Η χρήση του διαδικτύου από τους Φροντιστές ανθρώπων με άνοια

Transcript

1 Η χρήση του διαδικτύου από τους Φροντιστές ανθρώπων με άνοια Αρετή Ευθυμίου Ψυχολόγος, Ερευνητική Συνεργάτης και PhD (c) του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου Υπ. Καθηγήτρια: Δρ Ευριδίκη Παπασταύρου Μέλη της Επιτροπής: Δρ. Νίκος Μιττλετον, Δρ Ανδρέας Χαραλάμπους

2

3 Η έννοια της Εγγραμματοσύνης σε θέματα Υγείας Η εγγραμματοσύνη σε θέματα υγείας περιλαμβάνει τη γνώση, το κίνητρο και τις ικανότητες των ατόμων να αποκτήσουν πρόσβαση, να κατανοήσουν, να αξιολογήσουν και να εφαρμόσουν πληροφορίες που αφορούν την υγεία, την πρόληψη ασθενειών και την προαγωγή υγείας Sorensen et al, 2012

4 Η Εγγραμματοσύνη σε θέματα Υγείας: Στοιχεία από την Ελλάδα

5 Η Εγγραμματοσύνη για την Υγεία: Στοιχεία από την Ελλάδα 76% θεωρεί ότι έχει καλή υγεία 74% του πληθυσμού θεωρεί ότι είναι εύκολο να βρει πληροφορίες σχετικά με μια ασθένεια (58% για την ομάδα τωνσυνταξιούχων, 53% για άτομα άνω των 55 ετών) Είναι δύσκολο: να αποφασίσει εάν οι πληροφορίες στα ΜΜΕ είναι αξιόπιστες (45%)

6 Εγγραμματοσύνη σε θέματα Ηλεκτρονικής Υγείας

7 Πως οι φροντιστές ανθρώπων με άνοια χρησιμοποιούν το διαδίκτυο;

8 Βιβλιογραφική ανασκόπηση διερεύνησης της χρήσης του διαδικτύου από τους φροντιστές / Μεθοδολογία Συνολικά αναζητήθηκαν άρθρα σε 4 βάσεις δεδομένων: PUBMED, MEDLINE, CINAHL, PSYCHINFO Τα κριτήρια εισδοχής: οι έρευνες να σχετίζονται με τη χρήση του διαδικτύου και να αφορούν φροντιστές ανθρώπων με άνοια, να είναι στα αγγλικά και να έχουν δημοσιευθεί την περίοδο

9 Διάγραμμα αποτελεσμάτων Από την αναζήτηση στις βάσεις προέκυψαν 929 Εξαιρέθηκαν 618 βάσει τίτλου Εξαιρέθηκαν 135 ως διπλά άρθρα Επιλέχθηκα ν 176 βάσει τίτλου Εξαιρέθηκαν 76 βάσει περίληψης Επιλέχθηκα ν 99 βάσει περίληψης Εξαιρέθηκαν 12βάσει full text Εξαιρέθηκαν 16 λόγω μη πρόσβασης σε full text Snowball effect: 13 full texts 84 full texts

10 Χρηση Διαδικτύου Σκοπιμότητας 21 Πιλοτικές 9 Καταγραφή απόψεων: 11 (+1 secondary analysis) Τυχαιοπημένες μελέτες άρθρα (+ 2 reviews, 1 dissertation) 18 άρθρα για τη Χρησιμότητα Οιωνεί πειραματικές 5 Περιγραφικές 4 Πειραματικές 1 Διαχρονική 1 15 μικτής μεθόδου 22 ποιοτικές μελέτες 28 ποσοτικές μελέτες 5 άρθρα θεωρίας 84 πλήρη άρθρα 34 άρθρα για την αποτελεσματικότητα/ χρησιμότητα και αποδοχή 8 συστηματικές ανασκοπήσεις 6 βιβλιογραφικές ανασκοπήσεις

11 Βασικές κατηγορίες 1. Επίδραση/ αποτελεσματικότητα & αποδοχή 2. Ανάπτυξη, χρησιμότητα και αποδοχή 3. Θεωρητικά άρθρα για τη σπουδαιότητα παρεμβάσεων και μοντέλων που επηρεάζουν τη χρήση 4. Προφιλ χρηστών, τύπος χρήσης και παράγοντες που επηρεάζουν Μελέτες σκοπιμότητας

