Α. ΝΗΘΝΛΝΚΗΘΝ ΘΙΗΚΑ (ΔΙΙΑΓΑ ΔΟ. ΔΛΥΠΖ ΔΟΥΕΥΛΖ)

ΗΗΓΟΚΑ ΝΗΗΘΝΛΝΚΗΗΘΥΛ & ΒΗΗΝΚΖΣΑΛΗΗΘΥΛ ΔΟΔΛΥΛ ΑΞΝΡΔΙΔΠΚΑΡΑ ΔΟΔΛΥΛ ΝΗΘΝΛΝΚΗΘΖΠ ΠΓΘΟΗΑΠ ΠΔΞΡΔΚΒΟΗΝΠ Α. ΝΗΘΝΛΝΚΗΘΝ ΘΙΗΚΑ (ΔΙΙΑΓΑ ΔΟ. ΔΛΥΠΖ ΔΟΥΕΥΛΖ) Β. ΒΗΝΚΖΣΑΛΗΑ ΘΑΡΑΠΘΔΔΠ ΙΗΑΛΗΘΝ ΔΚΞΝΟΗΝ ΞΖΟΔΠΗΔΠ Γ. ΘΑΡΑΛΑΙΥΡΗΘΖ ΔΚΞΗΠΡΝΠΛΖ (ΔΙΙΑΓΑ ΔΟ. ΔΛΥΠΖ ΔΟΥΕΥΛΖ) 6 Νθηησβξίνπ

Τν ΙΟΒΔ δηεμάγεη θάζε κήλα από ην 1981 Έξεπλεο Οηθνλνκηθήο Σπγθπξίαο ζηηο επηρεηξήζεηο ζηνπο ηέζζεξηο ηνκείο ηεο νηθνλνκίαο θαη, από ηνλ Μάην ηνπ 2008, θαη ζηνπο θαηαλαισηέο. Οη έξεπλεο απνηεινύλ κέξνο ηνπ θνηλνύ ελαξκνληζκέλνπ πξνγξάκκαηνο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο (DG ECFIN) θαη ηα απνηειέζκαηά ηνπο ρξεζηκνπνηνύληαη γηα ηνλ ππνινγηζκό ηνπ δείθηε νηθνλνκηθνύ θιίκαηνο ζε Διιάδα θαη ζηηο ππόινηπεο επξσπατθέο ρώξεο, ελώ δεκνζηεύνληαη αλαιπηηθά ζηηο εθδόζεηο ηεο Δπξσπατθήο Δπηηξνπήο. Οη αλαιύζεηο πνπ δεκνζηεύνληαη θάζε κήλα κε ηε κνξθή απηήο ηεο έθδνζεο ζηεξίδνληαη ζηα πξσηνγελή, αλαιπηηθά ζηνηρεία γηα πάλσ από 1000 επηρεηξήζεηο θαη αληηπξνζσπεπηηθό δείγκα 1500 θαηαλαισηώλ, όπσο πξνθύπηνπλ από ηηο έξεπλεο πνπ δηεμάγεη απνθιεηζηηθά θαη κόλν ην ΙΟΒΔ γηα ηελ Διιάδα γηα ινγαξηαζκό ηεο Δπξσπατθήο Δπηηξνπήο. Δπόκελν δειηίν ζπγθπξίαο: 3 Λνεκβξίνπ 2

Α. ΝΗΘΝΛΝΚΗΘΝ ΘΙΗΚΑ: EE-27, ΔΟΥΕΥΛΖ, ΔΙΙΑΓΑ ΠΔΞΡΔΚΒΟΗΝΠ α) Δ.Δ Δπξσδώλε: Αμηνζεκείσηε πηώζε ηνπ θιίκαηνο ζε ΔΔ θαη Δπξσδώλε Ο Γείθηεο Οηθνλνκηθνύ Κιίκαηνο ηνλ Σεπηέκβξην ππνρσξεί εθ λένπ, γηα ηέηαξην δηαδνρηθό κήλα ζηελ Δπξσπατθή Έλσζε θαη γηα έβδνκν ζηελ Δπξσδώλε, θαηά 3,4 κνλάδεο, θζάλνληαο ζηηο 94,0 θαη 95,0 κνλάδεο αληίζηνηρα. Ο ζρεηηθόο δείθηεο, ηόζν ζηελ ΔΔ, όζν θαη ηελ Δπξσδώλε βξίζθεηαη πιένλ ρακειόηεξα από ην καθξνρξόλην κέζν όξν ηνπ. Η επηδείλσζε ηνπ θιίκαηνο πξνέξρεηαη από ηηο δπζκελέζηεξεο πξνζδνθίεο ζε όινπο ηνπο ηνκείο, κε ηηο ζεκαληηθόηεξεο απώιεηεο λα θαηαγξάθνληαη θαη πάιη ζηε Βηνκεραλία θαη ηηο Υπεξεζίεο. Σπγθεθξηκέλα, ζηε Βηνκεραλία, παξόιν πνπ ν ζρεηηθόο δείθηεο παξακέλεη πςειόηεξα ηνπ καθξνρξόληνπ κέζνπ όξνπ ηνπ ζε ΔΔ θαη Δπξσδώλε, ε πεξαηηέξσ πηώζε ηνπ θαηά 3,3 θαη 3,2 κνλάδεο αληίζηνηρα ζε ζρέζε κε ηνλ πξνεγνύκελν κήλα, ζπκβάιιεη θαζνξηζηηθά ζηελ επηδείλσζε ηνπ νηθνλνκηθνύ θιίκαηνο θαη ζηηο δύν δώλεο. Ο δείθηεο ζηηο πεξεζίεο ππνρσξεί θαηά 2,8 κνλάδεο ζηελ Δπξσδώλε θαη θαηά 3,7 κνλάδεο ζηελ ΔΔ, δηαθνξά ε νπνία αληαλαθιά ηε πνιύ κηθξή αύμεζε ζηηο Υπεξεζίεο ηνπ Ηλ. Βαζηιείνπ. Σην Ιηαληθό Δκπόξην, ν ζρεηηθόο δείθηεο κεηώλεηαη πεξηζζόηεξν ζηελ ΔΔ (-2,4) ζε ζρέζε κε ηελ Δπξσδώλε (-1,1), ελώ ζηηο Θαηαζθεπέο ε ππνρώξεζε βαξαίλεη ειαθξώο πεξηζζόηεξν ηελ Δπξσδώλε (-2,6) από ηελ ΔΔ (-2,1). Τέινο, ε Θαηαλαισηηθή Δκπηζηνζύλε πεξηνξίζηεθε θαηά 2,3 κνλάδεο ζηελ ΔΔ θαη ειαθξώο πεξηζζόηεξν ζηελ Δπξσδώλε (-2,6), θπξίσο εμαηηίαο ηεο αλαζθάιεηαο γηα ηε κειινληηθή γεληθή νηθνλνκηθή θαηάζηαζε θαη ηελ αλεξγία. Αλαιπηηθόηεξα: Σηε Βηνκεραλία, νη δείθηεο επηρεηξεκαηηθώλ πξνζδνθηώλ δηακνξθώλνληαη ζηηο -5,7 θαη - 5,9 κνλάδεο ζε ΔΔ θαη Δπξσδώλε αληίζηνηρα. Οη ζεηηθέο πξνβιέςεηο γηα ηελ εμέιημε ηεο παξαγσγήο πεξηνξίδνληαη ζεκαληηθά θαη ζηηο δύν δώλεο, ελώ νη αξλεηηθνί δείθηεο ζηηο εθηηκήζεηο γηα ηα επίπεδα παξαγγειηώλ δηεπξύλνληαη πεξαηηέξσ, ηόζν ζηελ ΔΔ όζν θαη ηελ Δπξσδώλε. Τέινο, νη εθηηκήζεηο γηα ηα απνζέκαηα θαλεξώλνπλ ηε δηόγθσζή ηνπο θαη ζηηο δύν δώλεο. Σηηο πεξεζίεο, ν ζρεηηθόο δείθηεο ιακβάλεη αξλεηηθό πξόζεκν ζηελ ΔΔ γηα πξώηε θνξά θέηνο θαη δηακνξθώλεηαη ζηηο -4 κνλάδεο, ελώ ζηελ Δπξσδώλε κεδελίδεηαη. Οη εθηηκήζεηο ησλ επηρεηξήζεσλ γηα ηελ ηξέρνπζα δξαζηεξηόηεηά ηνπο πεξηνξίδνληαη ζηελ ΔΔ θαη ηελ Δπξσδώλε θαηά 3 πεξίπνπ κνλάδεο, ελώ αλάινγε είλαη θαη ε ππνρώξεζε ζηηο εθηηκήζεηο γηα ηελ ηξέρνπζα δήηεζε. Τέινο, νη πξνβιέςεηο ησλ επηρεηξήζεσλ γηα ηε βξαρππξόζεζκε εμέιημε ηεο δήηεζεο ράλνπλ 3 κνλάδεο ζηελ ΔΔ θαη πάλσ από 5 κνλάδεο ζηελ Δπξσδώλε. Σην Ιηαληθό Δκπόξην, νη ζρεηηθνί δείθηεο δηακνξθώλνληαη ζηηο -13,3 θαη -9,8 κνλάδεο ζε ΔΔ θαη Δπξσδώλε αληίζηνηρα. Οη αξλεηηθέο εθηηκήζεηο γηα ηελ ηξέρνπζα επηρεηξεκαηηθή δξαζηεξηόηεηα επηδεηλώλνληαη ζεκαληηθά θαη ζηηο δύν δώλεο, ελώ νη εθηηκήζεηο γηα ηα απνζέκαηα πεξηνξίδνληαη ειαθξά ζε ζρέζε κε ηνλ πξνεγνύκελν κήλα ζηελ ΔΔ θαη εληζρύνληαη νξηαθά ζηελ Δπξσδώλε. Τέινο, ν αξλεηηθόο δείθηεο ησλ 3

πξνβιέςεσλ γηα ηηο πσιήζεηο ηνπο επόκελνπο κήλεο δηεπξύλεηαη θαηά 2,5 πεξίπνπ κνλάδεο ζηελ ΔΔ θαη απμάλεηαη νξηαθά ζηελ Δπξσδώλε. Ξίλαθαο 1: Γείθηεο Οηθνλνκηθνύ Κιίκαηνο (1990-=100, επνρηθά εμνκαιπκέλα ζηνηρεία) Κέζνο όξνο Min Max 2001-2006 2007 2008 2009 ΔΔ-27 66,9 113,8 Μαξ-09 Ινπλ-07 99,3 108,29 111,15 93,45 79,64 101,63 Δπξσδώλε 69,6 113,0 Μαξ-09 Ιαλ-01 98,5 107,11 109,39 93,70 80,68 100,84 Διιάδα 67,2 111,9 Μαξ-09 Απξ-04 96,7 104,15 108,05 95,63 76,26 75,08 ΔΔ-27 96,3 97,9 99,8 101,1 100,0 100,2 102,1 103,2 103,6 104,1 105,3 106,4 Δπξσδώλε 95,4 95,8 98,0 100,1 98,3 99,1 101,2 102,2 103,5 104,4 105,7 107,0 Διιάδα 81,7 78,5 76,3 75,8 70,2 71,8 73,9 75,1 74,3 74,9 74,8 73,7 ΔΔ-27 105,9 107,3 107,4 105,1 105,4 104,6 102,3 97,4 94,0 Δπξσδώλε 106,8 108,0 107,3 106,1 105,5 105,4 103,0 98,4 95,0 Διιάδα 76,1 79,4 78,4 74,2 74,0 70,0 70,9 73,7 70,6 Πεκείσζε: Ο Γείθηεο Οηθνλνκηθνύ Κιίκαηνο (1990-=100) ππνινγίδεηαη κε βάζε ηνπο επηκέξνπο Γείθηεο Δπηρεηξεκαηηθώλ Πξνζδνθηώλ ζηε Βηνκεραλία, ηηο Καηαζθεπέο, ην Ληαληθό Δκπόξην θαη ηηο Υπεξεζίεο, θαζώο θαη ην Γείθηε Δκπηζηνζύλεο ζηνπο Καηαλαισηέο. Ξεγή: Δπξσπατθή Δπηηξνπή, DG Ecfin Σηηο Θαηαζθεπέο, νη ζρεηηθνί δείθηεο ζε ΔΔ θαη Δπξσδώλε δηακνξθώλνληαη αληίζηνηρα ζηηο -28,1 θαη -26,0 κνλάδεο. Από ηα επηκέξνπο ζηνηρεία δξαζηεξηόηεηαο, νη έληνλα αξλεηηθέο πξνβιέςεηο γηα ην επίπεδν ησλ εξγαζηώλ δηεπξύλνληαη νξηαθά ζηελ ΔΔ θαη πεξηζζόηεξν ζηελ Δπξσδώλε, ελώ νη πξνβιέςεηο γηα ηελ απαζρόιεζε ην επόκελν 12κελν θαηαγξάθνπλ πηώζε θαηά 3 κνλάδεο ζε ακθόηεξεο ΔΔ θαη Δπξσδώλε. Ο Γείθηεο Θαηαλαισηηθήο Δκπηζηνζύλεο δηακνξθώλεηαη ζηηο -19,1 κνλάδεο ζε ακθόηεξεο ΔΔ θαη Δπξσδώλε. Από ηνπο επηκέξνπο δείθηεο, νη αξλεηηθέο πξνβιέςεηο ησλ θαηαλαισηώλ γηα ηελ νηθνλνκηθή θαηάζηαζε ηνπ λνηθνθπξηνύ ηνπο δηεπξύλνληαη ειαθξά θαη ζηηο δύν δώλεο, ελώ εθείλεο γηα ηελ νηθνλνκηθή θαηάζηαζε ηεο ρώξαο ράλνπλ 3 θαη 4 κνλάδεο αληίζηνηρα ζε ΔΔ θαη Δπξσδώλε. Μηθξόηεξεο είλαη νη απώιεηεο θαη ζηηο δύν δώλεο σο πξνο ηελ πξόζεζε ησλ θαηαλαισηώλ γηα απνηακίεπζε, ελώ ηέινο εληζρύνληαη νη θόβνη γηα ηελ εμέιημε ηεο αλεξγίαο, κε ηηο ζρεηηθέο πξνβιέςεηο λα επηδεηλώλνληαη ζεκαληηθά, ηόζν ζηελ ΔΔ όζν θαη ηελ Δπξσδώλε. Τέινο, ν δείθηεο επηρεηξεκαηηθώλ πξνζδνθηώλ ζηηο Σξεκαηννηθνλνκηθέο πεξεζίεο ν νπνίνο όκσο δελ πεξηιακβάλεηαη ζην δείθηε νηθνλνκηθνύ θιίκαηνο ππνρσξεί πεξαηηέξσ, πεξηζζόηεξν ζηελ ΔΔ, θαη δηακνξθώλεηαη πιένλ ζε αξλεηηθά επίπεδα, ηόζν ζηελ ΔΔ, όζν θαη ηελ Δπξσδώλε, ζηηο -0,3 θαη -3,3 κνλάδεο αληίζηνηρα. Από ηα 4

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Έξεπλεο Νηθνλνκηθήο Ππγθπξίαο ΗΝΒΔ (DG ECFIN) επηκέξνπο ζηνηρεία, έληνλε επηδείλσζε θαηαγξάθεηαη ζηηο εθηηκήζεηο γηα ηελ ηξέρνπζα θαηάζηαζε ησλ επηρεηξήζεσλ, θαηά 5 θαη 3 πεξίπνπ κνλάδεο αληίζηνηρα ζηελ ΔΔ θαη ηελ Δπξσδώλε, ελώ απώιεηεο θαηά 4 θαη 2 κνλάδεο ζεκεηώλνληαη αληίζηνηρα θαη ζηηο εθηηκήζεηο γηα ηελ ηξέρνπζα εμέιημε ηεο δήηεζεο. Τέινο, νη πξνβιέςεηο ηεο δήηεζεο ζην επόκελν ηξίκελν πεξηνξίδνληαη ειαθξά ζηελ ΔΔ θαη νξηαθά ζηελ Δπξσδώλε, παξακέλνληαο όκσο ζε ζεηηθά επίπεδα θαη ζηηο δύν πεξηθέξεηεο. 130 Γηάγξακκα 1: Γείθηεο Οηθνλνκηθνύ Κιίκαηνο Δ.Δ-27 θαη Διιάδα (1990-=100, επνρηθά εμνκαιπκέλα ζηνηρεία) 120 110 100 90 80 70 60 50 40 Ξεγή: Δπξσπατθή Δπηηξνπή, DG Ecfin E.E Διιάδα Κέζνο Όξνο ΔΔ27 (2001-) Δπξσδ ώλε Σηηο πεξηζζόηεξεο επξσπατθέο ρώξεο, ην νηθνλνκηθό θιίκα επηδεηλώλεηαη. Από ηηο κεγαιύηεξεο εμ απηώλ, ε ζεκαληηθόηεξε πηώζε ζην ζρεηηθό δείθηε θαηαγξάθεηαη θαη πάιη ζηελ Ιηαιία (-5,1), αιιά θαη ηελ Γαιιία (-3,5), ην Ηλ. Βαζίιεην (-3,4), ηελ Γεξκαλία (-2,1), ηελ Ιζπαλία (-1,8), ηελ Οιιαλδία (-1,7) θαη ηελ Πνισλία (+1,1). Πιένλ, κόλν ζηελ Γεξκαλία ν ζρεηηθόο δείθηεο ηνλ Σεπηέκβξην παξακέλεη πάλσ από ηνλ αληίζηνηρν καθξνρξόλην κέζν όξν ηνπ. 5

β) Διιάδα: Πε ρακειά επίπεδα ην νηθνλνκηθό θιίκα Ο Γείθηεο Οηθνλνκηθνύ Κιίκαηνο ζηελ Διιάδα ηνλ Σεπηέκβξην θηλείηαη ζηα επίπεδα ησλ αξρώλ ηνπ θαινθαηξηνύ, ζηηο 70,6 κνλάδεο, ζε έλα από ηα ρακειόηεξα επίπεδα ηζηνξηθά. Νη επηρεηξεκαηηθέο πξνζδνθίεο παξακέλνπλ δπζκελείο ζε όινπο ηνπο ηνκείο, ελώ θαη ε θαηαλαισηηθή εκπηζηνζύλε αληαλαθιά ηελ έληνλε απαηζηνδνμία γηα ηελ ηξέρνπζα, αιιά θαη ηε κειινληηθή νηθνλνκηθή ζπγθπξία. Ζ ζπδήηεζε γηα ηελ πηώρεπζε - ζπληεηαγκέλε ή αλεμέιεγθηε - ηεο ρώξαο, ηελ εμαζθάιηζε ή όρη ηεο 6 εο δόζεο ηνπ δαλείνπ, αιιά θαη νη επηπξόζζεηεο θνξνινγηθέο επηβαξύλζεηο πνπ θπξηάξρεζαλ ην κήλα πνπ πέξαζε, δελ επέηξεςαλ νπζηαζηηθή βειηίσζε ζηηο εθηηκήζεηο ησλ πνιηηώλ. Άιισζηε, παξά ηελ πινύζηα ζρεηηθή ξεηνξηθή, ζην ηνκέα ησλ δηαξζξσηηθώλ κεηαξξπζκίζεσλ θαη ησλ απνθξαηηθνπνηήζεσλ νη εμειίμεηο εμαθνινπζνύλ λα είλαη θησρέο. Έηζη νη Έιιελεο θαηαλαισηέο παξακέλνπλ εμαηξεηηθά δύζπηζηνη θαη αλαζθαιείο γηα ηελ εμέιημε ηεο νηθνλνκίαο, ησλ νηθνλνκηθώλ ηνπ λνηθνθπξηνύ ηνπο θαη ηελ αλεξγία. Σηνπο επηκέξνπο ηνκείο, ην νηθνλνκηθό θιίκα βειηηώλεηαη ζηηο Υπεξεζίεο θαη ηηο Καηαζθεπέο, ζην Ληαληθό Δκπόξην παξακέλεη ζρεδόλ ζηα ίδηα επίπεδα θαη ζηε Βηνκεραλία θαηαγξάθεη νξηαθή ππνρώξεζε. Η θαηαλαισηηθή εκπηζηνζύλε θηλείηαη αλνδηθά, κεηά ην λέν ηζηνξηθό ρακειό ξεθόξ ηνπ Ινπιίνπ, παξακέλνληαο όκσο ζε πνιύ ρακειά επίπεδα. Αλαιπηηθόηεξα: ζηε Βηνκεραλία, δηεπξύλνληαη νη αξλεηηθέο πξνβιέςεηο γηα ηελ εμέιημε ηεο παξαγσγήο, ελώ νη εθηηκήζεηο γηα παξαγγειίεο πξνο πξνκεζεπηέο παξακέλνπλ ακεηάβιεηεο, κε ηηο εθηηκήζεηο γηα ηα απνζέκαηα λα βειηηώλνληαη ειαθξά. ζηηο πεξεζίεο, νη εθηηκήζεηο γηα ην ηξέρνλ επίπεδν εξγαζηώλ βειηηώλνληαη ζεκαληηθά, ελώ άλνδνο θαηαγξάθεηαη θαη ζηηο εθηηκήζεηο γηα ηελ ηξέρνπζα πνξεία ηεο δήηεζεο. Παξόια απηά, ηηο ζεηηθέο απηέο κεηαβνιέο αληηζηαζκίδνπλ ελ κέξεη νη κεηνύκελεο πξνβιέςεηο γηα ηε βξαρππξόζεζκε εμέιημε ηεο δήηεζεο. ζην Ιηαληθό Δκπόξην, νη αξλεηηθέο εθηηκήζεηο γηα ηηο ηξέρνπζεο πσιήζεηο δηεπξύλνληαη, ηα απνζέκαηα παξνπζηάδνπλ νξηαθή απνθιηκάθσζε, ελώ νη πνιύ δπζκελείο πξνβιέςεηο γηα ηελ εμέιημε ησλ πσιήζεσλ ην επόκελν ηξίκελν παξακέλνπλ ζρεδόλ ακεηάβιεηεο. ζηηο Θαηαζθεπέο, νη εμαηξεηηθά ρακειέο εθηηκήζεηο γηα ην επίπεδν πξνγξάκκαηνο εξγαζηώλ ησλ επηρεηξήζεσλ εκκέλνπλ, ελώ ζηηο πξνβιέςεηο γηα ηελ απαζρόιεζε θαηαγξάθεηαη ζεκαληηθή ζεηηθή κεηαβνιή. ζηελ Θαηαλαισηηθή Δκπηζηνζύλε, νη εμαηξεηηθά ππνηνληθέο εθηηκήζεηο γηα ηελ νηθνλνκηθή θαηάζηαζε ηεο ρώξαο βειηηώλνληαη νξηαθά, ελώ ζεκαληηθή είλαη ε άλνδνο πνπ θαηαγξάθεηαη ζηελ πξόζεζε γηα απνηακίεπζε, κε ηηο ηδηαίηεξα δπζκελείο πξνβιέςεηο γηα ηελ αλεξγία λα πεξηνξίδνληαη ειαθξά. Παξόια απηά, νη ήδε ηζηνξηθά ρακειέο πξνβιέςεηο ησλ λνηθνθπξηώλ γηα ηελ νηθνλνκηθή ηνπο θαηάζηαζε ζεκεηώλνπλ επηδείλσζε, κε απνηέιεζκα λα δηακνξθσζνύλ ζε λέν ηζηνξηθά ρακειό επίπεδν. 6

Β. ΒΗΝΚΖΣΑΛΗΑ - ΘΑΡΑΠΘΔΔΠ - ΙΗΑΛΗΘΝ ΔΚΞΝΟΗΝ - ΞΖΟΔΠΗΔΠ ΠΔΞΡΔΚΒΟΗΝΠ 1. ΒΗΝΚΖΣΑΛΗΑ: Δπηδείλσζε ζηηο επηρεηξεκαηηθέο πξνζδνθίεο Ο Γείθηεο Δπηρεηξεκαηηθώλ Πξνζδνθηώλ ζηε Βηνκεραλία ηνλ Σεπηέκβξην θηλείηαη ειαθξώο ρακειόηεξα ζε ζρέζε κε ηνλ Ινύιην ζηηο 76,2 κνλάδεο (από 77,5 κνλάδεο), πζηεξώληαο θαη έλαληη ηεο αληίζηνηρεο πεξπζηλήο επίδνζεο (78,4 κνλάδεο). Πε ζύγθξηζε κε ηνπο άιινπο ηνκείο ηεο νηθνλνκίαο, ε δξαζηεξηόηεηα ζηε Βηνκεραλία έρεη ελ γέλεη ζηαζεξνπνηεζεί, ελώ ε δπλακηθή αλάθακςε ηνπ δηεζλνύο εκπνξίνπ θαη ε ηόλσζε ησλ εμαγσγώλ απνηέιεζαλ ην βαζηθό θηλεηήξην κνριό ηεο δξαζηεξηόηεηαο ηνπ ηνκέα. Ξαξόια απηά, νη πξνβιέςεηο γηα ηελ εμαγσγηθή δξαζηεξηόηεηα ηνλ Πεπηέκβξην εκθαλίδνληαη ζρεηηθά εμαζζελεκέλεο. Από ηα βαζηθά ζηνηρεία ιεηηνπξγίαο ησλ επηρεηξήζεσλ πνπ ζπλαπνηεινύλ ην ζπλνιηθό δείθηε, νη πξνβιέςεηο γηα ηε βξαρππξόζεζκε εμέιημε ηεο παξαγσγήο ράλνπλ 6 κνλάδεο θαη παξακέλνπλ ζε αξλεηηθά επίπεδα, ελώ νη δπζκελείο εθηηκήζεηο ησλ επηρεηξήζεσλ γηα ην ηξέρνλ επίπεδν παξαγγειηώλ θαη δήηεζεο θαηαγξάθνπλ νξηαθή ζεηηθή κεηαβνιή. Τέινο, νη εθηηκήζεηο γηα ην επίπεδν ησλ απνζεκάησλ παξακέλνπλ ζηα ίδηα επίπεδα. Αλαιπηηθόηεξα: α) Σε ζρέζε κε ην επίπεδν παξαγγειηώλ θαη δήηεζεο, ν ζρεηηθόο δείθηεο δηακνξθώλεηαη νξηαθά πςειόηεξα ηνλ Σεπηέκβξην έλαληη ηνπ Ινπιίνπ, ζηηο -41 κνλάδεο, κε ην 46% ησλ επηρεηξήζεσλ ηνπ ηνκέα (από 49%) λα δειώλνπλ εθ λένπ κεησκέλεο γηα ηελ επνρή παξαγγειίεο θαη κόιηο ην 5% ησλ επηρεηξήζεσλ λα δειώλεη ην αληίζεην. β) Αιιά θαη νη πξνβιέςεηο γηα ηελ εμέιημε ηεο παξαγσγήο ηνπο πξνζερείο 3-4 κήλεο, επηδεηλώλνληαη ηνλ Σεπηέκβξην, ράλνληαο 6 κνλάδεο, κε ην δείθηε λα δηακνξθώλεηαη ζηηο -9 κνλάδεο. Τξεηο ζηηο δέθα επηρεηξήζεηο (από 23%) αλακέλνπλ όηη ε παξαγσγή ζα κεησζεί ην επόκελν ηξίκελν θαη ην 22% πξνβιέπεη ην αληίζεην (από 20%). γ) Ωο πξνο ηα απνζέκαηα έηνηκσλ πξντόλησλ, ην ζρεηηθό ηζνδύγην παξακέλεη ζηαζεξά ζε πςειό επίπεδν, ζηηο +17 κνλάδεο, κε ην έλα ηέηαξην ησλ επηρεηξήζεσλ ηνπ ηνκέα λα δειώλεη πςειά γηα ηελ επνρή απνζέκαηα θαη ην 9% λα αλαθέξεη ην αληίζεην. δ) Τνλ Σεπηέκβξην, νη εθηηκήζεηο γηα ηηο παξαγγειίεο θαη ηε δήηεζε εμσηεξηθνύ επηδεηλώλνληαη, κε ην ζρεηηθό αξλεηηθό ηζνδύγην λα δηακνξθώλεηαη ρακειόηεξα θαηά 4 κνλάδεο ζε ζρέζε κε ηνλ Ινύιην, ζηηο -26 κνλάδεο. Από ηηο επηρεηξήζεηο ηνπ ηνκέα, κόιηο ην 11% (από 13%) θξίλεη σο πςειά γηα ηελ επνρή ηα επίπεδα ησλ παξαγγειηώλ ηνπ θαη ην 36% ηα θξίλεη αληίζεηα σο ρακειά. ε) Αξθεηά εληζρπκέλεο είλαη νη εθηηκήζεηο γηα ηηο εμαγσγέο ην ηειεπηαίν ηξίκελν, κε ην ζρεηηθό δείθηε λα θεξδίδεη 8 κνλάδεο θαη λα δηακνξθώλεηαη ζηηο +17. Τν έλα ηξίην ησλ επηρεηξήζεσλ ηνπ ηνκέα αλαθέξεη απμεκέλεο εμαγσγέο ζε ζρέζε κε ην πξνεγνύκελν ηξίκελν θαη ην 16% δειώλεη ην αληίζεην. Παξά ηελ άλνδν ησλ εθηηκώκελσλ εμαγσγώλ, νη 7

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Έξεπλεο Νηθνλνκηθήο Ππγθπξίαο ΗΝΒΔ (DG ECFIN) πξνβιέςεηο γηα ηηο εμαγσγέο ηνπο πξνζερείο κήλεο βαίλνπλ δπζκελέζηεξεο από ηηο αληίζηνηρεο ηνπ Ινπιίνπ, κε ην ζρεηηθό ηζνδύγην σζηόζν λα δηαηεξείηαη ζεηηθό ζηηο +2 κνλάδεο (από +10). Βηνκεραλία (1996-2006=100) Ξίλαθαο 2: Γείθηεο Δπηρεηξεκαηηθώλ Πξνζδνθηώλ ζηε Βηνκεραλία Κέζνο όξνο Min Max 2001-2006 2007 2008 2009 62,8 109,5 93,7 101,5 102,8 91,9 72,1 75,8 Φεβ-09 Απξ-07 75,8 72,6 75,3 80,6 74,9 75,3 75,8 76,9 78,4 78,5 74,6 71,3 76,6 80,6 80,5 78,3 78,1 76,2 77,5 81,0 76,2 Πεκείσζε: Ο δείθηεο επηρεηξεκαηηθώλ πξνζδνθηώλ ππνινγίδεηαη κε βάζε ηηο πξννπηηθέο γηα ηελ παξαγσγή, ηηο εθηηκήζεηο γηα ην ύςνο ησλ απνζεκάησλ θαη ηηο εθηηκήζεηο γηα ηε ζπλνιηθή δήηεζε. Ξεγή: IOBE Γηάγξακκα 2: Γείθηεο Δπηρεηξεκαηηθώλ Πξνζδνθηώλ ζηε Βηνκεραλία (1996-2006=100) 120 110 100 90 80 70 60 Ξεγή: IOBE Πύλνιν Βηνκεραλίαο Κέζνο Όξνο (2001-) ζη) Σηα ίδηα, αξλεηηθά όκσο επίπεδα παξακέλνπλ από ηνλ Ινύλην θαη κεηά νη πξνβιέςεηο γηα ηηο πσιήζεηο ηνπο πξνζερείο κήλεο, κε ην ζρεηηθό δείθηε λα βξίζθεηαη ζηηο -3 κνλάδεο. Απνγνεηεπκέλεο δειώλνπλ νη επηρεηξήζεηο θαη από ηηο ηξέρνπζεο πσιήζεηο ηνπο, αθνύ ν δείθηεο ηνπο δηακνξθώλεηαη ζηηο -6 κνλάδεο. Τξεηο ζηηο δέθα επηρεηξήζεηο (από 23%) εθηηκνύλ πηώζε ησλ πσιήζεώλ ηνπο ην πξνεγνύκελν ηξίκελν θαη έλα 23% άλνδν (από 26%). δ) Οη κήλεο εμαζθαιηζκέλεο παξαγσγήο δηακνξθώλνληαη ζρεδόλ ζηα ίδηα, πνιύ ρακειά επίπεδα, ζηνπο 3,6 (από 3,5 κήλεο), ελώ ην πνζνζηό ρξεζηκνπνίεζεο εξγνζηαζηαθνύ δπλακηθνύ θηλείηαη νξηαθά ρακειόηεξα, ζην 67% (από 67,4%), θαηαγξάθνληαο ηζηνξηθά ρακειή επίδνζε. 8

ε) Έληνλε είλαη ε επηδείλσζε ζηηο πξνβιέςεηο γηα ηελ απαζρόιεζε, κε ην ζρεηηθό αξλεηηθό ηζνδύγην λα δηακνξθώλεηαη θαηά 12 κνλάδεο ρακειόηεξα, ζηηο -28, θαη ην έλα ηξίην ησλ επηρεηξήζεσλ ηνπ ηνκέα λα πξνβιέπεη θαη λέα κείσζε ηεο απαζρόιεζεο ην επόκελν ηξίκελν. ζ) Ωο πξνο ηηο πξνβιέςεηο γηα ηηο ηηκέο ησλ πξντόλησλ, απηέο ππνδειώλνπλ ήπηα άλνδν ηηκώλ, κηαο θαη ν δείθηεο δηακνξθώλεηαη ζηηο +4 κνλάδεο (από -7). Από ηηο επηρεηξήζεηο ηνπ ηνκέα, ππεξδηπιαζηάδεηαη ζην 16% ην πνζνζηό ησλ επηρεηξήζεσλ πνπ αλακέλεη αύμεζε ηηκώλ ην επόκελν δηάζηεκα, κε ην 12% (από 14%) λα πξνβιέπεη πηώζε. η) Τέινο, ζην ηξηκεληαίν εξώηεκα ζρεηηθά κε ηελ αληαγσληζηηθή ζέζε ησλ επηρεηξήζεσλ ζηηο αγνξέο ζηηο νπνίεο δξαζηεξηνπνηνύληαη, νη εθηηκήζεηο βειηηώλνληαη ειαθξά ζε ζρέζε κε ηε κέηξεζε Ινπλίνπ σο πξνο ηελ αγνξά ηεο ΔΔ, ελώ επηδεηλώλνληαη ζεκαληηθά ζε ζύγθξηζε κε ηελ εγρώξηα αγνξά θαη νξηαθά σο πξνο ηηο αγνξέο ζηνλ ππόινηπν θόζκν. Από ηνπο επηκέξνπο θιάδνπο, ζηα Καηαλαισηηθά θαη ηα Κεθαιαηνπρηθά αγαζά ζεκεηώλεηαη επηδείλσζε ησλ επηρεηξεκαηηθώλ πξνζδνθηώλ ηνλ Σεπηέκβξην, ε νπνία αληηζηαζκίδεηαη ελ πνιινίο από ηελ άλνδν ησλ πξνζδνθηώλ ζηα Δλδηάκεζα αγαζά. Αλαιπηηθόηεξα: Ο Γείθηεο Δπηρεηξεκαηηθώλ Πξνζδνθηώλ ζηα Θαηαλαισηηθά Αγαζά θηλείηαη πησηηθά ηνλ Σεπηέκβξην κεηά ηε κηθξή άλνδν ηνπ Ινπιίνπ θαη δηακνξθώλεηαη ζηηο 81,1 κνλάδεο (από 86,3 κνλάδεο), πςειόηεξα έλαληη ηεο αληίζηνηρεο πεξζηλήο επίδνζήο ηνπ (75,3 κνλάδεο). Οη πξνβιέςεηο γηα ηελ παξαγσγή ηνπο επόκελνπο κήλεο επηζηξέθνπλ κεηά από επηά κήλεο ζε αξλεηηθό πξόζεκν (ζηηο -3 από +8 κνλάδεο ν ζρεηηθόο δείθηεο), ελώ σο πξνο ηα απνζέκαηα, νη ζρεηηθέο εθηηκήζεηο ππνδειώλνπλ έληνλε δηόγθσζε ηνλ Σεπηέκβξην (ζηηο +18 από +8 κνλάδεο ην ζρεηηθό ηζνδύγην). Αληίζεηα, νη αξλεηηθέο εθηηκήζεηο γηα ηα επίπεδα ησλ παξαγγειηώλ θαη ηεο εγρώξηαο δήηεζεο ακβιύλνληαη (ζηηο -27 από -31 κνλάδεο), ρσξίο όκσο λα αληηζηαζκίδνπλ ηελ ππνρώξεζε ησλ άιισλ δύν δεηθηώλ. Από ηα ππόινηπα ζηνηρεία δξαζηεξηόηεηαο, έληνλε άλνδν θαηαγξάθνπλ νη εμαγσγηθέο εθηηκήζεηο θαη πξνβιέςεηο ησλ επηρεηξήζεσλ ηνπ θιάδνπ, ελώ αληίζεηα αηζζεηή είλαη ε πηώζε ζηηο πξνβιέςεηο γηα ηελ απαζρόιεζε: ην 23% ησλ επηρεηξήζεσλ (από 2%) αλακέλεη κείσζε ησλ ζέζεσλ εξγαζίαο θαη κόιηο ην 1% (από 10%) πξνβιέπεη άλνδν. Σε ζρέζε κε ηηο ηηκέο, ην ζρεηηθό ηζνδύγην απμάλεηαη ηνλ Σεπηέκβξην (ζηηο +6 κνλάδεο από -7). Τέινο, ζην ηξηκεληαίν εξώηεκα γηα ηελ αληαγσληζηηθή ζέζε ησλ επηρεηξήζεσλ θαηαγξάθεηαη βειηίσζε ζε ζρέζε κε ηνλ Ινύλην ζηηο εθηηκήζεηο γηα ηελ επξσπατθή αγνξά θαη επηδείλσζε ζε ζρέζε κε ηελ εγρώξηα αγνξά. Μεηά ηελ άλνδν ηνπ Ινπιίνπ από ην ηζηνξηθό ρακειό ηνπ Ινπλίνπ, ηνλ Σεπηέκβξην, ν Γείθηεο Δπηρεηξεκαηηθώλ Πξνζδνθηώλ ζηα Θεθαιαηνπρηθά Αγαζά ππνρσξεί θαηά 10 κνλάδεο θαη δηακνξθώλεηαη ζε λέα ηζηνξηθά ρακειά επίπεδα, ζηηο 43,9 κνλάδεο. Οη πξνβιέςεηο γηα ηελ παξαγσγή ηνπο πξνζερείο κήλεο θαηαγξάθνπλ αξλεηηθό ξεθόξ (ζηηο -60 κνλάδεο από -31 ην ζρεηηθό ηζνδύγην), ελώ ηα ήδε δηνγθσκέλα γηα ηελ επνρή απνζέκαηα παξακέλνπλ ζηα ίδηα επίπεδα (ζηηο +27 κνλάδεο ν δείθηεο). Ωο πξνο ηηο εθηηκήζεηο γηα ηηο ηξέρνπζεο παξαγγειίεο θαη ηε δήηεζε, ην ζπληξηπηηθό 86% ησλ επηρεηξήζεσλ (από 80%) αλαθέξεη όηη απηέο βξίζθνληαη ζε ρακειά γηα ηελ επνρή επίπεδα. Καηαθόξπθε κείσζε παξνπζηάδνπλ θαη νη 9

πξνβιέςεηο γηα ηηο πσιήζεηο ηεο επόκελεο πεξηόδνπ (-61 κνλάδεο από -27 ην ηζνδύγην), αιιά θαη νη αληίζηνηρεο πξνβιέςεηο γηα ηηο εμαγσγέο, κε ην ζρεηηθό δείθηε λα θαηαθξεκλίδεηαη ζηηο - 38 κνλάδεο. Οη δπζκελείο πξνβιέςεηο γηα ηελ απαζρόιεζε ηνπ θιάδνπ εκκέλνπλ, κε ην 75% λα αλακέλεη πεξαηηέξσ κείσζε ησλ ζέζεσλ εξγαζίαο. Σε όξνπο ηηκώλ θαη παξά ηελ επηδείλσζε ζηνλ θιάδν, νη απνπιεζσξηζηηθέο πξνζδνθίεο πεξηνξίδνληαη ζην 12% ησλ επηρεηξήζεσλ (από 24%), κε ην 17% λα αλακέλεη άλνδν ηηκώλ. Τέινο, ζην ηξηκεληαίν εξώηεκα γηα ηελ αληαγσληζηηθή ζέζε ησλ επηρεηξήζεσλ, θαηαγξάθεηαη ζεκαληηθή επηδείλσζε ζηηο εθηηκήζεηο γηα ηελ εγρώξηα θαη ηηο δηεζλείο αγνξέο θαη κηθξή βειηίσζε ζην αξλεηηθό ηζνδύγην γηα ηελ επξσπατθή αγνξά. Μηθξή αλάθακςε ζεκεηώλνπλ ηνλ Σεπηέκβξην νη επηρεηξεκαηηθέο πξνζδνθίεο ζηα Δλδηάκεζα Αγαζά, κε ην ζρεηηθό δείθηε λα δηακνξθώλεηαη ζηηο 76,9 κνλάδεο (από 73,5 κνλάδεο), ζε επίδνζε όκσο θαηώηεξε έλαληη ηεο αληίζηνηρεο πεξζηλήο (86,9 κνλάδεο). Σηελ άλνδν ηνπ δείθηε ζπκβάιιεη ε βειηίσζε ησλ εθηηκήζεσλ γηα ην επίπεδν ησλ απνζεκάησλ, όπνπ ν ζρεηηθόο δείθηεο πεξηνξίδεηαη θαηά 10 κνλάδεο θαη δηακνξθώλεηαη ζηηο +12. Τα ππόινηπα βαζηθά ζηνηρεία δξαζηεξηόηεηαο παξακέλνπλ ελ πνιινίο ακεηάβιεηα: νη πξνβιέςεηο γηα ηε βξαρππξόζεζκε εμέιημε ηεο παξαγσγήο εμαζζελνύλ ζηηο -8 κνλάδεο, όπσο θαη νη εθηηκήζεηο γηα ηηο ηξέρνπζεο παξαγγειίεο θαη ηε δήηεζε (ζηηο -49 κνλάδεο ην ζρεηηθό ηζνδύγην). Από ηνπο ππόινηπνπο δείθηεο, νη ζεηηθέο εθηηκήζεηο θαη πξνβιέςεηο ησλ εμαγσγώλ εμαζζελνύλ ζεκαληηθά ηνλ Σεπηέκβξην, ελώ ζε όξνπο απαζρόιεζεο, ην 27% ησλ επηρεηξήζεσλ πξνβιέπεη εθ λένπ κείσζή ηεο ην επόκελν ηξίκελν, κε θακία επηρείξεζε λα κελ αλακέλεη άλνδν. Ωο πξνο ηηο ηηκέο, θαη ζε απηόλ ηνλ θιάδν θαηαγξάθεηαη κηθξή ελδπλάκσζε ησλ πξνβιέςεσλ αλόδνπ, ζύκθσλα κε ην 16% ησλ επηρεηξήζεσλ (από 9%). Τέινο, ζε ζρέζε κε ηνλ Ινύλην, νη εθηηκήζεηο ησλ επηρεηξήζεσλ γηα ηελ αληαγσληζηηθή ηνπο ζέζε έρνπλ επηδεηλσζεί, αιιά ήπηα, ηόζν ζηελ εγρώξηα, όζν θαη ηελ Δπξσπατθή αγνξά θαη ειαθξώο βειηηώλνληαη ζε ζρέζε κε ηηο ινηπέο αγνξέο. 2. ΘΑΡΑΠΘΔΔΠ: Βειηίσζε ησλ πξνζδνθηώλ ζε Ηδησηηθέο Θαηαζθεπέο θαη Γεκόζηα Έξγα, αιιά από πνιύ ρακειή βάζε Ο Γείθηεο Δπηρεηξεκαηηθώλ Πξνζδνθηώλ ζηηο Καηαζθεπέο, κεηά από έλα δίκελν ππνρώξεζεο, ηνλ Σεπηέκβξην θεξδίδεη έδαθνο θαη δηακνξθώλεηαη ζηηο 44,3 κνλάδεο (από 28,8 κνλάδεο ηνλ Ινύιην), πςειόηεξα έλαληη ηεο αληίζηνηρεο πεξζηλήο επίδνζήο ηνπ (35,5 κνλάδεο). Ζ ελίζρπζε ησλ πξνζδνθηώλ πξνέξρεηαη από ηελ άλνδν ησλ ζρεηηθώλ δεηθηώλ ζηηο Θαηαζθεπέο Θαηνηθηώλ, αιιά θαη ηηο Θαηαζθεπέο Γεκνζίσλ Έξγσλ, θαη ζπγθεθξηκέλα από ηε δηόξζσζε ησλ εμαηξεηηθά δπζκελώλ πξνβιέςεσλ γηα ηελ πνξεία ηεο απαζρόιεζεο. Σπγθεθξηκέλα, νη πνιύ έληνλα αξλεηηθέο πξνβιέςεηο γηα ηελ απαζρόιεζε πεξηνξίδνληαη ειαθξώο, κε ηηο κηζέο επηρεηξήζεηο ηνπ ηνκέα (από 68%) λα πξνβιέπνπλ κείσζε ζηηο ζέζεηο εξγαζίαο ηνπ ηνκέα θαη έλα 15% (από 6%) λα πξνζδνθά άλνδν ην πξνζερέο ηξίκελν. Από ηελ άιιε πιεπξά όκσο, νη πξνβιέςεηο γηα ην πξόγξακκα εξγαζηώλ ησλ επηρεηξήζεσλ παξακέλνπλ εμαηξεηηθά δπζνίσλεο, αθνύ ην 84% αλακέλεη κείσζε ζηηο πξνγξακκαηηζκέλεο εξγαζίεο ηνπ. Σε όηη αθνξά ηα ππόινηπα ζηνηρεία δξαζηεξηόηεηαο, νη αξλεηηθέο εθηηκήζεηο γηα ηελ ηξέρνπζα πνξεία ησλ εξγαζηώλ ησλ επηρεηξήζεσλ πεξηνξίδνληαη 10

θαηά 20 πεξίπνπ κνλάδεο (ζηηο -35 κνλάδεο ην ζρεηηθό ηζνδύγην), κε ηξεηο ζηηο πέληε επηρεηξήζεηο λα αλακέλεη πεξαηηέξσ πηώζε ηεο δξαζηεξηόηεηάο ηεο ην επόκελν δηάζηεκα θαη ην πνζνζηό πνπ πξνβιέπεη άλνδν ζρεδόλ λα ηξηπιαζηάδεηαη ζην 26%. Οη κήλεο εμαζθαιηζκέλεο δξαζηεξηόηεηαο ππνρσξνύλ ζηαζεξά ην ηειεπηαίν ηεηξάκελν θαη δηακνξθώλνληαη ηνλ Σεπηέκβξην ζηνπο 8,6 (από 11,2), ζε κία από ηηο ηζηνξηθά ρακειόηεξεο επηδόζεηο ηνπο, ελώ ζε ζρέζε κε ηηο πξνβιέςεηο γηα ηηο ηηκέο, νη απνπιεζσξηζηηθέο πξνζδνθίεο δηεπξύλνληαη θαη πηνζεηνύληαη πιένλ από ην 54% ησλ επηρεηξήζεσλ (από 32%). Τέινο, αλαθνξηθά κε ηα εκπόδηα πνπ αληηκεησπίδνπλ νη επηρεηξήζεηο ζηε ιεηηνπξγία ηνπο, κόιηο 5% δειώλεη όηη ε ιεηηνπξγία ηνπ δηεμάγεηαη απξόζθνπηα, κε ηηο κηζέο επηρεηξήζεηο λα αλαθέξνπλ σο ζεκαληηθόηεξν εκπόδην ηελ αλεπαξθή ρξεκαηνδόηεζε, ην 34% ηε ρακειή δήηεζε θαη έλα 13% παξάγνληεο όπσο ε γεληθή νηθνλνκηθή θαηάζηαζε ηεο ρώξαο θαη ε ύθεζε, ε πςειή θνξνινγία, ε θαζπζηέξεζε πιεξσκώλ από ην Κξάηνο, νη νθεηιέο από εθηειεζκέλεο εξγαζίεο, νη κεγάιεο εθπηώζεηο, ε απνπζία δεκνπξάηεζεο έξγσλ θαη ελ γέλεη ε έιιεηςε έξγσλ, ε γξαθεηνθξαηία, ε αλαζηνιή κεγάισλ έξγσλ θ.α. Σηνπο επηκέξνπο θιάδνπο ζεκεηώλνληαη ηα αθόινπζα: Ο δείθηεο επηρεηξεκαηηθώλ πξνζδνθηώλ ζηηο Ηδησηηθέο Θαηαζθεπέο, κεηά ηελ θαηαθόξπθε πηώζε ηνπ Ινπιίνπ, ηνλ Σεπηέκβξην δηακνξθώλεηαη θαηά 7 ζρεδόλ κνλάδεο πςειόηεξα, ζηηο 40,4 κνλάδεο, ρσξίο όκσο λα θζάλεη ηελ αληίζηνηρε, ήδε πνιύ κεησκέλε, πεξζηλή επίδνζε (47,4 κνλάδεο). Η αλάθακςε εθπνξεύεηαη θπξίσο από ηηο Καηαζθεπέο Καηνηθηώλ, κε ην ζρεηηθό δείθηε λα θηλείηαη αλνδηθά κεηά από ηα ηζηνξηθά ρακειά επίπεδα ηνπ Ινπιίνπ. Από ηα ζηνηρεία πνπ ζπλαπνηεινύλ ην δείθηε, νη πξνβιέςεηο γηα ηελ απαζρόιεζε ηνπ θιάδνπ θεξδίδνπλ έδαθνο θαη δηακνξθώλνληαη θαηά 9 κνλάδεο πςειόηεξα (ζηηο -32 κνλάδεο), ελώ νη πξνβιέςεηο γηα ην επίπεδν πξνγξάκκαηνο εξγαζηώλ παξακέλνπλ ζηε ζπληξηπηηθή πιεηνλόηεηά ηνπο αξλεηηθέο (85% από 87%). Σηα ππόινηπα ζηνηρεία δξαζηεξηόηεηαο, νη έληνλα δπζκελείο εθηηκήζεηο γηα ηελ ηξέρνπζα πνξεία ησλ εξγαζηώλ εμνκαιύλνληαη ζεκαληηθά (ζηηο -2 από -44 κνλάδεο ν ζρεηηθόο δείθηεο), ελώ νη κήλεο εμαζθαιηζκέλεο δξαζηεξηόηεηαο δηεπξύλνληαη ζηνπο 6 κήλεο. Ωο πξνο ηηο ηηκέο, νη πξνζδνθίεο απνθιηκάθσζεο ππεξδηπιαζηάδνληαη (72%), ελώ ηέινο, ην πνζνζηό ησλ επηρεηξήζεσλ πνπ δελ αλαθέξεη πξνζθόκκαηα ζηελ επηρεηξεκαηηθή ηνπ ιεηηνπξγία παξακέλεη ζην 1-2%, κε ην 52% λα αλαθέξεη σο βαζηθόηεξν εκπόδην ηε ρακειή δήηεζε, ην 37% ηελ αλεπαξθή ρξεκαηνδόηεζε θαη έλα 10% ηνπο ηξέρνληεο ζπγθπξηαθνύο παξάγνληεο. Θαηαζθεπέο (1996-2006=100) Ξίλαθαο 3: Γείθηεο Δπηρεηξεκαηηθώλ Πξνζδνθηώλ ζηηο Καηαζθεπέο Κέζνο όξνο Min Max 2001-2006 2007 2008 2009 26,3 123,8 87,9 91,1 92,5 95,3 65,5 47,4 Μαξη-11 Σεπ-03 64,1 48,5 39,7 44,6 44,0 51,1 46,1 48,0 35,5 59,7 56,1 32,2 29,1 34,6 26,3 29,4 36,4 29,9 28,8 33,7 44,3 Πεκείσζε: Ο δείθηεο επηρεηξεκαηηθώλ πξνζδνθηώλ ππνινγίδεηαη κε βάζε ηηο εθηηκήζεηο γηα ην πξόγξακκα ησλ εξγαζηώλ θαη ηηο πξνβιέςεηο γηα ηελ απαζρόιεζε. Ξεγή: ΙΟΒΔ 11

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Έξεπλεο Νηθνλνκηθήο Ππγθπξίαο ΗΝΒΔ (DG ECFIN) Γηάγξακκα 3: Γείθηεο Δπηρεηξεκαηηθώλ Πξνζδνθηώλ ζηηο Καηαζθεπέο (1996-2006=100) 160 140 120 100 80 60 40 20 Πύλνιν Θαηαζθεπώλ Κέζνο Όξνο (2001-) Ξεγή: IOBE Οη επηρεηξεκαηηθέο πξνζδνθίεο ζηηο Θαηαζθεπέο Γεκνζίσλ Έξγσλ ζεκεηώλνπλ λέα άλνδν, κε ην ζρεηηθό δείθηε λα δηακνξθώλεηαη ζηελ θαιύηεξε κέρξη ζηηγκήο ηηκή ηνπ έηνπο, ζηηο 46,6 κνλάδεο (από 24,7 κνλάδεο), πςειόηεξα θαη έλαληη ηεο πεξζηλήο αληίζηνηρεο πεξηόδνπ (30,8 κνλάδεο). Τν ζηνηρείν πνπ βειηηώλεηαη αηζζεηά, παξακέλνληαο όκσο ζε δπζκελή επίπεδα, είλαη νη πξνβιέςεηο γηα ηελ απαζρόιεζε ηνπ θιάδνπ, όπνπ ην ζρεηηθό ηζνδύγην αλαθάκπηεη θαηά 36 κνλάδεο θαη δηακνξθώλεηαη ζηηο -39, ζηε ιηγόηεξν αξλεηηθή θεηηλή επίδνζε. Οη εμαηξεηηθά δπζκελείο πξνβιέςεηο ησλ επηρεηξήζεσλ ζρεηηθά κε ηηο πξνγξακκαηηζκέλεο εξγαζίεο ηνπο δηαηεξνύληαη ζρεδόλ ακεηάβιεηεο (ζηηο -76 από -80 κνλάδεο ν δείθηεο), ελώ σο πξνο ηηο εθηηκήζεηο γηα ηελ ηξέρνπζα πνξεία ησλ εξγαζηώλ ηνπο, ην 74% ησλ επηρεηξήζεσλ (από 70%) δειώλεη θαη πάιη κεηνύκελε δξαζηεξηόηεηα. Ωο πξνο ηηο ηηκέο, δηπιαζηάδεηαη ζην 33% ην πνζνζηό εθείλσλ πνπ πξνβιέπεη άλνδν, κε ην 38% (από 31%) λα αλακέλεη κείσζε ηηκώλ. Τέινο, ην πνζνζηό ησλ επηρεηξήζεσλ πνπ δελ αλαθέξεη εκπόδηα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ παξακέλεη ζην 7-8%, κε ηξεηο ζηηο πέληε επηρεηξήζεηο λα δειώλνπλ όηη ε επηρεηξεκαηηθή ηνπο ιεηηνπξγία παξεκπνδίδεηαη εμαηηίαο ηεο ρακειήο ρξεκαηνδόηεζεο, ηεο ρακειήο δήηεζεο (18%), αιιά θαη ησλ ινηπώλ παξαγόλησλ πνπ ζπλδένληαη κε ηελ νηθνλνκηθή ύθεζε (16%). 3. ΙΗΑΛΗΘΝ ΔΚΞΝΟΗΝ: Πηα ίδηα επίπεδα νη επηρεηξεκαηηθέο πξνζδνθίεο Ο δείθηεο επηρεηξεκαηηθώλ πξνζδνθηώλ ζην Ιηαληθό Δκπόξην παξακέλεη ζρεδόλ ακεηάβιεηνο ηνλ Σεπηέκβξην, ζηηο 57,1 κνλάδεο (από 56,9 κνλάδεο), ειαθξώο πςειόηεξα έλαληη ηεο αληίζηνηρεο πεξζηλήο επίδνζεο (53,4 κνλάδεο). Ζ εηθόλα ησλ κεηαβνιώλ ζηα επηκέξνπο ζηνηρεία δξαζηεξηόηεηαο είλαη κηθηή. Νη επηρεηξεκαηηθέο πξνζδνθίεο επηδεηλώλνληαη ζηα Ρξόθηκα Ξνηά θαη ηα Δίδε Νηθηαθνύ Δμνπιηζκνύ. Αληίζεηα, ζηα θάζκαηα 12

Έλδπζε πόδεζε, ηα Νρήκαηα- Αληαιιαθηηθά θαη πεξηζζόηεξν ζηα Ξνιπθαηαζηήκαηα, νη πξνζδνθίεο ησλ επηρεηξήζεσλ αλαθάκπηνπλ. Ο ζπλνιηθόο δείθηεο ησλ εθηηκήζεσλ ησλ επηρεηξήζεσλ γηα ηηο ηξέρνπζεο πσιήζεηο ράλεη ηηο 5 κνλάδεο πνπ θέξδηζε ηνλ πξνεγνύκελν κήλα θαη δηακνξθώλεηαη ζηα ρακειά επίπεδα ησλ -56 κνλάδσλ. Αληίζεηα, νη πξνβιέςεηο γηα ηηο βξαρππξόζεζκεο πξννπηηθέο ησλ πσιήζεσλ βειηηώλνληαη, αλ θαη ν ζρεηηθόο δείθηεο βξίζθεηαη από ηνλ Μάην θαη κεηά ζε πνιύ ρακειά επίπεδα (ζηηο -39 από -47 κνλάδεο). Ωο πξνο ηηο εθηηκήζεηο γηα ηα απνζέκαηα ην ηειεπηαίν ηξίκελν, ν ζρεηηθόο δείθηεο εληζρύεηαη νξηαθά ηνλ Σεπηέκβξην θαη δηακνξθώλεηαη ζηηο +17 κνλάδεο. Από ηα ππόινηπα ζηνηρεία δξαζηεξηόηεηαο, νη δπζκελείο πξνβιέςεηο γηα ηηο παξαγγειίεο πξνο πξνκεζεπηέο δηαηεξνύληαη ζηα ίδηα επίπεδα εδώ θαη έλα ηεηξάκελν (ζηηο -47 κνλάδεο ν ζρεηηθόο δείθηεο), ελώ νη πξνβιέςεηο γηα ηελ απαζρόιεζε ηνπ ηνκέα βειηηώλνληαη κελ αιιά παξακέλνπλ αξλεηηθέο (ζηηο -17 από -25 κνλάδεο ην ζρεηηθό ηζνδύγην). Τέινο, σο πξνο ηηο ηηκέο, ην ζρεηηθό αξλεηηθό ηζνδύγην πεξηνξίδεηαη θαηά ην ήκηζπ ηνλ Σεπηέκβξην, ζηηο -14 κνλάδεο, κε ην 23% (από 34%) ησλ επηρεηξήζεσλ λα δηαηεξεί απνπιεζσξηζηηθέο πξνζδνθίεο. Οη εμειίμεηο ζε επηκέξνπο θιάδνπο ηνπ Ληαληθνύ εκπνξίνπ είλαη νη εμήο: Ο Γείθηεο Δπηρεηξεκαηηθώλ Πξνζδνθηώλ ζηα Ρξόθηκα Ξνηά Θαπλόο ηνλ Σεπηέκβξην ππνρσξεί ζηηο 70,4 κνλάδεο, κεησκέλνο θαηά 18 κνλάδεο ζε ζρέζε κε ηνλ Ινύιην, ζε επίδνζε ρακειόηεξε από ηελ πεξζηλή (77,4 κνλάδεο). Καηαθόξπθε είλαη ε πηώζε πνπ ζεκεηώλνπλ νη εθηηκήζεηο γηα ηηο ηξέρνπζεο θαη νη πξνβιέςεηο γηα ηηο βξαρππξόζεζκεο πσιήζεηο, κε ηνπο ζρεηηθνύο δείθηεο λα θηλνύληαη ζηηο -20 κνλάδεο (από -9) θαη ζηηο -27 κνλάδεο (από -1) αληίζηνηρα. Σηα απνζέκαηα, ν έληνλα αξλεηηθόο δείθηεο γίλεηαη ζεηηθόο γηα πξώηε θνξά θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ ηξέρνληνο έηνπο, ζηηο +3 κνλάδεο (από -21), κε ην 16% ησλ επηρεηξήζεσλ λα εθηηκά ηα απνζέκαηά ηνπ σο πςειά γηα ηελ επνρή. Η επηδείλσζε ζηνλ θιάδν ζπκπαξαζύξεη πξνο ηα θάησ θαη ην δείθηε ησλ πξνβιέςεσλ ησλ παξαγγειηώλ πξνο πξνκεζεπηέο (-19 κνλάδεο από +4). Ωζηόζν ζεηηθά κελύκαηα πξνθύπηνπλ ζην ηνκέα ηεο απαζρόιεζεο, θαζώο ην ζρεηηθό ηζνδύγην δηακνξθώλεηαη ζηηο +18 κνλάδεο. Τέινο, ζε ζρέζε κε ηηο ηηκέο, ππεξδηπιαζηάδεηαη ζην 30% ην πνζνζηό ησλ επηρεηξήζεσλ πνπ αλακέλνπλ άλνδν, κε ην 15% λα πξνζδνθά πηώζε. Ιηαληθό Δκπόξην (1996-2006=100) Ξίλαθαο 4: Γείθηεο Δπηρεηξεκαηηθώλ Πξνζδνθηώλ ζην Ληαληθό Δκπόξην Κέζνο όξνο Min Max 2001-2007 2008 2009 2009 50,8 124,3 96,3 120,8 102,5 80,7 80,5 59,2 Ινύι-10 Μαη-07 75,3 71,6 54,5 64,0 64,3 53,3 50,8 53,2 53,4 58,2 55,3 56,6 57,5 64,8 66,7 62,0 52,9 55,0 56,9 57,2 57,1 Πεκείσζε: Ο δείθηεο επηρεηξεκαηηθώλ πξνζδνθηώλ ππνινγίδεηαη κε βάζε ηηο εθηηκήζεηο θαη πξνβιέςεηο γηα ηηο πσιήζεηο θαη ην ύςνο ησλ απνζεκάησλ. Ξεγή: ΙΟΒΔ 13

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Έξεπλεο Νηθνλνκηθήο Ππγθπξίαο ΗΝΒΔ (DG ECFIN) 130 Γηάγξακκα 4: Γείθηεο Δπηρεηξεκαηηθώλ Πξνζδνθηώλ ζην Ληαληθό Δκπόξην (1996-2006=100) 120 110 100 90 80 70 60 50 40 Πύλνιν Ιηαληθνύ Δκπνξίνπ Κέζνο Όξνο (2001-) Ξεγή: IOBE Μεηά από έλα ηξίκελν ππνρώξεζεο, νη επηρεηξεκαηηθέο πξνζδνθίεο ζηα θάζκαηα Έλδπζε πόδεζε αλαθάκπηνπλ ειαθξά ηνλ Σεπηέκβξην, κε ην ζρεηηθό δείθηε λα δηακνξθώλεηαη ζηηο 53 κνλάδεο, έμη κνλάδεο πςειόηεξα έλαληη ηνπ ηζηνξηθνύ ρακεινύ ηνπ Ινπιίνπ. Οη πνιύ αξλεηηθέο εθηηκήζεηο ησλ επηρεηξήζεσλ γηα ηηο πσιήζεηο ακβιύλνληαη θαηά 14 κνλάδεο, αιιά ν ζρεηηθόο δείθηεο παξακέλεη έληνλα αξλεηηθόο (ζηηο -55 κνλάδεο), ελώ νη δπζκελείο πξνβιέςεηο γηα ηηο πσιήζεηο ην επόκελν δηάζηεκα παξακέλνπλ ακεηάβιεηεο (ζηηο - 62 κνλάδεο). Σηα απνζέκαηα, νη ζρεηηθέο εθηηκήζεηο ππνδειώλνπλ κηθξή απνθιηκάθσζε (+23 από +26 κνλάδεο ν δείθηεο), ελώ ην έληνλα αξλεηηθό ηζνδύγην ησλ πξνβιέςεσλ σο πξνο ηηο παξαγγειίεο πξνο πξνκεζεπηέο ην επόκελν ηξίκελν ζεκεηώλεη θαηαθόξπθε άλνδν θαη δηακνξθώλεηαη ζηηο -17 κνλάδεο. Οη πξνβιέςεηο γηα ηελ απαζρόιεζε δελ αθνινπζνύλ απηήλ ηελ ηάζε αλόδνπ, αθνύ ην ζρεηηθό ηζνδύγην θαηαγξάθεη ηε ρακειόηεξε επίδνζε από ηνλ Ινύιην ηνπ πξνεγνύκελνπ έηνπο (-64 από -54 κνλάδεο). Σηηο ηηκέο, νη απνπιεζσξηζηηθέο πξνζδνθίεο εληείλνληαη πεξαηηέξσ, κε ην 63% (από 47%) ησλ επηρεηξήζεσλ λα πξνβιέπεη κείσζή ηνπο ην επόκελν δηάζηεκα. Οη επηρεηξεκαηηθέο πξνζδνθίεο ζηα Δίδε Νηθηαθνύ Δμνπιηζκνύ ππνρσξνύλ κεηά από δύν κήλεο ήπηαο αλόδνπ, κε ην ζρεηηθό δείθηε λα δηακνξθώλεηαη ζηηο 42,6 κνλάδεο (από 50,6 κνλάδεο), ζηα ίδηα ζρεδόλ επίπεδα ζε ζύγθξηζε κε ηελ αληίζηνηρε πεξζηλή επίδνζε (40,6 κνλάδεο). Η δπζαξέζθεηα από ηελ ηξέρνπζα δξαζηεξηόηεηα απνηππώλεηαη ζηηο εθηηκήζεηο γηα ηηο ηξέρνπζεο πσιήζεηο πνπ θηλνύληαη ζηηο -70 κνλάδεο (από -56). Ταπηόρξνλα δηνγθώλνληαη ηα απνζέκαηα, κε ην ζρεηηθό δείθηε λα δηακνξθώλεηαη ζηελ πςειόηεξε ηηκή ηνπ έηνπο (+41 από +36 κνλάδεο). Τν έληνλα αξλεηηθό ηζνδύγην ησλ πξνβιέςεσλ γηα ηηο βξαρππξόζεζκεο πσιήζεηο δηεπξύλεηαη πεξαηηέξσ, θαηά 8 κνλάδεο ζε ζρέζε κε ηνλ Ινύιην, θαη δηακνξθώλεηαη ζηηο -47 κνλάδεο. Άιισζηε νη πξνβιέςεηο γηα ηηο παξαγγειίεο πξνο πξνκεζεπηέο ην επόκελν 14

ηξίκελν είλαη έληνλα αξλεηηθέο, κε ην 64% ησλ επηρεηξήζεσλ λα αλακέλεη κείσζή ηνπο. Τέινο, νη πξνβιέςεηο γηα ηελ απαζρόιεζε επηδεηλώλνληαη, κε ηξεηο ζηηο δέθα επηρεηξήζεηο λα αλακέλνπλ κείσζή ηεο (από 20%), ελώ σο πξνο ηηο ηηκέο, ην ζρεηηθό ειιεηκκαηηθό ηζνδύγην δηεπξύλεηαη ζηηο -33 κνλάδεο (από -14 κνλάδεο ηνλ Ινύιην). Ήπηα αλάθακςε θαηαγξάθεηαη ζηηο επηρεηξεκαηηθέο πξνζδνθίεο ζηα Νρήκαηα Αληαιιαθηηθά, όπνπ ν ζρεηηθόο δείθηεο δηακνξθώλεηαη ζηηο 65,5 κνλάδεο (από 61,1 κνλάδεο), επίδνζε πςειόηεξε από ηελ ηδηαίηεξα ρακειή αληίζηνηρε πεξζηλή (39,8 κνλάδεο). Οη εθηηκήζεηο γηα ηηο ηξέρνπζεο πσιήζεηο επηδεηλώλνληαη πεξαηηέξσ, ζηε δπζκελέζηεξε επίδνζε από ηηο αξρέο ηνπ έηνπο (ζηηο -63 από -49 κνλάδεο ν ζρεηηθόο δείθηεο), ελώ αληίζεηα ν δείθηεο γηα ηηο βξαρππξόζεζκεο πξνβιέςεηο γηα ηηο πσιήζεηο ηνπ θιάδνπ θαίλεηαη λα αλαθάκπηεη, αλ θαη παξακέλεη αξλεηηθόο. Σηηο εθηηκήζεηο ησλ απνζεκάησλ δελ θαηαγξάθνληαη κεηαβνιέο ζε ζρέζε κε ηνλ Ινύιην, κε ην ζρεηηθό ηζνδύγην λα δηακνξθώλεηαη εθ λένπ ζηηο +16 κνλάδεο. Από ηα ππόινηπα ζηνηρεία, ην νη πξνβιέςεηο γηα ηηο παξαγγειίεο πξνο πξνκεζεπηέο δείρλνπλ θαη λέα ππνρώξεζε (ζηηο -45 από -37 κνλάδεο), ελώ ζε ζρέζε κε ηελ απαζρόιεζε ηνπ θιάδνπ, θακία επηρείξεζε γηα έθην ζπλερή κήλα δελ πξνζδνθά άλνδν, ελώ νη κηζέο επηρεηξήζεηο πξνβιέπνπλ πηώζε. Ωο πξνο ηηο ηηκέο ηέινο, ην ζρεηηθό ηζνδύγην πεξηνξίδεηαη αιιά παξακέλεη αξλεηηθό ζηηο -19 κνλάδεο. Μεηά από δύν δηαδνρηθά ηζηνξηθά ρακειά, νη επηρεηξεκαηηθέο πξνζδνθίεο ζηα Ξνιπθαηαζηήκαηα ηνλ Σεπηέκβξην βειηηώλνληαη, κε ην ζρεηηθό δείθηε λα θαηαγξάθεη άλνδν 20 κνλάδσλ θαη λα δηακνξθώλεηαη ζηηο 55,2 κνλάδεο, επίδνζε όκσο ρακειόηεξε από ηελ αληίζηνηρε πεξζηλή (69 κνλάδεο). Τα πεξηζζόηεξα ζηνηρεία δξαζηεξηόηεηαο δηνξζώλνπλ ηηο εμαηξεηηθά ρακειέο επηδόζεηο ηνπ Ινπιίνπ: ην πνζνζηό ησλ επηρεηξήζεσλ πνπ δειώλνπλ κεησκέλεο πσιήζεηο ην ηειεπηαίν ηξίκελν πεξηνξίδεηαη από ην ζπληξηπηηθό 93% ζην 57%, ελώ αλάινγεο είλαη νη εμειίμεηο θαη ζηηο πξνβιέςεηο γηα ηηο πσιήζεηο ηεο επόκελεο πεξηόδνπ. Ο δείθηεο ησλ εθηηκήζεσλ γηα ηα απνζέκαηα θηλείηαη ζηηο -3 κνλάδεο, ελώ ην 78% ησλ επηρεηξήζεσλ αλακέλεη κεησκέλεο παξαγγειίεο πξνο πξνκεζεπηέο. Έληνλε είλαη ε πηώζε πνπ θαηαγξάθεηαη ζε ζρέζε κε ηελ απαζρόιεζε (-20 κνλάδεο ν ζρεηηθόο δείθηεο), ελώ ηέινο, ζε ζρέζε κε ηηο ηηκέο, ην ζρεηηθό ηζνδύγην παξνπζηάδεη πςειή δηαθύκαλζε θαη δηακνξθώλεηαη ζηηο +24 κνλάδεο (από -55). 4. ΞΖΟΔΠΗΔΠ: Νξηαθή αλάθακςε ζηηο επηρεηξεκαηηθέο πξνζδνθίεο Ο Γείθηεο Δπηρεηξεκαηηθώλ Πξνζδνθηώλ ζηηο πεξεζίεο θαηαγξάθεη νξηαθή άλνδν ηνλ Σεπηέκβξην γηα ηξίην θαηά ζεηξά κήλα θαη δηακνξθώλεηαη ζηηο 66,8 κνλάδεο (από 65,4 κνλάδεο), επίπεδν ίδην κε ην αληίζηνηρν πεξζηλό. Από ηνπο επηκέξνπο θιάδνπο πνπ εμεηάδνληαη, κηθξή άλνδνο ζεκεηώλεηαη ζηνπο Δλδηακέζνπο Σξεκαηνπηζησηηθνύο Νξγαληζκνύο θαη ηηο Γηάθνξεο Δπηρεηξεκαηηθέο Γξαζηεξηόηεηεο, ελώ ζηνπο ππόινηπνπο θιάδνπο θαηαγξάθεηαη πηώζε ησλ επηρεηξεκαηηθώλ πξνζδνθηώλ. Από ηνπο θύξηνπο δείθηεο δξαζηεξηόηεηαο, αλνδηθά γηα ηέηαξην δηαδνρηθό κήλα θηλνύληαη νη εθηηκήζεηο ησλ επηρεηξήζεσλ γηα ηελ ηξέρνπζα δξαζηεξηόηεηά ηνπο, κε ην ζρεηηθό δείθηε λα θεξδίδεη 8 κνλάδεο θαη λα δηακνξθώλεηαη ζηηο -10 κνλάδεο. Μηθξή αλάθακςε, παξνπζηάδεη θαη 15

ν δείθηεο ησλ εθηηκήζεσλ γηα ηελ ηξέρνπζα δήηεζε (ζηηο -17 από -23 κνλάδεο), κε ηξεηο ζηηο δέθα επηρεηξήζεηο λα αλαθέξνπλ όκσο κεησκέλε δήηεζε ην ηειεπηαίν ηξίκελν (από 35%). Τελ άλνδν ζηα ζηνηρεία απηά αληηζηαζκίδεη ελ κέξεη ε επηδείλσζε ζηηο πξνβιέςεηο γηα ηε δήηεζε ην επόκελν ηξίκελν, κε ην ζρεηηθό δείθηε λα δηακνξθώλεηαη ζηηο -23 κνλάδεο (από -14) θαη ην 38% ησλ επηρεηξήζεσλ λα αλακέλεη ππνρώξεζε. Ωο πξνο ηελ απαζρόιεζε ηνπ ηνκέα, ην ζρεηηθό ηζνδύγην ππνρσξεί θαη δηακνξθώλεηαη ζηε δπζκελέζηεξε ηζηνξηθά επίδνζή ηνπ, ζηηο -33 κνλάδεο (από -20), κε κόιηο ην 4% ησλ επηρεηξήζεσλ λα αλακέλεη άλνδό ηεο ην επόκελν δηάζηεκα θαη ην 37% (από 22%) πεξαηηέξσ κείσζε ησλ ζέζεσλ εξγαζίαο. Σηηο ηηκέο, ν ζρεηηθόο δείθηεο ππνδειώλεη ζηαζεξή θπξηαξρία ησλ απνπιεζσξηζηηθώλ πξνζδνθηώλ θαζ όιε ηε δηάξθεηα ηνπ έηνπο (ζηηο -13 από -19 κνλάδεο), ελώ ην πνζνζηό ησλ επηρεηξήζεσλ πνπ αλαθέξεη απξόζθνπηε επηρεηξεκαηηθή ιεηηνπξγία πεξηνξίδεηαη ζην 28% (από 31%). Από ηηο ππόινηπεο επηρεηξήζεηο, ην 36% δειώλεη ηελ αλεπάξθεηα δήηεζεο σο βαζηθόηεξν εκπόδην ζηε ιεηηνπξγία ηνπ, ην 20% ηελ αλεπάξθεηα θεθαιαίσλ θίλεζεο θαη ην 14% ηνλίδεη ηνπο παξάγνληεο πνπ ζπλδένληαη θαη πάιη κε ηε γεληθή νηθνλνκηθή θαηάζηαζε θαη ηελ ύθεζε, ηηο θαζπζηεξήζεηο ζηελ πινπνίεζε ηνπ επελδπηηθνύ λόκνπ, ηελ αλεπάξθεηα ηνπ θξάηνπο θαη ηε γξαθεηνθξαηία, ηελ θαζπζηέξεζε εηζπξάμεσλ ηνπ δεκνζίνπ, ηελ πςειή θνξνινγία θαη ηνλ ΦΠΑ 23% ζηελ εζηίαζε, ην πςειό θόζηνο ιεηηνπξγίαο, ην αζηαζέο πνιηηηθό θιίκα, ην ππνβαζκηζκέλν θέληξν ηεο πξσηεύνπζαο, ηηο απεξγηαθέο θηλεηνπνηήζεηο, ηε κείσζε ησλ κηζζώλ, ηελ έιιεηςε αλάπηπμεο θαη επελδύζεσλ θ.α. Σε επίπεδν βαζηθώλ θιάδσλ ησλ Υπεξεζηώλ επηζεκαίλνληαη ηα εμήο: Ύζηεξα από ηελ άλνδν ησλ επηρεηξεκαηηθώλ πξνζδνθηώλ ζηα Μελνδνρεία Δζηηαηόξηα ζην πιαίζην ηεο ζεξηλήο ηνπξηζηηθήο θίλεζεο, ηνλ Σεπηέκβξην ν ζρεηηθόο δείθηεο δηακνξθώλεηαη θαηά 7 πεξίπνπ κνλάδεο ρακειόηεξα, ζηηο 88,2 κνλάδεο, ζε ειαθξώο πςειόηεξε επίδνζε έλαληη ηεο αληίζηνηρεο πεξζηλήο (82,6 κνλάδεο). Από ηα βαζηθά ζηνηρεία δξαζηεξηόηεηαο ηνπ θιάδνπ, είλαη ε κεγάιε πηώζε ζηελ αλακελόκελε δήηεζε ηνπ επόκελνπ ηξηκήλνπ πνπ σζεί ην δείθηε πξνο ηα θάησ, κε ην ζρεηηθό ηζνδύγην λα θαηαγξάθεη απώιεηα 35 κνλάδσλ θαη λα δηακνξθώλεηαη ζηηο -30 κνλάδεο, ζηε ρακειόηεξε επίδνζε ηνπ έηνπο. Τελ πηώζε απηή, δελ θαηαθέξλεη λα ππεξαληηζηαζκίζεη ε άλνδνο θαηά 6 θαη 7 κνλάδεο αληίζηνηρα ζηηο εθηηκήζεηο γηα ηελ ηξέρνπζα θαηάζηαζε θαη ηε δήηεζε ησλ επηρεηξήζεσλ (ζηηο +25 θαη -3 κνλάδεο αληίζηνηρα). Από ηα ππόινηπα ζηνηρεία, θαηαθόξπθε είλαη ε κείσζε ζηηο πξνβιέςεηο ηεο απαζρόιεζεο, κε ην 34% ησλ επηρεηξήζεσλ (από 4%) λα δειώλεη ηελ αλεζπρία ηνπ γηα απώιεηα ησλ ζέζεσλ εξγαζίαο ηνπ θιάδνπ. Σηηο πξνβιέςεηο γηα ηηο ηηκέο, ε ζπληξηπηηθή πιεηνλόηεηα (85% από 92%) αλακέλεη ζηαζεξόηεηα, κε ην 12% λα πξνβιέπεη κείσζε, ελώ ηέινο, ην πνζνζηό ησλ επηρεηξήζεσλ πνπ δειώλεη όηη δελ αληηκεησπίδεη εκπόδηα ζηε ιεηηνπξγία ηνπ λα πεξηνξίδεηαη ζην 34% (από 43%), κε ην 48% ησλ επηρεηξήζεσλ λα θξίλεη σο βαζηθόηεξν εκπόδην ηελ αλεπάξθεηα δήηεζεο, ην 7% ηελ αλεπάξθεηα θεθαιαίσλ θίλεζεο θαη ην 9% ηνπο ινηπνύο ζπγθπξηαθνύο παξάγνληεο. 16

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Έξεπλεο Νηθνλνκηθήο Ππγθπξίαο ΗΝΒΔ (DG ECFIN) Ξίλαθαο 5: Γείθηεο Δπηρεηξεκαηηθώλ Πξνζδνθηώλ ζηηο Υπεξεζίεο Κέζνη όξνη Min Max 2001-2006 2007 2008 2009 πεξεζίεο 56,8 122,5 (1998-2006=100) 90,4 103,7 106,6 97,8 70,1 63,6 Μάη-10 3 ν ηξηκ 01 67,2 63,1 61,7 64,1 56,8 63,1 64,1 67,0 66,7 67,4 60,3 61,5 60,1 57,5 59,2 62,9 61,9 64,0 65,4 69,1 66,8 Πεκεηώζεηο:. Ο δείθηεο επηρεηξεκαηηθώλ πξνζδνθηώλ ππνινγίδεηαη κε βάζε ηελ θαηάζηαζε ηεο επηρείξεζεο, θαζώο θαη ηηο εθηηκήζεηο θαη ηηο πξνβιέςεηο γηα ηελ πνξεία ηεο δήηεζεο. Ξεγή: IOBE Γηάγξακκα 5: Γείθηεο Δπηρεηξεκαηηθώλ Πξνζδνθηώλ ζηηο Υπεξεζίεο (1998-2006=100) 120,0 110,0 100,0 90,0 80,0 70,0 60,0 50,0 Πύλνιν πεξεζηώλ Κέζνο Όξνο (2001-) Ξεγή: IOBE Αηζζεηή είλαη ε κείσζε πνπ παξνπζηάδνπλ νη επηρεηξεκαηηθέο πξνζδνθίεο ηνλ Σεπηέκβξην ζηα Ρνπξηζηηθά Ξξαθηνξεία, κε ην ζρεηηθό δείθηε λα δηνξζώλεη ηελ έληνλε άλνδν ησλ ζεξηλώλ κελώλ θαη λα δηακνξθώλεηαη ζηηο 67,7 κνλάδεο (από 92,2 κνλάδεο), ζηε ρακειόηεξε επίδνζε από ηνλ πεξαζκέλν Φεβξνπάξην. Όινη νη επηκέξνπο δείθηεο πνπ ζπλαπνηεινύλ ην ζπλνιηθό επηδεηλώλνληαη: νη εθηηκήζεηο γηα ηελ ηξέρνπζα θαηάζηαζε ησλ επηρεηξήζεσλ θαηαγξάθνπλ ζεκαληηθή απώιεηα (ζηηο -20 από +19 κνλάδεο ν ζρεηηθόο δείθηεο), ελώ θαη νη αληίζηνηρεο γηα ηελ ηξέρνπζα δήηεζε σζνύλ ην ζρεηηθό ηζνδύγην πνιύ ρακειά, ζηηο -40 κνλάδεο (από -13). Σηηο βξαρππξόζεζκεο πξνβιέςεηο ηεο δήηεζεο, ε επηδείλσζε είλαη επηόηεξε, αλ θαη ν ζρεηηθόο δείθηεο βξηζθόηαλ ήδε ζε δπζκελή επίπεδα (ζηηο -33 από -25 κνλάδεο). Αηζζεηή είλαη θαη ε άλνδνο ησλ αξλεηηθώλ πξνβιέςεσλ ζηελ απαζρόιεζε ηνπ θιάδνπ από ην 40% ησλ επηρεηξήζεσλ, πνζνζηό δηπιάζην έλαληη ηεο κέηξεζεο Ινπιίνπ, ελώ ζε ζρέζε κε ηηο ηηκέο, ην 1/3 ησλ επηρεηξήζεσλ αλακέλεη πηώζε ηνπο θαη ην 7% πξνβιέπεη άλνδν. Τέινο, ην πνζνζηό εθείλσλ πνπ αλαθέξνπλ όηη δελ παξεκπνδίδεηαη ε δξαζηεξηόηεηά ηνπο πεξηνξίδεηαη ειαθξά 17

ζην 20% (από 25%), κε ην 36% θαη πάιη λα δειώλεη ηελ αλεπάξθεηα δήηεζεο σο ζεκαληηθόηεξν εκπόδην ζηε ιεηηνπξγία ηνπ, ην 19% ηελ αλεπάξθεηα θεθαιαίσλ θίλεζεο θαη ην 26% ηελ ηξέρνπζα νηθνλνκηθή θαηάζηαζε. Μεηά ηελ ηζηνξηθά ρακειή επίδνζε ηνπ Ινπιίνπ, ν δείθηεο επηρεηξεκαηηθώλ πξνζδνθηώλ ζηηο Γηάθνξεο Δπηρεηξεκαηηθέο Γξαζηεξηόηεηεο αλαθάκπηεη ειαθξά ηνλ Σεπηέκβξην ζηηο 44,1 κνλάδεο (από 41,6 κνλάδεο), αηζζεηά ρακειόηεξα σζηόζν από ηελ ίδηα πεξίνδν πέξπζη (62 κνλάδεο). Από ηα βαζηθά ζηνηρεία δξαζηεξηόηεηαο ηνπ δείθηε, νη εθηηκήζεηο γηα ηελ ηξέρνπζα θαηάζηαζε ησλ επηρεηξήζεσλ θεξδίδνπλ 5 κνλάδεο, αιιά παξακέλνπλ ζε πνιύ ρακειά επίπεδα (ζηηο -54 κνλάδεο), ελώ θαηά 8 κνλάδεο αλαθάκπηεη θαη ν δείθηεο ησλ εθηηκήζεσλ ησλ επηρεηξήζεσλ γηα ηελ ηξέρνπζα δήηεζε (ζηηο -32 κνλάδεο). Από ηελ άιιε πιεπξά, νη δπζνίσλεο πξνβιέςεηο γηα ηε βξαρππξόζεζκε δήηεζε δηεπξύλνληαη πεξαηηέξσ (ζηηο -42 από - 39 κνλάδεο ν ζρεηηθόο δείθηεο), ελώ ζε πνιύ δπζκελή επίπεδα παξακέλνπλ θαη νη πξνβιέςεηο γηα ηελ απαζρόιεζε ηνπ θιάδνπ, παξά ηελ ήπηα εμνκάιπλζε ηνπ αξλεηηθνύ δείθηε. Ωο πξνο ηηο ηηκέο, απνπιεζσξηζηηθέο πξνζδνθίεο εθθξάδεη ην 15% ησλ επηρεηξήζεσλ (από 46%), ελώ ηέινο, έλα ζηαζεξό 23-24% ησλ επηρεηξήζεσλ ην ηειεπηαίν ηεηξάκελν δειώλεη απξόζθνπηε ιεηηνπξγία, κε ην 21% λα αλαθέξεη ηελ αλεπάξθεηα δήηεζεο, ην 37% ηελ αλεπάξθεηα ησλ θεθαιαίσλ θίλεζεο θαη ην 17% ηελ ύθεζε θαη ηνπο ινηπνύο νηθνλνκηθνύο παξάγνληεο σο ηα ζεκαληηθόηεξα εκπόδηα ιεηηνπξγίαο. Οξηαθή άλνδν ζεκεηώλνπλ ηνλ Σεπηέκβξην νη επηρεηξεκαηηθέο πξνζδνθίεο ζηνπο Δλδηάκεζνπο Σξεκαηνπηζησηηθνύο Νξγαληζκνύο (δελ πεξηιακβάλνληαη νη Τξάπεδεο), κε ην ζρεηηθό δείθηε λα αλαθάκπηεη γηα ηέηαξην θαηά ζεηξά κήλα θαη λα δηακνξθώλεηαη ζηηο 61,1 κνλάδεο (από 59,8 κνλάδεο), θαηά 10 κνλάδεο ρακειόηεξα ζε ζρέζε κε ηα αληίζηνηρα πεξζηλά επίπεδα. Η ηάζε ζηα επηκέξνπο ζηνηρεία δξαζηεξηόηεηαο είλαη κηθηή: ε ζεκαληηθή βειηίσζε ζηελ εθηηκώκελε ηξέρνπζα θαηάζηαζε ησλ επηρεηξήζεσλ (ζηηο -18 από -41 κνλάδεο ν δείθηεο) αληηζηαζκίδεηαη ζρεδόλ εμνινθιήξνπ από ηε κεγάιε πηώζε ηεο πξνβιεπόκελεο δήηεζεο ηνπ επόκελνπ ηξηκήλνπ (ζηηο -15 από +4 κνλάδεο ην ζρεηηθό ηζνδύγην), ελώ ν δείθηεο γηα ηηο ηξέρνπζεο εθηηκήζεηο ηεο δήηεζεο παξακέλεη ζρεδόλ ζηα ίδηα επίπεδα (ζηηο -24 κνλάδεο). Από ηα ππόινηπα ζηνηρεία δξαζηεξηόηεηαο, ην ηζνδύγην ησλ πξνβιέςεσλ ηεο απαζρόιεζεο ηνπ θιάδνπ θηλείηαη νξηαθά πξνο ηα πάλσ (ζηηο -8 από -6 κνλάδεο), κε ην 5% ησλ επηρεηξήζεσλ λα αλακέλεη αύμεζε ησλ ζέζεσλ εξγαζίαο θαη έλα δηπιάζην πνζνζηό λα πξνβιέπεη κείσζε. Τέινο, ην πνζνζηό εθείλσλ πνπ δειώλνπλ απξόζθνπηε ιεηηνπξγία απμάλεηαη ζην 36% (από 24%), κε ην 44% λα αλαθέξεη ηε ρακειή δήηεζε σο βαζηθόηεξν εκπόδην, ην 8% ηελ αλεπάξθεηα θεθαιαίσλ θίλεζεο θαη έλα 11% ηνπο παξάγνληεο πνπ ζπλδένληαη κε ηε δπζκελή νηθνλνκηθή ζπγθπξία. Ήπηα ππνρώξεζε θαηαγξάθνπλ νη επηρεηξεκαηηθέο πξνζδνθίεο ζηηο πεξεζίεο Ξιεξνθνξηθήο θαη Αλάπηπμεο Ινγηζκηθνύ, κε ην ζρεηηθό δείθηε λα δηακνξθώλεηαη ζηηο 47,6 κνλάδεο (από 53 κνλάδεο), ρακειόηεξα ζε ζρέζε κε ηελ αληίζηνηρε πεξζηλή επίδνζε (58,1 κνλάδεο). Δίλαη ε πηώζε ζηηο ήδε αξλεηηθέο εθηηκήζεηο ησλ επηρεηξήζεσλ γηα ηελ ηξέρνπζα δξαζηεξηόηεηά ηνπο, αιιά θαη ε κείσζε ζηελ πξνβιεπόκελε δήηεζε (ζηηο -38 κνλάδεο από -24 ν ζρεηηθόο δείθηεο) πνπ σζνύλ ην ζπλνιηθό δείθηε πξνο ηα θάησ, αθνύ νη εθηηκήζεηο γηα ηε δήηεζε ηνπ ηξέρνληνο ηξηκήλνπ θαηαγξάθνπλ άλνδν θαηά 6 κνλάδεο (ζηηο - 18

21 κνλάδεο ην ζρεηηθό ηζνδύγην). Ωο πξνο ηελ απαζρόιεζε ηνπ θιάδνπ, νη ζρεηηθέο πξνβιέςεηο πξνκελύνπλ κείσζε ζηηο ζέζεηο εξγαζίαο, κε ην ζρεηηθό ηζνδύγην λα παξακέλεη αξλεηηθό, ζηηο -29 κνλάδεο. Ο δείθηεο ησλ ηηκώλ ππνδειώλεη δηεύξπλζε ησλ πξνζδνθηώλ απνθιηκάθσζεο, ηηο νπνίεο πηνζεηεί ην 32% ησλ επηρεηξήζεσλ (από 14%). Τέινο, ην 1/5 ησλ επηρεηξήζεσλ αλαθέξεη θαη πάιη απξόζθνπηε επηρεηξεκαηηθή ιεηηνπξγία, κε ην 32% λα δειώλεη ηελ αλεπάξθεηα δήηεζεο σο ην ζεκαληηθόηεξν εκπόδην ζηε ιεηηνπξγία ηνπ, κία ζηηο ηέζζεξηο επηρεηξήζεηο ηελ αλεπάξθεηα θεθαιαίσλ θίλεζεο θαη κία ζηηο πέληε ηνπο ινηπνύο νηθνλνκηθνύο, πνιηηηθνύο θαη θνηλσληθνύο παξάγνληεο. 19

ΔΟΔΛΑ ΘΑΡΑΛΑΙΥΡΥΛ: Διαθξά δηόξζσζε ηεο θαηαλαισηηθήο εκπηζηνζύλεο, Ο δείθηεο θαηαλαισηηθήο εκπηζηνζύλεο, κεηά από ηελ θαηαγξαθή δύν δηαδνρηθώλ, ηζηνξηθά ειάρηζησλ επηδόζεσλ ηνπο ζεξηλνύο κήλεο, ηνλ Σεπηέκβξην δηνξζώλεηαη ειαθξά θαη δηακνξθώλεηαη ζηηο -73,6 κνλάδεο (από -76,8 κνλάδεο). Πην δεκόζην δηάινγν ηνπ Πεπηεκβξίνπ θπξηάξρεζε θαη πάιη ε ζπδήηεζε γηα ηελ πηώρεπζε ηεο ρώξαο, ηελ εμαζθάιηζε ή όρη ηεο 6 εο δόζεο ηνπ δαλείνπ, αιιά θαη ηηο επηπξόζζεηεο θνξνινγηθέο επηβαξύλζεηο. Αιιά θαη ζην ηνκέα ησλ δηαξζξσηηθώλ κεηαξξπζκίζεσλ θαη ησλ απνθξαηηθνπνηήζεσλ, παξά ηελ πινύζηα ζρεηηθή ξεηνξηθή, νη εμειίμεηο εμαθνινπζνύλ λα είλαη θησρέο. Έηζη νη Έιιελεο θαηαλαισηέο παξακέλνπλ εμαηξεηηθά αλαζθαιείο σο πξνο ηελ εμέιημε ηεο νηθνλνκίαο, ησλ νηθνλνκηθώλ ηνπ λνηθνθπξηνύ ηνπο θαη ηελ αλεξγία θαη καδί κε ηνπο Πνξηνγάινπο παξακέλνπλ νη πην απαηζηόδνμνη ζηελ Δπξώπε. Πάλησο ζηηο πεξηζζόηεξεο επξσπατθέο ρώξεο ε θαηαλαισηηθή εκπηζηνζύλε θηλείηαη ζε πησηηθή ηξνρηά, ελώ είλαη ραξαθηεξηζηηθό όηη ηνλ Σεπηέκβξην, κόιηο ζε ηξεηο ρώξεο (Γαλία, Φηλιαλδία, Σνπεδία) θαηαγξάθνληαη ζεηηθνί δείθηεο. Αλαιπηηθόηεξα γηα ηελ Διιάδα: Κηθξή αλάθακςε ζηηο πξνβιέςεηο γηα ηελ νηθνλνκηθή θαηάζηαζε ησλ λνηθνθπξηώλ Οη αξλεηηθέο πξνβιέςεηο ησλ Διιήλσλ θαηαλαισηώλ γηα ηελ νηθνλνκηθή θαηάζηαζε ηνπ λνηθνθπξηνύ ηνπο ηνπο πξνζερείο 12 κήλεο πεξηνξίδνληαη ηνλ Σεπηέκβξην, κε ην ζρεηηθό δείθηε λα δηνξζώλεη ηελ ηζηνξηθά ρακειή επίδνζε ηνπ Ινπιίνπ θαη λα δηακνξθώλεηαη ζηηο -66,3 κνλάδεο (από -70,7). Τν πνζνζηό ησλ Διιήλσλ θαηαλαισηώλ πνπ θξίλεη όηη ην επόκελν δηάζηεκα ε νηθνλνκηθή ηνπ θαηάζηαζε ζα επηδεηλσζεί αηζζεηά βξίζθεηαη ζην 57%, ελώ έλα 5% αλακέλεη ειαθξά βειηίσζε. Οη ζρεηηθνί δείθηεο ηεο ΔΔ θαη ηεο Δπξσδώλεο δηακνξθώλνληαη αληίζηνηρα ζηηο 8,9 θαη -8,8 κνλάδεο. Νξηαθή πηώζε ζηηο πξνβιέςεηο γηα ηελ νηθνλνκηθή θαηάζηαζε ηεο ρώξαο Οη πξνβιέςεηο ησλ λνηθνθπξηώλ γηα ηελ νηθνλνκηθή θαηάζηαζε ηεο ρώξαο ηνπο ην πξνζερέο 12-κελν θηλνύληαη νξηαθά θαηώηεξα ηνπ πξνεγνύκελνπ ηζηνξηθά ρακεινύ επίπεδνπ ηνπ Ινπιίνπ, ζηηο -77,5 κνλάδεο, θαηαγξάθνληαο λέν ηζηνξηθά ρακειό ξεθόξ. Τν πνζνζηό ησλ θαηαλαισηώλ πνπ πξνβιέπνπλ ειαθξά ή αηζζεηή επηδείλσζε παξακέλεη ζην 83%. Οη ζρεηηθνί αξλεηηθνί δείθηεο ζε ΔΔ θαη Δπξσδώλε δηεπξύλνληαη ζηηο -26,7 θαη -27,2 κνλάδεο αληίζηνηρα. Βειηηώλεηαη ε πξόζεζε γηα απνηακίεπζε, παξακέλνληαο ζε πνιύ ρακειά επίπεδα Τνλ Σεπηέκβξην, ε πξόζεζε γηα απνηακίεπζε ηνπο πξνζερείο 12 κήλεο αλαθάκπηεη ειαθξά γηα δεύηεξν κήλα, κε ην ζρεηηθό δείθηε λα θζάλεη ζηηο -65,6 κνλάδεο (από -71,9 κνλάδεο), παξακέλνληαο όκσο ζε επίπεδα πνιύ ρακειά. Τν 69% (από 72%) ησλ ειιεληθώλ λνηθνθπξηώλ δελ ζεσξεί θαζόινπ πηζαλή ηελ απνηακίεπζε ην επόκελν 12κελν, ελώ αλέξρεηαη ζην 16% (από 14% ηνλ Ινύιην θαη 12% ηνλ Ινύλην) ην πνζνζηό εθείλσλ πνπ ηελ θξίλεη σο αξθεηά ή 20

πνιύ πηζαλή. Οη ζρεηηθνί δείθηεο ζε ΔΔ θαη Δπξσδώλε επηδεηλώλνληαη ζηηο -8,6 θαη -10,6 κνλάδεο αληίζηνηρα. Γηάρπηνο ν θόβνο γηα ηελ αλεξγία, παξά ηελ ήπηα βειηίσζε Ο δείθηεο πξόβιεςεο ησλ θαηαλαισηώλ γηα ηελ εμέιημε ηεο αλεξγίαο ηνπο πξνζερείο 12 κήλεο ηνλ Σεπηέκβξην βειηηώλεηαη ήπηα γηα δεύηεξν θαηά ζεηξά κήλα, παξακέλνληαο όκσο ν πην δπζκελήο από ηνπο ππόινηπνπο δείθηεο (ζηηο 85 από 88,2 κνλάδεο). Η ζπληξηπηηθή πιεηνλόηεηα ησλ ειιεληθώλ λνηθνθπξηώλ αλακέλεη ζε πνζνζηό 81% (από 85%) θαη πάιη αηζζεηή άλνδν ηεο αλεξγίαο εληόο 12κήλνπ, ελώ έλα 2% αλακέλεη ειαθξά κείσζε. Οη αληίζηνηρνη δείθηεο ζε ΔΔ θαη Δπξσδώλε απμάλνληαη αηζζεηά ζηηο +32,1 θαη +29,8 κνλάδεο. Διαθξά άλνδνο θαη ηεο πνιύ ρακειήο πξόζεζεο γηα κείδνλεο αγνξέο Η πξόζεζε ησλ θαηαλαισηώλ γηα ζεκαληηθέο αγνξέο ηνπο πξνζερείο 12 κήλεο (επίπισλ, ειεθηξηθώλ ζπζθεπώλ, θιπ.) εληζρύεηαη ήπηα ηνλ Σεπηέκβξην, κε ην ζρεηηθό δείθηε λα παξακέλεη όκσο ρακειά, ζηηο -66,1 κνλάδεο (από 71,3). Τν πνζνζηό ησλ Διιήλσλ θαηαλαισηώλ πνπ πξνβιέπεη όηη ζα πξαγκαηνπνηήζεη ιίγν ή πνιύ πεξηζζόηεξεο δαπάλεο απμάλεηαη ζην 10% (από 8%), ελώ ην 74% δειώλεη όηη ζα πξνβεί ζε ιίγν ή πνιύ ιηγόηεξεο δαπάλεο. Οη ζρεηηθνί επξσπατθνί δείθηεο δηακνξθώλνληαη ζηηο -25,1 θαη -24,3 κνλάδεο ζε ΔΔ θαη Δπξσδώλε. Κηθξή ελίζρπζε ησλ πιεζσξηζηηθώλ πξνζδνθηώλ Τνλ Σεπηέκβξην, εληείλνληαη νη πιεζσξηζηηθέο πξνβιέςεηο ησλ ηηκώλ ηνπο πξνζερείο 12 κήλεο, κε ην ζρεηηθό δείθηε λα θεξδίδεη ζρεδόλ 3 κνλάδεο θαη λα δηακνξθώλεηαη ζηηο 36,0 κνλάδεο. Τν 27% ησλ θαηαλαισηώλ (από 21%) αλακέλεη άλνδν ηηκώλ κε ηνλ ίδην ξπζκό, ελώ έλα 20% (από 16%) θξίλεη όηη νη ηηκέο ζα παξακείλνπλ ακεηάβιεηεο. Οη αληίζηνηρνη επξσπατθνί κέζνη όξνη δηακνξθώλνληαη ζηηο 24,9 ζηελ ΔΔ θαη 25,3 ζηελ Δπξσδώλε. Κηθξή κείσζε ηνπ πνζνζηνύ εθείλσλ πνπ δειώλεη όηη «έρεη ρξεσζεί» Σρεηηθά κε ηελ ηξέρνπζα νηθνλνκηθή θαηάζηαζε ηνπ λνηθνθπξηνύ ηνπο ηνλ Σεπηέκβξην, ην πνζνζηό ησλ ειιεληθώλ λνηθνθπξηώλ πνπ θξίλεη όηη έρεη απμήζεη ιίγν ή πνιύ ηελ απνηακίεπζή ηνπ παξακέλεη ζην 16-17%, ελώ θαη ην πνζνζηό ησλ θαηαλαισηώλ πνπ δειώλεη όηη «κόιηο ηα βγάδεη πέξα» δηακνξθώλεηαη εθ λένπ ζην 59-60%. Τα λνηθνθπξηά πνπ αλαθέξνπλ όηη αληινύλ από ηηο απνηακηεύζεηο ηνπο παξακέλνπλ ζην 11%, ελώ ην πνζνζηό εθείλσλ πνπ δειώλνπλ όηη έρνπλ ρξεσζεί, ππνρσξεί πεξαηηέξσ ζην 11% (από 14% ηνλ Ινύιην θαη 17% ηνλ Ινύλην). 21

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Έξεπλεο Νηθνλνκηθήο Ππγθπξίαο ΗΝΒΔ (DG ECFIN) ΔΔ-27 Δπξσδώλε Διιάδα Ξίλαθαο 6: Γείθηεο Δκπηζηνζύλεο Καηαλαισηώλ (επνρηθά εμνκαιπκέλα ζηνηρεία) Κέζνη όξνη Min Max 2001-2006 2007 2008 2009-31,9 0,8 Μαξ-09 Ιαλ-01-12 -7,5-4 -17-23 -13-34,2 1,0 Μαξ-09 Ιαλ-01-13 -9,0-4,9-18,1-24,7-14 -76,8-16,9 Ινύι-11 Απξ-04-37 -33,3-28,5-46,0-45,7-64 ΔΔ-27-13,0-13,4-13,8-12,2-14,9-14,9-13,8-11,2-11,6-11,5-11,0-12,1 Δπξσδώλε -15,8-17,4-17,3-15,0-17,7-17,3-14,0-11,4-11,0-10,9-9,4-11,0 Διιάδα -47,2-50,5-57,5-60,6-66,9-66,8-66,5-61,3-66,8-72,4-69,0-75,4 ΔΔ-27-12,6-12,4-12,8-13,9-10,7-10,9-12,4-16,8-19,1 Δπξσδώλε -11,2-10,0-10,6-11,6-9,9-9,7-11,2-16,5-19,1 Διιάδα -72,1-67,3-66,2-70,0-68,5-75,0-76,8-71,2-73,6 Πεκείσζε: ν Γείθηεο Δκπηζηνζύλεο Καηαλαισηώλ ππνινγίδεηαη κε βάζε ηηο πξνβιέςεηο ηνπο γηα ηε γεληθόηεξε νηθνλνκηθή θαηάζηαζε ηεο ρώξαο, ηελ νηθνλνκηθή θαηάζηαζε ηνπ λνηθνθπξηνύ ηνπο, ηελ πξόζεζε απνηακίεπζεο θαη ηελ πξόβιεςε γηα ηελ αλεξγία. Οη πξνβιέςεηο θηλνύληαη ζην δηάζηεκα +100 (όινη πξνβιέπνπλ αύμεζε) έσο 100 (όινη πξνβιέπνπλ κείσζε) θαη εκθαλίδνληαη σο δηαθνξέο ησλ ζεηηθώλ-αξλεηηθώλ απαληήζεσλ. Αξλεηηθή δηαθνξά ζεκαίλεη όηη ην πνζνζηό απηώλ πνπ πξνβιέπνπλ κείσζε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ κεγέζνπο είλαη πςειόηεξν ηνπ πνζνζηνύ εθείλσλ πνπ πξνζδνθνύλ αύμεζε θαη αληίζηξνθα. Ξεγή: Δπξσπατθή Δπηηξνπή, DG Ecfin Γηάγξακκα 6: Γείθηεο Δκπηζηνζύλεο Καηαλαισηώλ (επνρηθά εμνκαιπκέλα ζηνηρεία) 10 0-10 -20-30 -40-50 -60-70 -80-90 Ξεγή: Δπξσπατθή Δπηηξνπή, DG Ecfin E.E Διιάδα Κέζνο Όξνο Διιάδαο (2001-) Δπξσδ ώλε 22

Γηάγξακκα 7: Βαζηθνί Γείθηεο έξεπλαο θαηαλαισηώλ ην επόκελν 12κελν ΞΟΝΘΔΠΖ ΑΞΝΡΑΚΗΔΠΖΠ πνιύ πηζαλή δελ γλσξίδσ 2% 4% αξθεηά πηζαλή 12% θαζόινπ πηζαλή 69% όρη πηζαλή 13% ΞΟΝΒΙΔΤΔΗΠ ΓΗΑ ΡΖΛ ΔΜΔΙΗΜΖ ΡΖΠ ΑΛΔΟΓΗΑΠ Μ\Λ ακεηάβιεηε 3% ειαθξά αύμεζε 11% αηζζεηή αύμεζε 80% ειαθξά κείσζε 2% δελ γλσξίδσ 3% ΞΟΝΒΙΔΤΔΗΠ ΓΗΑ ΡΖΛ ΔΜΔΙΗΜΖ ΡΥΛ ΡΗΚΥΛ ζρεδόλ ακεηάβιεηεο 20% αύμεζε κε βξαδύηεξν ξπζκό 6% δελ γλσξίδσ κείσζε 9% 4% ` αύμεζε κε ηνλ ίδην ξπζκό 27% αύμεζε κε ηαρύηεξν ξπζκό 34% ΞΟΝΘΔΠΖ ΓΗΑ ΚΔΗΕΝΛΔΠ ΑΓΝΟΔΠ δελ γλσξίδσ 2% πνιύ ιηγόηεξεο 62% πνιύ πεξηζζόηεξεο 5% ιίγν πεξηζζόηεξεο 5% ζρεδόλ ακεηάβιεηεο 14% ιίγν ιηγόηεξεο 12% Ξεγή: ΙΟΒΔ 23