:فد ه يياضر یلعدمحم :لوؤسم فلؤم

Transcript

1 پزشکی علوم دانشجويان در آن با مقابله شيوههاي و استرسزا منابع بررسي دربان فاطمه شريفيپور حسن خياط حيدري نسترن رضايي محمدعلي محمدينيا ندا چکیده آگاهی که بگونهای است پزشكي درحرف ویژه به پراس ترس تجربهای آموزش مقدمه: است. مهم بسیار آن با برخورد نحوه و ایجادکننده منابع به در آن با مقابله ش يوههاي و اس ترسزا منابع تعیین مذكور مطالع ه از هدف ه دف: است. بوده پزشكي فوريتهاي مركز و مامايي پرستاري دانشجويان اس ت. مقطعي نوع از تحلیلی توصيفي- مطالع های حاضر پژوه ش روشها: و م واد ايرانشهر شهر پزشكي فوريتهاي و مامايي پرس تاري دانشجوي 250 ش امل نمونهها و تحصیل به مش غول 1389( خرداد تا )ارديبهش ت پژوهش اجرای زمان در كه بودند اطالعات پرسش نامه دادهها جمعآوري ابزارهای ش دند. انتخاب ش ماري تمام روش به مقابلهاي شيوههاي پرسش نامه و حمایتی سيس تم نوع اس ترسزا منابع دموگرافيك از نفر ده اصالحي نظرات از س اخته پژوهش گر ابزار اعتبار تعیین جهت بود. جالوويس آلفاي ضريب نيز پژوهشگرساخته پرسش نامه پايايي شد. اس تفاده علمی هیئت اعضای جالوويس استاندارد ابزار پايايي آمد. دست به 0/64 دروني همس اني ش يوه به کرونباخ توس ط پرسش نامهها بود. r = 0/87 ماه يك فاصله با آزمون باز آزمون از اس تفاده با تحلیل آزمونهای و توصیفی آمار از استفاده با دادهها و ش ده تکمیل پژوهش واحدهای تحلیل و تجزیه SPSS16 اف زار نرم در همبس تگی تحلیل و تی طرفه یک واریان س شد. گرفته نظر در 0/05 معنیداری سطح و شدند %13/6 در نامعلوم آینده اس ترسزا عامل بیش ترین داد نش ان توصیفی آمار يافتهها: شيوهی شایعترین و بوده )%89/2( خانواده حمايتي سيستم مهمترين بود. دانش جويان )درحد 47/11 ±9/42 نم ره میانگین با هيجانمدار مقابله راهه اي اس ترس با مقابله بوده ضعيف( )درحد 31/39±6/81 نمره میانگین با مش كلمدار راههاي برابر در خوب( داد نشان پیرسون همبستگی و طرفه یک واریانس تحلیل تی آزمونهای نتایج اس ت. )0/00=P( جنس و =P( )0/025 والدین بودن زنده با هیجانمدار مقابله ش یوههای که سن و =P( )0/00 جنس =P( )0/00 تحصیلی مقطع با مشكلمدار مقابله ش یوههای و اند. داشته معناداري ارتباط =P( )0/00 آموزش ي محيط و زندگی در متعدد اس ترسزاي عوامل وجود به توجه با نتیجهگیری: معرفي آنها به را شهر و دانش گاه سطح در موجود مشاورهاي خدمات بايد دانش جویان بتوان شايد تا کرد برگزار را استرس با مبارزه سالم روشهاي آموزش كالسهاي و نموده كرد. جلوگیری کارآمد قشر این بر استرس روانی و جسمی مخرب اثرات از پزشکی علوم دانشجویان مقابلهای شیوه استرس کلیدی: کلمات محمدينيا ندا مامايی و پرس تاری دانش کده پرس تاری مرب ی زاهدان پزشکی علوم دانشگاه ايرانشهر رضايي محمدعلی مسؤول: مؤلف علمی هیئ ت عضو ارشدپرس تاری کارش ناس علوم دانشگاه ايرانشهر مامايی پرستاری دانشکده پزشکیزاهدان rezaei47@yahoo.com آدرس: خياط حيدري نسترن مامايی و پرس تاری دانش کده پرس تاری مرب ی زاهدان پزشکی علوم دانشگاه ايرانشهر شريفيپور حسن مامايی و پرس تاری دانش کده پرس تاری مرب ی زاهدان پزشکی علوم دانشگاه ايرانشهر دربان فاطمه علمی هيئت عضو و پرس تاری ارشد کارش ناس علوم دانشگاه ایرانشهر مامايي و پرستاري دانشكده پزشکیزاهدان اول شماره اول دوره اول سال بهار 1391

2 همكاران و رضایی محمدعلی مقدمه در تغيير يا كاري انجام به فرد تواناكردن اطالع ات انتقال آموزش ايجاد و يادگيري تسهيل آموزش از هدف و بوده او احساسات و عقايد آموزشي نظامهاي رسالت )1(. میباشد فرد براي خوشايند تجربهاي بيشمار قيدهاي از ميخواهند كه پرتكاپوست انسانهایي پروراندن سازند هموار را خود تكامل راه و گش ته رها وجوديش ان گوناگون و خصوص به اس ت اس ترس پر تجربهاي آموزش كلي طور به )2(..)3( دارند سروکار انس انها جان با که پزش کی علوم حرفههای در و پرستاری دانشکده دانشجویان ویژه به پزش کی علوم دانشجویان کم تصمیمگیری دامنه و ب اال روانی خواس تههای علت به مامایی براي متعدد مهارتهاي و دان ش فراگیری به نياز و خود حرف