عالئم روی چوب موازنه پرداختند. براي محاسبه توان عضالني مفاصل اندامهای واژههای کليدی: دستورالعمل آموزشی تصويرسازی توجه سالمندی توان

Transcript

1 نشریة پژوهش در رفتار حرکتی دانشگاه الزهرا )س( شمارة 1 بهار و تابستان 1392 ص اثر نشانههای کالمی بينايی درونی و بیرونی طی تمرين ذهنی راه رفتن بر کینتیک اندام تحتانی سالمندان غیرفعال در مقایسه با سالمندان فعال زهرا ابراهیمیحق ]1[ * حیدر صادقی ]2[ افخم دانشفر ]3[ ]1[ کارشناس ارشد دانشگاه آزاد اسالمی واحد تهران مرکز )نویسندة مسئول( تلفن: نشانی پست الکترونیکی: zahra_ebrahimi_hagh@yahoo.com ]2[ استاد دانشگاه خوارزمی ]3[ استادیار دانشگاه الزهرا )س( تاریخ دریافت: 1392/4/19 تاریخ پذیرش: 1392/5/12 چکیده تحقيق حاضر با هدف بررسي اثر نشانههای کالمی بينايی درونی و بیرونی طی تمرينات ذهنی راه رفتن بر توان مکانيکي عضالت اندامهای تحتانی س المندان غيرفعال و مقایس ه با سالمندان فعال انجام شد. بدين منظور 4 سالمند 6 تا 8 س اله )2 فع ال و 2 غيرفعال( به طور هدفدار انتخاب ش ده و در يک طرح پیش آزمون و پس آزمون گروههای همس ان ش رکت کردند. پس از تمرينات اوليه تصويرس ازی شرکتکنندهها بر اس اس امتياز پرسشنامه MIQ-RS به دو گروه همسان تقسيم شده و به 5 جلسه تصويرسازی راه رفتن روی چوب موازنه با نش انههای کالمی بينايی بیرونی و درون ی در مورد حرکات اندام تحتانی يا عالئم روی چوب موازنه پرداختند. براي محاسبه توان عضالني مفاصل اندامهای تحتان ی در پيشآزمون و پسآزم ون از دوربينهاي تحليل حرکت و صفحه نيرو استفاده ش د. مطابق نتايج تحليل واريانس دو عاملی ترکيبی چند متغيری اث ر اصلی آزمون برای مفص ل زانو و لگن معنیدار ب ود ) p>/25 ( ولی اثر اصلی نش انهها و همچنين اثر متقابل آن دو ب ر توانهای عضالنی معنیدار نبود )/25>p(. بنابراين 5 جلس ه تصویرس ازی باعث افزايش توان عضالت زانو و لگن می ش ود ولی جهتدهی توجه به نشانههای درونی و بيرونی تفاوتی را ايجاد نمیکند. واژههای کليدی: دستورالعمل آموزشی تصويرسازی توجه سالمندی توان مکانيکی گامبرداری.

2 24 سالمندان رفتن راه کینتیک بر بينايی کالمی نشانههای اثر مقدمه هب سالگی 6 تقويمی سن رشدی طبقهبندیهای در که است انسان زندگی از دورهای 1 سالمندی افزايش و بهداشت وضعيت بهبود مواليد کاهش دليل به سالمندان جمعيت میگيرد. بر در را بعد جمعيت از نفر ميليون 6 حدود 22 سال در که طوري به است افزايش حال در زندگي به اميد دو به 25 سال در رقم اين که ميش ود بيني پيش و داده تش کيل س ال 6 باالي افراد را جهان هزينههای افزايش به مربوط نگرانی 22(. 2 جهانی بهداشت )سازمان میيابد افزايش نفر ميليارد رفتن راه است. نموده ترغيب سالمندان روی گسترده تحقيقات به را متخصصان جامعه از قشر اين خود به را انسان روزمره حرکتي فعاليتهای بخش بيش ترين پايه جابجايی مهارت يک عنوان به مشکالتي با س المندي دوره در که مهارت اين 24(. همکاران و )گوردون ميدهد اختصاص اين روزمره امور انجام در استقالل به دستيابي ميزان تعيين براي شاخصي عنوان به ميش ود همراه در تعادل و کنترل کمبود 1387(. رجبي نقينژاد )صادقي ميش ود محس وب جامعه از گروه پرینس )صادقی ميشود محسوب سقوط بالقوه عامل يک سالمند مردان و زنان رفتن راه طول وضعيت کنترل و تعادل حفظ در درگير فرايندهاي کارايي سالمندي در 21(. االرد و زابجک تجربه میشود. منتج خوردن زمين احتمال افزايش به که مييابد کاهش عضالنی قدرت مثل قامت سطح کاهش و اجتماعي انزواي سبب نهايت در و ميگردد رفتن راه از ترس باعث خود افتادن 212(. ایساکس و )پین ميشود زندگي کيفيت کينماتيکی و کينتيکی اطالع ات از حاصل عضالني توان که اس ت داده نش ان تحقيقات 22( همکاران و )صادقی ميباشد فرد توسط تحتاني اندام کنترل توانايي براي خوبي شاخص مثال عنوان به است. گرفته قرار بررسی مورد سالمندان پويای تعادل به مربوط پژوهشهای در و اتکای زمان و کوتاهتر گام طول دارای مس ن افراد که کردند گزارش )199( همکاران و وينتر جوان افراد با مقايس ه در پا کف روي بر کاملتر فرود و کمتر رفتن جلو توان طوالنیتر دوگانه ران دورکننده عضالت در عضالن ي ضعف که دريافتند )1992( همکاران و مکراي هس تند. ارتباط رفتن راه و حرکت هنگام در افتادن خطر با پا مچ فلکس ور دورس ي و زانو بازکننده و خم س المند زنان در رفتن راه الگوهاي بر بدنی تمرين انواع مطالعه با )1996( همکاران و لورد دارد. عضالت قدرت جمله از آن به وابسته پارامترهاي و رفتن راه سرعت ميتواند تمرين که دريافتند پارامترهاي روي بر را رفتن راه سرعت و سن تاثيرات )1998( همکاران و کريجن دهند. افزايش را بر سرعت و سن که داد نشان آنها نتايج کردند. بررسي بالغ جوان و توانا س المند 31 بيومکانيکي مچ توان ولی نداشت اثر پا مچ فلکشن پلنتار و لگن قدامي تيلت ران کردن باز حداکثر پارامترهای که کردند بيان )21( همکاران و صادقي گرفت. قرار رفتن راه مختلف سرعتهاي تاثير تحت پا 1. Ageing 2. World health organization

