ΕΙΝΑΙ ΔΥΝΑΤΗ Η ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΑΠΟ ΤΗ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΗ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟ; Στεφανία Κόκκαλη Επικουρική Παθολόγος Ογκολόγος Α Παθολογική, Α.Ο.Ν.Α. «Ο Αγ.Σάββας» 03/02/2018 2 ο Ετήσιο Συνέδριο Ελληνικής Οµοσπονδίας Καρκίνου
ΠΛΑΝΟ Γενικά στοιχεία Ενσωμάτωση των γενικών γιατρών στη φροντίδα του καρκίνουερωτηματολόγιο στο Οντάριο Σχέση μεταξύ γενικών γιατρών και ειδικών του καρκίνου-συστηματική επισκόπηση Πώς βλέπουν οι γενικοί γιατροί το ρόλο τους στην παροχή φροντίδας στους ασθενείς με καρκίνο συστηματική επισκόπηση Ποιος παρέχει μακροχρόνια φροντίδα στους επιζήσαντες 2 έρευνες μέσω ερωτηματολογίων σε γενικούς γιατρούς και ειδικούς στις ΗΠΑ Συμπεράσματα-Προοπτικές
ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Επίπτωση καρκίνου μαστού, 1973-2012 Θνησιμότητα από καρκίνο μαστού, 1950-2012 Torre et al., Cancer Epidemiol Biomarkers Prev, 2016
ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Αυξημένος αριθμός καρκινοπαθών και επιβιωσάντων Συχνά οι ασθενείς «χάνονται» στο σύστημα Επιβιώσαντες: ομάδα με πολυσύνθετα «προβλήματα» Βασικός ο ρόλος της πρόληψης και έγκαιρης διάγνωσης στη μάχη κατά του καρκίνου Πρωτοβάθμια φροντίδα: συνεχής, συντονισμένη και ολοκληρωμένη φροντίδα ασθενών και οικογενειών Καλύτερη συνολική έκβαση με την εμπλοκή των γενικών γιατρών στη φροντίδα των ασθενών με καρκίνο Earle and Neuville, Cancer 2004
ΤΟ ΦΑΣΜΑ ΤΗΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟ Κοινό μοντέλο φροντίδας για τον καρκίνο στα πλαίσια κοινοτικών προγραμμάτων για τον καρκίνο Cancer Care Manitoba (CANADA), UPCON (Uniting Primary Care and Oncology)
ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΓΕΝΙΚΩΝ ΓΙΑΤΡΩΝ ΣΤΗΝ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ Οντάριο, Καναδάς 1,4 εκατ. Κάτοικοι περιφερειακά κέντρα για τον καρκίνο RCP:regional Ca program Ειδικό εργαλείοερωτηματολόγιο στους γενικούς γιατρούς βαθμός ενσωμάτωσης: επικοινωνία, σαφήνεια ρόλων Sussman et al., Health Policy 2017
ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΓΕΝΙΚΩΝ ΓΙΑΤΡΩΝ ΣΤΗΝ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ Sussman et al., Health Policy 2017
ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΓΕΝΙΚΩΝ ΓΙΑΤΡΩΝ ΣΤΗΝ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ Sussman et al., Health Policy 2017
ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΓΕΝΙΚΩΝ ΓΙΑΤΡΩΝ ΣΤΗΝ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ Sussman et al., Health Policy 2017
ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΓΕΝΙΚΩΝ ΓΙΑΤΡΩΝ ΣΤΗΝ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ Sussman et al., Health Policy 2017
ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΓΕΝΙΚΩΝ ΓΙΑΤΡΩΝ ΣΤΗΝ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ Sussman et al., Health Policy 2017
ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΓΕΝΙΚΩΝ ΓΙΑΤΡΩΝ ΣΤΗΝ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ Sussman et al., Health Policy 2017
ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΓΕΝΙΚΩΝ ΓΙΑΤΡΩΝ ΣΤΗΝ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ Sussman et al., Health Policy 2017
ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΓΕΝΙΚΩΝ ΓΙΑΤΡΩΝ ΣΤΗΝ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ Ο ρόλος των γενικών γιατρών στις διάφορες φάσεις του καρκίνου Sussman et al., Health Policy 2017
ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΓΕΝΙΚΩΝ ΓΙΑΤΡΩΝ ΣΤΗΝ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ Παράγοντες που σχετίζονται με τη γνώση του συστήματος και τη σαφήνεια των ρόλων ανά στάδιο Sussman et al., Health Policy 2017
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΝΑΔΙΚΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ: ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗ Διαδραστικά επιμορφωτικά σεμινάρια για τους γενικούς γιατρούς, τηλεδιασκέψεις με θέμα κλινικά περιστατικά με Απλές κατευθυντήριες οδηγίες για παραπομπή στους ειδικούς στο αρχικό στάδιο Καλύτερη επικοινωνία μεταξύ γενικών γιατρών και ειδικών (γραπτά σημειώματα, τηλεφωνική επικοινωνία) Συγκεκριμένα σχέδια φροντίδας μετά τον καρκίνο, σαφής ρόλος του γενικού γιατρού
Επισκόπηση μελετών πάνω στη σχέση μεταξύ γενικών γιατρών και ειδικών του καρκίνου 35 μελέτες συμπεριλήφθησαν
Μοντέλο της σχέσης μεταξύ γενικών γιατρών και ειδικών του καρκίνου όπου ενσωματώθηκαν οι προβληματισμοί των μελετών
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: 6 ΒΑΣΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 1. Φτωχή και καθυστερημένη επικοινωνία 2. Οι ειδικοί στηρίζουν ένα σύστημα βασισμένο σε αυτούς 3. Οι γενικοί γιατροί πιστεύουν ότι παίζουν σημαντικά ρόλο στην φροντίδα ασθενών με καρκίνο 4. Οι γενικοί γιατροί είναι πρόθυμοι να συμμετέχουν στην φροντίδα ασθενών με καρκίνο 5. Αμφισβήτηση των γνώσεων και εμπειρίας των γενικών γιατρών για την φροντίδα ασθενών με καρκίνο 6. Διαφορετικές αντιλήψεις μεταξύ γενικών και ειδικών των ρόλων τους
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗ Για τους γενικούς γιατρούς Επίσκεψη στους ιστοτόπους των ειδικών κέντρων Παροχή στοιχείων επικοινωνίας Αναζήτηση σημειωμάτων Προγραμματισμός ραντεβού πριν από χειρουργεία, μετά από ραντεβού με ειδικούς.. Χρήση ειδικού σχεδίου επιβιώσαντος.. Για τους ειδικούς Επικοινωνία με γενικό γιατρό μετά από αρχική παραπομπή Θεραπευτικό πλάνο, ιστότοποι με οδηγίες, σχέδιο επιβιώσαντος Επικοινωνία μετά από βασική αλλαγή Συμμετοχή σε επιμόρφωση γενικών γιατρών Ενθάρρυνση ασθενούς για επισκέψεις στο γενικό γιατρό Και για τους δύο: αποφυγή χρήσης του ασθενούς ως μεσάζοντα για την επικοινωνία
ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΑΝΤΙΛΗΨΗΣ ΤΩΝ ΓΕΝΙΚΩΝ ΓΙΑΤΡΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΡΟΛΟ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΠΑΡΟΧΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ Γ Μ Με τ Laurence et al., J Gen Intern Med 2016
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Οι γενικοί γιατροί είναι πρόθυμοι να παρέχουν φροντίδα στους ασθενείς με καρκίνο Αρκετά εμπόδια.. Διαφοροποίηση ανάλογα με στάδιο (αρχικό, επιβιώσαντες..), είδος καρκίνου (πχ μαστού έναντι παιδικών καρκίνων), είδος προβλήματος (επείγον έναντι μακροχρόνιων επιπτώσεων..) Laurence et al., J Gen Intern Med 2016
ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΣΤΟΥΣ ΕΠΙΒΙΩΣΑΝΤΕΣ: ΓΕΝΙΚΟΙ ΓΙΑΤΡΟΙ ΕΝΑΝΤΙ ΕΙΔΙΚΩΝ 1 η μελέτη Αποστολή ερωτηματολογίων σε γενικούς γιατρούς και ογκολόγους, ΗΠΑ Εμπλοκή στην φροντίδα επιβιωσασών από καρκίνο μαστού Klabunde, Fam Med 2013
ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΣΤΟΥΣ ΕΠΙΒΙΩΣΑΝΤΕΣ: ΓΕΝΙΚΟΙ ΓΙΑΤΡΟΙ ΕΝΑΝΤΙ ΕΙΔΙΚΩΝ 1 η μελέτη Αποστολή ερωτηματολογίων σε γενικούς γιατρούς και ογκολόγους, ΗΠΑ Εμπλοκή στην φροντίδα επιβιωσασών από καρκίνο παχέος Klabunde, Fam Med 2013
ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΣΤΟΥΣ ΕΠΙΒΙΩΣΑΝΤΕΣ: ΓΕΝΙΚΟΙ ΓΙΑΤΡΟΙ ΕΝΑΝΤΙ ΕΙΔΙΚΩΝ Αποτελέσματα >50% των γενικών γιατρών απάντησαν ότι εμπλέκονται στην παρακολούθηση αυτών των ασθενών, κυρίως από κοινού με τον ογκολόγο >70% των ογκολόγων απάντησαν ότι παρακολουθούν τους ασθενείς μόνοι τους Γενικοί γιατροί: εκπαίδευση στον καρκίνο, μεγάλος αριθμός ασθενών με καρκίνο, λήψη θεραπευτικής σύνοψης από ογκολόγουςà εμπλοκή Ογκολόγοι: προτίμηση για μοντέλο φροντίδας από κοινούà σύμπραξη με γενικούς γιατρούς Συμπεράσματα Διαφορετική εμπλοκή μεταξύ των δύο ειδικοτήτων στην παρακολούθηση των επιβιωσάντων Ανάγκη για στενότερη συνεργασία Klabunde, Fam Med 2013
ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΑ ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΣΤΟΥΣ ΕΠΙΒΙΩΣΑΝΤΕΣ: ΓΕΝΙΚΟΙ ΓΙΑΤΡΟΙ ΕΝΑΝΤΙ ΕΙΔΙΚΩΝ ~50% παρέχουν ευρεία φροντίδα Η κάθε ειδικότητα θεωρεί τον εαυτό της ως τον κύριο πάροχο ψυχοκοινωνικής φροντίδας Forsythe, JCO 2012
ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΑ ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΣΤΟΥΣ ΕΠΙΒΙΩΣΑΝΤΕΣ: ΓΕΝΙΚΟΙ ΓΙΑΤΡΟΙ ΕΝΑΝΤΙ ΕΙΔΙΚΩΝ Forsythe, JCO 2012
ΑΥΤΟΠΕΠΟΙΗΘΗΣΗ ΓΙΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΕΠΙΒΙΩΣΑΣΩΝ ΑΠΟ ΚΑΡΚΙΝΟ ΜΑΣΤΟΥ Potosky, J Gen Int Med 2011
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ-ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ Απαραίτητη η συμβολή της πρωτ0βάθμιας φροντίδας υγείας στη διαχείριση των ασθενών με καρκίνο, σε όλα τα στάδια Ανάγκη για στροφή από τις υψηλού επιπέδου θεραπευτικές παρεμβάσεις στην πρόληψη και έγκαιρη διάγνωση Ελλάδα: ακόμα μεγαλύτερη ανάγκη λόγω γεωγραφικών και οικονομικών συνθηκών Προς το παρόν πολλές δυσκολίες Ανάγκη για πλάνο φροντίδας επιβιωσάντων
Σας ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας