Εργαστηριακή Σημειολογία Πτυέλων και Υγρών από Παρακεντήσεις. Αιμιλία Χατζηγιάννη Αναπλ. Καθηγήτρια ΕΚΠΑ Β Παθολογική Κλινική και Ομώνυμο Εργαστήριο

Transcript

1 Εργαστηριακή Σημειολογία Πτυέλων και Υγρών από Παρακεντήσεις Αιμιλία Χατζηγιάννη Αναπλ. Καθηγήτρια ΕΚΠΑ Β Παθολογική Κλινική και Ομώνυμο Εργαστήριο

2 Πτύελα- απόχρεμψη Το έκκριμα των κατώτερων αεροφόρων οδών που αποβάλλεται με βήχα (ή επάγεται η απόχρεμψη με εισπνοή αερολύματος υπέρτονου διαλύματος φυσιολογικού ορού ή μέσω ενδοτραχειακού σωλήνα)

3 Μίγμα τραχειοβρογχικής βλέννης, σιέλου, ρινοφαρυγγικών εκκρίσεων και διαφόρων εξιδρωμάτων ή διϊδρωμάτων

4 Εργαστηριακή Διερεύνηση Οι μεταβολές της ποιότητας, της ποσότητας και του ρυθμού απόχρεμψης παρέχουν κλινικές πληροφορίες για παθήσεις του αναπνευστικού συστήματος, όπως η χρόνια βρογχίτιδα, το άσθμα, η κυστική ίνωση και οι λοιμώξεις, διευκολύνουν την εκτίμηση της κλινικής κατάστασης του ασθενούς αποτελούν κριτήρια απάντησης σε θεραπεία Διάγνωση: Μικροβιολογικές, κυτταρολογικές αναλύσεις

5 Συλλογή Αποστειρωμένο δοχείο Πρωινό (όχι τροφή 2 ώρες πριν) Αφαίρεση τεχνητής οδοντοστοιχίας Ξέπλυμα στόματος με νερό Κατευθείαν στο δοχείο συλλογής ή σε μέσο καλλιέργειας Γρήγορη μεταφορά στο εργαστήριο Ψύξη αν καθυστέρηση >2 hrs

6 Χαρακτηριστικά Μακροσκοπικά Ποσότητα, οσμή, χροιά, σύσταση Βλέννη, πύον, αίμα, υπολείμματα ιστών, ξένη ύλη Μικροσκοπικά Κυτταρολογικά Μικροβιολογικά (άμεση μικροσκόπηση καλλιέργεια)

7 μακροσκοπικά χαρακτηριστικά πτυέλων Ποσότητα (ρυθμός παραγωγής;) Φυσιολογικά <75 ml/ 24ωρο (10-100) Η ημερήσια αποβολή πτυέλων δεν αποτελεί μέτρο της ημερήσιας παραγωγής, εκτός και εάν έχει εφαρμοσθεί ενδοτραχειακός σωλήνας Αύξηση ποσότητας - σταθερή εκδήλωση παθήσεων του αναπνευστικο Παρακολούθηση εξέλιξης νόσου (προοδευτική μείωση με τη βαθμιαία βελτίωση, αύξηση υποδηλώνει επιδείνωση) Ψευδεμεσία ρήξη πνευμονικού αποστήματος ή υδατίδας κύστης σε μεγάλο βρόγχο (ψευδοπυεμεσία)

8 μακροσκοπικά χαρακτηριστικά πτυέλων Οσμή Πτύελα και εκκρίσεις που έχουν πρόσφατα παραχθεί είναι συνήθως άοσμα Οσμή αποκτούν με μικροβιακή ζύμωση, προσμίξεις από τροφές ή έχουν παραμείνει μεγάλο διάστημα Δύσοσμα κυρίως σε λοιμώξεις με αναερόβια (απόστημα, βρογχεκτασία) Η κακοσμία των πτυέλων δε γίνεται αντιληπτή από τους ασθενείς

