίας. Δεξιά η εκκλησία του Αγίου Γρηγορίου Παλαμά. Στο μέτωπο της Αγίας Σοφίας πιάτσα ταξί. ΕΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, , Χρίστος Ζαφείρης, Εκδ. ΕΞΑΝΤΑΣ [πηγή 7] Η φωτογραφία αυτή απεικονίζει το ίδιο ακριβός σημείο με την παραπάνω και λήφθηκε στις 16:00 περίπου 01 Μαρτίου (Δευτέρα) του 2010.

18 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα Μετρήσεις κυκλοφοριακού φόρτου επί της Μητροπόλεως Στο κεφάλαιο αυτό παρουσιάζονται οι μετρήσεις που έγιναν στους σηματοδοτούμενους κόμβους με πρόθεση να βρεθεί η φόρτιση της Μητροπόλεως από το ένα άκρο της στο άλλο, έτσι μετρήθηκαν μόνο οι κινήσεις που αφορούν την Μητροπόλεως και όχι των καθέτων οδών της. Επίσης, εκτός από τους σηματοδοτούμενους μετρήθηκε και ο κόμβος της Μητροπόλεως με την Ίωνος Δραγούμη γιατί είναι πολύ σημαντικός καθώς αποτελεί την αρχή της Μητροπόλεως και μεγάλο ποσοστό της φόρτισης της οδού εισέρχεται από την Ι. Δραγούμη. Για κάθε κόμβο μέτρησης παρουσιάζεται, ένα σκαρίφημα του με αρίθμηση των κινήσεων, αναλυτικός πίνακας με τα αποτελέσματα των μετρήσεων ανά 15λεπτο και μια διαγραμματική απεικόνιση του φόρτου των κινήσεων κατά την ώρα αιχμής. Οι μετρήσεις έγιναν κατά τις ώρες 16:00 με 18:00 από τις οποίες έγινε ανάλυση για να βρεθεί η ώρα κατά την οποία έχει τον μέγιστο φόρτο η οδός. Πρέπει να σημειωθεί ότι οι μετρήσεις στους κόμβους πραγματοποιήθηκαν σε διαφορετικές ημέρες οι οποίες αναγράφονται στους αντίστοιχους πίνακες καταγραφείς των μετρήσεων. Τα οχήματα χωρίστηκαν σε τέσσερις βασικές κατηγορίες, τα επιβατικά αυτοκίνητα Ι.Χ.(συμπεριλαμβανομένων των ταξί), τα φορτηγά, τα λεωφορεία τα οποία διαχωριστικά σε λεωφορεία του ΟΑΣΘ και άλλα (π.χ. τουριστικά ή ιδιωτικά) και τέλος τα δίκυκλα (μοτοσικλέτες, μοτοποδήλατα, ποδήλατα). Ο κυκλοφοριακός φόρτος καταμετρήθηκε σε οχήματα και μετατράπηκε σε ΜΕΑ (μονάδα επιβατών αυτοκινήτων) με την χρήση συντελεστών. Συγκεκριμένα ανάλογα με την κατηγορία των οχημάτων υπάρχει και ο αντίστοιχος συντελεστής βαρύτητας που μετατρέπει τα οχήματα σε ΜΕΑ καθώς κάθε είδος οχήματος έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά και συμπεριφορά στην κίνησή του στην οδό. Οι συντελεστές που χρησιμοποιήθηκαν στην δική μας μελέτη είναι ένα (1) για τα Ι.Χ. και τα ταξί, τρία (3) για λεωφορεία, δύο (2) για τα φορτηγά και (0,5) για τα δίκυκλα. [3, σελ 26]

19 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα ΜΕΤΡΗΣH TOY ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΟΥ ΦΟΡΤΟΥ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΔΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΚΑΘΕΤΩΝ ΟΔΩΝ Διασταύρωση: ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ - ΙΩΝΟΣ ΔΡΑΓΟΥΜΗ (Κόμβος 1) Στον Κόμβο Μητροπόλεως με Ίωνος Δραγούμη, που είναι και η αρχή της οδού Μητροπόλεως, μόνο μία κίνηση εμπίπτει στα ενδιαφέροντα της εργασίας, η «Κίνηση 1» από όπου και εισέρχονται οχήματα επί της οδού, όπως φαίνεται στο παρακάτω σχήμα.

20 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 19 Ο παρακάτω πίνακας παρουσιάζει τον κυκλοφοριακό φόρτο στον κόμβο της Μητροπόλεως με την Ίωνος Δραγούμη, σε οχήματα και ΜΕΑ ανά ώρα καθώς και ανά κατηγορία οχημάτων (επιβατικά - ταξί - ημιφορτηγά, φορτηγά, λεωφορεία και δίκυκλα). Οι μετρήσεις του φόρτου έγιναν στις 11/4/2008, ημέρα Παρασκευή κατά το 2ωρο 16:00 με 18:00. Ημέρα: Παρασκευή Ημερομηνία: 11/4/2008 Κόμβος: Μητροπόλεως - Ι.Δραγούμη Ώρες Μέτρησης: 16:00-18:00 Κινήσεις: 1 Καιρός: Νεφελώδης Επιβατικά- Λεωφορεία Ώρα 16:00-16:15 16:15-16:30 16:30-16:45 16:45-17:00 17:00-17:15 17:15-17:30 17:30-17:45 17:45-18:00 Κιν Ταξί- Ημιφορτηγά Φορτηγά ΟΑΣΘ Άλλα Δίκυκλα Σύνολο Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ

21 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 20 Διασταύρωση: ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ - ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ (Κόμβος 2) Στον Κόμβο Μητροπόλεως με Ελευθερίου Βενιζέλου, υπάρχουν δύο κινήσεις που επηρεάζουν τον κυκλοφοριακό φόρτο της Μητροπόλεως, η «Κίνηση 2» και η «Κίνηση 4». Όπως φαίνεται και στο παρακάτω σχήμα: Στην «Κίνηση 2» τα οχήματα εξέρχονται από την Μητροπόλεως προς την Ελ.Βενιζέλου. Στην «Κίνηση 3» τα οχήματα διατηρούν την πορεία τους επί της Μητροπόλεως. Στην «Κίνηση 4» τα οχήματα εισέρχονται στην Μητροπόλεως ερχόμενα από την Ελ.Βενιζέλου.

22 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 21 Ο παρακάτω πίνακας παρουσιάζει τον κυκλοφοριακό φόρτο στον κόμβο της Μητροπόλεως με την Ελ.Βενιζέλου, σε οχήματα και ΜΕΑ ανά ώρα για κάθε κίνηση, καθώς και ανά κατηγορία οχημάτων (επιβατικά - ταξί - ημιφορτηγά, φορτηγά, λεωφορεία και δίκυκλα). Οι μετρήσεις του φόρτου έγιναν στις 14/4/2008, ημέρα Δευτέρα κατά το 2ωρο 16:00 με 18:00. Ημέρα: Δευτέρα Ημερομηνία: 14/4/2008 Κόμβος: Μητροπόλεως - Ελ.Βενιζέλου Ώρες Μέτρησης: 16:00-18:00 Κινήσεις: 2,4 Καιρός: Νεφελώδης Επιβατικά- Λεωφορεία Ώρα Κιν. Ταξί- Φορτηγά Δίκυκλα Σύνολο ΟΑΣΘ Άλλα Ημιφορτηγά Οχήμ :00 - ΜΕΑ :15 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ :15 - ΜΕΑ :30 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ :30 - ΜΕΑ :45 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ :45 - ΜΕΑ :00 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ :00 - ΜΕΑ :15 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ :15 - ΜΕΑ :30 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ :30 - ΜΕΑ :45 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ :45 - ΜΕΑ :00 Οχήμ ΜΕΑ

23 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 22 Διασταύρωση: ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ - ΚΟΜΝΗΝΩΝ (Κόμβος 3) Στον Κόμβο της Μητροπόλεως με Κομνηνών, υπάρχει μια κίνηση που επηρεάζει τον κυκλοφοριακό φόρτο της Μητροπόλεως, η «Κίνηση 6». Όπως φαίνεται και στο παρακάτω σχήμα: Στην «Κίνηση 5» τα οχήματα διατηρούν την πορεία τους επί της Μητροπόλεως. Στην «Κίνηση 6» τα οχήματα εισέρχονται στην Μητροπόλεως ερχόμενα από την Κομνηνών.

