11 0 ΓΕΛ ΠΑΤΡΑΣ Σχ. Έτος 2013-14 Τμήμα Α 3 Ερευνητική Εργασία ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΨΥΧΑΓΩΓΙΑ ΣΤΟΥΣ ΕΦΗΒΟΥΣ 1
1) Κριτήρια επιλογής του θέματος έντονο ενδιαφέρον για το θέμα Πιθανή χρησιμότητα των πληροφοριών στο μέλλον Να διαπιστώσουμε αν όντως ο αθλητισμός συμβάλλει στην ψυχαγωγία του εφήβου. 2) Τίτλος της έρευνας Γενικός τίτλος: Αθλητισμός και εφηβεία Ειδικός τίτλος: Αθλητισμός και ψυχαγωγία στους εφήβους 3) Παρουσίαση του θέματος Το θέμα που επιλέχθηκε, επιλέχθηκε με σκοπό να διαπιστώσουμε εάν συνδυάζεται ο αθλητισμός με την ψυχαγωγία. Αυτό έγινε διότι ηλικιακά ανήκουμε στην εφηβεία και η ψυχαγωγία μέσω του αθλητισμού είναι ένα από τα βασικότερα στοιχεία της ανθρώπινης πνευματικής, συναισθηματικής και ψυχολογικής ισορροπίας, πολύ δε περισσότερο για τους έφηβους. Ένα σημείο στ οποίο πρέπει να εστιάσουμε την προσοχή μας, είναι ο διαχωρισμός μεταξύ αθλητισμού και πρωταθλητισμού διότι στη περίπτωση του πρωταθλητισμού η ψυχαγωγία και μάλιστα στους εφήβους περνά σε δεύτερη μοίρα, με ότι αυτό συνεπάγεται. 4) Σκοπός της έρευνας Σκοπός αυτής της έρευνας είναι η σχετική ενημέρωση του αναγνώστη για την σχέση του αθλητισμού και της ψυχαγωγίας με τον έφηβο. Στη συνέχεια θα μπορέσουμε να αντιληφθούμε τον τρόπο ζωής ενός εφήβου αθλητή και να ταυτιστούμε με τον τρόπο σκέψης και τα συναισθήματα του. Ακόμα, μέσω αυτής της εργασίας θα μάθουμε και οι ίδιοι καινούργια πράγματα σχετικά με το θέμα. Τέλος, θα εξοικειωθούμε στην διαδικασία δημιουργίας μιας ερευνητικής εργασίας (επιλογή στοιχείων, ανάλυση, σύνθεση, παρουσίαση, συνεργασία κ.λπ.). 5) Εισαγωγή στο θέμα Α. Ιστορική αναδρομή Από τα αρχαιότερα χρόνια μέχρι σήμερα, ο αθλητισμός αποτελεί σημαντικό κομμάτι της καθημερινότητας του εφήβου. Στην αρχαία Σπάρτη η σωματική άσκηση ήταν το σπουδαιότερο στοιχείο στην εκπαίδευση των νέων. Οι Σπαρτιάτες και των δυο φύλων γυμνάζονταν καθημερινά για να διατηρούν το σώμα τους δυνατό και υγιές. Σε αντίθεση με τη Σπάρτη, στην Αθήνα η αγωγή σήμαινε την αρμονική ανάπτυξη σώματος και πνεύματος. Και αυτό διότι πίστευαν ότι η υγεία του σώματος πρέπει να συμβαδίζει με την πνευματική υγεία. «Νους υγιής εν σώματι υγιεί», όπως έλεγαν. Ο αθλητισμός εκτός από τον Ελληνικό, ήταν κομμάτι και των άλλων αρχαίων πολιτισμών. Στις σπηλιές Lascaux της Γαλλίας βρέθηκαν ζωγραφιές που απεικονίζουν την πάλη (γύρω στα 17.300 χρόνια πριν). Σύμφωνα με μνημεία των Φαραώ, στην Αίγυπτο, βρίσκουμε ένα μεγάλο αριθμό αθλημάτων όπως η πάλη, η άρση βαρών, άλμα εις μήκος, κολύμβηση, ψάρεμα, σκοποβολή και διάφορα αθλήματα με μπάλες. (2000 π. Χ) 2
