Κεφ. 8. ραστικοί µηχανισµοί της χυµικής ανοσίας: Η εξάλειψη των εξωκυττάριων µικροοργανισµών και τοξινών

Transcript

1 Κεφ. 8. ραστικοί µηχανισµοί της χυµικής ανοσίας: Η εξάλειψη των εξωκυττάριων µικροοργανισµών και τοξινών Οι ιδιότητες των αντισωµάτων που καθορίζουν τις δραστικές τους λειτουργίες Οι δραστικές λειτουργίες των αντισωµάτων Η εξουδετέρωση των µικροοργανισµών και των τοξινών τους Οψωνινοποίηση και φαγοκυττάρωση Αντισωµατοεξαρτώµενη κυτταρική κυτταροτοξικότητα (ADCC) H δράση µέσω του συµπληρώµατος Οι οδοί της ενεργοποίησης του συµπληρώµατος Οι λειτουργίες του Ηρύθµιση του Οι λειτουργίες των αντισωµάτων σε ειδικές ανατοµικές θέσεις Βλεννογονική ανοσία Νεογνική ανοσία Η διαφυγή των µικροοργανισµών από τη χυµική ανοσία Εµβολιασµός

2 Οι ιδιότητες των αντισωµάτων που καθορίζουν τις δραστικές τους λειτουργίες Μπορούν να δράσουν σε θέσεις µακριά από το σηµείο παραγωγής τους Με τις περιοχές Fab προσδένονται στα αντιγόνα, και µε τιςfc ενεργοποιούν τους δραστικούς µηχανισµούς (µόνο αν έχουν προσδεθεί τα Fab) Οι δευτερογενείς απαντήσεις είναι ταχύτερες και µεγαλύτερες (µνήµη, εµβόλια) Η µεταστροφή τάξης (ισοτύπου) και η ωρίµανση συγγένειας ενισχύουν τις λειτουργίες των αντισωµάτων

3 Οι δραστικές λειτουργίες των αντισωµάτων 1

4 Ειδικές δραστικές λειτουργίες των ισοτύπων Ig Ισότυπος Ειδικές δραστικές λειτουργίες του ισοτύπου IgG Εξουδετέρωση µικροοργανισµών και τοξινών Οψωνινοποίηση για φαγοκυττάρωση Αντισωµατοεξαρτώµενη κυτταρική κυτταροτοξικότητα (ADCC) µέσω ΝΚ κυττάρων Ενεργοποίηση του συµπληρώµατος IgM IgA IgE Νεογνική ανοσία (πλακούντα και έντερο) Αναστολή της ενεργοποίησης των Β κυττάρων Ενεργοποίηση του συµπληρώµατος Βλεννογονική ανοσία ADCC µέσω ηωσινοφίλων Αποκοκκίωση των σιτευτικών κυττάρων (άµεση υπερευαισθησία) 1Β

5 Εξουδετέρωση µικροοργανισµών και τοξινών από τα αντισώµατα 2

6 Οψωνινοποίηση και φαγοκυττάρωση των µικροοργανισµών Ρόλος του Fc προσδεµένου αντισώµατος Ο FcγRI περιέχει µια σηµατοδοτική αλυσίδα ενεργοποίηση Η φαγοκυττάρωση µέσω αντισωµάτων είναι ο κύριος µηχανισµός άµυνας έναντι βακτηρίων µε κάψα Επιπτώσεις σπληνεκτοµής 3

7 Υποδοχείς Fc και λειτουργίες τους Υποδοχέας Fc FcγRI Συγγένεια για την Ig Υψηλή (συνδέει IgG) Κυτταρική κατανοµή Μακροφάγα, ουδετερόφιλα, ηωσινόφιλα. Λειτουργία Φαγοκυττάρωση, ενεργοποίηση των κυττάρων FcγRII Χαµηλή Β κύτταρα Αναστολή Β κυττάρων FcγRIII Πολύ χαµηλή ΝΚ κύτταρα ADCC FcεR Πολύ υψηλή, (συνδέει µονοµερή IgE) Σιτευτικά, βασεόφιλα, ηωσινόφιλα Ενεργοποίηση κυττάρων (αποκοκκίωση) 3Β