24 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 23 Ο παρακάτω πίνακας παρουσιάζει τον κυκλοφοριακό φόρτο στον κόμβο της Μητροπόλεως με την Κομνηνών, σε οχήματα και ΜΕΑ ανά ώρα για κάθε κίνηση, καθώς και ανά κατηγορία οχημάτων (επιβατικά - ταξί - ημιφορτηγά, φορτηγά, λεωφορεία και δίκυκλα). Οι μετρήσεις του φόρτου έγιναν στις 11/4/2008, ημέρα Παρασκευή κατά το 2ωρο 16:00 με 18:00. Ημέρα: Παρασκευή Ημερομηνία: 11/4/2008 Κόμβος: Μητροπόλεως - Κομνηνών Ώρες Μέτρησης: 16:00-18:00 Κινήσεις: 6 Καιρός: Νεφελώδης Επιβατικά- Λεωφορεία Ώρα Κιν. Ταξί- Φορτηγά Δίκυκλα Σύνολο ΟΑΣΘ Άλλα Ημιφορτηγά 16:00 - Οχήμ :15 ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ :15-16:30 16:30-16:45 16:45-17:00 17:00-17:15 17:15-17:30 17:30-17:45 17:45-18: Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ

25 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 24 Διασταύρωση: ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ - ΚΑΡΟΛΟΥ ΝΤΗΛ (Κόμβος 4) Στον Κόμβο της Μητροπόλεως με Καρόλου Ντήλ, υπάρχουν δύο κινήσεις που επηρεάζουν τον κυκλοφοριακό φόρτο της Μητροπόλεως, η «Κίνηση 7» και η «Κίνηση 9». Όπως φαίνεται και στο παρακάτω σχήμα: Στην «Κίνηση 7» τα οχήματα εξέρχονται από την Μητροπόλεως προς την Καρόλου Ντήλ. Στην «Κίνηση 8» τα οχήματα διατηρούν την πορεία τους επί της Μητροπόλεως. Στην «Κίνηση 9» τα οχήματα εισέρχονται στην Μητροπόλεως ερχόμενα από την Καρόλου Ντήλ.

26 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 25 Ο παρακάτω πίνακας παρουσιάζει τον κυκλοφοριακό φόρτο στον κόμβο της Μητροπόλεως με την Καρόλου Ντήλ, σε οχήματα και ΜΕΑ ανά ώρα για κάθε κίνηση, καθώς και ανά κατηγορία οχημάτων (επιβατικά - ταξί - ημιφορτηγά, φορτηγά, λεωφορεία και δίκυκλα). Οι μετρήσεις του φόρτου έγιναν στις 10/4/2008, ημέρα Πέμπτη κατά το 2ωρο 16:00 με 18:00. Ημέρα: Πέμπτη Ημερομηνία: 10/4/2008 Κόμβος: Μητροπόλεως - Καρόλου Ντήλ Ώρες Μέτρησης: 16:00-18:00 Κινήσεις: 7,9 Καιρός: Λίγες τοπικές νεφώσεις Επιβατικά- Λεωφορεία Ώρα Κιν. Ταξί- Φορτηγά Δίκυκλα Σύνολο ΟΑΣΘ Άλλα Ημιφορτηγά Οχήμ ΜΕΑ :00-16:15 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ :15-16:30 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ :30-16:45 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ :45-17:00 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ :00-17:15 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ :15-17:30 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ :30-17:45 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ :45-18:00 Οχήμ ΜΕΑ

27 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 26 Διασταύρωση: ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ (Κόμβος 5) Στον Κόμβο της Μητροπόλεως με Αγίας Σοφίας, υπάρχουν δύο κινήσεις που επηρεάζουν τον κυκλοφοριακό φόρτο της Μητροπόλεως, η «Κίνηση 11» και η «Κίνηση 12». Όπως φαίνεται και στο παρακάτω σχήμα: Στην «Κίνηση 10» τα οχήματα διατηρούν την πορεία τους επί της Μητροπόλεως. Στην «Κίνηση 11» τα οχήματα εξέρχονται από την Μητροπόλεως προς την Αγίας Σοφίας. Στην «Κίνηση 12» τα οχήματα εισέρχονται στην Μητροπόλεως ερχόμενα από την Αγίας Σοφίας.

28 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 27 Ο παρακάτω πίνακας παρουσιάζει τον κυκλοφοριακό φόρτο στον κόμβο της Μητροπόλεως με την Αγίας Σοφίας, σε οχήματα και ΜΕΑ ανά ώρα για κάθε κίνηση, καθώς και ανά κατηγορία οχημάτων (επιβατικά - ταξί - ημιφορτηγά, φορτηγά, λεωφορεία και δίκυκλα). Οι μετρήσεις του φόρτου έγιναν στις 10/4/2008, ημέρα Πέμπτη κατά το 2ωρο 16:00 με 18:00. Ημέρα: Πέμπτη Ημερομηνία: 10/4/2008 Κόμβος: Μητροπόλεως - Αγίας Σοφίας Ώρες Μέτρησης: 16:00-18:00 Κινήσεις: 11,12 Καιρός: Λίγες τοπικές νεφώσεις Επιβατικά- Λεωφορεία Ώρα Κιν. Ταξί- Φορτηγά Δίκυκλα Σύνολο ΟΑΣΘ Άλλα Ημιφορτηγά 16:00-16:15 11 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ :15-16:30 11 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ :30-16:45 11 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ :45-17:00 11 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ :00-17:15 11 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ :15-17:30 11 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ :30-17:45 11 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ :45-18:00 11 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ

29 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 28 Διασταύρωση: ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ - ΒΟΓΑΤΣΙΚΟΥ - ΚΟΥΣΚΟΥΡΑ (Κόμβος 6) Στον Κόμβο της Μητροπόλεως με Βογατσικού και Κούσκουρα, υπάρχουν δύο κινήσεις που επηρεάζουν τον κυκλοφοριακό φόρτο της Μητροπόλεως, η «Κίνηση 13» και η «Κίνηση 15». Όπως φαίνεται και στο παρακάτω σχήμα: Στην «Κίνηση 13» τα οχήματα εξέρχονται από την Μητροπόλεως προς την Κούσκουρα. Στην «Κίνηση 14» τα οχήματα διατηρούν την πορεία τους επί της Μητροπόλεως. Στην «Κίνηση 15» τα οχήματα εισέρχονται στην Μητροπόλεως ερχόμενα από την Βογατσικού.

