Συχνότητα Τ και Β κυττάρων που εκφράζουν GM-CSF σε ασθενείς µε Ρευµατοειδή

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Συχνότητα Τ και Β κυττάρων που εκφράζουν GM-CSF σε ασθενείς µε Ρευµατοειδή"

Εὐριπίδης Λιάπης
6 χρόνια πριν
Προβολές:

1 2/11/ 2017 Συχνότητα Τ και Β κυττάρων που εκφράζουν GM-CSF σε ασθενείς µε Ρευµατοειδή Αρθρίτιδα Αναστασία Μακρή Μονάδα Κλινικής Ανοσολογίας-Ρευµατολογίας Β Παθολογική Κλινική και Οµώνυµο Εργαστήριο Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΓΝΑ

2 Επισκόπηση Περιγραφή του ρόλου του GM-CSF (Αυξητικός παράγων κοκκιοκυττάρων- µακροφάγων) στην ανοσοπαθογένεια της ΡΑ Ρόλος Β-κυττάρων που εκφράζουν GM-CSFσε ζωικά και ανθρώπινα πρότυπα Σύγκριση των Β-και Τ-κυττάρων που εκφράζουν GM-CSF µεταξύ ασθενών µε ΡΑ και µαρτύρων:ασθενείς(disease controls)/υγιείς µάρτυρες

3 Ρευµατοειδής αρθρίτιδα (ΡΑ) Συχνότερη αυτοάνοση πολυαρθρίτιδα 0.5-1% του πληθυσµού παγκοσµίως : 80% Η αιτιολογία της παραµένει άγνωστη

4 ΡΑ-Παθογένεια Περιλαµβάνει: Γενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες Κύτταρα του αρθρικού υµένα (Β-/Τ- λεµφοκύτταρα, δενδριτικά κύτταρα, µακροφάγα, ινοβλάστες...) Κυτταροκίνες όπως: GM - CSF

5 Ο ρόλος του GM-CSF στην φλεγµονή και την ανοσία Μεσολαβητής αρθρικού πόνου Ενεργοποίηση µακροφάγων σε τύπου(μ1) και ρύθµιση παραγωγής προφλεγµονόδων κυτταροκινών Ωρίµανση ουδετερόφιλων/µακροφάγων από τα προγονικά κύτταρα Επαγωγή/επιβίωση Th17κυττάρων (µέσω IL-6, IL-23) Wicks et al, Nat Rev Rheumatol 2016

κυτταρική επιφάνεια Μετάδοση µηνύµατος µέσω ενεργοποίησης της οδού

6 οµή του GM-CSF Υποδοχείς IL3 IL5 Γλυκοπρωτεϊνη-127 αµινοξέα µε ΜΒ KDa Ασκεί τη δράση του µέσω σύνδεσης µε τον υποδοχέα του στην κυτταρική επιφάνεια Μετάδοση µηνύµατος µέσω ενεργοποίησης της οδού Jak2-MAPK kinases Hamilton JA Nat Rev Immunol 2008 Hercus TR et al, Blood 2009

GM-CSF: Ζωικά µοντέλα αρθρίτιδας Επιδείνωση της προκαλούµενης από Collagen-induced arthritis (CIA) κολλαγόνο αρθρίτιδας µε GM-CSF 1 Αναστολή ή βελτίωση της αρθρίτιδας - Collagen Induced Athritis 2 -

7 GM-CSF: Ζωικά µοντέλα αρθρίτιδας Επιδείνωση της προκαλούµενης από Collagen-induced arthritis (CIA) κολλαγόνο αρθρίτιδας µε GM-CSF 1 Αναστολή ή βελτίωση της αρθρίτιδας - Collagen Induced Athritis 2 - Στρεπτοκοκκοκυτταρικούτοιχώµατος(SCW) 3,4 - mbsa/il-1 5 µε αναστολή του GM-CSF (anti-gm-csf/anti-gm-csf-r) Φυσιολογικοί Μάρτυρες Anti-GM-CSF υπό θεραπεία ποντίκια Αναστολή της φλεγµονής και µείωσης της TNFακαι IL-1 Cook DA et al, Arthritis Res Campbell IK et al, J. Leukoc. Biol Cook DA et al, Arthritis Res Plater-Zyberk C et al, Ann Rheum Dis Plater-Zyberk C et al, Ann Rheum Dis YangYh AR 2001

ΡΑ- Ρόλος του GM-CSF στην ΡΑ SF Το GM-CSF είναι: - Αυξηµένο στον ορό - --//-- --//-- αρθρικό υγρό - Εκφράζεται στον αρθρικό υµένα -Προκαλεί επιδείνωση της ΡA µετά από in vivo χορήγηση.

