Α4. Γ ενότητα: Το θέμα του σταθερού τύπου και ο ορισμός της διαδικασίας.

Transcript

1 Η Αρχιτεκτονική ως Αντικείμενο Έρευνας Ι: Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών Δ.Π.Μ.Σ. "Αρχιτεκτονική Σχεδιασμός του Χώρου" Περί του Εννοιολογικού Υποβάθρου της Έρευνας, της Κατασκευής των Εννοιολογικών Εργαλείων και του Σώματος της Έρευνας. Γεώργιος Παρμενίδης Καθηγητής, Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών ΕΜΠ Α4. Γ ενότητα: Το θέμα του σταθερού τύπου και ο ορισμός της διαδικασίας.

2 Άδεια Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άδεια χρήσης άλλου τύπου, αυτή πρέπει να αναφέρεται ρητώς.

3 Μεθοδολογικές προσεγγίσεις της Έρευνας στην Αρχιτεκτονική. Η Αρχιτεκτονική ως Αντικείμενο Έρευνας 1 Περί του εννοιολογικού υποβάθρου της έρευνας. 1.4 Γ ενότητα: Το θέμα του σταθερού τύπου και ο ορισμός της διαδικασίας. Εννοιολογικά εργαλεία για την περιγραφή του αξιολογικού αντικειμένου ως προς τη διαδικαστική λογική Ο ερευνητής και το αντικείμενο της έρευνας αλληλεπιδρούν και επηρεάζουν ο ένας το άλλο Η διάδοση του επαισθητού Ο τύπος ως αναγωγή αποδοχή αμφισβήτηση της εμπειρίας: οι εναλλαγές του κατά τις φάσεις εξέλιξης του παραδείγματος.

4

5 Η αλλαγή του παραδείγματος (Lenart, M. Pasztor, A., 'Constructing Design Worlds', 2002, [Lincoln, Guba, 1985]): αξιώματα τα οποία μεταξύ τους παρουσιάζουν μια συνέργια, το κάθε ένα μόνο του δεν μπορεί να σταθεί. Κατηγορηματική λογική Η φύση της πραγματικότητας Υπάρχει μια απτή πραγματικότητα αληθινή κάπου έξω που μπορεί να διαιρεθεί σε αποσπάσματα ανεξάρτητα παραλλαγών και διαδικασιών, και το καθένα μπορεί να μελετηθεί σε σχέση με τα άλλα. Η έρευνα ενσκήπτει σε αυτή την πραγματικότητα ώσπου να την προδιαγράψει και να την ελέγξει. Υπάρχουν πολλαπλές κατασκευασμένες πραγματικότητες που μπορούν να μελετηθούν μόνο ολιστικά. Η έρευνα σε αυτές τις πραγματικότητες θα διαφέρει, θα είναι ασύμπτωτη, και έτσι η προδιαγραφή και ο έλεγχος μπορεί να μην είναι τα αποτελέσματα, αν και κάποια επίπεδα κατανόησης θα επιτευχθούν. Συναρτησιακή λογική Η δυνατότητα των αιτιοκρατικών αρθρώσεων Κάθε δράση μπορεί να ερμηνευθεί ως αποτέλεσμα ενός αληθινού αιτίου που χρονικά προηγείται του αποτελέσματος. Όλες οι οντότητες είναι σε κατάσταση αμοιβαίας, ταυτόχρονης διαμόρφωσης ώστε να είναι αδύνατο να διακρίνεις το αίτιο από το αποτέλεσμα. Διαδικαστική λογική Η σχέση του γνώστη και του γνωστού Ο ερευνητής και το αντικείμενο της έρευνας είναι ανεξάρτητα. Ο γνώστης και το γνωστό συστήνουν ένα διακριτό δυϊσμό. Ο ερευνητής και το αντικείμενο της έρευνας αλληλεπιδρούν και επηρεάζουν ο ένας το άλλο. Γνώστης και γνωστό είναι αδιαχώριστα.

6 1.4 Γ ενότητα: Το θέμα του σταθερού τύπου και ο ορισμός της διαδικασίας. Εννοιολογικά εργαλεία για την περιγραφή του αξιολογικού αντικειμένου ως προς τη διαδικαστική λογική. Το πρόβλημα της αναγωγής/αποδοχής της σχεδιαστικής εμπειρίας: Η κοινωνική συμπεριφορά ως προς την παραγωγή του σχεδιασμένου αντικειμένου. Η αναγωγή, η αποδοχή και η αμφισβήτηση της εμπειρίας Ο ερευνητής και το αντικείμενο της έρευνας αλληλεπιδρούν και επηρεάζουν ο ένας το άλλο. Οι τυπολογίες ως συμβάσεις στις διαδικαστικές σχέσεις. Η μεταλλαγή της έννοιας του τύπου σε σχέση με την κοινωνική συγκυρία και την υποκειμενική ερμηνεία (ο γνώστης και το γνωστό είναι αδιαχώριστα). Το παράδειγμα του 'σταθερότυπου' και η αδυναμία γενίκευσης και εξαγωγής τυπικών μορφών στις μη κανονικές περιόδους αριθμός σελίδων αριθμός λημμάτων αριθμός θεμάτων 2000 E. Neufert, Οικοδομική και Αρχιτεκτονική Σύνθεση, 1936, 1970, 2000

7 1970 Κλίμα των χώρων Σχεδιαστική ιδεολογία: διεύρυνση των παραμέτρων του σχεδιασμού Οικολογία Τοπικές συνθήκες Πολιτισμικές συνθήκες Πολιτικές - οικονομικές συνθήκες Συντήρηση - Ασφάλεια 2000 Βιολογία των κτιρίων Δομικά στοιχεία: σελ. 6 Δομικά στοιχεία: σελ. 40 έμφαση στη συμπεριφορά του κτιρίου με το περιβάλλον [μονώσεις, υγρασία, αερισμός, φύτευση] Καθαρισμός κτιρίων Ασφάλεια κτιρίων και γηπέδων Τύποι κατοικιών: σελ.18 έμφαση στο μέγεθος και στα ελάχιστα Τύποι κατοικιών: σελ.28 έμφαση στον προσανατολισμό, στα χαρακτηριστικά του οικοπέδου κατοικίες με οικολογική δόμηση κοινωνική κατοικία Αλλαγές χρήσης Εκκλησίες Εκκλησίες: προσθήκη: συναγωγές, τζαμιά Μουσεία: σελ. 4 παραδείγματα ως προς τη διεύρυνση της λειτουργίας τους σε πολιτιστικά κέντρα Πυροπροστασία Μουσεία: σελ. 1 Ανακαινίσεις, Εξυγιάνσεις παλαιών κτιρίων E. Neufert, Οικοδομική και Αρχιτεκτονική Σύνθεση, 1970, 2000 Η αύξηση των θεμάτων και λημμάτων λόγω εισαγωγής περισσότερων παραμέτρων στη διαδικασία επίλυσης του σχεδιαστικού προβλήματος.

8 Σχεδιαστική ιδεολογία: η διαχείριση της διαδικασίας σχεδιασμού Το πρόγραμμα και η επίβλεψη ως αντικείμενα φάσεις του σχεδιασμού Επίβλεψη εκτέλεση κατασκευής: 3 σελ. τυποποίηση διαστάσεων: 1 σελ. Επίβλεψη εκτέλεση κατασκευής: 10 σελ. έμφαση στον έλεγχο των φάσεων της κατασκευής τυποποίηση διαστάσεων: 3 σελ. έμφαση στον αλληλοσυσχετισμό τομέων τεχνολογίας Σχολεία: εξοπλισμός, ανθρωπομετρικά στοιχεία Σχολεία: Τυπολογία προγραμμάτων Κτίρια γραφείων: εργονομικά στοιχεία, απαιτήσεις μεγεθών Κτίρια γραφείων: Τυπολογία προγραμμάτων ως προς την επίδραση των μέσων εργασίας στη λειτουργία (γραφομηχανή, κεντρικός υπολογιστής, τερματικά) την εξειδικευμένη λειτουργία (διοίκηση, τράπεζες), τα εξειδικευμένα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά (πύργοι, ουρανοξύστες, στοέ διαφανείς στεγάσεις) Εργοστάσια: Τυπολογία προγραμμάτων: ο σχεδιασμός της γραμμής παραγωγής καθοριστικός της οργάνωσης του χώρου Εργοστάσια Εστιατόρια: εργονομικά στοιχεία για τον χώρο σερβιρίσματος Θέατρα Εστιατόρια: Τυπολογία προγραμμάτων: ένταξη χώρων εξυπηρετήσεων και κουζινών Νοσοκομεία: Νοσοκομεία: Τυπολογία προγραμμάτων: ένταξη των χώρων υπηρεσιών, Εργονομικά στοιχεία ως προμηθειών, παροχών, διοίκησης, διδασκαλίας και έρευνας. Θέατρα: Τυπολογία προγραμμάτων: ένταξη βοηθητικών χώρων σκηνής και foyer προς τύπους χώρων νοσηλείας. E. Neufert, Οικοδομική και Αρχιτεκτονική Σύνθεση, 1970, 2000 Η αύξηση των σελίδων λόγω εισαγωγής περισσότερων φάσεων στη διαδικασία επίλυσης του σχεδιαστικού προβλήματος (το πρόγραμμα και η επίβλεψη).

9 Σχεδιαστική ιδεολογία: τύπος ή τυπικά πεδία σχέσεων Η αλλαγή της τυπολογίας ως προς σχεδιαστικές ιδεολογικές προθέσεις, η αύξηση της πολυπλοκότητας των παραμέτρων του σχεδιασμού και o σχεδιασμός του προγράμματος συνεπάγονται την παραδειγματική αναφορά σε τρόπους σκέψης για την επίλυση σχεδιαστικών προβλημάτων. Η νέα αντίληψη της τυπολογίας Κατοικία Κουζίνες [αναφορές στην ανοικτή κουζίνα, ή σε μονόχωρη κατοικία] Υπνοδωμάτια [αυτόνομοι χώροι ως προς του χώρους υγιεινής, την ιματιοθήκη ο τύπος ο σύζυγος ξεχωριστά από τη σύζυγο στοιχεία για ad hoc σχεδιασμό εξοπλισμού συναρτημένου από το κέλυφος] Κατοικία Κουζίνες [δεν υποστηρίζεται επαρκώς η ανοικτή κουζίνα, ή σε μονόχωρη κατοικία, ή η χωρίς στοιχεία εντοιχισμένου εξοπλισμού] Υπνοδωμάτια [μεγαλύτεροι, σύνθετοι τύποι ως προς του χώρους υγιεινής, την ιματιοθήκη εξάλειψη του τύπου ο σύζυγος ξεχωριστά από τη σύζυγο - υποβάθμιση των στοιχείων για ad hoc σχεδιασμό εξοπλισμού, το κέλυφος επιτρέπει συνθετότερες διατάξεις έτοιμων προϊόντων] Λουτρά [απαλείφεται ο τύπος της επιδαπέδιας λεκάνης - κατά 30 Χ 30 εκ. μεγαλύτερο το μικρότερο λουτρό μεγαλύτερη ποικιλία μη τυπικών διατάξεων ντουζιέρα και μπανιέρα στον ίδιο χώρο - σάουνα προκατασκευή] - Ιδιωτικές πισίνες Καθημερινό: σελ. 3 ελάχιστες διαστάσεις, ορισμός λειτουργιών Τύποι κατοικιών: σελ.18 έμφαση στο μέγεθος και στα ελάχιστα Καθημερινό: δεν υπάρχει αναφορά Τύποι κατοικιών: σελ.28 έμφαση στον προσανατολισμό, στα χαρακτηριστικά του οικοπέδου, στις μη τυπικές συγκροτήσεις: διόγκωση του αριθμού των παραδειγμάτων συνολικής οργάνωσης [ διεθνή παραδείγματα : κατοικίες με αίθριο, με σέρα, κατοικίες με οικολογική δόμηση, κοινωνική κατοικία] Εργαστήρια Εργαστήρια: παραδείγματα συνολικής οργάνωσης ως προς ειδικά λειτουργικά, ή τοπικά, χωρικά δεδομένα Ξενοδοχεία Ξενοδοχεία: παραδείγματα συνολικής οργάνωσης θεματικός συσχετισμός με συνεδριακά κέντρα Νοσοκομεία: Νοσοκομεία: παραδείγματα συνολικής οργάνωσης. Χώροι υπηρεσιών, προμηθειών, παροχών, διοίκησης, διδασκαλίας και έρευνας. Μουσεία: παραδείγματα συνολικής οργάνωσης ως προς τη διεύρυνση της λειτουργίας τους σε πολιτιστικά κέντρα Μουσεία: E. Neufert, Οικοδομική και Αρχιτεκτονική Σύνθεση, 1970, 2000 Η αύξηση των σελίδων λόγω αδυναμίας γενίκευσης και εξαγωγής τυπικών μορφών κατά τη μεταμοντέρνα συνθήκη, όπου ο τύπος /κανόνας αντικαθίσταται με την παρουσίαση χαρακτηριστικών περιπτώσεων και παραδειγμάτων.