30 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 29 Ο παρακάτω πίνακας παρουσιάζει τον κυκλοφοριακό φόρτο στον κόμβο της Μητροπόλεως με Βογάτσικου και Κούσκουρα, σε οχήματα και ΜΕΑ ανά ώρα για κάθε κίνηση, καθώς και ανά κατηγορία οχημάτων (επιβατικά - ταξί - ημιφορτηγά, φορτηγά, λεωφορεία και δίκυκλα). Οι μετρήσεις του φόρτου έγιναν στις 8/4/2008, ημέρα Τρίτη κατά το 2ωρο 16:00 με 18:00. Ημέρα: Τρίτη Ημερομηνία: 8/4/2008 Κόμβος: Μητροπόλεως Βογάτσικου - Κούσκουρα Ώρες Μέτρησης: 16:00-18:00 Κινήσεις: 13,15 Καιρός: Λίγες τοπικές νεφώσεις Επιβατικά- Λεωφορεία Ώρα Κιν. Ταξί- Φορτηγά Δίκυκλα Σύνολο ΟΑΣΘ Άλλα Ημιφορτηγά 16:00-16:15 13 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ :15-16:30 13 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ :30-16:45 13 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ :45-17:00 13 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ :00-17:15 13 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ :15-17:30 13 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ :30-17:45 13 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ :45-18:00 13 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ

31 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 30 Διασταύρωση: ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ - ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΙΩΣΗΦ (Κόμβος 7) Στον Κόμβο της Μητροπόλεως με Μητροπολίτου Ιωσήφ, υπάρχουν δύο κινήσεις που επηρεάζουν τον κυκλοφοριακό φόρτο της Μητροπόλεως, η «Κίνηση 17» και η «Κίνηση 18». Όπως φαίνεται και στο παρακάτω σχήμα: Στην «Κίνηση 16» τα οχήματα διατηρούν την πορεία τους επί της Μητροπόλεως. Στην «Κίνηση 17» τα οχήματα εξέρχονται από την Μητροπόλεως προς την Μητροπολίτου Ιωσήφ. Στην «Κίνηση 18» τα οχήματα εισέρχονται στην Μητροπόλεως ερχόμενα από την Μητροπολίτου Ιωσήφ.

32 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 31 Ο παρακάτω πίνακας παρουσιάζει τον κυκλοφοριακό φόρτο στον κόμβο της Μητροπόλεως με Μητροπολίτου Ιωσήφ, σε οχήματα και ΜΕΑ ανά ώρα για κάθε κίνηση, καθώς και ανά κατηγορία οχημάτων (επιβατικά - ταξί - ημιφορτηγά, φορτηγά, λεωφορεία και δίκυκλα). Οι μετρήσεις του φόρτου έγιναν στις 8/4/2008, ημέρα Τρίτη κατά το 2ωρο 16:00 με 18:00. Ημέρα: Τρίτη Ημερομηνία: 8/4/2008 Κόμβος: Μητροπόλεως - Μητρ.Ιωσήφ Ώρες Μέτρησης: 16:00-18:00 Κινήσεις: 17,18 Καιρός: Λίγες τοπικές νεφώσεις Επιβατικά- Λεωφορεία Ώρα Κιν. Ταξί- Φορτηγά Δίκυκλα Σύνολο ΟΑΣΘ Άλλα Ημιφορτηγά 16:00-16:15 17 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ :15-16:30 17 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ :30-16:45 17 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ :45-17:00 17 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ :00-17:15 17 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ :15-17:30 17 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ :30-17:45 17 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ :45-18:00 17 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ

33 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 32 Διασταύρωση: ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ - ΠΑΥΛΟΥ ΜΕΛΑ (Κόμβος 8) Στον Κόμβο Μητροπόλεως με Παύλου Μελά, υπάρχουν δύο κινήσεις, η «Κίνηση 19» και η «Κίνηση 20». Όπως φαίνεται και στο παρακάτω σχήμα: Στην «Κίνηση 19» τα οχήματα διατηρούν την πορεία τους επί της Μητροπόλεως. Στην «Κίνηση 20» τα οχήματα εξέρχονται από την Μητροπόλεως προς την Παύλου Μελά.

34 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 33 Ο παρακάτω πίνακας παρουσιάζει τον κυκλοφοριακό φόρτο στον κόμβο της Μητροπόλεως με Παύλου Μελά, σε οχήματα και ΜΕΑ ανά ώρα για κάθε κίνηση, καθώς και ανά κατηγορία οχημάτων (επιβατικά - ταξί - ημιφορτηγά, φορτηγά, λεωφορεία και δίκυκλα). Οι μετρήσεις του φόρτου έγιναν στις 7/4/2008, ημέρα Δευτέρα κατά το δίωρο 16:00 με 18:00. Ημέρα: Δευτέρα Ημερομηνία: 7/4/2008 Κόμβος: Μητροπόλεως - Π.Μελά Ώρες Μέτρησης: 16:00-18:00 Κινήσεις: 19,20 Καιρός: Αίθριος Επιβατικά- Λεωφορεία Ώρα Κιν. Ταξί- Φορτηγά Δίκυκλα Σύνολο ΟΑΣΘ Άλλα Ημιφορτηγά 16:00-16:15 19 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ :15-16:30 19 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ :30-16:45 19 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ :45-17:00 19 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ :00-17:15 19 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ :15-17:30 19 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ :30-17:45 19 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ :45-18:00 19 Οχήμ ΜΕΑ Οχήμ ΜΕΑ

35 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα Ο Ωριαίος Φόρτος όλων των Κόμβων επί της Μητροπόλεως Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζετε ο ωριαίος συνολικός φόρτος κάθε κόμβου της οδού Μητροπόλεως. Φόρτος Κινήσεων Φόρτος Κόμβων Ωριαίος Φόρτος Ώρα Κόμβος Κινήσεις Οχήματα ΜΕΑ Οχήματα ΜΕΑ Οχήματα ΜΕΑ : : : :

36 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 35 Όπως προκύπτει από τα δεδομένα του παραπάνω πίνακα ως ώρα αιχμής προκύπτει η ώρα 17:00 18:00 καθώς παρουσιάζει τον υψηλότερο φόρτο. Επίσης, την ίδια ώρα εμφανίζεται η υψηλότερη τιμή φόρτου σε ένα κόμβο (1053 οχήματα/ώρα στον κόμβο με την Αγ. Σοφίας, καθώς και η υψηλότερη τιμή φόρτου σε μία κίνηση (759 οχήματα/ώρα στην κίνηση 14,δηλαδή στην ευθεία κίνηση της Μητροπόλεως στον κόμβο με την Κούσκουρα και την Βογατσικού) Μέσος Όρος του Φόρτου σε κάθε Κόμβο και τις επιμέρους Κινήσεις Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζεται η μέση τιμή του φόρτου στις κινήσεις και στους κόμβους όπου έγιναν μετρήσεις. Επιβεβαιώνεται ότι η μέγιστη φόρτιση της οδού παρουσιάζεται στο οδικό τμήμα μεταξύ των κόμβων με τις οδούς Αγ. Σοφίας και Κούσκουρα/Βογατσικού. Μέσος Όρος Φόρτου Ώρα Κόμβος Κινήσεις Οχήματα ΜΕΑ :00-18:

37 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 36 Διάγραμμα διακύμανσης του μέσου κυκλοφοριακού φόρτου επί της οδού Μητροπόλεως με χαρακτηριστικά σημεία τους επί μέρους κόμβους μεταξύ 16:00 18:00. Παρακάτω υπάρχει ο αντίστοιχος πίνακας με τις τιμές του μέσου κυκλοφοριακού φόρτου επί της οδού Μητροπόλεως μόνο όπως παρουσιάζονται στο παραπάνω διάγραμμα. Κόμβος Μ.Ο. Περίοδος Μητροπόλεως με Οχήματα ΜΕΑ Ι.Δραγούμη Ελ.Βενιζέλου Κομνηνών Καρόλου Ντήλ :00-18:00 Αγ.Σοφίας Κούσκουρα Μητρ.Ιωσήφ Π.Μελά

38 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 37 Στον παρακάτω πίνακα καταγράφηκε ο αριθμός και το αντίστοιχο ποσοστό τον οχημάτων που εισέρχονται και εξέρχονται σε κάθε έναν από τους 8 κόμβους της οδού Μητροπόλεως κατά την ώρα αιχμής 17:00 έως 18:00. Ώρα Κόμβ. Οδός Κινήσεις Είσοδος Έξοδος Είσοδος Έξοδος Οχήμ. Ποσοστό Οχήμ. Ποσοστό 17:00-18:00 1 Ι.Δραγούμη ,2% Ελ.Βενιζέλου ,2% 68 4,8% 3 Κομνηνών ,8% Καρόλου Ντήλ ,0% ,5% 5 Αγίας Σοφίας ,1% 94 6,7% 6 Βογατσικού ,5% ,2% 7 Μητρ.Ιωσήφ ,1% 53 3,8% 8 Π.Μελά ,2% Διαγράμματα ροής των κινήσεων στους κόμβους μέτρησης Παρακάτω παρουσιάζονται 8 διαγράμματα ροής όπου απεικονίζεται ο αριθμός των οχημάτων κάθε κίνησης σε κάθε σηματοδοτούμενο κόμβο συν τον κόμβο της Μητροπόλεως με την Ίωνος Δραγούμη. Ο αριθμός των οχημάτων που αναγράφεται σε κάθε κίνηση είναι ο φόρτος κατά την ώρα αιχμής 17:00 έως 18:00. Με βάση το μέγεθος του φόρτου κάθε κίνησης έχει διαμορφωθεί αντίστοιχα και το πλάτος των γραμμών (που απεικονίζουν τις επί μέρους κινήσεις). Σκοπός των διαγραμμάτων ροής είναι η καλύτερη και πιο εύκολη κατανόηση και αντίληψη του μεγέθους των φόρτων των κινήσεων στους επί μέρους κόμβους και συνεπώς η καλύτερη σύγκριση μεταξύ τους.

39 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 38 Κόμβος 1 Κόμβος2 * Ο αριθμός του φόρτου δίνεται σε οχήματα ανά ώρα.

40 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 39 Κόμβος 3 Κόμβος 4 * Ο αριθμός του φόρτου δίνεται σε οχήματα ανά ώρα.

41 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 40 Κόμβος 5 Κόμβος 6 *Ο αριθμός του φόρτου δίνεται σε οχήματα ανά ώρα.

42 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 41 Κόμβος 7 Κόμβος 8 *Ο αριθμός του φόρτου δίνεται σε οχήματα ανά ώρα. (Το άθροισμα τον δύο κινήσεων στον κόμβο 8 δεν ισούται όσο φαίνεται στο σχήμα διότι οι μετρήσεις στους προηγούμενους κόμβους έγιναν σε διαφορετική ημέρα, άρα με διαφορετικό αριθμό οχημάτων).

43 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα ΣΤΑΘΜΕΥΣΗ Στο κεφάλαιο αυτό παρουσιάζονται τα αποτελέσματα της απογραφής της στάθμευσης (προσφορά και ζήτηση) κατά μήκος της Μητροπόλεως που αναγράφονται στους αντίστοιχους πίνακες. Συγκεκριμένα καταγράφηκε, ο συνολικός αριθμός των θέσεων στάθμευσης που έχουν προβλεφθεί εξαρχής (προσφορά στάθμευσης) σε όλο το μήκος της Μητροπόλεως, ο αριθμός των οχημάτων που έχει στάθμευση (νόμιμα) στις εσοχές στην πραγματικότητα, καθώς και ο αριθμός των οχημάτων που ήταν σταθμευμένα παράνομα (διπλοσταθμευμένα ή σταθμευμένα στη διαπλάτυνση). Ο αριθμός των θέσεων στάθμευσης που καταγράφηκε παρουσιάζεται στους παρακάτω πίνακες ξεχωριστά για κάθε οικοδομικό τετράγωνο και για κάθε κατηγορία οχήματος (Ι.Χ., ταξί, και φορτηγά θέσεις φορτοεκφόρτωσης). Σκοπός αυτής της απογραφής είναι, η καταγραφή του μεγέθους της παράνομης στάθμευσης σε όλο το μήκος της Μητροπόλεως και η σύγκρισή της με τα νόμιμα σταθμευμένα οχήματα και να διατυπωθούν τα προβλήματα και οι συνέπιες που προκαλούν στην κυκλοφορία τα διπλοσταθμευμένα και τα σταθμευμένα στη διαπλάτυνση οχήματα.

44 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 43 Παρακάτω παρατίθενται ένα σκαρίφημα της οδού Μητροπόλεως με τις εσοχές που έχουν προβλεφθεί για την στάθμευση των οχημάτων και την αλφαβητική αρίθμηση των οικοδομικών τετραγώνων όπως παρουσιάζονται και στου πίνακες παρακάτω.

45 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 44 Στους παρακάτω πίνακες φαίνεται ο αριθμός των θέσεων στάθμευσης που καταγράφηκαν σε όλο το μήκος της οδού Μητροπόλεως. Στον πρώτο πίνακα (η προσφορά στάθμευσης) καταγράφηκε ο συνολικός αριθμός των θέσεων στάθμευσης που έχουν προβλεφθεί εξαρχής, ενώ στον δεύτερο πίνακα (συσσώρευση στάθμευσης) παρατηρούμε πόσα οχήματα έχουν σταθμεύσει στην πραγματικότητα όπως έχουν καταγραφεί στις 6/5/2008 ημέρα Τρίτη κατά τις ώρες 16:15-17:15. Προσφορά Στάθμευσης επί της Μητροπόλεως Ημερομηνία: 6/5/2008 Ώρες Μέτρησης: 16:15-17:15 O.T. Ι.Χ. (Νόμιμα με κάρτα) Ταξί Φορτοεκφόρτωση Είσοδος Εργοταξίου Α - Β Γ - Δ Ε - Ζ Η - Θ Ι - Κ Λ - Μ Ν - Ξ Ο - Π Ρ - Σ Σύνολο Συσσώρευση Στάθμευσης επί της Μητροπόλεως Ημερομηνία: 6/5/2008 Ώρες Μέτρησης: 16:15-17:15 Σταθευμένα στη Στις θέσεις Στάθμευσης Διπλοσταθευμένα O.T. Διαπλάτυνση Ι.Χ. Ταξί Φορτηγά Ι.Χ. Ταξί Φορτηγά Ι.Χ. Ταξί Φορτηγά Α - Β Γ - Δ Ε - Ζ Η - Θ Ι - Κ Λ - Μ Ν - Ξ Ο - Π Ρ Σ* Σύνολο * + 1 Ασθενοφόρο στην Κλινική.

46 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 45 Συνολικά απογράφηκαν 137 οχήματα σταθμευμένα (116 ΙΧ και 21 ταξί). Από τα 137 οχήματα τα 111 (81% του συνόλου) ήταν σταθμευμένα σε εσοχές στάθμευσης και 26 οχήματα (19%) ήταν παράνομα σταθμευμένα Η προσφορά στάθμευσης (οι νόμιμες θέσεις σε εσοχές που έχουν προβλεφθεί) σε όλο το μήκος της Μητροπόλεως είναι συνολικά 120 θέσεις, συγκεκριμένα υπάρχουν 92 θέσεις για Ι.Χ., 2 2θέσεις για Ταξί και 6 θέσεις φορτοεκφόρτωσης. Κατά την απογραφή καταγράφηκαν, 101 Ι.Χ., 10 Ταξί και κανένα Φορτηγό σταθμευμένα στις εσοχές. Παρατηρούμε, ότι, έχουν σταθμεύσει 9 Ι.Χ. παραπάνω της προσφοράς θέσεων στάθμευση, το οποίο οφείλεται στη στάθμευση των οχημάτων σε θέσεις φορτοεκφόρτωσης, καθώς και οι 6 θέσεις φορτοεκφόρτωσης ήταν κατειλημμένες από Ι.Χ. Αντίθετα, υπήρξαν 12 θέσεις ελεύθερες για Ταξί. Συσσώρευση Στάθμευσης 7% 12% Νόμιμα Σταθευμένα Διπλοσταθμευμένα Σταθευμένα στην Διαπλάτυνση 81% Όσον αφορά τα οχήματα που έχουν σταθμεύσει παράνομα σε όλο το μήκος της Μητροπόλεως, καταγράφηκαν, 12 Ι.Χ. και 4 Ταξί διπλοσταθμευμένα (που αποτελούν το 11,3% των σταθμευμένων οχημάτων) καθώς και 3 Ι.Χ. και 7 Ταξί σταθμευμένα στις διαπλατύνσεις (που αποτελούν το 7,3% τον σταθμευμένων οχημάτων).

