Αλενδρονάτθ: Η κφρια επιλογι κατά τθν ζναρξθ ι τθν αλλαγι κεραπείασ ςτθν οςτεοπόρωςθ. Αλζξιοσ Ηλιόπουλοσ Ρευματολογικό Σμιμα ΝΙΜΣ

Σχετικά έγγραφα
Η μακροχρόνια διαχείριση της θεραπευτικής αγωγής στην Οστεοπόρωση. Αλέξιος Ηλιόπουλος Ρευματολογικό Τμήμα ΝΙΜΤΣ

Τι νεότερο στην οστεοπόρωση. Αλέξιος Ηλιόπουλος Ρευματολογικό Τμήμα ΝΙΜΤΣ

Ο κεραπευτικόσ κφκλοσ των ΔΦ. Αλζξιοσ Ηλιόπουλοσ Ρευματολογικό Σμιμα ΝΙΜΣ

Inflectra vs Remicade. Αλζξιοσ Ηλιόπουλοσ Ρευματολογικό Σμιμα ΝΙΜΣ

Β Π Μ Hρεμία. Αναστροφή. Οστεόλυση. Οστεοπαραγωγή

Σπογγώδες και φλοιώδες οστό: η διαφοροποίηση του ιστού προαναγγέλλει και τη δράση της διαφοροποίησης των αντιοστεοπορωτικών φαρμάκων;

Η θέση της διακεκομμένης αντιοστεοπορωτικής αγωγής στο σχεδιασμό μακρόχρονης αγωγής.

Οστεοπόρωση Βιβλιογραφική ενημέρωση

Θεραπεία της Οστεοπόρωσης Σύγχρονη προσέγγιση και κατευθύνσεις. Διαδοχικές Θεραπείες και Συνδυασµοί

«Θέτοντας στόχους στη θεραπεία της Οστεοπόρωσης: H κλινική εμπειρία με το Denosumab»

BGP TRACP-5b BGP TRACP-5b P 0.05

Καθορίζοντας τους θεραπευτικούς στόχους στην οστεoπόρωση

Βηηακίλε D θαη Αλάινγα

ΛΔΑ ΚΝΛΝΞΑΡΗΑ ΠΡΖ. ΘΔΟΑΞΔΗΑ ΡΖρ ΝΠΡΔΝΞΝΟΥΠΖΠ ΘΑΘ. ΓΔΥΟΓΗΝΠ ΙΟΗΡΖΠ ΔΛΓΝΘΟΗΛΝΙΝΓΝΠ, ΔΞΗΚΔΙΖΡΖΠ 251 ΓΛΑ

Θεραπεία της οστεοπόρωσης: γιατί, πότε, πως και για πόσο? Φωτεινή Γ. Παπαδοπούλου Γκάσταρη Ενδοκρινολόγος

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ DENOSUMAB

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Ι. ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ Καθηγητής Καρδιολογίας Α.Π.Θ.

Ενδείξεις θεραπευτικής αγωγής και επιλογές σε ασθενή με χρόνια θεραπεία σε στεροειδή

Σύγχρονη πρόληψη και αντιμετώπιση οστεοπόρωσης από κορτικοστεροειδή

Ελούντα 5/7/2010 ΣΑ ΔΙΦΩΦΟΝΙΚΑ ΣΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΡΑΞΗ. «Η ιβανδπονάηη» ΚΑΣΕΡΙΝΑ ΚΑΣΑΛΗΡΑ ΡΕΤΜΑΣΟΛΟΓΟ ΕΠ. ΤΝΕΡΓΑΣΗ «ΕΕΠΜ»

ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ

Στασινός Παναγιώτης του Σταμάτη

Γενική περίληψη της επιστημονικής αξιολόγησης των φαρμακευτικών προϊόντων που περιέχουν διφωσφονικά άλατα (βλ. Παράρτημα I)

Επιβλέπων καθηγητής: Δρ Βασίλειος Ραφτόπουλος ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΣΕ ΜΕΤΕΜΜΗΝΟΠΑΥΣΙΑΚΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΤΙΚΑ ΚΑΤΑΓΜΑΤΑ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ

Ζρευνα ικανοποίθςθσ τουριςτϊν

Chin J Osteoporos April 2011 Vol 17 No. 4 Published online www. wanfangdate. com. cn doi / j. issn

ΔΙΑΓΝΩΣΙΚΑ ΠΡΩΣΟΚΟΛΛΑ ΜΤΟΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΩΝ/ΚΑΡΔΙΟΣΟΞΙΚΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ

MSM Men who have Sex with Men HIV -

Είναι μια μελζτθ αςκενι-μάρτυρα (case-control). Όςοι ςυμμετζχουν ςτθν μελζτθ ζχουν επιλεγεί με βάςθ τθν ζκβαςθ.

Προενταξιακός ασθενής - Επιλογή μεθόδου κάθαρσης

6/16/ *+*,*-$-,.( ).-,5 < *14- $)9 # +,.( ). *,.#*+ $ 1,",5,2, $ ' #**'9 *-.*)9 $- '*-1, -

Mitomycin C application for the prevention of postoperative synechiae formation at the anterior commissure.

Μια κριτική ματιά στην κλινική. μελέτη GRIPHON

Κατευθυντήρια Οδηγία Νο 14 Μάρτιος 2014

Πρώτη φορά anti-tnfα θεραπεία σε ασθενή με Ρευματοειδή Αρθρίτιδα

ΠΑΝΔΠΗΣΖΜΗΟ ΠΑΣΡΩΝ ΣΜΖΜΑ ΖΛΔΚΣΡΟΛΟΓΩΝ ΜΖΥΑΝΗΚΩΝ ΚΑΗ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΑ ΤΠΟΛΟΓΗΣΩΝ ΣΟΜΔΑ ΤΣΖΜΑΣΩΝ ΖΛΔΚΣΡΗΚΖ ΔΝΔΡΓΔΗΑ

Clinical trials have gone global: Is this a good thing? Επιλεγόμενο μάκθμα «Λευχαιμίεσ» Σταυροφλα Μπεροποφλθ Κωνςταντίνοσ Φωτιάδθσ

ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΑΝΔΡΙΚΗΣ Β ΟΡΘΟΠΑΙΔΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ, Γ.Ν.ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΙΔΡΥΜΑ. Θεσσαλονίκη, ύλα

Biosimilars. Κατώτερα? Ανώτερα? Ανοσογονικό(τερα)?

Β-αναστολείς στην ανεπίπλεκτη υπέρταση: Έχουν θέση? ΚΑΜΠΟΥΡΙΔΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ MD, MSc, PhD Διευθυντής ΕΣΥ Καρδιολογικής Κλινικής Γ.Ν.

Αιτιότητα και αναγκαιότητα των νεότερων θεραπειών στην οστεοπόρωση

ΚΡΙΣΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΣΩΝ ΑΠΟΣΕΛΕΜΑΣΑ ΣΗΛΕΨΗΦΟΦΟΡΙΩΝ ο ΤΜΠΟΙΟ ΕΛΟΤΝΣΑ ΚΡΗΣΗ ΜΙΧΑΛΗ ΠΟΛΤΧΡΟΝΙΑΔΗ ΡΕΤΜΑΣΟΛΟΓΟ

Η ΧΡΟΝΟΕΞΑΡΤΩΜΕΝΗ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΔΙΦΩΣΦΩΝΙΚΩΝ ΣΤΟΥΣ ΔΕΙΚΤΕΣ ΟΣΤΙΚΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ, ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΟΜΟΖΥΓΗ β-μεσογειακη ΑΝΑΙΜΙΑ ΚΑΙ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία

Molecular evolutionary dynamics of respiratory syncytial virus group A in

Παρουσία θρόμβου στον αριστερό κόλπο και στο ωτίο του αριστερού κόλπου Παρουσία αυτόματης ηχοαντίθεσης στον αριστερό κόλπο/ωτίο Ύπαρξη αθηρωμάτωσης

Math 6 SL Probability Distributions Practice Test Mark Scheme

Θεραπεία οστεοπόρωσης: Σύγχρονη προσέγγιση και κατευθύνσεις Νέες κατευθύνσεις για την αντιµετώπιση της ΟΠ από κορτικοειδή

ΔΤΑΓΓΔΛΙΑ Γ. ΚΑΚΑΝΗ ΡΔΤΜΑΣΟΛΟΓΟ Γιδάκηωρ Πανεπιζηημίοσ Αθηνών

«ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΤΟΠΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΣΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΕΙΩΝ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΩΝ»

ΑΝΔΡΩΝΗΣ Χ. 24/10/2016

Ι. Βλαχογιαννάκοσ, Γ. Β. Παπακεοδωρίδθσ, Γ.Ν. Νταλζκοσ, Α. Αλεξοποφλου, Χ. Τριάντοσ, Ε. Χολόγκιτασ, Ι. Κοςκίνασ

ΕΚΣΙΜΗΗ ΣΗ ΔΙΑΣΟΛΙΚΗ ΛΕΙΣΟΤΡΓΙΑ ΣΗ ΑΡΙΣΕΡΗ ΚΟΙΛΙΑ. Dr Αλεξία ταυράτθ, Διευκφντρια ΠΕ, Καρδιολογικό Σμιμα, Νος. Γ.Παπανικολάου

Μπορεί να συνδυαστεί η μακροχρόνια αποτελεσματικότητα με την ασφάλεια;

Potential Dividers. 46 minutes. 46 marks. Page 1 of 11

Other Test Constructions: Likelihood Ratio & Bayes Tests

Μέτρα Υπολογισµού του Κινδύνου εκδήλωσης µιας κατάστασης

EE512: Error Control Coding

Νικόλαος Μπουντουβής Ενδοκρινολόγος Εργαστήριο Έρευνας Παθήσεων Μυοσκελετικού Συστήματος

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

Παναγιώτης Ραφαήλ Μπαλαξής ειδικευόμενος ιατρός Ουρολογική κλινική Γ.Ν.Θ. ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ

Group 2 Methotrexate 7.5 mg/week, increased to 15 mg/week after 4 weeks. Methotrexate 7.5 mg/week, increased to 15 mg/week after 4 weeks