10

11 Οι τυπολογίες και ο συσχετισμός τους με τα εννοιολογικά εργαλεία της κατηγορηματικής και συναρτησιακής λογικής. Οι τρεις τυπολογίες ως τρεις λογικές αντίληψης και κατανόησης στον Μοντερνισμό: Από το αρχέτυπο στο πρότυπο: το ιδανικό της φύσης, η αναλογία των φυσικών οργανισμών (Η μίμηση - Οι αναλογικές σχέσεις ορίζουν τον χώρο - Η αντικειμενικότητα, η απαγωγή). Το κατηγόρημα ως συμβολική μορφή / εικόνα Από το πρότυπο στον τύπο: η τάξη της βιομηχανικής παραγωγής, η αναλογία της μηχανής (Η αφαίρεση - Οι δομικές σχέσεις ορίζουν τον χώρο - Η αντικειμενικότητα και η υποκειμενικότητα, η επαγωγή και η αναγωγή). - Η συνάρτηση ως συμβολική μορφή / δείκτης Από τον τύπο στην τυπική δομή πεδίων σχέσεων: η τάξη της κοινωνίας, η αναλογία της πόλης, η αναλογία του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος (Ο κώδικας των σχέσεων - Οι διαχειριστικές σχέσεις ορίζουν τον χώρο - Η σχετικότητα, η {επαγωγή/απαγωγή} ). - Η διαδικασία ως συμβολική μορφή / σύμβολο Η μελέτη του Τύπου σχετίζεται με τη γένεση της αρχιτεκτονικής μορφής, τη συστηματοποίηση της αρχιτεκτονικής γνώσης και την κατανόηση της διαδικασίας σχεδιασμού. Η ποικιλία των σημασιών που έχουν αποδοθεί στην έννοια του Τύπου μέσα στην Ιστορία σχετίζεται με την εξέλιξη της αρχιτεκτονικής μορφής της αναπαράστασης του κόσμου. Για την κατανόηση της σημασίας του Τύπου πρέπει να πάρουμε μια απόμακρη απόσταση από την Ιστορία και τους τρόπους χρήσης του όρου, θεωρώντας τον όρο Τύπο ως ένα εννοιολογικό σχήμα, ή παράδειγμα που επιτρέπει την διανοητική δημιουργία. L. Madrazo, The Concept of Type in Architecture, 1995

12 o Κύβος: η Γη Από το αρχέτυπο στο πρότυπο Μια ιδεατή, πρωταρχική μορφή, ως αρχέτυπο: Η Πλατωνική Ιδέα που βρίσκεται στον αιώνιο κόσμο των εννοιών, ή η Φύση που παρέχει πρότυπα προς μίμηση (Vitruvius). Μια ιδέα του μυαλού, με αισθητικούς, επιστημολογικούς και με ή χωρίς μεταφυσικούς συνειρμούς. (17ος 18ος αιώνας: η μετάβαση από τη μεταφυσική και την παράδοση στην επιστημολογική προσέγγιση) Η Ιδέα της Αναγέννησης δεν υπάρχει σε δικό της ξεχωριστό κόσμο, αλλά στο μυαλό του καλλιτέχνη. Alberti: ο σχεδιαστής αναγνωρίζεται ότι μπορεί να συλλάβει νέες μορφές, εμπνεόμενος από τις Πλατωνικές Ιδέες (Wittkower). Ένα κατανοητό μοντέλο, ένα πρότυπο (Vitruvius ή Quatremere: η αναφορά στην καλύβα, τέντα ή σπηλιά). Cesaraino: το σύστημα των χαράξεων του καθεδρικού του Μιλάνου σύμφωνα με τα τρίγωνα του Πλάτωνα το Τετράεδρο: η Φωτιά το Οκτάεδρο: ο Αέρας το Εικοσάεδρο: το Νερό Τα Πλατωνικά στερεά και οι προκύπτουσες χαράξεις ήταν το υπόβαθρο της Γοτθικής αρχιτεκτονικής (Frankl, 1945) προκύπτουσες διαιρέσεις και χαράξεις

13 Από το πρότυπο στον τύπο Μια θεμελιώδης αρχή μέσα στις φυσικές και καλλιτεχνικές μορφές. Viollet-le-Duc: το στιλ ως μορφοποιητική αρχή. Quatremere ή Semper: ο τύπος ως μια βασική αρχή που υπόκειται σε επιρροές από εξωτερικούς παράγοντες. Quatremere: (19ος αιώνας, η επιστημονική γνώση, η μορφή ως αντικείμενο των φυσικών επιστημών) Ο τύπος θεμελιωδώς βασίζεται στη δυνατότητα ομαδοποίησης των αντικειμένων σύμφωνα με ορισμένες δομικές ομοιότητες'. Laugier, Quatremere: ο σχεδιαστής συμβιβάζεται με τον τύπο, ένα κληροδοτημένο μοντέλο, αρχή ή κανόνα. Δημιουργία εκ του μηδενός δεν υφίσταται, αλλά πάντα σε όρια που θέτουν οι υπάρχουσες μορφές και τύποι. [Frankl: παραλλαγές σε ένα δεδομένο θέμα]. Ο τύπος ως πολιτισμική σύμβαση (consensus). J. C. Loudon, 'How to dress a utilitarian cottage', Encyclopaedia, 1833 J. Mauch (1875): η γεωμετρική χάραξη της σπείρας και η έκφρασή της στον ιωνικό ρυθμό κατά τους Palladio, Vignola, Aviler, Goldmann

14 Από τον τύπο στην τυπική δομή πεδίων σχέσεων Μοντέρνο Κίνημα: ο τύπος ως εμπόδιο για τη δημιουργικότητα, το σπάσιμο των δεσμών με την Παράδοση. Ο Λειτουργισμός προσδιορίζει τον βαθμό της πολυπλοκότητας του σχεδιαστικού προβλήματος, η οποία δεν μπορεί να προσεγγισθεί με προσυλληφθείσες μορφές (Alexander, Eisenman). Ο τύπος ως ένα παράγωγο του λειτουργικού προγράμματος: η μορφή/τύπος ακολουθεί τη λειτουργία/πρόγραμμα [Η σχέση 'μορφή και λειτουργία' ισχύει σε όλη την Ανθρωπιστική περίοδο από την Αναγέννηση η αλλαγή στο πλαίσιο και την πολυπλοκότητα του προγράμματος υποβαθμίζει τον τύπο: Eisenman]. Η δομή, περισσότερο μεθοδολογική παρά επιστημολογική, ως 'αντικειμενική' άρθρωση των δεδομένων του προγράμματος. Οι μέθοδοι σχεδιασμού αντικαθιστούν τη μορφή και τον σχεδιαστή με μια μαθηματικής βάσης διαδικασία σχεδιασμού: Alexander, τα matrix διάδρασης των απαιτήσεων που επηρεάζουν το σχήμα της φυσικής δομής. Eisenman, η διαδικασία των μετασχηματισμών ως διαδικασία αντιμετώπισης και ελέγχου της πολυπλοκότητας του σχεδιαστικού προβλήματος. Μεταμοντερνισμός: Μια διαδικασία σχεδιασμού με πεδία σχέσεων (patterns), που επιτρέπει τη συστηματοποίηση (Alexander, A Pattern Language). Christopher Jones (1969): η διαδικασία μετασχηματισμού ενός συστήματος Serge Chermayeff, Christopher Alexander (1963): Διαδραστικά matrix για τον προσδιορισμό των στοιχείων και των σχέσεων της δομής υπάρχον σύστημα πρώτο ενδιάμεσο σύστημα: μερικά σφάλματα απομακρύνονται νέα στοιχεία υπάρχοντα στοιχεία δεύτερο ενδιάμεσο σύστημα: περισσότερα σφάλματα απομακρύνονται μετασχηματισμένο σύστημα: όλα τα σφάλματα έχουν απομακρυνθεί

15 Από το αρχέτυπο στο πρότυπο Η μίμηση Ο δημιουργός ως μεσάζων, medium των δύο κόσμων, του αρχετυπικού και του πραγματικού, μιμείται το αρχέτυπο. Laugier: (17ος 18ος αιώνας: η μετάβαση από τη μεταφυσική και την παράδοση στην επιστημολογική προσέγγιση) στο πλαίσιο αντίληψης και κατάκτησης της γνώσης, η καλύβα του είναι περισσότερο μια σύλληψη του νου παρά μια μορφή της Φύσης, είναι ένα αρχικό πρότυπο. J. N. L. Durand, 'Vertical Combinations', 1805, το πρότυπο ως μια κατηγορία ταξινόμησης, που χρησιμοποιείται για την κατηγοριοποίηση των κτιρίων σύμφωνα με τη μορφή, λειτουργία ή άλλα κριτήρια L. von Klenze, Regensburg, Walhalla, , η μίμηση του πολιτισμικού προτύπου Laugier (1753): Το πρότυπο που 'αρμόζει' στη Φύση, η καλύβα

16 Από το πρότυπο στον τύπο Η αφαίρεση Quatremere: ο τύπος ως αρχή (principle) που προέρχεται από τη συστηματική μελέτη της Φύσης, προέρχεται από μια πράξη Αφαίρεσης και όχι Μίμησης (ο τύπος αντί του προτύπου). Ο τύπος είναι a posteriori αναγωγή συγκεκριμένων μορφών. Η Αφαίρεση μετατοπίζει το υποκείμενο από την κατάσταση της έμπνευσης στην κατάσταση της διαλεκτικής λειτουργίας με πολύπλοκα και ήδη σχηματισμένα γλωσσικά - επικοινωνιακά συστήματα (Eisenman): Μια δισδιάστατη γεωμετρική φιγούρα ή διάγραμμα (Serlio, Palladio, Durand) [που με τα GIS εμπλουτίζεται με την κατακόρυφη τοπολογία, Kazzaz]. Ένα γεωμετρικό στερεό (Boullée, Le Corbusier, Eisenman). Μια νοητική εικόνα, Gestalt (19ος-20ος αιώνας, η ψυχολογία της μορφής, τα αντιληπτικά σχήματα). Ο R. Arnheim αναφέρεται στον 'δομικό σκελετό', ή ο E. Gombrich στο 'εννοιολογικό σχήμα'. Le Corbusier: νοητικά σχήματα, το πρώτο κτίσμα ως μια πρωτόγονη σκέψη, παρά ως μια πρωτόγονη, αρχέγονη κατασκευή. Ο τύπος ως θεμέλιο για τη δημιουργία μιας επιστημολογίας στην αρχιτεκτονική (Rossi). F. L. Wright: τα 'χέρια του σε προσευχή' ως βασική αρχή στη σύλληψη της οροφής της εκκλησίας στο Madison, Wisconsin, 1950 A. Rossi., Modena Cemetery, η επικοινωνιακή διάσταση του τύπου, 1971 K. Krantzer, DIN 18011, η κανονιστική διάσταση του τύπου, 1978

17 δύο κυρτοί χώροι πιεζόμενοι μεταξύ τους σχηματίζουν έναν ίσιο τοίχο ανάμεσά τους Από τον τύπο στην τυπική δομή πεδίων σχέσεων Ο κώδικας των σχέσεων Alexander, Eisenman: ο σχεδιασμός δεν ξεκινά με μια προσυλληφθείσα εικόνα ή τύπο, αλλά είναι μια διαδικασία με πεδία σχέσεων, όπου η αρχική εικόνα ή τύπος δεν παίζει σημαντικό ρόλο. Argan: η κατηγοριοποίηση των χαρακτηριστικών (πολεοδομικών κτιριολογικών τεχνικών διακοσμητικών) για την εξαγωγή των τύπων είναι διαφορετική ανάλογα με τις φάσεις του σχεδιασμού. Broadbent: ο πραγματικός, τυπολογικός, αναλογικός, κανονικός σχεδιασμός. ένας παχύς αρκετά τοίχος για να είναι κοίλος στις δύο πλευρές ένας λεπτός τοίχος δημιουργεί έναν κυρτό χώρο από τη μια μεριά και καταστρέφει την άλλη Christopher Alexander Notes on the Synthesis of Form (1964): τα πεδία σχέσεων ενός οικισμού Christopher Alexander, A Pattern Language (1977): τα πεδία σχέσεων για το σχήμα του εσωτερικού χώρου. Κάθε πεδίο σχέσεων (pattern) περιγράφει ένα πρόβλημα που επανεμφανίζεται στο περιβάλλον μας και περιγράφει τον πυρήνα της λύσης σε αυτό το πρόβλημα, με τέτοιο τρόπο που να είναι δυνατή η χρήση του επανειλημμένα χωρίς να χρειάζεται να λυθεί ξανά.

18 Από το αρχέτυπο στο πρότυπο Η μίμηση Οι αναλογικές σχέσεις ορίζουν τον χώρο Alberti: ο σχεδιαστής μέσα στο πλαίσιο των συμβατικών οργανικών αναλογιών μπορεί να συλλάβει νέες μορφές από την εμπειρική αντιμετώπιση της Φύσης, των Πολιτισμών, των υφιστάμενων μορφών (Panofsky). Serlio (1619): σχεδιασμός θυρώματος η υλοποίηση των αναλογικών σχέσεων Le Corbusier (1946): Le modulor

19 Από το πρότυπο στον τύπο Η αφαίρεση Οι δομικές σχέσεις ορίζουν τον χώρο H ιδέα-δομή ως σύλληψη του νου 'οφείλει' να είναι πρόδηλη, να γίνεται αντιληπτή με μια ματιά, καθώς αυτή αποτελεί την κύρια σημαίνουσα μορφή (: η γεωμετρική καθαρότητα του Boullée). M. Breuer, , παραλλαγές σε μια δομή Louis XVI νεοκλασικισμός Louis XV A. Schneck (1927): οι τρεις βασικοί τύποι της καρέκλας η υλοποίηση της δομής

20 Από τον τύπο στην τυπική δομή πεδίων σχέσεων Ο κώδικας των σχέσεων Οι διαχειριστικές σχέσεις ορίζουν τον χώρο Allsopp: μια δομή πεδίων σχέσεων εμπεριέχει όχι μόνο τη μορφή αλλά και τη λειτουργία, το σύστημα σχεδιασμού και το ύφος. Greg Lynn (1995): τα blobs είναι μορφές που ως φάσεις διαδικασιών αναπαριστούν την πολυπλοκότητα των διαγραμμάτων matrix και συγχρόνως φέρουν τις ιδιότητες μετάβασης από τη μία φάση στην άλλη ως κανόνες μετασχηματισμών (συγχώνευση/κλίση) η υλοποίηση της διαδικασίας

21 Από το αρχέτυπο στο πρότυπο Η μίμηση Οι αναλογικές σχέσεις ορίζουν τον χώρο Η αντικειμενικότητα, απαγωγή Ο δημιουργός μιμούμενος το αρχέτυπο καθοδηγείται σε μια απαγωγική σύλληψη της μορφής. Απαρχή της επαγωγικής σύλληψης (17ος 18ος αιώνας: η μετάβαση από τη μεταφυσική και την παράδοση στην επιστημολογική προσέγγιση) : Η ανταπόκριση στις απαιτήσεις της λειτουργίας (πρόγραμμα) και στην παράδοση της μορφής (πρότυπο) [: Eisenman, Bandini]. Durand: συστηματική μελέτη, ανάλυση / σύνθεση, επαγωγή / αναγωγή κατά την κατηγοριοποίηση των υφισταμένων μορφών και την εξαγωγή προτύπων προς χρήση στον σχεδιασμό. Ανάκτορα στο Wurzburg, 1719

22 Από το πρότυπο στον τύπο Η αφαίρεση Οι δομικές σχέσεις ορίζουν τον χώρο Η αντικειμενικότητα και η υποκειμενικότητα, η επαγωγή και η αναγωγή Ο τύπος αποτελεί έκφραση της βασικής μορφής που μπορεί να εξαχθεί από μια κατηγορία μορφών που χαρακτηρίζονται από ομοιότητες. Διαφοροποιείται η εσωτερική μορφή ως αντικειμενική μορφή (δομικός σκελετός) από την εξωτερική μορφή ως υποκειμενική μορφή: το υπόβαθρο του εκλεκτισμού [κατά αναλογία αναφορά στον ορθολογισμό της διάκρισης του φέροντος / φερομένου, ή στην επαγωγική / αναγωγική διαδικασία για τη σύλληψη της γραμματικής των σχημάτων (shape grammars)]. Broadbent: η βαθιά δομή ως υπόβαθρο μετασχηματισμών. Η τυπολογία ως γλώσσα (language) και ο σχεδιασμός ως λόγος (parole), Colquhoun: ο τύπος αποτελεί υπόβαθρο, πλαίσιο για την ανάπτυξη της διαίσθησης και φαντασίας. Gestalt: η μορφή του αντικειμένου και η μορφή που αντιλαμβάνεται το υποκείμενο. Διάκριση μεταξύ της φάσης αντίληψης του κόσμου / των μορφών και της σύλληψης της μορφής. Αγγλία, 1820, βιβλία επιπλοποιίας

23 Από τον τύπο στην τυπική δομή πεδίων σχέσεων Ο κώδικας των σχέσεων Οι διαχειριστικές σχέσεις ορίζουν τον χώρο Η σχετικότητα, η {επαγωγή/απαγωγή} Abercrobie: Η αντίληψη της πραγματικότητας εξαρτάται από τα αντιληπτικά σχήματα / την εμπειρία του παρατηρητή. Αίρεται η αντικειμενικότητα της επαγωγής, καθώς καθοδηγείται από τα ερωτήματα του μελετητή. Ο παρατηρητής και το παρατηρούμενο δεν μπορούν να ξεχωρίσουν. Η πραγματικότητα είναι κοινωνική κατασκευή: Η ανάλυση σύνθεση ως μια ενιαία διαδικασία. Vidler: ολισμός, ενάντια στη στοιχειακή, αποσπασματική προσέγγιση της προηγούμενης περιόδου. Επίπεδα σημασίας, το παλίμψηστο. Peter Eisenman: house II, ένα σύστημα μετασχηματισμών από βαθιά έως επιφανειακά επίπεδα ως ένα αυτοαναφορικό σύστημα σύνθεσης ΝΟΧ, 'Blow Out', Ολλανδία, 1997, η αντίληψη του χώρου ως διαδικασία τοπικών μετασχηματισμών

24 Από το αρχέτυπο στο πρότυπο : το ιδανικό της φύσης, η αναλογία των φυσικών οργανισμών Η μίμηση Οι αναλογικές σχέσεις ορίζουν τον χώρο Η αντικειμενικότητα, απαγωγή Από το πρότυπο στον τύπο : η τάξη της βιομηχανικής παραγωγής, η αναλογία της μηχανής Η αφαίρεση Οι δομικές σχέσεις ορίζουν τον χώρο Η αντικειμενικότητα και η υποκειμενικότητα, η επαγωγή και η αναγωγή Από τον τύπο στην τυπική δομή πεδίων σχέσεων : η τάξη της κοινωνίας, η αναλογία της πόλης, η αναλογία του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος Ο κώδικας των σχέσεων Οι διαχειριστικές σχέσεις ορίζουν τον χώρο Η σχετικότητα, η {επαγωγή/απαγωγή} Οι τρεις τυπολογίες ως οι τρεις λογικές αντίληψης, κατανόησης και αναπαράστασης του κόσμου, βασισμένο στον Vidler, The third typology (1976) και H. Achten, R. Oxman, T. Bax, Typological Knowledge Acquisition Through a Schema of Generic Representations (1998)

25 Οι τρεις τυπολογίες ως οι τρεις λογικές αντίληψης, κατανόησης και αναπαράστασης του κόσμου, βασισμένο στον Vidler, The third typology (1976) και H. Achten, R. Oxman, T. Bax, Typological Knowledge Acquisition Through a Schema of Generic Representations (1998)

26 1.4.2 Η διάδοση του επαισθητού Η κοινωνική διαστρωμάτωση ως προς την παραγωγή και κατανάλωση του επαισθητού η διαδικασία διαχείρισης κανόνων σχεδιαστικής ιδεολογίας ως αναπαράσταση των σημασιολογικών μεταθέσεων του τρόπου κατανόησης του χώρου-κόσμου, η διαδικασία συγκρότησης σχεδιαστικής ιδεολογίας ως αναπαράσταση της σχέσης μητρόπολης-περιφέρειας, ή της ταξικής ταυτότητας: Η αρχιτεκτονική ως σύμβολο της πρότυπης ζωής. Η συμβολική μορφή του Μοντερνισμού πέραν της Μητροπολιτικής σκέψης: από τον «μεγάλο και μικρό μοντερνισμό» στους «τέσσερις μοντερνισμούς». Η συμβολική μορφή ενσωμάτωσης στον Μοντερνισμό - το παράδειγμα της έκφρασης της διανθρώπινης τοπικότητας και η κοινωνική εξάρτηση ως σημαινόμενο.

27 η διαδικασία διαχείρισης κανόνων σχεδιαστικής ιδεολογίας ως αναπαράσταση των σημασιολογικών μεταθέσεων του τρόπου κατανόησης του χώρου-κόσμου RB '18 Berlin '23 ZigZag '34 Crate '34 Τα έπιπλα του Gerrit Rietveld Steltman '63

28 Η αναγνώριση του τύπου σε μια σειρά μορφών σημασιοδοτεί τον συντακτικό νόμο της μορφής Δημιουργός: Γ. Παρμενίδης ' Chair with high back, 1919

29 Η αναγνώριση του τύπου σε μια σειρά μορφών σημασιοδοτεί τον συντακτικό νόμο της μορφής Η σημασιοδοτημένες συντακτικές σχέσεις καθορίζουν τη μορφή των στοιχείων Δημιουργός: Γ. Παρμενίδης Piano, 1923 Chair with High Back, 1919 Φωτογραφίες: Γ. Παρμενίδης

30 Η αναγνώριση του τύπου σε μια σειρά μορφών σημασιοδοτεί τον συντακτικό νόμο της μορφής Η σημασιοδοτημένες συντακτικές σχέσεις καθορίζουν τη μορφή των στοιχείων Δημιουργός: Γ. Παρμενίδης Piano,

31 Η αναγνώριση του τύπου σε μια σειρά μορφών σημασιοδοτεί τον συντακτικό νόμο της μορφής Η σημασιοδοτημένες συντακτικές σχέσεις καθορίζουν τη μορφή των στοιχείων Η ουδετεροποίηση της σημασίας των στοιχείων της μορφής επιτρέπει μια νέα διατύπωση του αντικειμένου Δημιουργός: Γ. Παρμενίδης Berlin, 1923

32 Η αναγνώριση του τύπου σε μια σειρά μορφών σημασιοδοτεί τον συντακτικό νόμο της μορφής Η σημασιοδοτημένες συντακτικές σχέσεις καθορίζουν τη μορφή των στοιχείων Η ουδετεροποίηση της σημασίας των στοιχείων της μορφής επιτρέπει μια νέα διατύπωση του αντικειμένου Η μετατόπιση της σημασίας της μορφής από τη μορφολογική οργάνωση των στοιχείων στην τεχνική οργάνωση των στοιχείων τονίζει την υλική υπόστασή τους Militaire, 1923 Δημιουργός: Γ. Παρμενίδης 1925

33 Η αναγνώριση του τύπου σε μια σειρά μορφών σημασιοδοτεί τον συντακτικό νόμο της μορφής Η σημασιοδοτημένες συντακτικές σχέσεις καθορίζουν τη μορφή των στοιχείων Η ουδετεροποίηση της σημασίας των στοιχείων της μορφής επιτρέπει μια νέα διατύπωση του αντικειμένου Η μετατόπιση της σημασίας της μορφής από τη μορφολογική οργάνωση των στοιχείων στην τεχνική οργάνωση των στοιχείων τονίζει την υλική υπόστασή τους Η αλλαγή της τεχνικής οργάνωσης προγενέστερων τύπων οδηγεί σε νέες μορφές Marcel Breuer: 1925 NoB33, Thonet,

34 Η αναγνώριση του τύπου σε μια σειρά μορφών σημασιοδοτεί τον συντακτικό νόμο της μορφής Η σημασιοδοτημένες συντακτικές σχέσεις καθορίζουν τη μορφή των στοιχείων Η ουδετεροποίηση της σημασίας των στοιχείων της μορφής επιτρέπει μια νέα διατύπωση του αντικειμένου Η μετατόπιση της σημασίας της μορφής από τη μορφολογική οργάνωση των στοιχείων στην τεχνική οργάνωση των στοιχείων τονίζει την υλική υπόστασή τους Δημιουργός: Γ. Παρμενίδης Η αλλαγή της τεχνικής οργάνωσης προγενέστερων τύπων οδηγεί σε νέες μορφές

35 Η αναγνώριση του τύπου σε μια σειρά μορφών σημασιοδοτεί τον συντακτικό νόμο της μορφής Η σημασιοδοτημένες συντακτικές σχέσεις καθορίζουν τη μορφή των στοιχείων Η ουδετεροποίηση της σημασίας των στοιχείων της μορφής επιτρέπει μια νέα διατύπωση του αντικειμένου Η μετατόπιση της σημασίας της μορφής από τη μορφολογική οργάνωση των στοιχείων στην τεχνική οργάνωση των στοιχείων τονίζει την υλική υπόστασή τους Η αλλαγή της τεχνικής οργάνωσης προγενέστερων τύπων οδηγεί σε νέες μορφές Chair curve, 1928

36 Η αναγνώριση του τύπου σε μια σειρά μορφών σημασιοδοτεί τον συντακτικό νόμο της μορφής Η σημασιοδοτημένες συντακτικές σχέσεις καθορίζουν τη μορφή των στοιχείων Η ουδετεροποίηση της σημασίας των στοιχείων της μορφής επιτρέπει μια νέα διατύπωση του αντικειμένου Η μετατόπιση της σημασίας της μορφής από τη μορφολογική οργάνωση των στοιχείων στην τεχνική οργάνωση των στοιχείων τονίζει την υλική υπόστασή τους Η αλλαγή της τεχνικής οργάνωσης προγενέστερων τύπων οδηγεί σε νέες μορφές 1927 Birza, 1927

37 Η αναγνώριση του τύπου σε μια σειρά μορφών σημασιοδοτεί τον συντακτικό νόμο της μορφής Η σημασιοδοτημένες συντακτικές σχέσεις καθορίζουν τη μορφή των στοιχείων Η ουδετεροποίηση της σημασίας των στοιχείων της μορφής επιτρέπει μια νέα διατύπωση του αντικειμένου Η μετατόπιση της σημασίας της μορφής από τη μορφολογική οργάνωση των στοιχείων στην τεχνική οργάνωση των στοιχείων τονίζει την υλική υπόστασή τους Heinz & Bodo Rasch, 1927 Η αλλαγή της τεχνικής οργάνωσης προγενέστερων τύπων οδηγεί σε νέες μορφές Zig-Zag,

38 Η αναγνώριση του τύπου σε μια σειρά μορφών σημασιοδοτεί τον συντακτικό νόμο της μορφής Η σημασιοδοτημένες συντακτικές σχέσεις καθορίζουν τη μορφή των στοιχείων Η ουδετεροποίηση της σημασίας των στοιχείων της μορφής επιτρέπει μια νέα διατύπωση του αντικειμένου Η μετατόπιση της σημασίας της μορφής από τη μορφολογική οργάνωση των στοιχείων στην τεχνική οργάνωση των στοιχείων τονίζει την υλική υπόστασή τους H. Coray, Landi, 1938 Η αλλαγή της τεχνικής οργάνωσης προγενέστερων τύπων οδηγεί σε νέες μορφές Δημιουργός: Γ. Παρμενίδης Δημιουργός: Γ. Παρμενίδης Zig-Zag,

39 Η σημασιοδότηση του συντακτικού νόμου της μορφής επιτρέπει τον χειρισμό της Η επίγνωση του στοιχείου επιτρέπει την εννοιολογική εξέλιξή του Άλματα νοηματοδότησης που παρακολουθούν τις αλλαγές των αξιών της μαζικής κοινωνίας Ο κανόνας σύνταξης ως αναπαράσταση της σύνταξης της κοινωνίας/κόσμου Δημιουργός: Γ. Παρμενίδης Berlin, 1923 Zig-Zag, 1934 Crate, Gerrit & Wim Rietveld, 1957