12 Ποιες διαδικτυακές υπηρεσίες υποστήριξης προσφέρονται για Φροντιστές Εκπαιδευτικά προγράμματα (μέσω τηλεφώνου, μέσω πλατφόρμας και ιστοσελίδων και μέσω τηλεδιασκέψης) Συμβουλευτική (τηλεδιάσκεψη) Ψυχοκοινωνικές - Γνωσιακές συμπεριφοριστικές παρεμβάσεις (τηλεφωνικά ή μέσω τηλεδιάσκεψης Κοινωνική Υποστήριξη (μέσα τηλεδιάσκεψης) Συλλογή δεδομένων ( αισθητήρες κυρίως για ανθρώπους με άνοαι) Τηλε- ιατρική (τηλεδιάσκεψη) Chi et al, 2015

13 Επίδραση και αποδοχή των παρεμβάσεων 25/27 άρθρα αναφέρουν θετικά αποτελέσματα από τις τεχνολογικές παρεμβάσεις σχετικά με το στρες, την αυτό αποτελεσματικότητα και θετική στάση απέναντι στην προσφερόμενη τεχνολογία

14 Θεωρητικές προσεγγίσεις για τη χρήση του διαδικτύου In 3 of 13 paper discussing carers internet use 1. Wilson s model of general information-seeking behaviour (Li, 2015) 2. Law of attrition by Eysenbach, Andersen Behavioral Model of Health Service Utilisation 4. Venkatesh s Unified Theory of Acceptance and Use of Technology 5. Modified Stress Process Model: adding Health related Internet use (Kim, 2012)

15 Νόμος της απόρριψης τεχνολογικών καινοτομιών, Eysenbach, 2005 Ποσότητα καικαταλληλότητα της πληροφορίας Διαδικασία συμμετοχής- καταλληλότητα χρηστών Ευκολία στη διακοπή χρήσης Χρησιμότητα καιελκυστικότητα εφαρμογών Κινητοποίηση από τους ερευνητές Προσωπική επικοινωνία Θετική ανατροφοδότηση Παρατηρήσιμα οφέλη Δεν υπάρχουν προσωπικά έξοδα Εργασία καιχρόνος πουαπαιτείται Ανταγωνιστικές παρεμβάσεις Επίδραση ομάδας Εμπειρία του χρήστη Εξωτερικά γεγονότα

16 Θεωρία της χρήσης και της αποδοχής της τεχνολογίας Προσδοκία για τη βελτίωση της απόδοσης Προσδοκία για τη προσπάθεια που απαιτείται Διαθέσιμη υποστήριξη Κοινωνική επίδραση για τη χρήση της τεχνολογίας Venkatesh,2003

17 Προφίλ των χρηστών Παράγοντες που επηρεάζουν τη χρήση του Διαδικτύου από τους Φροντιστές Η ηλικία, Η σχέση με τον ασθενή το κοινωνικοοικονομικό επίπεδο, εκπαίδευση, ώρες φροντίδας, ηλικία ανθρώπου με άνοια Blackburn et al, 2005; Kim, 2015 ; Li, 2015, Chiu et al, 2010, Lam & Lam,2009

18 Τρόπος χρήσης Τι αναζητούν οι Φροντιστές στο Διαδίκτυο ενημέρωση για προσωπική χρήση: s, chat sites (61%) γενική αναζήτηση στο διαδίκτυο (56%) κρατικές υπηρεσίες (40%) Lam & Lam, 2009 Ενημέρωση για την υγεία, πρακτικά ζητήματα, νομικά και οικονομικά θέματα ( Kernisan et al, 2010, Boots et al, 2014)

19 Η χρήση του Διαδικτύου σε Ελλάδα και Κύπρο 45% των νοικοκυριών στην Ελλάδα και 56% στην Κύπρο χρησιμοποιούν καθημερινά το διαδίκτυο Στην Ελλάδα (Hellenic Statistical Authority, 2015): 65% έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο Κύριος λόγος μη χρήσης του διαδικτύου είναι η έλλειψη των δεξιοτήτων Στην Κύπρο (Millioni et al, 2015), Το 2014 σχεδόν όλοι είχαν πρόσβαση στο διαδίκτυο Κύριος λόγος μη χρήσης του διαδικτύου είναι η έλλειψη ενδιαφέροντος και δεξιοτήτων Στην ομάδα ετών υπάρχει αύξηση της χρήσης του διαδικτύου από το 2012 στο Δεν είναι αυτή η περίπτωση και για τις ηλικιακές ομάδες και Το 9,6% αναζητάει πληροφορίες για την υγεία σε εβδομαδιαία βάση, ενώ το 43% δεν έχει ψάξει ποτέ για πληροφορίες για την υγεία.

20 Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες στην Ελλάδα InformCare Μία πλατφόρμα για φροντιστές, διαθέσιμη σε 23 γλώσσες και σε 27 χώρες Set Care e-learning programme Πρόγραμμα για την εκπαίδευση έμμισθων και οικογενειακών φροντιστών σε Ελλάδα και Βουλγαρία

21 Υπηρεσίες Τηλε- εκπαίδευσης Ηλεκτρονικής υπηρεσίες ενίσχυσης των νοητικών λειτουργιών (SOCIABLE, HERA, κα) grandparents & grandchildren Apps4Carers

22 Apps4Carers Νέα εφαρμογή για κινητά για φροντιστές ανθρώπων με άνοια

23 Στόχος του προγράμματος Η δημιουργία μίας καινοτόμου εφαρμογής για κινητά τηλέφωνα για φροντιστές ώστε να υπάρχει πρόσβαση σε όλες τις διαθέσιμες ηλετρονικές πηγές υποστήριξης των ανθρώπων που φροντιζουν Θα περιλαμβάνονται εφαρμογές και ιστοσελίδες: Διαχείριση Φροντίδας Ενημέρωση Επικοινωνία

24 Συμμετέχουσες χώρες Σουηδία: το Πανεπιστήμιο Linnaeus της Σουηδίας, Ιταλία: Anziani e non Solo και το Ινστιτούτο έρευνας και θεραπείας Ηλικιωμένων Ελλάδα: Singular Logic Πορτογαλία: Virtual Campus Κύπρος: Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου Συνεργαζόμενος φορέας: Εταιρεία Νόσου Alzheimer & Συναφών Διαταραχών Αθηνών

25 Η ερευνητική ομάδα του ΤΕΠΑΚ αποτελείται από τους: Δρ. Ευριδίκη Παπασταύρου, Επίκουρη Καθηγήτρια, Τμήμα Νοσηλευτικής, Δρ. Παναγιώτα Ανδρέου, Ερευνητική Συνεργάτη, κ. Αρετή Ευθυμίου και κ. Μελίνα Ευριπίδου, Υπ. Διδάκτωρες και Ερευνητικοί Συνεργάτες, Δρ. Θεολογία Τσίτση

26 Kick off Meeting Apps4Carers Νοεμβρίου 2016

27 Εφαρμογές στην Ελλάδα και Κύπρο Σημαντική έλλειψη εφαρμογών στα ελληνικά για την υποστήριξη των ανθρώπων πουφροντίζουν 19 εφαρμογές που αφορούν σε: υπενθύμιση λήψης φαρμάκων εύρεση εφημερευόντων νοσοκομείων και φαρμακείων, εφαρμογή για την προσβασιμότητα με αναπηρικό καρατσόκι, εφαρμογή για την απλοποίηση της οθόνης του κινητού ημερολόγιο για το διαβήτη, 1 φορουμ από Alzheimer Society UK Εφαρμογή για την μέτρηση ζωτικών σημείων Εφαρμογή ενημέρωσης για καρδιολογικά νοσήματα

28 Προτάσεις για το μέλλον Aξιολόγηση των αναγκών φροντιστών για νέες τεχνολογίες Διερεύνηση εκπαιδευτικών αναγκών σε σχέση με αυτές τις τεχνολογίες Δημιουργία υπηρεσιών αξιόπιστων, φιλικών προς το χρήστη και βιώσιμων

29 Ευχαριστώ για την προσοχή σας!