47 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 46 Παρατηρούμε, ότι το 19% των σταθμευμένων οχημάτων επί της Μητροπόλεως βρισκόταν σε παράνομες θέσεις. Οι θέσεις αυτές (είτε σε διπλή σειρά είτε στις διαπλατύνσεις) περιορίζουν όλη την κυκλοφορίας υποχρεώνοντάς την να κινείται σε μία μόνο λωρίδα αντί των δύο λωρίδων που υπάρχουν σε όλο το μήκος της Μητροπόλεως και, όπως είναι φυσικό, εμποδίζουν σημαντικά την ομαλή διέλευση των οχημάτων. Το γεγονός αυτό, έχει ως αποτέλεσμα να δημιουργείται μεγαλύτερη συμφόρηση, ιδιαίτερα κατά την ώρα αιχμής (17:00 18:00), που εκτός από εκνευρισμό των οδηγών, προκαλεί καθυστερήσεις τόσο στα Ι.Χ. και Ταξί, όσο και στην εκτέλεση των δρομολογίων του ΟΑΣΘ σε συνδυασμό με τις αυξημένες εκπομπές ρύπων των οχημάτων, που δημιουργούνται λόγω αυτής της κατάστασης. Επίσης, ο αποκλεισμός της 2 ης λωρίδας, καταργεί τη λειτουργία της λεωφορειολωρίδας που υπάρχει κατά μήκος της Μητροπόλεως, με αποτέλεσμα, τα διερχόμενα λεωφορεία (που φτάνουν τα 43 λεωφ./ώρα), να καθυστερούν περισσότερο απ ότι έχει προβλέψει ο ΟΑΣΘ, επηρεάζοντας ταυτόχρονα και την ομαλή ροή της υπόλοιπης κυκλοφορίας με τις συνεχείς στάσεις που πραγματοποιούν κατά μήκος της Μητροπόλεως. Μεγάλο πρόβλημα, δημιουργούν ακόμα και τα Ταξί, που δεν χρησιμοποιούν αποκλειστικά τις ειδικές θέσεις στάθμευσης για την αποβίβαση - επιβίβαση των πελατών, αλλά σταματούν σε οποιο δήποτε σημείο κατά μήκος της Μητροπόλεως κυρίως για την επιβίβαση των πελατών, διακόπτοντας έτσι την ομαλή ροή της κυκλοφορίας, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται δυσμενείς συνθήκες κυκλοφορίας όπως αναφέρθηκαν και παραπάνω. Τέλος, είναι προφανές, ότι οι υπάρχουσες θέσεις στάθμευσης επί της οδού Μητροπόλεως δεν επαρκούν για να καλύψουν τη ζήτηση, τόσο για των ενοίκων της περιοχής, όσο και των πολιτών (επισκεπτών) που επιθυμούν να σταθμεύσουν στην περιοχή τα οχήματά τους. Έτσι, οι περισσότεροι ένοικοι της περιοχής καθώς και πολλοί επισκέπτες που επιθυμούν να σταθμεύσουν το όχημά τους στην περιοχή, σταθμεύουν τα οχήματα τους σε ιδιωτικούς χώρους στάθμευσης, καταβάλλοντας το ανάλογο χρηματικό ποσό, κάτι που επιβαρύνει μόνιμα τους ένοικους της περιοχής.

48 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 47 Παρόλα αυτά όμως, υπάρχουν και πολλοί οδηγοί, που για διαφόρους λόγους σταθμεύουν συχνά παράνομα (διπλοσταθμεύουν) και δεν χρησιμοποιούν τους ειδικά διαμορφωμένους χώρους στάθμευσης, προκαλώντας έτσι κυκλοφοριακή συμφόρηση επί της οδού Μητροπόλεως.

49 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα ΔΙΑΝΥΣΗ ΤΗΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΜΕ Ι.Χ.-ΛΕΩΦΟΡΕΙΟ (ΟΑΣΘ) Η επιλογή του κατάλληλου μέσου μεταφοράς έχει καθοριστική σημασία, ιδιαίτερα όταν πρόκειται να μετακινηθούμε στο κέντρο μιας πόλης όπως είναι η οδός της Μητροπόλεως. Η επιλογή των αστικών λεωφορείων ως μέσο μεταφοράς, όπως μελετήθηκε παρακάτω, έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση του κυκλοφοριακού φόρτου, του κόστους μετακίνησης, των ρύπων και της ζήτησης για χώρους στάθμευσης. Αυτό όμως που παρατηρήσαμε κατά την εκπόνηση της πτυχιακής μας εργασίας και παρουσιάζουμε παρακάτω, είναι ότι γίνεται υπερβολική χρήση του Ι.Χ. στις καθημερινές μας ανάγκες. Η κατάσταση αυτή έχει ως συνέπεια την αύξηση του χρόνου μετακίνησης λόγω του υψηλού κυκλοφοριακού φόρτου που δημιουργείται, αυξάνοντας ταυτόχρονα το κόστος μετακίνησης, τους ρύπους, και την ζήτηση για χώρους στάθμευσης. Στα παρακάτω υποκεφάλαια μελετήθηκαν και παρατίθενται όλα τα στοιχεία που καταγράψαμε διανύοντας τη Μητροπόλεως με Ι.Χ. και αστικά λεωφορεία καθώς και κάποια γενικά στοιχεία των μέσον αυτόν με σκοπό την παρουσίαση της υφιστάμενης κατάστασης και την άμεση σύγκριση χρήσης των δύο μέσον μεταφοράς. Συγκεκριμένα, μετρήθηκε ο χρόνος διάνυσης και με τα δύο μέσα μεταφοράς ώστε να βρεθεί ο συνολικός χρόνος που απαιτείται για να διασχίσουν τον ίδιο δρόμο, ο Χ αριθμός ατόμων με Ι.Χ. και ο Ψ αριθμός με λεωφορεία, όπου Ψ>Χ. Υπολογίστηκαν επίσης και οι απαιτούμενες ποσότητες καυσίμων και οι εκπομπές των ρύπων του CO2 για τα Ι.Χ. και τα λεωφορεία συγκρίνοντας τις με τον αντίστοιχο αριθμό ατόμων που μεταφέρουν. Λαμβάνοντας υπόψιν όλα αυτά τα δεδομένα υπολογιστικά ποια οφέλη θα είχαμε εάν αντικαταστήσουμε τα Ι.Χ. που καταμετρήθηκαν με τα απαιτούμενα αρθρωτά λεωφορεία ώστε να καλυφθεί ο αριθμός των ατόμων που μεταφέρονται. Συγκεκριμένα αναλύσαμε, πόσο χρόνο και χώρο θα κερδίζαμε για να μεταφερθεί ο ίδιος αριθμός ανθρώπων, πόσα λίτρα βενζίνης θα μπορούσαμε να εξοικονομήσουμε και πόσους ρύπους θα μπορούσαμε να αποφύγουμε εάν μεταβεί όλος αυτός ο κόσμος από τα Ι.Χ. στα αστικά εφορεία. Τέλος παρουσιάζονται τα κοινά οφέλη που προκύπτουν από την σωστή χρήση και αξιοποίηση του οδικού χώρου της Μητροπόλεως εάν αντικαταστήσουμε τα Ι.Χ. με τα αστικά λεωφορεία. Εκτός από τα αριθμητικά δεδομένα που προκύπτουν παρατίθενται