Β. Εισαγωγή στο θέμα: Ένα φωτεινό παραθυράκι διαφυγής για ένα νέο ανάμεσα σε πολλά είναι ο αθλητισμός. Σε μικρή ηλικία ξεκινά σαν παιχνίδι, αυτό οξύνει το πνεύμα του, αυξάνει τη δημιουργικότητά του και ακολούθως το δημιουργικό του εγωισμό. Καθώς το παιδί μεγαλώνει δέχεται όλο και περισσότερες επιδράσεις στο χαρακτήρα του από τον αθλητισμό, αναπτύσσει το αίσθημα της συνεργασίας και της συλλογικότητας, ενώ παράλληλα μαθαίνει να σέβεται το συμπαίχτη του αλλά και τον αντίπαλό του. Υιοθετεί την ευγενή άμιλλα μένοντας συγκροτημένος στη χαρά της νίκης και αποδέχεται την ήττα σαν κίνητρο βελτίωσης και αυτοκριτικής. Αναπτύσσονται διάφορες αξίες όπως η πειθαρχεία, ο αυτοέλεγχος, και η αυτοσυγκέντρωση. Σιγά-σιγά ο νέος αρχίζει να αντιλαμβάνεται και να κατακτά αξίες ζωής όπως η υπομονή και η επιμονή, ο κόπος και η ανταμοιβή, η χαρά και η λύπη, καθιστώντας την κοινωνικοποίησή του πιο ομαλή. Επιπλέον, μαθαίνει να θέτει στόχους υψηλούς και να κατακτά μέρος αυτών, ενώ παράλληλα αποφεύγει με δική του κρίση τις κακές επιρροές και τις καταχρήσεις που λυμαίνονται τους εφήβους. Ένας αθλητής παραμένει αθλητής και εκτός του αγωνιστικού χώρου. Αυτό τον καθιστά καλύτερο άνθρωπο με σφαιρική μόρφωση και παιδεία, καλύτερο μαθητή, εργαζόμενο, φίλαθλο, έναν άνθρωπο που σέβεται τους γύρω του και πάνω απ όλα τον εαυτό του. Ο αθλητισμός προβάλλει πρότυπα βίου και συμπεριφοράς ενώ ταυτόχρονα διαμορφώνει στάσεις και αντιλήψεις ως προς το σώμα προσθέτοντας ένα σοβαρό στοιχείο για την κοινωνική ολοκλήρωση του ατόμου και της κοινωνικής συνοχής. «νους υγιής εν σώματι υγιεί» Γ) Ερευνητικά ερωτήματα: Κατά την διάρκεια συγκέντρωσης στοιχείων για την εργασία, προέκυψαν διάφορα ερωτήματα. Μερικά απ αυτά με τον τίτλο ερευνητικά ερωτήματα παρουσιάζονται παρακάτω: Πώς συνδέεται ο αθλητισμός με την ψυχαγωγία; Τι συνέπειες έχει ο αθλητισμός στον έφηβο; Ποια είναι η εξέλιξη του αθλητισμού; Πώς συνδέονται τα ταξίδια και ο αθλητισμός; Πώς βοηθάει ο αθλητισμός στην κοινωνικοποίηση του εφήβου; Γιατί θεωρείται ψυχαγωγία ο αθλητισμός; Γιατί προσφέρει διασκέδαση; Είναι σημαντικό για τον αθλητισμό να είναι φορέας κοινωνικοποίησης και διασκέδασης; Τι προσφέρουν οι αγώνες στους έφηβους αθλητές; Τι συναισθήματα μπορεί να προκαλέσει ο αθλητισμός; Όλα τα είδη ου αθλητισμού προσφέρουν ψυχαγωγία στο άτομο; 6) Ανάγκες που εξυπηρετεί η έρευνα Να συνειδητοποιήσουν οι άνθρωποι τα τεράστια οικονομικά συμφέροντα που πηγάζουν από τον αθλητισμό. Να κοινωνικοποιήσει τους ανθρώπους με το να συγκεντρώνονται σε κοινούς χώρους για παρακολούθηση αγώνων. Να αξιολογήσει και να μελετήσει τα συναισθήματα αγωνίας, χαράς, λύπης, κ.λπ., που αναπτύσσονται στον αθλητισμό. 3
Να ξεχωρίζει ο αθλητής τα καθαρά «αθλητικά προϊόντα» από τα «φάρμακα» Να επιτευχθεί εξοικείωση με την ιδέα του αθλητισμού. 8) Περιορισμοί- Περιγραφή όρων Η έρευνά μας υπόκειται σε μερικούς περιορισμούς. Συγκεκριμένα: Αναφέρεται σε άτομα από 11-19 ετών Αναφέρεται στον αθλητισμός και στην ψυχαγωγία σε Πανευρωπαϊκό επίπεδο και στα τελευταία 10 χρόνια 9) Αξιοπιστία έρευνας Η ερευνά μας είναι αξιόπιστη γιατί βρήκαμε πληροφορίες από αξιόπιστα site των οποίων οι πληροφορίες συμπίπτουν. Επιπλέον, βασιστήκαμε σε ειλικρινείς απαντήσεις ενηλίκων οι οποίοι θέλουν μας βοηθήσουν. 10) Διαδικασίες και δραστηριότητες που χρησιμοποιήθηκαν Μέσω του ερωτηματολογίου πήραμε πληροφορίες από ενήλικα (κηδεμόνες) και ανήλικα (μαθητές) άτομα σε σχέση με τον αθλητισμό στη ζωή του εφήβου. Επιπλέον αναζητήσαμε στο διαδίκτυο και βρήκαμε στοιχεία στα οποία βασιστήκαμε για την έρευνα μας. Τέλος μία άλλη πηγή πληροφόρησης ήταν τα διάφορα ντοκιμαντέρ που παρακολουθήσαμε σχετικά με το θέμα στην τηλεόραση). 11) Ερωτηματολόγιο, γραφήματα, πίνακες, στατιστική ανάλυση, σχόλια και συμπεράσματα Στο παρόν στάδιο δημιουργήθηκε ένα ερωτηματολόγιο από τους μαθητές της τάξης στο οποίο απάντησαν οι μαθητές και ένας εκ των δύο κηδεμόνων τους (για να υπάρχει αναλογία 1:1 στις απαντήσεις μεταξύ ενηλίκων και ανηλίκων). Οι επιλογές στις απαντήσεις που είχαν οι ερωτούμενοι ήσαν πέντε (πολύ, αρκετά, μέτρια, λίγο και καθόλου). Ακολούθησαν γραφήματα, πίνακες, στατιστική ανάλυση, σχόλια και τέλος συμπεράσματα, για να παρατηρήσουμε τυχόν αποκλίσεις ή συγκλίσεις μεταξύ των απαντήσεων που δόθηκαν από τους μαθητές και από τους κηδεμόνες, και ν αξιολογηθούν ανάλογα. Τα δε αποτελέσματα καταγράφονται παρακάτω. Πόσο πιστεύετε ότι στις μέρες μας η αντιμετώπιση του αθλητισμού διαφέρει στα δύο φύλα; Πόσο πιστεύετε ότι στις μέρες μας η αντιμετώπιση του αθλητισμού διαφέρει από ηλικία σε ηλικία; Πόσο πιστεύετε ότι ο αθλητισμός είναι σημαντικός στη ζωή του εφήβου; Πόσο βοηθάει ο αθλητισμός στη διαμόρφωση του χαρακτήρα και στην κοινωνικοποίηση του εφήβου; Πόσο κατά τη γνώμη σας συνδέεται ο αθλητισμός με την ψυχαγωγία; 4
1) Πόσο πιστεύετε ότι στις μέρες μας η αντιμετώπιση του αθλητισμού διαφέρει στα δύο φύλα; μαθητής κηδεμών πολύ 0 0 αρκετά 6 8 μέτρια 6 5 λίγο 5 6 καθόλου 4 2 Σχόλια: Παρατηρείται ότι υπάρχει ταύτιση των αποτελεσμάτων μεταξύ γονιών και μαθητών. Αυτό συμβαίνει λόγω ισότητας των δύο φύλων και της υπερπροσφοράς των αθλημάτων που προσφέρεται στις μέρες μας. Οι όποιες μικρές διαφορές προκύπτουν κυρίως επειδή τα αγόρια έχουν διαφορετικές προτιμήσεις από τα κορίτσια σχετικά με τα αθλήματα που επιλέγουν. Συμπεράσματα: Όπως προκύπτει από τις απαντήσεις, η αντιμετώπιση του αθλητισμού δεν διαφέρει στα δύο φύλα 5
2) Πόσο πιστεύετε ότι στις μέρες μας η αντιμετώπιση του αθλητισμού διαφέρει από ηλικία σε ηλικία; μαθητής κηδεμών πολύ 4 4 αρκετά 7 9 μέτρια 7 6 λίγο 3 2 καθόλου 0 0 Σχόλια: Παρατηρείται μεγάλη διασπορά απόψεων και μία ομαλή κατανομή θα λέγαμε τόσο στις απαντήσεις των κηδεμόνων όσο και στων μαθητών. Επίσης παρατηρείται μια μικρή συγκέντρωση στο αρκετά. Αυτό συμβαίνει γιατί ο άνθρωπος όσο μεγαλώνει αρχίζει να απομακρύνεται από την ιδέα του αθλητισμού με αποτέλεσμα να αλλάζει και η αντιμετώπιση του προς αυτόν. Συμπεράσματα: Όπως προκύπτει από τις απαντήσεις, η αντιμετώπιση του αθλητισμού διαφέρει από ηλικία σε ηλικία; 6
3) Πόσο πιστεύετε ότι ο αθλητισμός είναι σημαντικός στη ζωή του εφήβου; μαθητής κηδεμών πολύ 12 14 αρκετά 7 7 μέτρια 2 0 λίγο 0 0 καθόλου 0 0 Σχόλια: Παρατηρείται ότι υπάρχει αρκετά μεγάλη συγκέντρωση ψήφων στο πολύ και το αρκετά με παρόμοιο ποσοστό ψήφων μεταξύ γονέων (100%) και μαθητών (95%). Αυτό οφείλεται κυρίως στην παιδεία και την εμπειρία μας γιατί έχουμε μεγαλώσει με την ιδέα ότι ο αθλητισμός είναι πολύ σημαντικός στην ζωή μας. Συμπεράσματα: Όπως προκύπτει από τις απαντήσεις, ο αθλητισμός είναι σημαντικός στη ζωή του εφήβου 7
4) Πόσο βοηθάει ο αθλητισμός στη διαμόρφωση του χαρακτήρα και στην κοινωνικοποίηση του εφήβου; μαθητής κηδεμών πολύ 7 12 αρκετά 8 6 μέτρια 3 2 λίγο 3 1 καθόλου 0 0 Σχόλια: Οι περισσότεροι ψήφοι υπάρχουν όπως αναμενόταν στο πολύ (57%) για τους κηδεμόνες και (33%) για τους μαθητές και στο αρκετά (28%) για τους κηδεμόνες και (38%) για τους μαθητές. Αυτό οφείλεται στην μεγαλύτερη εμπειρία που έχουν οι κηδεμόνες έναντι των μαθητών σε θέματα διαμόρφωσης του χαρακτήρα μέσω του αθλητισμού. Αυτό επίσης που αποτελεί έκπληξη είναι τα ποσοστά στις επιλογές μέτρια και καθόλου τόσο στους κηδεμόνες (14%) όσο και στους μαθητές (26%). Εδώ πάλι λόγω γνώσεων και εμπειριών τα ποσοστά είναι υπέρ των κηδεμόνων. Συμπεράσματα: Όπως προκύπτει από τις απαντήσεις, ο αθλητισμός βοηθάει στη διαμόρφωση του χαρακτήρα και στην κοινωνικοποίηση του εφήβου. 8
5) Πόσο κατά την γνώμη σας συνδέεται ο αθλητισμός με την ψυχαγωγία; μαθητής κηδεμών πολύ 3 3 αρκετά 16 15 μέτρια 2 3 λίγο 0 0 καθόλου 0 0 Σχόλια: Παρατηρείται μια μεγάλη συγκέντρωση ψήφων στο αρκετά ενώ οι ψήφοι στις άλλες επιλογές είναι ελάχιστες έως μηδαμινές. Αυτό οφείλεται στο ότι ο άνθρωπος από την μικρή του ηλικία και σε όλη τη διάρκεια της ζωής του χρησιμοποιεί τον αθλητισμό για να εκτονωθεί και να διασκεδάσει. Έτσι μαθητές και κηδεμόνες συμφωνούν και καταλήγουν στο αρκετά. Συμπεράσματα: Όπως προκύπτει από τις απαντήσεις, ο αθλητισμός συνδέεται με την ψυχαγωγία σε πολύ μεγάλο βαθμό (κηδεμόνες - 100%, μαθητές - 90%) και σε όλες τις ηλικίες. 9
12) Προτάσεις για συμπληρωματική έρευνα: Παρακάτω προτείνονται κάποια θέματα σχετικά με το δικό μας, για συμπληρωματική έρευνα Αθλητισμός και ψυχαγωγία σε διάφορες ηλικίες Αθλητισμός και ψυχαγωγία σε διάφορες χρονικές περιόδους Αθλητισμός και ψυχαγωγία σε διάφορες χώρες Επιδράσεις του αθλητισμού στον έφηβο 13) Επίλογος Αθλητισμός είναι η συστηματική σωματική καλλιέργεια και δράση με συγκεκριμένο τρόπο. Παράλληλα είναι ένας κοινωνικός θεσμός ο οποίος αντικατοπτρίζει τη δεδομένη κοινωνία και τον πολιτισμό της. Επιδρά θετικά στην προσωπικότητα του παιδιού, αφού του διδάσκει την αυτοπειθαρχία, την ομαδικότητα, την συνεργασία. Μέσα από διάφορες ερωτήσεις σε γονείς και μαθητές βγάλαμε το συμπέρασμα ότι ο αθλητισμός συνδέεται άμεσα με την ψυχαγωγία και την ζωή του εφήβου, ενώ σημειώθηκε ότι ακόμα και σήμερα δεν υπάρχουν ουσιαστικές διαφορές στην αντιμετώπιση του από τα δύο φύλα και από τις διάφορες ηλικίες. 14) Βιβλιογραφία http://athletbdimoskopisi.blogspot.gr/ wikipedia.org/wiki/αθλητισμός#.ce.99.cf.83.cf.84.ce.bf.cf.81.ce.b9.ce.ba.ce.ae_. CE.B1.CE.BD.CE.B1.CE.B4.CF.81.CE.BF.CE.BC.CE.AE http://www.pame.gr/paidi/psixologia/athlitismos-kai-paidi.html http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/dsgym-c108/378/2517,9725/ http://www.livepedia.gr/index.php/%ce%91%ce%b8%ce%bb%ce%b7%cf%84%ce %B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82 http://en.wikipedia.org/wiki/history_of_sport http://ente-8.blogspot.gr/2012/03/blog-post.html http://eoniaellhnikhpisti.blogspot.gr/2011/01/blog-post_7274.html http://webzone.itc.auth.gr:40001/userfiles/file/simiosis%20mathimatos%20atlitismos%20 Anapsicis_470.pdf 10
Την εργασία αυτή εκπόνησαν οι μαθήτριες : Δρακοπούλου Θεοδώρα Λιακοπούλου Αγγελική και Υπεύθυνος Καθηγητής Αποστολόπουλος Κωνσταντίνος Δρ Μηχανολόγος Μηχανικός ΠΕ 12 04 11
12