8 Αντισωµατοεξαρτώµενη κυτταρική κυταροτοξικότητα (ADCC) 4

9 ραστικοί µηχανισµοί της χυµικής ανοσίας: Η εξάλειψη των εξωκυττάριων µικροοργανισµών και τοξινών Οι ιδιότητες των αντισωµάτων που καθορίζουν τις δραστικές τους λειτουργίες Οι δραστικές λειτουργίες των αντισωµάτων Η εξουδετέρωση των µικροοργανισµών και των τοξινών τους Οψωνινοποίηση και φαγοκυττάρωση Αντισωµατοεξαρτώµενη κυτταρική κυτταροτοξικότητα (ADCC) H δράση µέσω του συµπληρώµατος Οι οδοί της ενεργοποίησης του συµπληρώµατος Οι λειτουργίες του Ηρύθµιση του Οι λειτουργίες των αντισωµάτων σε ειδικές ανατοµικές θέσεις Βλεννογονική ανοσία Νεογνική ανοσία Η διαφυγή των µικροοργανισµών από τη χυµική ανοσία Εµβολιασµός

10 Το σύστηµα τουσυµπληρώµατος (ενίσχυση της φαγοκυττάρωσης και χυµική δράση) Σύστηµα ~20 πρωτεϊνών/ενζύµων στο πλάσµα και στην κυτταρική µεµβράνη Λειτουργία: γρήγορη, µεγεθυνόµενη απάντηση σε εισβολείς (καταρράκτης ενζυµικών ενεργοποιήσεων): Ενζυµο Α ενεργοποιεί ενζ.β ενεργοποιεί ενζ.γ. C1-C9. C3 Ρυθµιστικές πρωτεΐνες

11 Οι τρεις οδοί ενεργοποίησης του συµπληρώµατος Εναλλακτική οδός (φυσική ανοσία) Οδός της λεκτίνης (φυσική ανοσία) Κλασσική οδός (αντισωµοεξαρτώµενη = συνεργασία µε επίκτητη ανοσία)

12 Οι τρεις οδοί ενεργοποίησης του συµπληρώµατος και οι τρεις λειτουργίες του Ενισχύει την άµυνα του ξενιστή: α. C3b: οψωνινοποίηση β. C3a, C5a: Φλεγµονή. Χηµειοτακτικές ουσίες για φαγοκύτταρα, ενεργοποιητές ουδετερόφιλων, αναφυλατοξίνες γ. C9: Λύση µεµβρανών 2.10

13 Τα πρώϊµα στάδια της ενεργοποίησης του συµπληρώµατος 5

14 C1q,r,s σύµπλοκο

15 Οι τρεις οδοί της ενεργοποίησης του συµπληρώµατος και οι τρείς λειτουργίες του Τα όψιµα στάδια 2.10

16 Τα όψιµα στάδια της ενεργοποίησης του συµπληρώµατος 6

17 Οι βιολογικές λειτουργίες του συµπληρώµατος 7 *** * **

18 Αλλοι ρόλοι του συµπληρώµατος: Ο ρόλος του C3d στην ενεργοποίηση των Β κυττάρων (2o σήµα) 7.4

19 Αλλοι ρόλοι του συµπληρώµατος: (Ικοσώµατα µε C3x-Ab-Ag στα λεµφοζιδιακά δενδριτικά κύτταρα για παρουσίαση αντιγόνου στα Β κύτταρα)

20 Η ρύθµιση της ενεργοποιησης του συµπληρώµατος στα κύτταρα του οργανισµού 8 Ρυθµιστικές πρωτεϊνες των µεµβρανών Ρυθµιστική πρωτεϊνη του πλάσµατος

21 Η ρύθµιση της ενεργοποιησης του συµπληρώµατος στα κύτταρα του οργανισµού 8 Ρυθµιστική πρωτεϊνη του πλάσµατος