9 μακροσκοπικά χαρακτηριστικά πτυέλων Χροιά και σύσταση Βλεννώδη πτύελα Έναρξη οξείας βρογχίτιδας Βρογχικό άσθμα Καταρροή ανώτερης αναπνευστικής οδού Βλεννοπυώδη πτύελα Βρογχεκτασία Πνευμονία Χρόνια βρογχίτιδα Φυματίωση Πυώδη πτύελα αδιαφανή Σπηλαιώδη φυματίωση Απόστημα πνεύμονος Βρογχεκτασία εκμαγεία βρόγχων

10 μακροσκοπικά χαρακτηριστικά πτυέλων Χρώμα Κίτρινα ή πράσινα πυώδη (μυελοπεροξειδάση) Έντονο πράσινο σε κατακράτηση στο τραχειοβρογχικό δένδρο (βρογχεκτασίες, απόστημα ή εμπύημα) ή χρωμογόνα βακτηρίδια Ροδόχροα, ερυθρά ή ερυθρομέλαινα από ανάμιξή με αίμα (πνευμονικό οίδημα και αιμόπτυση) Ερυθρά ή ερυθρομέλαινα σε πνευμονική αιμορραγία (χρονία βρογχίτιδα, βρογχεκτασίες, καρκίνος ή πνευμονικό έμφρακτο) Σοκολατόχροα (ενδεικτικά αμοιβαδικού αποστήματος ) Σκωριόχροα - αποδομημένη αιμοσφαιρίνη (πνευμονία, αιμοσιδήρωση) Ασυνήθεις χρωματισμοί σε χολοβρογχικά ή βρογχοοισοφαγικά συρίγγια ή ανάμιξη με ξένες ουσίες, όπως τροφές ή κόνεις από το επαγγελματικό περιβάλλον (οι εργαζόμενοι στα μεταλλεία χαλκού αποβάλλουν κυανόχροα πτύελα)

11 μακροσκοπικά χαρακτηριστικά πτυέλων Αιμόπτυση Αίμα από τους πνεύμονες ή το τραχειοβρογχικό δένδρο 20-30% βρογχογενές καρκίνωμα 20-30% βρογχεκτασία 10-20% φλεγμονώδεις παθήσεις (+ΤΒ) Νόσοι καρδιάς και αγγείων Λοβώδη πνευμονία: σκωριόχρωμα Πνευμονικό οίδημα αφρώδη ρόδινα ΔΔ από αιματέμεση

12 Χαρακτηριστικά Αιματέμεσης- Αιμόπτυσης Χαρακτηριστικά Αιμόπτυση Αιματέμεση Πρόδρομα Βήχας Ναυτία, έμετος Ιστορικό Πνευμονοπάθεια/ καρδιοπάθεια Εμφάνιση Αφρώδης Όχι Νόσος πεπτικού Χροιά Ερυθρά Καφεοειδής Ανάμιξη Πύο/βλέννη Τροφές

13 μικροσκοπικά χαρακτηριστικά πτυέλων Μικροσκόπηση Πτύελα ακατάλληλα για κ/α gram χρώση > 10 πλακώδη επιθήλια (LPF)

14 μικροσκοπικά χαρακτηριστικά πτυέλων Πτύελα κατάλληλα για κ/α gram χρώση

15 μικροσκοπικά χαρακτηριστικά πτυέλων Παραδείγματα Άμεσης Διάγνωσης μετά από Μικροσκόπηση AFB Pneumocystis jirovecii S. pneumoniae Strongyloides stercoralis

16 Καλλιέργεια Παθογόνο Κατάλληλο αντιβιοτικό Παρακολούθηση θεραπείας Μεικτός πληθυσμός

17 μικροσκοπικά χαρακτηριστικά πτυέλων Κυτταρολογική Εξέταση Holz et al. BMC Pulmonary Medicine 2008

18

19 Βιολογικά Υγρά Παρακεντήσεων Συλλογή υγρού σε κοιλότητα Παρακέντηση για διάγνωση ή ανακούφιση Πλευριτικό υγρό Περικαρδιακό υγρό Ασκιτικό / περιτοναϊκό υγρό Αρθρικό υγρό ΕΝΥ