ه در متعددی اس ترسزای عوامل با خود گس ترده و مختلف نقشهاي استرسهاي بر عالوه رشته اين دانشجويان 5(. و )4 میشوند مواجه نيز باليني محيط استرسورهاي معرض در آموزشي محيط از ناشي فعاليتهاي به دانشجویان این زمان از % تقريبا 50 زیرا ميگيرند قرار )5(. دارد اختصاص باليني انگيزه كنند احساس مبارزه يك مثابه به را استرس دانشجويان اگر زياد آن ميزان اگ ر اما ) 3 ( مييابد افزايش يادگي ري جهت آنه ا ظهور از مانع و تحصيل ي افت باعث ميتواند باش د تهديدكننده و شده خالقشان انديشههاي شكوفايي و بالقوه تواناييهاي و استعدادها مارتين )4(. باش د داش ته دنبال به را آنان مفيد عملكرد در نقص و استرس اسکاتلند در پرستاري دانش جويان %67/9 که کرد گزارش کشور 5 در پرستاري دانشجويان استرس ميانگين ميزان داشتند) 6 (. 96 مجموع از 52/3 ويلز( و برونئي مال ت چک جمهوري )آلباني س ال 1380 در اس فندياري نيز ايران در گرديد) 7 (. گ زارش نمره دانشجويان به مربوط استرسزا عوامل نمره باالترين که نمود گزارش استرس هم دانشجويان اين كه طوري به است پرستاري دانش کده وضع عمومي س المت نظر از ه م و ميکنند تجرب ه را بيش تري )8(. دارند نامطلوبي و استقالل به دس تيابي زندگي از دوره اين مهم كاركردهاي از يكي انجام و مستقل تصميمگيري توانايي شكل به كه است خودمختاري روابط تغيير )9(. ميشود پديدار ديگران به اتكا بدون زندگي تكاليف جديد درسي محتواي و تكاليف با س ازگاري دوس تان و خانواده با مردم رنج و درد مشاهده مرگ حال در و بدحال بيماران از مراقبت خطرناک بيماريهاي انواع با برخورد بيمار بالين در اش تباه از ترس حتي و گذاشته تأثير دانش جويان اين بر ش دت به ميتواند واگير و محکمي شواهد )10(. گردد آنها در افس ردگي و اضطراب به منجر از متفاوتي منفي پيامدهاي به منجر ميتواند استرس که دارد وجود در فرسودگي احساس يا رواني اختالالت جسمي بيماريهاي قبيل )7(. شود اشخاص استكهعبارتنداز استرسبرشخصسالمتابععواملمختلفی تأثير شدتاسترس اثراتخاصآنبرشرايطزندگي وضعيتجسميرواني )12( ميافتد اتفاق همزمان كه استرسزایی عوامل تعداد )11( فرد جديد ديدگاههاي ديگر س وي از )13(. سازگاري وضعيت و س ن منابع نقش به اس ترس ماهيت بر تمرکز جاي به اس ترس مورد در در چون دارند تأکيد فشارزا عوامل با رويارويي در فرد روانش ناختي شود گرفته كار به مناسبتري شيوههاي چه هر استرس با مواجهه 12(. ( بود كمترخواهد آن از ناشي آسيب ايجاد از بتواند تا شود واقع مفيد استرس به پاسخ كه است اين مهم نمايد جلوگيري افراد در آرامش عدم و تنشزا رويداده اي دوام و مقابلهاي مهارتهاي كارگيري ب ه با مگر نيس ت ممكن كار اين و )10(. مناسب اداره و کنت رل براي که تالشهايي از اس ت عبارت کردن مقابل ه عمل به ميرسند تنشزا و خطرناک نظر به که موقعيتهايي کردن عبارت مقابله )1984( فولکمن و الزاروس دي دگاه از ميآيد) 14 (. روبرو هنگام که فرد رفت اري و هيجاني فکري تالشهاي از اس ت به يا کردن تحمل کردن غلبه منظور به رواني فش ارهاي با ش دن واقع در )15(. ميشود گرفته کار به استرس عوارض رساندن حداقل زا قبل که ميباشد شخص خود ويژگيهاي ش امل مقابلهاي منابع احساس نفس عزت از برخورداري مانند دارند وجود اس ترس وقوع اثر خود و کنترل منبع ش ناختي سبک-هاي موقعيت بر تس لط فولكمن و الزاروس نظر طبق )16(. مس ئله حل توانايي و بخش ي روشهاي عنوان به كه دارد وجود اس ترس با مقابله اصلي دوشيوه مقابله روشهاي ميشوند. شناخته هيجانمدار و مسئلهمدار مقابله ايجاد و موقعيت بر يافتن تسلط اصلي هدف آن در كه مس ئلهمدار آن در كه هيجانمدار مقابله روشهاي و فشارزاست منبع در تغيير )17(. است هيجاني آشفتگي سريع تبديل يا كاهش اصلي هدف استرس با مقابله روشهاي كه اهميتي استرس منفي اثرات دليل به گروه دانش جويان در ویژه به اس ترس با مواجهه بودن باال دارن د كمبود )ایرانشهر( منطقه این امنيتي خاص شرايط پزشکی علوم برخي زندگي محل با هوايي و آب شديد اختالف و تفريحي امكانات و مراجعهكنندگان با فرهنگ و زبان آشكار اختالفات و دانشجويان 1391 بهار اول شماره اول دوره اول سال پرستاري افق فصلنامه 10