40 Η σημασιοδότηση του συντακτικού νόμου της μορφής επιτρέπει τον χειρισμό της Η επίγνωση του στοιχείου επιτρέπει την εννοιολογική εξέλιξή του Η επίγνωση της δομής επιτρέπει την εννοιολογική εξέλιξή της Άλματα νοηματοδότησης που παρακολουθούν τις αλλαγές των αξιών της μαζικής κοινωνίας Ο κανόνας σύνταξης ως αναπαράσταση της σύνταξης της κοινωνίας/κόσμου Δημιουργός: Γ. Παρμενίδης 1935 Unesco, 1958

41 Η σημασιοδότηση του συντακτικού νόμου της μορφής επιτρέπει τον χειρισμό της Η επίγνωση του στοιχείου επιτρέπει την εννοιολογική εξέλιξή του Η επίγνωση της δομής επιτρέπει την εννοιολογική εξέλιξή της Η επίγνωση του χώρου επιτρέπει την εννοιολογική εξέλιξή του Από τον χώρο-υπόβαθρο στον χώρο που δημιουργείται από το αντικείμενο Άλματα νοηματοδότησης που παρακολουθούν τις αλλαγές των αξιών της μαζικής κοινωνίας Ο κανόνας σύνταξης ως αναπαράσταση της σύνταξης της κοινωνίας/κόσμου Δημιουργός: Γ. Παρμενίδης

42 Η σημασιοδότηση του συντακτικού νόμου της μορφής επιτρέπει τον χειρισμό της Η επίγνωση του στοιχείου επιτρέπει την εννοιολογική εξέλιξή του Η επίγνωση της δομής επιτρέπει την εννοιολογική εξέλιξή της Η επίγνωση του χώρου επιτρέπει την εννοιολογική εξέλιξή του Από τον χώρο-υπόβαθρο στον χώρο που δημιουργεί το αντικείμενο εξπρεσιονισμός (μορφή/υπόβαθρο), υλική υπόσταση Bilder Boegen, Wienner Werkstatte, 1908 Ernst Kirchner, Die Brucke, 1913

43 Erich Heckel, 1910 Η σημασιοδότηση του συντακτικού νόμου της μορφής επιτρέπει τον χειρισμό της Η επίγνωση του στοιχείου επιτρέπει την εννοιολογική εξέλιξή του Η επίγνωση της δομής επιτρέπει την εννοιολογική εξέλιξή της Η επίγνωση του χώρου επιτρέπει την εννοιολογική εξέλιξή του Από τον χώρο-υπόβαθρο στον χώρο που δημιουργεί το αντικείμενο εξπρεσιονισμός (μορφή/υπόβαθρο), υλική υπόσταση μοντερνισμός/ελεμενταρισμός (ανάλυση του φαινομένου με εργαλεία αφαιρετικής/ορθολογικής αναπαράστασης του κόσμου), εξαΰλωση η αντικειμενική προσέγγιση της μαζικής κοινωνίας Picasso, 1908 Picasso, 1913 Karl Schmit, 1913

44 Η σημασιοδότηση του συντακτικού νόμου της μορφής επιτρέπει τον χειρισμό της Η επίγνωση του στοιχείου επιτρέπει την εννοιολογική εξέλιξή του Η επίγνωση της δομής επιτρέπει την εννοιολογική εξέλιξή της Η επίγνωση του χώρου επιτρέπει την εννοιολογική εξέλιξή του Από τον χώρο-υπόβαθρο στον χώρο που δημιουργεί το αντικείμενο εξπρεσιονισμός (μορφή/υπόβαθρο), υλική υπόσταση μοντερνισμός/ελεμενταρισμός (ανάλυση του φαινομένου με εργαλεία αφαιρετικής/ορθολογικής αναπαράστασης του κόσμου), εξαΰλωση η αντικειμενική προσέγγιση της μαζικής κοινωνίας 1919 Karl Gots, 1920 Van Doesburg, Composition In White And Black, 1918

45 Η σημασιοδότηση του συντακτικού νόμου της μορφής επιτρέπει τον χειρισμό της Η επίγνωση του στοιχείου επιτρέπει την εννοιολογική εξέλιξή του Η επίγνωση της δομής επιτρέπει την εννοιολογική εξέλιξή της Η επίγνωση του χώρου επιτρέπει την εννοιολογική εξέλιξή του Από τον χώρο-υπόβαθρο στον χώρο που δημιουργεί το αντικείμενο εξπρεσιονισμός (μορφή/υπόβαθρο), υλική υπόσταση μοντερνισμός/ελεμενταρισμός (ανάλυση του φαινομένου με εργαλεία αφαιρετικής/ορθολογικής αναπαράστασης του κόσμου), εξαΰλωση η αντικειμενική προσέγγιση της μαζικής κοινωνίας Rood blauwe, 1918 Max Beckman, 1944

46 Η σημασιοδότηση του συντακτικού νόμου της μορφής επιτρέπει τον χειρισμό της Η επίγνωση του στοιχείου επιτρέπει την εννοιολογική εξέλιξή του Η επίγνωση της δομής επιτρέπει την εννοιολογική εξέλιξή της Η επίγνωση του χώρου επιτρέπει την εννοιολογική εξέλιξή του Από τον χώρο-υπόβαθρο στον χώρο που δημιουργεί το αντικείμενο εξπρεσιονισμός (μορφή/υπόβαθρο), υλική υπόσταση μοντερνισμός/ελεμενταρισμός (ανάλυση του φαινομένου με εργαλεία αφαιρετικής/ορθολογικής αναπαράστασης του κόσμου), εξαΰλωση η αντικειμενική προσέγγιση της μαζικής κοινωνίας Από τον χώρο-υπόβαθρο στο αντικείμενο που δημιουργεί τον χώρο σουπρεματισμός, ντανταϊσμός/σουρεαλισμός, ready-made (το αντικείμενο παράγει χώρο), οι κανόνες της ύλης η υποκειμενική προσέγγιση του ατόμου στη μαζική κοινωνία Huszar, Cover De Stijl, 1917 Laszlo Moholy Nagy, 1924 White Version Of The Rood blauwe, 1921 Karl Schwitters, 1926

47 Η σημασιοδότηση του συντακτικού νόμου της μορφής επιτρέπει τον χειρισμό της Η επίγνωση του στοιχείου επιτρέπει την εννοιολογική εξέλιξή του Η επίγνωση της δομής επιτρέπει την εννοιολογική εξέλιξή της Η επίγνωση του χώρου επιτρέπει την εννοιολογική εξέλιξή του Από τον χώρο-υπόβαθρο στον χώρο που δημιουργεί το αντικείμενο εξπρεσιονισμός (μορφή/υπόβαθρο), υλική υπόσταση μοντερνισμός/ελεμενταρισμός (ανάλυση του φαινομένου με εργαλεία αφαιρετικής/ορθολογικής αναπαράστασης του κόσμου), εξαΰλωση η αντικειμενική προσέγγιση της μαζικής κοινωνίας Από τον χώρο-υπόβαθρο στο αντικείμενο που δημιουργεί τον χώρο σουπρεματισμός, ντανταϊσμός/σουρεαλισμός, ready-made (το αντικείμενο παράγει χώρο), οι κανόνες της ύλης η υποκειμενική προσέγγιση του ατόμου στη μαζική κοινωνία Berlin, 1923 Beugestoel, 1927 Zig-Zag, 1932

48 Η σημασιοδότηση του συντακτικού νόμου της μορφής επιτρέπει τον χειρισμό της Η επίγνωση του στοιχείου επιτρέπει την εννοιολογική εξέλιξή του Η επίγνωση της δομής επιτρέπει την εννοιολογική εξέλιξή της Η επίγνωση του χώρου επιτρέπει την εννοιολογική εξέλιξή του Από τον χώρο-υπόβαθρο στον χώρο που δημιουργεί το αντικείμενο εξπρεσιονισμός (μορφή/υπόβαθρο), υλική υπόσταση μοντερνισμός/ελεμενταρισμός (ανάλυση του φαινομένου με εργαλεία αφαιρετικής/ορθολογικής αναπαράστασης του κόσμου), εξαΰλωση η αντικειμενική προσέγγιση της μαζικής κοινωνίας Από τον χώρο-υπόβαθρο στο αντικείμενο που δημιουργεί τον χώρο σουπρεματισμός, ντανταϊσμός/σουρεαλισμός, ready-made (το αντικείμενο παράγει χώρο), οι κανόνες της ύλης η υποκειμενική προσέγγιση του ατόμου στη μαζική κοινωνία Le Corbusier, 1928 Mies, 1929 Achille & Pier Giacomo Castiglioni, Mezzadro, 1954 Aluminum Armchair, 1942

49 Η σημασιοδότηση του συντακτικού νόμου της μορφής επιτρέπει τον χειρισμό της Η επίγνωση του στοιχείου επιτρέπει την εννοιολογική εξέλιξή του Η επίγνωση της δομής επιτρέπει την εννοιολογική εξέλιξή της Η επίγνωση του χώρου επιτρέπει την εννοιολογική εξέλιξή του Από τον χώρο-υπόβαθρο στον χώρο που δημιουργεί το αντικείμενο εξπρεσιονισμός (μορφή/υπόβαθρο), υλική υπόσταση μοντερνισμός/ελεμενταρισμός (ανάλυση του φαινομένου με εργαλεία αφαιρετικής/ορθολογικής αναπαράστασης του κόσμου), εξαΰλωση η αντικειμενική προσέγγιση της μαζικής κοινωνίας Από τον χώρο-υπόβαθρο στο αντικείμενο που δημιουργεί τον χώρο σουπρεματισμός, ντανταϊσμός/σουρεαλισμός, ready-made (το αντικείμενο παράγει χώρο), οι κανόνες της ύλης η υποκειμενική προσέγγιση του ατόμου στη μαζική κοινωνία η διαφραγματικότητα, η υλική υπόσταση, το κενό ως διττή μορφή, η διαχείριση της ύλης η συμφιλίωση ατόμου/μαζικής κοινωνίας Josef Albers, 1925 White Version Of The Zig-Zag, 1934 Roberto Matta, Composition Monochrome, 1963 Max Bill,

50 Η σημασιοδότηση του συντακτικού νόμου της μορφής επιτρέπει τον χειρισμό της Η επίγνωση του στοιχείου επιτρέπει την εννοιολογική εξέλιξή του Η επίγνωση της δομής επιτρέπει την εννοιολογική εξέλιξή της Η επίγνωση του χώρου επιτρέπει την εννοιολογική εξέλιξή του Από τον χώρο-υπόβαθρο στον χώρο που δημιουργεί το αντικείμενο εξπρεσιονισμός (μορφή/υπόβαθρο), υλική υπόσταση μοντερνισμός/ελεμενταρισμός (ανάλυση του φαινομένου με εργαλεία αφαιρετικής/ορθολογικής αναπαράστασης του κόσμου), εξαΰλωση η αντικειμενική προσέγγιση της μαζικής κοινωνίας Από τον χώρο-υπόβαθρο στο αντικείμενο που δημιουργεί τον χώρο σουπρεματισμός, ντανταϊσμός/σουρεαλισμός, ready-made (το αντικείμενο παράγει χώρο), οι κανόνες της ύλης η υποκειμενική προσέγγιση του ατόμου στη μαζική κοινωνία η διαφραγματικότητα, η υλική υπόσταση, το κενό ως διττή μορφή, η διαχείριση της ύλης η συμφιλίωση ατόμου/μαζικής κοινωνίας Gottfried Honegger, 1969 Steltman, 1963 Camille Graeser, 1971

51 Η σημασιοδότηση του συντακτικού νόμου της μορφής επιτρέπει τον χειρισμό της Η επίγνωση του στοιχείου επιτρέπει την εννοιολογική εξέλιξή του Η επίγνωση της δομής επιτρέπει την εννοιολογική εξέλιξή της Η επίγνωση του χώρου επιτρέπει την εννοιολογική εξέλιξή του Από τον χώρο-υπόβαθρο στον χώρο που δημιουργεί το αντικείμενο εξπρεσιονισμός (μορφή/υπόβαθρο), υλική υπόσταση μοντερνισμός/ελεμενταρισμός (ανάλυση του φαινομένου με εργαλεία αφαιρετικής/ορθολογικής αναπαράστασης του κόσμου), εξαΰλωση η αντικειμενική προσέγγιση της μαζικής κοινωνίας Από τον χώρο-υπόβαθρο στο αντικείμενο που δημιουργεί τον χώρο σουπρεματισμός, ντανταϊσμός/σουρεαλισμός, ready-made (το αντικείμενο παράγει χώρο), οι κανόνες της ύλης η υποκειμενική προσέγγιση του ατόμου στη μαζική κοινωνία η διαφραγματικότητα, η υλική υπόσταση, το κενό ως διττή μορφή, η διαχείριση της ύλης η συμφιλίωση ατόμου/μαζικής κοινωνίας Δημιουργός: Γ. Παρμενίδης Δημιουργός: Γ. Παρμενίδης

52 Η σημασιοδότηση του συντακτικού νόμου της μορφής επιτρέπει τον χειρισμό της Η επίγνωση του στοιχείου επιτρέπει την εννοιολογική εξέλιξή του Η επίγνωση της δομής επιτρέπει την εννοιολογική εξέλιξή της Η επίγνωση του χώρου επιτρέπει την εννοιολογική εξέλιξή του Δημιουργός: Γ. Παρμενίδης Δημιουργός: Γ. Παρμενίδης γράφουμε μόνο στα σύνορα της γνώσης μας, στο όριο που ξεχωρίζει τη γνώση μας από την άγνοια και μεταμορφώνει τη μία στην άλλη Between Deleuze & Derrida, ed. P. Patton & J. Protevi, London, Continuum, 2003, Gregg Lambert, The Philosopher and the Writer: A Question of Style, σ.121: Deleuze, 1994

