TEI Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης Τμήμα Λογιστικής & Χρηματοοικονομικής Μάθημα: Χρηματοοικονομική Λογιστική Ι 1 η Εισήγηση Διδάσκων: Αθανάσιος Μανδήλας smand@teiemt.gr 1-1
Διδακτικοί στόχοι 1. Έννοια και διακρίσεις των οικονομικών οντοτήτων. Ορισμός της Λογιστικής. Ιστορία της Λογιστικής 2. Διακρίσεις (ρόλοι) της Λογιστικής 3. Γιατί η Λογιστική είναι χρήσιμη σε διάφορους χρήστες των λογιστικών πληροφοριών 1-2
Διδακτικοί στόχοι 4. Περιγραφή της λογιστικής ισότητας, προσδιορισμός του Ενεργητικού, Παθητικού και της Καθαράς Θέσης 5. Κατάρτιση των Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων 1-3
Διδακτικοί στόχοι 1 1. Έννοια και διακρίσεις των οικονομικών μονάδων. Ορισμός της Λογιστικής. Ιστορία της Λογιστικής. 1-4
Οικονομική οντότητα Οικονομική οντότητα είναι μια μονάδα που λειτουργει ανεξάρτητα, όπως είναι μια επιχείρηση, ένα νοσοκομείο ή ένας δημόσιος φορέας. όπως φαίνεται στην επόμενη διαφάνεια,η λογιστική αποτελεί ένα σύνδεσμο μεταξύ των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων και των ατόμων που λαμβάνουν τι αποφάσεις. 1-5
Η Λογιστική ως Πληροφοριακό Σύστημα 1-6
Λογιστική η διαδικασία της αναγνώρισης, μέτρησης και επικοινωνίας των οικονομικών πληροφοριών που επιτρέπει σε πληροφορημένες κρίσεις και αποφάσεις στους χρήστες των πληροφοριών American Accounting Association Η Λογιστική σαν διαδικασία Σύλληψη, καταγραφή, σύνοψη, πληροφόρηση, ερμηνεία Οικονομικές πληροφορίες Χρηματοοικονομικές και μη Χρησιμότητα απόφασης Ευρύ φάσμα χρηστών 7
Η γλώσσα των επιχειρήσεων Μετρά τις επιχειρηματικές δραστηριότητες Επεξεργάζεται τα δεδομένα σε αναφορές (reports) Επικοινωνεί τα αποτελέσματα (μέσω Χ.Κ) στους χρήστες 8
Ιστορία της Λογιστικής Αρχαία Αίγυπτος, Ελλάδα, Ρώμη Θαλάσσιο Εμπόριο από τις Ιταλικές πόλεις-κράτη Πρώτο βιβλίο Λογιστικής ** Βιομηχανική Επανάσταση Διαχωρισμός ιδιοκτησίας από την διοίκηση Έλεγχος των managers από τους απόντες ιδιοκτήτες Αποκέντρωση & Τμηματοποίηση Χρηματοοικονομική Λογιστική & Διοικητική Λογιστική Επανάσταση της πληροφορίας Ανάπτυξη της βιομηχανίας των υπηρεσιών Οικονομία βασισμένη στην γνώση 9
Luca Pacioli (1445-1514) Δημοσίευσε την Summa de Arithmetica το 1494 Πρώτο δημοσιευμένο κείμενο για την λογιστική διπλογραφίας Εισήγαγε το Ημερολόγιο και το Καθολικό 10
Επιχειρηματικοί Στόχοι και Δραστηριότητες Μια επιχείρηση είναι μια οικονομική μονάδα με στόχο την πώληση αγαθών ή την παροχή υπηρεσιών σε τιμές που θα παρέχουν μια επαρκή απόδοση στους ιδιοκτήτες της. Οι δύο βασικοί στόχοι κάθε επιχείρησης είναι: - Κερδοφορία - η ικανότητα πραγματοποίησης αρκετού κέρδους για την προσέλκυση και διακράτηση επενδυτικού κεφαλαίου - Ρευστότητα - η ικανότητα κατοχής αρκετών μετρητών για την πληρωμή χρεών κατά τη λήξη τους 1-11
Επιχειρηματικοί Στόχοι και Δραστηριότητες Όλες οι επιχειρήσεις επιζητούν την επίτευξη των στόχων τους μέσω των εξής δραστηριοτήτων: Λειτουργικές δραστηριότητες - αγορά, παραγωγή και πώληση αγαθών και υπηρεσιών, την πρόσληψη στελεχών και λοιπών υπαλλήλων και την πληρωμή φόρων Επενδυτικές δραστηριότητες αγορά πόρων για τη λειτουργία της επιχείρησης, όπως γη, κτίρια και εξοπλισμός,και την πώληση των πόρων αυτών όταν πλέον δεν χρειάζονται. Χρηματοδοτικές δραστηριότητες - απόκτηση κεφαλαίων από πιστωτές και τους ιδιοκτήτες της, την αποπληρωμή των πιστωτών και την καταβολή κερδών στους ιδιοκτήτες 1-12
Επιχειρηματικοί Στόχοι και Δραστηριότητες 1-13
Κυβερνητικοί και Μη-Κερδοσκοπικοί Οργανισμοί Περιλαμβάνουν νοσοκομεία, πανεπιστήμια, επαγγελματικούς οργανισμούς και φιλανθρωπικά ιδρύματα. Οι εργασίες τους περιλαμβάνουν: προσέλκυση χρηματοδότησης από επενδυτές, πιστωτές, φορολογούμενους και δωρητές Εκμετάλλευση περιορισμένων πόρων σχεδιασμό της χρηματοδότησης των λειτουργιών τους και την έγκαιρη αποπληρωμή των πιστωτών τους Αναφορά της χρηματοοικονομικής τους απόδοσης στις νομοθετικές αρχές, σε συμβούλια και δωρητές 1-14
Διδακτικοί στόχοι 2 2. Γιατί η Λογιστική είναι χρήσιμη σε διάφορους χρήστες των λογιστικών πληροφοριών Διακρίσεις (ρόλοι) της Λογιστικής 1-15
Χρήστες των λογιστικών πληροφοριών Εσωτερικοί Χρήστες Τμήμα χρηματοδότησης Ανθρώπινοι πόροι Management Φορολογικές Αρχές Πελάτες Εξωτερικοί χρήστες Εργατικά σωματεία Πιστωτές Marketing Ρυθμιστικές υπηρεσίες Επενδυτές 16
Διακρίσεις της Λογιστικής H Λογιστική είναι ένα σύστημα πληροφοριών που μετρά τις επιχειρηματικές δραστηριότητες, επεξεργάζεται τις πληροφοριές σε αναφορές (reports) και επικοινωνεί τα αποτελέσματα στους Χρηματοοικονομική Λογιστική Διοικητική Λογιστική λήπτες των αποφάσεων. 1-17
Χρηματοοικονομική Λογιστική Διοικητική Λογιστική Χρηματοοικονομική Λογιστική Εξυπηρετεί τους εξωτερικούς λήπτες αποφάσεων Μέτοχοι Προμηθευτές Τράπεζες Κυβερνητικές Υπηρεσίες Διοικητική Λογιστική Εξυπηρετεί τους εσωτερικούς λήπτες αποφάσεων Διευθυντικά στελέχη Επικεφαλής τμημάτων 1-18
Χρηματοοικονομική και Διοικητική Λογιστική Η Λογιστική διακρίνεται συνήθως στη χρηματοοικονομική λογιστική και τη διοικητική λογιστική - Οι εξωτερικοί χρήστες χρησιμοποιούν τη χρηματοοικονομική λογιστική για να αξιολογήσουν ποσο καλά πετυχε η επιχειρηση τους στόχους της. Αυτό επιτυγχάνεται με διάφορες εκθέσεις, που καλούνται οικονομικές καταστάσεις και αποτελούν βασικό στοιχείο της λογιστικής. - Οι εσωτερικοί χρήστες χρησιμοποιούν την πληροφορηση που παρέχεται από τη διοικητική λογιστική σχετικά με λειτουργικές, επενδυτικές και χρηματοδοτικές δραστηριότητες. Παρέχει στα υψηλόβαθμα στελέχη και στους υπαλλήλους πληροφόρηση για την απόδοση στο παρλθόν και τις εκτιμήσεις τους για το μέλλον. 1-19
Γενικά Παραδεκτές Λογιστικές Αρχές Προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι οικονομικές καταστάσεις γίνονται κατανοητές από τους χρήστες τους, έχει αναπτυχθεί ένα σύνολο Γενικά Παραδεκτών Λογιστικών Αρχών/ General Accepted Accounting Principles (GAAP/ΓΠΛΑ) για την παροχή κατευθυντήριων γραμμών στη χρηματοοικονομική λογιστική. Οι Γενικά Παραδεκτές Λογιστικές Αρχές περικλείουν τις αρχές, τους κανόνες και τις διαδικασίες που είναι απαραίτητες για τον καθορισμό των παραδεκτών λογιστικών πρακτικών σε δεδομένη χρονική στιγμή. Οι αρχές αυτές εξελίσσονται προκειμένου να ικανοποιούν τις ανάγκες εκείνων που λαμβάνουν αποφάσεις και μεταβάλλονται με τις αλλαγές των συνθηκών ή όταν αναπτύσσονται καλύτερες μέθοδοι. 1-20
Οι ΓΠΛΑ και η Έκθεση του Ορκωτού Ελεγκτή Οι οικονομικές καταστάσεις πολλών επιχειρήσεων όλων των μεγεθών, ελέγχονται από ανεξάρτητους Ορκωτούς Ελεγκτές Ανεξάρτητοι σημαίνει ότι δεν είναι υπάλληλοι της επιχείρησης που ελέγχεται και ότι δεν έχουν κάποια οικονομική ή άλλη δεσμευτική σχέση μαζί της. Ο έλεγχος αναφέρεται στην εξέταση των οικονομικών καταστάσεων μιας εταιρίας και των λογιστικών συστημάτων, ελέγχων και των αρχείων που τις δημιουργούν. Σκοπός του ελέγχου είναι να εξακριβώσει ότι οι οικονομικές καταστάσεις έχουν καταρτιστεί σε συμφωνία μ τις Γενικά Παραδεκτές Λογιστικές Αρχές. 1-21
Κλάδοι της Λογιστικής Χρηματοοικονομική Λογιστική Διοικητική Λογιστική: οι πληροφορίες που παρέχει αφορούν τη διοίκηση της επιχείρησης, για να βοηθήσει τα στελέχη των οργανισμών να πάρουν καλύτερες αποφάσεις. Ελεγκτική Λογιστική: ασχολείται με την ορθότητα και πληρότητα των χρηματοοικονομικών καταστάσεων, την πρόληψη και την ανακάλυψη λαθών. Φορολογική Λογιστική: αναλύει τις διατάξεις της φορολογικής νομοθεσίας. Διεθνής Λογιστική: ασχολείται με τις διεθνείς συναλλαγές και προσπαθεί να αναπτύξει τις Γενικώς Παραδεκτές Λογιστικές Αρχές (GAAP). 1-22
Να συσχετίσετε τις λογιστικές ορολογίες με τους ορισμούς Ορολογία 1. Λογιστική 2. Διοικητική Λογιστική (Managerial accounting) 3. Πιστοποιημένοι δημόσιοι λογιστές (CPA) 4. Χρηματοοικονομική Λογιστική ( Financial accounting) Ορισμός d. Το πεδίο της λογιστικής που εστιάζεται στην παροχή πληροφοριών στους εσωτερικούς λήπτες αποφάσεων. a. Το πληροφοριακό σύστημα που μετρά τις επιχειρηματικές δραστηριότητες επεξεργάζεται τις πληροφορίες σε αναφορές και επικοινωνεί τα c. Οποιαδήποτε πρόσωπο ή επιχείρηση στο οποίο η επιχείρηση οφείλει χρήματα. e. To πεδίο της λογιστικής που εστιάζεται στην παροχή πληροφοριών στους εξωτερικούς λήπτες αποφάσεων. 5. Πιστωτής b. Επαγγελματίες λογιστές με άδεια που υπηρετούν το γενικό δημόσιο. 1-23
Να συσχετίσετε τις λογιστικές ορολογίες με τους ορισμούς Ορολογία 1. Λογιστική 2. Διοικητική Λογιστική (Managerial accounting) 3. Πιστοποιημένοι δημόσιοι λογιστές (CPA) 4. Χρηματοοικονομική Λογιστική ( Financial Ορισμός a. Το πληροφοριακό σύστημα που μετρά τις επιχειρηματικές δραστηριότητες επεξεργάζεται τις πληροφορίες σε αναφορές και επικοινωνεί τα αποτελέσματα στους λήπτες αποφάσεων. 5. Πιστωτής 1-24
Να συσχετίσετε τις λογιστικές ορολογίες με τους ορισμούς Ορολογία 1. Λογιστική 2. Διοικητική Λογιστική (Managerial accounting) 3. Πιστοποιημένοι δημόσιοι λογιστές (CPA) 4. Χρηματοοικονομική Λογιστική ( Financial Ορισμός a. Το πληροφοριακό σύστημα που μετρά τις επιχειρηματικές δραστηριότητες επεξεργάζεται τις πληροφορίες σε αναφορές και επικοινωνεί τα αποτελέσματα στους λήπτες αποφάσεων. d. Το πεδίο της λογιστικής που εστιάζεται στην παροχή πληροφοριών στους εσωτερικούς λήπτες αποφάσεων. 5. Πιστωτής 1-25
Ορολογία Definition a. Το πληροφοριακό σύστημα που μετρά τις επιχειρηματικές δραστηριότητες 1. Λογιστική επεξεργάζεται τις πληροφορίες σε αναφορές και επικοινωνεί τα 2. Διοικητική Λογιστική d. Το πεδίο της λογιστικής που εστιάζεται στην παροχή πληροφοριών στους (Managerial accounting) εσωτερικούς λήπτες αποφάσεων. 3. Πιστοποιημένοι δημόσιοι λογιστές (CPA) b. Επαγγελματίες λογιστές με άδεια που υπηρετούν το γενικό δημόσιο. 4. Χρηματοοικονομική Λογιστική ( Financial 5. Πιστωτής Να συσχετίσετε τις λογιστικές ορολογίες με τους ορισμούς 1-26