3 25 زهرا ابراهیمیحق حیدر صادقی افخم دانشفر در سالمندان توان عضالت ساجيتالي ران است که دوره اتکا و تعادل در حين راه رفتن را نسبت به افراد جوانتر تحت تاثير قرار ميدهد. نتايج تحقيق صادقي و همکاران )24( نشان داد که عالوه بر اهميت کنترل تعادل در راه رفتن شرکتکنندههاي سالمند سالم فعاليت عضالني نقش مهمي را در جلو راندن بدن دارد. به نظر میرسد عدم تقارن راه رفتن در سالمندان مربوط به توليد انرژي متفاوت اندامهای تحتاني در پيشروي است درحالي که هر دو اندام همکاري مشابهي را در وظيفه کنترل تعادل ايجاد ميکنند. کرکوود و همکاران )27( نيز مطالعهای برای تعيين دامنه حرکت گش تاور نيرو توان و کار مکانيکي انجام شده توسط مفاصل ران و زانوی سالمندان انجام دادند. نتایج تحقيق آنها نشان داد که کل نيروی توليد شده توسط مفصل ران در حين راه رفتن بزرگتر از مفاصل زانو بود. در مطالعهای دیگر رييس و همکاران )28( تاثير تمرينات وايبريشن 1 بر توان و قدرت )ظرفيت توليد نيرو( ايزوکنتيک خمکنندهها و بازکنندههای ران زانو و مچ پای سالمندان را بررس ی کرده بهبود معنیداري را در توان و قدرت پلنتار فلکسورهاي مچ پا مشاهده کردند اما هيچ تفاوت معنیداري در قدرت و توان خم و بازکنندههای ران مشاهده نکردند. این در حالی ب ود که توان خم و بازکنندهه ای زانو بهبود يافت ولی قدرت آن تغيي ر معنیداری پیدا نکرد. در تحقيق ي که موناکو و همکاران )29( انجام دادن د پارامترهاي قدم و حداکثرهاي الگوي کينماتيکي و کينتيکي دو گروه جوان و سالمند سالم مورد مقايسه قرار گرفت. يافتهها نشان داد که توان کانسنتريک ران و زانوی سالمندان در طول دوره اتکا بيشتر از جوانان بود. ولی کينتيک پلنتار فلکسورهاي مچ سالمندان کمتر از جوانان بود. هر چند که تحقيقات بسياری اثر انواع مداخالت فيزيک ی بر توان عضالنی را تايي د کردهاند ولی اثر مداخلههای ذهنی بر اين متغير خصوصا طی گامبرداری بسيار محدود است. در حيطه روانشناسي ورزش تمرين ذهني 2 و به طور خاص تصويرسازی ذهنی از مهارتهاي رواني محسوب ميشوند که به دلیل تاثیر آن بر عملکرد حرکتی انسان خصوصا سالمندان بسيار مورد توجه محققان واقع شده است )سلمانیان و فرخی 1387(. تصويرسازی ذهني عالوه بر اين که براي یادگیری يک مهارت جديد س ودمند اس ت ممکن است براي بازآموزي يک مهارت و همچنين بهتر ش دن اجراي مهارت در توانبخش ي نيز مفيد باشد. ش واهد علمي از تاثير آشکار تصويرس ازي ذهني بر اجرا و يادگيري مهارتهاي حرکتي حماي ت ميکنند )فلتز و الندرس 1983 فلت ز الن درس و بک ر 1988 مورف ی 1994 وینبرگ و گلد 23(. تصويرس ازی ذهنی يا به صورت خودتنظيم توس ط ورزش کار يا بيمار و يا توسط مربی يا درمانگر با استفاده از دستورالعملهای آموزشی و يا نشانههای کالمی يا بينايی مختلف هدايت میشود. نقش جهتدهی توجه با اس تفاده از دس تورالعملها يا نش انههای کالمی يا بينايی در تمرينات جسمانی به کرات 1. Vibration 2. Mental training

4 26 سالمندان رفتن راه کینتیک بر بينايی کالمی نشانههای اثر 2 کارلس ون و ولف نوین مک 1997 ویهلت و )ولف اس ت گرفته قرار بررس ی مورد اجراي و يادگيري سرعت ميزان تحقيقات اين اساس بر 213(. اندرسون و مگیل 212 ولف خود بر توجه كردن متمركز دروني توجه كانون دارد. فرد 1 توجه کانون به بستگي مهارت بهينه فرد حركت اثرات بر توجه كردن متمركز بيروني توجه كانون و است اجرا حين در بدن حركات نسبت بيرونی توجه کانون اثر برتری توجه کانون به مربوط تحقيقات از بسياری است. محيط بر که تحقيقي در 212(. )ولف دادهاند نش ان حرکتی مهارتهای يادگيری و اجرا بر را درونی به رفتن راه با رفتن راه بينايي و حرکتي تصويرس ازي دادند انجام 27 س ال در همکاران و باکر افزايش حرکت زمان مسير عرض کاهش و طول افزايش با که داد نشان نتايج شد. مقايسه واقعي به نسبت واقعي حرکت و حرکتي تصويرس ازي در حرکت زمان بر مس ير پهناي تاثير اما يافت تصويرسازی طی توجه کانون مطالعه با )28( کالياري بود. قويتر بس يار بينايي تصويرس ازي به مرتبط و حرکت بيروني اثرات روي ذهني تمرينات تمرکز اگر دريافت مبتدی نوجوان ان در مسير )مثل دورتر اثرات روي بر تمرکز از س ودمندتر باشد راکت( حرکت مس ير )مثل تکنيک کانون بکارگيري که داد نشان 21 سال در کوهن تحقیقات نتايج است. توپ( ش ده پيشبيني و رفتن راه س رعت بر معنیداري تاثيرات آنها از اس تفاده عدم به نس بت بیرونی و درونی توجه معنی تفاوت توجه کانون نوع دو بين ولی داشت 3 قدم زمان تغييرات و 2 رفتن راه پايداري نسبت کالمی نشانههای از استفاده اثر روی بر محدودی مطالعات که اين به توجه با نداشت. وجود داری حرکتی عملکرد بر ذهن ی تصويرس ازی طی توجه کانون تغيير برای بیرونی و درون ی بيناي ی از استفاده اثر بررسي هدف با حاضر تحقيق اس ت ش ده انجام بيومکانيکی پارامترهای خصوصا رفتن راه ذهنی تصويرس ازي تمرينات دوره يك طی بیرونی و درونی بينايی کالمی- نش انههای و گامبرداری حین س المندان تحتانی اندامهای عضالت مکانيکي توان بر توجه کانون تغيير برای شد. انجام فعال سالمندان در مربوطه پارامتر با مقايسه روش سالمند زن 1 و مرد )1 سالمند 4 تجربی نيمه تحقيق اين شرکتکنندههای شرکتکنندهها: بودند سال 68/45 ± 5/57 سن ميانگين با فعال( توانای سالمند زن 1 و مرد و 1 غيرفعال توانای فعاليتهاي انجام و رفتن راه به قادر مستقل طور به که ساله 6-8 تهراني سالمندان جامعه از که از پس پژوهش هدف و ماهيت به توجه با شدند. انتخاب هدفدار صورت به بودند خود روزانه شهر پارکهاي سطح در تهران شهر جهانديدگان کانون طريق از پژوهش در ش رکت فراخوان 1. Attentional focus 2. Gait stability ratio 3. Step time variance