-Tα νεώτερα αντιπηκτικά θα πρέπει να αντικαταστήσουν τους αναστολείς της βιταμίνης Κ -Αστειεύεστε; Χρήστος Ντέλλος

ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΘΕΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΕΡΓΟΤ. ΜΑΪΟ 2017

ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ Μάκρας Πολυζώης Ενδοκρινολόγος 251 Γεν. Νοσοκ. Αεροπορίας

08/05/12 7. Θεραπεία (Ι) **

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΟΔΟΝΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΕΡΑΣ ΠΡΟΣΘΕΤΙΚΗΣ

Επιλογή ασθενών και παρακολούθηση τους

Νέες στρατηγικές προσέγγισης των επαγγελματιών υγείας

gr aiavramidis.gr

<<Διαγνωστικά Προβλήματα και θεραπευτική προσέγγιση>> Σφυρόερα Κατερίνα Ρευματολόγος

ΠΡΩΙΜΕ ΕΠΙΠΣΩΕΙ ΣΗ ΠΑΧΤΑΡΚΙΑ ΣΟ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟ ΤΣΗΜΑ ΣΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ

Οι επιδόσεις Ελλήνων στο Mini Mental State Examination με βάση την ηλικία και τη νοητική κατάσταση από την παιδική στην τρίτη ηλικία.

gr aiavramidis.gr ΕΛΑΡΟΥ ΗΣ Σ. ΑΒΡΑΜΙ ΗΣ Α. ενδοκρινολόγοι

Συνδυασμοί φαρμάκων στην Ουρολογία

Δυςκολίεσ ςτθν προςζγγιςθ αςκενϊν με θπατικζσ νόςουσ. Γαρυφαλιά Ν. Βλάχου Πνευμονολόγος Επιμελήτρια Β Γ.Π. Ν. Τρίπολης

Alzheimer s Association Report 2012 Alzheimer s disease facts and figures. Αλεξάνδρα Οικονόμου

Thesis presentation. Turo Brunou

Διαβήτης και Στεφανιαία Νόσος

Βήμα προσ βήμα η φαρμακευτική θεραπεία του γλαυκϊματοσ Δρ. Παναγιώτησ Γρ. Παπαπάνοσ

ΠΑΡΙΔΗΣ Δ.

5 ο ΤΝΕΔΡΙΟ ΕΠΕΜΒΑΣΙΚΗ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑ & ΗΛΕΚΣΡΟΦΤΙΟΛΟΓΙΑ 29/11-1/12/2012 Hyatt Regency ΘΕΑΛΟΝΙΚΗ

5.4 The Poisson Distribution.

ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ CYPRUS COMPUTER SOCIETY ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΜΑΘΗΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ 19/5/2007

Δεδομένα ασφάλειας του certolizumab pegol από τα αρχεία της UCB

«Denosumab: Η νέα θεραπευτική πρόταση στην οστεοπόρωση»

Kλιμακτήριο-Εμμηνόπαυση. Δημήτριος Βαβίλης Καθηγητής Μαιευτικής και Γυναικολογίας ΑΠΘ

ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ & ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ

ΝΕΩΤΕΡΕΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ STEMI. AΝΝΑ ΔΑΓΡΕ, FESC,FSCAI Κ α ρ δ ι ο λ ό γ ο ς Γ ε ν. Ν ο σ ο κο μ ε ί ο Ε λ ε υ σ ί ν α ς Θ ρ ι ά σ ι ο

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία. Κόπωση και ποιότητα ζωής ασθενών με καρκίνο.

Από τις ρυθμίσεις στις διαρθρωτικές αλλαγές: η αναγκαία παρέμβαση στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας

INFLIXIMAB PLUS NAPROXEN VS NAPROXEN ALONE IN PATIENTS WITH EARLY, ACTIVE AXIAL SPONDYLOARTHRITIS

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ

Οστεοαρθρίτιδα την 3 η χιλιετία. Διευθυντής Ε.Σ.Υ. Ρευματολογική Κλινική - Γ.Ν.Α. «Γιώργος Γεννηματάς»

ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΕΛΑΙΟΠΛΑΚΟΥΝΤΑ ΣΤΗΝ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΑΙΓΩΝ ΔΑΜΑΣΚΟΥ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΠΟΣΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΟΥ ΓΑΛΑΚΤΟΣ

Κλινική Χρησιμότητα της Οστικής Πυκνομετρίας την εποχή του FRAX

OIAEE: ΟΔΗΓΙΕΣ 2018 (ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΘΡΟΜΒΕΚΤΟΜΗ) ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΣΙΒΓΟΥΛΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΑΣ Β ΝΕΥΡΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ, ΕΚΠΑ, «ΑΤΤΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ»

Transcript:

Αλενδρονάτθ: Η κφρια επιλογι κατά τθν ζναρξθ ι τθν αλλαγι κεραπείασ ςτθν οςτεοπόρωςθ Αλζξιοσ Ηλιόπουλοσ Ρευματολογικό Σμιμα ΝΙΜΣ 10ο Πανελλήνιο Συνζδριο ΕΠΕΜΥ, Πορτοχζλι, 30 Απριλίου 2018

φγκρουςθ ςυμφερόντων Conflict of interest Αμοιβι ομιλθτοφ για τθν παρουςίαςθ από τθ MSD Εκπαιδευτικζσ-ερευνητικζσ-ςυμβουλευτικζσ επιχορηγήςεισ την τελευταία τετραετία: Amgen-GSK, BMS, UCB, MSD, Pfizer, Novartis, Enorasis, Abbvie

Περίγραμμα τθσ παρουςίαςθσ Η αλενδρονάτθ ςτθ κεραπεία τθσ οςτεοπόρωςθσ τα τελευταία 20 ζτθ Παλιά και νζα ηθτιματα αςφάλειασ τθσ μακροχρόνιασ χοριγθςθσ των διφωςφονικϊν Σο ηιτθμα τθσ μακροχρόνιασ αγωγισ και τθσ προςωρινισ διακοπισ τθσ, ωφζλεια προσ κίνδυνο Τπάρχει υπολειπόμενθ δράςθ των φαρμάκων μετά τθν διακοπι τθσ αγωγισ; Η αλενδρονάτθ μετά από κάκε άλλθ κεραπεία

1997: Η είςοδοσ τθσ αλενδρονάτθσ ςτθν κλινικι πράξθ Μείωςθ των ςπονδυλικϊν καταγμάτων, των καταγμάτων του ιςχίου και του καρποφ ςε ποςοςτά ~50% Ποια είναι θ διάρκεια τθσ κεραπείασ; Black DM et al, Lancet 1996; 348: 1535 41

Αλενδρονάτθ ςτθν ανδρικι οςτεοπόρωςθ Orwoll E, N Engl J Med 2000;343:604 610

GIOP και ΔΦ Η αλενδρονάτθ μειϊνει κατά 50% τα ςπονδυλικά κατάγματα και τα κατάγματα του ιςχίου ςε αςκενείσ που λαμβάνουν μακροχρονίωσ κορτικοειδι Amiche MA, J Bone Miner Res. 2018 Mar;33(3):419-429

Διακζςιμα φάρμακα ςτθν κεραπεία τθσ οςτεοπόρωςθσ ςτθν Ελλάδα eof.gr/ κεραπευτικά πρωτόκολλα

Εγκεκριμζνεσ κεραπείεσ ςτθν οςτεοπόρωςθ από το FDA Tu KN, P T. 2018 Feb;43(2):92-104

Αρχικι επιλογι: Οι πρόςφατεσ ςυςτάςεισ ςτθν κεραπεία τθσ οςτεοπόρωςθσ ςτο UK Φαρμακευτικι παρζμβαςθ ςτισ μετεμμθνοπαυςιακζσ γυναίκεσ 1. «H Αλενδρονάτθ ι θ ριηεδρονάτθ είναι θ κεραπεία πρϊτθσ γραμμισ ςτθν πλειονότθτα των περιπτϊςεων. ε γυναίκεσ με δυςανεξία ι αντζνδειξθ ςτα από του ςτόματοσ διφωςφονικά, τα ενδοφλζβια διφωςφονικά ι το denosumab είναι θ καλφτερθ εναλλακτικι κεραπεία, με τθν ραλοξιφζνθ ι τα οιςτρογόνα ςαν επιπλζον επιλογζσ. Σο υψθλό κόςτοσ τθσ τεριπαρατίδθσ περιορίηει τθ χριςθ τθσ ςτισ γυναίκεσ πολφ υψθλοφ κινδφνου, ειδικά για ςπονδυλικά κατάγματα». Compston J, Arch Osteoporos (2017) 12:43

Κατανομι ΔΦ ςτισ ΗΠΑ Wysowski DK, Bone 2013; 57(2):423 428

Φάρμακα ςτθ κεραπεία τθσ οςτεοπόρωςθσ ςτθν Ελλάδα, δεδομζνα 2013 Makras P et al, Osteoporos Int 2015; 26:1949 1957

Για πόςο καιρό κα χορθγείται ςυνεχϊσ θ αγωγι με ΔΦ;

Δεδομζνα μακροχρόνιασ χοριγθςθσ ΔΦ Eriksen EF, Bone 2013; Oct 9

Η μελζτθ FLEX: χοριγθςθ αλενδρονάτθσ για 5 ζτθ ςε ςυνζχεια τθσ πρϊτθσ 5ετίασ McNabb BL, J Bone Miner Res 2013; 28: 1319 1327

FLEX: Μεταβολι BMD ςτθ δεφτερθ 5ετία Black DM, JAMA 2006;296:2927-2938

FLEX: Καμπφλθ επιβίωςθσ για το πρϊτο μθ ςπονδυλικό κάταγμα ι κλινικό ςπονδυλικό κάταγμα ςτθ δεφτερθ 5ετία ςυνεχοφσ λιψθσ αλενδρονάτθσ Black DM, JAMA 2006;296:2927-2938