50 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 49 επίσης και κάποιες σχετικές φωτογραφίες ώστε να γίνει καλύτερα και πιο εύκολα αντιληπτό πόσο σημαντική είναι η σωστή αξιοποίηση του οδικού χώρου ιδικά όταν πρόκειται για δρόμους που βρίσκονται στο κέντρο μιας πόλης όπου ο χώρος είναι περιορισμένος ενώ οι ανάγκες μετακίνησης συνήθως αυξάνονται Γενικά Στοιχεία Στο υποκεφάλαιο αυτό δίνονται ορισμένα γενικά στοιχεία για το μέσο όρο του κυκλοφοριακού φόρτου ανά ώρα, την κατανάλωση καυσίμου, τις εκπομπές CO2 και το μήκος οδοστρώματος που καλύπτουν τα Ι.Χ. και τα λεωφορεία (αρθρωτά και μη) αντίστοιχα για να διανύσουν την οδό Μητροπόλεως. Τα στοιχεία αυτά στη συνέχεια θα χρησιμοποιηθούν στην ανάλυση των δύο μεταφορικών μέσων ως προςτην συνολική απαιτούμενη ποσότητα καυσίμου, το μέγεθος της ρύπανσης, τον απαιτούμενο χρόνο και το μήκος κάλυψης του οδοστρώματος που απαιτούν. Μέσος Όρος (16:00 18:00) Μεταφορικό Εκπομπές*2 Κυκλοφ. Φόρτος Κατανάλωση* Μέσον CO 2 Μήκος Ι.Χ. 807 οχ./h 9,5 lit./100km 220 gr/km 4,25 m. Αρθρωτά Λεωφορεία 36 οχ./h 55 lit./100km 1447 gr/km 18 m. Μονά Λεωφορεία 6 οχ./h 40 lit./100km 1052 gr/km 12 m. *Κατανάλωση οχημάτων εντός πόλης (υψηλότερη της μέσης κατανάλωση). *2 Κατά την καύση 1 λίτρου βενζίνης σε βενζινοκινητήρα απελευθερώνονται 2,32 kg CO2. Κατά την καύση 1 λίτρου πετρελαίου σε πετρελαιοκινητήρα απελευθερώνονται 2,63 kg CO2. Πηγές: [5] και [6]

51 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα Μετρήσεις χρόνων διαδρομής Μετρήθηκε ο χρόνος διαδρομής των ΙΧ και των λεωφορείων του ΟΑΣΘ τόσο για την ώρα αιχμής όσο και εκτός αιχμής. Τα αποτελέσματα παρατίθενται στους παρακάτω πίνακες: Κατά την ώρα αιχμής Με Ι.Χ. Με Λεωφορείο (ΟΑΣΘ) Ημέρα: Τρίτη Ημέρα: Τρίτη Οδός: Μητροπόλεως Οδός: Μητροπόλεως Μήκος οδού: 1050 m Μήκος οδού: 1050 m Ώρες Μέτρηση: 17:30-18:00 Ώρες Μέτρηση: 17:10-18:00 Ημερομηνία: 6/5/2008 Ημερομηνία: 20/5/2008 Μ.Ο. Χρόνου Διάνυσης Μ.Ο. Χρόνου Διάνυσης 7:46 min. 8:18 min. Μέση Ταχύτητα Διάνυσης Μέση Ταχύτητα Διάνυσης 8,1 km/h 7,6 km/h Σε μη ώρα αιχμής Με Ι.Χ. Με Λεωφορείο (ΟΑΣΘ) Ημέρα: Τρίτη Ημέρα: Τρίτη Οδός: Μητροπόλεως Οδός: Μητροπόλεως Μήκος οδού: 1050 m Μήκος οδού: 1050 m Ώρες Μέτρηση: 06:00-06:30 Ώρες Μέτρηση: 06:30-7:00 Ημερομηνία: 13/5/2008 Ημερομηνία: 13/5/2008 Μ.Ο. Χρόνου Διάνυσης Μ.Ο. Χρόνου Διάνυσης 2:03 min. 3:37 min. Μέση Ταχύτητα Διάνυσης Μέση Ταχύτητα Διάνυσης 30,7 km/h 17,4 km/h Οι χρόνοι των παραπάνω αποτελεσμάτων παρουσιάζονται και σε γράφημα παρακάτω:

52 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 51 Χρόνοι που απαιτούνται για τη διάνυση της Μητροπόλεως Ώρα Αιχμής Εκτός Ώρας Αιχμής Λεωφορείο 3:37 8:18 Ι.Χ. 2:03 7:46 0:00 1:12 2:24 3:36 4:48 6:00 7:12 8:24 9:36 Χρόνος (min : sec) Παρατηρώντας το παραπάνω διάγραμμα, βλέπουμε ότι κατά την ώρα αιχμής ο χρόνος που απαιτείται για να διανύσει κανείς την Μητροπόλεως (μήκους 1050 m) με Ι.Χ. ή λεωφορείο είναι σχεδόν ίδιος (με διαφορά 32 sec., που οφείλεται στις στάσεις των λεωφορείων). Ο λόγος είναι, ότι κατά την ώρα αιχμής δημιουργείται κυκλοφοριακή συμφόρηση και παράλληλα μείωση του ενεργού πλάτους της οδού από την παράνομη στάθμευση με αποτέλεσμα όλα τα οχήματα να κινούνται σε μια μόνο λωρίδα και, επομένως, έχουν σχεδόν με την ίδια ταχύτητα. Μείωση του χρόνου διέλευσης των οχημάτων θα μπορούσε να επιτευχθεί ανα απελευθερωνόταν μια λωρίδα όπου θα μπορούσαν να κινούνται μόνο Ι.Χ. οχήματα ή αν αντικαταστήσουμε τα Ι.Χ. με τον απαιτούμενο αριθμό λεωφορείων. Παρακάτω γίνεται ακριβώς αυτός ο υπολογισμός, δηλαδή, ο αριθμός των λεωφορείων που απαιτούνται για να αντικαταστήσουν τα Ι.Χ. που κινούνται την ώρα αιχμής στην Μητροπόλεως. Επίσης γίνεται εκτίμηση των άλλων ωφελειών που προκύπτουν από την

53 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 52 αντικατάσταση αυτή (όπως εξοικονόμηση χρόνου, χώρου, καυσίμων και συνεπώς μείωση των εκπομπών των ρύπων). Υφιστάμενη και Θεωρητική (Μέγιστη) πληρότητα των Μεταφορικών Μέσων Μέσος Όρος Πληρότητας Μεταφορικό Μέσον Υφιστάμενη Θεωρητική (μέγιστη) Ι.Χ. 1,7 άτομ./όχημ. 5 άτομ./όχημ. Αρθρωτά Λεωφορεία 121 άτομ./όχημ. 158 άτομ./όχημ. Μονά Λεωφορεία 69 άτομ./όχημ. 93 άτομ./όχημ. Η θεωρητική (μέγιστη) πληρότητα των λεωφορείων βρέθηκε από τα ίδια τα λεωφορεία καθώς αναγράφεται στο εσωτερικό τους πάνω από την θέση του οδηγού. Ενώ η υφιστάμενη μέση πληρότητα των Ι.Χ. και των λεωφορείων βρέθηκε κατά εκτίμηση με βάση το μέσο όρο από μερικά οχήματα που παρατηρήσαμε κατά το δίωρο 16:00-18:00 (ώρες αιχμής). Η υφιστάμενη πληρότητα των λεωφορείων παρατηρήθηκε στο ύψος της οδού Μητροπολίτη Ιωσήφ εφόσον δηλαδή επιβιβαστεί και ο κόσμος από τη στάση της Αγίας Σοφίας και την πλατεία δημοκρατίας η οποία αποτελεί ταυτόχρονα και το τέρμα των λεωφορειογραμμών 5,6 και 33. Τα 807 Ι.Χ./h μεταφέρουν συνολικά (με βάση την υφιστάμενη πληρότητα 1,7 άτομ./ι.χ.): 807 I.X./h 1,7 άτομ./ι.χ. = 1372 άτομ./h Τα 42 Λεωφ./h μεταφέρουν συνολικά (με βάση την υφιστάμενη πληρότητα 121 άτομ./αρθρ.λεωφ. και 69 άτομ./μονό λεωφ.): 36 αρθρ.λεωφ./h 121 άτομ./λεωφ. = 4356 άτομ./h 6 μονά λεωφ./h 69 άτομ./λεωφ. = 414 άτομ./h Συνολικά, με λεωφορείο μεταφέρονται 4770 άτομ./h Επομένως, διανύουν τη Μητροπόλεως συνολικά περίπου 6142 άτομ./h. Από τα οποία το 77,66% μεταφέρονται με τα αστικά λεωφορεία.

54 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 53 Στο παραπάνω διάγραμμα παρουσιάζεται ο μέσος όρος των ανθρώπων που μεταφέρονται ανά ώρα με τον αντίστοιχο αριθμό Ι.Χ. και Λεωφορεία για να διανύσουν την οδό Μητροπόλεως. Το συνολικό μήκος οδοστρώματος που απαιτούν όλα τα οχήματα (Ι.Χ. και λεωφορεία) ανά ώρα είναι: Ι.Χ.: 807 I.X./h (4,25 m/ι.χ. + 0,50 m/ι.χ.) = 3833,25 m. Λεωφορεία: 6 μον.λεωφ/h (12 m/λεωφ. + 0,50 m/λεωφ) + 36 αρθρ.λεωφ./h (18 m/λεωφ. + 0,50 m/λεωφ) = 6 12, ,5 = 741 m. Από την παραπάνω ανάλυση προκύπτει ότι οι 1370 άνθρωποι στα Ι.Χ. καταναλώνουν κοντά 4 χιλιόμετρα ενώ οι 4770 στα λεωφορεία ούτε ένα χιλιόμετρο! Με βάση τα παραπάνω στοιχεία κάθε άνθρωπος στα Ι.Χ. καταναλώνει 3833,25 m/1370 άνθρ. = 2,8 m μήκος οδοστρώματος. Ενώ στα λεωφορεία ο κάθε άνθρωπος καταναλώνει 741 m/4770 άνθρ. = 0,16 m μήκος οδοστρώματος όσο χρειάζεται δηλαδή και κινούμενος στο πεζοδρόμιο. Επομένως ο κάθε άνθρωπος καταναλώνει 2,8 m/0,16 m = 17,5 φορές περισσότερο οδόστρωμα χρησιμοποιώντας τα Ι.Χ. έναντι των αστικών λεωφορείων.

55 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 54 Στο παραπάνω διάγραμμα φαίνεται ο αριθμός των ατόμων που διανύουν τη Μητροπόλεως ανά ώρα και το αντίστοιχο μήκος κάλυψης οδοστρώματος (σε μέτρα) που απαιτεί κάθε μέσον μεταφοράς για την μεταφορά αυτών Υπολογισμός κατανάλωση καυσίμων και εκπομπές ρύπων Υπολογίστηκε η ποσότητα καυσίμου βενζίνη και πετρέλαιο που καταναλώνουν τα Ι.Χ. και τα λεωφορεία αντίστοιχα ανά ώρα για να διανύσουν την οδό Μητροπόλεως από την οδό Ίωνος Δραγούμη έως την οδό Παύλου Μελά. Επίσης, υπολογίστηκαν με βάση την κατανάλωσή τους και οι ποσότητες των ρύπων (CO2) που εκπέμπουν. Εξέταση των Ι.Χ. Με βάση τα γενικά στοιχεία που δίνονται παραπάνω στο υποκεφάλαιο 4.5.1, τα Ι.Χ. κατά μέσω όρο καταναλώνουν εντός πόλης 9,5 λίτρα βενζίνη στα 100km. Επομένως για να διανύσουν την οδό Μητροπόλεως που έχει μήκος 1,05km απαιτεί κάθε Ι.Χ. περίπου 0,1 λίτρα βενζίνη.

56 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 55 Άρα τα 807 Ι.Χ./h που διανύουν τη Μητροπόλεως καταναλώνουν: 807 I.X./h 0,1 lit/ι.χ. = 80,7 lit βενζίνη. Λαμβάνοντας υπόψη ότι κάθε Ι.Χ. εκπέμπει με βάση την κατανάλωση του 220 grco2 προκύπτουν οι παρακάτω ρύποι. Οι ρύποι που εκπέμπουν τα 807 Ι.Χ. είναι: 807 Ι.Χ./h 220 grco 2 /km Ι.Χ. 1,05km = 186,4 kgco 2 /h μεταφέροντας συνολικά 1372 άτομ./h. Εξέταση των αρθρωτών λεωφορείων Με βάση τα γενικά στοιχεία που δίνονται παραπάνω τα αρθρωτά λεωφορεία κατά μέσω όρο καταναλώνουν εντός πόλης 55 λίτρα πετρέλαιο στα 100km. Επομένως για να διανύσουν την οδό Μητροπόλεως που έχει μήκος 1,05km κάθε αρθρωτό λεωφορείο καταναλώνει περίπου 0,58 λίτρα πετρέλαιο. Άρα τα 36 αρθρωτά λεωφορεία που διανύουν τη Μητροπόλεως ανά ώρα καταναλώνουν: 36 λεωφ./h 0,58 lit/λεωφ. = 20,9 lit πετρέλαιο Λαμβάνοντας υπόψη ότι κάθε Ι.Χ. εκπέμπει με βάση την κατανάλωση του 1447 grco2 προκύπτουν οι παρακάτω ρύποι. Οι ρύποι που εκπέμπουν τα 36 Λεωφορεία είναι: 36 λεωφ./h 1447 grco 2 /km λεωφ. 1,05km = 54,7 kgco 2 /h μεταφέροντας συνολικά 4770 άτομ/h.

57 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 56 Εξέταση των μονών λεωφορείων Με βάση τα γενικά στοιχεία που δίνονται παραπάνω τα μονά λεωφορεία κατά μέσω όρο καταναλώνουν εντός πόλης 40 λίτρα πετρέλαιο στα 100km. Επομένως για να διανύσουν την οδό Μητροπόλεως που έχει μήκος 1,05km κάθε αρθρωτό λεωφορείο καταναλώνει περίπου 0,42 λίτρα πετρέλαιο. Άρα τα 6 μονά λεωφορεία που διανύουν τη Μητροπόλεως ανά ώρα καταναλώνουν: 6 λεωφ. 0,42 lit/λεωφ. = 2,52 lit πετρέλαιο Λαμβάνοντας υπόψη ότι κάθε μονό λεωφορείο εκπέμπει με βάση την κατανάλωση του 1052 grco2 προκύπτουν οι παρακάτω ρύποι. Οι ρύποι που εκπέμπουν τα 6 μονά λεωφορεία είναι: 6 λεωφ./h 1052 grco 2 /km λεωφ. 1,05km = 6,6 kgco 2 /h. Άρα τα 42 λεωφορεία καταναλώνουν συνολικά 20,9lit/h + 2,52lit/h = 23,42 λίτρα πετρέλαιο ανά ώρα και εκπέμπουν 54,7kg CO2/h + 6,6kg/h CO2 = 61,3 kg CO2 ανά ώρα μεταφέροντας συνολικά 4770 άτομα ανά ώρα.

58 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 57 Στο παραπάνω διάγραμμα βλέπουμε τις ποσότητες καυσίμων που καταναλώνονται από τον αντίστοιχο αριθμό Ι.Χ. και λεωφορεία και το πλήθος των ατόμων που μεταφέρουν. Στο παραπάνω διάγραμμα φαίνονται οι ποσότητες των ρύπων σε χιλιόγραμμα (kg) που εκπέμπουν τα Ι.Χ. και τα λεωφορεία και ο αριθμός τον ατόμων που μεταφέρουν.

59 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 58 Παρακάτω υπολογίζονται και παρουσιάζονται τα οφέλη που θα είχαμε (όπως, εξοικονόμηση καυσίμων και χρόνου, και μείωση των ρύπων και της ηχορύπανσης) εάν αντικαταστήσουμε τα υπάρχοντα Ι.Χ. με τα αστικά λεωφορεία. Τα 1372 άτομα των 807 I.X. χωράνε (με βάση την θεωρ. πληρ. 158 άτομα/αρθρ.λεωφ.) σε 9 αρθρ.λεωφορεία όπως φαίνεται παρακάτω. 807 I.X. 9 Αρθρ. Λεωφ.