5 27 زهرا ابراهیمیحق حیدر صادقی افخم دانشفر تهران و از بين چهارصد داوطلب س المي که قصد شرکت در مطالعه حاضر را داشتند تعداد 4 نفر واجد شرايط بودند که با اعالم رضایت خود و مجوز پزشک مربوطه از خانه سالمت پارک تسليحات انتخاب شدند. در گروه فعال میانگین شاخص توده بدن )3/9 ±( 28/2 وزن )11/2 ±( 74/3 کيلوگرم و قد )/9 ±( 1/62 متر و در گروه غيرفعال میانگین شاخص توده بدن )3/8 ±( 26/3 وزن )1/6 ±( 68/2 کيلوگرم و قد )/9 ±( 1/61 متر بود. هيچکدام از شرکتکنندهها س ابقه قبلي بيماريهاي اسکلتي- عضالني و عصبي دردهاي محدود کننده فعاليتهاي روزانه مشکالت شنوايي بينايي و سيستم دهليزي پارکينسون مشکالت ذهني و عدم هوشياري آلزايمر و يا بيماريهاي مزمن استخواني )ارتوپدي( مثل آسيب يا جراحي جديد که الگوي راه رفتن آنها را تحت تاثير قرار بدهد نداشتند. ابزار: براي تعيين سابقه سالمتي شرکت کنندهها از پرسشنامه اطالعات فردی )پزشكی/ سالمتي/ تغذيه اي( و گزارش پزشک خانه سالمت استفاده شد. به منظور تعيين سالمندان فعال و غيرفعال پرسشنامه فعاليت بدنی بك 1 )بک بورنما و فریجترس 1982( شامل 16 سؤال 4 3 و 5 ارزشی در س ه بخش فعاليتهای شغلی ورزش ی و اوقات فراغت طی 12 ماه گذشته مورد استفاده قرار گرفت. اعتبار نس بی اين پرسشنامه بر اساس يادداش تهای روزانه در افراد 2 تا 7 ساله در حد متوس ط و پايايی زمانی هر س ه بخش آن در حد خوب )/7 تا /9( گزارش شده است )پولز و همکاران 1995(. طی بررس ی اعتبار همزمان اين پرسش نامه در مقايسه با روش آب نشاندار در س المندان اين پرسشنامه برای طبقه بندی س المندان به گروههای فعال و غيرفعال مناسب معرفی ش ده است. در ايران اين پرسشنامه ترجمه ش ده و اعتبار منطقی )صوری( آن بررسی شده است )آذرپيرا 1389(. پرسشنامه تجديد نظر شده تصويرسازی حرکت )MIQ-RS( 2 )گرگ هال و باتلر 21( به منظور سنجش توانايي تصويرسازي شرکتکنندهها و معياری برای شروع تمرينات اصلی استفاده شد. اين پرسشنامه شامل هفت فعالیت است که فرد بايد پس از انجام واقعی حرکات آنها را به دو صورت بینایی و حس حرکتی تصويرسازی کند. باتلر و همکاران )212( اعتبار سازه پايايی زمانی و ثبات درونی اين پرسشنامه را برای افراد دچار سکته و افراد ميانسال تا سالمند توانا تاييد کردند. اعتبار منطقی و محتوايی نسخه فارسی پرسشنامه پس از ترجمه با نظر چند متخصص بررسی شد. ابزار اندازهگيری متغير وابس ته يعنی پارامترهای الزم برای محاسبه توان مکانيکی عضالت ش امل سيستم تحليل حرکت 3 س هبعدي دارای دو صفحه نيرو 4 از نوع Kistler با فرکانس 1 1. Baecke Questionnaire of physical activity 2. Movement Imagery Questionnaire-Revised 3. Motion analysis system 4. Force plate

6 28 سالمندان رفتن راه کینتیک بر بينايی کالمی نشانههای اثر با هرتز 12 فرکان س با VICON 46 م دل IR دوربين 6 س وئيس کش ور س اخت هرتز بود ش ده همزمان نيرو صفحههاي با که قرمز مادون فتوس ل سيس تم و opto track تکنولوژي کنند. دنبال را آنها حرکت ميتوانستند دوربينها که بود 1 1cm شبرنگ 1 نشانگر چند همچنين کردن ليلي پا با ت وپ کردن ش وت آزمون چهار انجام با ابتدا پيشآزمون در اجرا: شيوة و )صادقي ش د شناس ايی برتر تحتانی اندام پا جفت حالت از رفتن راه ش روع و پله از رفتن باال ساق پا شامل قس متي چهار مدل يک از برتر تحتانی اندام مارکرگذاري براي 1997(. همکاران براي و آخرومي( )زائده شانهها جانبي لبه روي مارکر يک تنه براي ش د. اس تفاده تنه و ران پا خاصره س تيغ خارجي لبه و خاصره فوقاني قدامي- خار روي مارکر دو خاصره لگن شناس ايي ران بزرگ تروکانتر و ران مياني خلفي- ران مياني قدامي- سمت روي مارکر سه شد. گذاش ته سمت ران خارجي کنديل اپي راس روي مارکر سه همچنين شد. استفاده ران شناس ايي براي و سه پا کف شناسايي براي شود. معلوم پا ساق تا شد داده قرار ساق مياني خلفي- و مياني قدامي- داده قرار انگش تي - پايي کف مفصل پنجمين کناري لبه و پاش نه خارجي قوزک روي مارکر شروع از پيش ش د. نظرگرفته در اندام روی ش ده بيني پیش مارکر مرکز از اندازهگيريها ش د. با اطالعات جمعآوري حال در نيرو صفحه دو ش د. کاليبره حرکت مس ير فضاي اندازهگيري عرض و متر سه طول به کفپوش ي با که رفتن راه مس ير ميانه در متر( )/6 طبيعي گام يک فاصله گرفت. قرار بود شده مشخص متر 6 4 ابعاد به اتاقي در زمين روي بر متر 2/1 رفتن راه مسير بروند. راه مس ير طول در دلخواه س رعت با شد خواس ته ش رکتکنندهها از تماس نيرو صفحه با و بروند راه راحتي به دهد اجازه شرکتکنندهها به تا بود شده طراحي طوري شرکتکنندهها طبيعي رفتن راه عملکرد بر مبتني دادهها آوري جمع زمان مدت باش ند. داش ته هار به شروع دادهها جمعآوري شروع از قبل شرکتکنندهها بود. متوالي( گامبرداري )دو-چرخه تا شد داده فشار دادهها ثبت کلید شد مدرج فضاي وارد شرکتکننده که هنگامي کردند. رفتن تصويرسازی توانايی سپس ثانيه(. 4 )تقريبا کند جمعآوري را اطالعات که بدهد اجازه سيستم به )MIQ-RS( حرکت تصويرس ازی شده تجديدنظر پرسش نامه از استفاده با غيرفعال س المندان جلسه در متوسط از کمتر تصويرسازی توانايی دارای افراد پرسشنامه امتياز اساس بر شد. ارزيابی را پرسشنامه مجددا و قرارگرفتند تصويرسازی اوليه تمرينات و آموزش تحت پيشآزمون از بعد غيرفعال سالمندان سپس يافت. ادامه متوسط حد به آنها رسيدن تا تصويرسازی تمرين کردند. پر درونی بينايی - کالمی نشانههای با تصويرسازی همسان گروه دو به تصويرسازی توانايی اساس بر حالت به سالمت خانه در غيرفعال سالمندان تجربی دستکاری دوره طی شدند. تقس يم بيرونی و 1. Marker

