Επιμορφωτικό Υποστηρικτικό Υλικό για την ενσωμάτωση των ΤΠΕ στη μαθησιακή διαδικασία Θέμα Νέα Ελληνικά Μέση ενική Εκπαίδευση Εργαλείο Διαδίκτυο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου Τομέας Εκπαιδευτικής Τεχνολογίας Ομάδα Επιμόρφωσης ΤΠΕ Φθινόπωρο 2008 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΤΑΜΕΙΟ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ Πρόγραμμα Επιμόρφωσης Εκπαιδευτικών σε θέματα Πληροφορικής Το Πρόγραμμα συγχρηματοδοτείται από την Κυπριακή Δημοκρατία με ποσοστό 50% και το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) με ποσοστό 50% στα πλαίσια του Μέτρου 2.1. «Αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών στα πλαίσια της δια βίου μάθησης» που εντάσσεται στο Ενιαίο Έγγραφο Προγραμματισμού (ΕΕΠ) Στόχος 3 «Ανθρώπινο Δυναμικό»για την Προγραμματική Περίοδο 2004-2006. Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) «Συμβολή στην ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού, στη βελτίωση της λειτουργίας της αγοράς εργασίας, στην προώθηση της απασχολησιμότητας, του επιχειρηματικού πνεύματος, της ικανότητας προσαρμογής και της ισότητας των ευκαιριών, καθώς και την κοινωνική ενσωμάτωση».
Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου, 2008 Συγγραφή υλικού Ομάδα Εργασίας: Νέα Ελληνικά Μέσης ενικής Εκπαίδευσης (ΕΛΛ1_Κ07Μ) Ζωή Οδυσσέως-Πολυδώρου, Φιλόλογος Θεούλα Ερωτοκρίτου-Σταύρου, Φιλόλογος Εποπτεία υλικού Ομάδα Εποπτείας Νέων Ελληνικών Μέσης ενικής Εκπαίδευσης Χαράλαμπος Αναστασιάδης, Επιθεωρητής Φιλολογικών Μαθημάτων Μέσης ενικής Εκπαίδευσης Αδάμος Νικολάου, Ομάδα Επιμόρφωσης ΤΠΕ στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Επιμέλεια υλικού Αδάμος Νικολάου ενικός συντονισμός - Επιμέλεια Αναστασία Οικονόμου
Κώδικας Δεοντολογίας Η άντληση πληροφοριών, η χρήση και ο πολλαπλασιασμός υλικού από το παρόν βιβλιάριο και το συνοδευτικό ψηφιακό δίσκο* (CD/DVD) επιτρέπεται υπό την προϋπόθεση της ανεπιφύλακτης αποδοχής των παρακάτω όρων: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Η χρήση του βιβλιαρίου και του συνοδευτικού ψηφιακού δίσκου (CD/DVD) υπόκειται στις διατάξεις των κυπριακών και των διεθνών νόμων, στις επιταγές του εθιμικού δικαίου, καθώς επίσης και στην υποχρέωση σεβασμού των χρηστών ηθών. Όλες οι πληροφορίες, οι οποίες περιέχονται, διατίθενται στους χρήστες για αυστηρά προσωπική χρήση και μόνο για σκοπούς πληροφόρησης, μελέτης, ή πραγματοποίησης διδασκαλίας, και σε καμία περίπτωση για εμπορικούς. H χρήση, αναπαραγωγή ή επαναδημοσίευσή του υλικού, ολική ή μερική, με οποιαδήποτε άλλο μέσο, ηλεκτρονικό ή έντυπο, επιτρέπεται υπό την προϋπόθεση ότι τα στοιχεία που θα αντληθούν δε θα αλλοιωθούν ούτε θα χρησιμοποιηθούν παραπλανητικά, ενώ υφίσταται και η υποχρέωση, σε περίπτωση οποιασδήποτε χρήσης, να αναφέρεται ο δικαιούχος των πνευματικών δικαιωμάτων του υλικού. Οι πάσης φύσεως πληροφορίες και το υλικό που περιλαμβάνονται σε αυτό βιβλιάριο και το συνοδευτικό ψηφιακό δίσκο (CD/DVD) παρέχονται στην βάση του «ως έχει» («as is») και «ως διατίθενται» («as available») και χωρίς καμιά απολύτως εγγύηση οποιουδήποτε είδους. Το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο δεν εγγυάται για την ορθότητα και την ακρίβεια των πληροφοριών του βιβλιαρίου και του συνοδευτικού ψηφιακού δίσκου (CD/DVD), οι οποίες εκφράζουν μόνο τις απόψεις των συντακτών τους και αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία τους. Ο χρήστης τις χρησιμοποιεί με αποκλειστικά δική του ευθύνη και το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο ουδεμία ευθύνη, άμεση ή έμμεση, φέρει για τυχόν ζημιά του χρήστη από τη χρήση των στοιχείων και πληροφοριών που περιέχονται είτε στο βιβλιάριο είτε στο συνοδευτικό ψηφιακό δίσκο (CD/DVD). Το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο δεν φέρει καμία ευθύνη για το περιεχόμενο των προταθέντων δικτυακών τόπων και δεν ευθύνεται για τυχόν ζημία, η οποία μπορεί να προκληθεί από τη χρήση τους. Ακόμη ούτε είναι υπεύθυνη για την πολιτική ασφαλείας των προταθέντων δικτυακών τόπων ούτε και για τον τρόπο διαχείρισης των ηλεκτρονικών επισκεπτών τους. Το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο ουδεμία ευθύνη, άμεση ή έμμεση, φέρει για τυχόν ζημία του επισκέπτη από την κακή χρήση είτε των προταθέντων δικτυακών τόπων, είτε των στοιχείων που περιέχονται σ αυτούς. Οι εκπαιδευτικές δραστηριότητες, οι οποίες φιλοξενούνται στο βιβλιάριο και το συνοδευτικό ψηφιακό δίσκο (CD/DVD), εκφράζουν την άποψη των δημιουργών τους και όχι κατ ανάγκη την άποψη του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου. Το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο δεν ευθύνεται για τυχόν διακοπή λειτουργίας ή τροποποίηση των προταθέντων δικτυακών τόπων καθώς και των παρεχομένων υπηρεσιών. Στο βιβλιάριο και το συνοδευτικό ψηφιακό δίσκο (CD/DVD) περιλαμβάνονται υλικό, trademarks, service marks κλπ, καθώς και άλλο περιεχόμενο που προστατεύεται και η χρήση του πρέπει να ακολουθεί τις σχετικές διατάξεις του νόμου. Το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο δεν ευθύνεται για τυχόν εμφάνιση προσωπικών δεδομένων, τα οποία εμφανίζονται στο βιβλιάριο και το συνοδευτικό ψηφιακό δίσκο (CD/DVD). Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου, 2008 * Το επιμορφωτικό υλικό του βιβλιαρίου, μαζί με επιπρόσθετο υλικό, βρίσκεται στο συνοδευτικό ψηφιακό δίσκο (CD/DVD)
Περιεχόμενα Μέρος Α 9 Χαιρετισμός Δρ Κυριάκος Πιλλάς, Αν. Διευθυντής Παιδαγωγικού Ινστιτούτου 11 Εισαγωγή στη φιλοσοφία ανάπτυξης και χρήσης του Επιμορφωτικού Υποστηρικτικού Υλικού για την ενσωμάτωση των ΤΠΕ στη μαθησιακή διαδικασία Αναστασία Οικονόμου, Προϊσταμένη Τομέα Εκπαιδευτικής Τεχνολογίας Παιδαγωγικού Ινστιτούτου 13 Φιλοσοφία Ομάδας Εργασίας για Ανάπτυξη Επιμορφωτικού Υποστηρικτικού Υλικού για την ενσωμάτωση των ΤΠΕ στη μαθησιακή διαδικασία Μέρος Β 17 Συνοπτικός Πίνακας Εισηγήσεων Δραστηριοτήτων 19 Εισηγήσεις για Δραστηριότητες Μέρος 63 Συνοπτικός Πίνακας Αναπτυγμένων Δραστηριοτήτων 65 Αναπτυγμένες Δραστηριότητες
Ε πιμορφωτικό Υποσ τηρικτικό Υλικό για την ενσωμάτωση των ΤΠΕ σ τη μαθησιακή διαδικασία ΠΑΙΔΑΩΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΚΥΠΡΟΥ, 2008 6 Εργαλείο: Διαδίκτυο
Ομάδα Εργασίας: Νέα Ελληνικά Μέσης ενικής Εκπαίδευσης ΕΛΛ1_Κ07Μ Α ΜΕΡΟΣ Α 7
Ε πιμορφωτικό Υποσ τηρικτικό Υλικό για την ενσωμάτωση των ΤΠΕ σ τη μαθησιακή διαδικασία ΠΑΙΔΑΩΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΚΥΠΡΟΥ, 2008 8 Εργαλείο: Διαδίκτυο
Ομάδα Εργασίας: Νέα Ελληνικά Μέσης ενικής Εκπαίδευσης ΕΛΛ1_Κ07Μ Α.1 - Χαιρετισμός Η ραγδαία ανάπτυξη των τεχνολογιών πληροφορίας και επικοινωνίας, πέρα από την ευρύτερη επίδραση που ασκεί σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής του ανθρώπου, έχει επηρεάσει ουσιαστικά και αναμένεται να επηρεάσει περισσότερο στο μέλλον τη διαδικασία μάθησης και διδασκαλίας. Νέα ηλεκτρονικά εργαλεία και περιβάλλοντα μάθησης αναπτύσσονται συνεχώς στη βάση σύγχρονων παιδαγωγικών μεθοδολογιών και τίθενται στη διάθεση των εκπαιδευτικών μας ως ενισχυτικά μέσα για την επίτευξη των εκπαιδευτικών στόχων. Η έκδοση αυτή, η οποία αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης σειράς εκδόσεων που καλύπτουν διάφορα θέματα του αναλυτικού προγράμματος, φιλοδοξεί να συνδράμει τους εκπαιδευτικούς μας στην προσπάθειά τους να αξιοποιήσουν τα διαθέσιμα ηλεκτρονικά εργαλεία. Η βοήθεια συνίσταται στην παρουσίαση ιδεών και εισηγήσεων για αξιοποίηση των εργαλείων αυτών στην εκπαιδευτική πράξη. Στόχος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου είναι η δημιουργία μιας περιεκτικής τράπεζας εισηγήσεων για αξιοποίηση των διαθέσιμων ηλεκτρονικών εργαλείων, η οποία θα αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου και θα εμπλουτίζεται συνεχώς. Ο σχεδιασμός και η ανάπτυξη του επιμορφωτικού υλικού υπό τη μορφή διδακτικών και μαθησιακών εισηγήσεων έγινε με τη συμμετοχή των ιδίων των εκπαιδευτικών και αποτελεί μέρος της ευρύτερης προσπάθειας του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου να ενισχύει την εμπλοκή των εκπαιδευτικών σε δημιουργικές δραστηριότητες που συμβάλλουν στη συνεχή επαγγελματική τους ανάπτυξη. Χαιρετίζω την προσπάθεια όλων, όσοι έλαβαν μέρος στη διαδικασία ανάπτυξης και έκδοσης του υλικού αυτού και προσδοκώ ότι αυτό θα αξιοποιηθεί παραγωγικά. Δρ Κυριάκος Πιλλάς Αν. Διευθυντής Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Α Χαιρετισμός Αν. Διευθυντή 9
Ε πιμορφωτικό Υποσ τηρικτικό Υλικό για την ενσωμάτωση των ΤΠΕ σ τη μαθησιακή διαδικασία ΠΑΙΔΑΩΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΚΥΠΡΟΥ, 2008 Α 10 Εργαλείο: Διαδίκτυο
Ομάδα Εργασίας: Νέα Ελληνικά Μέσης ενικής Εκπαίδευσης ΕΛΛ1_Κ07Μ Α.2 - Εισαγωγή στη φιλοσοφία ανάπτυξης και χρήσης του Επιμορφωτικού Υποστηρικτικού Υλικού για την ενσωμάτωση των ΤΠΕ στη μαθησιακή διαδικασία Το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο προσφέρει προγράμματα επιμόρφωσης για εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων σε θέματα νέων Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας με στόχο την προετοιμασία των εκπαιδευτικών για την αποτελεσματική αξιοποίηση των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας στη μαθησιακή διαδικασία. Μέσα από τα προγράμματα αυτά οι εκπαιδευτικοί αποκτούν κατ αρχήν βασικές δεξιότητες χρήσης ηλεκτρονικού υπολογιστή και αφ ετέρου αναπτύσσουν ένα συγκροτημένο φιλοσοφικό πλαίσιο στο οποίο οι Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνίας έχουν πραγματική ποιοτική συνεισφορά στη διδακτική πράξη. ια την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών προκειμένου να υποστηρίξουν την ενσωμάτωση των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας στη μαθησιακή διαδικασία, σχεδιάστηκε και αναπτύχθηκε επιμορφωτικό υποστηρικτικό υλικό το οποίο οι εκπαιδευτικοί μπορούν να αξιοποιήσουν στη διδακτική πράξη. Το επιμορφωτικό υποστηρικτικό υλικό καλύπτει συγκεκριμένα και εξειδικευμένα παραδείγματα ένταξης των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας σε σχέση με τη χρήση και τις δυνατότητες παιδαγωγικής αξιοποίησης συγκεκριμένων ηλεκτρονικών μαθησιακών εργαλείων και περιβαλλόντων υπό τη μορφή εκπαιδευτικών σεναρίων, διδακτικών εισηγήσεων, σχεδίων μαθήματος, δραστηριοτήτων ή και απλών οδηγιών χρήσης προγραμμάτων. Η ανάπτυξη του υλικού έγινε από Ομάδες Εργασίας, οι οποίες αποτελούνταν από εκπαιδευτικούς που είχαν παρακολουθήσει επιμορφωτικά προγράμματα και συντονίζονταν από επιθεωρητή της ειδικότητας ή εκπρόσωπό του και από λειτουργό του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου. Το υλικό αυτό αναμένεται να αποτελέσει μια αρχική βάση εισηγήσεων πάνω στην οποία οι εκπαιδευτικοί θα μπορούν να οικοδομούν ποιοτικές μαθησιακές εφαρμογές, να προβληματιστούν για περαιτέρω τρόπους αποτελεσματικής χρήσης των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας και να προχωρήσουν σε διδακτικές παρεμβάσεις. Η παρούσα πρώτη έκδοση του επιμορφωτικού υποστηρικτικού υλικού σε έντυπη και ψηφιακή μορφή που κρατάτε στα χέρια σας, αποτελείται από μια σειρά βιβλιαρίων που το καθένα καλύπτει τη χρήση συγκεκριμένων μαθησιακών εργαλείων για μια διδακτική περιοχή. Το κάθε βιβλιάριο παρουσιάζει αρχικά ένα αριθμό εισηγήσεων διδακτικών και μαθησιακών εφαρμογών, οι οποίες περιγράφονται συνοπτικά. Στο τρίτο μέρος του βιβλιαρίου, αναπτύσσονται ολοκληρωμένες διδακτικές και μαθησιακές εισηγήσεις οι οποίες συμπληρώνονται με συνοδευτικό υλικό. Το υλικό που αναφέρεται σε κάθε βιβλιάριο βρίσκεται στο ψηφιακό δίσκο που ενσωματώνεται στο τέλος του βιβλιαρίου. Επιπρόσθετα, το υλικό αυτό φιλοξενείται στη διαδικτυακή πύλη του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου http://www.e-epimorfosi.ac.cy, μέσω της οποίας ο κάθε εκπαιδευτικός μπορεί να έχει πρόσβαση στη βάση του υλικού, να αποθηκεύει τις εκπαιδευτικές εισηγήσεις που τον ενδιαφέρουν, να αξιολογεί εισηγήσεις και να εμπλουτίζει τη βάση αυτή με δικές του προτάσεις προσαρμόζοντας υφιστάμενες εισηγήσεις ή προτείνοντας νέες. Στόχος είναι η αρχική αυτή δημιουργία υλικού να αποτελέσει μια δυναμική βάση διδακτικών και μαθησιακών εισηγήσεων ενσωμάτωσης των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας, η οποία να υποστηρίζει τους εκπαιδευτικούς στο έργο τους και η οποία συνεχώς να εμπλουτίζεται και να διαμορφώνεται βάσει των εκπαιδευτικών εφαρμογών και εμπειριών του κάθε εκπαιδευτικού. Α Αναστασία Οικονόμου Προϊσταμένη Τομέα Εκπαιδευτικής Τεχνολογίας Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Κύπρου Εισαγωγή σ τη φιλοσοφία ανάπτυξης και χρήσης Επιμορφωτικού Υποστηρικτικού Υλικού 11
Ε πιμορφωτικό Υποσ τηρικτικό Υλικό για την ενσωμάτωση των ΤΠΕ σ τη μαθησιακή διαδικασία ΠΑΙΔΑΩΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΚΥΠΡΟΥ, 2008 Α 12 Εργαλείο: Διαδίκτυο
Ομάδα Εργασίας: Νέα Ελληνικά Μέσης ενικής Εκπαίδευσης ΕΛΛ1_Κ07Μ Α.3 - Φιλοσοφία Ομάδας Εργασίας για Ανάπτυξη Επιμορφωτικού Υποστηρικτικού Υλικού για την ενσωμάτωση των ΤΠΕ στη μαθησιακή διαδικασία Ομάδα Εργασίας Κωδικός Ομάδας Εργαλείο Θεωρητικό Πλαίσιο Νέα Ελληνικά Μέσης ενικής Εκπαίδευσης ΕΛΛ1_Κ07Μ Διαδίκτυο Η συνεχής εξέλιξη και ωρίμανση των τεχνολογιών της πληροφορικής και των τηλεπικοινωνιών αλλά και η συνεχώς αναπτυσσόμενη δημιουργική αξιοποίησή τους καθιστά αναγκαία την ενσωμάτωσή τους και στη μαθησιακή πράξη. ι αυτό και απώτερος σκοπός των συγκεκριμένων διδακτικών προτάσεων είναι να συμβάλουν στη ένταξη του διαδικτύου στην επίτευξη των στόχων του υπάρχοντος Αναλυτικού Προγράμματος στο υμνάσιο και στο Λύκειο, τόσο στη διδασκαλία της Νεοελληνικής λώσσας όσο και στη διδασκαλία της Λογοτεχνίας. Οι προτεινόμενες δραστηριότητες προωθούν τη διαφοροποίηση της διδασκαλίας σε τάξεις μικτής ικανότητας, αφού βοηθούν τον εκπαιδευτικό να διαφοροποιήσει τη διδασκαλία του ως προς τα ποικίλα ενδιαφέροντα των μαθητών του, το διαφορετικό μαθησιακό τους προφίλ και το διαφορετικό βαθμό ετοιμότητάς του (οι επιμέρους δραστηριότητες στα φύλλα εργασίας ιεραρχούνται από τις πιο απλές στις πιο σύνθετες, ώστε να επιτρέπουν την ενεργοποίηση των προϋπαρχουσών γνώσεων και δεξιοτήτων, αναγκαία προϋπόθεση για την οικοδόμηση της νέας γνώσης). Οι προτεινόμενες δραστηριότητες προωθούν, επίσης, τη διαθεματική/διεπιστημονική προσέγγιση της ύλης, καθώς, αφενός δίνεται η ευκαιρία για συνεργασία μεταξύ των ειδικοτήτων και αφετέρου η διαδικασία μάθησης παίρνει χαρακτήρα εργαστηριακό και βιωματικό. Τα προτεινόμενα σχέδια μαθήματος προωθούν την ενεργή εμπλοκή των μαθητών στην αναζήτηση και ανακάλυψη της νέας γνώσης, εφαρμόζοντας τις μεθόδους της διερεύνησης και της λύσης προβλήματος. Επιτρέπουν, συγχρόνως, στον εκπαιδευτικό να υιοθετήσει τις αρχές της συνεργατικής μάθησης, αλλά και της εξατομικευμένης διδασκαλίας, όπου κρίνει ότι αυτό είναι απαραίτητο. Οι ρόλοι εκπαιδευτικών-μαθητών τίθενται σε νέα βάση. Οι μαθητές είναι οι πρωταγωνιστές της μαθησιακής διαδικασίας και ο εκπαιδευτικός είναι ο εμπνευστής, ο καθοδηγητής και ο συνεργάτης τους. Η τάξη διαμορφώνεται σε βιωματικό εργαστήρι και όλοι έχουν ρόλο και αποστολή. Η καθοδηγούμενη πλοήγηση των μαθητών/τριών σε επιλεγμένες ιστοσελίδες για την επιτέλεση συγκεκριμένου έργου δίνει μια άλλη δυναμική στη μαθησιακή διαδικασία. Συνδέει την κάθε τάξη με τον πλούσιο και συναρπαστικό κόσμο της πληροφορίας και κατευθύνει τα παιδιά στην κατάκτηση της γνώσης ως μιας διαδικασίας νοηματοδότησης του ποικιλόμορφου κόσμου που τα περιβάλλει. Α Φιλοσοφία Ομάδας Εργασίας 13
Ε πιμορφωτικό Υποσ τηρικτικό Υλικό για την ενσωμάτωση των ΤΠΕ σ τη μαθησιακή διαδικασία ΠΑΙΔΑΩΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΚΥΠΡΟΥ, 2008 14 Εργαλείο: Διαδίκτυο
Ομάδα Εργασίας: Νέα Ελληνικά Μέσης ενικής Εκπαίδευσης ΕΛΛ1_Κ07Μ Β ΜΕΡΟΣ Β 15
Ε πιμορφωτικό Υποσ τηρικτικό Υλικό για την ενσωμάτωση των ΤΠΕ σ τη μαθησιακή διαδικασία ΠΑΙΔΑΩΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΚΥΠΡΟΥ, 2008 16 Εργαλείο: Διαδίκτυο
Ομάδα Εργασίας: Νέα Ελληνικά Μέσης ενικής Εκπαίδευσης ΕΛΛ1_Κ07Μ Β.1 - Συνοπτικός Πίνακας Εισηγήσεων Δραστηριοτήτων Τίτλος Δραστηριότητας Πλήρης Ανάπτυξη Δραστηριότητας Δραστηριότητα 1 Καλλιεργώντας τη φιλαναγνωσία OXI Δραστηριότητα 2 Κωστής Παλαμάς: Ύμνος στον Παρθενώνα OXI Δραστηριότητα 3 Αφιέρωμα στο Διονύσιο Σολωμό NAI Δραστηριότητα 4 Τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της ποίησης του Κ. Καρυωτάκη NAI Δραστηριότητα 5 νωριμία με τον ποιητή ιώργο Σεφέρη ΝΑΙ Δραστηριότητα 6 νωριμία με το έργο του Κωνσταντίνου Καβάφη NAI Δραστηριότητα 7 Οδυσσέας Ελύτης OXI Δραστηριότητα 8 νωρίζω τη Μεσογειακή Διατροφή NAI Δραστηριότητα 9 Οι λαϊκές ρίζες του Καραγκιόζη NAI Δραστηριότητα 10 Μουσεία του κόσμου OXI Δραστηριότητα 11 Σταυρόλεξο: Λέξεις σχετικές με το θέατρο OXI Δραστηριότητα 12 Περιγραφή γλυπτών/ανάγλυφων έργων NAI Δραστηριότητα 13 νωρίζω του Αρχαιολογικούς χώρους της Πελοποννήσου NAI Β Δραστηριότητα 14 Το Ολυμπιακό Ιδεώδες χθες και σήμερα NAI Δραστηριότητα 15 Βιώνοντας προβλήματα της καθημερινής ζωής OXI Πίνακας Εισηγήσεων Δραστηριοτήτων 17
Ε πιμορφωτικό Υποσ τηρικτικό Υλικό για την ενσωμάτωση των ΤΠΕ σ τη μαθησιακή διαδικασία ΠΑΙΔΑΩΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΚΥΠΡΟΥ, 2008 Τίτλος Δραστηριότητας Πλήρης Ανάπτυξη Δραστηριότητας Δραστηριότητα 16 Πολυσημία λέξεων NAI Δραστηριότητα 17 Μαθαίνω την Ευρώπη παίζοντας OXI Δραστηριότητα 18 Πόλεμος-Ειρήνη: Συνέπειες των πολέμων για τα παιδιά NAI Δραστηριότητα 19 Πόλεμος - Ειρήνη: Ετυμολογία και σημασία ΝΑΙ Δραστηριότητα 20 Εθελοντισμός η προσφορά των ιατρών του κόσμου OXI Δραστηριότητα 21 Ανθολόγηση στίχων τραγουδιών OXI Δραστηριότητα 22 Η είδηση και το σχόλιο OXI Δραστηριότητα 23 Βιβλιοπαρουσίαση-Βιβλιοκριτική OXI Δραστηριότητα 24 Η πειθώ στη διαφήμιση NAI Δραστηριότητα 25 Διάλογος για την κλωνοποίηση ΝΑΙ Δραστηριότητα 26 Οι δημιουργικές δραστηριότητες στη ζωή μου OXI Δραστηριότητα 27 Κωνσταντίνος Καβάφης ΟΧΙ Δραστηριότητα 28 «Οίκος»: Παράγωγα σύνθετα NAI Β Δραστηριότητα 29 Περιγραφή: θέματα σχετικά με την ενδυμασία και τη μόδα ΟΧΙ Δραστηριότητα 30 Εργασία - Επάγγελμα OXI 18 Εργαλείο: Διαδίκτυο
Ομάδα Εργασίας: Νέα Ελληνικά Μέσης ενικής Εκπαίδευσης ΕΛΛ1_Κ07Μ Β.2.1 - Εισηγήσεις για Δραστηριότητες: Δραστηριότητα 1 Μάθημα Τίτλος Δραστηριότητας Τάξη Ενότητα Σύντομη περιγραφή Πλήρης Ανάπτυξη Δραστηριότητας στο Μέρος Κωδικός Ομάδας Νέα Ελληνικά - Νεοελληνική Λογοτεχνία Καλλιεργώντας τη φιλαναγνωσία Α υμνασίου Η αγάπη για τους συνανθρώπους μας-οι φιλικοί δεσμοί-η αγάπη Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Α υμνασίου, ΟΕΔΒ, Αθήνα 2006: «Κόρη που λάμπει» (δημοτικό τραγούδι), σ.163 και Λίτσας Ψαραύτη «Ο Κωνσταντής», σ. 165 Η συγκεκριμένη δραστηριότητα μπορεί να ανατεθεί στα παιδιά μετά τη μελέτη και ερμηνεία των δύο κειμένων της ενότητας, που ορίζονται στο Αναλυτικό Πρόγραμμα. Τα παιδιά μέσα από το σχολιασμό των δύο αυτών λογοτεχνικών κειμένων θα έχουν συνειδητοποιήσει την ύπαρξη της ερωτικής αγάπης, όπως και της αγάπης προς τον πάσχοντα συνάνθρωπό μας και πώς αυτές οι μορφές αγάπης εκδηλώνονται. Ο εκπαιδευτικός επισημαίνει ότι η αγάπη για τους συνανθρώπους μας και οι φιλικοί δεσμοί που αναπτύσσονται μεταξύ τους είναι προσφιλή θέματα και σε άλλους συγγραφείς. Παρατηρεί ότι στη βιβλιογραφική βάση δεδομένων της ελληνικής παιδικής λογοτεχνίας του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Αθηνών (http://www.cc.uoa.gr/ptde/epet/thema/t0033.html) μπορεί κάποιος να αναζητήσει και να βρει τις περιλήψεις μυθιστορημάτων με θέμα τη φιλία. Ο εκπαιδευτικός αναθέτει, στη συνέχεια, στα παιδιά να επιλέξουν τα πιο ενδιαφέροντα μυθιστορήματα, αφού μελετήσουν τις περιλήψεις τους που βρίσκονται συγκεντρωμένες στη συγκεκριμένη βιβλιογραφική βάση δεδομένων, και να καταρτίσουν ένα κατάλογο βιβλίων τα οποία θα προτείνουν να αγοραστούν από το σχολείο για τον εμπλουτισμό της σχολικής βιβλιοθήκης. Συγκεκριμένα, πρώτα-πρώτα οι μαθητές/τριες μπορούν να εργαστούν με τα μέλη των ομάδων τους, για να προσδιορίσουν τα γνωρίσματα ενός ενδιαφέροντος βιβλίου. Μετά από συζήτηση μπορούν να καταγράψουν τα γνωρίσματα που θα ήθελαν να πληρούν τα βιβλία που θα επιλέξουν (π.χ. η υπόθεσή τους να σχετίζεται με προβλήματα που αντιμετωπίζουν σήμερα οι νέοι, οι ήρωές τους να είναι νέα παιδιά, η πλοκή τους να διεγείρει το ενδιαφέρον κτλ.). Έπειτα, μελετούν τις περιλήψεις και επιλέγουν εκείνα τα βιβλία που πληρούν τα συγκεκριμένα κριτήρια που όρισαν. Καταγράφουν στη word τον κατάλογο των βιβλίων που επέλεξαν με όλα τα στοιχεία των βιβλίων (π.χ. συγγραφέας, τίτλος βιβλίου, ημερομηνία έκδοσης, εκδοτικός οίκος). Σημειώνουν, επίσης, το σκεπτικό της επιλογής των συγκεκριμένων βιβλίων. Η κάθε ομάδα ανακοινώνει προφορικά στην τάξη τις επιλογές της. Ένας συγκεντρωτικός κατάλογος με τις επιλογές όλων των ομάδων δίνεται στην Επιτροπή Βιβλιοθήκης του σχολείου με την παράκληση να προωθήσει την αγορά των προτεινόμενων βιβλίων. ΟΧΙ ΕΛΛ1_ΚΟ7Μ Β Εισηγήσεις για Δραστηριότητες 19
Ε πιμορφωτικό Υποσ τηρικτικό Υλικό για την ενσωμάτωση των ΤΠΕ σ τη μαθησιακή διαδικασία ΠΑΙΔΑΩΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΚΥΠΡΟΥ, 2008 Λέξεις-Κλειδιά για αναζήτηση στο Διαδικτυακό Τόπο www.e-epimorfosi.ac.cy Λογισμικό που απαιτείται* Φιλαναγνωσία, σχολική βιβλιοθήκη, αγάπη, φιλικοί δεσμοί Internet Explorer ή άλλο web browser * ια να μπορέσετε να δείτε τα σχετικά με τη δραστηριότητα αρχεία που υπάρχουν στο συνοδευτικό ψηφιακό δίσκο, πρέπει να έχετε εγκαταστήσει στον Ηλεκτρονικό σας Υπολογιστή το λογισμικό που απαιτείται. Β 20 Εργαλείο: Διαδίκτυο
Ομάδα Εργασίας: Νέα Ελληνικά Μέσης ενικής Εκπαίδευσης ΕΛΛ1_Κ07Μ Β.2.2 - Εισηγήσεις για Δραστηριότητες: Δραστηριότητα 2 Μάθημα Τίτλος Δραστηριότητας Τάξη Ενότητα Σύντομη περιγραφή Πλήρης Ανάπτυξη Δραστηριότητας στο Μέρος Κωδικός Ομάδας Λέξεις-Κλειδιά για αναζήτηση στο Διαδικτυακό Τόπο www.e-epimorfosi.ac.cy Λογισμικό που απαιτείται* Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Κωστής Παλαμάς: Ύμνος στον Παρθενώνα υμνασίου Κείμενα Νεοελληνικής λογοτεχνίας, υμνασίου, ΟΕΔΒ, Αθήνα 2006: Κωστής Παλαμάς: Ύμνος στον Παρθενώνα, σ.117-119. Η προτεινόμενη δραστηριότητα έχει σκοπό να βοηθήσει τους μαθητές να ετοιμάσουν ένα αφιέρωμα με θέμα τα μάρμαρα του Παρθενώνα. Αφορμή για τη συγκεκριμένη δραστηριότητα δίνει το ποίημα του Κωστή Παλαμά «Ύμνος στον Παρθενώνα». Μέσα από την ανάλυση του συγκεκριμένου ποιήματος, οι μαθητές αντιλαμβάνονται ότι ο Παλαμάς υμνεί τον Παρθενώνα ως έργο τέχνης. Στο μυαλό μας ο Παρθενώνας είναι άμεσα συνδεδεμένος με τα μάρμαρά του, τα γνωστά ως ελγίνεια μάρμαρα. Οι μαθητές καλούνται, να ετοιμάσουν ένα αφιέρωμα στα Μάρμαρα του Παρθενώνα, με βάση τις πιο κάτω παραμέτρους: α) Ποια μνημεία ονομάζουμε Μάρμαρα του Παρθενώνα; β) Πού βρίσκονται σήμερα και γιατί; γ) Ποιες ενέργειες γίνονται για την επιστροφή τους; δ). Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε στην προσπάθεια για επιστροφή των Μαρμάρων στην Αθήνα; Οι μαθητές, αφού πλοηγηθούν στο διαδίκτυο και στην ιστοσελίδα: www.greece.org/ parthenon/marmara/index.htm, θα επισκεφτούν τις ενότητες 1). Τι είναι τα Μάρμαρα του Παρθενώνα, 2) Η ιστορία των Μαρμάρων, 3) Οι απαιτήσεις της ελληνικής κυβέρνησης, 4) Ο λόγος της Μελίνας, 5) Τι μπορείς να κάμεις. Στη συνέχεια θα συλλέξουν τις πληροφορίες που χρειάζονται για την εργασία τους. Την επίσημη ελληνική θέση μπορούν να τη βρουν στην ιστοσελίδα http://odysseus.culture.gr/a/1/12/ga121.html διαβάζοντας αποσπάσματα από τις ομιλίες του Πρωθυπουργού της Ελλάδας και του Υπουργού Πολιτισμού. Στην ιστοσελίδα του CNN http://edition.cnn.com/2002/world/europe/01/17/marbles/index. html, μπορούν να δουν ένα βίντεο για τα Μάρμαρα, αφού πατήσουν στην ένδειξη VIDEO. Το αφιέρωμά τους μπορούν να το ετοιμάσουν σε μορφή power point και να το παρουσιάσουν στους συμμαθητές τους, με σκοπό να τους ευαισθητοποιήσουν για το θέμα και να τους κάμουν να θέλουν να συνδράμουν στην επίλυσή του. Μπορούν, αν το θελήσουν, να στείλουν email στη βρετανική κυβέρνηση ή στο Βρετανικό Μουσείο για την άποψή τους ή να υπογράψουν το βιβλίο επισκεπτών που βρίσκεται στην ίδια ιστοσελίδα (άνοιγμα σχολείου προς την κοινωνία). OXI ΕΛΛ1_ΚΟ7Μ Ελγίνεια μάρμαρα, Παρθενώνας, αφιέρωμα, Νεοελληνική Λογοτεχνία Internet Explorer ή άλλο web browser Β * ια να μπορέσετε να δείτε τα σχετικά με τη δραστηριότητα αρχεία που υπάρχουν στο συνοδευτικό ψηφιακό δίσκο, πρέπει να έχετε εγκαταστήσει στον Ηλεκτρονικό σας Υπολογιστή το λογισμικό που απαιτείται. Εισηγήσεις για Δραστηριότητες 21
Ε πιμορφωτικό Υποσ τηρικτικό Υλικό για την ενσωμάτωση των ΤΠΕ σ τη μαθησιακή διαδικασία ΠΑΙΔΑΩΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΚΥΠΡΟΥ, 2008 Β.2.3 - Εισηγήσεις για Δραστηριότητες: Δραστηριότητα 3 Β Μάθημα Τίτλος Δραστηριότητας Τάξη Ενότητα Σύντομη περιγραφή Πλήρης Ανάπτυξη Δραστηριότητας στο Μέρος Κωδικός Ομάδας Λέξεις-Κλειδιά για αναζήτηση στο Διαδικτυακό Τόπο www.e-epimorfosi.ac.cy Λογισμικό που απαιτείται* Νέα Ελληνικά - Νεοελληνική Λογοτεχνία Αφιέρωμα στο Διονύσιο Σολωμό Α Λυκείου Κείμενα Νεοελληνικής λογοτεχνίας Α τεύχος, ΟΕΔΒ, Αθήνα 2002: Διονύσιος Σολωμός Η προτεινόμενη δραστηριότητα έχει στόχο να εμπλέξει ενεργά τους μαθητές στη συλλογή πληροφοριών για τη ζωή και το έργο του Διονυσίου Σολωμού με σκοπό να ετοιμάσουν ένα αφιέρωμα για τον εθνικό μας ποιητή, με αφορμή τη συμπλήρωση των 150 χρόνων από το θάνατό του. Η δραστηριότητα αυτή θα γίνει με αφορμή το ποίημα του Σολωμού «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι», που περιλαμβάνεται στη διδακτέα ύλη. Ο καθηγητής ανακοινώνει στους μαθητές ότι το σχολείο τους έχει αναλάβει τη διοργάνωση μιας εκδήλωσης αφιερωμένης στον εθνικό μας ποιητή Διονύσιο Σολωμό και καλεί τα παιδιά να εργαστούν ομαδικά και να συλλέξουν πληροφορίες που αφορούν τη ζωή και το έργο του ποιητή. Τις πληροφορίες μπορούν να τις συλλέξουν, αφού πλοηγηθούν στις ιστοσελίδες που τους δίνονται (http://www.corfuweb.gr/culture.htm, http://www.snhell.gr/lections/writer.asp?id=47, http://el.wikipedia.org/wiki), με τη βοήθεια του Φύλλου Εργασίας. Μετά τη συλλογή των πληροφοριών και τη συγκέντρωση των στοιχείων, η κάθε ομάδα αναλαμβάνει την παρουσίασή τους στην ολομέλεια της τάξης και γίνεται μια εποικοδομητική συζήτηση μεταξύ μαθητών και εκπαιδευτικού. Ακολούθως, οι ομάδες ανταλλάζουν τις πληροφορίες που συνέλεξαν, για να μπορέσουν να αξιοποιηθούν όλα τα στοιχεία και να ετοιμαστεί ένα ολοκληρωμένο αφιέρωμα. ια την ετοιμασία του αφιερώματος, τα παιδιά μπορούν να εργαστούν στον ελεύθερό τους χρόνο, ανταλλάζοντας ιδέες και πληροφορίες μέσω του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Το αφιέρωμα μπορούν να το ετοιμάσουν σε μορφή power point ή word ακολουθώντας τις Οδηγίες Ετοιμασίας και Παρουσίασης. Το αφιέρωμα μπορεί να εμπλουτιστεί με εικόνες που μπορούν να βρουν με τη βοήθεια της μηχανής αναζήτησης Google, αφού πληκτρολογήσουν τη διεύθυνση http://www.google.com, γράψουν το όνομά του ποιητή και πατήσουν στην ένδειξη Εικόνες. ΝΑΙ ΕΛΛ1_ΚΟ7Μ Σολωμός, εθνικός ποιητής, Κέρκυρα, Ζάκυνθος, Ύμνος εις την Ελευθερία, Μεσολόγγι, Νεοελληνική Λογοτεχνία. Internet Explorer ή άλλο web browser * ια να μπορέσετε να δείτε τα σχετικά με τη δραστηριότητα αρχεία που υπάρχουν στο συνοδευτικό ψηφιακό δίσκο, πρέπει να έχετε εγκαταστήσει στον Ηλεκτρονικό σας Υπολογιστή το λογισμικό που απαιτείται. 22 Εργαλείο: Διαδίκτυο
Ομάδα Εργασίας: Νέα Ελληνικά Μέσης ενικής Εκπαίδευσης ΕΛΛ1_Κ07Μ Β.2.4 - Εισηγήσεις για Δραστηριότητες: Δραστηριότητα 4 Μάθημα Τίτλος Δραστηριότητας Τάξη Ενότητα Σύντομη περιγραφή Πλήρης Ανάπτυξη Δραστηριότητας στο Μέρος Κωδικός Ομάδας Λέξεις-Κλειδιά για αναζήτηση στο Διαδικτυακό Τόπο www.e-epimorfosi.ac.cy Λογισμικό που απαιτείται* Νέα Ελληνικά - Νεοελληνική Λογοτεχνία Τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της ποίησης του Κ. Καρυωτάκη Β Λυκείου Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Β τεύχος, ΟΕΔΒ, Αθήνα 2001: Κώστα Καρυωτάκη, Στο άγαλμα της Ελευθερίας που φωτίζει τον κόσμο, σ. 179-181 Η προτεινόμενη δραστηριότητα αποσκοπεί στην ενεργή εμπλοκή των μαθητών/τριών στη διερεύνηση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών γνωρισμάτων της ποίησης του Κ. Καρυωτάκη. Μπορεί να ανατεθεί στους μαθητές/τριες μετά την ερμηνεία του ποιήματος «Στο άγαλμα της Ελευθερίας που φωτίζει τον κόσμο» και να οδηγήσει στη δημιουργία μικρών ομαδικών συνθετικών εργασιών στην ποίηση του Κ. Καρυωτάκη. Οι μαθητές/τριες μελετώντας το ποίημα «Στο άγαλμα της Ελευθερίας που φωτίζει τον κόσμο» έχουν ήδη διαπιστώσει ότι κυρίαρχα γνωρίσματα στην ποίηση του Καρυωτάκη είναι η απαισιοδοξία και ο σαρκασμός. Ο εκπαιδευτικός καλεί, στη συνέχεια, τα παιδιά να σχολιάσουν την πιο κάτω άποψη του Κλ. Παράσχου: «[ ] Μόνο, λοιπόν, καταφύγιο μένει ο θάνατος, και μόνο όπλο κατά της ζωής, όσο ζούμε, και μόνη ανακούφιση, η ειρωνεία. Ο Καρυωτάκης ειρωνεύεται τύπους, πράγματα, καταστάσεις, ό, τι ξυπνά την οργή, τον οίκτο του, την αηδία του. [ ] Κάτω από το γέλιο του μαντεύει κανείς τη σύσπαση του πόνου, η ειρωνεία του δεν είναι παρά ένας πνιγμένος λυγμός» («Κυριακή του Ελεύθερου Βήματος», 15 Ιανουαρίου 1928). Οι μαθητές/τριες διαπιστώνουν ότι, για να μπορέσουν να εκφέρουν γνώμη για την ορθότητα της άποψης του Κλ. Παράσχου, απαιτείται να μελετήσουν περισσότερα έργα του ποιητή. Ο εκπαιδευτικός τούς παραπέμπει στην ιστοσελίδα http://karyotakis.awardspace.com/, όπου μπορούν να μελετήσουν ποιήματα και πεζά του Καρυωτάκη. Έχουν, επίσης, τη δυνατότητα πρόσβασης σε υλικό που μπορεί να φωτίσει το έργο του ποιητή, όπως επιστολές του, ανάμεσα στις οποίες και η αποχαιρετιστήρια επιστολή του Καρυωτάκη, το άρθρο του Τέλλου Άγρα για τον ποιητή, όπως και αποσπάσματα από το βιβλίο της Λιλής Ζωγράφου «Κώστας Καρυωτάκης - Μαρία Πολυδούρη και η αρχή της Αμφισβήτησης». Οι μαθητές/ τριες σε συνεργασία με τον εκπαιδευτικό μπορούν να προσδιορίσουν τους επιμέρους τομείς διερεύνησης. Τα παιδιά εργάζονται σε ομάδες των 4-5, για να συγκεντρώσουν τεκμήρια που να επιβεβαιώνουν την ορθότητα της άποψης του Κλ. Παράσχου ή να τη διαψεύδουν. Τα αποτελέσματα της διερεύνησής τους ανακοινώνονται στην τάξη. ΝΑΙ ΕΛΛ1_ΚΟ7Μ Κώστας Καρυωτάκης, γνωρίσματα, απαισιοδοξία, ειρωνεία Internet Explorer ή άλλο web browser Β * ια να μπορέσετε να δείτε τα σχετικά με τη δραστηριότητα αρχεία που υπάρχουν στο συνοδευτικό ψηφιακό δίσκο, πρέπει να έχετε εγκαταστήσει στον Ηλεκτρονικό σας Υπολογιστή το λογισμικό που απαιτείται. Εισηγήσεις για Δραστηριότητες 23
Ε πιμορφωτικό Υποσ τηρικτικό Υλικό για την ενσωμάτωση των ΤΠΕ σ τη μαθησιακή διαδικασία ΠΑΙΔΑΩΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΚΥΠΡΟΥ, 2008 Β.2.5 - Εισηγήσεις για Δραστηριότητες: Δραστηριότητα 5 Β Μάθημα Τίτλος Δραστηριότητας Τάξη Ενότητα Σύντομη περιγραφή Πλήρης Ανάπτυξη Δραστηριότητας στο Μέρος Κωδικός Ομάδας Λέξεις-Κλειδιά για αναζήτηση στο Διαδικτυακό Τόπο www.e-epimorfosi.ac.cy Λογισμικό που απαιτείται* Νέα Ελληνικά-Λογοτεχνία νωριμία με τον ποιητή ιώργο Σεφέρη Β Λυκείου Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Β τεύχος, ΟΕΔΒ, Αθήνα 2001: ιώργου Σεφέρη, «Επί Ασπαλάθων», σ. 214-215 Η προτεινόμενη δραστηριότητα έχει ως στόχο της να καταστήσει τους μαθητές/ τριες αυτόνομους αναγνώστες, υποδεικνύοντάς τους στρατηγικές προσέγγισης ενός λογοτεχνικού έργου. Μετά την πρώτη ανάγνωση του ποιήματος του ιώργου Σεφέρη «Επί Ασπαλάθων» τα παιδιά καλούνται να διατυπώσουν τα πρώτα τους συναισθήματα, τις πρώτες τους σκέψεις και τους προβληματισμούς που τους γεννά η επαφή με το έργο του ποιητή. Ο εκπαιδευτικός αξιοποιεί τις ποικίλες απόψεις που εκφράζονται από τους μαθητές/ τριες, για να τους βοηθήσει να προσδιορίσουν τα εξωκειμενικά και κειμενικά στοιχεία που απαιτείται να διερευνήσουν, για να οδηγηθούν στην ερμηνεία του ποιήματος. Έτσι οι μαθητές/τριες εργαζόμενοι με τις ομάδες τους συγκεντρώνουν πληροφορίες που σχετίζονται με ουσιώδεις πληροφορίες για τον ποιητή και το έργο του (http:// www.ekebi.gr/fakeloi/seferis/index2.htm), τις συνθήκες που επικρατούσαν στην Ελλάδα κατά το χρόνο συγγραφής του ποιήματος (31 του Μάρτη 1971: http://www. ime.gr/chronos/), τη στάση του ποιητή απέναντι στο δικτατορικό καθεστώς (http:// www.bbc.co.uk/greek/seferis.shtml), το Σούνιο (http://1tee-lavriou.att.sch.gr/souniop. htm) και τον τύραννο Αρδιαίο (http://www.greek-language.gr/greeklang/index.html). Κατά τη δεύτερη και τρίτη διδακτική περίοδο τα παιδιά ανταλλάζουν μεταξύ τους τις πληροφορίες που συγκέντρωσαν ή τις κοινοποιούν στις υπόλοιπες ομάδες μέσω του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (στην περίπτωση που η Αίθουσα λωσσών παρέχει αυτή τη δυνατότητα) και, αφού τις μελετήσουν, ερμηνεύουν το ποίημα σε συνεργασία με τον εκπαιδευτικό τους. ΝΑΙ ΕΛΛ1_ΚΟ7Μ ιώργος Σεφέρης, «Επί Ασπαλάθων», εξωκειμενικά στοιχεία, κειμενικά στοιχεία, δικτατορία, Αρδιαίος Internet Explorer ή άλλο web browser * ια να μπορέσετε να δείτε τα σχετικά με τη δραστηριότητα αρχεία που υπάρχουν στο συνοδευτικό ψηφιακό δίσκο, πρέπει να έχετε εγκαταστήσει στον Ηλεκτρονικό σας Υπολογιστή το λογισμικό που απαιτείται. 24 Εργαλείο: Διαδίκτυο