Ορολογία Definition a. Το πληροφοριακό σύστημα που μετρά τις επιχειρηματικές δραστηριότητες 1. Λογιστική επεξεργάζεται τις πληροφορίες σε αναφορές και επικοινωνεί τα 2. Διοικητική Λογιστική d. Το πεδίο της λογιστικής που εστιάζεται στην παροχή πληροφοριών στους (Managerial accounting) εσωτερικούς λήπτες αποφάσεων. 3. Πιστοποιημένοι δημόσιοι λογιστές (CPA) b. Επαγγελματίες λογιστές με άδεια που υπηρετούν το γενικό δημόσιο. 4. Χρηματοοικονομική e. To πεδίο της λογιστικής που εστιάζεται στην παροχή πληροφοριών στους Λογιστική ( Financial εξωτερικούς λήπτες αποφάσεων. 5. Πιστωτής Να συσχετίσετε τις λογιστικές ορολογίες με τους ορισμούς 1-27
Να συσχετίσετε τις λογιστικές ορολογίες με τους ορισμούς Ορολογία Ορισμός a. Το πληροφοριακό σύστημα που μετρά τις επιχειρηματικές δραστηριότητες 1. Λογιστική επεξεργάζεται τις πληροφορίες σε αναφορές και επικοινωνεί τα 2. Διοικητική Λογιστική d. Το πεδίο της λογιστικής που εστιάζεται στην παροχή πληροφοριών στους (Managerial accounting) εσωτερικούς λήπτες αποφάσεων\. 3. Πιστοποιημένοι δημόσιοι λογιστές (CPA) b. Επαγγελματίες λογιστές με άδεια που υπηρετούν το γενικό δημόσιο. 4. Χρηματοοικονομική e. To πεδίο της λογιστικής που εστιάζεται στην παροχή πληροφοριών στους Λογιστική ( Financial εξωτερικούς λήπτες αποφάσεων. c. Οποιαδήποτε πρόσωπο ή επιχείρηση στο οποίο η επιχείρηση οφείλει 5. Πιστωτής χρήματα. 1-28
Διδακτικοί στόχοι 4 4. Περιγραφή της λογιστικής ισότητας, προσδιορισμός του Ενεργητικού, Παθητικού και της Καθαράς Θέσης 1-29
Η Λογιστική Ισότητα 1-30
Η λογιστική Ισότητα Ενεργητικό Παθητικό Liabilities Assets = + Καθαρά Θέση Equity 1-31
Η λογιστική Ισότητα Ενεργητικό Assets = Παθητικό Liabilities + Καθαρά Θέση Equity Assets Liabilities Equity To Ενεργητικό (Assets) είναι οικονομικοί πόροι που αναμένονται να ωφελήσουν την επιχείρηση στο μέλλον. 1-32
Η λογιστική Ισότητα Ενεργητικό Το Παθητικό είναι χρέη που οφείλονται στους πιστωτές. Παθητικό Liabilities Assets = + Καθαρά Θέση Equity 1-33
Η λογιστική Ισότητα Ενεργητικό Assets = Παθητικό Liabilities + Καθαρά Θέση Equity Assets Liabilities Equity Η Καθαρά θέση είναι η υπολειπόμενη απαίτηση του ιδιοκτήτη πάνω στο Ενεργητικό μιας επιχείρησης. 1-34
Η λογιστική Ισότητα Ενεργητικό Assets = Παθητικό Liabilities + Καθαρά Θέση Equity Assets Liabilities Equity Η απαίτηση του ιδιοκτήτη αυξάνει και μειώνται καθώς η επιχείρηση εμπλέκεται σε κερδοσκοπικές δραστηριότητες. Κεφάλαιο (Owner s Capital) Αναλήψεις (withdrawals) + Έσοδα (Revenues) - Έξοδα (Expenses) 1-35
Η λογιστική Ισότητα Ενεργητικό Assets Παθητικό Liabilities = + Καθαρά Θέση Equity Tα Έσοδα είναι οικονομικοί πόροι που κερδίζονται απο την παράδοση αγαθών ή υπηρεσιών στους πελάτες Κεφάλαιο (Owner s Capital) Αναλήψεις (withdrawals) + Έσοδα (Revenues) - Έξοδα (Expenses) 1-36
Η λογιστική Ισότητα Ενεργητικό Assets Παθητικό Liabilities = + Καθαρά Θέση Equity Τα έξοδα είνα το κόστος που συνδέεται με την πώληση αγαθών ή υπηρεσιών. Κεφάλαιο (Owner s Capital) Αναλήψεις (withdrawals) + Έσοδα (Revenues) - Έξοδα (Expenses) 1-37