20 Εργαστηριακή Σημειολογία Μακροσκοπική εξέταση Εργαστηριακές εξετάσεις Μικροβιολογικές Μικροσκόπηση Καλλιέργεια «Αιματολογικές» - Κυτταρολογικές Αριθμός Τύπος Μορφολογία Βιοχημικές εξετάσεις

21 Πλευριτικό Υγρό Ενδείξεις παρακέντησης Διαγνωστική >10 mm στο υπερηχογράφημα ή ακτινογραφία θώρακα Μονόπλευρο >3 ημέρες Θεραπευτική (1500 ml) Δύσπνοια σε ανάπαυση

22 Εργαστηριακή Ανάλυση Πλευριτικού Υγρού Η ανάλυση του υγρού σε συνδυασμό με την κλινική εικόνα επιτρέπει τη διάγνωση της αιτίας στο 75% των ασθενών από την πρώτη εμφάνιση Οριστική διάγνωση μέσω ανίχνευσης νεοπλασματικών κυττάρων ή παθογόνων μικροοργανισμών 25% - τεκμηρίωση κλινικής υποψίας 50% Collins TR, Sahn SA. Chest 1987

23 ΜΑΚΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΕΚΤΙΜΗΣΗ Χρώμα Διαυγές αχυρόχρουν Κόκκινο (Αιμορραγικό) Γαλακτώδες Καφέ Μαύρο Κιτρινο-πράσινο Σκούρο πράσινο Τα περισσότερα διιδρώματα Νεόπλασμα- άσβεστος- τραύμαpostcardiac injury syndrome πνευμονικό έμφρακτο Χυλοθώρακας (τριγλυκερίδια)- Ψευδοχυλοθώρακας (χοληστερόλη) Μακροχρόνια παραμονή αιματηρού- Ρήξη ηπατικού αμοιβαδικού αποστήματος Ασπέργιλλος Ρευματοειδής Biliothorax

24 Χαρακτηριστικά Χαρακτήρας Πύον Ιξώδες Debris Θολό Χυλώδες Στοιχεία τροφής Οσμή «Σάπιο» Αμμωνία Εμπύημα Μεσοθηλίωμα Ρευματοειδής Φλεγμονή -Λίπος Χυλοθώρακας (λέμφος) Οισοφάγος Αναερόβιο Εμπύημα Urinothorax

25 Διίδρωμα - Εξίδρωμα Διίδρωμα: Διαφορά ωσμωτικήςυδροστατικής πίεσης Μετακίνηση υγρού από άλλη κοιλότητα (πχ περιτοναϊκή) ή Ιατρογενής (έγχυση υγρού) Εξίδρωμα: τοπικοί παράγοντες πλευριτική και πνευμονική φλεγμονή (αύξηση διαπερατότητας μεμβρανών) ή πρόβλημα λεμφικής παροχέτευσης (μειωμένη αποβολή πρωτεϊνών - ΜΒ) Μετακίνηση υγρού από περιτοναϊκή κοιλότητα

26 Διαγνωστικά Κριτήρια Μέτρηση πρωτεΐνης και LDH σε υγρό και ορό Κριτήρια Light s Εξίδρωμα Ευαισθησία/ Πρωτεΐνη πλευριτικού υγρού/ορού LDH Ειδικότητα >0.5 98/83% > 2/3 ΑΦΤ ορού 82/89% LDH πλευριτικού υγρού/ορού >0.6 90/82% Σε αμφιβολία: Αλβουμίνη ορούπλευριτικού υγρού 1,2g/dL 87/92%

27 Εξίδρωμα Διάφανο, θολερό, αιματηρό Πρωτεΐνη LDH Πλευριτικού> 3 g/dl Πλευριτικού / ορού >0.5 Πλευριτικού LDH > 200 IU/L Πλευριτικού LDH > 2/3 ορού ανώτατο όριο αναφοράς Πλευριτικού / ορού >0.6 Γλυκόζη < 60 mg/dl Λευκά > 1,000/ml Χοληστερίνη >45-60 mg/dl Διίδρωμα Διάφανο Πρωτεΐνη < 3 g/dl LDH <200 IU/L Γλυκόζη >60 mg/dl Λευκά < 1000/ml