3 منابع استرسزا و شيوههاي مقابلهای دانشجويان اين كه مطالعه مشابهی در منطقه مذكور یافت نشد بر آن شديم تا مطالعه حاضر را با هدف تعیین منابع اس ترسزا و شيوههاي مقابله با آن در دانشجويان دانشكده پرستاري و مامايي و مركزفوريتهاي پزشكي ايرانشهر انجام دهيم. مواد و روشها مطالعه حاضر توصيفي تحلیلی از نوع مقطعي اس ت كه بر روي دانشجوياندانشكدهپرستاريماماييومركزفوريتهايپزشكيشهر ايرانشهر در بهار سال 1389 انجام شد. معيارهاي ورود در اين مطالعه ش امل تمايل به ش رکت در پژوهش اشتغال به تحصيل در يكي از رشتههای پرستاري مامايي بهداشت خانواده یا فوريتهاي پزشكي سالمت جسمي رواني گفتاري شنيداري و داشتن روند معمول در زندگي و معيارهاي خروج ازآن ش امل رخ دادن واقعه اس ترسزاي عمده چون فوت عزيزان بيماري صعب العالج براي خود يا خانواده و هر واقعه ديگري که بر روند معمول زندگي رفتار و عملکرد فرد تأثير منفي داشته باشد انصراف از شرکت در پژوهش و داشتن بيماري يا مشكل رواني و يا مصرف داروي روان پريشي بوده است. حجم نمونه 250 نفر بود كه به شيوه تمام شماری انتخاب شدند. ابزار جمعآوري دادهها شامل فرم مشخصات دموگرافيک پرسشنامه پژوهشگرساخته عوامل استرسزا و منابع حمايتي و مقياس الگوهاي مقابلهاي استاندارد جالوويس بود. فرم مشخصات دموگرافيک حاوی 16 س ؤال در مورد مشخصات فردی و پرسشنامه عوامل استرسزا و منابع حمايتي ش امل يك سؤال كلي در رابطه با عوامل استرسزا و منابع حمایت ی واحدهاي پژوهش بود که با توجه به اهداف تحقيق و مطالعه جديدترين منابع و مقاالت مرتبط تهيه شده بودند. روايي و پايايي مقياس ش يوههاي مقابلهاي اس تاندارد جالوويس توس ط انبوهي زهري و عزيزنژاد در داخل كش ور و جين در خارج از كشور سنجش و تأييد شده است ) 19 و 18 (. اين پرسشنامه حاوي 40 سؤال 5 گزين هاي )هرگز 0 خيلي كم 1 گاهي اوق ات 2 اغلب اوقات 3 هميش ه 4 ( ميباش د. یکی از عبارات این پرسش نامه كه مربوط به ش يوه هيجانمدار و در ارتباط با اس تفاده از الكل بود به علت عدم همخواني با معيارهاي اسالمي و فرهنگي كشور حذف شد و در نهايت مقياس 39 س ؤالي در اين پژوهش مورد استفاده قرار گرفت كه 14 سؤال اس تفاده از روش مسئله مدار و بقيه سؤاالت استفاده از روش هيجانمدار راميسنجيد. جهت تعیین اعتبار محتوا پرسش نامهها در اختیار 7 نفر از اعضای هیئت علمی دانشکده پرستاری مامایی قرار گرفت و نظرات اصالحي آنان اعمال شد. پايايي پرسشنامه عوامل استرسزا و منابع حمايتي به شيوه همساني دروني سنجيده شد كه ضريب آلفاي کرونباخ 0/64 به دست آمد. پايايي مقياس شيوههاي مقابلهاي استاندارد جالوويس نيز با استفاده از آزمون- آزمون مجدد با فاصله يكماه در دانشجويان يك كالس ) 31 نفر( 0/87 به دست آمد. بعد از تصویب شورای پژوهشی دانش گاه و تأیی د کمیته اخالق و كس ب معرفينامه از دانش كده پرستاري و مامايي ايرانشهر پژوهشگر اقدام به نمونهگيري نمود به اين صورت كه در هر گروه از دانش جويان در ابتداي يكي ازكالس- هاي درسي با هماهنگي آموزش و استاد مربوطه پرسشنامهها توزيع ش د. س پس در مورد هدف پژوهش نحوه پاسخدهي به سؤاالت و معيارهاي ورود و خروج توضيح داده ش د و از افرادي كه معيارهاي شركت در پژوهش را داشتند )بنا به گفته فرد( رضايت شفاهي گرفته و به آنها اطمینان داده ش د ک ه اطالعات محرمانه مانده و نیازی به ذکر نام و نام خانوادگی نیس ت. در مرحله بعد به آنها فرصت ده دقيقهاي داده ش د تا پرسشنامهها را تكميل کنند. پژوهشگر در زمان پرکردن پرسشنامهها به سؤاالت شرکتکنندگان پاسخ میداد و ابهامات را رفع مینمود. پرسش نامهها پس از تکميل نيز توس ط خود پژوهشگر جمعآوري شد. الزم به ذكر است كه امتيازات كسب ش ده در شيوههاي مقابله با اس ترس نوع مشكلمدار در سه سطح )20-0( ضعي ف )40-21( متوس ط و )60-41( خوب و امتيازات كس ب ش ده در نوع هيجانمدار نیز در سه سطح )32-0( ضعيف )64-33( متوس ط و )96-65( خوب طبقهبندي ش دند. به منظور تجزیه و تحلیل دادهها از نرمافزار SPSS16 اس تفاده ش د. از آمار توصيف ي و