ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΖΜΔΗΑ / Α ΛΥΚΔΗΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 10/02/2013 ΘΔΜΑ Α ΑΠΑΝΤΖΣΔΗΣ Γηα ηηο εξσηήζεηο Α.1 έσο Α.4 λα γξάςεηε ην γξάκκα πνπ αληηζηνηρεί ζηε ζσζηή απάληεζε δίπια ζηνλ αξηζκό ηεο εξώηεζεο. A.1 Πνηα από ηηο επόκελεο ελώζεηο είλαη νμύ; α. ΝΖ 3 β. ΚΟΖ γ. CO 2 δ. Ζ 2 SO 4 A.2 Σε πνηα πεξίπησζε ν ζίδεξνο (Fe) έρεη αξηζκό νμείδσζεο 3; α. FePO 4 β. Fe(NO 3 ) 2 γ. FeCl 2 δ. Fe A.3 H ζρεηηθή αηνκηθή κάδα ηνπ Al είλαη 27. Απηό ζεκαίλεη όηη ε κάδα ελόο αηόκνπ Αl είλαη: α. 27g β. 27 θνξέο κεγαιύηεξε από ηε κάδα ηνπ ελόο αηόκνπ 12 C γ. 27 θνξέο κεγαιύηεξε από ην 1/12 ηεο κάδαο ελόο αηόκνπ C δ. 27 θνξέο κεγαιύηεξε από ην 1/12 ηεο κάδαο ελόο αηόκνπ 12 C Α.4 Γηάιπκα ζεηηθνύ νμένο κπνξεί λα απνζεθεπηεί γηα κεγάιν ρξνληθό δηάζηεκα ζε δνρείν θαηαζθεπαζκέλν από: α. αινπκίλην (Al) β. ραιθό (Cu) γ. ζίδεξν (Fe) δ. ςεπδάξγπξν (Zn) A.5 Να ραξαθηεξίζεηε θάζε κία από ηηο επόκελεο πξνηάζεηο σο ζσζηή ή ιαλζαζκέλε. i. Έλα κόξην Ζ 2 Ο δπγίδεη 18 g.(λ) Ζ αληίδξαζε Br 2 + NaF δελ πξαγκαηνπνηείηαη.(σ) i Ζ έλσζε NaClO 3 νλνκάδεηαη ππεξρισξηθό λάηξην.(λ) iv. Με δεδνκέλν όηη ε ζρεηηθή αηνκηθή κάδα ηνπ λαηξίνπ είλαη 23, ηνπ θσζθόξνπ 31 θαη ηνπ νμπγόλνπ 16, ε ζρεηηθή κνξηαθή κάδα ηνπ Na 3 PO 4 είλαη 70.(Λ) v. Οη ζρεηηθέο αηνκηθέο κάδεο ησλ πεξηζζόηεξσλ ζηνηρείσλ είλαη αθέξαηνη αξηζκνί θαη έρνπλ κνλάδα κέηξεζεο ην 1 g.(λ) Σελίδα 1 από 5
ΘΔΜΑ Β B.1 Να ηζνζηαζκίζεηε ηηο ρεκηθέο εμηζώζεηο ησλ αθόινπζσλ αληηδξάζεσλ θαη λα νλνκάζεηε ηα αληηδξώληα θαη ηα πξντόληα ησλ παξαπάλσ αληηδξάζεσλ. i. Na 2 SO 4 + Ca(OH) 2 CaSO 4 +2NaOH P 2 O 5 + 3H 2 O 2H 3 PO 4 i 2NH 3 + H 2 SO 3 (NH 4 ) 2 SO 3 iv. 2Al(OH) 3 + 3MgSO 4 Al 2 (SO 4 ) 3 + 3Mg(OH) 2 i. Θεηηθό λάηξην + πδξνμείδην ηνπ αζβεζηίνπ ζεηηθό αζβέζηην + πδξνμείδην ηνπ λαηξίνπ Πεληνμείδην ηνπ θωζθόξνπ + λεξό θωζθνξηθό νμύ i Ακκωλία + ζεηώδεο νμύ ζεηώδεο ακκώλην iv. Υδξνμείδην ηνπ αξγηιίνπ + ζεηηθό καγλήζην ζεηηθό αξγίιην + πδξνμείδην ηνπ καγλεζίνπ B.2 Να παξαζθεπάζεηε ην άιαο CaSO 4 κε δύν δηαθνξεηηθέο αληηδξάζεηο εμνπδεηέξσζεο. Ca(OH) 2 + H 2 SO 4 CaSO 4 + 2H 2 O CaO + H 2 SO 4 CaSO 4 + H 2 O B.3 Να αληηζηνηρίζεηε ηηο ρεκηθέο εμηζώζεηο ησλ αληηδξάζεσλ ηεο ζηήιεο Α κε ηελ θαηεγνξία ζηελ νπνία αλήθνπλ ηεο ζηήιεο Β. ΣΤΖΛΖ Α ΣΤΖΛΖ Β i. Ζ 2 SO 4 + 2NaOH Na 2 SO 4 + 2H 2 O 1. Eμνπδεηέξσζε Ca + 2HCl CaCl 2 + H 2 i, iv, v i NaCl + AgNO 3 AgCl + NaNO 3 2. Γηπιή αληηθαηάζηαζε iv. SO 2 + 2NaOH Na 2 SO 3 + H 2 O iii, vii v. HClO 4 + NH 3 NH 4 ClO 4 3. Απιή αληηθαηάζηαζε vi. F 2 + 2HI 2HF + I 2 ii, vi, viii v Na 2 CO 3 + 2HCl 2NaCl + CO 2 + H 2 O vi 2Na + 2H 2 O 2NaOH + H 2 B.4 Να γξάςεηε ηελ θαηαζηαηηθή εμίζσζε ησλ ηδαληθώλ αεξίσλ, λα εμεγήζεηε πνην κέγεζνο είλαη ην θάζε ζύκβνιν θαη πνηα ε κνλάδα κέηξεζήο ηνπ. P V = n R T, όπνπ P: είλαη ε πίεζε πνπ αζθεί ην αέξην ζε atm V:o όγθνο ηνπ αεξίνπ ζε L n: ηα mol ηνπ αεξίνπ R: 0.082 atm L/ mol K, ε παγθόζκηα ζηαζεξά ηωλ αεξίωλ Τ: ε ζεξκνθξαζία ζε βαζκνύο Κelvin Σελίδα 2 από 5
B.5 Να ζπκπιεξώζεηε ηηο αθόινπζεο θξάζεηο: i. 1mol ρεκηθήο νπζίαο δπγίδεη.m r g πεξηέρεη N A..κόξηα θαη αλ είλαη αέξην θαηαιακβάλεη όγθν 22.4.L ζε STP.. ζπλζήθεο. ΘΔΜΑ Γ Σύκθσλα κε ηελ ππόζεζε Αvogadro ίζνη όγθνη αεξίσλ ζηηο ίδηεο. ζπλζήθεο πίεζεο.. θαη ζεξκνθξαζίαο πεξηέρνπλ ηνλ ίδην αξηζκό κνξίωλ.. i Σρεηηθή αηνκηθή κάδα Μr κηαο ρεκηθήο νπζίαο είλαη ν αξηζκόο πνπ δείρλεη πόζεο. θνξέο. είλαη κεγαιύηεξε ε κάδα ηνπ κνξίνπ. ηνπ ρεκηθνύ ζηνηρείνπ. ή ηεο ρεκηθήο έλωζεο.. από ην 1/12. ηεο κάδαο ηνπ αηόκνπ ηνπ άλζξαθα. 12. Γ.1 Να ζπκπιεξώζεηε ηηο αθόινπζεο ρεκηθέο εμηζώζεηο ησλ παξαθάησ αληηδξάζεσλ, εθόζνλ κπνξνύλ λα πξαγκαηνπνηεζνύλ: i. Εn + 2HCl ZnCl 2 + H 2 K 2 CO 3 + 2HBr 2KBr + CO 2 + H 2 O i Cu + HI X iv. 2K + 2H 2 O 2KOH + H 2 v. SO 3 + MgO MgSO 4 vi. HNO 3 + KOH KNO 3 + H 2 O v H 2 SO 4 + CaO CaSO 4 + H 2 O vi (NH 4 ) 2 SO 4 + Ca(OH) 2 CaSO 4 + 2NH 3 + 2H 2 O ix. HBr + NH 3 NH 4 Br x. Cl 2 + H 2 S 2HCl + S Γ.2 i. Να βξείηε ζηηο αθόινπζεο αληηδξάζεηο ηνπο ρεκηθνύο ηύπνπο ησλ Α έσο Μ. A: K 2 SO 4 Β: HCl Γ: CaSO 4 Γ: KOH Δ: CO 2 Ση: NH 3 Ε: NaCl Θ: H 2 O Κ: (NH 4 ) 2 CO 3 Λ: HBr Μ: K 2 CO 3 Σελίδα 3 από 5
Nα ηζνζηαζκίζεηε ηηο ρεκηθέο εμηζώζεηο ησλ αληηδξάζεσλ απηώλ: 1. KCl + H 2 SO 4 A + B 2KCl + H 2 SO 4 K 2 SO 4 + 2HCl 2. A + Ca(OH) 2 Γ + Γ K 2 SO 4 + Ca(OH) 2 CaSO 4 + 2KOH 3. Β + Να 2 CO 3 Z + Θ + Δ 2HCl + Na 2 CO 3 2NaCl +H 2 O + CO 2 4. Γ + (ΝΖ 4 ) 2 SO 4 A + Ση + Θ 2KOH + (NH 4 ) 2 SO 4 K 2 SO 4 + 2NH 3 + 2H 2 O 5. Ση + Ζ 2 CO 3 K 2NH 3 + H 2 CO 3 (NH 4 ) 2 CO 3 6. K + Λ ΝΖ 4 Βr + E + Θ (NH 4 ) 2 CO 3 + 2HBr 2NH 4 Br + CO 2 + H 2 O 7. Δ + Γ Μ + Θ CO 2 + 2KOH K 2 CO 3 + H 2 O 8. Μ + H 2 SO 4 Α + Δ + Θ K 2 CO 3 + H 2 SO 4 K 2 SO 4 + CO 2 + H 2 O ΘΔΜΑ Γ Γ.1 Έλα δνρείν πεξηέρεη 8.8 g δηνμεηδίνπ ηνπ άλζξαθα (CO 2 ). i. Πνηα είλαη ε ζρεηηθή κνξηαθή κάδα ηνπ δηνμεηδίνπ ηνπ άλζξαθα; Mr = 1 x 12 + 2 x 16 = 44 Πόζα mol δηνμεηδίνπ ηνπ άλζξαθα πεξηέρνληαη ζην δνρείν; n = m Mr n = 8.8 44 n = 0.2 mol i Πνηνο είλαη ν όγθνο ηνπ αεξίνπ ζε STP ζπλζήθεο; V = n Vm = 0.2 22.4 V = 4.48 L iv. Αλ ε ίδηα πνζόηεηα αεξίνπ δηαβηβαζηεί ζε δνρείν ζηαζεξνύ όγθνπ 2 L ζην νπνίν ε ζεξκνθξαζία είλαη 27 ν C, λα ππνινγίζεηε ηελ πίεζε πνπ ζα αζθεί ην αέξην ζην δνρείν. P V = n R T P = n R T V P = 0.2 0.082 (273 + 27) 2 P = 2.46 atm Σελίδα 4 από 5
v. Να ππνινγίζεηε ησλ αξηζκό ησλ κνξίσλ ηνπ δηνμεηδίνπ ηνπ άλζξαθα θαη ηνλ αξηζκό ησλ αηόκσλ άλζξαθα θαη νμπγόλνπ πνπ πεξηέρνληαη ζην δνρείν. 1 mol CO 2 N A κόξηα CO 2 Ν Α άηνκα C 2N A άηνκα Ο 0.2 mol CO 2 xκόξηαco 2 y άηνκα C zάηνκα Ο Από ηελ παξαπάλσ αλαινγία βξίζθνπκε: x = 0.2N A κόξηα CO 2 y = 0.2N A άηνκα C z = 0.4Ν Α άηνκα Ο Γίλνληαη νη ζρεηηθέο αηνκηθέο κάδεο Ar(C) = 12, Ar(O) = 16 θαη ε παγθόζκηα ζηαζεξά ησλ αεξίσλ R = 0.082 L atm / mol K. Γ.2 Μηα άγλσζηε έλσζε XH 3 δπγίδεη 6.8 g θαη θαηαιακβάλεη όγθν 8.96 L ζε STP ζπλζήθεο. i. Να ππνινγηζηεί ε ζρεηηθή κνξηαθή κάδα ηεο έλσζεο. n(xh 3 ) = m = V Mr 22.4 Mr = m 22.4 8.96 Mr = 17 Να ππνινγίζεηε ηε κάδα ηνπ H 2 S πνπ πεξηέρεη ηνλ ίδην αξηζκό αηόκσλ πδξνγόλνπ κε 2.24 L ηεο ΧΖ 3, κεηξεκέλα ζε STP ζπλζήθεο. 1 mol XH 3 22.4 L ζε STP ζπλζήθεο 3Ν Α άηνκα Ζ 2.24 L ζε STP ζπλζήθεο x άηνκα Ζ Από ηελ παξαπάλω αλαινγία βξίζθνπκε: x = 0.3N A άηνκα Ζ 1 mol H 2 S 2x1 + 1x 32 = 34 g 2Ν Α άηνκα Ζ y g 0.3N A άηνκα Ζ Από ηελ παξαπάλω αλαινγία βξίζθνπκε: y = 5.1 g άηνκα H 2 S Γίλνληαη νη ζρεηηθέο αηνκηθέο κάδεο Ar(H) =1 θαη Ar(S) =32. Σελίδα 5 από 5