28 Συνήθη Αίτια Διιδρωματικού Πλευριτικού Υγρού Αίτιο Ατελεκτασία ΕΝΥ στην πλευριτική κοιλότητα Καρδιακή Ανεπάρκεια Ηπατικός Υδροθώρακας Υπολευκωματιναιμία Ιατρογενής Νεφρωσικό σύνδρομο Περιτοναϊκή κάθαρση Ουροθώραξ Σχόλιο Αύξηση αρνητικής πίεσης στην πλευριτική κοιλότητα Χειρουργείο θωρακική ΣΣ ή τραύμα Η οξεία διούρηση μπορεί να προκαλέσει οριακούς χαρακτήρες εξιδρώματος Σπάνια χωρίς ασκίτη Σπάνια Κατά την τοποθέτηση καθετήρα Συνήθως αμφίπλευρο Μέσα σε 48 ώρες Αποφρακτική ουροπάθεια (ipsilateral)

29 Συνήθη Αίτια Εξιδρωματικού Πλευριτικού Υγρού Parapneumonic causes Malignancy Pulmonary embolism Collagen-vascular conditions (rheumatoid arthritis, systemic lupus erythematosus Tuberculosis (TB) Pancreatitis Trauma Postcardiac injury syndrome Esophageal perforation Radiation pleuritis Sarcoidosis Fungal infection Pancreatic pseudocyst Intra-abdominal abscess Status-post coronary artery bypass graft surgery Pericardial disease Meigs syndrome (benign pelvic neoplasm with associated ascites and pleural effusion) Ovarian hyperstimulation syndrome Drug-induced pleural disease Asbestos-related pleural disease Yellow nail syndrome (yellow nails, lymphedema, pleural effusions) Uremia Trapped lung (localized pleural scarring with the formation of a fibrin peel prevents incomplete lung expansion, at times leading to pleural effusion) Chylothorax (acute illness with elevated triglycerides in pleural fluid) Pseudochylothorax (chronic condition with elevated cholesterol in pleural fluid) Fistula (ventriculopleural, biliopleural, gastropleural)

30 Κύρια αίτια πλευριτικής συλλογής Αίτιο Διίδρωμα Εξίδρωμα Σ.Κ.Α. + - Πνευμονία - + Καρκίνος - + Πνευμονική εμβολή +/- +/- Ιογενής νόσος - + Στεφανιαία παράκαμψη Κίρρωση με ασκίτη

31 Χημική Ανάλυση (helpful hints) Φυματίωση πρωτεΐνη >4.0 g/dl σχεδόν πάντα Πρωτεΐνη g/dl- Δ.Δ. Waldenström s μακροσφαιριναιμία και Π.Μ. LDH >1000 IU/L (ΑΦΤ ορού 200 IU/L) χαρακτηριστικά σε εμπύημα, ρευματοειδή, παραγονιμίαση και μερικές φορές σε κακοήθεια Χοληστερίνη >250 mg/dl ψευδοχυλοθώρακας (μακροχρόνια συλλογή) Τριγλυκερίδια > 110 mg/dl χυλοθώραξ (< 50 τον αποκλείει), mg/dl ανάλυση λιποπρωτεϊνών ph <7.3 Ρευματοειδής Εμπύημα Επιπλεγμένη Πνευμονία Κακοήθεια Φυματίωση ΣΕΛ Ρήξη οισοφάγου

32 Άλλες Εξετάσεις Αμυλάση όχι ρουτίνα Πάγκρεας Οισοφάγος >από ορού Adenosine deaminase (ADA)- ΔΔ Κακοήθεια- Φυματίωση (ΤΒ>35-50 U/L- 70 units διαγνωστική ) ΨΘ-εμπύημα/βακτ. λοιμώξεις, ρευματικά νοσήματα και λεμφουπερπλαστικά νοσήματα Καρκινικοί Δείκτες ΟΧΙ στο πλευριτικό υγρό