53 η διαδικασία συγκρότησης σχεδιαστικής ιδεολογίας ως αναπαράσταση της σχέσης μητρόπολης-περιφέρειας, ή της ταξικής ταυτότητας: Η αρχιτεκτονική ως σύμβολο της πρότυπης ζωής Το αστικό έπιπλο στην Ελλάδα Δημιουργός: Γ. Παρμενίδης Δημιουργός: Γ. Παρμενίδης Από μια εκλεκτική ποικιλία τύπων στην ποικιλία εκφάνσεων ενός εκλεκτικού τύπου

54 Οι οικονομικές διακυμάνσεις ως υπόβαθρο για την εξέταση των παράλληλων ιστοριών του πρωτοποριακού και του κανονιστικού σχεδιασμού, της ανάπτυξης των νέων μορφών και των προτύπων γενική οικονομική τάση οικονομικές κρίσεις Γαλλία Γερμανί α Αγγλία Ελλάδα

55 Η επιπλοποιία αναπτύσσεται ακολουθώντας το ρυθμό ανάπτυξης των αστικών στρωμάτων Αρχείο: Γ. Παρμενίδη Αρχείο: Γ. Παρμενίδη

56 Η επιπλοποιία αναπτύσσεται ακολουθώντας το ρυθμό ανάπτυξης των αστικών στρωμάτων Αρχείο: Γ. Παρμενίδη

57 Η επιπλοποιία αναπτύσσεται ακολουθώντας το ρυθμό ανάπτυξης των αστικών στρωμάτων Αναδημοσίευση διαφημιστικής καταχώρησης της Φίλιπς στη στήλη «Από την Ζωήν όλου του κόσμου», περιοδικό Εβδομάς, α.φ. 128, 20/3/1930 Αρχείο: Γ. Παρμενίδη Η συχνή εμφάνιση των πολυκαταστημάτων την περίοδο αυτή δηλώνει την ποικιλία των αγαθών που διαμορφώνουν πλέον το περιβάλλον του έλληνα. Τα πολυκαταστήματα ενδυνάμωσαν το θεσμό της «τρέχουσας μόδας». Αναδημοσίευση διαφημιστικής καταχώρησης, περιοδικό Εβδομάς, α.φ. 109 έως 117, 9/11/1929 2/1/1930, εσώφυλλο, και α.φ. 166, Ιανουάριος, 1931

58 Η διαδικασία οικειοποίησης προτύπων Δημιουργός: Γ. Παρμενίδης

59 Η επιπλοποιία αναπτύσσεται ακολουθώντας το ρυθμό ανάπτυξης των αστικών στρωμάτων Η αναπαράσταση του χειροτεχνικούβιοτεχνικού χαρακτήρα της επιπλοποιίας μέσα από το σχήμα εξάπλωσης των εργαστηρίων στην πόλη Δημιουργός: Γ. Παρμενίδης 1915 Περιοχές συγκέντρωσης των επιπλοποιείων Περιοχές συγκέντρωσης των ξυλουργείων Περιοχές συγκέντρωσης των κατοικιών των μαθητευομένων του κλάδου 1930-'40

60 Η διαδικασία συγκρότησης του αστικού χώρου Αναπαράσταση της σύνθεση του ενεργού πληθυσμού κατά τα έτη , στη μητρόπολη ( το παράδειγμα της Αγγλίας) και πέραν της μητρόπολης ( το παράδειγμα της Ελλάδας) ανώτερα μικρομεσαία αστικά στρώματα εξειδικευμένοι ανειδίκευτοι εργάτες αγρότες Δημιουργός: Γ. Παρμενίδης

61 Η ανάπτυξη της επιπλοποιίας συνοδεύτηκε από οργανωτικές και εκπαιδευτικές εξελίξεις που εδραίωσαν την αστικοποίηση του επαγγέλματος Σύγκριση της διακύμανσης της αναλογίας μεταξύ φοιτούντων ξυλουργών και επιπλοποιών στην Ελληνική Βιοτεχνική εταιρεία με τη διακύμανση των μηνιαίων αποδοχών των επιπλοποιών Η αναπαράσταση της διαδικασίας αστικοποίησης μέσα από το σχήμα της διακύμανσης της εξειδίκευσης και του σχεδιασμού της επιχείρησης, σύμφωνα με τις οικονομικές διακυμάνσεις Δημιουργός: Γ. Παρμενίδης

62 Η ανάπτυξη της επιπλοποιίας συνοδεύτηκε από οργανωτικές και εκπαιδευτικές εξελίξεις που εδραίωσαν την αστικοποίηση του επαγγέλματος Δημιουργός: Γ. Παρμενίδης Η αναπαράσταση της διαδικασίας αστικοποίησης μέσα από το σχήμα της διακύμανσης της αστικής ταυτότητας σύμφωνα με τις οικονομικές διακυμάνσεις

63 Η ανάπτυξη της επιπλοποιίας συνοδεύτηκε από οργανωτικές και εκπαιδευτικές εξελίξεις που εδραίωσαν την αστικοποίηση του επαγγέλματος Η αναπαράσταση της διαδικασίας αστικοποίησης μέσα από το σχήμα της συγκρότησης της τυπολογίας του αστικού επίπλου Αρχείο: Γ. Παρμενίδη

64 Το πέρασμα από την απομίμηση στην οικειοποίηση της διεθνούς σχεδιαστικής ιδεολογίας και η διαμόρφωση ελληνικής ταυτότητας συνέβαλαν στη συγκρότηση ελληνικής σχεδιαστικής ιδεολογίας με τοπικό ή διεθνή χαρακτήρα Τα ρεύματα και η οικειοποίηση Εκλεκτισμός/πραγματισμός Αρχείο: Γ. Παρμενίδη

65 Το πέρασμα από την απομίμηση στην οικειοποίηση της διεθνούς σχεδιαστικής ιδεολογίας και η διαμόρφωση ελληνικής ταυτότητας συνέβαλαν στη συγκρότηση ελληνικής σχεδιαστικής ιδεολογίας με τοπικό ή διεθνή χαρακτήρα Τα ρεύματα και η οικειοποίηση Εκλεκτισμός/πραγματισμός Αρχείο: Γ. Παρμενίδη

66 Το πέρασμα από την απομίμηση στην οικειοποίηση της διεθνούς σχεδιαστικής ιδεολογίας και η διαμόρφωση ελληνικής ταυτότητας συνέβαλαν στη συγκρότηση ελληνικής σχεδιαστικής ιδεολογίας με τοπικό ή διεθνή χαρακτήρα Τα ρεύματα και η οικειοποίηση Εκλεκτισμός/πραγματισμός Αρχείο: Γ. Παρμενίδη

67 Το πέρασμα από την απομίμηση στην οικειοποίηση της διεθνούς σχεδιαστικής ιδεολογίας και η διαμόρφωση ελληνικής ταυτότητας συνέβαλαν στη συγκρότηση ελληνικής σχεδιαστικής ιδεολογίας με τοπικό ή διεθνή χαρακτήρα Τα ρεύματα και η οικειοποίηση Εκλεκτισμός/πραγματισμός: Συνειρμικός/συντακτικός σχεδιασμός Δημιουργός: Γ. Παρμενίδης

68 Το πέρασμα από την απομίμηση στην οικειοποίηση της διεθνούς σχεδιαστικής ιδεολογίας και η διαμόρφωση ελληνικής ταυτότητας συνέβαλαν στη συγκρότηση ελληνικής σχεδιαστικής ιδεολογίας με τοπικό ή διεθνή χαρακτήρα Τα ρεύματα και η οικειοποίηση Εκλεκτισμός/πραγματισμός: Συνειρμικός/συντακτικός σχεδιασμός Αρχείο: Γ. Παρμενίδη

69 A. Colquhoun, 'Historicism and the limits of Semiology', Essays in Architectural Criticism, (N.York, 1985): Το πέρασμα από τον Ιστορισμό στον Εκλεκτισμό και τον Πραγματισμό είναι μια πορεία από την αναβίωση των ιστορικών μορφολογικών τύπων και τις απόλυτες αξίες στις οποίες αυτοί αναφέρονταν (καθώς οι απόλυτες αξίες θεωρούνταν ως διαχρονικές, ξεπερνούσαν τις εκάστοτε κοινωνικές συμβάσεις και μπορούσαν να χρησιμεύουν ως κώδικες διεθνούς επικοινωνίας) στη μη αποδοχή των απόλυτων και ως εκ τούτου διαχρονικών αξιών (καθώς θεωρούνταν ότι οι αξίες ήταν προϊόν των ιστορικών συνθηκών που τις δημιούργησαν), και στη διαχείριση των ιστορικών τύπων ως ενός πλούσιου λεξιλογίου με το οποίο θα στηνόταν ένα σύγχρονος κώδικας επικοινωνίας. Ονοματολογία των τύπων κατά τον ιστορισμό και εκλεκτισμό Βικτοριανός, (Victorian) Λουδοβίκου-Φιλίππου, Louis-Philippe (Restauration) Ναπολέοντος ΙΙΙ, Napoleon III κλασικισμού αναβιώσεις νεοκλασικός Λουδοβίκου XVI (Louis XVI) Γεωργίου ΙΙΙ (George III) Sheraton Hepplewhite ιταλικός Γεωργίου ΙV (George IV) αντιβασιλείας (regency) αυτοκρατορικός (empire) biedermeier διευθυντηρίου (directoire) ελληνικός αρχαιότητας νεοελληνικός ρωμαϊκός Ετρουσκικός πομπηιανός Ηράκλειος αναγέννησης αναβιώσεις αναγεννησιακός αγγλικός Ελισαβετιανός (Elizabethean Ιακώβου (Jacobean) Καρόλου ΙΙ (Charles γαλλικός γερμανικός ιταλικός χίλια εξακόσια ( seicento) μπαρόκ και ροκοκό αναβιώσεις μπαρόκ Λουδοβίκου XIV (Louis XIV) Γουίλιαμ και Μαίρη (Will iam and Mary) ροκοκό Λουδοβίκου XV (Louis XV) Belter vernis Martin Βασίλισσας Άννας (Queen Anne) Chippendale Ονοματολογία των τύπων κατά τον πραγματισμό μεταλλικά έπιπλα εστορεσμένα φυσικότροπα, ρουστίκ ψάθινα, πλεκτά καμπυλωμένης ξυλείας κοινά, δημώδη, vernacular

70 Το πέρασμα από την απομίμηση στην οικειοποίηση της διεθνούς σχεδιαστικής ιδεολογίας και η διαμόρφωση ελληνικής ταυτότητας συνέβαλαν στη συγκρότηση ελληνικής σχεδιαστικής ιδεολογίας με τοπικό ή διεθνή χαρακτήρα Τα ρεύματα και η οικειοποίηση Εκλεκτισμός/πραγματισμός: Συνειρμικός/συντακτικός σχεδιασμός Αρχείο: Γ. Παρμενίδη

71 Το πέρασμα από την απομίμηση στην οικειοποίηση της διεθνούς σχεδιαστικής ιδεολογίας και η διαμόρφωση ελληνικής ταυτότητας συνέβαλαν στη συγκρότηση ελληνικής σχεδιαστικής ιδεολογίας με τοπικό ή διεθνή χαρακτήρα Τα ρεύματα και η οικειοποίηση Εκλεκτισμός/πραγματισμός: Συνειρμικός/συντακτικός σχεδιασμός Αρχείο: Γ. Παρμενίδη

72 Το πέρασμα από την απομίμηση στην οικειοποίηση της διεθνούς σχεδιαστικής ιδεολογίας και η διαμόρφωση ελληνικής ταυτότητας συνέβαλαν στη συγκρότηση ελληνικής σχεδιαστικής ιδεολογίας με τοπικό ή διεθνή χαρακτήρα Τα ρεύματα και η οικειοποίηση Εκλεκτισμός/πραγματισμός Οι ελληνικές σημασίες από την παράδοση Αρχείο: Γ. Παρμενίδη

73 Το πέρασμα από την απομίμηση στην οικειοποίηση της διεθνούς σχεδιαστικής ιδεολογίας και η διαμόρφωση ελληνικής ταυτότητας συνέβαλαν στη συγκρότηση ελληνικής σχεδιαστικής ιδεολογίας με τοπικό ή διεθνή χαρακτήρα α. Έπιπλο εισόδου, εισαγωγής από Βουλγαρία, β. Μικρό Ντουλάπι για χώρους υποδοχής (bahut), ελληνικής κατασκευής, , διακοσμημένο με χαρακτά λαϊκά μοτίβα βαμμένα με χρυσόσκονη Τα ρεύματα και η οικειοποίηση Εκλεκτισμός/πραγματισμός Οι ελληνικές σημασίες από την παράδοση Αρχείο: Γ. Παρμενίδης

74 Το πέρασμα από την απομίμηση στην οικειοποίηση της διεθνούς σχεδιαστικής ιδεολογίας και η διαμόρφωση ελληνικής ταυτότητας συνέβαλαν στη συγκρότηση ελληνικής σχεδιαστικής ιδεολογίας με τοπικό ή διεθνή χαρακτήρα Τα ρεύματα και η οικειοποίηση Εκλεκτισμός/πραγματισμός Οι ελληνικές σημασίες από την παράδοση Αρχείο: Γ. Παρμενίδη

75 Το πέρασμα από την απομίμηση στην οικειοποίηση της διεθνούς σχεδιαστικής ιδεολογίας και η διαμόρφωση ελληνικής ταυτότητας συνέβαλαν στη συγκρότηση ελληνικής σχεδιαστικής ιδεολογίας με τοπικό ή διεθνή χαρακτήρα Τα ρεύματα και η οικειοποίηση Εκλεκτισμός/πραγματισμός Οι ελληνικές σημασίες από την παράδοση Αρχείο: Γ. Παρμενίδη