7 29 دانشفر افخم صادقی حیدر ابراهیمیحق زهرا يک که ارگونومي آزمايشگاه در رفتن راه مس ير تصوير آنها از يک هر به و گرفته قرار نشس ته بود شده طراحی آن وسط در طبيعی( گام پهنای اندازهی به )تقريبا سانتیمتر 3 پهنای به موازنه ارائه دستورالعملهای اساس بر و بسته را ها چشم که شد درخواست ها آن از و ش د داده نمايش کنند نگاه مسير به خود چشم زاويه از که شد خواسته دروني نشانه گروه از کنند. تصويرسازی شده موازنه روي بر رفتن راه حين در را خود بلند های گام برداشتن و جلو به ران حرکت بر تمرکز با و تمرکز با و کرده نگاه مسير به خود چشم زاويه از که شد خواسته بيروني نشانه گروه از کنند. تصور تصور موازنه روي بر رفتن راه حين در را خ ود آنها کنار در نهادن گام و موازنه کنار عالئم ب ر تصويرسازي تمرينات بود. شده طراحی طبيعي گام طول اندازه به يکسان فواصل در عالئم کنند. 2 مدت به جلسه هر و متفاوت روزهاي در جلسه 5 طول در میشد هدايت آزمونگر توسط که دو هر به گروهی طور به تکرارها میان استراحت دقیقه یک و دستورالعمل تکرار بار پنج با دقيقه رفتن راه تصويرس ازی از تکليفی بين انتقال آزمون يک واقع در که ش د. داده گروه انجام تمرين جلسه آخرين از پس ساعت 48 بود زمين سطح روی واقعی رفتن راه به موازنه روی گرفت. قرار سنجش مورد پيشآزمون با مشابه دقيقا عضالنی توان و شد اطالعات از استفاده )با )M( عضله خالص گش تاور حاصلضرب از )P( عضله لحظهاي توان رد دوربینها( اطالعات از اس تفاده )با )ω( مفصل زاويهاي س رعت و دوربینها( و نیرو صفح ه سرعتهاي و مفصلي گشتاورهاي شد. محاس به )P=M.W( رفتن راه چرخه در اتکا مرحله طول سرعت که وقتي توان کاهش که حالي در ميدهد نتيجه را توان توليد همسو عملکننده زاويهاي ره بدن جرم به نسبت نیز عضله توانهاي ميآيد. بدست هستند جهت خالف گشتاور و زاويهاي شدند. نرماليزه شرکتکننده استفاده با حداکثر توان 9 بر غيرفعال گروههای تصويرس ازی در نش انهها نوع اثر آماری: روش و آزمون عامل س نجش تکرار با چندمتغيری آزمون( 2 در گروه )2 عاملی دو واريانس تحليل از رد يکطرفه واريانس تحليل از استفاده با فعال سالمندان با غيرفعال گروههای مقايسه شد. بررسی /5 p معنیداری سطح نتايج - کولموگروف )آزم ون ش ده اندازهگيري متغيرهاي توزيع ب ودن طبيعي فرض پيش آزم ون و )گروه مستقل متغيرهای سطوح از يک هر در وابسته متغيرهای توزيع که داد نشان اسميرنوف( پيشفرض )F )/98 786/8( /983= ) p=/456 ا باکس آزمون نتايج )/5>p(. است طبيعی آزمون( )/5>p(. کرد تاييد را واريانسها همگنی فرض پيش لوين آزمون نتايج و کوواريانسها همگنی

8 2 اη 2 اη /32=p ا p=/71 p=/35 3 اثر نشانههای کالمی بينايی بر کینتیک راه رفتن سالمندان مفصل مچ پا: همانطور که در ش کل 1 ديده میش ود پسآزم ون و همچنين اختالف درون گروهی توان مکانيکی مچ پا طی تصويرسازی با نشانه درونی بيشتر از نشانه بيرونی بود ولی نتايج تحليل واريانس دو عاملی ترکيبی چندمتغيری نشان داد که اثر اصلی گروه )/16= 2 اη ا )13 2( F( و همچني ن اث ر متقاب ل گروه و 13( )2 )F و آزم ون =/5( ا ا =/35 =1/25 )13 2( F( معنیدار نيس ت. نتاي ج تحليل واريانس دو عاملی آزم ون )/15= ا ا 1/14= ترکيبی چند متغيری تفاوت معنیداری را بين گروههای غيرفعال و فعال نش ان نداد )/346=p.)F )4 62( =1/141 ن ن د )4/34 فعال بیرونی درونی فعال بيرونی درونی A2S ) =1/141 A1S وات/کیلوگرم شکل 1. ميانگين توان مکانیکی مچ پا در دوره اتکا در صفحه ساجیتال برای گروه فعال و گروههای نشانه درونی و بیرونی. )A A1S مخفف مفصل مچ پا عدد بیانگر فاز و S مخفف صفحه ساجیتال( معرف اولین توان حداکثر در مفصل مچ پا بوده که مقدار آن به لحاظ جذب نیرو توسط درسی فلکسورها منفی در نظر گرفته میشود و A2S معرف دومین توان حداکثر در مفصل مچ پا بوده که مقدار آن به لحاظ تولید نیرو توسط پلنتارفلکسورها مثبت در نظر گرفته میشود. مفصل زانو: همانطور که در شکل 2 ديده میشود و همچنين اختالف درونگروهی توان مکانيکی زانو طی تصويرس ازی با نش انه درونی برای هر چهار شاخص KS تا K3S بيشتر از نش انه بيرونی ب ود ولی نتايج تحليل واريانس دو عاملی ترکيب ی چندمتغيری اثر اصلی گروه )13 2( F( و همچني ن اث ر متقابل گروه و آزم ون )/43= 2 اη ا )/955= 2 اη ا p=/977 ا /17= را معنیدار نشان نداد. فقط اثر اصلی آزمون معنیدار بود )/783= 2 اη F( 2( )13 =1/521 p=/276 )13 2( F(. آزم ون تعقيب ی تحليل واريانس يکطرفه ب رای اثر اصلی آزمون =8/16 p=/5 نش ان داد که توان مکانيکی زانو در K3S به طور معنیداری بيشتر از پيشآزمون بود )12 1( F ( ولی تفاوت بين پيشآزمون و توان مکانيکی برای =/3( 2 اη ا p=/4 =5/15 KS تا K2S معنیدار نبود )/5<p(. نتايج تحليل واريانس دو عاملی ترکيبی چندمتغيری تفاوت.)F )8 56( معنیداری را بين گروههای غيرفعال و فعال نشان نداد )/78=p /679= مفصل لگن: همانطور که در شکل 3 ديده میشود و همچنين اختالف درونگروهی توان مکانيکی لگن طی تصويرس ازی با نش انه درونی برای ش اخصهای H1S و H2S بيشتر از