33 Εργαστηριακός έλεγχος σε εξίδρωμα Μέτρηση κυττάρων τύπος Χρώση Gram και καλλιέργεια Άμεση χρώση για οξεάντοχα (AFB) σε ένδειξη TB Κυτταρολογική εξέταση (ευαισθησία: 60%)

34 Λευκοκύτταρα > 50,000/μL εμπύημα, πνευμονία με επιπλοκές > 10,000/μL βακτηριακή πνευμονία, οξεία παγκρεατίτις, ΣΕΛ <5000/μL Χρόνια εξιδρώματα ΤΒ

35 Αιμορραγικό πλευριτικό υγρό Εξέταση Αξιολόγηση Αιματοκρίτης<1% Αιματοκρίτης 1-20% Δεν αξιολογείται διαγνωστικά Καρκίνος, πνευμονική εμβολή, τραύμα Αιματοκρίτης>50% περιφερικού Hct Αιμοθώρακας

36 Χρώση Καλλιέργεια -PCR Gram χρώση Καλλιέργεια σε φιάλη κ/ας αίματος Καλλιέργεια για μυκοβακτηρίδια και μύκητες μόνο σε ένδειξη Σπάνια θετική η χρώση για οξεάντοχα PCR για ΤΒ

37 Εξετάσεις για νεοπλασία Κυτταρολογική Πρώτο δείγμα θετικό στο 60% Τρία δείγματα >80% Διαγνωστική σε αδενοκαρκίνωμα Λιγότερο αποτελεσματική σε λέμφωμα, πλακώδες καρκίνωμα, μεσοθηλίωμα, λέμφωμα νόσο Hodgkin Κυτταρομετρία ροής (λέμφωμα) Απαγοητευτική η χρήση καρκινικών δεικτών

38 Περικαρδιακό υγρό Υπερηχογραφική καθοδήγηση-ηκγ Διαγνωστική-Θεραπευτική Συμπιεστική περικαρδίτις (αιμοδυναμική ρήξη) Υποψία λοίμωξης-τβ- Νεοπλάσματος

39 Περικαρδιακό υγρό-εξετάσεις Χρώση Gram- AFB και καλλιέργεια PCR Κυτταρολογική Κριτήρια Light s? (εξίδρωμα-διίδρωμα) Κύτταρα (αριθμός-τύπος)

40 Περικαρδιακό υγρό Διίδρωμα Καρδιακή ανεπάρκεια Μυξοίδημα Νεφρωσικό σύνδρομο Εξίδρωμα Φλεγμονή Νεόπλασμα Αιμορραγικό Ρήξη ανευρύσματος Τραύμα Νεόπλασμα Εμφραγμα μυοκαρδίου Πυώδες Ενδοθωρακική διαπύηση Απόστημα ηπατικό/υποδ/κο Φυματιώδης περικαρδίτις

41 Περιτοναϊκό Υγρό Κύριοι Παθογενετικοί Μηχανισμοί Ανάπτυξης Αυξημένη Υδροστατική Πίεση (Πυλαία Υπέρταση Ελαττωμένη Ωσμωτική Πίεση (Υπολευκωματιναιμία) Αυξημένη Διαπερατότητα Τριχοειδών (Φλεγμονή) Διαρροή Υγρού

42 Ενδείξεις Παρακέντησης Ασκίτη Νέος ασκίτης Κλινική επιδείνωση πυρετός, πόνος, ευαισθησία, διαταραχές συνείδησης, υπόταση) Υποψία λοίμωξης λευκοκυττάρωση, οξέωση, νεφρική δυσλειτουργία) Δύσπνοια, ενόχληση (ανακουφιστική)

43 Όψη περιτοναϊκού υγρού Αιμορραγικό Νεόπλασμα Τραύμα - Ρήξη ήπατος- σπληνός, εξωμήτριου κύησης Χολώδες (πράσινο) Ρήξη χοληδόχου ή χοληφόρων οδών Χυλώδες (γαλακτώδες) Νεόπλασμα, λέμφωμα, φυματίωση, Απόφραξη λεμφαγγείων

44 Εξετάσεις ασκιτικού υγρού Λευκά αιμοσφαίρια > 350/μL λοίμωξη Πολυμορφοπύρηνα βακτηριδιακή Μονοκύτταρα φυματίωση, μυκητιασική Ερυθρά αιμοσφαίρια > /μL νεόπλασμα, φυματίωση, τραύμα Πρωτεΐνη, αλβουμίνη Εξετάσεις για βακτήρια, μύκητες- Gram χρώση, AFB και καλλιέργεια Γλυκόζη, αμυλάση, αμμωνία, αλκαλική φωσφατάση, LDH, τριγλυκερίδια ph < 7 βακτηριδιακή λοίμωξη Κυτταρολογική εξέταση

45 Διαφορά αλβουμίνης ορού-υγρού Serum-Ascites Albumin Gradient (SAAG) Σχετίζεται με την πίεση στην πυλαία 1.1 g/dl πυλαία υπέρταση (διιδρωματικός ασκίτης)

46 SAAG >1.1 g/dl Cirrhosis Fulminant hepatic failure Veno-occlusive disease Hepatic vein obstruction (ie, Budd-Chiari syndrome) Congestive heart failure Nephrotic syndrome Protein-losing enteropathy Malnutrition Myxedema Ovarian tumors Pancreatic ascites Biliary ascites Malignancy Trauma Portal hypertension SAAG < 1.1 g/dl Primary peritoneal mesothelioma Secondary peritoneal carcinomatosis Tuberculous peritonitis Fungal and parasitic infections (eg, Candida, Histoplasma, Cryptococcus, Schistosoma mansoni, Strongyloides, Entamoeba histolytica) Sarcoidosis Foreign bodies (ie, talc, cotton and wood fibers, starch, barium) Systemic lupus erythematosus Henoch-Schönlein purpura Eosinophilic gastroenteritis Whipple disease Endometriosis

47

48

49 Αρθρικό Υγρό Ακυτταρικό (κύτταρα <200 x 10 6 /L) Συγκέντρωση πρωτείνης 1/3 πλάσματος Επίπεδα γλυκόζης παρόμοια πλάσματος

50 Measure Normal Noninflammatory Inflammatory Septic Hemorrhagic Volume, ml (knee) Clarity <3.5 Often >3.5 Often >3.5 Often >3.5 Usually >3.5 Transparent Transparent Color Clear Yellow Yellow to opalescent Opaque Bloody Yellow to green Red Translucentopaque Viscosity High High Low Variable Variable WBC, per mm3 < ,000 1, ,000 15,000- >100,000* 200-2,000 PMNs, percent <25 < Culture Negative Negative Negative Often positive Negative Total protein, g/dl Glucose, mg/dl Nearly equal to blood Nearly equal to blood >25, lower than blood <25, much lower than blood Nearly equal to blood

51 Αρθρικό Υγρό - Μικροσκόπηση Πολυμορφοπύρηνα, λεμφοκύτταρα και μονοκύτταρα MSU κρύσταλλοι MSU κρύσταλλοι CPPD κρύσταλλοι

52

53

54 Εγκεφαλονωτιαίο Υγρό (ΕΝΥ) 1ο σωληνάριο: ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΟ (gram, καλλιέργεια, acid-fast, India ink για Cryptococcus, βακτηριδιακά αντιγόνα) 2ο σωληνάριο: ΒΙΟΧΗΜΙΚΟ (σάκχαρο, λεύκωμα, Η/Φ) 3ο σωληνάριο: ΑΙΜΑΤΟΛΟΓΙΚΟ (μέτρηση και τύπος) 4ο σωληνάριο: ΟΡΟΛΟΓΙΚΟ / ΚΥΤΤΑΡΟΛΟΓΙΚΟ (syphilis test, cancer cytology) Στοιχεία από ιστούς στο 1ο σωληνάριο Σε τραύμα περισσότερο αίμα στα 1α σωληνάρια Κύτταρα μυελού των οστών στο 1ο σωληνάριο