76 Το πέρασμα από την απομίμηση στην οικειοποίηση της διεθνούς σχεδιαστικής ιδεολογίας και η διαμόρφωση ελληνικής ταυτότητας συνέβαλαν στη συγκρότηση ελληνικής σχεδιαστικής ιδεολογίας με τοπικό ή διεθνή χαρακτήρα Τα ρεύματα και η οικειοποίηση Εκλεκτισμός/πραγματισμός Οι ελληνικές σημασίες από την παράδοση Μοντερνισμός/ιστορισμός/μοντερνίζοντα Πολυθρόνες από την επίπλωση των γραφείων του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, δεκαετία του Η μοντέρνα επίπλωση ενός κρατικού οργανισμού, αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα της διάδοσης και της καταξίωσης του μοντέρνου επίπλου στην ελληνική κοινωνία. Αρχείο: Γ. Παρμενίδη

77 Το πέρασμα από την απομίμηση στην οικειοποίηση της διεθνούς σχεδιαστικής ιδεολογίας και η διαμόρφωση ελληνικής ταυτότητας συνέβαλαν στη συγκρότηση ελληνικής σχεδιαστικής ιδεολογίας με Τα μεταλλικά τοπικό ή διεθνή χαρακτήρα Αρχείο: Γ. Παρμενίδη έπιπλα του Α. Τσούτσου Τα ρεύματα και η οικειοποίηση από την Αθήνα Εκλεκτισμός/πραγματισμός που Οι ελληνικές σημασίες από την παράδοση επιδείχθηκαν στη Διαρκή Μοντερνισμός/ιστορισμός/μοντερνίζοντα Έκθεση Ελληνικών Προϊόντων (1933-'38) στο Ζάππειο. Η επίπλωση των γραφείων της Τηλεφωνικής Εταιρείας, κατασκευασμένη από τον επιπλοποιό Α. Μίχα, στα Μακέτα γραφείου, σπουδαστική εργασία στην Ελληνική Βιοτεχνική Εταιρεία Διπλάρειο Σχολή,

78 Το πέρασμα από την απομίμηση στην οικειοποίηση της διεθνούς σχεδιαστικής ιδεολογίας και η διαμόρφωση ελληνικής ταυτότητας συνέβαλαν στη συγκρότηση ελληνικής σχεδιαστικής ιδεολογίας με τοπικό ή διεθνή χαρακτήρα Επίπλωση του ζαχαροπλαστείου Φλόκα της επιπλοποιίας ΑθηναίοςΒαράγκης Τα ρεύματα και η οικειοποίηση Εκλεκτισμός/πραγματισμός Οι ελληνικές σημασίες από την παράδοση Μοντερνισμός/ιστορισμός/μοντερνίζοντα Αρχείο: Γ. Παρμενίδη Μακέτα για μπαρ κατοικίας, σπουδαστική εργασία στην Ελληνική Βιοτεχνική Εταιρεία Διπλάρειο Σχολή,

79 Το πέρασμα από την απομίμηση στην οικειοποίηση της διεθνούς σχεδιαστικής ιδεολογίας και η διαμόρφωση ελληνικής ταυτότητας συνέβαλαν στη συγκρότηση ελληνικής σχεδιαστικής ιδεολογίας με τοπικό ή διεθνή χαρακτήρα Τα ρεύματα και η οικειοποίηση Εκλεκτισμός/πραγματισμός Οι ελληνικές σημασίες από την παράδοση Μοντερνισμός/ιστορισμός/μοντερνίζοντα Αρχείο: Γ. Παρμενίδη Έπιπλα σε ιδιότυπο αγγλικό ύφος για το ξενοδοχείο Μεγάλη Βρετανία, του επιπλοποιείου Αθηναίος Βαράγκης.

80 Το πέρασμα από την απομίμηση στην οικειοποίηση της διεθνούς σχεδιαστικής ιδεολογίας και η διαμόρφωση ελληνικής ταυτότητας συνέβαλαν στη συγκρότηση ελληνικής σχεδιαστικής ιδεολογίας με τοπικό ή διεθνή χαρακτήρα Τα ρεύματα και η οικειοποίηση Εκλεκτισμός/πραγματισμός Οι ελληνικές σημασίες από την παράδοση Μοντερνισμός/ιστορισμός/μοντερνίζοντα Αρχείο: Γ. Παρμενίδη 'Αγγλικό' σαλόνι του Α. Μίχα. Οι ιστορικοί μορφολογικοί τύποι κατασκευάστηκαν σε μεγάλη ποικιλία παραλλαγών τόσο μορφής όσο και ποιότητας. Όπως και στην προηγούμενη περίοδο, σε ορισμένες περιπτώσεις ο κατασκευαστής πρόσθετε μοτίβα που, κατά την κρίση του, καθιστούσαν τον ευρωπαϊκό τύπο πιο ελληνοπρεπή.

81 Το πέρασμα από την απομίμηση στην οικειοποίηση της διεθνούς σχεδιαστικής ιδεολογίας και η διαμόρφωση ελληνικής ταυτότητας συνέβαλαν στη συγκρότηση ελληνικής σχεδιαστικής ιδεολογίας με τοπικό ή διεθνή χαρακτήρα Τα ρεύματα και η οικειοποίηση Εκλεκτισμός/πραγματισμός Οι ελληνικές σημασίες από την παράδοση Μοντερνισμός/ιστορισμός/μοντερνίζοντα Πλάτη καρέκλας του δημοφιλούς αγγλικού τύπου στον οποίο έχει ενσωματωθεί το ελληνοπρεπές, ύστεροβυζαντινό μοτίβο του δικέφαλου αετού. Κατασκευάστηκε τα πρώτα χρόνια μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν οι μορφολογικοί τύποι της περιόδου του Μεσοπολέμου διατηρούσαν τη δημοτικότητά τους. Του επιπλοποιού Σωτήρη Κορδομενίδη, από τη Θεσσαλονίκη Αρχείο: Γ. Παρμενίδη

82 Το πέρασμα από την απομίμηση στην οικειοποίηση της διεθνούς σχεδιαστικής ιδεολογίας και η διαμόρφωση ελληνικής ταυτότητας συνέβαλαν στη συγκρότηση ελληνικής σχεδιαστικής ιδεολογίας με τοπικό ή διεθνή χαρακτήρα Τα ρεύματα και η οικειοποίηση Εκλεκτισμός/πραγματισμός Οι ελληνικές σημασίες από την παράδοση Μοντερνισμός/ιστορισμός/μοντερνίζοντα Αρχείο: Γ. Παρμενίδη

83 Το πέρασμα από την απομίμηση στην οικειοποίηση της διεθνούς σχεδιαστικής ιδεολογίας και η διαμόρφωση ελληνικής ταυτότητας συνέβαλαν στη συγκρότηση ελληνικής σχεδιαστικής ιδεολογίας με τοπικό ή διεθνή χαρακτήρα Τα ρεύματα και η οικειοποίηση Εκλεκτισμός/πραγματισμός Οι ελληνικές σημασίες από την παράδοση Μοντερνισμός/ιστορισμός/μοντερνίζοντα Αρχείο: Γ. Παρμενίδη

84 Το πέρασμα από την απομίμηση στην οικειοποίηση της διεθνούς σχεδιαστικής ιδεολογίας και η διαμόρφωση ελληνικής ταυτότητας συνέβαλαν στη συγκρότηση ελληνικής σχεδιαστικής ιδεολογίας με τοπικό ή διεθνή χαρακτήρα Τα ρεύματα και η οικειοποίηση Εκλεκτισμός/πραγματισμός Οι ελληνικές σημασίες από την παράδοση Μοντερνισμός/ιστορισμός/μοντερνίζοντα Κλασικό/λαϊκό, ελληνοκεντρικός μοντερνισμός Εργασίες των σπουδαστών της Ελληνικής Βιοτεχνικής Εταιρείας Διπλάρειο Σχολή με επιρροές από τη λαϊκή τέχνη, 1930'40 Αρχείο: Γ. Παρμενίδη

85 Το πέρασμα από την απομίμηση στην οικειοποίηση της διεθνούς σχεδιαστικής ιδεολογίας και η διαμόρφωση ελληνικής ταυτότητας συνέβαλαν στη συγκρότηση ελληνικής σχεδιαστικής ιδεολογίας με τοπικό ή διεθνή χαρακτήρα Λαϊκοβυζαντινή επίπλωση καταστήματος της Τράπεζας της Ελλάδος, Τα λαϊκοβυζαντινά έπιπλα συμβρίσκονταν ισότιμα, ως προς ποιοτικές και σημασιολογικές αξίες, με τα κλασικά ελληνικά έπιπλα, ή τα παραδοσιακά και σύγχρονα ευρωπαϊκά. Τα ρεύματα και η οικειοποίηση Εκλεκτισμός/πραγματισμός Οι ελληνικές σημασίες από την παράδοση Μοντερνισμός/ιστορισμός/μοντερνίζοντα Κλασικό/λαϊκό, ελληνοκεντρικός μοντερνισμός Αρχείο: Γ. Παρμενίδη

86 Το πέρασμα από την απομίμηση στην οικειοποίηση της διεθνούς σχεδιαστικής ιδεολογίας και η διαμόρφωση ελληνικής ταυτότητας συνέβαλαν στη συγκρότηση ελληνικής σχεδιαστικής ιδεολογίας με τοπικό ή διεθνή χαρακτήρα Τα ρεύματα και η οικειοποίηση Εκλεκτισμός/πραγματισμός Οι ελληνικές σημασίες από την παράδοση Μοντερνισμός/ιστορισμός/μοντερνίζοντα Κλασικό/λαϊκό, ελληνοκεντρικός μοντερνισμός Το λαϊκοβυζαντινό σαλόνι που σχεδίασε η Αγγ. Χατζημιχάλη. Ο καναπές δίνει την εικόνα του θρόνου και παραπέμπει στο Βυζάντιο όπως το τόξο στην πλάτη και οι κίονες. Οι ελισσόμενοι βλαστοί και το παγώνι είναι μοτίβα του Βυζαντίου με λαϊκή όμως έκφραση. Αρχείο: Γ. Παρμενίδη

87 Το πέρασμα από την απομίμηση στην οικειοποίηση της διεθνούς σχεδιαστικής ιδεολογίας και η διαμόρφωση ελληνικής ταυτότητας συνέβαλαν στη συγκρότηση ελληνικής σχεδιαστικής ιδεολογίας με τοπικό ή διεθνή χαρακτήρα Tα έπιπλα της πρυτανείας του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου, κατασκευασμένα από τον Α. Μίχα, Ο Μίχας προσπαθώντας να συγκροτήσει έναν "αμιγή" αρχαίο ελληνικό τύπο, βάσισε τη μελέτη του στους μαρμάρινους θρόνους του θεάτρου του Διονύσου. Τα ρεύματα και η οικειοποίηση Εκλεκτισμός/πραγματισμός Οι ελληνικές σημασίες από την παράδοση Μοντερνισμός/ιστορισμός/μοντερνίζοντα Κλασικό/λαϊκό, ελληνοκεντρικός μοντερνισμός Αρχείο: Γ. Παρμενίδη

88 Το πέρασμα από την απομίμηση στην οικειοποίηση της διεθνούς σχεδιαστικής ιδεολογίας και η διαμόρφωση ελληνικής ταυτότητας συνέβαλαν στη συγκρότηση ελληνικής σχεδιαστικής ιδεολογίας με τοπικό ή διεθνή χαρακτήρα Τα ρεύματα και η οικειοποίηση Εκλεκτισμός/πραγματισμός Οι ελληνικές σημασίες από την παράδοση Μοντερνισμός/ιστορισμός/μοντερνίζοντα Κλασικό/λαϊκό, ελληνοκεντρικός μοντερνισμός Κάθισμα τραπεζαρίας που σχεδίασε ο Α. Ζάχος για την κατοικία της Αγγ. Χατζημιχάλη. Ο ελληνοκεντρικός μοντερνισμός έχει εκφρασθεί με την ενσωμάτωση λαϊκοβυζαντινών στοιχείων, όπως είναι τα κολωνάκια και ο εσώγλυφος διάκοσμος της πλάτης, σε δομή που με τη γεωμετρική αυστηρότητά της και την απότμηση στη βάση των των ποδιών αναφέρεται στη Διακοσμητική Τέχνη. Κάθισμα του Δ. Πικιώνη που κατασκευάσθηκε από το επιπλοποιείο "Αετόπουλοι Αφοι Μ.Σιγάλας". Ο σχεδιαστής κινήθηκε μεταξύ της λαϊκοβυζαντινής παράδοσης και του Μοντέρνου Κινήματος: στην πλάτη ο ξυλόγλυπτος διάκοσμος δηλώνει επίδραση της βυζαντινής παράδοσης ενώ στο κάθισμα η χρήση της ψάθας δηλώνει τη λαϊκή παράδοση. Τόσο η πλάτη όσο και το κάθισμα έχουν συλληφθεί ως αυτόνομα στοιχεία και συνθέτονται σε μια γεωμετρική δομή, όπως αυτή υπαγορεύεται από τις σχεδιαστικές αρχές του Μοντέρνου Κινήματος, ούτως ώστε να εκφράζονται οι αντικειμενικές αξίες της οικονομικότητας και της λιτότητας. Αρχείο: Γ. Παρμενίδη

89 Το πέρασμα από την απομίμηση στην οικειοποίηση της διεθνούς σχεδιαστικής ιδεολογίας και η διαμόρφωση ελληνικής ταυτότητας συνέβαλαν στη συγκρότηση ελληνικής σχεδιαστικής ιδεολογίας με τοπικό ή διεθνή χαρακτήρα Τα ρεύματα και η οικειοποίηση Εκλεκτισμός/πραγματισμός Οι ελληνικές σημασίες από την παράδοση Μοντερνισμός/ιστορισμός/μοντερνίζοντα Κλασικό/λαϊκό, ελληνοκεντρικός μοντερνισμός Τραπέζι στο χώρο υποδοχής του κοινού στην Τηλεφωνική Εταιρεία, του Α. Μίχα, Η βάση του είναι επενδυμένη με μουσαμά και μπρούντζο. Ο συνθετικός συνδυασμός των υλικών και της γεωμετρίας της Διακοσμητικής Τέχνης με τις αφαιρετικές αναφορές στον ελληνικό κίονα αποτελεί χαρακτηριστική διατύπωση του ελληνοκεντρικού μοντερνισμού στην επίπλωση των δημόσιων χώρων. Αρχείο: Γ. Παρμενίδη