9 p=/ K1S =4/11 زهرا ابراهیمیحق حیدر صادقی افخم دانشفر شان نداد )4/14 ی چندمتغیری تفاوت معنیداری را بین گروهه.5.4 K2S فعال فعال بيرونی بیرونی درونی درونی وات/کیلوگرم فعال بيرونی درونی میانگین توان مکانیکی زانو در دوره اتکا در صفحه س KS K3S فعال بیرونی درونی وات/کیلوگرم شکل 2. ميانگين توان مکانیکی زانو در دوره اتکا در صفحه ساجیتال برای گروه فعال و گروههای نشانه درونی و بیرونی. KS ا) K مخفف مفصل زانو عدد بیانگر فاز و S مخفف صفحه ساجیتال( و K2S به ترتیب معرف ابتداییترین و دومین توان حداکثر عضالت خمکننده زانو بوده که به دلیل تولید نیرو مثبت K1S و K3S به ترتیب معرف اولین و سومین توان حداکثر عضالت بازکننده زانو بوده که به دلیل جذب نیرو منفی در نظر گرفته میشوند. نشانه بيرونی بود. بر اساس نتايج تحليل واريانس دو عاملی ترکيبی چندمتغيری اثر اصلی آزمون /4=p و آزمون )/5= 2 اη ا اثر متقابل گ روه و همچني ن F( 2( )13 )/57= 2 اη ا ا 5/19=.)F )2 13( 1/24= /34=p معنیدار بود ولی اثر اصلی گروه معنیدار نبود )/24= 2 اη ا F( 2( )13 =4/ نتاي ج آزمون تعقيبی تحليل واريانس يک طرفه برای اثرات اصلی آزمون و اثر متقابل فقط برتری 14( )1 )F و معنیدار H2S را نس بت به پيشآزمون نش ان داد )/3= 2 اη ا /3=p 5/8= س اير تفاوتها معنیدار نبود )/5>p(. تحليل واريان س دو عاملی ترکيبی چندمتغيری تفاوت.)F )6 6( معنیداری را بين گروههای غيرفعال و فعال نشان نداد )/116 =p 1/79= بحث و نتیجهگیری هدف از اجرای این تحقیق بررسی اثر تمرینات تصویرسازی با نشانههای کالمی- بينايی درونی و بيرونی بر توان مکانیکی اندامهای تحتانی س المندان غیرفعال در حین راه رفتن و مقایس ه آن با س المندان فعال بود. مطابق نتايج تمرینات تصويرس ازی با نشانههای کالمی- بينايی بر توانهای K3S )حداکث ر توان بازکنندههای زان و( و H2S )حداکثر ت وان خمکنندههای لگن( اثر مثبت معنیدار داشت و مقادير آن را تا حد سالمندان فعال افزايش داد ولی طی دوره تجربی در سایر توانهای مکانیکی مفاصل لگن زانو و مچ پای سالمندان در صفحه ساجيتال طی دوره اتکا تغيير معنیداری ايجاد نش د. برای طی کردن مس افتی معین از طريق راه رفتن به همکاری گروههای

10 اثر نشانههای کالمی بينايی بر کینتیک راه رفتن سالمندان 32 H1S فعال بیرونی درونی وات/کیلوگرم H2S فعال بیرونی درونی وات/کیلوگرم H3S شکل 3. ميانگين توان مکانیکی لگن در دوره اتکا در صفحه ساجیتال برای گروه فعال و گروههای نشانه درونی و بیرونی. H1S ا) H مخفف مفصل لگن عدد بیانگر فاز و S مخفف صفحه ساجیتال( معرف اولین توان حداکثر عضالتبازکنندهرانوH3S معرفسومینتوانحداکثرعضالتچرخانندهخارجیرانبودکهبهعلتتولیدنیرو هردومثبت در نظر گرفته شدند H2S معرف دومین توان حداکثر خمکننده ران بود که به دلیل شرکت در جذب نیرو منفی منظور گرديد. مختلف عضالنی نیاز اس ت و میزان خم شدن باز شدن دور شدن و نزدیک شدن برای برداشتن ی ک گام به میزان قدرت عضالنی و توان مفاصل بس تگی دارد. نتایج ما از فرضیه توزیع مجدد مرتبط با س ن در خصوص کینتیک مفاصل پ ا 1 )دی ویتا و هورتوباگ ی 2( که بیانکننده افزایش درگيری عضالت اکتنس ور نزدیک به تنه و کاهش درگيری عضالت دور از تنه در اثر فرايند س المندی است حمایت میکند. به عبارت ديگر جهت رش د حرکتی که در دوره نمو مرکزی محيطی است طی سالمندی معکوس میشود )گاالهو اوزمون و گودوی 211(. در مطالعه حاضر عضالت اکتنسور و فلکسور مچ پا که دور از تنه هستند در دوره اتکای راه رفتن کمتر درگیر ش دند و این ممکن است به علت استراتژی افزایش درگيری در عضالت بزرگتر و نزديک به تنه باشد. بنابراین يافتههای تحقیق ما با نتایج موناکو و همکاران )29( مبنی بر کاهش پارامترهای کینتیکی در مچ پا و کرکوود و همکاران )27( مبنی بر کاهش توان عضالت دیستال نسبت به پروگزیمال همسو بود. تف اوت در يافتههای تحقيق حاضر با نتاي ج تحقيقات لورد و هم کاران )1996( و رییس و همکاران )28( به طور قطع به نوع مداخله تمرينی ارتباط دارد که در تحقیق حاضر به ش کل تمرینات ذهنی صورت گرفته است. اگرچه این محققان تاثیر فعالیت بدنی را بر بهبود توان عضالت اندام تحتانی یا راه رفتن سالمندان مشاهده کردند در تحقیق حاضر تنها فعالیت ذهنی مورد بررسی قرار گرفت اما نتایج این تحقیق نیز بهبود در توان عضالت درگیر در راه رفتن سالمندان را نشان 1. Hhypothesis of an age-related redistribution of kinetics among leg joints

11 33 زهرا ابراهیمیحق حیدر صادقی افخم دانشفر داد. به نظر میرسد مطابق با نظریه عصبی- عضالنی )مگیل و اندرسون 213( تصویرسازی یک تکلیف دشوار گامبرداری مسیرهای اعصاب حرکتی را که در حین اجرای حرکت فعال میشوند هماهنگ کرده و باعث ایجاد فعالیت الکتریکی در عضالت درگیر می شود و این میزان فعالیت الکتریکی توان عضالت اندام تحتانی را افزایش داده است. نتایج مطالعه حاضر با يافتههای لیندن و همکاران )1989( مبنی بر اثر مثبت تصويرسازی راه رفتن روی موازنه ساختگی در بهبود راه رفتن متعادل سالمندان همخوانی داشت. در مورد نش انههای کالمی- بينايی نتایج تحقیق حاضر نشان داد اثر اصلی نشانه و اثر متقابل آن با آزمون بر توان مکانیکی اندام تحتانی س المندان غیرفع ال معنیدار نبود. به عبارت ديگر بين اثرات تصويرسازی با نشانههای درونی و بيرونی بر توان مکانيکی اندامهای تحتانی سالمندان غيرفعال تفاوت معنیداری وجود نداش ت. اين يافته ب ا نتايج کوهن )21( که تاثير نوع کانون توجه را بر راه رفتن سالمندان مورد بررسي قرار داد همخوانی داشت. از آنجایی که راه رفتن به عن وان یک مهارت خودکار منابع توجهی کمی را میطلبد یک ظرفیت توجهی باقیمانده برای انجام حرکات همزمان با آن در دسترس است اما اختالالت مربوط به سن در کنترل وضعیت بدن در سالمندان ممکن است این ظرفیت باقیمانده را کاهش دهد )الئسو هوک سيمونسن و ويت 28( و توجه به نش انههای کالمی- بینایی راه رفتن را برای آنان دشوار سازد. الئسو و همکاران )28( در مطالعه خود با استفاده از الگوی تکليف دوگانه براي یافتن تغييرات مرتبط با سن در اجراي راه رفتن اثر بيشتر تکاليف حرکتي توجه طلب را بر ويژگيهاي راه رفتن سالمندان نشان دادند در تحقيق حاضر برای اثرگذاری بيش تر تمرينات تصويرس ازی تکليف دشوار راه رفتن روی چوب موازنه انتخاب ش د. بنابراين به نظر میرسد دشواری تکليف تصويرسازی در تحقيق حاضر باعث کاهش ظرفيت توجه در تمرينات تصويرس ازی و عدم هدايت توجه به نش انههای مورد نظر محقق و در نتيجه عدم ايجاد تفاوت در دو گروه ش ده باشد. تحقيقات آينده میتوانند با بررس ی دش واری تکليف در تمرينات تصويرسازی عالوه بر نش انههای کالمی - بينايی این فرضيه مطرح ش ده را مورد آزمون قرار داده و نتيجهگيری قطعی در اين خصوص را امکانپذير سازند. بر اساس آمار توصيفی در تمام موارد به جز H3S اثر تصويرسازی با نشانه درونی بر توان مکانيکی بيش تر بود ولی اين تفاوت معنیدار نبود. در برخی تحقيقات مربوط به کانون توجه نيز برتری کانون توجه درونی در س طوح مهارت پايين يا تکاليف با دش واری زياد ديده شده است. به عنوان مثال پرکینز و س کاتو در س ال 23 اثر کانون توجه را بر دقت ضربه گلف بررس ی کردند و دريافتند که برای بازيکنان گلف مبتدی کانون توجه درونی س ودمندتر از کانون توجه بیرونی اس ت. از آنجا که در تحقیق حاضر تکلیف تصويرس ازی راه رفت ن روی چوب موازنه برای س المندان از لحاظ دشواری مشابه با ضربه گلف برای افراد مبتدی بود برتری کانون توجه

12 34 سالمندان رفتن راه کینتیک بر بينايی کالمی نشانههای اثر درونی توجه کانون برتری نیست. ذهن از دور سکاتو و پرکينز نتایج مشابه سالمندان برای درونی در 28( همکاران و )امانوئل کودکان در دارت پرتاب انتقال و اکتساب در بيرونی به نس بت و )کاتين ژیمناس ت نوجوان دختران در موازنه چوب روی پیچیده تعادلی حرکت يک اج رای نيز 139( )ش جاعی ایزومتریک نیروی تولید تکلیف یک واکنش زمان در و 28( همکاران )21( همکاران و وولرم و )24( ديتمار و کالت گيوالت اين بر عالوه است. شده مالحظه مفیدتر درونی توجه کانون دارند اهمیت عمقی حس دادههای که تکالیفی در که دادند نش ان گروه در موازنه روی س المندان رفتن راه تکلیف میرس د نظر به اس ت. بیرونی توجه کانون از راه و عضالنی ت وان بهبود موجب که س اخته درگیر را آنان عمقی حس درونی توجه کان ون روزانه بدنی فعاليت کنت رل بيش تر ذهنی تمرين که دارد وجود احتمال اين گردید. آنان رفت ن نفع به تفاوتها اين ش دن معنیدار باعث آينده تحقيقات در بدنی و ذهن ی تمرين ترکيب ي ا و اثر که توجه کانون به مربوط تحقيقات از بسياری با تحقيق این يافتههاي اما شود. درونی نشانههای دادهاند نشان را ميدانی و آزمايشگاهی مختلف مهارتهای عملکرد بر بيرونی توجه کانون بيشتر کارلسون و ولف نوین )مک 1 ش ده محدود عمل فرضیه اس اس بر دارد. تفاوت 212( )ولف توجه کانون در 22( ش وارتز و گارتنر کنل مک ولف 21 پارک و ش یا ولف 2 حالی در دارد تداخل خودکار فرایندهای با حرکات کنترل برای هوش یارانه تالشهای درونی مارچنت شود. می خودسازماندهی طبیعیتری طور به حرکتی سیستم بیرونی توجه کانون در که نسبت یا آن طریق از که جس می بر بیرونی تمرکز که میدارد بيان خود مروری مقاله در )211( و حرکات روی درونی تمرکز با مقایس ه در بهینه نیروی تولید باعث میگردد اعمال نیرو آن به دستورالعملهای از استفاده با میتوانند افراد خاص طور به میشود. نیرو ایجاد با مرتبط عضالت این باشند. داشته طوالنیتری زمان مدت برای بزرگتری و دقیقتر هدفمند نیروهای بیرونی توجه پژوهشهای انتقادی ارزیابی به خود مروری مقاله در )211( ديويدز و چو په که است حالی در است مدعی و پرداخته بیرونی توجه کانون بر مبتنی بازخوردهای و دستورالعمل از حمایتکننده آموزشی دستورالعمل قالبهای از نوع یک تنها که است آن فرضیهای چنین اساسی ضعف نقطه کامال افراد با پژوهشهايی چنین باید و است شده آزمایش بیرونی کانون حامی پژوهشهای در رد تفاوت به میتوان را موجود تناقضهای شود. انجام دوباره آنان کار محدودیتهای و مبتدی فرود محل مجاور بيرونی نشانههای حاضر تحقيق در داد. نسبت نيز بيرونی توجه کانون فاصله اثر تکلیف در 1998 تول و الترباچ ولف )مثل تحقيقات برخی در کم فاصله اين که داش ته قرار پا مک گلف در 1999 همکاران و ولف تنیس در 1999 همکاران و مدوکس اسکی ساز شبیه داشته همراه به درونی توجه کانون با مش ابه نتايجی تعادل( تکلیف در 21 ولف و ش یا نوین 1. Constraint-action hypothesis

