The Economist 11th Cyprus Summit, November 3rd 2015 Hilton Park, Nicosia Cyprus CORPORATE INTRAPRENEURSHIP: THE WAY FORWARD Christos Christou, head of innovation & idea development center, CYTA Είναι μεγάλη τιμή να βρίσκομαι σήμερα εδώ μαζί σας και μαζί με την κα. Shelly Porges και τον κ. Gary Stewart, να συζητούμε θέματα Ενδοεπιχειρηματικότητας και πως η ενσωμάτωση τέτοιου είδους προγραμμάτων, μπορεί να έχει θετικό αντίκτυπο στις Κυπριακές επιχειρήσεις, στα στελέχη τους, στην κοινωνία και γενικά στην οικονομία του τόπου Η ύπαρξη επιχειρηματιών σε εταιρίες και οργανισμούς δεν είναι κάτι καινούργιο. Εταιρίες, όπως η 3M, η General Electric, η Google, η Virgin, η Vodafone, η Telefonica και άλλες πετυχημένες παγκόσμιες εταιρίες, αξιοποιούν εδώ και χρόνια, τους ενδοεπιχειρηματίες τους, για ανάπτυξη ιδεών και μετατροπή τους σε κέντρα κέρδους και spin-off εταιρίες. Ιδέες όπως το «Post it» της 3 M και το «Sony play station», οφείλουν τη δημιουργία τους, σε αυτούς τους ανθρώπους. Μέχρι πρόσφατα όμως, τα ονόματα αυτών των υπαλλήλων, «κρύβονταν» πίσω από το όνομα της εταιρίας. Σήμερα, με τη ψηφιοποίηση, την παγκοσμιοποίηση και τις αμέτρητες ευκαιρίες που προσφέρονται στους ανθρώπους με όραμα και θέληση να δημιουργήσουν, βλέπουμε να αναπτύσσεται μία νέα προσέγγιση από τις εταιρίες, για αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού τους με σκοπό το κοινό όφελος. Είναι γι αυτό το λόγο που εταιρίες που πιστεύουν στην ενδοεπιχειρηματικότητα, βρίσκουν τους τρόπους να αναδεικνύουν αυτές τις ιδέες, να τις επεξεργάζονται και να τις διοχετεύουν στην αγορά, είτε σαν μία νέα προσφερόμενη υπηρεσία, είτε σαν αναβάθμιση υφιστάμενου προϊόντος τους ή ακόμα και με τη δημιουργία νέας εταιρίας.
Σημαντικός παράγοντας επιτυχίας όμως μιας ιδέας, είναι να υπάρχει η κατάλληλη κουλτούρα στην εταιρία, η διάθεση στήριξης τέτοιου είδους πρωτοβουλιών από την ανώτερη ιεραρχία της εταιρίας, η παροχή ικανοποιητικών κινήτρων προς τους υπαλλήλους και η αποδοχή της αποτυχίας, ως μέρος της διαδικασίας. Παράλληλα, πρέπει να υπάρχουν κανόνες, διαδικασίες και συστηματική επίβλεψη όλων των πρωτοβουλιών που γίνονται, καθώς και η διάθεση του γρήγορου τερματισμού κάποιων απ αυτών (Fail fast!). Ο συνηθισμένος κύκλος ζωής μια ιδέας στο σημερινό περιβάλλον μιας εταιρίας που δεν παρουσιάζει τα πιο πάνω χαρακτηριστικά, δυστυχώς είναι πολύ μικρός ίσως και μηδενικός. Εταιρίες με κάθετη και αυστηρή ιεραρχία, συνήθως δεν δίνουν την ευκαιρία σε τέτοιου είδους πρωτοβουλίες. Ο υπάλληλος αναφέρει την ιδέα του στον προϊστάμενο του, ο οποίος σχεδόν άμεσα και βασισμένος στην εμπειρία του από προηγούμενες καταστάσεις, την καταδικάζει, λέγοντας του ατάκες όπως, «δεν μ αρέσει», δεν μπορεί να πετύχει γιατί έτσι και έτσι και έτσι», «δεν θα την εγκρίνουν οι από πάνω», «δεν είναι μες τα πλαίσια της δικής μας δουλειάς» και άλλα πολλά. Στην περίπτωση που η ιδέα περάσει από τον πρώτο προϊστάμενο, τότε πάει στον επόμενο, και μετά στον επόμενο και μέχρι να φτάσει στον Διευθύνων Σύμβουλο ή στο Διοικητικό Συμβούλιο, η ιδέα έχει δεχθεί τόση κριτική και αλλοίωση που δύσκολα μπορεί αυτός που την σκέφτηκε, να την αναγνωρίσει. Επίσης, μέσα σε αυτό το περιβάλλον, αν μια ιδέα περιλαμβάνει κάποιου είδους ρίσκο, ή ακούγεται διαφορετική από ότι αναμένεται, ο υπάλληλος, δεν είναι διατεθειμένος να την αναφέρει ή να την υποστηρίξει, με αποτέλεσμα η ιδέα να χαθεί, χωρίς καν να ακουστεί.