8 ΡΑ- Ρόλος του GM-CSF στην ΡΑ SF Το GM-CSF είναι: - Αυξηµένο στον ορό - --//-- --//-- αρθρικό υγρό - Εκφράζεται στον αρθρικό υµένα -Προκαλεί επιδείνωση της ΡA µετά από in vivo χορήγηση. Ulfgren AK et al, Ann Rheum Dis 1995 Αναστολή του GM-CSF: Θετικά αποτελέσµατα σε ασθενείς µε ΡΑ Behrens F, et al., Ann Rheum Dis 2015 Burmester GR, et al, Ann Rheum Dis 2011 Burmester GR et al, Ann Rheum Dis 2013 Burmester GR et al, Ann Rheum Dis 2017 Wright HL et al, Rheumatology 2012

9 PA: Αναστολή του GM-CSF σε Ανθρώπους Ανθρώπινο µονοκλωνικό αντίσωµα έναντι του GM-CSF Πλήρως ανθρώπινο µονοκλωνικό αντίσωµαέναντι του υποδοχέα-α του GM-CSF

10 PA: Αναστολή του GM-CSF σε Ασθενείς Mavrilimumab (anti-gm-csf-ra) 326 ασθενείς Μείωση του: DAS28-CRP score Ενεργότητα της νόσου Νέα Θεραπευτική στρατηγική στην ΡΑ

-Προκαλεί τη διαφοροποίηση των µονοκυττάρων σε CD1c + DCs

11 ΡΑ: GM-CSF+ T λεµφοκύτταρα Ο GM-CSF -Παράγεται κυρίως από αρθρικούς ινοβλάστες και CD4 + Τ κύτταρα στο περιφερικό αίµα και αρθρικό υγρό -Προκαλεί τη διαφοροποίηση των µονοκυττάρων σε CD1c + DCs (φλεγµονώδη δενδριτικά κύτταρα-infdcs) Reynolds G et al, Ann Rheum Dis 2015

12 IRA B κύτταρα και GM-CSF (ποντίκια) Μοντέλο σήψης Φαινότυπος B cells TLR4 signaling GM-CSF BAFF IRA B Cells IgM high CD23 low CD43 high CD93 + IgD low CD21 low CD138 + VLA4 high LFA1 high CD284 + CD5int IgM GM-CSF IL-3 Άµυνα του οργανισµού έναντι µικροβιακών λοιµώξεων (σήψη)

13 Προφλεγµονώδης Β κύτταρο Βελτίωση της κλινικής εικόνας µετά από εξάλειψη των Β κυττάρων Πρόσφατα έχουν περιγραφεί Β κύτταρα που εκφράζουν GM-CSF σε ασθενείς µε MS.

14 ; Υπόθεση Εκτός από τα Τ-κύτταρα που εκκρίνουν το GM-CSF υπάρχουν και Β-κύτταρα - που τον εκκρίνουν σε ασθενείς µε ΡΑ; και εάν ναι, Παίζουν κάποιο ρόλο στην παθογένεια της ΡΑ;

15 Στόχοι της Μελέτης Υπάρχει πληθυσµός Τ- ή Β- (IRA) κυττάρων που εκφράζουν GM-CSF σε ασθενείς µε ΡΑ σε σύγκριση µε άλλες φλεγµονώδεις ή µη παθήσεις (ασθενείς-µάρτυρες) ή υγιείς (υγιείς-µάρτυρες)? Ποιος είναι ο Φαινότυπος αυτών των κυττάρων; Σχετίζονται µε παραµέτρους της νόσου (δηµογραφικά δεδοµένα, διάρκεια, ενεργότητα...); Αλλάζουν µετά από αντι-ρευµατική θεραπεία (cs-/b-dmards);