60 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 59 Ο χώρος που θα εξοικονομούσαμε (ως κάλυψη του οδοστρώματος) εάν αντικαταστήσουμε τα 807 Ι.Χ. με 9 αρθρωτά λεωφορεία είναι: (807 I.X./h (4,25 m/ι.χ. + 0,50 m/ι.χ.)) - (9 αρθρ.λεωφ./h (18 m/λεωφ. + 0,50 m/λεωφ)) = 3666,75 m/h. Ο μέσος χρόνος που απαιτείται, για να διανύσουν τα 1372 άτομα την Μητροπόλεως με Ι.Χ. (807) και με Λεωφορεία (9) αντίστοιχα, φαίνεται στο παρακάτω διάγραμμα. Με Ι.Χ. Με Λεωφορείο 0:19:44 Άτομα :07:41 0:00:00 0:07:12 0:14:24 0:21:36 0:28:48 0:36:00 0:43:12 0:50:24 0:57:36 1:04:48 1:12:00 Χρόνος (hr:min:sec) Η εξοικονόμηση καυσίμου που θα είχαμε ανά ώρα από την αντικατάσταση των 807 Ι.Χ. με τα 9 λεωφορεία είναι: 9 λεωφ./h 0,58 lit/λεωφ. = 5,22 lit/h (807 I.X./h 0,1 lit/ι.χ. 1050m.) = - 75,5 lit/h 1050m Λιγότερα καύσιμα. Επίσης, θα είχαμε σημαντική μείωση και στις εκπομπές των ρύπων (του CO 2 ). Συγκεκριμένα, θα είχαμε: 9 λεωφ./h 1447 grco 2 /km λεωφ. 1,05km = 13,67 kgco 2 /h (807 Ι.Χ./h 220 grco 2 /km Ι.Χ. 1,05km) = - 172,75 kgco 2 /h Λιγότερους ρύπους.

61 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 60 Χρήση - Αξιοποίηση του οδικού χώρου της Μητροπόλεως Η σωστή χρήση - αξιοποίηση του οδικού χώρου έχει τεράστια σημασία, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για έναν κεντρικό και εμπορικό δρόμο όπως είναι η οδός Μητροπόλεως της Θεσσαλονίκης, απ όπου διέρχονται καθημερινά χιλιάδες οχήματα κάθε κατηγορίας. Η πιο ορθή χρήση - αξιοποίηση ενός τέτοιου κεντρικού δρόμου είναι η αντικατάσταση των Ι.Χ. με τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Με την σωστή χρήση - αξιοποίηση του οδικού χώρου, μπορούμε να αποφύγουμε πολλά καθημερινά προβλήματα, που αντιμετωπίζουμε στις μετακινήσεις μας. Τα ωφέλει που προκύπτουν χρησιμοποιώντας την αστική συγκοινωνία και όχι τα Ι.Χ. είναι περισσότερα απ ότι θα νόμιζε κανείς. Μερικά από αυτά είναι: Μείωση της ζήτησης για χώρους στάθμευσης (προς όφελος των πεζών, των ποδηλατιστών και του πράσινου.). Μείωση της εκπομπής ρύπων του CO2 (επομένως βελτίωση του αέρα ιδιαίτερα στο κέντρο της πόλης, και γενικότερα επιβαρύνοντας λιγότερο την κλιματική αλλαγή του πλανήτη μας). Μείωση του κυκλοφοριακού όγκου (που έχει ως αποτέλεσμα, τη μείωση της ηχορύπανσης, τη μείωση των ατυχημάτων, τη βελτίωση της αισθητικής εικόνας στο κέντρο της πόλης, τη μείωση του χρόνου μετακίνησης των πολιτών, ιδιαίτερα κατά τους χρόνους αιχμής. Τέλος, μικρότερο κόστος μετακίνησης (αποφεύγοντας τις αυξημένες τιμές της βενζίνης [ειδικά τώρα που με τα νέα μέτρα η βενζίνη φτάνει σε ορισμένες περιπτώσεις και το 1,5 ευρώ ανά λίτρο] και απαλλάσσοντας τους οδηγούς των Ι.Χ. από το κόστος στάθμευσης).

62 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 61 Παρακάτω έχει μελετηθεί πόσο χώρο, και χρόνο θα μπορούσαμε να εξοικονομήσουμε διανύοντας την οδό Μητροπόλεως (μήκους 1050 m) εάν αντικαθιστούσαμε τα Ι.Χ. που χωράνε σε όλο το μήκος με αρθρωτά λεωφορεία. Βρέθηκε, ότι σε όλο το μήκος της Μητροπόλεως, (1050 m.) χωράνε συνολικά, 1050 / (4,25 + 0,5) = 221 Ι.Χ. καλύπτοντας όλο το μήκος (δηλ. το 100%) της οδού, μεταφέροντας 376 άτομα σε 24:07 min. (σε κατάσταση αιχμής, αφού όλο το μήκος του δρόμου θα ήταν γεμάτο με Ι.Χ.). Αντίθετα, τα 376 άτομα χωράνε (με βάση τη θεωρ. πληρ. 158 άτομα/αρθρ.λεωφ.) σε 3 αρθρ. λεωφορεία. Τα λεωφορεία αυτά καλύπτουν μόνο 1050 / (18 + 0,5) = 57 m μήκος (δηλ. το 5,4%) της οδού για να μεταφέρουν τα (ίδια άτομα) 376 άτομα σε 6:08 min. (σε κατάσταση μη αιχμής, αφού δεν θα υπήρχε κυκλοφοριακή συμφόρηση). Συμπεράνουμε λοιπόν, ότι αντικαθιστώντας τα 221 Ι.Χ. με 3 αρθρωτά λεωφορεία απαιτείται 4 φορές λιγότερος χρόνος (όπως φαίνεται και στο παρακάτω διάγραμμα) για να διανύσουν τα ίδια άτομα όλο το μήκος της Μητροπόλεως. Με Ι.Χ. Με Λεωφορείο 0:06:28 Άτομα 376 0:24:07 0:00:00 0:02:53 0:05:46 0:08:38 0:11:31 0:14:24 0:17:17 0:20:10 0:23:02 0:25:55 Χρόνος (hr:min:sec) Όπως φαίνεται και στο παραπάνω διάγραμμα, μπορούμε να κερδίσουμε έως και 17 λεπτά και 39 δευτερόλεπτα (σε ώρες αιχμής) εάν χρησιμοποιηθεί ως αποκλειστικό μεταφορικό μέσον το λεωφορείο.

63 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 62 Παρακάτω βλέπουμε εικονικά το πλήθος των Ι.Χ. και τον αντίστοιχο αριθμό των αρθρωτών λεωφορείων που μπορούν να μεταφέρουν τον ίδιο αριθμό ανθρώπων (με πληρότητα 1,7 άτομα/ι.χ.) όπως καταγράφηκε, και με πλήρη πληρότητα των λεωφορείων. 3 Αρθρ. Λεωφ. 221 Ι.Χ.

64 Κυκλοφοριακή μελέτη οδού Μητροπόλεως Σελίδα 63 Στις παρακάτω φωτογραφίες φαίνεται ο απαιτούμενος οδικός χώρος για μετακίνηση ίδιου αριθμού ατόμων με Ι.Χ., λεωφορεία και ποδήλατα αντίστοιχα. Ένα ακόμα παράδειγμα, όπου φαίνεται η εξοικονόμηση χώρου, εάν αντικατασταθούν τα Ι.Χ. με Αστικό Λεωφορείό «Μη ξεχνάμε λοιπόν ότι στην ουσία τις περισσότερες φορές θέλουμε να μεταφέρουμε τον εαυτό μας που ζυγίζει μερικές δεκάδες κιλά και για τον λόγο αυτόν κουβαλάμε μαζί μας περίπου 1 τόνο μέταλλο και διάφορες άλλες χημικές ουσίες, που έχουν συμβάλλει τα τελευταία χρόνια σημαντικά στην κλιματική αλλαγή του πλανήτη μας» [4].