آزمونهاي آماری تي )بررس ی ارتباط میانگین نمرات ب ا جنس محل تولد وضعیت تأه ل مقطع تحصيلي و زنده بودن والدین( تحلیل واريانس يكطرفه )بررس ی ارتباط میانگین نمرات با تحصیالت والدین شغل والدین رشته تحصیلی منابع حمایتی( و آزمون همبستگی پیرسون )تعيين ارتباط میانگین نمرات با سن( استفاده شد و سطح معناداري 0/05 در نظر گرفته شد. يافتهها نتايج حاصل از اين پژوهش نش ان داد ك ه اكثر واحدهاي پژوهش دختر )%72/2( مجرد )%68/2( و از رشته تحصيلي مامایی )%38/7( بوده و %68/6 آنها بومی و ساکن شهر بودند. در %89/4 واحدهاي پژوهش هر دو والد در قید حیات بودند. از نظر تحصيالت والدين اکثر آنها تحصیالت ابتدایی )مادران %37/6 و پدران %25/1( داشتند و 11 فصلنامه افق پرستاري سال اول دوره اول شماره اول بهار 1391

4 همكاران و رضایی محمدعلی در استرسزا منابع نس بی و مطلق فراوانی توزیع 1. جدول دانشجویان درصد تعداد دانشکده زای استرس منابع 13/6 33 وزندگی شغلی نامعلوم آینده 11/1 27 امتحان 11/1 27 شفاهی سؤاالت 9/9 24 برد در نمرات نصب 8/6 21 خانواده از دوری 6/1 15 اساتید برخی رفتار 6/1 15 کارآموزی 4/9 12 شغل بودن حساس 4/9 12 اقتصادی مشکالت 3/7 9 سلف غذای 3/6 9 دیگر علل 2/5 6 دانشجویان برخی رفتار 1/2 3 خوابگاه جمع پدر ش غل %42/1 و خانهدار مادر %91/1 مادر و پدر ش غل نظر از عنوان به را خان واده پژوهش واحدهاي %89/2 میباش د. کارمن د مورد واحدهاي از %13/6 نمودن د. ذك ر حمایتی منبع مهمتري ن و شفاهي سؤاالت %11/1 و زندگی و ش غلی نامعلوم آینده پژوهش شماره 1 (. )جدول ذكركردند استرسزا عامل مهمترين را امتحان اكثر داد نشان نمرات ميانگین استرس با مقابله شيوههاي بررسي در مسئله راههای از بیشتر هيجانمدار راههاي از پژوهش مورد واحدهاي برابر در )47/11±9/42 ميگرفتند كمک استرس با مقابله براي مدار شركتكنندگان اكثر مس ئلهمدار روشهای بین از 31/39±6/81(. كه ميكنم فكر مختلفي راههاي»به عب ارت از %39/3( یا نف ر )97 بين در و میكردند استفاده هميشه كنم«بهتر را خود وضعيت بتوانم متوسل خدا به و ميكنم»دعا مدار هيجان راههاي به مربوط عبارات میگرفت قرار استفاده مورد %69( ) 171 نفريا آنها اكثر در ميشوم«)جدولشماره 2 (. ویژگیهای و استرس با مقابله مختلف روشهای ارتباط بررس ی در والدین بودن زنده ب ا هيجانمدار روش نمره ميانگين دموگرافی ك نمره ميانگين و )0.47=P( جنسیت و =P( )0.025 شركتكنندگان )0.001>P( تحصيلي مقطع با استرس با مقابله مدار مشکل روش داشتند. معناداری ارتباط )0.001>P( جنس و )0.001>P( سن بحث عوامل با دانش جویی زندگي گذرای طبیعت دلی ل به دانش جویان و سالمت بر كه عوامل این و میش وند روبرو متعددی اس ترسزاي از برخي در و پزش كي علوم گروه در میگذارد. تأثیر آنها عملک رد این خاص منطقهاي و جغرافيايي خصوصيات داليل به دانش گاهها استرسزا عامل بیش ترین حاضر پژوهش در اس ت. بيش تر عوامل شفاهی سؤاالت و امتحان س پس و زندگی و ش غلی نامعلوم آینده سال در زاركووا در همایده که مشابهی تحقیق در است. شده مطرح دانشجویان توسط شده تجربه استرس بزرگترین داد انجام 2011 عرب و عباسزاده اباذری )20(. شد بیان خودتحمیلی اس ترسهای در استرس منابع و میزان تعیین هدف با خود مطالعه در هم )1383( استرسورها شایعترین کرمان استان شهر چند پرستاری دانشجویان بیمارستان در آنچه با کالس در تئوری آموزشهای میان اختالف را شغل در الزم کفایت تحصیلی کسب پیشرفت امکان میشود انجام )3(. کردند بیان پرستاری رشته به نس بت اطرافیان نگرش و آینده در قزوین پزشکی دانشجویان در باریکانی که مش ابهی پژوهش در و امتحان از هراس برنامه با اولیه س ازگاری داد انجام س ال 1386 )21(. بودند شده ذکر اس ترسزا عوامل مهمترین اقتصادی مسائل متفاوت مختلف مطالعات در ش ده بیان اس ترسزاي عوامل گرچه احتماال و دارد وجود دانشجویی زندگی در عوامل این تمامی اما است استفاده مورد ابزار به مربوط آنها مورد در شده بیان ضعف یا شدت و مطالعه مورد دانشجویان تحصیلی رشته اطالعات جمعآوری برای است. بوده تحصیل محل دانشگاه منابعحمایتیمطرحشدهدرمطالعهحاضربهترتیبخانواده دوستان اساتیدوفامیلبودهاند.خانوادهبهعنوانيكسيستمعملمينمايدو صورت در كه است خانواده اعضاي ساير رفتار از تابعي آن اعضاي رفتار خورده بهم خانواده تعادل اعضا از يكي حاالت و رفتار در مشكل بروز شود عمل وارد كه است مجبور تعادل حفظ براي خانواده سيستم و خود مطالعه 1383 در درسال نيز عسکری علی و لعلی ثمری )22(. بهتر ادراک که رسیدند نتیجه این به اهواز پزشکی علوم دانشگاه در افراد و دوس تان خانواده یعنی آن مؤلفههای و اجتماعی حمایت از داشته مؤثری نقش دانشجویان استرس درک کاهش در میتواند مهم مینویسد کویین مک دیگری مشابه پژوهش نتایج در )23(. باش د 1391 بهار اول شماره اول دوره اول سال پرستاري افق فصلنامه 12

5 دانشجويان مقابلهای شيوههاي و استرسزا منابع دانشجويان در استرس با مقابله روشهای از استفاده مطلق و نسبي فراواني توزيع 2. جدول روشهای از استفاده استرس با مقابله کم خیلی و هرگز تعداد درصد تعداد گاهی درصد همیشه و اغلب تعداد درصد تعداد جمع درصد میانگین انحراف معیار 6/81 31/ / / /3 8 مشکلمدار راههای 9/42 47/ / / هیجانمدار راههای عنوان به والدین فردی کارایی و خانواده ادراک غیررس می حمایت اساسی نقش استرس کاهش و نمودن مهار در میتواند حمایتی منبع اجتماعی حمایت افزایش میکند بیان هم ایس تگارد )24(. کند ایفا بین در را زندگی منفی رویدادهاي اثر همس االن و والدین سوی از میش ود. س المتی و س ازگاری منجربه و میدهد کاهش جوانان داده انجام ما مشابه عنوان با که پژوهشی در دوهرتي و لگروود الفرینر بودند دریافتنددانشجویانیکهسطحباالتریازحمایتاجتماعیرااز زندگی در را سازگاری از باالتری سطوح اند کرده درک خانوادههاشان )23(. دانشجوییداشتهاند میانگین اس ترس با مقابله الگوی ش ایعترین تعیین با رابط ه در واکنشهای از بیش تر شده اس تفاده هیجانمدار واکنشهای نمره به و 31/39±6/81( برابر در )47/11±9/42 اس ت بوده مسئلهمدار سطح در مسئلهمدار و خوب حد در هيجانمدار واكنشهاي عبارتي در شده انجام مشابه پژوهشهای در است. ميشده اس تفاده ضعيف هپ که طوری به است آمده بدس ت مشابهی نتایج نیز زمینه این که داشتهاند بیان خود پژوهش در 2005 س ال در پوچي و مورگلي کاهش در مؤثر راهبردی عنوان به نمیتواند مسئلهمدار مقابله شیوه برخی )25(. باشد داشته نقش پسآسیبی حاد اس ترسهای میزان تأثیر تحت مس ئلهمدار مقابله ش یوه که دادهاند نش ان مطالعات جنسیتی روانشناختی شخصیتی ویژگیهای چون مختلفی عوامل واکنشهای گرفت نتیجه بتوان شاید و میباشد و... محیطی شرایط پرسشنامه عبارات بین در )23(. دارند بیشتری عمومیت هیجانمدار توسل و دعاکردن استرس با رویارویی در شده استفاده مورد بیشترین با سازگاري مختلف شيوههاي ميان در اس ت. بوده )%69( خداوند به نمودن سازگار در زيادي اهميت از ديني س ازگاري روش اس ترس بالينی متخصصان از بسياري باور به است. برخوردار روانی و جسمی بدني فرهنگي رواني اجتماعي اثرات داراي درون ي مذهبي عوامل تمامي در مذهبي اعتقادات تقويت اس ت. فرد زندگي بر خانوادگي و اختالالت كاهش جهت پيش گيريكننده اقدام يك زندگي مراحل طريق بدين و دارد مثبتي تأثير انس ان عملكرد بر زیرا اس ت رواني گناه احس اس اضطراب تخفيفدهنده عنوان به گاه مذهبي اعمال تحقيقات نتايج )22(. ميروند بكار ناامني احساس رفع و افس ردگي صالحي و )26( 1379 دركرمان س ال در ش جاعيزاده و اس المي عملكرد مثبت نقش مؤيد اراك در س ال همان در نیز پيره ادي و )27(. است رواني سالمت معيارهاي در مذهبي خصوصیات و اس تفاده مورد مقابلهای الگوهای ارتباط ب ا رابطه در تس ت تی آزمون از حاصل نتایج پژوهش واحده اي دموگرافی ك از استفاده نمره میانگین که داد نش ان ترتیب به پیرس ون ضریب و معناداری رابطه سن و جنس تحصیلی مقطع با مدار مس ئله روش باالتر سنین و پسران کاردانی مقطع محصالن که طوری به داش ته تست تی آزمون نتیجهی در میکردند. استفاده شیوه این از بیش تر و والدين ب ودن زنده با هیجانمدار روشه ای نمره میانگین بی ن در روشها اين که نحوی ب ه داش ت وجود معناداری ارتباط جنس بیشتر دختران و بودند حیات قید در آنها والدین که دانش جوياني میشد.