22 Ανεπάρκειες συµπληρώµατος Έλλειψη C3 C2,C4 C6-9 Επίπτωση +++ ως θάνατο (+) Νοσήµατα ανοσοσυµπλ. (SLE) (+) (Ευαισθησία σε Neisseria) Έλλειψη ρυθµιστικών πρωτεϊνών: C1 INH Αγγειονευρωτικό οίδηµα Mη σταθεροποίηση Παροξυσµική νυκτερινή των DAF, MCP κλπ αιµοσφαιρινουρία

23 ραστικοί µηχανισµοί της χυµικής ανοσίας: Η εξάλειψη των εξωκυττάριων µικροοργανισµών και τοξινών Οι ιδιότητες των αντισωµάτων που καθορίζουν τις δραστικές τους λειτουργίες Οι δραστικές λειτουργίες των αντισωµάτων Η εξουδετέρωση των µικροοργανισµών και των τοξινών τους Οψωνινοποίηση και φαγοκυττάρωση Αντισωµατοεξαρτώµενη κυτταρική κυτταροτοξικότητα (ADCC) H δράση µέσω του συµπληρώµατος Οι οδοί της ενεργοποίησης του συµπληρώµατος Οι λειτουργίες του Ηρύθµιση του Οι λειτουργίες των αντισωµάτων σε ειδικές ανατοµικές θέσεις Βλεννογονική ανοσία Νεογνική ανοσία Η διαφυγή των µικροοργανισµών από τη χυµική ανοσία Εµβολιασµός

24 Βλεννογονική ανοσία. Η µεταφορά της IgA διαµέσου των επιθηλίων στους αυλούς του αναπνευστικού ή του γαστρεντερικού σωλήνα TGF-β 9

25 ΙgA ιµερής IgA Εκκριτική IgA (µε εκκριτικό συστατικό)

26 Νεογνική ανοσία Έµβρυα: Μεταφορά IgG δια του πλακούντα (FcRn = FcRB) Νεογνά: Μεταφορά IgG δια του θηλασµού (στο έντερο και µέσω Fc υποδοχέα του επιθηλίου, στους ιστούς)

27 Μεταφορά ΙgG δια των επιθηλίων και του πλακούντα (µε τονfcrb) στους ιστούς και στην κυκλοφορία

28 Επίπεδα Ιg στα έµβρυα και νεογνά

29 ιαφυγή των µικροοργανισµώναπότηχυµική ανοσία Μηχανισµός ανοσολογικής διαφυγής Αντιγονική µεταβλητότητα Αναστολή ενεργοποίησης του συµπληρώµατος Παραδείγµατα Ιοί, πχ γρίππης, HIV. Βακτήρια. Παράσιτα, π.χ. τρυπανόσωµα Πολλά βακτήρια Αντίσταση στη φαγοκυττάρωση Πνευµονιόκοκκος 10

30 ραστικοί µηχανισµοί της χυµικής ανοσίας: Η εξάλειψη των εξωκυττάριων µικροοργανισµών και τοξινών Οι ιδιότητες των αντισωµάτων που καθορίζουν τις δραστικές τους λειτουργίες Οι δραστικές λειτουργίες των αντισωµάτων Η εξουδετέρωση των µικροοργανισµών και των τοξινών τους Οψωνινοποίηση και φαγοκυττάρωση Αντισωµατοεξαρτώµενη κυτταρική κυτταροτοξικότητα (ADCC) H δράση µέσω του συµπληρώµατος Οι οδοί της ενεργοποίησης του συµπληρώµατος Οι λειτουργίες του Ηρύθµιση του Οι λειτουργίες των αντισωµάτων σε ειδικές ανατοµικές θέσεις Βλεννογονική ανοσία Νεογνική ανοσία Η διαφυγή των µικροοργανισµών από τη χυµική ανοσία Εµβολιασµός

31 Προφύλαξη Εµβόλια Παθητική µεταφορά της ανοσίας Παρουσιάζονται στο συµπλήρωµα των κεφ. 8 και 4