16 Ασθενείς µερα (n=40) - Χωρίς θεραπεία Προοπτική µελέτη (3-6 µήνες) (n=20) -Μετά θεραπεία µε ΜΤΧ (n=10) - --//-- --//-- αντι-τnf (n=9) Ασθενείς - Μέθοδοι Ασθενείς-µάρτυρες (n=31) - Αρθρίτιδες (n=25) Ψωριασική αρθρίτιδα n=10 Οστεοαρθρίτιδα (n=15) - Συστηµατικές φλεγµονώδεις παθήσεις (n=6) Σύνδροµο Sjogren (n=2) ANCA σχετιζόµενες αγγειίτιδες (n=2) Μυοσίτιδα (n=1) Γιγαντοκυτταρική αρτηρίτιδα (n=1) Υγιείς µάρτυρες (n=16)

17 Μεθόδοι Αποµόνωση κυττάρων περιφερικού αίµατος (PBMCs) από ασθενείς και µάρτυρες ιέγερση µε PMA καιιονοµυκίνη (37 0 C) * εν υπάρχει έκφραση GM-CSF σε µη διεγερµένα κύτταρα Χρώση και ανάλυση µε κυτταροµετρία ροής (Partec) για έκφραση: CD3 (Τ λεµφοκύτταρα) CD19 (Β λεµφοκύτταρα) GM-CSF (ενδοκυττάρια/intra-cellular) Φαινότυπος Β λεµφοκυττάρων (CD27/CD38) CD27+CD38- memory B cells CD27-CD38+ transitional B cells CD27+CD38+ plasmablasts CD27-CD38- naïve B cells

18 Χαρακτηριστικά των Ασθενών µε ΡΑ n=40 Ηλικία,χρόνια 60.9 ± 11.7 Γυναίκες, n (%) 33 (83 %) ιάρκεια νόσου, µήνες, µέση ± 1 S.D. (διάµεση τιµή) 25.3 ± 28.1 (15) DAS 28 (CRP) 5.6 ± 0.9 HAQ 1.0 ± 0.6 ιογκωµένες αρθρώσεις (SJC) 13.6 ± 5.4 Ευαίσθητες αρθρώσεις (TJC) 13.6 ± 6.1 CRP (mg/l), µέση ± 1 S.D. (διάµεση τιµή) 19.9 ± 18.7 (13.9) RF+, n (%) 20 (50) Anti-CCP+, n (%) 14 (35)

19 Υποπληθυσµοί λεµφοκυττάρων σε ασθενείς µε ΡΑ και µάρτυρες B cells (CD19+, %) T cells (CD3+, %) Healthy Controls (n=16) Disease Controls (n=31) RA (n=40) 0 Healthy Controls (n=16) Disease Controls (n=31) RA (n=40)

20 Ενδοκυτταρική λεµφοκυτταρική έκφραση του GM-CSF Ασθενής µε ΡΑ B κύτταρα SSC SC R1 SSC SC FSC - T κύτταρα

21 Έκφραση του GM-CSF στα T κύτταρα 8 GM-CSF+ T cells (%) p< p< p< Healthy Controls (n=16) Disease Controls (n=31) OA (n=15) PsA (n=10) Systemic Diseases (n=6) RA (n=40) * Καµµία συσχέτιση µε διάρκεια, ενεργότητα νόσου ή οροθετικότητα

22 Έκφραση του GM-CSF στα Β κύτταρα 8 6 GM-CSF+ B cells (%) p< p< p< Healthy Controls (n=16) Disease Controls (n=31) OA (n=15) PsA (n=10) Systemic Diseases (n=6) RA (n=40) * Καµµία συσχέτιση µε διάρκεια, ενεργότητα νόσου ή οροθετικότητα

23 Έχουν Φαινότυπο: Πλασµαβλαστών ή µεταβατικών κυττάτων Φαινότυπος των GM-CSF+ B+ κυττάρων