90 Το πέρασμα από την απομίμηση στην οικειοποίηση της διεθνούς σχεδιαστικής ιδεολογίας και η διαμόρφωση ελληνικής ταυτότητας συνέβαλαν στη συγκρότηση ελληνικής σχεδιαστικής ιδεολογίας με τοπικό ή διεθνή χαρακτήρα Τα ρεύματα και η οικειοποίηση Εκλεκτισμός/πραγματισμός Οι ελληνικές σημασίες από την παράδοση Μοντερνισμός/ιστορισμός/μοντερνίζοντα Κλασικό/λαϊκό, ελληνοκεντρικός μοντερνισμός Η αθηναϊκή καρέκλα'. Καθίσματα του Μεσοπολέμου, που αποτέλεσαν τη μαζική έκφραση του ελληνοκεντρικού μοντερνισμού. Σε έναν απλοποιημένο νεοκλασικό σκελετό ο διάκοσμος παραλλασσόταν με αναφορές στη Διακοσμητική Τέχνη (Art Deco), στη Νέα Τέχνη (Art Nouveau), στη λαϊκοβυζαντινή τέχνη. Αρχείο: Γ. Παρμενίδη

91 Το πέρασμα από την απομίμηση στην οικειοποίηση της διεθνούς σχεδιαστικής ιδεολογίας και η διαμόρφωση ελληνικής ταυτότητας συνέβαλαν στη συγκρότηση ελληνικής σχεδιαστικής ιδεολογίας με τοπικό ή διεθνή χαρακτήρα Τα ρεύματα και η οικειοποίηση Εκλεκτισμός/πραγματισμός Οι ελληνικές σημασίες από την παράδοση Μοντερνισμός/ιστορισμός/μοντερνίζοντα Κλασικό/λαϊκό, ελληνοκεντρικός μοντερνισμός Τα είδωλα είχον καταλυθή ήδη εις την Ελλάδα υπό των πρωτοπόρων της εκπαιδευτικής μεταρρυθμίσεως, οίτινες μας έκαμαν ικανούς να δεχθώμεν ως φυσικάς, ως εξαιρετικής ρωμαλεότητος τας εξαγγελομένας νέας αρχάς κατά τας οποίας αι μορφαί δεν είναι δυνατόν ν' αποτελούν αποκλειστικόν σκοπόν των αρχιτεκτονικών επιδιώξεων, ανεξάρτητον των κόσμων τους οποίους πρόκειται να εγκλείσουν. Μια τοιαύτη άλλωστε αντίληψις δεν θα ήτο ελληνική, αφού η αξία των ελληνικών αριστουργημάτων ενέκειτο εις την δια της μορφής ορθήν εκδήλωσιν του προορισμού του δημιουργήματος. Ν. Κιτσίκης και Αν. Ορλάνδος, προσφωνήσεις στο «εν Αθήναις IV διεθνές συνέδριον νεωτέρας Αρχιτεκτονικής: Η οργανική πόλις», 1933: κοινές αξίες μεταξύ του μοντερνισμού και της ελληνικής τέχνης - η έκφραση της λειτουργίας στη μορφή, η γεωμετρική οργάνωση, η λιτότητα: Αι ιδέαι σας, αι τάσεις σας, οι πόθοι σας δεν μας είναι αλλότριοι... Η Σχολή μας πιστεύει εις αυτάς εξ εσωτερικής πεποιθήσεως. Η πεποίθησις μας όμως αυτή δεν πηγάζει απλώς και μόνον εκ της ορθότητος των θεωριών σας. Απορρέει επίσης κατά μέγα μέρος και εκ της αρχιτεκτονικής μας παραδόσεως. Στα νησιά του Αιγαίου... θα εκπλαγείτε με τους λευκούς, αυστηρά γεωμετρικούς όγκους, τους συνδυασμούς των περιγραμμάτων, εσοχών και εξοχών και τας επιτυχείς εκείνας συναντήσεις των επιπέδων, τας οποίας ο νεώτερος αρχιτέκτων θα ηύχετο να είχε χρησιμοποιήσει εις τας συνθέσεις του Θα διαπιστώσετε εφηρμοσμένων υπό των αφελών κατοίκων των νησιών μας εις τα διακοσίων ή τριακοσίων ετών σπίτια των, το αξίωμα εκείνο που προσπαθείτε να κάμετε να εννοήση ο πολιτισμένος κόσμος: εννοώ την ολικήν απουσίαν του κοσμήματος από τας προσόψεις, υψηλόν ρεαλισμόν όστις θυσιάζει την λεπτομέρειαν εις το ουσιώδες.

92 Η διαδικασία οικειοποίησης προτύπων Paul Ricoeur, The Rule of Metaphor, The creation of meaning in language, 1975, σ. 378: η ερμηνευτική προχωρά προς μια σύνδεση μεταξύ δύο λόγων (discourses), τον λόγο του κειμένου και τον λόγο της ερμηνείας. Και τελικά η πράξη της οικειοποίησης είναι λιγότερο η προβολή των προκαταλήψεων του αναγνώστη στο κείμενο, όσο η fusion of horizons, η σύντηξη των οριζόντων -βλ. H.G. Gadamer- που συμβαίνει όταν ο κόσμος του αναγνώστη και ο κόσμος του κειμένου συγχωνευθούν ο Δημιουργός: Γ. Παρμενίδης ένας μέσα στον άλλον.

93 Η συνέχιση του προπολεμικού παρελθόντος Ν. Δομένικος, 1950-'60 Αρχείο: Γ. Παρμενίδη

94 Ν. Δομένικος, 1950-'60 Αρχείο: Γ. Παρμενίδη

95 Αρχείο: Γ. Παρμενίδη Παπάφειο Ορφανοτροφείο 'Ο Μελιτεύς' Δ.Ε.Θ., 1950 Ιωάννης Σταμάτης 1955-'56

96 Αρχείο: Γ. Παρμενίδη A.Βαλεντής, Αθήνα, 1965

97 Η εκλεκτική αποδοχή καινοφανών μορφών Αρχείο: Γ. Παρμενίδη Ν. Δομένικος, 1950-'60

98 Η απομίμηση: Αρχείο: Γ. Παρμενίδη Η διαδικασία αποδοχής του καινοφανούς είναι απότομη, ασυνεχής και εκλεκτική Το καινοφανές εντάσσεται στον υφιστάμενο κατάλογο των μορφών ως μια ακόμη εκλεκτική περίπτωση Το καινοφανές εισάγεται σε χώρους περιορισμένης κοινωνικής προβολής Alber Sorenson, Knoll, 1946 Παπάφειο Ορφανοτροφείο 'Ο Μελιτεύς' Ιωάννης Σταμάτης, 1960

99 Αθ. Μίχας, 1960-'70, επίπλωση παιδικών και νεανικών δωματίων Αρχείο: Γ. Παρμενίδη

100 Αρχείο: Γ. Παρμενίδη Αθ. Μίχας, 1960-'70, επίπλωση χώρων καθιστικού

101 Αρχείο: Γ. Παρμενίδη Αθ. Μίχας, 1955-'60 Wie Wohnen, 1954, Willi Komatz Wie Wohnen, 1954 Carl Straub Wie Wohnen, 1954, Walter Wirz Wie Wohnen, 1954, Alfred Kill Wie Wohnen, 1954, Ludwig Bosch

102 Wie Wohnen, 1954, Eugen Smith Wie Wohnen, 1954, Ernst Dettinger Wie Wohnen, 1954, Carl Straub Αθ. Μίχας, 1955-'60 Αρχείο: Γ. Παρμενίδη Wie Wohnen, 1954, Wilhelm Knoll Wie Wohnen, 1954 Carl Straub

103 Τάσος Γκουμάσης, 1960-'70 Αρχείο: Γ. Παρμενίδη

104 Αρχείο: Γ. Παρμενίδη Τάσος Γκουμάσης, 1960-'70

105 Ensembles Mobiliers, Expo Internationale 1937, M. Dufrene, Lucie Renaudot Michel Dufet

106 Αρχείο: Γ. Παρμενίδη Η ιδεολογική κατασκευή της ετερότητας της περιφέρειας ('Ποτέ την Κυριακή', 1960, 'Ο Ζορμπάς', 1965) Σαρίδης (τέως εργοστάσιο Ψάλτης ) Τράπεζα Ελλάδος, 1960 T. H. Robsjohn - Gibbings

107 Ε.Ο.Τ. Αρχαιολογική Εταιρεία Ιονική και Λαϊκή Τράπεζα Σαρίδης Χρηματιστήριο Αρχείο: Γ. Παρμενίδη Χρηματιστήριο, Ιονική και Λαϊκή Τράπεζα Εθνική Τράπεζα Ιονική και Λαϊκή Τράπεζα

108 Τα υβρίδια: Η διαδικασία επίλυσης προβλημάτων εισάγει τη διαδικασία μετάβασης από τη μίμηση στον υβριδικό σχεδιασμό - η αποδοχή/ή μη του ύφους, σε σχέση με την αποδοχή/ή μη του κατηγορηματικού, συναρτησιακού, διαδικαστικού τύπου Wie Wohnen, 1954 Carl Straub Αθ. Μίχας Αρχείο: Γ. Παρμενίδη

109 Όσο για τα σχέδια, ήταν η πρώτη φορά που αρχιτέκτονας εδώ στην Ελλάδα ασχολήθηκε μ' αυτό που λέμε industrial design. Ο συνάδελφος Κ. Δεκαβάλλας που ασχολείτο με θέματα του γενικότερου προγράμματος, κυρίως του μεγάλου ξενοδοχείου, έφερε ένα είδος σχεδίου πατρόν από μια καρέκλα μεταλλική και κάποιες φωτογραφίες για το τραπέζι φαγητού και τις πολυθρόνες, από αμερικάνικο προσπέκτους, και αποφασίσαμε να τα αναπαράγουμε. Υπήρξε μυθιστορηματικός ο τρόπος που τελείωσε αυτό το κομμάτι της δουλειάς, σ' ένα υπόγειο σιδεράδικο που τυχαία ανακαλύφθηκε χάρη σε μια μεταλλική καρέκλα της βιτρίνας του και που στόχευε στην ίδια προσπάθεια, Έτσι, δοκιμάζοντας εκατοστό προς εκατοστό με τον σιδερά-καλλιτέχνη, για να βρεθεί το σωστό ύψος καθίσματος αλλά και η κλίση και το ύψος της πλάτης και διάφορα άλλα μικρά, αλλά πονηρά ουσιαστικά στοιχεία, φθάσαμε στο σωστό αποτέλεσμα (Α. Τζάκου, Έπιπλο, Μελέτες Εφαρμογές , Αθήνα, Μπάστας, 1999) H. Bertoia, Knoll, 1952 Ch.&R. Eames, Knoll, 1951 Α. Τζάκου, Αστέρας Βουλιαγμένης, 1960

110 Επίπλωση κατοικιών, 1970 Πηγή: Α. Τζάκου Επίπλωση κατοικίας, 1969 Αστέρας Βουλιαγμένης, προσχέδιο, 1960

111 Επίπλωση γραφειακού χώρου, 1970 Πηγή: Α. Τζάκου Επίπλωση κατοικίας, 1971

112 νεοκλασικά πρότυπα 1944-'55 Early Victorian, 1950 Βαράγκης ΑΒΕΠΕ ΑΕ 1955-'60 κινέζικα πρότυπα, 1955 Θεμιστοκλής Βαράγκης, νησιώτικα πρότυπα 1955

113 πρότυπα νέου πραγματισμού Βαράγκης ΑΒΕΠΕ ΑΕ 1970-'89 πρότυπα 18ου αιώνα

114 Βαραγκης ΑΒΕΠΕ ΑΕ Knoll International

115 Φωτογραφία: Γ. Παρμενίδης Βαραγκης ΑΒΕΠΕ ΑΕ Knoll International Φωτογραφία: Γ. Παρμενίδης

116 Βαραγκης ΑΒΕΠΕ ΑΕ Knoll International

117 Αρχείο: Γ. Παρμενίδη

118 1980-'90 Αρχείο: Γ. Παρμενίδη

119 Homi Bhabha, Nation and Narration, 1990 The Location of Culture, 1994 Φάσεις συγκρότησης κανόνων Η διαδικασία εξέλιξης κανόνων Η εξέλιξη της εμπειρίας Η εξέλιξη της Ουτοπίας Η παρουσία της αποικιοκρατίας είναι πάντα αμφίσημη, διακρίνοντας το κατηγόρημα της ως πρωτότυπο ή/και εξουσιαστικό και τη συνάρτηση της ως επανάληψη ή/και διαφοροποίηση. Εισαγωγή του νέου Εισαγωγή του νέου Εισαγωγή του νέου Συγκρότηση κανόνων Συγκρότηση κανόνων Συγκρότηση κανόνων Διαχείριση κωδίκων Διαχείριση κωδίκων Διαχείριση κωδίκων Ιστορισμός Εκλεκτισμός Πραγματισμός Νέος Πραγματισμός Μοντέρνο Κίνημα High Tec, Op Art Pop Art Αποδόμηση Εννοιολογική Τέχνη Η εξέλιξη των σημασιών της μητροπολιτικής ιδεολογίας Η ελληνικότητα και η διανθρώπινη σταθερά Απομίμηση Απομίμηση Απομίμηση Υβρίδιο Υβρίδιο Υβρίδιο Πρωτογενής Πρωτογενής Πρωτογενής δημιουργία δημιουργία δημιουργία στο πλαίσιο στο πλαίσιο στο πλαίσιο των νέων των νέων των νέων Η εξέλιξη της εμπειρίας κανόνων κανόνων κανόνων Η εξέλιξη της Ουτοπίας Φάσεις συγκρότησης κανόνων Η υβριδικότητα είναι μια προβληματική της αναπαράστασης της αποικιοκρατίας, όπου οι 'απαρνημένες' γνώσεις επιθέτονται στον κυρίαρχο λόγο και αλλοτριώνουν τη βάση της εξουσίας του, τον κανόνα της αναγνώρισης. Εισαγωγή του νέου Συγκρότηση κανόνων Διαχείριση κωδίκων

