ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟΥ (Ε.Ε.Χ.) Δρ. Β. Μπαμπαλός
Εταιρείες επενδύσεων:γενικά Μια εταιρεία επενδύσεων ορίζεται ως ένα σύνολο επενδυτικών κεφαλαίων το οποίο εισφέρεται από πολλούς ιδιώτες και τοποθετείται σε διαφορετικά περιουσιακά στοιχεία όπως μετοχές, ομόλογα κλπ. Τα περιουσιακά στοιχεία της εταιρείας επενδύσεων είναι ένα χαρτοφυλάκιο εμπορεύσιμων αξιογράφων. Κάθε επενδυτής που αγοράζει μετοχές ή μερίδια της εταιρείας επενδύσεων θα του ανήκει ένα ποσοστό του συνολικού διαφοροποιημένου χαρτοφυλακίου.
Εταιρείες επενδύσεων:γενικά Οι Εταιρείες Επενδύσεων διακρίνονται σε δυο μεγάλες κατηγορίες: στις Εταιρείες Επενδύσεων Ανοικτού Τύπου (Openend Investment Companies) ή Αμοιβαία Κεφάλαια και στις Εταιρείες Επενδύσεων Κλειστού Τύπου (Closedend Investment Companies) ή Εταιρείες Επενδύσεων Χαρτοφυλακίου
Ανώνυμες Εταιρείες Επενδύσεων Χαρτοφυλακίου Οι Εταιρείες Επενδύσεων Χαρτοφυλακίου είναι ανώνυμες εταιρείες οι οποίες έχουν ως αποκλειστικό σκοπό την διαχείριση του χαρτοφυλακίου τους. Το ελάχιστο κεφάλαιο των Ε.Ε.Χ. Ε ορίζεται σε 300.000 (σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 4 του Ν. 4099/2012) Οι Ε.Ε.Χ. είναι υποχρεωμένες να κάνουν αίτηση για εισαγωγή στο χρηματιστήριο 3 μήνες μετά την καταχώρηση τους στο μητρώο ανώνυμων εταιρειών.
Ανώνυμες Εταιρείες Επενδύσεων Χαρτοφυλακίου Αντικειμενικός σκοπός των ΕΕΧ είναι η μεγιστοποίηση της απόδοσης των κεφαλαίων που έχουν επενδύσει σε αυτές οι μέτοχοί τους και η ταυτόχρονη ελαχιστοποίηση του επενδυτικού κινδύνου Μετά την ίδρυση της εταιρείας οι επενδυτές μπορούν να επενδύσουν σε μια εταιρεία επενδύσεων κλειστού τύπου με τους εξής τρόπους:
Ανώνυμες Εταιρείες Επενδύσεων Χαρτοφυλακίου Συμμετέχοντας στην δημόσια εγγραφή κατά την είσοδο της εταιρείας στο χρηματιστήριο. Αγοράζοντας μετοχές της εταιρείας στην δευτερογενή αγορά μετά την είσοδο της εταιρείας στο χρηματιστήριο. Σε περίπτωση που οι επενδυτές θελήσουν να ρευστοποιήσουν τις μετοχές τους θα απευθυνθούν στην χρηματιστηριακή αγορά και όχι στην εταιρεία.
Ανώνυμες Εταιρείες Επενδύσεων Χαρτοφυλακίου Τα οφέλη που αναμένει ο επενδυτής προέρχονται τόσο από την αύξηση της τιμής της μετοχής όσο και από την είσπραξη ενός ικανοποιητικού μερίσματος. Οι ΕΕΧ τοποθετούν τα διαθέσιμα κεφάλαια σε μετοχές,τραπεζικές καταθέσεις, ομολογίες και άλλα χρηματοοικονομικά προιόντα. Κάθε εταιρεία ακολουθεί την δική της επενδυτική πολιτική.
Ανώνυμες Εταιρείες Επενδύσεων Χαρτοφυλακίου Γενικά, οι ΕΕΧ διευθύνονται από πεπειραμένα στελέχη του χώρου των επενδύσεων, βασίζονται σε συγκεκριμένη επενδυτική φιλοσοφία και είναι απόλυτα διαφανείς. Τα χαρτοφυλάκιά ά τους αποτελούνται από τοποθετήσεις μακροπρόθεσμου κυρίως χαρακτήρα με σκοπό να παρέχουν προστασία στους επενδυτές. Στην Ελλάδα τα χαρτοφυλάκια των ΕΕΧ είναι στην πλειοψηφία τους μετοχικού ή μικτού τύπου.
Ανώνυμες Εταιρείες Επενδύσεων Χαρτοφυλακίου Σε αντίθεση με τα μερίδια των Α/Κ τα οποία αγοράζονται και πωλούνται με βάση την καθαρή τιμή η οποία προκύπτει από την διαίρεση της τρέχουσας αξίας του ενεργητικού και του αριθμού των κυκλοφορούντων μεριδίων, η τιμή της μετοχής των Ε.Ε.Χ. καθορίζεται από τις δυνάμεις της προσφοράς και της ζήτησης όπως αυτές διαμορφώνονται στη χρηματιστηριακή αγορά. Επομένως, οι μετοχές των Ε.Ε.Χ. μπορεί να διαπραγματεύονται σε έκπτωση (discount) ή υπερτίμηση (premium) έναντι της εσωτερικής αξίας τους ανάλογα με την προσφορά και την ζήτηση για τις συγκεκριμένες μετοχές.
Αμοιβαία Κεφάλαια vs. Ε.Ε.Χ. Οι βασικές ομοιότητες είναι: Επαγγελματική διαχείριση Ελαχιστοποίηση του επενδυτικού κινδύνου Ύπαρξη οικονομιών κλίμακας λόγω της συγκέντρωσης σημαντικών κεφαλαίων Άμεση ρευστότητα Πρόσβαση στην επαγγελματική διαχείριση με μικρό αρχικό κεφάλαιο Άμεση παροχή πληροφοριών για την πορεία των επενδύσεων.
Αμοιβαία Κεφάλαια vs. Ε.Ε.Χ. Οι κυριότερες διαφορές είναι: Η αγορά και η πώληση των μεριδίων των Α/Κ γίνεται απευθείας από την ΑΕΔΑΚ ή από τους νόμιμους εκπροσώπους της ενώ των μετοχών των Ε.Ε.Χ. γίνεται μέσω του χρηματιστηρίου. Ο αριθμός των μεριδίων των Α/Κ μεταβάλλεται διαρκώς με αποτέλεσμα να μεταβάλλεται και το μέγεθος των επενδυδεμένων κεφαλαίων.
Αμοιβαία Κεφάλαια vs. Ε.Ε.Χ. Οι Ε.Ε.Χ. θεωρούνται κλειστού τύπου διότι τα επενδεδυμένα κεφάλαια είναι σταθερά, οποιαδήποτε αύξηση προέρχεται από δυνητική αύξηση μετοχικού κεφαλαίου. Νομική υπόσταση. Τα Α/Κδ δεν έχουν νομική υπόσταση. Οι Ε.Ε.Χ. είναι ανώνυμες εταιρείες υποχρεωμένες να εισέλθουν σε οργανωμένη χρηματιστηριακή αγορά 3 μήνες μετά την σύστασή τους.
Αμοιβαία Κεφάλαια vs. Ε.Ε.Χ. Προμήθειες. Τα Α/Κ συνήθως εμφανίζουν υψηλότερες προμήθειες Θεματοφύλακας. Ο ρόλος του θεματοφύλακα στα Α/Κ είναι ευρύτερος από αυτόν στις Ε.Ε.Χ. Διαφορά στην αξία των μεριδίων των Α/Κ και των τιμών των μετοχών των Ε.Ε.Χ.
Αμοιβαία Κεφάλαια vs. Ε.Ε.Χ. Οι τιμές των μεριδίων των Α/Κ αντανακλούν την πραγματική αξία των αξιογράφων την συγκεκριμένη χρονική στιγμή αγοράς. Αντίθετα οι τιμές των Ε.Ε.Χ. σπάνια αντανακλούν την πραγματική (εσωτερική) αξία. Οι αγοραίες τιμές των Ε.Ε.Χ. βρίσκονται πάνω (κάτω) ά από την πραγματική τους τιμή ή( (premium ή discount) αντανακλώντας πολλές φορές την έλλειψη γνώσης των επενδυτών για τα αξιόγραφα που κατέχουν στο ενεργητικό τους.
Πηγές Φίλιππας, Ν.Δ., 2005, Επενδύσεις, Εκδόσεις Ν. & Σ. Μπατσιούλας. Ν. 4099/2012, Οργανισμοί συλλογικών επενδύσεων σε κινητές αξίες και ανώνυμες εταιρείες διαχείρισης αμοιβαίων κεφαλαίων, Οδηγία 2009/65/ΕΚ.