ازبررسیمطالعاتمشابهنتایجمتعددیبهدستآمد استفاده رسیدکهکاربردشیوههای ایننتیجه درمطالعهخودبه ازجملهثمری از استفاده در اما است مش هودتر دختران نزد مدار هیجان مقابلهای )25(. است نداشته وجود جنس دو بین تفاوتی مسئلهمدار روشهای هیجانمدار شیوههای از مردان از بیش زنان بود معتقد نیز پیالرماتد خود پژوهش در 2005 سال در نیز درامهلر )28(. میکنند اس تفاده سنتی زنان به نسبت سنتی نقش دارای مردان اس ت داش ته بیان چون ش ده انجام پژوهشهای از برخی )29(. بودهاند مس ئلهمدارتر نیز آقاجانی و )30( 1381 درس ال پاژخزاده و آقامحمدیان پژوهش بوده مقابلهای شیوههای از استفاده بر جنس یت تأثیر عدم از حاکي بهار اول شماره اول دوره اول سال پرستاري افق فصلنامه

6 همكاران و رضایی محمدعلی والدین حمایت داده نشان والنتیر والدین بودن زنده با رابطه در است. رابطه مقابلهای راهبردهای از استفاده و فرزندان روانی س ازگاری با ارتباط زمینه در بررس ی مورد دیگر مطالعات در )23(. دارد مثبت اما نشد یافت مطلبی استرس با مقابله روشهای با تحصیلی مقطع ساینر بانو مطالعه در س ن با مقابلهای روشهای ارتباط با رابطه در رابطه استرس با مقابله شيوههاي و استرس سن بین 2003 درسال عرب و زاده عباس اباذری پژوهش در و )31( نداشت وجود معناداری استرس میزان سن افزایش با كرمان استان پرستاري دانشجويان در )3(. مییافت کاهش نتيجهگيري عامل بیشترین داد نش ان مطالعه این یافتههای که این به توجه با سؤاالت و امتحان سپس و زندگی و شغلی نامعلوم آینده اس ترسزا مذکور رشتههای اهمیت مورد در میشود توصیه میباشد ش فاهی استان در خصوص به رشتهها این به نیاز و اشتغال میزان جامعه در سیستانوبلوچستان کاربرداینرشتههادرزندگی تحقیقومشاوره میشود توصیه اساتید به همچنین ش ود. داده آموزش ازدواج از قبل هر در دانشجویان از کتبی گرفتن بازخورد با آموزش ی جلس ات در آنها در را شفاهی تست و امتحان از ناشی استرس کالس ی جلسه دانشجويان اكثر داد نشان نتایج چون دیگر س وی از و دهند کاهش هک ميكنند استفاده اس ترس با مقابله در هيجانمدار ش يوههاي از مديران كه ميشود پيشنهاد لذا دارد استرس کاهش در گذرا نقشی رد را مسئلهمدار مقابلهاي مهارتهاي ارتقای آموزشي برنامهريزان و مؤثر مقابله كارگاههاي برگزاري با و دهند قرار توجه مورد دانشجويان جهت در مؤثر گامي دانشجويي مشاورههاي برنامهريزي و استرس با برداشته هستند كشور سازان آينده كه دانشجويان س المت ارتقای مطالعه مورد دانشجویان حمایتی منبع مهمترین که آنجایی از شود. استرس با مقابله روشهای آموزشی برنامههای میتوان بوده خانواده آشنا آنها با نیز خانوادهها تا کرد اجرا جامعه در گسترده سطح در را مذكور مطالعه در دهن د. یاری را خود فرزن دان اینباره در و ش ده روانی خصوصیات ف ردی تفاوتهای تأثير چ ون محدوديتهايي از دانش جویان درک در تفاوت خانوادگی و ش خصیتی ویژگیهای به پاسخ در همگی که داشته وجود بالینی استرس ورهای و تجربیات س عی اما نبودهاند کنترل قابل گرچه که بودهاند تأثیرگذار س ؤاالت پاسخدهی در ابهامات کردن برطرف و سؤاالت كامل توضيح با ش د میشود پیشنهاد نهایت در شود. تعدیل محدوديت اين حتیاالمکان دیگر دانشگاههای دانشجویان در بیشتر نمونه تعداد با مذکور مطالعه دانشجویان با پزشکی علوم گروه در نتایج و شده انجام نیز منطقه این اینمنطقهمقایسهشود. رشتههای دیگر قدراني و تشكر تأمین جهت زاهدان پزشکی علوم دانشگاه پژوهشی محترم معاونت از پرس تاري دانش كده علمی هیئت همکاران از مذکور طرح بودجه از پژوهش این انجام و تنظي م در همكاري جهت ایرانش هر مامايي جمعآوری در همکاری دلیل به کردی مهدیم و آشیم طاهره خانمها فوريتهاي و مامایی پرستاری دانشکده دانشجویان کلیه و اطالعات میشود. قدردانی و تشکر ایرانشهر پزشكي References 1-Asadi Noghabi A, Zandi M, Nazari A. Essential of learning and education to patient. Tehran: Hakim hidgi; 2010 [Persian]. 2-Saberian M, Hajji Aghaei S. Curriculum in medical sciences.tehran:salami; 2006 [Persian]. 3-Abazeri F, Abbaszadeh A, Arab M. Stress rate and stressors in nursing students. Strides in Development of Medical Education 2003; 1(1):23-31[Persian]. 4-Rezaei SH., Hoseini M., Falahikhoshktab M.Effect of education of communication skills on stress rate in nursing personnel employee in rehabilitation Rey, Tehran and Shamiranat.Teharan University Medical Journal 2006; 64(1):21-26[Persian]. 5-Abazeri F, Abbaszadeh A, Arab M, Rashidinejad M. Stressors in nursing university in Rasht, Mashhad, Shiraz proveniences. Journal of ShaheedSadoughi University of Medical sciences, Yazd University 2002; 10(3):92-98 [Persian]. 6- Martin C. reducing distress in first level and student nurses: a review of the applied stress management literature. Journal of Advanced Nnursing 2000; 32(1): بهار اول شماره اول دوره اول سال پرستاري افق فصلنامه 14

7 منابع استرسزا و شيوههاي مقابلهای دانشجويان 7- Philip B. A comparative, longitudinal study of stress in student nurses in five countries: Albania, Brunei, the Czech Republic, Malta and Wales. Nurse Education Today 2008; 28(2): Sphandiary GH.Stressors in students in medical sciences university of Kurdistan and relation with their general health. Teb-va-Tazkeyeh 2001; (43): [Persian] 9-Nazari R., Beheshti Z., Arzani A. Stressors in clinical education in Amol nursing university. Journal of Medical University of Babol 2007; 9(2): [Persian] 10-Hayati F, Mahmoodi M. Coping to stress in women with breast cancer referred to hospitals dependent to Tehran Medical University. Iranian Journal of Breast Diseases 2008; 1(2): [Persian] 11-kockly R. Strees and fatigue in Mental Health Nursing - 5 th Ed. Fontain Flettcher-Fondations Of Neurology- Pearson Education Delaram M., Forozandeh N. Effects of cognitive behavioral therapy on the coping strategies of non-medical students of Shahrekord university of medical sciences. Journal of Shahrekord University of Medical 2003; 5(3): [Persian] 13-Vaghan Benita. Nursing fundamentals Demystified Self Teaching. New York McGraw Hill Medical Co Al klineke C. Coping with life challenges.[sh. Mohammadkhani, Trans.,] Tehran: SpandHonar publisher Dafei M. Relation coping methods with personal characters and mental health in infertility families in Yazd. [MSc Thesies] Midwifery.Tarbiat Modares University Vafaeipoor S. Role of religious prejudice in occupational stress of women teachers in Hamadan. [MSc Thesies] Health Education.Tarbiat Modares University Barahani M. Fundamental of psychological of Hilgard Etkinson.Tehran: Roshd [Persian] 18-Zahrianbohi S. Study of effect self-care education on coping styles in patients with hemodialysis in educational hospitals depended to health ministry in Tehran. [MSc Thesies] Nursing.Tehran: Iran Medical University: Aziznejad S.Study of effect self-care education on coping styles in Thalasemic in students covered by Behzisti in Babol provenience.[msc Thesies] Nursing. Tehran: Rehabilation and Behzisti University: Hamaideh SH. Stressors and reactions to stressors among university students. International Journal of Social Psychiatry 2011; 57: Barikani T A. Stress in medical students. Journal of Medical Education 2007; 11(1): [Persian] 22-Sameri A, Laalifase A, Askari A.An investigation on supportive resources and coping styles with stressors in university students. The Quarterly Journal Fundamental of Mental Health 2006; 8(31, 32): [Persian] 23-Hepp U, Moergeli H, Buchi S, Wittmann L, Schnyder U. Active problem-focused coping might be inadequate in acute stress. Psychotherapy and Psychosomatics 2005; 74(6): Parand Pourghane, Ebrahim Sharif azar, Fatemeh Zaer sabet, Mitra Khorsandi. Survey the effect of religious beliefs in stress reduction in students of Langroud Faculty of Medical. Two sectional of Gilan nursing & midwifery college 2010; 20(63): Eslami A, Shojaeezadeh D, Vakili M.Depression and it correlation with religious view in medical students.teb-va- Tazkeyeh 2001; 10 (2): [Persian]. 26-Sardarpoor godarzi Sh, SoltaniZarandi A. Fasting in Ramazan and mental health. Thinking and behaviure 2001; 8(2-30): [Persian] 27-Pilar matud M.Gender Differences in stress and Coping styles. Personality Differences 2004; 37(7): Drumheler L.Gender differences in stress and coping styles. Radford University 2005; 66:78 15 فصلنامه افق پرستاري سال اول دوره اول شماره اول بهار 1391

8 Assessing stressors and coping styles in medical sciences students Neda Mohammadinia, Mohammadali Rezaei, Nastaran Heydarikhayat, Hasan Sharifipoor, Fatemeh Darban Introduction: Education is a full stress experiment, especially in medical fields. So, having knowledge to its resources and how deal to it, is very important. Aim: The aim of this study was to determine stressors and coping styles in in medical sciences students in Iranshahr city in Method: This study was a descriptive-analytic (cross sectional) study. The sample were 250 students of nursing, midwifery and medical emergency who studied in Nursing and Midwifery College in Iranshahr (April- June 2010).Data collected by researcher-made questionnaire (included demographic characteristics, stressors and supportive systems) and Jalowice Coping Styles Questionnaire. Content validity determined by ten faculty members. The validity of researcher-made questionnaire approved by internal consistency reliability (Chronbach s alpha) (α = 0.64). And for Jalowice questionnaire correlation coefficient of test and retest after one month was (r=0.87).data were collected in one time occasion and individually. Data analyzed by descriptive statistics, t-test, ANOVA and Pearson correlation test by SPSS16 and (p< 0.05) has determined. Results: The most stressor in samples was unknown future (13.6%).The main source of support was family (89.2%) and the most common coping styles were emotional-centered coping styles(47.11±9.42in good range)versus problem centered coping styles( 31.39±6.81 in weak range). Based on T-test, ANOVA and Pearson correlation, there was significant correlation between emotional centered coping styles and live parents (p=0.025) and sex (p=0.00). There was significant correlation between problem-centered styles and level of education (p=0.00), sex (p=0.00) and age (p=0.00). Conclusion: There are various stressors in students life personally and educationally. In order to prevent physical and psychological destructive effects of stress on students, it is necessary to introduce them counseling services in city and universities, and also training courses programs of copying styles suggest for them. Key words: coping styles, medical stu dent, stress Mohammadinia N. Corresponding author: Rezaei M. Address: rezaei47@yahoo.com Heydarikhayat N. Sharifipoor H. Darban F. Nursing Vision Quarterly Journal of Nursing Vision First Year, Vol 1, No 1, Spring