24 Επίδραση αντι-ρευµατικών θεραπειών στην έκφρασητου GM-CSF στα Β και Τ κύτταρα MTX Anti-TNF 10 p=0.333 p= p=0.008 p= Before (n=10) After (n=10) Before (n=10) After (n=10) 0 Before (n=9) After (n=9) Before (n=9) After (n=9) GM-CSF+ B cells GM-CSF+ T cells GM-CSF+ B cells GM-CSF+ T cells

25 Συµπεράσµατα Τ λεµφοκύτταρα Η µελέτη έδειξε έναν αυξηµένο πληθυσµό Τ-κυττάρων που εκφράζει GM- CSF στην περιφέρεια σε ασθενείς µε ΡΑ (σε σύγκριση µε ασθενείς και υγιείς µάρτυρες) Η έκφραση των GM-CSF+Τ+ κυττάρων δεν συσχετίζεται µε: Ενεργότητα της νόσου (CRP, DAS28) Ορολογικό προφίλ (RF, anti-ccp) ιάρκεια νόσου Μόνο η θεραπεία µε αντι-tnf µείωσε το % αυτών των κυττάρων (όχι µε ΜΤΧ)

26 Β λεµφοκύτταρα Συµπεράσµατα B κυττάρων Αυτή είναι η πρώτη µελέτη στη βιβλιογραφία που δείχνει έναν αυξηµένο πληθυσµό περιφερικών Β κυττάρων που εκφράζουν GM-CSF σε ασθενείς µε ΡΑ σε σύγκριση µε ασθενείς ή υγιείς µάρτυρες Η έκφραση των Β κυττάρων που εκφράζουν GM-CSF δεν συσχετίζεται µε: Ενεργότητα της νόσου (CRP, DAS28) Ορολογικό προφίλ (RF, anti-ccp) ιάρκεια νόσου Τα GM-CSF+ B+κύτταρα: Έχουν φαινότυπο πλασµαβλαστών ή µεταβατικών κυττάρων εν εκφράζουν GM-CSF-R (δεδοµένα δεν παρουσιάζονται) Μειώνονται µετά από θεραπεία µε anti-tnf (και λιγότερο µε ΜΤΧ)

27 Μελλοντικά Πειράµατα Να µελετηθούν κύτταρα (µονοκύτταρα/t κύτταρα) ή σήµατα (κυτταροκινών, TLRs, RF, anti-ccp.) που επάγουν την έκφραση του GM-CSF σε B κύτταρα. Να µελετηθεί η έκφραση των B, Τ,µακροφάγων και άλλωνκυττάρων σε σχέση µε το GM-CSF στον αρθρικό υµένα (βιοψίες) ασθενών µε ΡΑ και µάρτυρες (PsA, OA) µε ανοσοιστοχηµεία Να ερευνηθεί η επίδραση βιολογικών παραγόντων στην έκφραση του GM-CSF+ B κυττάρων (in vitro και in vivo) καθώς και ο προγνωστικός της ρόλος σε θεραπεία µε βιολογικούς DMARDs

Koutsianas Christos Tsalapaki Christina Hadziyannis Emilia Vassilopoulos Dimitrios Supported by grants from the: - Special Account for

28 Acknowledgements Joint Rheumatology Program Clinical Immunology-Rheumatology Unit 2 nd Department of Medicine and Laboratory National and Kapodistrian University of Athens Medical School Hippokration General Hospital Athens, Greece Makris Anastasia * Adamidi Sophia* Koutsianas Christos Tsalapaki Christina Hadziyannis Emilia Vassilopoulos Dimitrios Supported by grants from the: - Special Account for Research Grants (SARG), University of Athens, Athens, Greece - Hellenic Society for Rheumatology (ERE), Greece * Contributed equally to this work

Σχετικά έγγραφα

2 Ο Περιστατικό: Ασθενής με ταχέως εξελισσόμενη νόσος

2 Ο Περιστατικό: Ασθενής με ταχέως εξελισσόμενη νόσος Ασθενής με ταχέως εξελισσόμενη νόσος Γυναίκα, 32 ετών, πωλήτρια Από διμήνου: Συμμετρική πολυαρθρίτιδα TJC= 10, SJC= 8 ΤΚΕ: 54mm/1h CRP: 7,9 mg% (ΦΤ: