ΔΗΜΟΣ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ Έκδοση 3 / 8-5-2008 Σελίδα 1 από 121 ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΜΑΪΟΣ 2008

ΔΗΜΟΣ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ Έκδοση 3 / 8-5-2008 Σελίδα 1 από 121 ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΔΙΑΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ 2008 ΜΑΪΟΣ 2008 Αύξων αριθμός Αντιτύπου ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΟΜΕΝΩΝ

ΔΗΜΟΣ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ Έκδοση 3 / 8-5-2008 Σελίδα 2 από 121 1.ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 4 2.ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ... 6 3.ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ... 8 4.ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ EMAS... 11 4.1 ΓΕΝΙΚΑ... 11 4.2 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ... 12 4.3 ΣΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ EMAS... 12 4.3.1 Περιβαλλοντικές Πτυχές... 12 4.3.2 Νομικές απαιτήσεις... 13 4.3.3 Αντικειμενικοί σκοποί και στόχοι... 13 4.3.4 Προγράμματα περιβαλλοντικής διαχείρισης... 14 4.4 ΕΦΑΡΜΟΓΗ & ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ EMAS... 14 4.4.1 Δομή και ευθύνες... 14 4.4.2 Εκπαίδευση, ευαισθητοποίηση και ικανότητα... 15 4.4.3 Τεκμηρίωση του Συστήματος... 16 4.4.4 Έλεγχος εγγράφων... 16 4.4.5 Μηχανισμός ελέγχου ομαλής λειτουργίας... 18 4.4.6 Ετοιμότητα και ανταπόκριση σε επείγοντα περιστατικά... 19 ΆΣΚΗΣΗ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗΣ ΑΣΦΑΛΟΥΣ ΕΚΚΕΝΩΣΗΣ ΔΗΜΑΡΕΙΑΚΟΥ ΜΕΓΑΡΟΥ... 20 4.5 ΕΛΕΓΟΙ ΚΑΙ ΔΙΟΡΘΩΤΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ... 21 4.5.1 Παρακολούθηση και μέτρηση... 21 4.5.2 Μη συμμόρφωση και διορθωτικές προληπτικές ενέργειες... 21 4.5.3 Αρχεία... 22 4.5.4 Επιθεώρηση του Συστήματος... 22 4.6 ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΑΠΟ ΤΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ... 22 5.ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΜΕΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ EMAS... 23 5.1 ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΩΡΟΤΑΞΙΑΣ & ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΖΩΗΣ... 23 5.2 ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΠΙΕΙΡΗΣΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ... 23 5.3 ΤΜΗΜΑ ΠΡΑΣΙΝΟΥ... 25 5.4 ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ ΑΠΟΘΗΚΗΣ ΥΛΙΚΩΝ... 25 5.5 ΓΡΑΦΕΙΟ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΘΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΠΟΡΩΝ... 27 5.6 ΓΡΑΦΕΙΟ ΔΙΑΕΙΡΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΔΙΑΕΙΡΙΣΗΣ... 33 6.ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΣΚΟΠΩΝ ΚΑΙ ΣΤΟΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΑΝΑ ΤΜΗΜΑ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ... 36 6.1 ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ-ΩΡΟΤΑΞΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΖΩΗΣ... 37 6.2 Δ/ΝΣΗ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΠΙΕΙΡΗΣΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ... 52 6.3 ΤΜΗΜΑ ΠΡΑΣΙΝΟΥ... 57 6.4 ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ-ΑΠΟΘΗΚΗΣ ΥΛΙΚΩΝ... 60 7.ΑΝΑΘΕΩΡΗΜΕΝΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΠΤΥΩΝ & ΣΥΝΕΠΕΙΩΝ, ΑΝΑΘΕΩΡΗΜΕΝΟΙ ΠΡΟΣΘΕΤΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΑΙ ΑΝΑΘΕΩΡΗΜΕΝΗ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ, ΑΝΑΘΕΩΡΗΜΕΝΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΕΚΤΑΚΤΗΣ ΑΝΑΓΚΗΣ ΑΝΑ ΤΟΜΕΑ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ 62 7.1 ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΩΝ ΤΜΗΜΑΤΩΝ... 63 7.1.1 Οργανισμός Περιβάλλοντος ωροταξίας & Ποιότητας Ζωής... 63 7.1.2 Δημοτική Επιχείρηση Κυκλοφορίας (Δ/νση Συγκοινωνίας και Δ/νση Κυκλοφορίας)... 64 7.1.3 Τμήμα Πρασίνου... 64 7.1.4 Τμήμα Προμηθειών Αποθήκης Υλικών... 64 7.2 ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΠΤΥΩΝ & ΣΥΝΕΠΕΙΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΣΘΕΤΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΘΟΡΙΣΜΟ ΤΗΣ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΣΥΝΕΠΕΙΩΝ... 66 7.2.1 Οργανισμός Περιβάλλοντος ωροταξίας & Ποιότητας Ζωής... 67 7.2.2 Δημοτική Επιχείρηση Κυκλοφορίας... 73 7.2.3 Τμήμα Πρασίνου... 77 7.2.4 Τμήμα Προμηθειών Αποθήκης Υλικών... 81 7.3 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΙ ΣΤΟΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ... 88 7.3.3 ΤΜΗΜΑ ΠΡΑΣΙΝΟΥ... 101 7.3.4 ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ ΑΠΟΘΗΚΗΣ ΥΛΙΚΩΝ... 104 7.4 ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΕΚΤΑΚΤΗΣ ΑΝΑΓΚΗΣ...108 7.4.1 Οργανισμός Περιβάλλοντος, ωροταξίας & Ποιότητας Ζωής... 109 7.4.2 Δημοτική Επιχείρηση Κυκλοφορίας... 110 8.ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗ ΜΕ ΤΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ... 111 9.ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ... 116

ΔΗΜΟΣ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ Έκδοση 3 / 8-5-2008 Σελίδα 3 από 121 ΠΙΝΑΚΑΣ ΔΙΑΝΟΜΗΣ Α/Α ΑΝΤΙΤΥΠΟΥ ΙΔΙΟΤΗΤΑ ΚΑΤΟΟΥ ΟΝΟΜ/ΝΟ ΠΑΡΑΛΑΒΗ ΗΜΕΡ/ΝΙΑ Δήμαρχος Γενικός Γραμματέας Ειδικός Γραμματέας Αντιδήμαρχος Αντιδήμαρχος Αντιδήμαρχος Αντιδήμαρχος Αντιδήμαρχος Γ. Πατούλης Δρ.Μ. ρηστάκης Μ. Μπάρλας Γ. Ζήκος Επ. Γαρδέλης Ι. Πουλόπουλος Μ. Μαραγκάκης Σπ. Σταθούλης Πρόεδρος ΝΠΔΔ Οργανισμός Περιβάλλοντος, ωροταξίας & Ποιότητας Ζωής Στ. Τσιπουράκης Προϊσταμένη Δ/νσης Διοικητικών Υπηρεσιών Προϊσταμένη Δ/νσης Οικονομικών Υπηρεσιών Προϊσταμένη Δ/νσης Πολεοδομίας Προϊσταμένη Δ/νσης Τεχνικών Υπηρεσιών Προϊσταμένη Τμήματος Εσωτερικής Ανταπόκρισης Προϊστάμενος Δ/νσης Εξωτερικών Συνεργείων Υπεύθυνος Γραφείου Κυκλοφορίας Δημοτικής Επιχείρησης Κυκλοφορίας Υπεύθυνος Γραφείου Συγκοινωνίας Δημοτικής Επιχείρησης Κυκλοφορίας Υπεύθυνος Γραφείου Διασφάλισης Ποιότητας Μ. Καλαντζή Σ. Κλούρα Μ. Σεραφετινίδου Π. Καβάγια Κ. Δημοπούλου Α. Μαυροειδής Κ.Παπακωνσταντίνου Β. Κάτσαρης Α. Νεφελούδης Υπεύθυνος Γραφείου Διαχείρισης Γ. Δημόπουλος Εθνικών & Ευρωπαϊκών Πόρων Υπεύθυνος Γραφείου Προμηθειών Ν. Πουλάκος

ΔΗΜΟΣ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ Έκδοση 3 / 8-5-2008 Σελίδα 4 από 121 1.ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο Δήμος Αμαρουσίου εγκατέστησε το 2005 το σύστημα περιβαλλοντικής διαχείρισης ΕΜΑS, σύμφωνα με τις απαιτήσεις του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 761/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, για την εκούσια συμμετοχή οργανισμών σε κοινοτικό σύστημα οικολογικής διαχείρισης και οικολογικού ελέγχου. Το σύστημα αυτό ενσωματώθηκε στο προϋπάρχον σύστημα Διαχείρισης Ποιότητας (που είναι πιστοποιημένο κατά ISO 9001:2000), με αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός ενιαίου Συστήματος Διαχείρισης Ποιότητας & Περιβαλλοντικής Διαχείρισης (ΣΔΠ & ΠΔ). Με την από 18/8/2006 Απόφασή του (Η.Π. 34754/1550/Ε113) το Υπουργείο ΠΕ.Ω.Δ.Ε. αποδέχθηκε την από 13-7-2006 εισήγηση της Επιτροπής EMAS για εγγραφή στο κοινοτικό σύστημα οικολογικής διαχείρισης και ελέγχου (EMAS) των ακόλουθων υπηρεσιών του Δήμου Αμαρουσίου και συγκεκριμένα: Οργανισμός Περιβάλλοντος, ωροταξίας και Ποιότητας Ζωής Δ/νση Συγκοινωνίας Δημοτικής Επιχείρησης Κυκλοφορίας Τμήμα Πρασίνου Τμήμα Προμηθειών-Αποθήκης Υλικών δεδομένου ότι ως προς τις υπηρεσίες αυτές πληρούνται οι σχετικές προϋποθέσεις του Κανονισμού EMAS. Δέσμευση του Οργανισμού αποτελεί η σταδιακή επέκταση στο σύνολο των δραστηριοτήτων του Ομίλου του Δήμου (Οργανισμός Δήμου, Νομικά Πρόσωπα κ.λ.π.). Για το 2008 η εφαρμογή του συστήματος επεκτείνεται σε τρία ακόμη τμήματα που είναι τα εξής : Το Γραφείο Αξιοποίησης Εθνικών και Ευρωπαϊκών πόρων Η Διεύθυνση Κυκλοφορίας της Δημοτικής Επιχείρησης Κυκλοφορίας Το Γραφείο Διαχείρισης Ποιότητας. Το διάστημα από 1 Οκτωβρίου 2007 έως 31 Ιανουαρίου 2007 διεξήχθη εσωτερικός έλεγχος του Συστήματος Διαχείρισης Ποιότητας & Περιβαλλοντικής Διαχείρισης,

ΔΗΜΟΣ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ Έκδοση 3 / 8-5-2008 Σελίδα 5 από 121 σύμφωνα με τη σχετική τεκμηριωμένη διαδικασία 2ΔΠ05 «Εσωτερικός Έλεγχος», από το εξειδικευμένο προσωπικό του Δήμου Αμαρουσίου. Η Περιβαλλοντική Δήλωση περιλαμβάνει την αξιολόγηση της εφαρμογής του συστήματος για το 2007 καθώς και τα αναθεωρημένο περιβαλλοντικό πρόγραμμα ανά τομέα δραστηριοτήτων που έχει πιστοποιηθεί στο EMAS, όπως αυτό προέκυψε με βάση: Τα ευρήματα του εσωτερικού ελέγχου Τις παρατηρήσεις και προτάσεις των αρμοδίων από κάθε υπηρεσία που έχει καταχωρηθεί στο EMAS Τα αποτελέσματα της ανασκόπησης από τη Διοίκηση και Την εμπειρία από τη μέχρι σήμερα εφαρμογή του συστήματος Διευκρινίζεται ότι οι δραστηριότητες των Δημοτικών Επιχειρήσεων (Ανάπτυξης, Τεχνολογίας, Αθλητισμού, Επικοινωνίας, Πολιτισμού, Εκπαίδευσης, Παροχής Κοινωνικών Υπηρεσιών, Προώθησης Κεραμικής, ΑΘΜΟΝΟ), Οργανισμών (Υγείας, Πρόνοιας, Εργασίας) και Νομικών Προσώπων (ΚΑΠΗ, Αθλητικό Κέντρο, Πνευματικό Κέντρο, Ιστορικό & Λαογραφικό Μουσείο, Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, Δημοτικό Παιδικό Γυμναστήριο «Σπύρος Λούης», Βρεφονηπιακός Σταθμός, Σπαθάρειο Μουσείο, Σχολικές Επιτροπές), που συνιστούν τον Όμιλο του Δήμου Αμαρουσίου, δεν περιλαμβάνονται στο παρόν σύστημα, όμως στόχος της Διοίκησης είναι η σταδιακή εφαρμογή σε αυτούς. Παρόλα αυτά ο Δήμος Αμαρουσίου έκρινε ότι οι δραστηριότητες του Οργανισμού Περιβάλλοντος, ωροταξίας & Ποιότητας Ζωής, του συνόλου πλέον της Δημοτικής Επιχείρησης Κυκλοφορίας και του Ενιαίου Τμήματος Προμηθειών του Ομίλου έπρεπε να συμπεριληφθούν στο σύστημα ΕΜΑS του Οργανισμού του Δήμου Αμαρουσίου. Για το λόγο αυτό οι περιβαλλοντικές συνέπειες που προκύπτουν από τη διοικητική εργασία όλων των Υπηρεσιών του Δημαρχείου, διαχειρίζονται από τον Οργανισμό Περιβάλλοντος ωροταξίας & Ποιότητας Ζωής. Το παρόν κείμενο αποτελεί την Περιβαλλοντική Δήλωση του Οργανισμού του Δήμου Αμαρουσίου, εκδίδεται κάθε χρόνο, έχει διάρκεια ισχύος ενός έτους από την ημερομηνία έκδοσής της και είναι διαθέσιμη προς κάθε ενδιαφερόμενο. Κωδικός δραστηριοτήτων NACE: 75:11

ΔΗΜΟΣ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ Έκδοση 3 / 8-5-2008 Σελίδα 6 από 121 2.ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ Γενικά Το Μαρούσι βρίσκεται στα βόρεια του Λεκανοπεδίου Αττικής έχοντας 100.000 περίπου κατοίκους. Καλύπτει επιφάνεια 13.5 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Στην πόλη βρίσκεται το Ολυμπιακό Στάδιο, το οποίο φιλοξένησε το 70% των Ολυμπιακών Αγώνων 2004. Αρχικά αποτελούσε προάστιο, το οποίο δέχθηκε μεγάλο αριθμό κατοίκων και επιχειρήσεων κατά τα τελευταία τριάντα χρόνια. Ο πληθυσμός του Αμαρουσίου αυξήθηκε κατά 161% την περίοδο1971-2001 ρυθμός αύξησης υψηλότερος από αυτόν του συνολικού πληθυσμού της χώρας και της μητροπολιτικής περιοχής της Αθήνας. Σήμερα αποτελεί το δεύτερο πιο σημαντικό «περιφερειακό» κέντρο της Αθήνας, ξεπερνώντας σε επιφάνεια γραφείων και καταστημάτων το κέντρο του Πειραιά, το οποίο μέχρι σήμερα παραδοσιακά θεωρείτο το δεύτερο πιο σημαντικό κέντρο. Το κέντρο του Αμαρουσίου αναπτύσσεται συνεχώς, αυξάνοντας κατά συνέπεια σημαντικά τη χτισμένη επιφάνεια και την κυκλοφορία στην περιοχή. Παρόλα αυτά, εκτός από τις υφιστάμενες Ολυμπιακές Εγκαταστάσεις, υπάρχουν τεράστιες ελεύθερες επιφάνειες εντός των ορίων του Δήμου, οι χρήσεις γης των οποίων είτε έχουν ήδη επίσημα καθορισθεί για πολιτιστικές και αθλητικές δραστηριότητες, χώρους πρασίνου/αναψυχής (π.χ. Δάσος Συγγρού) ή θα μπορούσαν να καθορισθούν για τέτοιες χρήσεις. Το ΟΡΑΜΑ της δημοτικής αρχής και του Δήμου για την πόλη του Αμαρουσίου είναι, η βελτίωση της καθημερινής ζωής των πολιτών, η ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής, η προστασία με συγκεκριμένα μέτρα και η ανάπτυξη του περιβάλλοντος και ο ενεργειακός προγραμματισμός, η οικονομική ανάπτυξη και η ενθάρρυνση για την ανάπτυξη του Αμαρουσίου ως κομβικού προορισμού για επιχειρηματική δραστηριότητα, για τουρισμό, για συμμετοχή στις πολιτιστικές του εκδηλώσεις, για δραστηριοποίηση στις αθλητικές του διοργανώσεις αλλά και αναψυχής. Ο Δήμος Αμαρουσίου είναι από τους καινοτόμους της χώρας μας που για να φανεί συνεπής στην αποστολή και στο όραμα του έχει εισάγει στις λειτουργίες του και εφαρμόζει ένα σύστημα ποιότητας που βασίζεται σε τρεις πυλώνες:

ΔΗΜΟΣ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ Έκδοση 3 / 8-5-2008 Σελίδα 7 από 121 στην εφαρμογή του συστήματος ποιότητας ISO 9001:2000 στην εφαρμογή του συστήματος περιβαλλοντικής διαχείρισης EMAS, και στην εφαρμογή του συστήματος μέτρησης «Κοινό Πλαίσιο Αξιολόγησης (ΚΠΑ CAF). Στόχος του είναι η ποιοτική βελτίωση και συνεχής αναβάθμιση όλων των παρεχομένων υπηρεσιών, καθώς και η συνεχής προσπάθεια για βελτίωση της περιβαλλοντικής προστασίας, και συγκεκριμένα: Η τήρηση της πολιτικής ποιότητας του Οργανισμού Η τήρηση της περιβαλλοντικής πολιτικής του Οργανισμού Ο σχεδιασμός, η παρακολούθηση και η συνεχής βελτίωση των διεργασιών, που αφορούν τις παρεχόμενες από τον Οργανισμό υπηρεσίες για την εξυπηρέτηση των πολιτών και τη προστασία του περιβάλλοντος Η κάλυψη των απαιτήσεων του προτύπου ISO 9001:2000 και του Κανονισμού EMAS Η μέγιστη ικανοποίηση του πολίτη και η προστασία του περιβάλλοντος. Στρατηγική στον τομέα του περιβάλλοντος Ο Δήμος Αμαρουσίου θεωρείται ένας από τους πιο δραστήριους Δήμους στην Ελλάδα σε θέματα που αφορούν το περιβάλλον και τη βιώσιμη ανάπτυξη σε εθνικό επίπεδο. Έχει ήδη υλοποιήσει πολλά έργα, τα οποία έχουν συγχρηματοδοτηθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ενώ κάποια άλλα βρίσκονται τώρα σε στάδιο υλοποίησης. Πολύτιμη εμπειρία αποκόμισε ο Δήμος από το τριετούς διάρκειας έργο για τη Local Agenda 21, το οποίο συγχρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Υ.ΠΕ.Ω.Δ.Ε. Στο πλαίσιο αυτού του έργου εξετάστηκαν θέματα όπως ενέργεια, μετακινήσεις και κυκλοφορία, περιβαλλοντική εκπαίδευση, αγορές με οικολογικά κριτήρια, πολεοδομικός σχεδιασμός. Ειδικοί από το Ιnternational Council for Local Environmental Initiatives (ICLEI), την Αγγλία, τη Δανία και την Ιταλία παρείχαν συμβουλευτικές υπηρεσίες στο Δήμο για την υλοποίηση του έργου. Τέλος η μέχρι σήμερα αποκτηθείσα εμπειρία του Δήμου Αμαρουσίου στον τομέα της εφαρμογής του EMAS συνθέτει τα μελλοντικά βήματα του Οργανισμού προς την κατεύθυνση της εφαρμογής του εν λόγω συστήματος στο σύνολο του.

ΔΗΜΟΣ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ Έκδοση 3 / 8-5-2008 Σελίδα 8 από 121 3.ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η περιβαλλοντική πολιτική αποτελεί τη δέσμευση της Διοίκησης του Δήμου προς τους πολίτες και τη τοπική κοινωνία για την ανάληψη μέτρων και δράσεων που θα διασφαλίζουν ολοένα και πιο αποδοτικές και αποτελεσματικές υπηρεσίες. Η παρούσα περιβαλλοντική πολιτική αποτελεί αναθεωρημένη έκδοση της προηγούμενης όπως αυτή εγκρίθηκε από την ανασκόπηση της διοίκησης στις 23/4/2008. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΗΜΟΥ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ «Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια ολοένα αυξανόμενη τάση ευαισθητοποίησης και συνειδητοποίησης του κοινωνικού συνόλου ότι το Περιβάλλον αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα των δραστηριοτήτων μας. Όλοι γνωρίζουμε πως κάθε μας ενέργεια έχει άμεσο ή έμμεσο αντίκτυπο στο περιβάλλον. Ο κόσμος γύρω μας έχει ανάγκη για την ενεργό συμμετοχή μας, τόσο σε ατομικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο σε δράσεις για τη προστασία του περιβάλλοντος και στην όσο το δυνατόν μικρότερη επιβάρυνση του από τις πράξεις μας. Ακόμα σημαντικότερος, είναι ο ρόλος των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αφού διαθέτουν τις μεγαλύτερες δυνατότητες ουσιαστικής παρέμβασης μέσω της δικής τους λειτουργίας. Με βάση τα παραπάνω ο Δήμος Αμαρουσίου καθορίζει ως κύρια πολιτική του τη διαχείριση του ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ και δεσμεύεται στην ανάπτυξη σχεδίου και πολιτικών αειφόρου ανάπτυξης και προστασίας του περιβάλλοντος. Σε αυτό το πλαίσιο, ο Δήμος Αμαρουσίου: Έχει αναπτύξει και εφαρμόζει Σύστημα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό EMAS 761:2001. Έχει υιοθετήσει μία σειρά δεσμεύσεων για τη προστασία του περιβάλλοντος, που αποτυπώνονται στη περιβαλλοντική του πολιτική. Λαμβάνει υπόψη του τις πιθανές περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τη καθημερινή του λειτουργία αλλά και τη παροχή υπηρεσιών και εφαρμόζει μηχανισμό θέσπισης, παρακολούθησης και αναθεώρησης σε ετήσια βάση συγκεκριμένων περιβαλλοντικών σκοπών και στόχων. Ανασκοπεί και αναθεωρεί ετησίως τις λειτουργίες του, στο βαθμό που αυτό είναι εφικτό, ώστε να ελαχιστοποιήσει τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις.

ΔΗΜΟΣ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ Έκδοση 3 / 8-5-2008 Σελίδα 9 από 121 Δέσμευσή του Δήμου είναι η πλήρης συμμόρφωση με όλες τις σχετικές νομοθετικές απαιτήσεις αλλά η υιοθέτηση των καλύτερων πρακτικών όπου αυτό είναι εφικτό. Η περιβαλλοντική πολιτική απεικονίζει τις δεσμεύσεις του Δήμου Αμαρουσίου για τη συνεχή προσπάθεια προς τη κατεύθυνση της προστασίας του περιβάλλοντος, τη πρόληψη της ρύπανσης και τη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων που απορρέουν από τις δραστηριότητες των φορέων του Ομίλου του Δήμου Αμαρουσίου. Το προσωπικό του Δήμου Αμαρουσίου, εκπαιδεύεται και ευαισθητοποιείται σε περιβαλλοντικά θέματα έτσι, ώστε να αναπτύξει ένα αίσθημα υπευθυνότητας και να συμβάλει ως αρωγός στη προσπάθεια εφαρμογής του συστήματος περιβαλλοντικής διαχείρισης, μέσα από το αντικείμενο της καθημερινής εργασίας του. Η εφαρμογή του συστήματος περιβαλλοντικής διαχείρισης περιλαμβάνει της παρακάτω κατευθύνσεις: Εναρμονίζει τις δραστηριότητες του στη τρέχουσα Εθνική και Ευρωπαϊκή Περιβαλλοντική νομοθεσία. Προωθεί και εφαρμόζει μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας, ύδατος και καυσίμου θέρμανσης στα κτίρια του Δήμου. Προωθεί την εφαρμογή καλών πρακτικών στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Συμμετέχει ενεργά σε όλα τα εγκεκριμένα εναλλακτικά συστήματα διαχείρισης απορριμμάτων, συμβάλλοντας στην εξοικονόμηση των φυσικών πόρων. Λαμβάνει μέτρα αποτροπής οποιασδήποτε επιβάρυνσης του περιβάλλοντος λόγω των υγρών αποβλήτων από τις εγκαταστάσεις του ή της ακούσιας διαρροής πετρελαίου ή οποιουδήποτε άλλου μολυντικού παράγοντα λόγω ατυχήματος. Προωθεί την ανάπτυξη σχέσεων αμοιβαίας συνεργασίας με τους εξωτερικούς φορείς και κάθε άλλο ενδιαφερόμενο συμβάλλοντας στη λήψη μέτρων για συνεχή βελτίωση της περιβαλλοντικής προστασίας. Ενισχύει την ομαδική μετακίνηση με τη χρήση των μέσων μαζικής μεταφοράς. Ελέγχει και να προωθεί μέτρα εξοικονόμησης καυσίμων από τα Δημοτικά οχήματα. Ενισχύει την αύξηση των χώρων πρασίνου, τη δενδροφύτευση και την καλή ποιότητα του πρασίνου. Αποθαρρύνει τη χρήση των τεχνητών λιπασμάτων, των φυτοφαρμάκων και των ζιζανιοκτόνων στους δημόσιους χώρους πρασίνου. Υιοθετεί οικολογικά κριτήρια στις προμήθειες αγαθών και υπηρεσιών στο μέτρο που είναι πρακτικά εφικτό. ρησιμοποιεί όπου υπάρχει η δυνατότητα, ανακυκλωμένα ή και ανακυκλώσιμα υλικά.

ΔΗΜΟΣ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ Έκδοση 3 / 8-5-2008 Σελίδα 10 από 121 Μεριμνά για την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση και ενημέρωση των προμηθευτών. Συντηρεί τους χώρους εργασίας του Ομίλου με τη χρήση οικολογικών μεθόδων και υλικών. Αποφεύγει τη χρήση βλαβερών ουσιών, προϊόντων και διαδικασιών όπου είναι δυνατόν. Ενισχύει την υγιεινή διατροφή και παρέχει σχετική ενημέρωση με το κοινό. Βελτιώνει διαρκώς τις εργασιακές συνθήκες στα Δημοτικά κτίρια, ώστε να διασφαλίζεται η καλή υγεία και η ασφάλεια του προσωπικού και των επισκεπτών. Διασφαλίζει την υγιεινή του πόσιμου νερού του Δημοτικού δικτύου ύδρευσης. Ενθαρρύνει τη θετική στάση της τοπικής κοινωνίας στα περιβαλλοντικά θέματα. Καταγράφει την ποιότητα του περιβάλλοντος στο Δήμο στους τομείς που άπτονται των αρμοδιοτήτων του. Προωθεί την περιβαλλοντική εκπαίδευση. Αποτρέπει τη ρύπανση από τη δική του λειτουργία και παροχή υπηρεσιών, δίνοντας έμφαση στη πρόληψη. Συμβάλλει σε ενέργειες ενάντια στη ρύπανση του αέρα, των υδάτων και της ηχορύπανσης. Προωθεί αποτελεσματικές οικολογικές πρακτικές στη λειτουργία όλων των τμημάτων του Ομίλου αλλά και άλλων οργανισμών. Εκπαιδεύει το προσωπικό του, τόσο σε περιβαλλοντικά θέματα όσο και σε θέματα περιβαλλοντικής διαχείρισης και αξιολόγησης, κατά τη διάρκεια της εργασίας τους. Συνεργάζεται με άλλους φορείς σε τοπικό, εθνικό και διεθνές επίπεδο για την διάδοση περιβαλλοντικών πολιτικών και πρακτικών. Ενημερώνει όλους τους εργαζομένους σχετικά με την περιβαλλοντική πολιτική του να εξασφαλίζει την περιβαλλοντική συνείδηση εντός του Ομίλου μέσω της εκπαίδευσης και της επιμόρφωσης. Διασφαλίζει ότι η περιβαλλοντική πολιτική του Δήμου είναι γνωστή σε όλο το προσωπικό του Ομίλου, στους Δημότες, στους κατοίκους και στους επισκέπτες των Δημοτικών Υπηρεσιών. Η πολιτική θα κοινοποιηθεί στο προσωπικό του Δήμου και θα είναι διαθέσιμη στο κοινό». Ο Δήμαρχος Γεώργιος Πατούλης

ΔΗΜΟΣ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ Έκδοση 3 / 8-5-2008 Σελίδα 11 από 121 4.ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ EMAS 4.1 ΓΕΝΙΚΑ Ο Δήμος Αμαρουσίου εγκατέστησε το 2005 το σύστημα περιβαλλοντικής διαχείρισης ΕΜΑS, σύμφωνα με τις απαιτήσεις του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 761/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, για την εκούσια συμμετοχή οργανισμών σε κοινοτικό σύστημα οικολογικής διαχείρισης και οικολογικού ελέγχου. Το σύστημα αυτό ενσωματώθηκε στο προϋπάρχον σύστημα Διαχείρισης Ποιότητας (που είναι πιστοποιημένο κατά ISO 9001:2000), με αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός ενιαίου Συστήματος Διαχείρισης Ποιότητας & Περιβαλλοντικής Διαχείρισης (ΣΔΠ & ΠΔ). Στο ενιαίο σύστημα, υπάρχουν κοινές διαδικασίες που ισχύουν και για τα δύο υποσυστήματά του (για το σύστημα περιβαλλοντικής διαχείρισης EMAS και για το σύστημα διαχείρισης Ποιότητας), όπως είναι: Έλεγχος Εγγράφων & Δεδομένων Αρχεία Συστήματος Ποιότητας & Περιβαλλοντικής Διαχείρισης Εσωτερικός Έλεγχος Διαχείριση μη συμμορφώσεων Διορθωτικές & Προληπτικές Ενέργειες Διαχείριση Νομοθεσίας Εκπαίδευση Προσωπικού Επιπλέον, υπάρχουν διαδικασίες που αφορούν στο σύστημα EMAS αποκλειστικά, όπως: Εντοπισμός Περιβαλλοντικών Πτυχών Περιβαλλοντικοί σκοποί, στόχοι και πρόγραμμα Αντιμετώπιση έκτακτης ανάγκης Έλεγχος ποιότητας ποσίμου νερού καθώς επίσης, και διαδικασίες που αφορούν στη διαχείριση Ποιότητας αποκλειστικά. Το σύστημα EMAS βασίζεται στις απαιτήσεις του προτύπου ISO 14001, τα βασικά στοιχεία του οποίου απεικονίζονται στο επόμενο σχήμα:

ΔΗΜΟΣ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ Έκδοση 3 / 8-5-2008 Σελίδα 12 από 121 ΣΤΟΙΕΙΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΔΙΑΕΙΡΙΣΗΣ ΣΥΝΕΗΣ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΕΔΙΑΣΜΟΣ ΣΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΛΕΓΟΣ ΕΛΕΓΟΣ & ΔΙΟΡΘΩΤΙΚΕΣ ΔΙΟΡΘΩΤΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ & ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ 4.2 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Έχει ήδη αποτυπωθεί στο κεφάλαιο 3 της παρούσας Δήλωσης. 4.3 ΣΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ EMAS 4.3.1 Περιβαλλοντικές Πτυχές Ο Οργανισμός του Δήμου έχει καθιερώσει και διατηρεί διαδικασία για τον εντοπισμό των περιβαλλοντικών πτυχών των δραστηριοτήτων του (2ΠΕ01 «Εντοπισμός Περιβαλλοντικών Πτυχών») με την οποία αξιολογεί ποιες από αυτές έχουν σημαντικές περιβαλλοντικές συνέπειες, ώστε να τις λάβει υπόψη του στον καθορισμό περιβαλλοντικών αντικειμενικών σκοπών και στόχων και στο σχεδιασμό κατάλληλων προγραμμάτων για την επίτευξη αυτών. Η μεθοδολογία που ακολουθείται περιλαμβάνει: Αποτύπωση των δραστηριοτήτων των επιλεγέντων τομέων Προσδιορισμό και καταγραφή των περιβαλλοντικών πτυχών κάθε δραστηριότητας Ανάλυση της επίδρασης των περιβαλλοντικών πτυχών στο περιβάλλον

ΔΗΜΟΣ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ Έκδοση 3 / 8-5-2008 Σελίδα 13 από 121 Περιγραφή των περιβαλλοντικών συνεπειών που έχει κάθε περιβαλλοντική πτυχή Προσδιορισμό σημαντικότητας των περιβαλλοντικών συνεπειών. Η σημαντικότητα των περιβαλλοντικών πτυχών υπολογίζεται σαν γινόμενο της σημασίας της περιβαλλοντικής συνέπειας που επιφέρουν (βαθμολογία 1 έως 5) και του βαθμού επιρροής για τον έλεγχό της (βαθμολογία 1 έως 5). Σαν σημαντικές θεωρούνται οι περιβαλλοντικές πτυχές που έχουν βαθμολογία άνω του 9. Τα ανωτέρω αποτυπώνονται στο έντυπο Ε4ΠΕ01-02 και τηρούνται ενήμερα τα αντίστοιχα αρχεία κατά επιλεγέντα τομέα δραστηριοτήτων. 4.3.2 Νομικές απαιτήσεις Ο Οργανισμός του Δήμου έχει καθιερώσει και διατηρεί διαδικασία για τον εντοπισμό και πρόσβαση στη σχετική περιβαλλοντική Νομοθεσία (2ΔΠ13 «Διαχείριση Νομοθεσίας»), μέσω της οποίας εντοπίζει τα νομοθετήματα που σχετίζονται με το περιβάλλον και έχουν εφαρμογή για τον Οργανισμό, ενημερώνει το εμπλεκόμενο προσωπικό και ελέγχει την εφαρμογή τους. Επιπλέον μηχανισμοί που χρησιμοποιεί ο Δήμος για να παρακολουθεί τις νομοθετικές ρυθμίσεις είναι : α) Η ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης επί θεμάτων Νομοθεσίας (www.europa.eu.int/eur-lex/el/index.htm) β) Η ιστοσελίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος ΥΠΕΩΔΕ (www.minenv.gr) γ) Η συνδρομητική βάση δεδομένων του Εθνικού Τυπογραφείου (www.et.gr) και του Νόμος της ΙΝΤΡΑΚΟΜ (http://lawdb.intrasoftnet.com/) δ) Η ιστοσελίδα του Ελληνικού Ινστιτούτου Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας (www.elinyae.gr) ε) Ιστοσελίδες οργανισμών και φορέων που σχετίζονται με το περιβάλλον (Βλ. Παράρτημα) 4.3.3 Αντικειμενικοί σκοποί και στόχοι Ο Οργανισμός του Δήμου έχει καθιερώσει περιβαλλοντικούς αντικειμενικούς σκοπούς και στόχους στις σημαντικές περιβαλλοντικές πτυχές των δραστηριοτήτων του, των οποίων παρακολουθεί την επίτευξη μέσω ανασκοπήσεων, λαμβάνοντας υπόψη τις νομοθετικές απαιτήσεις, τις οικονομικές, λειτουργικές και επιχειρησιακές του απαιτήσεις καθώς και τις απαιτήσεις σε ανθρώπινο δυναμικό αλλά και τις απόψεις των ενδιαφερομένων μερών, με ιδιαίτερη έμφαση στους πολίτες.

ΔΗΜΟΣ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ Έκδοση 3 / 8-5-2008 Σελίδα 14 από 121 Σχετική διαδικασία: 2ΠΕ02 «Περιβαλλοντικοί σκοποί, στόχοι και προγράμματα» 4.3.4 Προγράμματα περιβαλλοντικής διαχείρισης Ο Οργανισμός του Δήμου διαμορφώνει περιβαλλοντικά προγράμματα, κατά τομέα δραστηριοτήτων, με σκοπό την επίτευξη των αντικειμενικών σκοπών και στόχων του. Τα προγράμματα αποτυπώνονται, με βάση τη διαδικασία 2ΠΕ02 «Περιβαλλοντικοί σκοποί, στόχοι και προγράμματα», στο ειδικό έντυπο Ε4ΠΕ02-01 «Διαμόρφωση Περιβαλλοντικού Προγράμματος», όπου καταγράφονται για κάθε σημαντική περιβαλλοντική πτυχή: Η περιγραφή του σκοπού Οι απαιτούμενες ενέργειες για την επίτευξή του Στοχοθέτηση με δεσμευτικές ημερομηνίες Δείκτες για την παρακολούθηση της επίτευξης Τηρούμενα αρχεία για την τεκμηρίωση Υπευθυνότητες για την υλοποίηση Τα προγράμματα κοινοποιούνται στους αρμόδιους, υλοποιούνται και ανασκοπείται σε ετήσια βάση η πορεία για την επίτευξη των στόχων. 4.4 ΕΦΑΡΜΟΓΗ & ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ EMAS 4.4.1 Δομή και ευθύνες Ο Οργανισμός του Δήμου έχει καθορίσει τις υπευθυνότητες/αρμοδιότητες των εμπλεκομένων στη διαχείριση του EMAS, ώστε να μπορούν να εξυπηρετήσουν αποτελεσματικά το σύστημα. Τούτο τεκμηριώνεται στην περιγραφή καθηκόντων του αρμόδιου προσωπικού. Για την ουσιώδη εφαρμογή και τον έλεγχο του συστήματος, η Διοίκηση παρέχει τα απαραίτητα μέσα, όπως τους κατάλληλους ανθρώπινους πόρους με τις απαραίτητες δεξιότητες, την εξειδικευμένη τεχνολογία και παράλληλα τους αναγκαίους οικονομικούς πόρους, στο πλαίσιο των δυνατοτήτων του Οργανισμού. Σύμφωνα με τις 18 και 19/4-02-2008 αποφάσεις του Δημάρχου (οι οποίες επισυνάπτονται) ορίζεται ο Δρ. Μιχαήλ ρηστάκης ως εκπρόσωπος της Διοίκησης του Δήμου και Διευθυντής Διαχείρισης Ποιότητας με τη συνολική ευθύνη για την εφαρμογή και παρακολούθηση του

ΔΗΜΟΣ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ Έκδοση 3 / 8-5-2008 Σελίδα 15 από 121 Συστήματος Διαχείρισης Ποιότητας και Περιβαλλοντικής Διαχείρισης του Δήμου με βασικές ευθύνες: Την προώθηση και βελτίωση του συστήματος Την διενέργεια και το συντονισμό των εσωτερικών ελέγχων Τον έλεγχο της τεκμηρίωσης και δεδομένων του συστήματος Επαφή με τον Φορέα Πιστοποίησης Τη διαχείριση των διορθωτικών και των προληπτικών ενεργειών Το συντονισμό του Γραφείου Διαχείρισης Ποιότητας 4.4.2 Εκπαίδευση, ευαισθητοποίηση και ικανότητα Ο Οργανισμός του Δήμου προσδιορίζει τις ανάγκες εκπαίδευσης του προσωπικού, του οποίου η εργασία επιφέρει σημαντική συνέπεια στο περιβάλλον και τις υλοποιεί μέσω τις σχετικής διαδικασίας 2ΔΠ02 «Εκπαίδευση Προσωπικού». Για το προσωπικό αυτό υπάρχει ο στόχος να αποκτήσει την απαραίτητη ικανότητα, μέσω της κατάλληλης εκπαίδευσης, κατάρτισης και εμπειρίας. Ο Δήμος Αμαρουσίου συγκρότησε μια μεγάλη σε μέγεθος «Ομάδα Ποιότητας» αποτελούμενη από 50 υπαλλήλους, επιλέγοντας όσο το δυνατόν περισσότερα άτομαεργαζόμενους τόσο Δήμο όσο και τους φορείς. Οι υπάλληλοι αυτοί παρακολούθησαν εντός του 2007 ειδικό σεμινάριο με τίτλο «Εκπαίδευση Υπαλλήλων Δήμου σε θέματα Ποιότητας και Εσωτερικών Ελέγχων» που διενεργήθηκε από την εταιρεία συμβούλων AQS. Στόχος της Διοίκησης είναι η Ομάδα Ποιότητας να αποκτήσει μονιμότερα χαρακτηριστικά λειτουργίας, όχι μόνο για την σε τακτά διαστήματα εφαρμογή του συστήματος αλλά να θεσμοθετηθεί και τα μέλη της να αποτελέσουν «αντένες» του Γραφείου Ποιότητας σε όλο τον «Όμιλο» του Δήμου Αμαρουσίου. Η επιτυχία του εγχειρήματος έγκειται στο ότι όλο και περισσότεροι υπάλληλοι αισθάνονται υπεύθυνοι σε ζητήματα περιβάλλοντος και ποιότητας, στον τομέα από όπου επιλέχθηκαν. Τέλος πέντε συνολικά υπάλληλοι παρακολούθησαν με επιτυχία σεμινάριο εκπαίδευσης με τίτλο «Σεμινάριο Επικεφαλής Επιθεωρητών Αξιολογητών στα Περιβαλλοντικά Συστήματα Διαχείρισης ISO 14000:2000 από την εταιρεία Bureau Veritas. Κατόπιν αυτού ο Δήμος διαθέτει 5 στελέχη με επίσημη πιστοποίηση εξωτερικού αξιολογητή για το πρότυπο ISO 14000:2000, πράγμα απόλυτα καινοτομικό για Δήμο της χώρας.

ΔΗΜΟΣ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ Έκδοση 3 / 8-5-2008 Σελίδα 16 από 121 Πέραν αυτού, μέσω συναντήσεων με τους αρμόδιους κατά περίπτωση εμπλεκόμενους, γίνεται ενημέρωση με στόχο την ευαισθητοποίησή τους για: Τη σπουδαιότητα της συμμόρφωσης προς την περιβαλλοντική Πολιτική, τις σχετικές διαδικασίες και τις απαιτήσεις του Συστήματος EMAS Τις σημαντικές περιβαλλοντικές συνέπειες των δραστηριοτήτων τους και τα περιβαλλοντικά οφέλη από τη βελτιωμένη ατομική επίδοσή τους Τα καθήκοντα και τις ευθύνες τους για την επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων, μέσω των αντίστοιχων περιβαλλοντικών προγραμμάτων Την ανταπόκρισή τους σε επείγοντα περιστατικά με τη συμμετοχή τους σε ασκήσεις εκκένωσης Τις πιθανές συνέπειες από την απόκλιση των προκαθορισμένων διαδικασιών του Συστήματος 4.4.3 Τεκμηρίωση του Συστήματος Οι τομείς του Οργανισμού, που καλύπτονται από το σύστημα EMAS, τεκμηριώνουν τις σχετικές πληροφορίες και μετρήσεις δεικτών στόχων, τηρώντας σχετικά αρχεία σε έντυπη ή ηλεκτρονική μορφή, με ευθύνη του εκάστοτε ορισθέντος υπευθύνου του κάθε τομέα για θέματα περιβαλλοντικής διαχείρισης. Τέτοια θέματα είναι: Ανασκόπηση των αξιολογήσεων των συνεπειών των περιβαλλοντικών πτυχών, με στόχο τον εντοπισμό τυχόν αλλαγών που οφείλονται σε μεταβολές εξωτερικών ή εσωτερικών παραγόντων που τις επηρεάζουν Μετρήσεις δεικτών μέτρησης τεθέντων στόχων, μέσα στα προκαθορισθέντα χρονοδιαγράμματα Παρακολούθηση της υλοποίησης σχετικών αποφάσεων για διορθωτικές/προληπτικές ενέργειες, που αφορούν ζητήματα περιβαλλοντικής διαχείρισης 4.4.4 Έλεγχος εγγράφων Η διαχείριση των εγγράφων του συστήματος EMAS καλύπτεται με τη διαδικασία 2ΔΠ01 «Έλεγχος εγγράφων & δεδομένων», του ενιαίου ΣΔΠ & ΠΔ, η οποία καλύπτει: Τον καθορισμό των σχετικών εγγράφων του συστήματος Την κωδικοποίησή τους για την εύκολη διαχείρισή τους

ΔΗΜΟΣ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ Έκδοση 3 / 8-5-2008 Σελίδα 17 από 121 Τον τρόπο ανασκόπησης, αναθεώρησης και έγκρισής τους, με τις σχετικές υπευθυνότητες Τη διανομή τους στο εμπλεκόμενο προσωπικό, ώστε να διασφαλίζεται ότι ο καθένας έχει το ισχύον έγγραφο Την απομάκρυνση και καταστροφή των άκυρων εγγράφων, πλην των αντίστοιχων πρωτοτύπων που τηρούνται από το ΓΔΠ & ΠΔ, με την σήμανση ΑΚΥΡΟ

ΔΗΜΟΣ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ Έκδοση 3 / 8-5-2008 Σελίδα 18 από 121 4.4.5 Μηχανισμός ελέγχου ομαλής λειτουργίας Ο Οργανισμός του Δήμου έχει καθορίσει τις δραστηριότητες που είναι συνδεδεμένες με τις εντοπισθείσες περιβαλλοντικές πτυχές, που έχουν σημαντικές περιβαλλοντικές συνέπειες, σε συμφωνία με την περιβαλλοντική Πολιτική, τους αντικειμενικούς σκοπούς και στόχους. Με το σχεδιασμό και έλεγχο εφαρμογής των ειδικών διαδικασιών περιβαλλοντικής διαχείρισης, όπως: 2ΠΕ01 «Εντοπισμός Περιβαλλοντικών Πτυχών» 2ΠΕ02 «Περιβαλλοντικοί σκοποί, στόχοι και πρόγραμμα» 2ΠΕ03 «Επικοινωνία με προμηθευτές και εργολάβους» 2ΠΕ04 «Αντιμετώπιση έκτακτης ανάγκης» ο Οργανισμός διασφαλίζει ότι αυτές υλοποιούνται με στόχο τη συνεχή βελτίωση του συστήματος και ανασκοπούνται σε ετήσια βάση.

ΔΗΜΟΣ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ Έκδοση 3 / 8-5-2008 Σελίδα 19 από 121 4.4.6 Ετοιμότητα και ανταπόκριση σε επείγοντα περιστατικά Ο Οργανισμός του Δήμου έχει σχεδιάσει και εφαρμόζει τη σχετική διαδικασία 2ΠΕ04 «Αντιμετώπιση έκτακτης ανάγκης» για τον προσδιορισμό της πιθανότητας εμφάνισης ατυχημάτων και καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, για την σωστή αντίδραση σε αυτά, με στόχο τον περιορισμό των περιβαλλοντικών συνεπειών τους.

ΔΗΜΟΣ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ Έκδοση 3 / 8-5-2008 Σελίδα 20 από 121 ΆΣΚΗΣΗ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗΣ ΑΣΦΑΛΟΥΣ ΕΚΚΕΝΩΣΗΣ ΔΗΜΑΡΕΙΑΚΟΥ ΜΕΓΑΡΟΥ Στις 19 Νοεμβρίου 2007 πραγματοποιήθηκε με απόλυτη επιτυχία η άσκηση προσομοίωσης ασφαλούς εκκένωσης του Δημαρχιακού Μεγάρου σε συνεργασία με Ινστιτούτο Αναπτυξιακών Μελετών, Διακυβέρνησης και Διαχείρισης Κινδύνων και Κρίσεων. Η άσκηση ήταν υποχρέωση που προέκυψε από το Σύστημα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης (EMAS). Το έργο περιελάμβανε: α) Την εκπαίδευση κατάρτιση ομάδας υπαλλήλων σε θέματα εκκενώσεων κτηρίων και διαχείριση πανικού β) Την υλοποίηση μιας άσκησης προσομοίωσης ασφαλούς εκκένωσης του Δημαρχιακού Κτιρίου μετά από την εκδήλωση μιας κατάστασης εκτάκτου ανάγκης (σεισμός, φωτιά) γ) Τη καταγραφή των επικινδύνων και μη ασφαλών σημείων του Δημαρχιακού Κτηρίού. δ) Τη συγκρότηση, με ευθύνη του Γραφείου Ποιότητας, μιας επιτελικής ομάδας σχεδιασμού και υλοποίησης της άσκησης σε συνεργασία με το Ινστιτούτο. Προετοιμασία Την 19/07/07 έγινε εκπαίδευση των στελεχών, διάρκειας 8 ωρών, στις νοητικές και ψυχολογικές παραμέτρους της διαχείρισης κινδύνων και κρίσεων (λύση προβλημάτων λήψη αποφάσεων διαχείριση πληροφορικών ομαδοσυνεργατική δράση διαχείριση πανικού). Οι εκπαιδευόμενοι μέσω τεχνικών παιξίματος ρόλων και βιωματικών προσεγγίσεων ενεπλάκησαν σε τεχνικές και στρατηγικές βέλτιστης απόδοσης. Αμέσως μετά, σχεδιάστηκε το σενάριο της άσκησης εγκατάλειψης του Δημαρχιακού Μεγάρου. Στο σενάριο αποφασίσθηκε να συμπεριληφθεί και η εκδήλωση πυρκαγιάς στο 2ο όροφο του Δημαρχείου, με στόχο την καλλίτερη προσέγγιση των πιθανοτήτων, ακραίων και εκτάκτων φαινομένων και την διάγνωση της δυνατότητας συνεργασίας με αρμόδιους φορείς της Κεντρικής Διοίκησης (Πυροσβεστική Υπηρεσία). Η ομάδα σχεδιασμού μαζί με το Ινστιτούτο παρέδωσαν και παρουσίασαν σε δημόσια εκδήλωση στο Δημαρχείο στις 28/02/2008, τα αποτελέσματα και την αξιολόγηση της άσκησης και τα συμπεράσματα πλάνο δράσης για τις επικινδυνότητες του κτιρίου. Σύμφωνα με το νέο προγραμματισμό του Δήμου η άσκηση ασφαλούς εκκένωσης θα πραγματοποιείται μία φορά ετησίως ενώ στόχο μας αποτελεί η εφαρμογή της εν λόγω άσκησης στο σύνολο των Δημοτικών κτιρίων αλλά και των σχολικών συγκροτημάτων με έδρα το Μαρούσι.

ΔΗΜΟΣ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ Έκδοση 3 / 8-5-2008 Σελίδα 21 από 121 4.5 ΕΛΕΓΟΙ ΚΑΙ ΔΙΟΡΘΩΤΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ 4.5.1 Παρακολούθηση και μέτρηση Ο Οργανισμός έχει σχεδιάσει και εφαρμόζει τη διαδικασία 2ΠΕ02 «Περιβαλλοντικοί σκοποί, στόχοι και πρόγραμμα», όπου, μέσω των καθορισθέντων προγραμμάτων, μετρά τους αντίστοιχους δείκτες των αντικειμενικών σκοπών, παρακολουθώντας την πορεία επίτευξης των τεθέντων στόχων. Τα αποτελέσματα αξιολογούνται κατά τις ανασκοπήσεις και λαμβάνονται οι απαραίτητες διορθωτικές ενέργειες. Η εφαρμογή της διαδικασίας 2ΠΕ02 «Περιβαλλοντικοί σκοποί, στόχοι και πρόγραμμα» ελέγχεται μέσω των εσωτερικών ελέγχων (διαδικασία 2ΔΠ05 «Εσωτερικός Έλεγχος») 4.5.2 Μη συμμόρφωση και διορθωτικές προληπτικές ενέργειες Ο Οργανισμός έχει καθιερώσει και εφαρμόζει τεκμηριωμένη διαδικασία διαχείρισης των μη συμμορφώσεων (2ΔΠ08) μέσω της οποίας καταγράφονται οι μη συμμορφώσεις του Συστήματος, αξιολογούνται από καθορισμένο προσωπικό, λαμβάνονται ενέργειες για αποκατάσταση της συγκεκριμένης μη συμμόρφωσης και αποφασίζεται η ανάγκη η μη λήψης διορθωτικών ενεργειών για την μη επανεμφάνισή της, οπότε τότε ενεργοποιείται η τεκμηριωμένη διαδικασία 2ΔΠ04 «Διορθωτικές & Προληπτικές ενέργειες». Η διαδικασία 2ΔΠ04 προβλέπει: Την ανάλυση για τον εντοπισμό της πραγματικής αιτίας της μη συμμόρφωσης, Τον καθορισμό των απαραίτητων διορθωτικών ενεργειών για να μη επαναληφθεί η μη συμμόρφωση, Την εφαρμογή των διορθωτικών ενεργειών με καθορισμένους υπεύθυνους, μέσα σε συγκεκριμένο χρόνο υλοποίησης, Τον έλεγχο της εφαρμογής των ενεργειών, Την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων των ενεργειών Την ανασκόπηση των εκκρεμών διορθωτικών ενεργειών για το «κλείσιμό» τους Τυχόν προβλήματα εφαρμογής ή επάρκειας διορθωτικών ενεργειών που δεν επιφέρουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα, καθώς και οι εκκρεμότητες διορθωτικών ενεργειών, αποτελούν θέματα για την Ανασκόπηση του Συστήματος από τη Διοίκηση.

ΔΗΜΟΣ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ Έκδοση 3 / 8-5-2008 Σελίδα 22 από 121 4.5.3 Αρχεία Ο Οργανισμός του Δήμου έχει καθιερώσει και εφαρμόζει τεκμηριωμένη διαδικασία για τη διαχείριση των αρχείων (2ΔΠ10) που καλύπτει όλα τα αρχεία του ΣΔΠ & ΠΔ και συνεπώς του EMAS. Με τη διαδικασία αυτή καθορίζονται τα είδη των αρχείων, οι μορφή τους (έντυπη ή ηλεκτρονική, οι υπευθυνότητες για την τήρησή τους, καθώς και ο χρόνος και τόπος τήρησης αυτών. Τα αρχεία είναι εύκολα εντοπίσιμα, φέρουν κατάλληλη σήμανση, είναι ευανάγνωστα και προστατεύονται από φθορά ή καταστροφή, ανάλογα με τη μορφή τους. 4.5.4 Επιθεώρηση του Συστήματος Το σύστημα EMAS, επειδή είναι ενσωματωμένο στο ΣΔΠ & ΠΔ, επιθεωρείται περιοδικά, αλλά και έκτακτα, με βάση τη σχετική τεκμηριωμένη διαδικασία 2ΔΠ05 «Εσωτερικός Έλεγχος», που καλύπτει το ενιαία σύστημα ΣΔΠ & ΠΔ. Με βάση τα αποτελέσματα των εσωτερικών ελέγχων προσδιορίζεται αν το Σύστημα: Συμμορφώνεται με το σχεδιασμό του και Εφαρμόζεται / διατηρείται σωστά Είναι επαρκές και αποτελεσματικό Βελτιώνεται συνεχώς Για τον προγραμματισμό και τη συχνότητα των εσωτερικών ελέγχων λαμβάνεται υπόψη η κατάσταση της ελεγχόμενης δραστηριότητας, η σημαντικότητα των επιπτώσεων των περιβαλλοντικών πτυχών και τα αποτελέσματα της προηγούμενης εσωτερικής επιθεώρησης αλλά και τα αποτελέσματα της επιθεώρησης του φορέα πιστοποίησης. Τα αποτελέσματα των εσωτερικών ελέγχων τηρούνται σε σχετικά αρχεία. Σοβαρά προβλήματα που εντοπίζονται στους εσωτερικούς ελέγχους παρουσιάζονται στη Διοίκηση κατά την τακτή ή και έκτακτη Ανασκόπηση του Συστήματος. 4.6 ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΑΠΟ ΤΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ Η Διοίκηση του Οργανισμού ανασκοπεί το σύστημα EMAS κατά την Ανασκόπηση του ενιαίου ΣΔΠ & ΠΔ, που διενεργείται σε τακτά χρονικά διαστήματα (κάθε έτος), αλλά και έκτακτα, αν τούτο κριθεί αναγκαίο. Η τελευταία ανασκόπηση της Διοίκησης έγινε στις 23/4/2008.

ΔΗΜΟΣ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ Έκδοση 3 / 8-5-2008 Σελίδα 23 από 121 5.ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΜΕΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ EMAS Σύμφωνα με την προηγούμενη περιβαλλοντική δήλωση ο Δήμος Αμαρουσίου είχε δεσμευθεί για την εφαρμογή του EMAS σε δύο επιπλέον τμήματα στο πλαίσιο της σταδιακής επέκτασής του στο σύνολο του Ομίλου του Δήμου (Οργανισμός Δήμου, Νομικά Πρόσωπα κ.λ.π.). Για το 2008 το γραφείο Ποιότητας πρότεινε στη Διοίκηση την επέκταση της εφαρμογής του συστήματος σε τρία ακόμη τμήματα που είναι τα εξής : Το Γραφείο Αξιοποίησης Εθνικών και Ευρωπαϊκών πόρων Τη Διεύθυνση Κυκλοφορίας της Δημοτικής Επιχείρησης Κυκλοφορίας και Το Γραφείο Διαχείρισης Ποιότητας 5.1 ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΩΡΟΤΑΞΙΑΣ & ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΖΩΗΣ Ο Οργανισμός Περιβάλλοντος- ωροταξίας & Ποιότητας Ζωής ιδρύθηκε το 1995. Σκοπός του είναι: Ο συντονισμός και σχεδιασμός όλων των ενεργειών που αφορούν στη συντήρηση και αναβάθμιση του φυσικού και αστικού περιβάλλοντος Η εξυπηρέτηση και ενημέρωση των πολιτών για ζητήματα πολεοδομίας, χωροταξίας και χρήσεων γης Η υλοποίηση διατάξεων, κανονισμών και αποφάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου που στοχεύουν στη σωστή ρύθμιση των λειτουργιών της πόλης και στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των κατοίκων Εκτός από τους παραπάνω σκοπούς και στο πλαίσιο εφαρμογής του ΕΜΑS o Oργανισμός είναι υπεύθυνος και για τον εντοπισμό των άμεσων περιβαλλοντικών πτυχών και την υλοποίηση των σχετικών σκοπών, στόχων και προγραμμάτων των Γραφείων του Δημαρχιακού Μεγάρου (π.χ. εξοικονόμηση ενέργειας, καυσίμων θέρμανσης και ύδατος στο Δημαρχιακό Μέγαρο). 5.2 ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΠΙΕΙΡΗΣΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ

ΔΗΜΟΣ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ Έκδοση 3 / 8-5-2008 Σελίδα 24 από 121 Η Δημοτική Επιχείρηση Κυκλοφορίας Δήμου Αμαρουσίου ιδρύθηκε το 1999. Αποτελείται από δυο Διευθύνσεις, τη Διεύθυνση Κυκλοφορίας και τη Διεύθυνση Συγκοινωνίας. Σύμφωνα με το ΦΕΚ σύστασης της Επιχείρησης, διοικείται από 7μελές Διοικητικό Συμβούλιο, του οποίου τα μέλη ορίζονται μαζί με τους αναπληρωτές τους από το Δημοτικό Συμβούλιο με απόφασή του. Με την ίδια απόφαση ορίζονται ο Πρόεδρος και ο Αντιπρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιχείρησης. Από τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου ένας (1) είναι ο Δήμαρχος, δύο (2) Δημοτικοί Σύμβουλοι από τους οποίους ο ένας (1) προέρχεται από τον χώρο της μειοψηφίας και τα υπόλοιπα τρία (3) μέλη είναι δημότες ή κάτοικοι του Δήμου Αμαρουσίου, που έχουν πείρα ή γνώσεις σχετικές με το αντικείμενο της Επιχείρησης. Στα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου προστίθεται και εκπρόσωπος των εργαζομένων (χωρίς αλλαγή της συστατικής πράξης), όταν η Επιχείρηση απασχολεί περισσότερους από είκοσι (20) εργαζόμενους. Για την επίτευξη των γενικότερων στόχων του τομέα μεταφορών απαιτούνται συντονισμένες ενέργειες και δράσεις σε συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς. Η Δημοτική Επιχείρηση Κυκλοφορίας: Εκτελεί και υλοποιεί τις ακόλουθες εργασίες: Εκπόνηση μελέτης και μελέτης εφαρμογής που σχετίζεται με την βελτίωση του κυκλοφοριακού στο Μαρούσι. Εκτέλεση εργασιών υλοποίησης της παραπάνω μελέτης εφαρμογής. Συντήρηση και βελτίωση υφιστάμενης σήμανσης(οριζόντιας και κατακόρυφης) Συντήρηση και βελτίωση σήμανσης που αφορά την ονοματοθεσία οδών στο Δήμο. Σύσταση γραφείου παροχής υπηρεσιών προς τους δημότες. Οι αρμοδιότητες του γραφείου αυτού θα είναι: Α) Παροχή βεβαιώσεων σήμανσης Β) Παροχή υπηρεσιών προς το Δήμο και άλλους φορείς που αφορούν την επιλογή θέσεων μικροπωλητών, προσωρινές κυκλοφοριακές ρυθμίσεις λόγω εργασιών, γενικές αυτοψίες κ.λ.π. Προσλαμβάνει το απαραίτητο προσωπικό για την εκτέλεση εργασιών και έργων. Αναθέτει την εκπόνηση των μελετών, έργων και εργασιών σε τρίτους ( φυσικά ή νομικά πρόσωπα ) σύμφωνα με τον εγκεκριμένο ισχύοντα κανονισμό της. Υποβάλλει στα συμβαλλόμενα μέρη οικονομικό απολογισμό κατά φάση υλοποίησης του αντικειμένου της σύμβασης. Τεκμηριώνει τις δαπάνες με βάση τα νόμιμα παραστατικά

ΔΗΜΟΣ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ Έκδοση 3 / 8-5-2008 Σελίδα 25 από 121 Τηρεί σε ειδικούς φακέλους τα στοιχεία που σχετίζονται με την υλοποίηση εργασιών της σύμβασης, όπως προκηρύξεις, προσφορές, προτάσεις, αποφάσεις, συμβάσεις, πρακτικά επιτροπών κ.λ.π. 5.3 ΤΜΗΜΑ ΠΡΑΣΙΝΟΥ Το Τμήμα αυτό: Μεριμνά για την ανάπτυξη και διάδοση του πρασίνου στην πόλη, καθώς και για τη συντήρηση, τον εξωραϊσμό, την καθαριότητα και την επαύξηση των δημοτικών κήπων, χώρων πρασίνου δημοτικών σχολείων, αλσών, παρτεριών και δενδροστοιχιών Μεριμνά για τον έγκαιρο εφοδιασμό του Δήμου με τους απαραίτητους πόρους, φυτά, θάμνους, δένδρα και κάθε είδους φυτοτεχνικό υλικό, εργαλείων-μηχανημάτων, που θα χρησιμοποιούνται για συντήρηση, εμπλουτισμό και διάδοση του πρασίνου στο Δήμο Είναι υπεύθυνο για τη σωστή λειτουργία των συνεργείων κήπων και δενδροστοιχιών του Δήμου ως και των παιδικών χαρών Ενεργεί τα φυτέματα και τη σπορά σε όλους τους κοινόχρηστους χώρους του Δήμου Συντηρεί το πράσινο που αφορά τους κήπους των Δημοτικών κτιρίων, σχολείων και κοινοχρήστων χώρων Καλλιεργεί και φροντίζει τα φυτά και τα δενδρύλλια φυτωρίων του Δήμου Είναι υπεύθυνο για τον καθαρισμό των χώρων πρασίνου από κάθε λογής άχρηστα αντικείμενα και τη μεταφορά τους σε ειδικό χώρο, οριζόμενο κάθε φορά από το γραφείο καθαριότητας Φροντίζει για την ομαλή λειτουργία των παιδικών χαρών του Δήμου και την προμήθεια οργάνων και υλικών για αυτές Μεριμνά για τη φύλαξη των οργάνων και των χώρων των παιδικών χαρών και τη συντήρηση και επισκευή τους για τη χρήση τους Μεριμνά για κάθε θέμα που έχει σχέση με το πράσινο 5.4 ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ ΑΠΟΘΗΚΗΣ ΥΛΙΚΩΝ

ΔΗΜΟΣ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ Έκδοση 3 / 8-5-2008 Σελίδα 26 από 121 Η εφαρμογή του EMAS στον τομέα των προμηθειών για το Δήμο και τις Δημοτικές Επιχειρήσεις παρέχει μια εξαιρετική ευκαιρία για τη διάδοση της ιδέας της βελτίωσης περιβαλλοντικής επίδοσης στην αλυσίδα των προμηθευτών. Οι αρμοδιότητες του Τμήματος περιλαμβάνουν τις εξής: Παραλαμβάνει τις εκθέσεις ανάληψης δαπάνης που αφορούν την προμήθεια ειδών, εκτέλεση εργασιών, κ.λ.π. Εισηγείται την ανάθεση εργασιών στα κατά νόμο αρμόδια όργανα Συγκεντρώνει τις αιτήσεις εκδήλωσης αναγκών, κεντρικής προμήθειας ειδών από τις επιμέρους υπηρεσίες του Δήμου Εφαρμόζει τις νόμιμες ενέργειες προπαρασκευής, διεξαγωγής και ολοκλήρωσης της προμήθειας πάσης φύσεως και μη αναλωσίμων ειδών και υλικών (διακηρύξεις, διαγωνισμοί, λήψη προσφορών, αξιολόγηση, παραγγελίες ειδών, κ.λ.π.) Μεριμνά για τη διαδικασία χαρακτηρισμού υλικών ως αχρήστων και τήρησης των διαδικασιών εκποίησης ή καταστροφής σε συνεργασία με τις αντίστοιχες υπηρεσίες του Δήμου σύμφωνα με τους κείμενους νόμους Μεριμνά για τη σύνταξη του ενιαίου Προγράμματος Προμηθειών Συγκεντρώνει τα δικαιολογητικά των γενόμενων προμηθειών (δαπανών) και τα υποβάλλει στο Λογιστήριο για την εκκαθάρισή τους Μεριμνά για την παραλαβή των προμηθευόμενων υλικών σύμφωνα με τις ισχύουσες διαδικασίες και τη διάθεσή τους στις υπηρεσίες του Δήμου με βάση τα αποδεικτικά παραλαβής των προϊσταμένων των τμημάτων Τηρεί και ενημερώνει το βιβλίο υλικών με τα εκδιδόμενα δελτία εισαγωγής και εξαγωγής των διαφόρων υλικών από την αποθήκη Διενέργεια της ετήσιας απογραφής των κινητών περιουσιακών στοιχείων του Δήμου τον 1ο μήνα του χρόνου και την υποβάλλει στη Διεύθυνση

ΔΗΜΟΣ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ Έκδοση 3 / 8-5-2008 Σελίδα 27 από 121 5.5 ΓΡΑΦΕΙΟ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΘΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΠΟΡΩΝ Το γραφείο Αξιοποίησης εθνικών και ευρωπαϊκών πόρων αποτελείται από τρία τμήματα που έχουν ως εξής : A. ΜΟΝΑΔΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ Υποβάλει, διαχειρίζεται, συντονίζει και παρακολουθεί την πρόοδο και την υλοποίηση των ευρωπαϊκών προγραμμάτων στα οποία συμμετέχει ο Δήμος Αμαρουσίου, τηρεί χρονοδιάγραμμα, οικονομικό προγραμματισμό, υποβάλει εκθέσεις προόδου στο φορέα χρηματοδότησης, επικοινωνεί με εταίρους, οργανώνει συναντήσεις, εκδηλώσεις διάδοσης αποτελεσμάτων, συμμετέχει ενεργά στις προγραμματισμένες διακρατικές συναντήσεις των έργων. Συγκεντρώνει, υπογράφει και αποστέλλει τα απαραίτητα στοιχεία και έγγραφα προκειμένου ο Δήμος Αμαρουσίου και τα Νομικά του Πρόσωπα να συμμετάσχουν ως εταίροι σε έργα στα οποία το ρόλο του ανάδοχου φορέα αναλαμβάνει άλλος φορέας. Συντάσσει και υποβάλλει προτάσεις σε έργα στα οποία ο ίδιος ο Δήμος αναλαμβάνει ανάδοχος φορέας, συνεπικουρούμενο από τις εκάστοτε αρμόδιες δημοτικές υπηρεσίες. Παρακολουθεί και αξιολογεί προσκλήσεις υποβολής προτάσεων. Ο Δήμος Αμαρουσίου συμμετέχει ενεργά στο δίκτυο Ευρωπαϊκών πόλεων «EUROCITIES» (συμμετοχή στις επίσημες εκδηλώσεις και συναντήσεις του Forum). Προωθεί την ενημέρωση των δημοτών σε ευρωπαϊκά θέματα με τη θεσμική μορφή που ορίζει η Ε.Ε. (Info Point), με την οργάνωση σχετικών εκδηλώσεων με έντυπο υλικό, με ενημερωτικά σεμινάρια σε συνεργασία με φορείς της πόλης, σχολεία κ.λ.π. Μεριμνά για την αξιοποίηση των προγραμμάτων της Ε.Ε. Τηρεί αρχείο των προγραμμάτων στα οποία συμμετέχει ή έχει συμμετάσχει ο Δήμος Αμαρουσίου. Παρακολουθεί τη χρηματοδοτική ροή και τον απολογισμό των Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων. Προτείνει και καταρτίζει προγράμματα ευρωπαϊκής συνεργασίας σε συνδυασμό με το Γραφείο Διεθνών Σχέσεων και Διαδημοτικών Συνεργασιών. Αναζητά συνεργασίες στο εσωτερικό και εξωτερικό για αξιοποίηση των δυνατοτήτων που προσφέρουν τα προγράμματα. Διακινεί μέσα στο Δήμο έντυπα και άλλα μέσα πληροφόρησης για τις ευρωπαϊκές εξελίξεις που αφορούν την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Μεριμνά για την ενημέρωση των υπαλλήλων και των αιρετών στα Κοινοτικά ζητήματα.

ΔΗΜΟΣ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ Έκδοση 3 / 8-5-2008 Σελίδα 28 από 121 Β. ΜΟΝΑΔΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΘΝΙΚΩΝ ΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΕΩΝ Παρακολουθεί σε καθημερινή βάση τις προσκλήσεις που βγαίνουν από τα τομεακά και επιχειρησιακά προγράμματα του Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης 2000-2006 και του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς 2000-2006 τις κοινοτικές πρωτοβουλίες και το Ταμείο Συνοχής. Συντάσσει Τεχνικά Δελτία Έργων Υποέργων. Παρακολουθεί την υλοποίηση έργων Θησέα. Συντάσσει Τεχνικά Δελτία του Προγράμματος Θησέα. Συντάσσει Ερωτηματολόγια ΣΔΙΤ (Σύμπραξη Δημοσίου και ιδιωτικού φορέα ) και τα υποβάλλει στον αρμόδιο φορέα. Παρακολουθεί Έργα ΣΔΙΤ. Υποβάλλει προτάσεις σε Εθνικά Προγράμματα (Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων κ.α.). Προσδιορίζει τα έργα που εκτιμάται ότι θα συγχρηματοδοτηθούν. Προσδιορίζει τις απαιτήσεις ωρίμανσης έργων (μελέτες και λοιπές ενέργειες που απαιτούνται για την ένταξη του έργου). Καθορίζει χρονοδιάγραμμα υλοποίησης δράσεων / έργων. Καθορίζει τους απαιτούμενους πόρους (ανθρώπινους και οικονομικούς). Παρακολουθεί την ισχύουσα νομοθεσία. Παρακολουθεί την σύνταξη της κατάρτισης τευχών διακηρύξεων / δημοπράτησης Έργων. Παρακολουθεί τη διενέργεια διαγωνισμών επιλογής αναδόχου. Συμπληρώνει τα απαραίτητα έντυπα τεκμηρίωσης των ενεργειών που έγιναν και δημοσιοποιεί τα αποτελέσματα, όπως είναι αναγκαίο βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας (π.χ. συμπλήρωση του Τυποποιημένου Εντύπου 3 της Οδηγίας 2001/78/ΕΚ Ανακοίνωση Ανάθεσης Σύμβασης και αποστολή του στην Ε.Ε. για δημοσίευση στο Συμπλήρωμα της Επίσημης Εφημερίδας των Ε.Κ.). Παρακολουθεί τη σύνταξη συμβάσεων σε συνεργασία με το νομικό τμήμα. Τηρεί φακέλους έργων. Παρακολουθεί χρονοδιαγράμματα έργων. Καθορίζει και παρακολουθεί δείκτες υλοποίησης έργων. Επικοινωνεί με λοιπούς φορείς σχετικά με την πρόοδο του έργου, όπως οι Διαχειριστικές Αρχές, Υπουργεία κλπ.

ΔΗΜΟΣ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ Έκδοση 3 / 8-5-2008 Σελίδα 29 από 121 Συντάσσει και αποστέλλει τριμηνιαία και μηνιαία δελτία στις διαχειριστικές αρχές. Κοινοποιεί έγγραφα που αφορούν τις πράξεις στη Διαχειριστική Αρχή. Συντάσσει εκθέσεις και αναφορές που περιλαμβάνουν στοιχεία που αφορούν την πρόοδο υλοποίησης των έργων, το βαθμό συμμετοχής των προκαθορισμένων πόρων, το βαθμό τήρησης των χρονοδιαγραμμάτων και τις σχετικές εκτιμήσεις για την περαιτέρω πορεία. Η διαδικασία αυτή σχετίζεται με την ενημέρωση και την επικοινωνία μεταξύ του Τελικού Δικαιούχου και της Διαχειριστικής Αρχής ή του Ενδιάμεσου Φορέα Διαχείρισης. Παρακολουθεί την εφαρμογή των διατάξεων δημοσιοποίησης / δημοσιότητας και συγκεκριμένα την: Υποχρέωση ενημέρωσης των τελικών ωφελούμενων μιας πράξης προκειμένου να είναι σε θέση να επωφεληθούν από αυτή (π.χ. συμμετοχή ανέργων σε σεμινάρια κατάρτισης, λήψη επιδοτήσεων από επιχειρήσεις κ.λπ.). Διενεργεί τις απαραίτητες ενέργειες για την εξασφάλιση πιστώσεων για την υλοποίηση του έργου. Διασφαλίζει την επιλεξιμότητα των δαπανών, στην περίπτωση συγχρηματοδοτούμενου έργου (π.χ. οι δηλωθείσες δαπάνες αφορούν μόνο δαπάνες που έγιναν εντός της επιλέξιμης περιόδου, διασφαλίζει ότι οι πραγματοποιηθείσες δαπάνες και μόνο αυτές υποβάλλονται προς χρηματοδότηση, κλπ.). Σε συνεργασία με την οικονομική υπηρεσία ελέγχει τις πληρωμές του έργου με βάση τις σχετικές διαδικασίες. Συνεργάζεται με την ΚΕΔΚΕ, την ΤΕΔΚΝΑ, την ΕΕΤΑΑ και άλλους φορείς για την προώθηση θεμάτων τοπικής Αυτοδιοίκησης. Γ. ΜΟΝΑΔΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ, ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ, ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Η μονάδα Παρακολούθησης, Προγραμματισμού, Υλοποίησης και Αξιολόγησης αποτελεί το κέντρο συγκέντρωσης και επεξεργασίας των κάθε είδους πληροφοριών που απαιτούνται για τον αποτελεσματικό σχεδιασμό και την αποδοτικότερη υλοποίηση του δημοτικού προγράμματος. Οι αρμοδιότητες της Μονάδας Προγραμματισμού είναι: Συγκεντρώνει πληροφορίες από το εξωτερικό περιβάλλον του Δήμου που επηρεάζουν τις δραστηριότητές του (π.χ πλαίσια του εθνικού, περιφερειακού και νομαρχιακού προγραμματισμού, θεσμικό πλαίσιο Τ.Α, χρηματοδοτήσεις, δημόσιες πολιτικές κατευθύνσεις των συλλογικών οργάνων της ΤΑ, προγράμματα φορέων υποστήριξης της ΤΑ, προγράμματα Ε.Ε).

ΔΗΜΟΣ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ Έκδοση 3 / 8-5-2008 Σελίδα 30 από 121 Ερευνά και παρακολουθεί συνεχώς τις εξελίξεις στην περιοχή του Δήμου και τις τεκμηριώνει μέσω της συγκέντρωσης στοιχείων και σύνταξης στατιστικών πινάκων, που περιγράφουν την οικονομική, κοινωνική, πολιτιστική κ.λ.π κατάστασή του. Επικαιροποιεί συνεχώς τα στοιχεία και τα οργανώνει σε ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα. Φροντίζει για τη συγκέντρωση μελετών και Τεχνογνωσίας που είναι δυνατόν να βοηθήσουν στην επίτευξη των επιδιώξεων του Δήμου. Διεξάγει έρευνες για τις ανάγκες των δημοτών και καταγράφει αιτήματα και προτάσεις, μέσω συναντήσεων, επαφών, ημερίδων κ.λ.π. με τους κατοίκους και τους τοπικούς φορείς. Επεξεργάζεται προηγούμενα στοιχεία και πληροφορίες και εξάγει συμπεράσματα ως προς τις πραγματικές ανάγκες των δημοτών και της περιοχής του Δήμου. Επισημαίνει προβλήματα, διερεύνά αιτίες, αναλύει δυνατότητες και προοπτικές ανάπτυξης. Συνεργάζεται, για τα θέματα προγραμματισμού των ΟΤΑ, με τους κρατικούς φορείς και τους φορείς διαδημοτικής συνεργασίας. Υποστηρίζει τα όργανα διοίκησης και τις υπηρεσίες του Δήμου και των Νομικών Προσώπων του, στη διαδικασία κατάρτισης, παρακολούθησης και αξιολόγησης του επιχειρησιακού προγράμματος και των ετήσιων προγραμμάτων δράσης του. Συντάσσει, ή αναθέτει τη σύνταξη, Οικονομoτεχνικών Μελετών του Δήμου και των Νομικών Προσώπων. Συνεργάζεται με τις λοιπές υπηρεσίες του Δήμου και τους φορείς της πόλης για τη σύνταξη του Τεχνικού Προγράμματος του Δήμου. Ερευνά και συγκεντρώνει συνεχώς πληροφοριακά στοιχεία που αφορούν την υφιστάμενη κατάσταση στην περιοχή του Δήμου και στην ευρύτερη περιοχή και συνθέτουν τα χαρακτηριστικά ή τις ιδιαιτερότητες του Δήμου, από κοινωνικής, πολιτιστικής, οικονομικής, εργασιακής και τεχνικής άποψης. Συγκεντρώνει συνεχώς στοιχεία, παρακολουθεί τα προγράμματα δράσης του Δήμου και ενημερώνει σχετικά τον Πολιτικό Μηχανισμό και το Υπηρεσιακό Μηχανισμό. Παρέχει κάθε φύσης επιστημονική υποστήριξη στα Επιτελικά Πολιτικά Όργανα του Δήμου (Μόνιμες και Έκτακτες Επιτροπές) και τους εκπροσώπους του Δήμου σε διάφορους φορείς. Μέριμνα για την κατάλληλη και συστηματική αρχειοθέτηση των πληροφοριακών στοιχείων που είναι απαραίτητα για την ορθολογική εκτέλεση των δραστηριοτήτων του Δήμου.