13 35 زهرا ابراهیمیحق حیدر صادقی افخم دانشفر اس ت. البته اکث ر تحقيقات مربوط به فاصله کانون توجه بيرونی ب ر روی تکاليف حرکتی انجام شده است و تنها تحقيقی که اين فاصله را در تمرينات ذهنی بررسی کرده کالياري در سال 28 است. کالياری فاصله اثر کانون توجه بيرونی در تمرينات ذهنی را بر عملکرد فورهند تنيس روی ميز در مردان نوجوان مبتدی بررسی کرد و دريافت که تمرينات ذهني با تمرکز بر اثرات حرکت در فاصله بهينه )مثل مس ير حرکت راکت( سودمندتر از تمرکز بر اثرات دورتر حرکت است که مستقيما به تکنيک حرکت مرتبط نيست )مثل تمرکز مسير حرکت توپ(. بر اس اس نتايج تحقيق حاضر 5 جلس ه تمرين تصويرس ازی راه رفت ن روی چوب موازنه )خصوصا تصويرس ازی با توج ه بر حرکات ان دام تحتانی( میتواند ت وان مکانيکی عضالت اکستنس ور زانو و فلکس ورهای ران س المندان غيرفعال طی راه رفتن روی سطح صاف را تا حد س المندان فعال افزايش دهد. مربيان ورزش و درمانگرها میتوانند اين نوع تمرينات ذهنی را در برنامه تمرينی سالمندان توانا قرار دهند. احتمال میرود که ميزان دشواری تکليف فاصله اثر مورد توجه و ميزان تمرين باعث عدم اختالف معنیدار اثر نش انه های کالمی - بينايی درونی و بيرونی شده باشد. بنابراين به منظور دستيابی به نتايج قطعی و روشن در اين زمينه بررسی اثر متقابل کانون توجه در تصويرسازی و دشواری تکليف همراه با مقدار تمرين بيشتر کنترل فعاليت بدنی روزانه و افزايش فاصله اثر مورد توجه بر توان مکانيکی عضالت اندام تحتانی سالمندان غيرفعال و فعال پیشنهاد میگردد. تشکر و قدردانی با تش کر از خانم مهندس نبوی مسئول آزمایش گاه ارگونومی دانشگاه توانبخشی و بهزیستی که این پژوهش در آنجا انجام گرفت و آقای خدایاری مدیر خانه س المت پارک تس ليحات که در خصوص انتخاب سالمندان ما را یاری رساندند. منابع اکبري کامراني احمدعلي آزادي فرهاد فروغان مهشيد سيادت سعيد و کلدي عليرضا. )1385(. ويژگيهاي زمينخوردن در سالمندان مقيم آسايشگاه. سالمند آذرپی را زه را. )1389(. مقایس ه اث ر فعالی ت بدن ی اوق ات فراغ ت و ترکی ب بدن ی -BMI( درص د چرب ی( ب ر ش اخصهای التهاب ی CRP( )IL-6, HS- در س المندان مرد و زن فعال و غیر فعال. پایاننامة کارشناس ی ارش د دانش گاه آزاد اس المی واحد تهران مرکز. سلمانیان افشین و فرخی احمد. )1387(. فرا تحلیل مطالعات انجام گرفته در حوزه تمرین ذهنی مهارتهای حرکتی در ایران. المپیک 1)41(.18-1 شجاعی معصومه. )139(. اثر کانون توجه پیشنشانههای حرکت بر زمان واکنش تولید نیرو. المپیک 19)2( صادقي حيدر نقينژاد فهيمه و رجبي حميد. )1387(. تاثير يک دوره تمرين قدرتي بر برخي پارامترهاي کينماتيکي راه رفتن زنان س المند سالم. سالمندي ايران 9 و 31. 1

14 اثر نشانههای کالمی بينايی بر کینتیک راه رفتن سالمندان 36 Baecke, J.A., Burema, J., & Frijters, J.E. (1982). A short questionnaire for the measurement of habitual physical activity in epidemiological studies. The American Journal of Clinical Nutrition, 36(5), Bakker, M., Lange, F.P., Stevens, J.A., Toni, I., & Bloem, B.R. (27). Motor imagery of gait: quantitative approach. Experimental brain Research, 179, Butler, A. J., Cazeaux, J., Fidler, A., Jansen, J., Lefkove, N., Gregg, M., Hall, C., Easley, K.A., Shenvi, N., & Wolf, S.L. (212). The movement imagery questionnaire-revised, second edition (MIQ-RS) is a reliable and valid tool for evaluating motor imagery in stroke populations. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, article ID Retrieved from Caliari, P. (28). Enhancing forehand acquisition in table tennis: the role of mental practice. Journal of Applied Sport Psychology, 2(1), Cohen, E.T. (21). The effect of manipulation of attentional focus on temporospatial parameters of gait. PhD thesis. TUI University in cypress. California. Cottyn, J., de Clercq, D., Crombez, G., & Lenoir, M. (28). The role of preparatory heart rate deceleration on balance beam performance. Journal of Sport & Exercise Psychology, 3, De Vita, P., & Hortobagyi, T. (2). Age causes a redistribution of joint torques and powers during gait. Journal of Applied Physiology, 88, Emanuel, M., Jarus, T., & Bart, O. (28). Effect of attention and age on motor acquisition, retention, and transfer: A Randomized Trial. Journal of Physical Therapy, 88, Feltz, D.L. & Landers, D.M. (1983). The effect of mental practice on motor skill learning and performance: A metaanalysis. Journal of Sport Psychology, 5, Feltz, D.L., Landers, D.M., & Becker, B.J. (1988). A revised meta-analysis of the mental practice literature on motor skill learning. In D. Druckman & J.A. Swets. (Eds.), Enhancing human performance: Issues, theories and techniques (pp. 1-65). Washington, DC: National Academy Press. Gallahue, D., Ozmun, J., & Goodway, J. (211). Understanding motor development: Infants, children, adolescents, adults (7 th ed.). New York: McGraw-Hill. Gordon, D., Robertson, E., Caldwell, G.E., Hamill, J., Kamen, G., & Whittlesey, S.N. (24). Research methods in biomechanics. New York: Human Kinetics. Gregg, M., Hall, C., & Butler, A. (21). The MIQ-RS: A Suitable Option for Examining Movement Imagery Ability. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, 7(2), Guillot, A., Collet, C., & Dittmar, A. (24). Relationship between visual and kinesthetic imagery, field dependenceindependence, and complex motor skills. Journal of Psychophysiology, 18, Hertogh, E.M., Monninkhof, E.M., Schouten. E.G., Peeters, P.H.M., & Schuit, A.J. (28). Validity of the Baecke questionnaire: Comparison with energy expenditure according to the doubly labeled water method. International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity, 5(3), 1-6. Retrieved from le/1.1186%2f Kerrigan, D.C., Todd, M.K., Della Croce, U., Lipsitz, L.A., & Collins, J.J. (1998). Biomechanical gait alterations independent of speed in the healthy elderly: evidence for specific limiting impairments. Archives of Physical Medicine and Rehabilitation, 79(3), Kirkwood, R.N., Gomes, H.A., Sampaio, R.F., Culham, E., & Costigan, P. (27). Biomechanical analysis of hip and knee joints during gait in elderly subjects. Acta Ortopédica Brasileira, 15(5), Laessoe, U., Hoeck, H., Simonsen, O., & Voigt, M. (28). Residual attentional capacity amongst young and elderly during dual and triple task walking. Human Movement Science, 27, Linden, C.A., Uhley, J.E., Smith, D., & Bush, M.A. (1989). The effects of mental practice on walking balance in an elderly population. Occupational Therapy Journal of Research, 9(3), Lord, S.R., Lloyd, D.G., Nirui, M., Raymond, J., Williams, P., Stewart, R.A. (1996). The effect of exercise on gait patterns in older women: a randomized controlled trial. The Journals of Gerontology. Series A: Biological Sciences and Medical Sciences, 51(2), M64-M7. Macrae, P.G., Lacouse, M., & Moldavon, R. (1992). Physical performance measures that predict faller status in community dwelling older adults. Journal of Orthopedic & Sports Physical Therapy, 6, Maddox, M.D., Wulf, G., & Wright, D.L. (1999).The effects of internal vs. external focus of attention on the learning of a tennis stroke. Journal of Sport & Exercise Psychology, 21:S78. Magill, R.A. & Anderson, D. (213). Motor learning and control: concepts and applications (1 th ed.). New York: McGraw-Hill. Marchant, D.C. (211). Attentional focusing instructions and force production. Frontiers in Psychology, 1, 21. Retrieved from McNevin, N.H., Wulf, G., & Carlson, C. (2). Effects of attentional focus, self-control, and Dyad training on motor learning: Implications for physical rehabilitation. Physical Therapy, 8(4), Monaco, V., Rinaldi, L.A., Macr,i G., & Micera, S. (29). During walking elders increase efforts at a proximal joints and keep low kinetics at the ankle. Clinical Biomechanics, 24, Murphy, S. (1994). Imagery intervention in sport. Medicine and Science in Sport and Exercise, 26, Payne, V.G., & Isaacs, L.D. (212). Human motor development: A lifespan approach (8 th ed.). New York: McGraw-Hill.

15 37 زهرا ابراهیمیحق حیدر صادقی افخم دانشفر Peh, S.Y.C., Chow, J.Y., & Davids, K. (211). Focus of attention and its impact on movement behavior. Journal of Science and Medicine in Sport, 14, Perkins-Ceccato, N., Passmore, S.R., & Lee, T.D. (23). Effects of focus of attention depend on golfers skill. Journal of Sports Sciences, 21, Pols, M.A., Peeters, P.H., Bueno-De-Mesquita, H.B., Ocke, M.C., Wentink, C.A., & Kemper, H.C. (1995). Validity and repeatability of Baecke questionnaire on physical activity. International Journal of Epidemiology, 24(2), Rees, S.S., Murphy, A.J., & Watsford, L. (28). Effects of whole-body vibration exercise on lower- extremity muscle strength and power in an older population: a randomized clinical trial. Physical Therapy, 88(4), Sadeghi, H., Allard, P., & Duhaime, M. (1997). Functional gait asymmetry in able-bodied subjects. Human Movement Science, 16, Sadeghi, H., Prince, F., Zabjek, K.F., & Allard, P. (21). Sagittal hip muscle power during walking in old and young able-bodied men. Journal of Ageing and Physical Activity, 9, Sadeghi, H., Allard, P., Lachance, R., Aissaoui, R., Sadeghi, S., Perrault, P., & Duhaime, M. (22). Relationship between ankle frontal muscle powers and 3-D gait patterns. American Journal of Physical Medicine & Rehabilitation, 81(6), Vuillerme, N., Teasdale, N., & Nougier, V. (21). The effect of expertise in gymnastics on proprioceptive sensory integration in human subjects. Neuroscience Letters, 311, Weinberg, R.S. & Gould D. (23). Foundation of sport and exercise psychology (3 th ed.). New York: Human Kinetic. Winter, D.A., Patla, A.E., & Frank, J.S. (199). Assessment of balance control in humans. Journal of Medical Progress Through Technology, 16, World health organization. (22). Active ageing: A policy framework. Madrid, Spain. Retrieved June 2, 213, from Wulf, G., & Weigelt C. (1997). Instructions about physical principles in learning a complex motor skill: to tell or not to tell. Research Quarterly for Exercise and Sport, 68, Wulf, G., Ho ß,M., & Prinz, W. (1998). Instructions for motor learning: Differential effects of internal versus external focus of attention. Journal of Motor Behavior, 3, Wulf, G., Lauterbach, B., & Toole, T. (1999). Learning advantages of an external focus in golf. Research Quarterly for Exercise and Sport, 7, Wulf, G., McConnel, N., Gartner, M., & Schwarz, A. (22). Enhancing the learning of sport skills through externalfocus feedback. Journal of Motor Behavior, 34, Wulf, G., Shea, C., & Park, J. (21a). Attention and motor performance: Advantages of an external focus. Research Quarterly for Exercise and Sport, 72, Wulf, G., Shea, C. H., & Park, J. H. (21b). Attention in motor skill learning: preferences for and advantages of an external focus. Research Quarterly for Exercise & Sport, 72, Wulf, G. (212). Attentional focus and motor learning: a review of 15 years. International Review of Sport and Exercise Psychology, ifirst article, 1-28.