ΣΙ ΕΙΝΑΙ ΤΣΗΜΑ Σύζηεκα είλαη ε αξκνληθή θαη ινγηθή ηνπνζέηεζε ησλ παηθηώλ ηεο νκάδαο κέζα ζηνλ αγσληζηηθό ρώξν, γηα λα βξίζθνληαη ζε ζηελή ζρέζε κεηαμύ ηνπο, κε ζθνπό ηελ ακπληηθή θαη επηζεηηθή ηζρπξνπνίεζε ηεο νκάδαο. Η επηινγή ηνπ ζπζηήκαηνο ζα πξέπεη λα εμαξηάηαη από θάπνηνπο παξάγνληεο όπσο ε θπζηθή θαηάζηαζε ησλ παηθηώλ, ε επηδεμηόηεηα θαη ε αηνκηθή ηαθηηθή ζπκπεξηθνξά, ν βαζκόο θαηαλόεζεο-ζπλεξγαζίαο θαη επηθνηλσλίαο ησλ παηθηώλ, ε ζσζηή θαηαλνκή ησλ ρώξσλ ηνπ γεπέδνπ γηα θάζε παίθηε, ε πξνεγνύκελε εκπεηξία ησλ παηθηώλ ζηελ εθαξκνγή ηνπ ζπζηήκαηνο θαη ε ειαζηηθόηεηα ηνπ ζπζηήκαηνο. Σο ύζηημα 4-3-2-1 Πποζδιοπιζμόρ ηυν κύπιυν ηακηικών ζηπαηηγικών ΕΠΙΘΕΗ Αποθςγή ανηιπάλος:η ελέξγεηα απνθπγήο ηνπ αληηπάινπ κε ηξέμηκν, είηε ζηνλ ειεπζέξην ρώξν είηε πξαγκαηνπνηώληαο κηα παξαπιαλεηηθή θίλεζε ώζηε λα δερζεί ηε κπάια. Επίθεζη απ όλη ηην ομάδα: κηα δπλακηθή, επηζεηηθή πξάμε ζηελ νπνία ζπκκεηέρεη κεγάινο αξηζκόο παηθηώλ ώζηε λα ρξεζηκνπνηήζνπλ όιν ην γήπεδν γηα λα δεκηνπξγήζνπλ θελνύο ρώξνπο (θαη ζηα πιάγηα θαη ζηελ ακπληηθή γξακκή ηνπ αληηπάινπ). Κίνηζη δίσυρ ηη μπάλα: Δεκηνπξγία ρώξνπ γηα ηνπο ζπκπαίθηεο κε ηξέμηκν ζηνλ ειεύζεξν ρώξν, κε παξαπιαλεηηθό ηξέμηκν θηι. Σπιγυνικό Παισνίδι: Παηρλίδη κε ζπκκεηνρή 3-4 παηθηώλ όπνπ 2-3 παίθηεο απηόκαηα δίλνπλ βνήζεηα ζηνλ θάηνρν ηεο κπάιαο εκπξόο ηνπ ή πίζσ ηνπ, δεμηά & αξηζηεξά. Παισνίδι καηοσήρ :δηαηήξεζε θαηνρήο ηεο κπάιαο κε κεηαθνξά ηνπ παηρληδηνύ από ηα αξηζηεξά ζηα δεμηά θαη αληίζηξνθα Αιιαγή ξπζκνύ :επηηάρπλζε ή επηβξάδπλζε ηνπ παηρληδηνύ (ε κεηαθνξά ηεο κπάιαο) κε ηε ρξήζε εμεηδηθεπκέλσλ ηερληθώλ θαη ηαθηηθώλ ελεξγεηώλ. Αλλαγή παισνιδιού: Αιιαγή ηεο πεξηνρήο παηρληδηνύ κε κεγάιε πάζα ζε άιιε Πιεπξά ηνπ γεπέδνπ ζηελ αληίζεηε θαηεύζπλζε από απηή πνπ παηδόηαλ κέρξη ηώξα. Παπαπλάνηζη ηος ανηιπάλος: Ο Παίθηεο κε ηε κπάια θαηεπζύλεηαη πξνο ηνλ αληίπαιν ώζηε λα ηνλ δειεάζεη λα θάλεη ηαθιηλ, κεηά ηνλ απνθεύγεη κε ηξίπια ή κε πάζα. Παισνίδι με ζηήπιξη :Η ελέξγεηα ζηελ νπνία αθνινπζνύκε ηνλ θάηνρν ηεο κπάιαο ώζηε λα ηνπ δώζνπκε έλα ζηήξηγκα.
Αλλαγέρ θέζηρ: Αιιαγέο ζέζεο ή δώλεο κε άιινπο παίθηεο. Παπαπλανηηικό ηπέξιμο: Τξέμηκν ζην ρώξν γηα λα δεκηνπξγήζνπκε ζύγρπζε ζηελ άκπλα, αιιά όρη κε ζηόρν λα δερζνύκε ηε κπάια(κε απηό ηνλ ηξόπν ζθόπηκα δεκηνπξγνύκε ρώξν γηα έλα ζπκπαίθηε καο). Τπέξιμο ονerlap : δεκηνπξγία αξηζκεηηθήο ππεξνρήο ζην άθξα κε ηξέμηκν πίζσ από ηε πιάηε ελόο ζπκπαίθηε (δεκηνπξγία θαηάζηαζεο 2 κε 1) Παίκτηρ piνot : ν παίθηεο πνπ ζπλήζσο Παίδεη κε πιάηε ζηελ αληίπαιε εζηία όηαλ δέρεηαη ηε κπάια θαη κεηά ηε κεηαβηβάδεη ζε παίθηεο πνπ ηνλ ζηεξίδνπλ. Πποζδιοπιζμόρ ηυν κύπιυν ηακηικών ζηπαηηγικών ΑΜΤΝΑ Μαπκάπιζμα: Η ακπληηθή δηάηαμε ρξεζηκνπνηείηαη από ηνπο παίθηεο ώζηε λα πξνιάβνπλ ηνπο αληηπάινπο ηνπο ε λα δηεθδηθήζνπλ ηε κπάια. Ππόβλετη: ακπληηθή Θέζε όπνπ ε ελέξγεηα ησλ αληηπάισλ έρεη πξνβιεθζεί θαη ε άκπλα ηνπνζεηείηαη ώζηε λα αληαπνθξηζεί ζε απηή. Επαλάθηεζε ησλ ζέζεσλ: Μεηά από κηα επηζεηηθή πξάμε όιε ε νκάδα ή θάζε παίθηεο αηνκηθά επηζηξέθνπλ ζηηο αξρηθέο ακπληηθέο ζέζεηο. «Κλείζιμο» σώπυν: αθήλνπκε όζν ην δπλαηόλ ιηγόηεξν ρώξν αλάκεζα ζηηο γξακκέο κε επηζηξνθή όισλ ησλ παηθηώλ. Παπάλληλη Κίνηζη: Κίλεζε όιε ηεο νκάδαο ή κηαο γξακκήο ζην πιάηνο ηνπ γεπέδνπ αιιά παξακέλεη ζπκπαγήο Φπαγή: ηεο πεξηνρήο δπλακηθή ηνπνζέηεζε παηθηώλ ζε απηή ηε πεξηνρή γηα λα ηελ «θξάμνπκε» Πίεζη: εκπνδίδνπκε ή πεξηθπθιώλνπκε ηνπο αληηπάινπο γηα λα επαλαθηήζνπκε ηελ θαηνρή ηεο κπάιαο. Πίεζη ζηην επίθεζη Πίεζη ζηην άμςνα: νη δώλεο δξάζεο όπνπ νη παίθηεο αζθνύλ πίεζε. Αμοιβαία κάλςτη: ε ηνπνζέηεζε ησλ παηθηώλ ζην γήπεδν ώζηε λα βνεζνύλ ηνπο ζπκπαίθηεο ηνπο. Κάζε παίθηεο θαιύπηεηαη από άιινλ Πςπαμιδική αμςνηική διάηαξη: Τξηγσληθή ακπληηθή δηάηαμε γηα αληηκεηώπηζε ηνπ θάηνρνπ ηεο κπάιαο Επίπεδο διάηαξηρ: Επίπεδε ή δηαγώληα Θέζε θάιπςεο ζε ζπλάξηεζε κε ην πνπ βξίζθεηαη ε κπάια, ρξεζηκνπνηείηαη από ηνπο ακπληηθνύο ή ηνπο παίθηεο ηνπ Κέληξνπ. Ανηιμεηώπιζη ηος ανηιπάλος: θίλεζε απ επζείαο ζηνλ θάηνρν ηεο κπάιαο κε πξνζπάζεηα αλαραηηίζνπκε ηελ ελέξγεηά ηνπ, αλαγθάδνληαο ηνλ λα παίμεη ηε κπάια ή λα ηνλ θαηεπζύλνπκε ζε κηα πεξηνρή πνπ ζα βνεζήζεη ηελ άκπλα λα νξγαλσζεί. Σάκλιν: Μνλνκαρία κε πξνζπάζεηα λα απνζπάζνπκε ηε κπάια από ηνλ αληίπαιν.
Η ΘΕΗ ΣΟΤ ΚΑΘΕ ΠΑΙΚΣΗ ΚΕΝΣΡΙΚΟΙ ΑΜΤΝΣΙΚΟΙ Οη θεληξηθνί ακπληηθνί πξέπεη λα δηαζέηνπλ θαιή νπηηθή ηνπ γεπέδνπ, λα παίδνπλ ηε κπάια κε αθξίβεηα θαη ηαρύηεηα, λα επεκβαίλνπλ έγθαηξα όηαλ ππάξρεη θίλδπλνο, λα θαιύπηνπλ ηνπο θελνύο ρώξνπο, λα πξνβιέπνπλ ηηο θάζεηο θαη θπζηθά λα κπνξνύλ λα καξθάξνπλ ηνλ αληίπαιν επηζεηηθό ζηνλ αέξα ή ζην 1 κε 1, κε ή ρσξίο ηελ κπάια. ΠΛΑΓΙΟΙ ΑΜΤΝΣΙΚΟΙ Σηεξίδνπλ αληίζηνηρα ηνπο θεληξηθνύο ακπληηθνύο ζηε δόκεζε ηεο άκπλαο. Καη βξίζθνληαη ζε ινγηθή απόζηαζε κέηξσλ απν ηνπο θεληξηθνύο ακπληηθνύο. Πξέπεη λα γλσξίδνπλ πόηε λα απνκαθξύλνληαηη γηα λα δερηνύλ πάζα θαη πόηε λα πξνσζνύληαη κε ηελ κπάια όηαλ απηό είλαη σθέιηκν από άπνςε ηαθηηθήο. Σηηο ακπληηθέο θάζεηο πξέπεη λα είλαη ηθαλνί ζην καλ ηνπ καλ θαη λα δηαθξίλνπλ πόηε είλαη ε θαηάιιειε ρξνληθή ζηηγκή πνπ πξέπεη λα βγνύλ ζηελ επίζεζε ή λα θξαηήζνπλ ηε ζέζε ηνπο.θα πξέπεη λα θαιύπηνπλ πάληα ηνλ ακπληηθό πνπ καξθάξνπλ απν κέζα πξνο ηα έμσ,νύησο ώζηε ζε πεξίπησζε πνπ ηνπο μεθύγεη,ν αληίπαινο λα μεθύγεη πξνο ηα έμσ θαη όρη πξνο ηελ κεγάιε πεξηνρή.. ΚΕΝΣΡΙΚΟ ΑΜΤΝΣΙΚΟ ΜΕΟ Ο παίθηεο απηόο ζα πξέπεη λα δηαζέηεη ηαρύηεηα θαη θαιή ηερληθή θαη ηαθηηθή θαηάξηηζε. Γίλεηαη ν πέκπηνο ακπληηθόο όηαλ ε κπάια θαηεβαίλεη από ηνπο αληηπάινπο ζηελ πεξηνρή πνπ εθείλνο θαιύπηεη. Πξέπεη λα είλαη
ζε ζέζε λα θηλείηαη θαη λα θαιύπηεη πιεπξηθά ηνπο ζπκπαίθηεο ηνπ θαη αμηνπνηώληαο ηνπο έηζη ζηνλ επηζεηηθό ηνκέα πεξηζζόηεξν γηα ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο ζηε δηείζδπζε ρσξίο κπάια ή ζηελ ηερληθή ηθαλόηεηα ηεο ληξίκπιαο. ΔΕΞΙΟ-ΑΡΙΣΕΡΟ ΑΜΤΝΣΙΚΟ ΜΕΟ Παίθηεο πνπ πξέπεη λα έρνπλ θαιή αληνρή, θαιή ηερληθή θαηάξηηζε θαη αίζζεζε ηνπ ρώξνπ. Σηα ακπληηθά ηνπο θαζήθνληα πξέπεη λα ζπλεξγάδνληαη πνιύ θαιά κε ηνλ πιάγην κπαθ ηεο πηέξπγάο ηνπο θαη λα αιιεινθαιύπηνληαη θιείλνληαο ηνπο θελνύο ρώξνπο. Θα πξέπεη λα είλαη ηθαλνί ζηηο αιιαγέο παηρληδηνύ, ζηε κεγάιε πάζα θαη λα εθκεηαιιεύνληαη ηηο θηλήζεηο ησλ επηζεηηθώλ ηεο νκάδαο. ΔΕΞΙΟ-ΑΡΙΣΕΡΟ ΜΕΟΕΠΙΘΕΣΙΚΟ Οη κεζνεπηζεηηθνί παίθηεο ζηηο ακπληηθέο θάζεηο πξέπεη λα κπνξνύλ λα θαιύπηνπλ κεγαιύηεξν ρώξν, όηαλ ε ηαθηηθή ην απαηηεί, έηζη ώζηε λα θαιύπηνπλ ηνπο θνληηλνύο ηνπο ζπκπαίθηεο ηνπο. Καηά ηελ επίζεζε, ζα πξέπεη λα είλαη ηθαλνί ζηελ ληξίκπια, ζηηο ζέληξεο, ζηηο θάζεηεο πάζεο θαη λα παίξλνπλ πξσηνβνπιίεο γηα λα δεκηνπξγνύληαη ζπλδπαζκνί κε ηνπο ζπκπαίθηεο ηνπο. ΕΠΙΘΕΣΙΚΟ Η ηαρύηεηα, ε θάιπςε ηεο κπάιαο, ε αθξίβεηα ηεο πάζαο θαη ε ηθαλόηεηα ζθνξαξίζκαηνο δηαθξίλνπλ απηόλ ηνλ παίρηε. Πξέπεη λα είλαη ζε ζέζε λα δηαηεξήζεη ηε κπάια κε ηελ πιάηε ζην ηέξκα θαη δερόκελνο πίεζε από ηνλ αληίπαιν λα είλαη ζε ζέζε λα ρξεζηκνπνηήζεη ηνπο κεζνεπηζεηηθνύο ή ηνπο κέζνπο.επίζεο πξέπεη λα είλαη θαιόο ζην 1-ελαληίνλ-1 κέρξη ην ζνπη ζην ηέξκα. Πξέπεη κε ηηο θηλήζεηο ηνπ λα δεκηνπξγεί ηνπο θαηάιιεινπο θελνύο ρώξνπο γηα ηνλ αξηζηεξό θαη ηνλ δεμηό κεζνεπηζεηηθό
Δομή ηηρ Επιθεηικήρ Διάηαξηρ: ηην ππώηη εικόνα βιέπνπκε ηνλ ρώξν επζύλεο ηνπ θάζε πνδνζθαηξηζηή πνπ νξίδεηαη κε δηαδξόκνπο θαη ηνλ θύξην ρώξν επζύλεο αλάινγα κε ηελ ζέζε ηνπ ζηελ επηζεηηθή ιεηηνπξγία. ηην δεύηεπη εικόνα βιέπνπκε ηηο ζέζεηο ησλ παηθηώλ όηαλ ζέινπκε λα αλαπηπρζνύκε. Γηα λα ιεηηνπξγνύλ ζσζηά ηα επηζεηηθά ηξίγσλα ζα πξέπεη νη παίρηεο λα κελ αθήλνπλ κεγάια θελά κεηαμύ ηνπο. Τν ζύζηεκα κεηαηξέπεηαη 4-3-3 θαη έηζη έρνπκε πιάηνο θαη ζηελ επίζεζε. Η δηαθνξά ηνπ ζπζηήκαηνο 4-3-2-1 απν ην ζύζηεκα 4-2-3-1 είλαη απιά ε κεηαηόπηζε ελόο ακπληηθνύ κέζνπ σο κεζνεπηζεηηθνύ. Αλάινγα ηνλ ζρεκαηηζκό ηεο αληίπαιεο νκάδαο κε ιίκπεξν ή άκπλα δώλεο ε επηζεηηθή ηξηπιέηα κπνξεί λα πξνζαξκόδεηαη αλάινγα κε ηελ πεξίπησζε
Η Δομή ηηρ Αμςνηικήρ Διάηαξηρ: ηην ππώηη εικόνα βιέπνπκε ηνλ ρώξν επζύλεο ηνπ θάζε πνδνζθαηξηζηή πνπ νξίδεηαη κε δηαδξόκνπο θαη ηνλ θύξην ρώξν επζύλεο αλάινγα κε ηελ ζέζε ηνπ ζηελ ακπληηθή ιεηηνπξγία. ηην δεύηεπη εικόνα βιέπνπκε ηηο ζέζεηο ησλ παηθηώλ όηαλ δελ έρνπκε ηελ κπάια. Γηα λα ιεηηνπξγνύλ ζσζηά ηα ακπληηθά ηξίγσλα ζα πξέπεη νη παίρηεο θαη λα κελ αθήλνπλ κεγάια θελά κεηαμύ ηνπο θαη νη κεζνεπηζεηηθνί λα θαιύπηνπλ ηηο πιεπξέο δίλνληαο ζηήξημε ζηνπο αθξαίνπο ακπληηθνύο κέζνπο αληίζηνηρα. Τν ζύζηεκα κεηαηξέπεηαη 4-5-1 θαη έηζη έρνπκε πιάηνο θαη βάζνο ζηελ άκπλα.σε απηήλ ηελ δηάηαμε έρνπκε εληζρπκέλν θέληξν κε απνηέιεζκα λα αλαγθάδνπκε ηνλ αληίπαιν λα παίμεη απν ηα πιάγηα.
Σην παξαπάλσ ζρήκα βιέπνπκε κηα δνκή ηεο δηάηαμεο γηα ην ζύζηεκα 4-3-2-1. Έλα ζύζηεκα ην νπνίν αλ ν θάζε παίρηεο γλσξίδεη θαη κπνξεί λα εθπιεξώζεη ηηο απαηηήζεηο ηεο ζέζεο ηνπ είλαη επηηπρήο. Σηελ δηάηαμε απηή ζα κπνξνύζακε λα πνύκε πσο νη παίρηεο θιεηδηά είλαη νη παίθηεο ηνπ άμνλα θαη εηδηθά ν θεληξηθόο ακπληηθόο ραθ θαη ν επηζεηηθόο Ο ακπληηθόο ραθ πξέπεη λα είλαη θαιόο ζηελ πίεζε ηνπ αληηπάινπ, ζηνλ ρεηξηζκό ηεο κπάιαο, αθξηβήο ζηηο πάζεο ηνπ θαη ζηελ θαζνδήγεζε ηεο νκάδαο. Πξέπεη επίζεο λα είλαη θαιόο θεθαινζθαηξηζηήο. Χαξαθηεξηζηηθά γλσξίζκαηα ηνπ θαινύ επηζεηηθνύ είλαη ε ηαρύηεηα, ε θάιπςε ηεο κπάιαο, ε αθξίβεηα ηεο πάζαο θαη ε ηθαλόηεηα κεγάιεο δηάξθεηαο απόδνζεο. Πξέπεη λα είλαη ζε ζέζε λα δηαηεξήζεη ηε κπάια κε ηελ πιάηε ζην ηέξκα θαη δερόκελνο πίεζε από ηνλ αληίπαιν λα είλαη ηθαλόο ζην 1-ελαληίνλ-1 κέρξη ην ζνπη ζην ηέξκα. Πξέπεη κε ηηο θηλήζεηο ηνπ λα δεκηνπξγεί ηνπο θαηάιιεινπο θελνύο ρώξνπο γηα ηνλ αξηζηεξό θαη ηνλ δεμηό κεζνεπηζεηηθό. Σε γεληθέο γξακκέο ηώξα, ε δώλε ησλ πέληε θεληξηθώλ παηρηώλ κεηά ηελ αλάθηεζε ηεο κπάιαο ζα πξέπεη λα θηλεζεί πνιύ γξήγνξα ζηελ αληεπίζεζε θαη ζηνπο ππάξρνληεο θελνύο ρώξνπο. Η ζπκπεξηθνξά ησλ ακπληηθώλ παηρηώλ ζηελ άκπλα δώλεο δελ δηαθέξεη απν απηή ησλ άιισλ ζπζηεκάησλ.