55 Όψη Διαυγές Άχρωμο Θολερό (0-4+): > κύτταρα/μl (φτ<5) Ξανθοχρωμία: Αιμόλυση ερυθρώνχολερυθρίνη Ροζ κίτρινο Αιματηρό

56 Σύσταση Λεύκωμα: mg/dl. φλεγμονή, νεοπλασία μηνίγγων ή κοιλιών χωρίς κυττάρων Guillain-Barre και κροταφική αρτηρίτιδα Διόρθωση σε τραυματική παρακέντηση Γλυκόζη: ½ ορού 1-2 ώρες προ της παρακέντησης mg/dl βακτηριδιακή, TB, μυκητιασική, ή παρασιτική μηνιγγίτιδα ή λιγότερο συχνά νεοπλασματική διήθηση Γλυκόζη ορού παράλληλα με ΕΝΥ

57 Κύτταρα Τιμές αναφοράς 0-5/μL = λεμφοκύτταρα, μονοπύρηνα Τραυματική παρακέντηση Αυξημένα ουδετερόφιλα-βακτηριδιακή μηνιγγίτις Πρώιμη ιογενής, TB, μυκητιασική, αμοιβαδική, συφιλιδική ή άσηπτη Οξεία αιμορραγία ΚΝΣ, οξύ έμφρακτο, μεταστατικός καρκίνος Ένα ουδετερόφιλο σε μη τραυματική παρακέντηση-ανησυχητικό Αυξημένα λεμφοκύτταρα-ιογενής μηνιγγίτις αποδράμουσα βακτηριδιακή, TB, μυκητιασική, αμοιβαδική, συφιλιδική ή, άσηπτη, απομυελινωτικές και αυτοάνοσες παθήσεις Μακροφάγα:TB, μυκητιασική μηνιγγίτις ή μετά υπαραχνοειδή αιμορραγία Πλασματοκύτταρα: παθολογική παραγωγή ανοσοσφαιρινών στο ΚΝΣ (πολλαπλή σκλήρυνση, SSPE, lupus) Νεοπλασματικά κύτταρα

58 More common Glucose (mg/dl) Protein (mg/dl) Total white blood cell count (cells/microl) <10 * >250 Δ > Bacterial meningitis Bacterial meningitis Bacterial meningitis Viral meningitis Lyme disease Neurosyphi lis Bacterial meningitis Bacterial or viral meningitis TB meningitis Early bacterial meningitis Viral meningitis Neurosyphi lis TB meningitis Less common TB meningitis Fungal meningitis Neurosyphi lis Some viral infections (such as mumps and LCMV) TB meningitis Some cases of mumps and LCMV Encephaliti s Encephaliti s

59 Κανόνας Αν η πίεση, ο αριθμός κυττάρων και η πρωτεΐνη είναι στα όρια αναφοράς και ο ασθενής είναι ενήλικας χωρίς υποψία ανοσοκαταστολής ή πολλαπλής σκλήρυνσης, τότε συμπληρωματικές εξετάσεις είναι σχεδόν απίθανο να δώσουν χρήσιμα αποτελέσματα Lancet 1: 1 & 769, 1987 Ann. Int. Med. 104: 840, 1986

60 Έλεγχος για λοιμώξεις India ink για κρυπτόκοκκο (ευαισθησία 50%) Καλλιέργειες Μικροσκόπηση PCR

61 Έλεγχος πρωτεϊνών Η/Φ Ολιγοκλωνικές ζώνες σε MS Παραγωγή ανοσοσφαιρινών αύξηση γ σφαιρίνης (CSF IgG/plasma IgG)/(CSF albumin/plasma albumin) Σε ανοσολογικές παθήσεις (MS, SSPE, lupus) Μή ειδική (λοιμώξεις, εγκεφαλικό ακόμη και Alzheimer's) Myelin basic protein: Οξέα επεισόδια απομυελίνωσης

62