Schwartz AV, J Bone Miner Res 2010;25:976 82

Οδθγίεσ ACP Μάιοσ 2017 Recommendation 1: ACP recommends that clinicians offer pharmacologic treatment with alendronate, risedronate, zoledronic acid, or denosumab to reduce the risk for hip and vertebral fractures in women who have known osteoporosis. (Grade: strong recommendation; high-quality evidence) Recommendation 2: ACP recommends that clinicians treat osteoporotic women with pharmacologic therapy for 5 years. (Grade: weak recommendation; low-quality evidence) Recommendation 3: ACP recommends that clinicians offer pharmacologic treatment with bisphosphonates to reduce the risk for vertebral fracture in men who have clinically recognized osteoporosis. (Grade: weak recommendation; low-quality evidence) Recommendation 4: ACP recommends against bone density monitoring during the 5-year pharmacologic treatment period for osteoporosis in women. (Grade: weak recommendation; lowquality evidence) Recommendation 5: ACP recommends against using menopausal estrogen therapy or menopausal estrogen plus progestogen therapy or raloxifene for the treatment of osteoporosis in women. (Grade: strong recommendation; moderate-quality evidence) Recommendation 6: ACP recommends that clinicians should make the decision whether to treat osteopenic women 65 years of age or older who are at a high risk for fracture based on a discussion of patient preferences, fracture risk profile, and benefits, harms, and costs of medications. (Grade: weak recommendation; low-quality evidence) Qaseem A, Ann Intern Med, 9 May 2017

Αλγόρικμοσ κεραπείασ ςε μετεμμθνοπαυςιακζσ γυναίκεσ με οςτεοπόρωςθ ςε μακροχρόνια χοριγθςθ ΔΦ Adler RA, J Bone Miner Res. 2016;31:16-35

Οι ρευματολόγοι και 5 ζτθ ΔΦ Μόνον 4,2% των αςκενϊν διατιρθςαν τθν ίδια αγωγι για 5 ζτθ, και αλλαγι τθσ κεραπείασ (διακοπι ι αλλαγι) ςυμβαίνει ςτο 20 30% των περιπτϊςεων ςε κάκε επίςκεψθ. Αυτό κακορίςτθκε από τθν ςυμμόρφωςθ ςτθν αγωγι, το επίπεδο του CTX, τθν μεταβολι του φψουσ των αςκενϊν και τθν εμφάνιςθ ςπονδυλικοφ κατάγματοσ. C. Roux, Osteoporos Int (2017) 28:3339 3345

Ανεπικφμθτεσ ενζργειεσ των ΔΦ Orozco C, Rheum Dis Clin N Am 2012;38 :681 705

Συπικά και άτυπα κατάγματα του μθριαίου υνικθ (A, B) και άτυπα (C, D) κατάγματα του μθριαίου

ΔΦ και οςτεονζκρωςθ τθσ γνάκου Η επίπτωςθ τθσ οςτεονζκρωςθσ τθσ γνάκου ςε αςκενείσ που λαμβάνουν διφωςφονικά για τθ κεραπεία τθσ οςτεοπόρωςθσ ζχει υπολογιςκεί μεταξφ 1 ςε 1.000 και 1 ςε 263.000 αςκενείσ-ζτθ Ελάχιςτθ ςυςχζτιςθ με μακροχρόνια χριςθ ζχει αποδειχκεί αφισ ςυςχζτιςθ με οδοντιατρικζσ επεμβάςεισ και κατάςταςθ υγιεινισ του ςτόματοσ McClung M, The American Journal of Medicine 2013; 126:13-20

Οςτεονζκρωςθ τθσ γνάκου: νεότερα δεδομζνα Χειριςμόσ εν όψει ςοβαρϊν οδοντιατρικϊν επεμβάςεων Επιδθμιολογία The risk of ONJ with low dose bisphosphonate or denosumab treatment in osteoporosis patients is estimated to be between 1 in 10,000 and 1 in 100,000 per year of use and appears to be increased only slightly, if at all, compared with the risk for ONJ in the general population who have not taken any osteoporosis therapy If risk of ONJ is increased and risk of fracture is high (>= 20% over next 10 years) and major invasive oral surgery is planned, consider stopping antiresorptive therapy. Consider the use of teriparatide during the time off antiresorptive therapy if no contraindications If risk of ONJ is low and risk of fracture is moderate or high, then continue antiresorptive therapy Khan AA, J Clin Densitom. 2017;20:8-24

Άτυπα κατάγματα του ιςχίου μετά 10ετι λιψθ αλενδρονάτθσ 10.000 υγιείσ γυναίκεσ θλικίασ 67.8 ετϊν με T-score -2.5 ι χαμθλότερο ςτον αυχζνα του μθριαίου, με το 35% να ζχει ιςτορικό οποιουδιποτε κατάγματοσ (όχι ςπονδυλικό) από τθν Μετά 10ετι λιψθ αλενδρονάτθσ, κα προλθφκοφν: 550 ςπονδυλικά κατάγματα 250 κατάγματα του ιςχίου 1620 κλινικά κατάγματα 100 κάνατοι Θα επζλκουν: 11 άτυπα κατάγματα θλικία των 45 ετϊν D.A. Hanley, Am J Med. 2017;130:862.e1-862.e7

Αλενδρονάτθ και άτυπα κατάγματα Καταγραφι του ςυνόλου των καταγμάτων του ιςχίου ςε αςκενείσ που ελάμβαναν αγωγι με αλενδρονάτθ ζωσ 15 ζτθ - Μελζτθ ςτο ςφνολο του πλθκυςμοφ τθσ Δανίασ το διάςτθμα 1996-2007 Abrahamsen B, BMJ. 2016;353:i3365

Μακροχρόνια ςτρατθγικι ςτθ κεραπεία τθσ οςτεοπόρωςθσ Σο πρόβλθμα τθσ ςυμμόρφωςθσ των αςκενϊν ςε μακροχρόνιεσ κεραπείεσ όςον αφορά τθν αποτελεςματικότθτα και τθν αςφάλεια

ΗΠΑ: Παραμονι ςτθν αντι-οςτεοπορωτικι αγωγι ςτθν πραγματικι ηωι Μεταξφ 1 θσ Ιανουαρίου 2012 και 31 Δεκεμβρίου 2014 43.543 αςκενείσ με μζςθ θλικία 65 (±10) ζτθ Persistence: όχι κενό ςτθ κεραπεία >2 μινεσ Compliance: απόκτθςθ >80% των προβλεπόμενων ςυςκευαςιϊν Rates of persistence (white bars) and compliance (black bars) Durden E, Arch Osteoporos (2017) 12:22

Παραμονι ςτθν οςτεοπορωτικι αγωγι ςτθν πραγματικι ηωι Σι κα ςυμβεί ςτο 50-80% των αςκενϊν που δεν κα ςυμμορφωκεί μακροχρόνια με τθν κεραπεία; Hadji P, Osteoporos Int 2016; 27:2967 2978

Σι κα ςυμβεί ςε ζνα αςκενι που λαμβάνει μακροχρόνια αντι-οςτεοπορωτικι αγωγι όταν αυτι ςταματιςει είτε με ςφςταςθ του γιατροφ, είτε από μθ ςυμμόρφωςθ του αςκενοφσ;

Σι ςυμβαίνει μετά τθν διακοπι τθσ κεραπείασ μετά 5 ζτθ αγωγισ με αλενδρονάτθ; Διακοπι τθσ αλενδρονάτθσ για 5 ζτθ, μετά 5ετι λιψθ: Μείωςθ BMD 3.6% ςτο ολικό ιςχίο, 1.7% ςτον αυχζνα του μθριαίου και αφξθςθ 1.3% ςτθν ΟΜ McNabb BL, J Bone Miner Res 2013; 28: 1319 1327

Διακοπι των ΔΦ μετά 2 ζτθ αγωγισ The percentage change from baseline in biochemical markers of bone resorption (NTX, CTX) and bone formation (PINP, OC, Bone ALP). Data are shown as least squares mean and 95% CI for the three bisphosphonate treatments. (Difference among treatment groups; *P < 0.02, **P < 0.004) Naylor KE, Osteoporos Int. 2018 Mar

Διακοπι των ΔΦ μετά 2 ζτθ αγωγισ The percentage change from baseline in BMD at the total hip (TH) and lumbar spine (LS). Data are shown as least squares mean and 95% CI for the three bisphosphonate treatments. The period on treatment is shown as the shaded area; the period off treatment is not shaded. (Difference among treatment groups; *P < 0.02, **P < 0.004) Naylor KE, Osteoporos Int. 2018 Mar

Προςτατευτικι δράςθ των ΔΦ μετά τθν διακοπι τθσ κεραπείασ Η προςτατευτικι δράςθ των ΔΦ ςτθν BMD διαρκεί για 2 3 ζτθ μετά τθν διακοπι τουσ για τθν αλενδρονάτθ και πικανά 1-2 ζτθ για τθν ιμπανδρονάτθ και τθν ριηεδρονάτθ Adler RA, J Bone Miner Res. 2016;31:16-35

Τπολειπόμενθ αντικαταγματικι προςταςία των ΔΦ μετά τθν διακοπι τουσ Διατθρείται θ αντικαταγματικι προςταςία των ΔΦ μετά τθν διακοπι τουσ και είναι ανάλογθ με το διάςτθμα λιψθσ τουσ Ström O, Osteoporos Int 2015;26:315 325

Μεταβολι ςτθν BMD τθσ ΟΜ μετά προθγθκείςα αγωγι με ALN και επακόλουκθ αγωγι με το ίδιο ι άλλο φάρμακο ι χωρίσ αγωγι Eiken P, Vestergaard P, Osteoporos Int 2016; 27:1 12

Drug holiday ςτα ΔΦ: δεδομζνα κλινικισ πράξθσ 39.502 γυναίκεσ, θλικίασ 45 ετϊν, με 3 ζτθ λιψθ ΔΦ 3 ομάδεσ, με ΔΦ holiday ( 12 μθνϊν, n=11.497), αςκενείσ με κακι ςυμμόρφωςθ (λιψθ <50%, n=10.882), αςκενείσ με ςυμμόρφωςθ ( 50% λιψθ αγωγισ, n=17.123) 156.657 ανκρωπο-ζτθ παρακολοφκθςθσ, 5.199 οςτεοπορωτικά κατάγματα ε ςφγκριςθ με τθν ομάδα ςυμμόρφωςθσ, υπιρξε ελάχιςτθ διαφορά ςτον μζςο κίνδυνο κατάγματοσ (HR 0.92) και καμία διαφορά ςτον κίνδυνο κατάγματοσ του ιςχίου (HR 0.95) για τθν ομάδα διακοπισ των ΔΦ ε ςφγκριςθ με τθν ομάδα κακισ ςυμμόρφωςθσ, υπιρξε διαφορά ςτον μζςο κίνδυνο κατάγματοσ υπζρ τθσ ομάδασ διακοπισ των ΔΦ (HR 0.71) Οι γυναίκεσ που υποβάλλονται ςε ΔΦ holiday για 12 μινεσ, για κάκε αιτία, με λιψθ 3 ετϊν, δεν εμφανίηουν μεγαλφτερο κίνδυνο για οςτεοπορωτικό κάταγμα ςε ςφγκριςθ με αυτοφσ που ςυνεχίηουν τθν αγωγι Adams AL, J Bone Miner Res. 2018 Mar 12

Αλενδρονάτθ μετά τα άλλα φάρμακα ςτθ κεραπεία τθσ οςτεοπόρωςθσ Μετά τα AMARTs (antibody mediated anti-resorptive therapy) Denosumab Romososumab Μετά τθν παρακορμόνθ Μετά τθν τεριπαρατίδθ και τθν αμπαλοπαρατίδθ

Μεταβολι BMD μετά από διετι αγωγι με Denosumab και διακοπι Bone et al. J Clin Endocrinol Metab 2011;96:972-80

Μελζτθ τθσ πορείασ του CTx μετά τθν διακοπι του denosumab Bone et al. J Clin Endocrinol Metab 2011;96:972-80

McClung MR, Osteoporos Int 2016; 27:1677 1682

24 patients with rebound-associated vertebral fractures following denosumab discontinuation 4,7 κατάγματα ανά αςκενι Περιςςότεροι οι αςκενείσ ςε αγωγι >2 ζτθ Όλα τα κατάγματα 8-16 μινεσ από τθν τελευταία ζνεςθ Denosumab Κατανομι των ςπονδυλικϊν καταγμάτων 83% των αςκενϊν δεν είχαν λάβει προθγοφμενθ αγωγι Anastasilakis, AD, J Bone Miner Res 2017;

Dmab μόνο μετά ΔΦ; In 12 patients who discontinued Dmab after multiple (5, range 3 9) injections without prior exposure to BPs, mean CTX levels as measured on average 11.3 months (range 6 23) after the last Dmab injection were above the upper limit of premenopausal range (mean +114%, range 28 320%, p = 0.003 0.005 vs previous BPs B. Uebelhart, R. Rizzoli, S. L. Ferrari, Osteoporos Int 2017; 28:2701 2705

Ποια είναι θ πραγματικι προςταςία που προςφζρει προθγθκείςα λιψθ ΔΦ ςτθν διακοπι του Denosumab; Εξαρτάται από το διάςτθμα λιψθσ των ΔΦ; Είναι διαφορετικι ανάμεςα ςτα ΔΦ, ανάλογα με τθν ιςχφ ςφνδεςισ τουσ και το χρόνο παραμονισ τουσ ςτα οςτά; Αφορά το χρόνο δράςθσ των ΔΦ, που εκτιμάται ςτα 2-3 ζτθ από τθν διακοπι τουσ ι ζωσ και 5 ζτθ; Tripto-Shkolnik L, Calcif Tissue Int. 2018 Anastasilakis AD, Calcif Tissue Int. 2018

Αλενδρονάτθ μετά Desonumab Δφο ομάδεσ 126 και 124 αςκενϊν που ζλαβαν το πρϊτο ζτοσ αλενδρονάτθ ι denosumab και το δεφτερο ζτοσ άλλαξαν τθν αγωγι αντίςτοιχα Η μζςθ μεταβολι τθσ BMD από τθν ζναρξθ του δευτζρου ζτουσ ζωσ το τζλοσ τθσ μελζτθσ για τθν ομάδα denosumab/αλενδρονάτθ ιταν ΟΜ 0.6% (n=82), ολικό ιςχίο 0.4% (n=92) και αυχζνασ του μθριαίου 0.1% (n=92) Η μεταβολι των επιπζδων του CTX-1 από τθ ζναρξθ, ςτο τζλοσ πρϊτου ζτουσ και ςτο τζλοσ τθσ μελζτθσ για τθν ομάδα denosumab/αλενδρονάτθ ιταν 0.465 ng/ml (n=75), 0.139 ng/ml (n=108), και 0.223 ng/ml (n=92) Freemantle N, Osteoporos Int. 2012;23(1):317-26

Αλενδρονάτθ μετά Romosozumab Saag KG, N Engl J Med. 2017 Sep 11

Importance of prompt antiresorptive therapy in postmenopausal women discontinuing teriparatide or denosumab: The Denosumab and Teriparatide Follow-up study (DATA-Follow-up) Η BMD ςτον αυχζνα του μθριαίου μειϊκθκε περιςςότερο ςε αυτοφσ που διζκοψαν το denosumab (-5.8 ±4.0%), από εκείνουσ που διζκοψαν τθν τεριπαρατίδθ (-0.8 ±2.6%, P=0.008). Η BMD ολικοφ ιςχίου επίςθσ μειϊκθκε περιςςότερο ςε αυτοφσ που διζκοψαν το denosumab (-5.6 ±2.5%) από εκείνουσ που διζκοψαν τθν τεριπαρατίδθ (-2.1 ±4.5%, P=0.03). ε αντίκεςθ οι μεταβολι τθσ BMD ςτθν ΟΜ ιταν παρόμοια μεταξφ αυτϊν που διζκοψαν το denosumab (-10.2 ±4.7%) και εκείνων που διζκοψαν τθν τεριπαρατίδθ (-9.5 ±7.8%, P=NS). Leder BZ, Bone. 2017 May;98:54-58

ΔΦ μετά από τεριπαρατίδθ 12-24 μινεσ τεριπαρατίδθ και ςτθ ςυνζχεια 12 μινεσ μινοδρονάτθ MINO (orally at 50 mg/once monthly) Miyaoka D, Calcif Tissue Int 2017; 101:396 403

Αλενδρονάτθ μετά παρακορμόνθ Mean Percent Changes from Baseline in Areal Bone Mineral Density at the Spine and Femoral neck Black DM, N Engl J Med 2005;353:555-65

χιματα διαδοχικισ κεραπείασ ςτθν οςτεοπόρωςθ: Αλενδρονάτθ μετά 18 μινεσ Αμπαλοπαρατίδθ ACTIVExtend, an extension of ACTIVE, enrolled patients who completed 18 months of ABL-SC or PBO in ACTIVE to receive up to 24 additional months of open-label ALN; there was 1 month between the studies to re-consent patients. Results: Of 1243 eligible ACTIVE patients, 1139 (92%) were enrolled in ACTIVExtend beginning November 20, 2012. BMD ΟΜ Cosman F, Mayo Clin Proc. 2017;92:200-210

Αλενδρονάτθ μετά αμπαλοπαρατίδθ However, it was previously shown that when stopping the administration of peptides from the PTH family patients face a rapid offset of action of their treatment with a decrease of BMD which may, in turn, translate into a vanishing protection against new Fx. Alternatively, in the presence of an anti-resorptive agent after TPD, bone mass gains persist or increase significantly. In the ACTIVExtend study, patients transitioning from ABL to ALN present further increases in BMD at all sites and the curves reflecting the incidence of new NVFx, major or clinical osteoporotic Fx continue to diverge over time, most likely reflecting a sustained anti Fx efficacy of ABL during the extension. Reginster JY, Expert Opin Pharmacother. 2018;19:159-161

Per os ΔΦ πριν τα iv ΔΦ Incidence of APR by symptoms (any, musculoskeletal pain, pyrexia) in BP-naïve and previously BP-exposed women after a first infusion of either ZOL or IBN. * p < 0.001 vs. ZOL prior BP and IBN Popp AW, Osteoporos Int (2017) 28:1995 2002

Πρωτότυπθ, εξουςιοδοτθμζνθ γενόςθμθ και γενόςθμθ αλενδρονάτθ ςτισ ΗΠΑ CONCLUSION Switching from branded to authorized generic drug products was associated with lower switchback rates compared with switching from branded to generic drug products. Desai RJ, BMJ 2018;361:k1180

υμπεράςματα Σα ΔΦ ζχουν μακροχρόνια αντικαταγματικι δράςθ, που για τθν αλενδρονάτθ είναι αποδεδειγμζνθ για τουλάχιςτον δζκα ζτθ Σα ΔΦ παραμζνουν αςφαλι ςτθ μακροχρόνια χοριγθςθ Προτείνεται θ χριςθ των ΔΦ ςε 5ετι κεραπευτικό κφκλο με τεκμθριωμζνθ δράςθ μετά τθν διακοπι τουσ, που για τθν αλενδρονάτθ είναι τουλάχιςτον 2-3 ζτθ Φάρμακα όπωσ θ τεριπαρατίδθ και το denosumab δεν πρζπει να διακόπτονται χωρίσ να ακολουκεί θ χοριγθςθ διφωςφονικοφ

Drug holiday ςτα ΔΦ Mignot MA, Osteoporos Int (2017) 28:3431 3438

(EDGE) study Διακοπι τθσ αλενδρονάτθσ μετά μακροχρόνια χριςθ Based on the fracture probabilities observed in the Fracture Intervention Trial, we powered the future EDGE study to ensure that we would maintain 80% power even if up to 50% of patients were lost to follow-up. Given the number of participants censored and lost to follow-up that we observed in the pilot, we should be able to maintain sufficient power as originally proposed with a sample size of 9500 patients (4750 per study arm). Wright NC, Osteoporos Int. 2017;28:2495-2503

Ζλεγχοσ ςυμμόρφωςθσ ςτθν αγωγι με ΔΦ; least significant changes of 56% for CTX and 38% for PINP Diez-Perez A, Osteoporos Int. 2017 Mar;28(3):767-774

υμμόρφωςθ ςτα ενζςιμα φάρμακα ςτισ ΗΠΑ υχνότθτα διακοπισ των ενζςιμων φαρμάκων ςτθν κεραπεία τθσ οςτεοπόρωςθσ ςτισ ΗΠΑ, δεδομζνα ανά 6 μινεσ Modi A, Osteoporos Int 2017