Πολεοδομική ανάλυση Πειραιά

Πολεοδομία Ι Ακαδ. Έτος 2017-2018 Πολεοδομική ανάλυση Πειραιά ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ Δρελιώση Γεωργία-Χριστίνα, ar15051 Γεωργέλος Ιωάννης, ar15017 Μπούρας Ελευθέριος, ar15072 1

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Γενικά στοιχεία Ιστορία της πόλης του Πειραιά.....σελ. 4 Διαβάθμιση έντονης και ήπιας κίνησης ανθρώπων. σελ. 5 Διαχωρισμός επιχειρηματικών δραστηριοτήτων...σελ. 6 Υπαίθριοι δημόσιοι χώροι..σελ. 8 Οπτικές φυγές....σελ. 9 Αντιληπτικοί χάρτες των μελών της ομάδας...σελ.11 2. Συνεντεύξεις Συνεντεύξεις κατοίκων Πειραιά.........σελ. 13 Συμπεράσματα..... σελ. 15 3. Χάρτες κτηρίων Χάρτης χρήσεων Γης..........σελ. 17 Χάρτης περιόδου κατασκευής...... σελ. 18 Χάρτης κατάστασης κτηρίων...σελ. 19 Χάρτης είδους κατασκευής σελ. 20 4. Κυκλοφοριακή ανάλυση Κυκλοφορία και συγκοινωνίες στο παρελθόν και σήμερα.......σελ. 22 Χάρτες πορείας μέσων Πειραιά...... σελ. 23 Στάθμευση στον Πειραιά......σελ. 25 Χάρτες κίνησης οχημάτων στον Πειραιά. σελ. 20 5. Βιβλιογραφία 2

ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 01 3

Ιστορία της πόλης του Πειραιά ΑΡΧΑΙΑ ΧΡΟΝΙΑ Η ιστορία του Πειραιά («περαιόω» δηλ. περνώ κάποιον αντίκρυ) ξεκινά από τα προϊστορικά χρόνια, τότε που η Πειραϊκή Χερσόνησος αποτελούσε νησί. Λόγω των χειμάρρων, ο Πειραιάς ενώθηκε με την υπόλοιπη Αττική τα πρώτα αποτυπώματα οικισμού έχουν χρονολογηθεί γύρω στο 2500 π.χ.. Στον 5ο αιώνα π.χ., οι Αθηναίοι άρχισαν να ενδιαφέρονται για τις δραστηριότητες της θάλασσας και στράφηκαν προς το φυσικό λιμάνι του Πειραιά. Έτσι ο Πειραιάς οχυρώθηκε και συνδέθηκε με την Αθήνα με τα Μακρά Τείχη. Λίγο αργότερα, στην εποχή του Περικλή, ανοικοδομείται η πόλη του Πειραιά, με σχέδια του ''Πατέρα της Πολεοδομίας'', Ιππόδαμου του Μιλήσιου. Τα Μακρά Τείχη που συνέδεαν την αρχαία πόλη του Πειραιά με την Αθήνα ΜΕΣΑΙΩΝΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ Το Μεσαίωνα οι Φράγκοι του έδωσαν την ονομασία «Πόρτο Λεόνε», καθώς ένα μεγάλο μαρμάρινο λιοντάρι κοσμούσε την είσοδο του λιμανιού του. Οι Τούρκοι επίσης ονόμαζαν τον Πειραιά «Ασλάν Λιμάν», δηλαδή, «Λιμάνι των Λιονταριών», και κατά την Τουρκοκρατία αποτελεί σημαντικό λιμάνι της Μεσογείου. Κατά την Επανάσταση, ο Πειραιάς παρακμάζει και οι κάτοικοί του είναι ελάχιστοι. Μετά την Απελευθέρωση, με τη μεταφορά της πρωτεύουσας στην Αθήνα, ο Πειραιάς αναπτύσσεται ξανά και γίνεται το πρώτο λιμάνι της χώρας. Ρεμπέτικη Κομπανία στον Πειραιά στις αρχές του 20ου αιώνα ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΕΠΟΧΗ Σήμερα Ο Πειραιάς είναι πόλη, μέρος του Πολεοδομικού Συγκροτήματος Αθήνας. Αποτελεί τον πέμπτο μεγαλύτερο σε πληθυσμό δήμο της χώρας με πληθυσμό 163.688 κατοίκους (Απογραφή 2011). Είναι επίσης σημαντικό εμπορικό και βιομηχανικό κέντρο, ενώ παράλληλα το λιμάνι του είναι το μεγαλύτερο (σε επιβατική κίνηση) της Ευρώπης. Ακόμα και σήμερα είναι φανερή η σχέση των κατοίκων με την ιδέα του Ολυμπιακού 4

Διαβάθμιση έντονης και ήπιας κίνησης ανθρώπων Υπάρχει έντονη κινητικότητα κοντά στα λιμάνια, στις κεντρικές αρτηρίες και στους πεζόδρομους όπου συναντά κανείς κόσμο όλων των κοινωνικών και οικονομικών τάξεων. Η έντονη κινητικότητα είναι ανάλογη των εμπορικών δραστηριοτήτων που αναπτύσσονται στην περιοχή. Στις περιοχές όπου κυριαρχούν οι κατοικίες, επικρατεί ησυχία τις περισσότερες ώρες της ημέρας, δημιουργώντας στον επισκέπτη αίσθηση γειτονιάς. Εικόνα του πεζόδρομου Σωτήρος Διός τις καθημερινές Οι κύριοι πόλοι έλξης στον Πειραιά γύρω από τους οποίους παρατηρείται αυξημένη κινητικότητα, είναι ο πεζόδρομος Σωτήρος Διός και το Πασαλιμάνι. Παρατηρούμε ότι η κίνηση εντείνεται στον πεζόδρομο τις ώρες και τις μέρες που τα μαγαζιά είναι ανοιχτά, ενώ αυτή μεταφέρεται γύρω από τις καφετέριες στο Πασαλιμάνι, όταν αυτά δε λειτουργούν. 5

Διαχωρισμός επιχειρηματικών δραστηριοτήτων Ο Πειραιάς είναι μία περιοχή ιδιαίτερα ευνοϊκή για την ίδρυση μίας επιχείρησης, ακόμα και στην εποχή της κρίσης. Σε αυτό παίζουν ρόλο: Το μεγάλο λιμάνι του, το οποίο δέχεται εισροές πολιτών από όλη την Ελλάδα Το μεγάλο κέντρο με τα εκατοντάδες εμπορικά μαγαζιά, που ελκύουν κατοίκους όχι μόνο του Πειραιά, αλλά και της Αθήνας Το Πασαλιμάνι και το Μικρολίμανο, δύο από τα γραφικότερα παραθαλάσσια σημεία της Αττικής Η μεγάλη πυκνότητα κατοίκησής του. Σύμφωνα με τα παραπάνω, παρατηρούμε πως οι επιχειρηματικές δραστηριότητες που αναπτύσσονται στις διάφορες περιοχές του Πειραιά, έχουν να κάνουν άμεσα με τη φύση και το ύφος της εκάστοτε περιοχής. Χάρτης διαχωρισμού επιχειρηματικών δραστηριοτήτων Πειραιά 6

Πιο αναλυτικά: Στην περιοχή κοντά στο μεγάλο λιμάνι υπάρχει πλήθος ταξιδιωτικών γραφείων, αλλά και καταστημάτων ταξιδιωτικού ή ναυτικού εξοπλισμού Στον πεζόδρομο Σωτήρος Διός, αλλά και στους μεγάλους δρόμους γύρω από αυτόν, αναπτύσσονται εμπορικά καταστήματα, κυρίως υπερτοπικού χαρακτήρα Γύρω από το Πασαλιμάνι υπάρχει έντονη παρουσία καφετεριών και εστιατορίων Στις περιοχές με βασικότερο στοιχείο την κατοίκηση, παρατηρούνται κυρίως μαγαζιά συνοικιακού χαρακτήρα. Συμπερασματικά, ο Πειραιάς μπορεί να πάρει διάφορες μορφές για τον επισκέπτη, όχι μόνο λόγω των διαφορετικών χωρικών του ποιοτήτων, αλλά και λόγω της ανάλογης συντονισμένης επιχειρηματικής δραστηριότητας, στις διάφορες περιοχές του. Έτσι, οι κάτοικοι, και όχι μόνο, του Πειραιά, γνωρίζουν ήδη ποιο κομμάτι του Πειραιά θα πρέπει να επισκεφθούν, προκειμένου να καλύψουν την εκάστοτε ανάγκη τους. Καφετέρια στο Πασαλιμάνι Καταστήματα ναυτικού εξοπλισμού επί της Ακτής Μιαούλη Mini-Market επί της Σαχτούρη Καταστήματα υπερτοπικού εμπορίου στον κεντρικό πεζόδρομο 7

Υπαίθριοι Δημόσιοι Χώροι Το ποσοστό ακάλυπτων χώρων στον Πειραιά φαίνεται με μία πρώτη ματιά στο χάρτη να μην είναι μεγάλο. Ο Πειραιάς έχει τρεις μεγάλες πλατείες, με την κάθε μία να έχει διαφορετικό χαρακτήρα και αξία για τους πολίτες και τις δραστηριότητες τους. 1.ΠΛΑΤΕΙΑ ΚΟΡΑΗ Η ιστορικότερη πλατεία του Πειραιά, στην οποία σήμερα τελούνται τα έργα του μετρό. Παλαιότερα ήταν ο κύριος πυρήνας ζωής στον Πειραιά, αφού υπήρχαν εκεί όλα τα μαγαζιά αλλά και το σχολείο. Ωστόσο ακόμα και σήμερα υπάρχει κινητικότητα γύρω από αυτή, λόγω της προνομιούχας θέσης της, αλλά και λόγω του εμπορίου που αναπτύσσεται εκεί. 2.ΠΛΑΤΕΙΑ ΤΕΡΨΙΘΕΑΣ Δίνει την εντύπωση πλατείας-πέρασμα, αφού κεντρικές αρτηρίες διέρχονται από αυτήν, ωστόσο η παιδική χαρά και η φύτευση της ελκύουν πλήθος κόσμου καθημερινά. 3.ΠΛΑΤΕΙΑ ΚΑΝΑΡΗ Οι πολλές καφετέριες και η θέα της στη θάλασσα, κάνουν την πλατεία του Πασαλιμανίου, την πιο δημοφιλή, ιδιαίτερα στους νέους. Η ανάπτυξη της πλατείας αυτής έχει έρθει τα τελευταία χρόνια. Πλατεία Τερψιθέας Πλατεία Κανάρη Αρχαιολογικός Χώρος αρχαίου Θεάτρου Πειραιά 8

Οπτικές φυγές (με κατεύθυνση στη θάλασσα) Οπτικές φυγές (με κατεύθυνση στη πόλη) 9

Σχετικά με τις οπτικές φυγές παρατηρήσαμε ότι οι δρόμοι που έχουν οπτικές φυγές προς τη θάλασσα είναι στην πλειοψηφία τους πιο ευχάριστες για τους επισκέπτες, ενώ αυτές με κατεύθυνση στην πόλη πιο δυσάρεστες. Επίσης πιο ευχάριστες είναι οι οπτικές φυγές σε γειτονιές με πάρκα ή κτίρια με λίγους ορόφους. Όταν οι ψηλές πολυκατοικίες περιβάλλουν ένα στενό δρόμο, τότε η διαδρομή γίνεται για τον περιπατητή πιο δυσάρεστη. Επιπλέον τα δέντρα στα πεζοδρόμια ή οι στοές βοηθούν στην αίσθηση που δίνει στον άνθρωπο ένας δρόμος. Σε γενικές γραμμές, το γεγονός ότι ο Πειραιάς περιβάλλεται από θάλασσα, κάνει τις οπτικές φυγές που προσφέρει πιο ευχάριστες. Οπτική φυγή σε δρόμο με δέντρα στα πεζοδρόμια Οπτική φυγή σε στενό δρόμο με ψηλά κτίρια Ευχάριστη οπτική φυγή Οπτική φυγή σε δρόμο με παρόδειες στοές Οπτική φυγή σε παραθαλάσσιο δρόμο με χώρο πρασίνου στα αριστερά Δυσάρεστη οπτική φυγή 10

Αντιληπτικοί χάρτες των μελών της ομάδας Η κίνηση στις βασικές αρτηρίες (Λεωφ. Ηρ. Πολυτεχνείου, Λεωφ. Βασιλέως Γεωργίου Α, 2ας Μεραρχίας, Γρ. Λαμπράκη, Χαρ. Τρικούπη και Ακτή Μιαούλη) ήταν από όλους μας αρκετά αισθητή. Η έντονη κινητικότητα σε αυτές τις οδούς οφείλεται στην ύπαρξη των εμπορικών χώρων, των γραφείων, των πλατειών καθώς και στη διέλευση των ΜΜΜ. Οι εμπορικοί χώροι και οι χώροι ανάπτυξης δραστηριοτήτων βρίσκονται μαζεμένοι σε συγκεκριμένα σημεία της περιοχής, για την ευκολότερη πρόσβαση των ανθρώπων, είτε αυτοί είναι μόνιμοι κάτοικοι του Πειραιά είτε διαμένουν και σε άλλες περιοχές της Αττικής. Τα τοπόσημα της περιοχής δεν περνούν απαρατήρητα, καθώς δίνουν διαφορετικό νόημα στον Πειραιά, ξεχωρίζοντάς τον από το συνηθισμένο «γκρι» τοπίο της Αθήνας. 11

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ 02 12

Συγκοινωνίες και μέσα μεταφοράς (Συζήτηση με κατοίκους Πειραιά) ΒΙΚΥ, 19 ΕΤΩΝ, ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ 1. Χρησιμοποιεί για τις μεταφορές της τα ΜΜΜ. 2. Εξέφρασε δυσαρέσκεια για τις μονοδρομήσεις που έγιναν στον Πειραιά καθώς δυσκολεύουν τις συγκοινωνίες(σε είσοδο και έξοδο από τον Πειραιά) και καθυστερούν τα δρομολόγια των λεωφορείων. 3. Θεωρεί πως υπάρχει πρόβλημα στην εύρεση πάρκινγκ στη γειτονιά της και τονίζει ότι αυτό είναι εντονότερο στο κέντρο του Πειραιά. 4. Ως γενικό συμπέρασμα, τονίζει την δυσαρέσκεια της για τις τελευταίες αλλαγές στο Πειραιά καθώς αντί να διευκολύνουν τις μετακινήσεις τις επιβάρυναν περισσότερο. ΤΑΣΟΣ, 21 ΕΤΩΝ, ΦΟΙΤΗΤΗΣ ΣΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ 1. Είναι κάτοικος του κεντρικού τομέα Αθηνών και σπουδάζει στον Πειραιά. 2. Χρησιμοποιεί αυτοκίνητο για τις μετακινήσεις του προς στο πανεπιστήμιο καθώς θεωρεί πως του παρέχει περισσότερη άνεση από τα λεωφορεία. 3. Θεωρεί την κίνηση αυξημένη, κυρίως τις πρωινές ώρες, γεγονός που δε τον εμποδίζει όμως, καθώς για να πάει στο πανεπιστήμιο δεν διασχίζει μεγάλο τμήμα της περιοχής. 4. Πιστεύει πως το παρκάρισμα είναι πολύ δύσκολο στην περιοχή και πολλές φορές αναγκάζεται να παρκάρει στην Καστέλλα. 5. Γενικότερα θεωρεί ότι παρά την πληθώρα επιλογών μετακίνησης (λεωφορεία, ηλεκτρικός, επερχόμενο τραμ) η κατάσταση παραμένει αποπνικτική και χαοτική στις δημόσιες συγκοινωνίες. 13

Συγκοινωνίες και μέσα μεταφοράς (Συζήτηση με κατοίκους Πειραιά) ΜΑΝΟΣ,34 ΕΤΩΝ, ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΑΣ 1. Είναι μόνιμος κάτοικος του Πειραιά. 2. Διαθέτει αυτοκίνητο αλλά επιλέγει στις μετακινήσεις του κυρίως τα ΜΜΜ. 3. Βρίσκει τη κατάσταση των συγκοινωνιών πολύ χαοτική 4. Μας εξήγησε πως σε συνθήκες όπως τρακαρίσματα δημιουργείται εκτεταμένη κυκλοφοριακή συμφόρηση στη περιοχή. 5. Το παρκάρισμα, τόνισε ότι είναι σχεδόν αδύνατο στη περιοχή καθώς δεν υπάρχουν θέσεις δημόσιας στάθμευσης και τα ιδιωτικά πάρκινγκ έχουν υψηλό κόστος. 6. Εξέφρασε έντονη δυσαρέσκεια για τη δημιουργία του τραμ καθώς το θεωρεί περιττό και μη αναγκαίο στη περιοχή λόγω των ήδη πολλών μέσων που διαθέτει (καθώς και της γραμμής μετρό που κατασκευάζεται) ενώ πρότεινε αντί αυτού την προσθήκη περισσότερων δρομολογίων στα λεοφορεία. ΕΥΗ, 22 ΕΤΩΝ, ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ ΣΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ 1. Μένει στον Πειραιά καθ όλη τη φοιτητική της ζωή, ενώ κατάγεται από την Πάτρα. 2. Χρησιμοποιεί τα λεωφορεία για τις μετακινήσεις της. Θεωρεί τις συγκοινωνίες καλές για τη μετακίνηση της στο κέντρο της Αθήνας αν και χρονοβόρες. 3. Δεν οδηγεί, αλλά γνωρίζει την δυσκολία στάθμευσης στη περιοχή της. 4. Αναγνωρίζει στα θετικά στοιχεία του Πειραιά τα πολύ καλά εστιατόρια και την ύπαρξη πολλών δημόσιων συγκοι-νωνιών, ενώ θεωρεί την αναψυχή στον Πειραιά αρκετά υποβαθμισμένη και τονίζει πως θα ήθελε περισσότερους χώρους πρασίνου 14

Συμπεράσματα από τις συζητήσεις με κατοίκους Πειραιά Σχεδόν όλοι ομόφωνα μας εξέφρασαν τη δυσαρέσκειά τους με την κυκλοφοριακή συμφόρηση που δημιουργείται στους δρόμους του Πειραιά κυρίως τις ώρες αιχμής. Αρκετά αισθητό για όλους τους κατοίκους είναι το θέμα της στάθμευσης καθώς είναι πολύ λίγες οι θέσεις για τα αυτοκίνητα, είτε αυτό τους επηρεάζει άμεσα είτε έμεσα. Οι αλλαγές που λαμβάνουν χώρα στον Πειραιά, δε διευκολύνουν τη ζωή στην περιοχή και συνεπώς οι αλλαγές αυτές από πολλούς δε θεωρούνται σημαντικές. Υπάρχουν αρκετά θετικά στοιχεία στον Πειραιά, όπως είναι τα εστιατόρια, οι καφετέριες και τα μαγαζιά, παρόλα αυτά κανένας από τους κατοίκους που συζητήσαμε δεν είναι ευχαριστημένος από τη λειτουργικότητά του. 15

ΧΑΡΤΕΣ 03 16

Αναλύοντας το Χάρτη Χρήσεων Γης του Πειραιά, διαπιστώνουμε ότι το βόρειο κομμάτι του, το οποίο και θεωρείται και κέντρο της περιοχής, χαρακτηρίζεται σχεδόν εξ ολοκλήρου από επιχειρηματικές δραστηριότητες λόγω της μεγάλης επισκεψιμότητάς του. Επιπλέον σε αυτό το κομμάτι υπάρχει μεγαλύτερο ποσοστό ελεύθερων ανοιχτών χώρων. Στην υπόλοιπη περιοχή ο χαρακτήρας αυτός αλλάζει, αφού η κατοίκηση αποτελεί την κύρια χρήση των οικοδομικών τετραγώνων και οι επιχειρηματικές δραστηριότητες περιορίζονται στις όχθες των παραθαλάσσιων, αλλά και των κεντρικών οδικών αρτηριών του Πειραιά. Συγκεκριμένα, στο κομμάτι μελέτης της ομάδας μας, είναι ιδιαίτερα έντονο το στοιχείο της κατοίκησης, ενώ επιχειρηματική δραστηριότητα παρατηρείται γύρω από το Νοσοκομείο Μεταξά, γεγονός που δηλώνει ότι η υπερτοπική επισκεψιμότητα αποτελεί κριτήριο για την επιχειρηματική ανάπτυξη μιας περιοχής. 17 Πολεοδομία Ι Πολεοδομική ανάλυση Πειραιά Διδάσκων Α. Βασιλαρά Εξάμηνο 5ο Ακαδημαικό έτος 2017-2018 Δρελιώση Γεωργία-Χριστίνα Γεωργέλος Ιωάννης Μπούρας Ελευθέριος

Στο Χάρτη Περιόδου Κατασκευής των κτιρίων του Πειραιά, η εικόνα είναι σχετικά ομοιόμορφη και μας επιβεβαιώνει το γεγονός ότι ο Πειραιάς αναπτύχθηκε ραγδαία μετά το 1950 και κτίσθηκαν πολλές πολυκατοικίες με τη μέθοδο της Αντιπαροχής. Επιπλέον, σε όλη την περιοχή υπάρχουν διάσπαρτα κτίρια παλαιότερων εποχών, με το μεγαλύτερο ποσοστό τους, να έχει διατηρηθεί στο βόριο κομμάτι της περιοχής. Αυτό συμβαίνει διότι τα ανακαινισμένα αυτά κτίρια, έχουν ιδιαίτερη αξία, όχι μόνο λόγω της αρχιτεκτονικής τους, αλλά και λόγω της προνομιακής γεωγραφικής τους θέσης (βρίσκονται κοντά στο λιμάνι, στο σταθμό του μετρό και στο κέντρο του Πειραιά). Στην περιοχή μελέτης της ομάδας μας, είναι εντονότερη η ύπαρξη νέων πολυκατοικιών, σε σχέση με άλλες περιοχές του Πειραιά, κάτι που δείχνει την καθυστερημένη ανάπτυξη της περιοχής αλλά και το γεγονός ότι η ανάγκη κατοίκησης δίπλα στη θάλασσα προέκυψε τα τελευταία χρόνια. 18 Πολεοδομία Ι Πολεοδομική ανάλυση Πειραιά Διδάσκων Α. Βασιλαρά Εξάμηνο 5ο Ακαδημαικό έτος 2017-2018 Δρελιώση Γεωργία-Χριστίνα Γεωργέλος Ιωάννης Μπούρας Ελευθέριος

Στο Χάρτη Κατάστασης Κτιρίων του Πειραιά παρατηρούμε ότι στις παραθαλάσσιες ζώνες αλλά και στο κέντρο, τα κτίρια διατηρούνται σε καλή κατάσταση αφού διαθέτουν και μεγαλύτερη χρηματική αξία λόγω της θέσης τους. Αντιθέτως στις πιο ήσυχες περιοχές υπάρχει μεγάλο ποσοστό κτιρίων σε μέτρια ή και κακή κατάσταση. Το γεγονός αυτό, ίσως σημαίνει και την εγκατάλειψη πολλών κτιρίων σε αυτές τις περιοχές, κάτι που φαίνεται και από τη μείωση του πληθυσμού του Πειραιά την τελευταία δεκαετία. Στην περιοχή μελέτης της ομάδας μας, τα κτίρια πλην ελαχίστων εξαιρέσεων διατηρούνται σε καλή κατάσταση. Σημαντική παρατήρηση αποτελεί το γεγονός, ότι το δημόσιο Νοσοκομείο Μεταξά βρίσκεται σε μία όχι και τόσο ικανοποιητική κατάσταση, γεγονός που αποδεικνύει την μερική παραμέληση του από το κράτος. 19 Πολεοδομία Ι Πολεοδομική ανάλυση Πειραιά Διδάσκων Α. Βασιλαρά Εξάμηνο 5ο Ακαδημαικό έτος 2017-2018 Δρελιώση Γεωργία-Χριστίνα Γεωργέλος Ιωάννης Μπούρας Ελευθέριος

Σύμφωνα με το Χάρτη Είδους Κατασκευής του Πειραιά, το πολύ μεγάλο ποσοστό των κτιρίων είναι κατασκευασμένα από οπλισμένο σκυρόδεμα. Αυτό επιβεβαιώνει το γεγονός ότι ο Πειραιάς αναπτύχθηκε μετά τα μέσα του 20ου αιώνα, τότε που το οπλισμένο σκυρόδεμα εδραιώθηκε ως το πιο διαδεδομένο δομικό υλικό στη χώρα. Στην περιοχή μελέτης της ομάδας μας, η γενική εικόνα συμπίπτει με τη συνολική εικόνα του Πειραιά, αφού το οπλισμένο σκυρόδεμα κυριαρχεί στις κατασκευές. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι μία ζώνη κατοικιών γύρω από τη λιθόκτιστη εκκλησία του 1890, είναι επίσης λιθόκτιστη. Πρόκειται για νεοκλασικά κτίρια τα οποία έχουν ανακαινιστεί και δίνουν ιδιαίτερο χρώμα στην περιοχή. 20 Πολεοδομία Ι Πολεοδομική ανάλυση Πειραιά Διδάσκων Α. Βασιλαρά Εξάμηνο 5ο Ακαδημαικό έτος 2017-2018 Δρελιώση Γεωργία-Χριστίνα Γεωργέλος Ιωάννης Μπούρας Ελευθέριος

ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ 04 21

Κυκλοφορία και Συγκοινωνίες Πειραιά στο παρελθόν Κυκλοφορία και Συγκοινωνίες Πειραιά σήμερα Από τα αρχαία χρόνια υπήρχε η ανάγκη σύνδεσης του Πειραιά με την Αθήνα λόγω του μεγάλου λιμανιού του. Λεωφόρος Πειραιώς: (1835) Δημιουργήθηκε μέσω του αποτυπώματος των αρχαίων Μακρών Τειχών και σκοπός της ήταν και είναι να συνδέει τις δύο πόλεις. Ατμοκίνητος σιδηρόδρομος: (1869) Συνέδεε τον Πειραιάς με την Αθήνα, και αποτέλεσε πρόγονο του σημερινού ηλεκτρικού. Τραμ Περάματος: (1936) Συνέδεε τον Πειραιά με το Πέραμα και το Ναύσταθμο Σαλαμίνας, και διακόπηκε το 1977. Γραμμές λεωφορείων: υπήρχαν ήδη από το 1900 με δρομολόγια εντός και εκτός του Πειραιά. Κύριες οδικές αρτηρίες: (Πειραιάς-Αθήνα) οδοί Μιαούλη, Ηρώων Πολυτεχνείου και Γρηγορίου Λαμπράκη. Πρόκειται για δρόμους με έντονη κίνηση, αλλά και επιχειρηματική δραστηριότητα. Μέσα μαζικής μεταφοράς: 1. Προαστιακός Σιδηρόδρομος: αποτελεί τον τερματικό σταθμό της γραμμής 1 του μετρό της Αθήνας. 2. Λεωφορειακές γραμμές και γραμμές τρόλεϊ: Με 280 γραμμές, εξυπηρετούνται μετακινήσεις από τα προάστια προς τα κέντρα του Πειραιά και της Αθήνας και αντίστροφα και μετακίνηση από και προς σταθμούς του Μετρό. Γίνονται έργα για: επέκταση γραμμής 3 επέκταση τραμ 22

Χάρτης πορείας τοπικών μέσων του Πειραιά Χάρτης πορείας υπερτοπικών μέσων του Πειραιά 11 γραμμές 12γραμμές Οι τοπικές γραμμές κινούνται κατά πλειοψηφία κεντρικά του Πειραιά. Για τις υπερτοπικές γραμμές ο Πειραιάς αποτελεί κυρίως ένα πέρασμα. 23

Χάρτης πορείας δημόσιων συγκοινωνιών εντός του Πειραιά Παρατηρούμε πως το τμήμα του Πειραιά που οδηγεί προς το λιμάνι καθώς και προς τις εξόδους του προς Αθήνα έχει πολύ έντονη κινητικότητα λεωφορείων. Οι άξονες κίνησης των λεωφορείων είναι κεντρικές οδοί με έντονη κινητικότητα και χώρους εμπορικού χαρακτήρα. Ορισμένοι δρόμοι είναι αρκετά στενοί για τη διέλευση των λεωφορείων. Οι στάσεις των λεωφορείων συγκεντρώνονται στους κόμβους και τις κεντρικές πλατείες της περιοχής. Το γεγονός αυτό κάνει τις περιοχές αυτές αυτομάτως πιο θορυβώδεις και με πολύ πιο έντονη κινητικότητα. Τομή Υπόμνημα στάσεων 24

Ζήτημα στάθμευσης σε Πειραιά Ιδιωτικοί χώροι στάθμευσης Η στάθμευση στον Πειραιά αποτελεί επίσης σημαντικό πρόβλημα του κυκλοφοριακού συστήματος της πόλης. Η δυσκολία στάθμευσης για επισκέπτες και κατοίκους οφείλεται σε: Πυκνή κατοίκηση Πειραιά Παλιές πολυκατοικίες χωρίς πιλοτές με θέσεις στάθμευσης Μεγάλες πιάτσες ταξί σε κεντρικές αρτηρίες Έργα μετρό και τραμ Γι αυτό το λόγο έχουν δημιουργηθεί γύρω από το κέντρο της πόλης αρκετοί ιδιωτικοί χώροι στάθμευσης. Οι τιμές των χώρων στάθμευσης κινούνται σε κανονικά επίπεδα σε σχέση με άλλες περιοχές της Αττικής, ωστόσο είναι φανερό ότι το πρόβλημα χρειάζεται μία πιο ολοκληρωμένη και συντονισμένη λύση. Οι χώροι στάθμευσης απευθύνονται κυρίως στο τμήμα γύρω από τις οδούς Ηρώων Πολυτεχνείου, Βασιλέως Γεωργίου και Μιαούλη. Καταστήματα, γραφεία και διοικητικά κέντρα: ελκύουν καθημερινά εργαζόμενους και επισκέπτες από όλη την Αθήνα. Στην υπόλοιπη περιοχή δε παρατηρούνται ιδιωτικοί χώροι στάθμευσης, λόγω: Μικρότερης επιχειρηματικής δραστηριότητας Αραιότερης κατοίκησης (όσο φεύγουμε από το κέντρο, συναντάμε συχνότερα κατοικίες 1-2 ορόφων) Περισσότερων νέων πολυκατοικιών με πρόβλεψη για ιδιωτικό parking 25

Καθημερινές-9πμ Καθημερινές-12μμ Σχετικά ήπια κυκλοφορία στους δρόμους που εντείνεται σε εξόδους Πειραιά καθώς οι κάτοικοι πηγαίνουν στις καθημερινές τους δραστηριότητες. Καθημερινές-3μμ Έντονη κίνηση σε κεντρικές αρτηρίες σε ώρα αιχμής Καθημερινές-6μμ Καθημερινές-9μμ Υπόμνημα: Ήπια κυκλοφορία Μέτρια κυκλοφορία Υψηλή κυκλοφορία Ήπια κυκλοφορία κατά τις βραδινές ώρες. 26 Πολεοδομία Ι Πολεοδομική ανάλυση Πειραιά Διδάσκων Α. Βασιλαρά Εξάμηνο 5ο Ακαδημαικό έτος 2017-2018 Δρελιώση Γεωργία-Χριστίνα Γεωργέλος Ιωάννης Μπούρας Ελευθέριος

Σάββατο -9πμ Πολύ ήπια κυκλοφορία τα πρωινά των μη εργάσιμων ημέρων. Σάββατο 12μμ Έντονη κυκλοφορία προσανατολισμένη κυρίως σε εμπορικούς δρόμους και σε χώρους αναψυχής. Σάββατο -6μμ Σάββατο -3μμ Ακόμη πιο έντονη κινητικότητα κατεύθυνση εμπορικών χώρων. σε Σάββατο -9μμ Συγκέντρωση του πληθυσμού στη περιοχή του λιμανιού λόγω των βραδινών χώρων αναψυχής που διαθέτει. Υπόμνημα: Ήπια κυκλοφορία Μέτρια κυκλοφορία Υψηλή κυκλοφορία 27 Πολεοδομία Ι Πολεοδομική ανάλυση Πειραιά Διδάσκων Α. Βασιλαρά Εξάμηνο 5ο Ακαδημαικό έτος 2017-2018 Δρελιώση Γεωργία-Χριστίνα Γεωργέλος Ιωάννης Μπούρας Ελευθέριος

Κυριακή -9πμ Κυριακή -12μμ Πολύ ήπια κυκλοφορία τα πρωινά των μη εργάσιμων ημέρων. Την Κυριακή που τα καταστήματα παραμένουν κλειστά η κινητικότητα προσανατολίζεται στο λιμάνι της Ζέας λόγω των χώρων αναψυχής (καφετεριών) που διαθέτει. Κυριακή -6μμ Κυριακή -3μμ Πολύ ήπια κυκλοφορία Κυριακή 9μμ Υπόμνημα: Ήπια κυκλοφορία Μέτρια κυκλοφορία Υψηλή κυκλοφορία 28 Πολεοδομία Ι Πολεοδομική ανάλυση Πειραιά Διδάσκων Α. Βασιλαρά Εξάμηνο 5ο Ακαδημαικό έτος 2017-2018 Δρελιώση Γεωργία-Χριστίνα Γεωργέλος Ιωάννης Μπούρας Ελευθέριος

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ «Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Δήμου Πειραιά 2015-2019 «Τα επτά βιβλία της πολεοδομίας», Δημήτρης Καρύδης http://kataskevesktirion.gr/ https://www.athenstransport.com/info/buses/ http://www.destinationpiraeus.com/gr/content/4/ιστορια-πειραιας http://www.hotelsline.gr/piraeus/piraeus_yesterday.asp http://www.oasa.gr/content.php?id=istoria https://el.wikipedia.org/wiki/πειραιάς 29