120 Η διερεύνηση της αρχιτεκτονικής γνώσης σε σχέση με την ευρύτερη κοινωνική παραγωγή Η διαδικασία συγκρότησης του αστικού χώρου Υποθέσεις Θεωρώντας τη μητροπολιτική διαδικασία αστικοποίησης ως ροή της εσωτερικής μετανάστευσης από τον αγροτικό χώρο στον αστικό, και τη συγκρότηση της εργατικής τάξης ως έναν κατ αρχή κύριο συλλέκτη του αγροτικού πληθυσμού που αλλάζει κοινωνική ταυτότητα, τότε η ελαχιστοποιημένη συμμετοχή της εργατικής τάξης στη σύνθεση του ενεργού πληθυσμού πέραν της μητρόπολης, και η άμεση μεταλλαγή του αγροτικού πληθυσμού σε στρώματα παροχής μικρομεσαίων υπηρεσιών, μπορεί να συνεπάγεται: Αναπαράσταση της σύνθεση του ενεργού πληθυσμού κατά τα έτη , στη μητρόπολη ( το παράδειγμα της Αγγλίας) και πέραν της μητρόπολης ( το παράδειγμα της Ελλάδας) -την καταστροφή του υφιστάμενου πολιτισμικού ιστού και την αναπλήρωσή του με μια χαλαρή αστική κοινωνική συνείδηση (που θα μπορούσε να είχε ενισχυθεί μέσα από το συλλογικό χαρακτήρα της παραγωγής και εργασίας), με την εξατομικευμένη αντίληψη της λειτουργίας του μέλους της κοινωνίας, και με την απαξίωση της εργασίας ως κοινωνικής λειτουργίας -την ατομική αντίληψη του χώρου, την απαξίωση του δημόσιου αστικού χώρου, όπου ο δημόσιος αστικός χώρος υφίσταται ως απομεινάρι του ιδιωτικού Η μητροπολιτική σκέψη -τη λειτουργία του δημόσιου χώρου σε επίπεδο γειτονιάς, σε κλίμακα ανάλογη του αγροτικού δημόσιου χώρου ανώτερα Πέραν της μητροπολιτικής σκέψης μικρομεσαία αστικά στρώματα εξειδικευμένοι ανειδίκευτοι εργάτες αγρότες -τη θεώρηση της πόλης ως αθροίσματος χωριών, ή ως πραγματιστικής ανάγκης, ή ως χώρου για απομύζηση - η πατρίδα είναι αλλού -τη συγκρότηση της πόλης με ιδιάζουσας ελευθερίας/αταξίας συγκυριακές αρθρώσεις.

121 Η εμβάθυνση στην αρχιτεκτονική γνώση σε σχέση με εννοιολογικά σχήματα οργάνωσης και διαχείρισης της γνώσης Η διαδικασία οικειοποίησης προτύπων Υποθέσεις Θεωρώντας τη διαδικασία μεταφοράς μητροπολιτικών προτύπων πέραν της μητρόπολης ως μια διαδικασία οικειοποίησης του αλλότριου, κατά την οποία αξίες της εθνικής/κοινωνικής ταυτότητας διηθούν και επανασημασιοδοτούν τα πρότυπα, τότε η επικυριαρχία της εθνικής/κοινωνικής ταυτότητας ως νοηματοδοτικού συστήματος και οι μεταλλαγές της ανάλογα με τη γενικότερη εξέλιξη των δεσμών του πέραν της μητρόπολης τόπου με τη μητρόπολη, μπορεί να συνεπάγεται: τον εγκλωβισμό της διαδικασίας σχεδιασμού μεταξύ των μη-αναγνώσιμων σημασιών των προτύπων και των ιδεολογημάτων της εθνικής/κοινωνικής ταυτότητας επτιηλνεκτική διαδικασία ενστερνισμού μέρους των προτύπων και ανάγνωσης μέρους των σημασιών τους μεττηαλλαγή του είδους των προτύπων που επιλέγονται προς οικειοποίηση, σε σχέση με την ανανεωτική ή κανονιστική διάστασή τους, όπως και σε σχέση με τη θεμελιοκρατική ή φιλελεύθερη διάστασή τους απτηρνόσμενη εξέλιξη των προτύπων με τις αξίες και σημασίες του διαφορετικού νοηματοδοτικού συστήματος.

122 Η παράσταση της αρχιτεκτονικής γνώσης σε σχέση με χωροποιητικά συστήματα Η διαδικασία εξέλιξης κανόνων Υποθέσεις Θεωρώντας τη διαδικασία εξέλιξης της μητροπολιτικής σχεδιαστικής ιδεολογίας ως μια διαδικασία φάσεων συγκρότησης σχεδιαστικής εμπειρίας αλλά και ως μια διαδικασία συγκρότησης ιδεατών εικόνων της μητροπολιτικής κοινωνίας, τότε η αδυναμία παρακολούθησης της διαδικασίας εξέλιξης της σχεδιαστικής ιδεολογίας κατά τη μεταφορά των προτύπων πέραν της μητρόπολης, μπορεί να συνεπάγεται: Φάσεις συγκρότησης κανόνων Η εξέλιξη της εμπειρίας Εισαγωγή του νέου Συγκρότηση κανόνων Διαχείριση κωδίκων Η εξέλιξη της Ουτοπίας Εισαγωγή του νέου Εισαγωγή του νέου Εισαγωγή του νέου Συγκρότηση κανόνων Συγκρότηση κανόνων Συγκρότηση κανόνων Διαχείριση κωδίκων Διαχείριση κωδίκων Διαχείριση κωδίκων Ιστορισμός Εκλεκτισμός Πραγματισμός Η μητροπολιτική σκέψη Νέος Πραγματισμός Μοντέρνο Κίνημα High Tec, Op Art Pop Art Αποδόμηση Εννοιολογική Τέχνη Η εξέλιξη των σημασιών της μητροπολιτικής ιδεολογίας Πέραν της μητροπολιτικής σκέψης Η ελληνικότητα και η διανθρώπινη σταθερά Η εξέλιξη της Ουτοπίας Φάσεις συγκρότησης κανόνων Η εξέλιξη της εμπειρίας Απομίμηση Απομίμηση Απομίμηση Υβρίδιο Υβρίδιο Υβρίδιο Πρωτογενής Πρωτογενής Πρωτογενής δημιουργία δημιουργία δημιουργία στο πλαίσιο στο πλαίσιο στο πλαίσιο των νέων των νέων των νέων κανόνων κανόνων κανόνων την αναπλήρωση του νοηματοδοτικού κενού με την αναφορά σε σταθερές αξίες, πανανθρώπινης ισχύος τη διαφοροποίηση του σχήματος εξέλιξης της εμπειρίας από τις φάσεις: εισαγωγή του νέου -συγκρότηση κανόνων - διαχείριση κωδίκων, στις φάσεις: απομίμηση - υβριδική δημιουργία πρωτογενής δημιουργία στο πλαίσιο των κανόνων του προτύπου την ασυνεχή πορεία στη συγκρότηση της σχεδιαστικής εμπειρίας όσο αυτή ακολουθεί τους κανόνες της απομίμησης και της υβριδικής δημιουργίας την ασυνεχή συμβίωση κανόνων σχεδιασμού την ασυνεχή άρθρωση σχεδιαστικού και κριτικού λόγου την ιδιότυπη εξέλιξη των κανόνων της μητροπολιτικής σχεδιαστικής ιδεολογίας όσον αφορά την πρωτογενή δημιουργία στο πλαίσιο των κανόνων του προτύπου.

123

124 Kevin Fisher, English Popular House Analysis, 1976 Charles Jencks, The Language of Post- Modern Architecture, 1977 Το παράδειγμα της έκφρασης της διανθρώπινης τοπικότητας και η κοινωνική εξάρτηση ως σημαινόμενο Η ταξική ταυτότητα: Η αρχιτεκτονική ως σύμβολο της πρότυπης μεγαλοαστικής ζωής S. Ostrowetsky, J.S.Bordreuil, Le Neo-style Regional, 1977

125 Το υφολογικό σημείο Τα υφολογικά Το περιεχόμενο χαρακτηριστικά της τοπικότητας Έκφραση Περιεχόμενο: η κοινωνική εξάρτηση Το κοινωνιολογικό σημείο S. Ostrowetsky, J.S.Bordreuil, Le Neo-style Regional, 1977

126 Between Deleuze & Derrida, ed. P. Patton & J. Protevi, London, Continuum, 2003, Jeffrey Nealon, Beyond Hermeneutics: Deleuze, Derrida and Contemporary Theory, σ.165: Πολύ θεωρητική δουλειά στις ανθρωπιστικές επιστήμες αφιερώνεται στην παραγωγή μιας ερμηνευτικής κατανόησης του πολιτισμού βγάζοντας τη μάσκα των δρώντων ιδεολογιών και μέσα από αυτή την κατανόηση, κατασκευάζουν μια στρατηγική απόρριψης και αντίστασης. Το υφολογικό σημείο Τα υφολογικά Το περιεχόμενο χαρακτηριστικά της τοπικότητας Έκφραση Περιεχόμενο: η κοινωνική εξάρτηση Το κοινωνιολογικό σημείο S. Ostrowetsky, J.S.Bordreuil, Le Neo-style Regional, 1977

127

128

129

130 Guy Tillim, 2008

131 Guy Tillim, 2008

132 1.4.3 Ο τύπος ως αναγωγή αποδοχή αμφισβήτηση της εμπειρίας: οι εναλλαγές του κατά τις φάσεις εξέλιξης του παραδείγματος. Η περίοδος της επανάστασης: εισαγωγή του καινοφανούς / αλληλεπίδραση γνώστη-γνωστού η κατασκευή του ορισμού η αναγωγή της εμπειρίας, ο τύπος ως παραδειγματική επίλυση προβλήματος σε δεδομένη συγκυρία η οικειοποίηση του αλλότριου ως η 'σύντηξη των οριζόντων' η προβληματοθεσία κατά την εισαγωγή του καινοφανούς προτύπου/ συγκρότηση κανόνων / διαχείριση κωδίκων) Η περίοδος της κανονικότητας: συγκρότηση κανόνων / διάκριση γνώστη-γνωστού η διάδοση του ορισμού η αποδοχή της εμπειρίας, ο τύπος ως πρότυπο (η ταυτότητα της κοινωνικής εξάρτησης), η οικειοποίηση του αλλότριου με την προβολή των σταθερών αξιών της αποδεχθείσας εμπειρίας ο σταθερότυπος (η απομίμηση / το υβρίδιο) Η περίοδος του κλυδωνισμού: διαχείριση κωδίκων(: κωδικοποιημένων γλωσσών, στις οποίες περιλαμβάνεται πλέον και αυτή που συστήθηκε στην προηγούμενη φάση κανονικότητας) / αναζήτηση των ορίων της σχέσης γνώστη-γνωστού η κατάλυση του ορισμού η αμφισβήτηση των σχημάτων της εμπειρίας, η παραδειγματική αναφορά αντί της τυπολογικής η αναγνώριση του αλλότριου ως ειδοποιού διαφοράς του επαισθητού η προβληματοθεσία κατά τη διάκριση του ανοίκειου αντικειμένου/ κατάλυση κανόνων / άρνηση της συμβατικότητας των κωδίκων)

133 [βλ. και Mads Soegard, Object Orientation Redefined: From abstract to direct objects and toward a more understandable approach to understanding, 2005, σελ. 24] 1η φάση: κατηγορηματική λογική ασαφής λογική και οι πιθανότητες εισαγωγή του καινοφανούς / αλληλεπίδραση γνώστη-γνωστού 2η φάση: συναρτησιακή λογική τυπική λογική συγκρότηση κανόνων / διάκριση γνώστη-γνωστού η κατασκευή του ορισμού η διάδοση του ορισμού η αναγωγή της εμπειρίας, η αποδοχή της εμπειρίας, o τύπος ως παραδειγματική επίλυση προβλήματος σε δεδομένη συγκυρία o τύπος ως πρότυπο (η ταυτότητα της κοινωνικής εξάρτησης), η οικειοποίηση του αλλότριου ως η 'σύντηξη των οριζόντων' η οικειοποίηση του αλλότριου με την προβολή των σταθερών αξιών της αποδεχθείσας εμπειρίας o σταθερότυπος (η απομίμηση / το υβρίδιο) η προβληματοθεσία κατά την εισαγωγή του καινοφανούς προτύπου/ συγκρότηση κανόνων / διαχείριση κωδίκων 3η φάση: διαδικαστική λογική ασαφής λογική και η μη προβλεψιμότητα διαχείριση κωδίκων / αναζήτηση των ορίων της σχέσης γνώστη-γνωστού το ανοίκειο ως άρνηση της συμβατικότητας των κωδίκων η κατάλυση του ορισμού η αμφισβήτηση των σχημάτων της εμπειρίας, η παραδειγματική αναφορά αντί της τυπολογικής η αναγνώριση του αλλότριου ως ειδοποιού διαφοράς του επαισθητού η προβληματοθεσία κατά τη διάκριση του ανοίκειου αντικειμένου/ κατάλυση κανόνων / άρνηση της συμβατικότητας των κωδίκων

134

135

136