ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΑΝΘΕΚΤΙΚΗ ΝΟΣΟ ΚΑΙ Ι ΙΑΙΤΕΡΑ ΣΤΟ ΤΕΛΙΚΟ ΣΤΑ ΙΟ. Ο ρόλος της Κοινωνικής Υπηρεσίας Ιωάννα Νικολαϊδου Κλινική Κοινωνική Λειτουργός Γ.Ν.Α «Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ»
Εισαγωγή Το τελικό στάδιο στην ασθένεια είναι ένα δεδομένο δδ που ασκεί ισχυρή επίδραση στη ζωή του ατόμου και της οικογένειάς του. Ο ασθενής καλείται να πάρει αποφάσεις που αφορούν στο που και πώς θέλει να περάσει το υπόλοιπο της ζωής του,αποφάσεις που βέβαια μπορεί να μετατρέψει στην πορεία αν το θελήσει. Οι συγκεκριμένοι φόβοι, αξίες, πεποιθήσεις και ανάγκες του ασθενούς που τον οδηγούν στη λήψη των ανωτέρω αποφάσεων οφείλουν να γίνονται κατανοητοί και αξιοσέβαστοι.
Βασικά στοιχεία στην εκτίμηση των ψυχοκοινωνικών αναγκών των ασθενών τελικού σταδίου Σχετικά παρελθοντικά και πρόσφατα προβλήματα υγείας (συμπεριλαμβάνονται συμπτώματα όπως πόνος, κατάθλιψη, άγχος, τρέμουλο, μειωμένη δραστηριότητα) Οικογενειακή κατάσταση και διαπλοκή σχέσεων Το είδος της επικοινωνίας μεταξύ των μελών της οικογένειας και ο τρόπος που λαμβάνονται οι αποφάσεις
Βασικά στοιχεία στην εκτίμηση των ψυχοκοινωνικών αναγκών των ασθενών τελικού σταδίου Φάση ψυχοκοινωνικής εξέλιξης ξ του ατόμου - σχετικά αναπτυξιακά θέματα Ύπαρξη ψυχικής δύναμης και πίστης Πολιτισμικές αξίες και πιστεύω Προτιμήσεις σε γλωσσική διάλεκτο και Προτιμήσεις σε γλωσσική διάλεκτο και ανεύρεση σχετικών μεταφραστικών υπηρεσιών αν υπάρχουν
Βασικά στοιχεία στην εκτίμηση των ψυχοκοινωνικών αναγκών των ασθενών τελικού σταδίου Προσδοκίες του ατόμου και της οικογένειας κατά το τελικό στάδιο Κοινωνική στήριξη που συμπεριλαμβάνει υποστήριξη από δημόσια ή εθελοντικά δίκτυα, καθώς και τυχόν δυσκολίες πρόσβασης σε αυτά Εξέταση της προηγούμενης εμπειρίας του ατόμου με την ασθένεια, την ανικανότητα, το θάνατο και την απώλεια
Βασικά στοιχεία στην εκτίμηση των ψυχοκοινωνικών αναγκών των ασθενών τελικού σταδίου Εξέταση της διανοητικής λειτουργίας του ατόμου, συμπεριλαμβανομένου του ιστορικού αντιμετώπισης κρίσεων και του κινδύνου απόπειρας αυτοκτονίας ή ανθρωποκτονίας Αναγκαιότητα επιβοήθησης σε θέματα που μπορεί να έχουν ειδικές ομάδες ασθενών όπως άστεγοι, ψυχικά ασθενείς, πρόσφυγες, μετανάστες κ.ά Αναγκαιότητα διάδρασης των ψυχοκοινωνικών Αναγκαιότητα διάδρασης των ψυχοκοινωνικών προβλημάτων ασθενούς/ οικογένειας με εμπλεκόμενους διεπιστημονικούς επαγγελματίες
Η αποτελεσματική παρέμβαση του κοινωνικού λειτουργού κατά το τελικό στάδιο του ατόμου συμπεριλαμβάνει: Την ικανότητα να αναγνωρίζει τα σημεία και τα συμπτώματα του επικείμενου θανάτου και να προετοιμάζει τα μέλη της οικογένειας με τρόπο βασισμένο στην κλινική εκτίμηση Τη δεξιότητα να διευκολύνει την επικοινωνία μεταξύ των ασθενών, των μελών της οικογένειας και της διεπιστημονικής ομάδας
Η αποτελεσματική παρέμβαση του κοινωνικού λειτουργού κατά το τελικό στάδιο του ατόμου Την ικανότητα να εφαρμόζει θεωρίες αντιμετώπισης του πένθους στην πράξη Την ικανότητα να επιλέγει τις κατάλληλες παρεμβάσεις ανάλογα με την ψυχοκοινωνική εκτίμηση που έχει κάνει Παροχή ενημέρωσης για υπάρχουσες υπηρεσίες κάλυψης αναγκών και διαχείρισης πόνου
Η αποτελεσματική παρέμβαση του κοινωνικού λειτουργού κατά το τελικό στάδιο του ατόμου Την καθοδήγηση ατόμου/οικογένειας / στην πρόσβαση σε δίκτυο υπηρεσιών που υπάρχουν προς όφελός τους Την ψυχολογική υποστήριξη ασθενών/οικογενειών κατά το προκαταρκτικό πένθος, την απώλεια, το θρήνο και μετέπειτα.
Φροντίδα σε ασθενείς τελικού σταδίου Στην Ελλάδα δεν υπάρχουν ξενώνες φιλοξενίας ασθενών τελικού σταδίου. Υπάρχουν οι Ιδιωτικές Κλινικές που δεν προσφέρουν δωρεάν περίθαλψη και οι Μονάδες Ανακουφιστικής Φροντίδας που προσφέρουν δωρεάν υπηρεσίες
Μονάδες Ανακουφιστικής Φροντίδας σε ασθενείς τελικού σταδίου ΓΑΛΙΛΑΙΑ: Παρέχει κατ οίκον νοσηλεία - Κέντρο Ημερήσιας Φροντίδας Και Απασχόλησης: τηλ: 2106635955, Αγ. ημητρίου 23, Σπάτα ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΠΟΝΟΥ ΚΑΙ ΠΑΡΗΓΟΡΗΤΙΚΗΣ ΦΡΟΝΤΙ ΑΣ Παρέχει κατ οίκον νοσηλεία, διοργανώνει μεταξύ άλλων προγράμματα δωρεάν ψυχοθεραπείας και σεμινάρια. τηλ: 210 6457878, Σμολένσκυ 4, Εξάρχεια Ί ΡΥΜΑ ΤΖΕΝΗ ΚΑΡΕΖΗ Κέντρο Ημερήσιας Νοσηλείας τηλ: 210 7717359, Κορινθίας 27,Αμπελόκηποι Ι ΡΥΜΑ ΝΙΚΟΣ ΚΟΥΡΚΟΥΛΟΣ Κέντρο Ημερήσιας Νοσηλείας, Ασωπίου 4, Αμπελόκηποι
Βιβλιογραφία NASW Standards d for Palliative and End of Life Care,2004 National Association Of Social Workers Καρκινοπαθείς τελικού σταδίου: Οι ψυχοκοινωνικές διαστάσεις ενός τραγικού ρόλου, Γώρ Γιώργος οςπιπερόπουλος, Αρθρογραφία, Ι.Θ, τεύχος 31