Και ερχόμαστε τώρα στη Cyta. Οι αλλαγές στον παγκόσμιο χάρτη των τηλεπικοινωνιών ήταν ο κυριότερος λόγος που ώθησε τη Cyta να προχωρήσει με ένα νέο στρατηγικό επιχειρησιακό σχέδιο, που να αξιοποιεί τις παραδοσιακές δυνάμεις του Οργανισμού και να επενδύει σε νέες. Μέσα σε αυτό το σύνθετο τοπίο, αποφασίστηκε πριν δύο περίπου χρόνια, η δημιουργία της Διεύθυνσης Καινοτομίας και Ανάπτυξης Υπηρεσιών και στη συνέχεια, η δημιουργία ενός εξειδικευμένου Κέντρου Καινοτομίας και Ανάπτυξης Ιδεών, με στόχο την μετατροπή των προκλήσεων σε ευκαιρίες και την εξεύρεση εναλλακτικών πηγών εσόδων. Έμφαση δόθηκε σε δύο πυλώνες: Στην προσφορά νέων υπηρεσιών, που ξεφεύγουν από τα αυστηρά παραδοσιακά πλαίσια των τηλεπικοινωνιών, όπως για παράδειγμα: υπηρεσίες σε τομείς όπως η ναυτιλία, η ηλεκτρονική υγεία, το ψηφιακό σπίτι, η έξυπνη πόλη, η ηλεκτρονική διακυβέρνηση, οι ηλεκτρονικές πληρωμές, οι ψηφιακές υπογραφές, καθώς και έργα σύγχρονης εφαρμοσμένης τεχνολογίας, που ανοίγουν νέους ορίζοντες. Και στον πυλώνα της ανάπτυξης μέσω επενδύσεων σε καινοτόμες νεοφυείς εταιρείες (startups) και στην Ενδοεπιχειρηματικότητα.
Όσον αφορά στη συμμετοχή μας στο οικοσύστημα καινοτομίας και επιχειρηματικότητας, η Cyta συμμετέχει ως Εταίρος Τεχνολογίας στο Κυπριακό Δίκτυο Επιχειρηματικών Αγγέλων CYBAN, όπου σε συνεργασία με άλλους οργανισμούς, στοχεύει στο να βοηθήσει σε οργανωμένη βάση, αφ ενός νέους επιχειρηματίες και επιστήμονες να αναπτύξουν τις ιδέες τους και αφ ετέρου ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια να επενδύσουν στις ιδέες αυτές, ώστε να μετατραπούν σε επιτυχημένες νεοφυείς εταιρίες, με όλα τα συνεπακόλουθα οφέλη για την οικονομία της χώρας, την κοινωνία και τον Οργανισμό. Παράλληλα, η Cyta έχει στηρίξει έμπρακτα, τη δημιουργία του CAPITAL IMPACT powered by Cyta, το οποίο είναι ένα εκκολαπτήριο (INCUBATOR) για τη δημιουργία νέων επιχειρήσεων κυρίως στον τομέα του ICT (Information & Communication Technology) και όχι μόνο. Το CAPITAL IMPACT powered by Cyta παρέχει στους νέους επιστήμονες κοινό εργασιακό χώρο, υποδομή και υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας όπως εκπαίδευση, εργαστήρια και σεμινάρια. Είμαστε ταυτόχρονα, βασικοί συμμέτοχοι στο Microsoft Innovation Center που βρίσκεται στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο και στρατηγικοί συνεργάτες του μη κερδοσκοπικού οργανισμού Junior Achievement Cyprus, που έχει σαν στόχο την ένταξη της καινοτομίας και επιχειρηματικότητας, στη δημοτική και μέση εκπαίδευση. Είναι πεποίθηση μας ότι, η στήριξη της καινοτομίας, της επιχειρηματικότητας, καθώς και η επένδυση σε νεοφυείς εταιρίες (start-ups), αποτελεί ίσως την πιο ελπιδοφόρα προοπτική και τη διέξοδο που έχει ανάγκη η χώρα για να ακολουθήσει το δρόμο της ανάπτυξης. Όσον αφορά στο θέμα της Ενδοεπιχειρηματικότητας, η Cyta εγκαινιάζει αυτό το μήνα, την έναρξη πιλοτικού έργου, για εισαγωγή προγράμματος ενδοεπιχειρηματικότητας, στον Οργανισμό.
Τους τελευταίους 8 μήνες, έγινε εκτεταμένη ανάλυση των διεθνών τάσεων, σε θέματα επιχειρηματικότητας, καινοτομίας και ενδοεπιχειρηματικότητας, καθώς και των μεθόδων που χρησιμοποιήθηκαν από άλλους οργανισμούς για την επιτυχή εφαρμογή τους. Πραγματοποιήθηκαν στη Cyta, πέραν των πενήντα (50) συνεντεύξεων, με στελέχη του οργανισμού από όλες τις βαθμίδες της ιεραρχίας, για ενημέρωση τους, αλλά και για ανταλλαγή απόψεων για το πώς βλέπουν την πιθανή εισαγωγή τέτοιου είδους προγράμματος. Καθορίστηκαν και εγκρίθηκαν τα κίνητρα που θα προσφέρονται στους ενδοεπιχειρηματίες που θα συμμετέχουν στο πιλοτικό πρόγραμμα, όπως συμμετοχή στην ομάδα υλοποίησης, ποσοστά στις πωλήσεις, βραβεία και άλλα, καθορίστηκαν τα εκπαιδευτικά σεμινάρια που θα παρακολουθήσουν και έχουν αποφασιστεί τα χρονοδιαγράμματα ολοκλήρωσης. Στο πιλοτικό πρόγραμμα, θα λάβουν μέρος, είκοσι (20) προσεκτικά επιλεγμένα στελέχη του οργανισμού, που θα φέρουν τα χαρακτηριστικά του ενδοεπιχειρηματία. Θα είναι δηλαδή, ανήσυχες ψυχές, με επαναστατικό προσανατολισμό, άτομα που δεν ικανοποιούνται με το status quo και άτομα με πάθος και επιθυμία για δημιουργία. Στόχος τους, να δημιουργήσουν καινοτόμες ιδέες υψηλών προδιαγραφών και όχι στοιχειωδών βελτιωτικών ιδεών, που να έχουν τη δυνατότητα μετατροπής τους σε κέντρα κέρδους, είτε σαν νέες υπηρεσίες και προϊόντα του οργανισμού, είτε ακόμα σαν spin-off εταιρίες. Το πιλοτικό αυτό πρόγραμμα, θα είναι το πρώτο βήμα για εφαρμογή και θεσμοθέτηση του προγράμματος ενδοεπιχειρηματικότητας σε ολόκληρο τον Οργανισμό. Είναι λοιπόν πεποίθηση μας, ότι ο δρόμος προς την επιτυχία και ανάπτυξη της κάθε εταιρίας, περνά μέσα από την εισαγωγή προγραμμάτων Ενδοεπιχειρηματικότητας. Οργανισμοί όπως η Cyta, αλλά και όλες σχεδόν οι Κυπριακές εταιρίες (μεγάλες ή μικρές) διαθέτουν άρτια εκπαιδευμένο ανθρώπινο δυναμικό και ταλαντούχα στελέχη, τα οποία με την κατάλληλη στήριξη, μπορούν να μετατραπούν σε ηγέτες και οραματιστές της εταιρίας και να συμβάλουν σημαντικά στην επιτυχημένη πορεία της, τόσο στην Κυπριακή, όσο και στην παγκόσμια επιχειρηματική σκακιέρα.