ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 27.3.2014 COM(2014) 196 final ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ Δημοκρατικότερες εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Έκθεση σχετικά με την εφαρμογή των συστάσεων της Επιτροπής της 12ης Μαρτίου 2013 για την ενίσχυση του δημοκρατικού και αποτελεσματικού τρόπου διεξαγωγής των εκλογών για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο EL EL

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι ευρωπαϊκές εκλογές αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο της δημοκρατικής διαδικασίας στην ΕΕ, όπως ορίζεται στις Συνθήκες 1. Στην πλειονότητά τους οι πολίτες της ΕΕ θεωρούν ότι η συμμετοχή τους ως ψηφοφόρων στις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποτελεί τον βέλτιστο τρόπο για να εξασφαλιστεί ότι η φωνή τους θα ακουστεί από αυτούς που λαμβάνουν αποφάσεις σε επίπεδο ΕΕ 2. Οι εκλογές του 2014 θα είναι ιδιαίτερα σημαντικές. Θα είναι οι πρώτες που θα διεξαχθούν μετά την έναρξη ισχύος της Συνθήκης της Λισαβόνας, η οποία ενίσχυσε τα δημοκρατικά θεμέλια της Ένωσης και ενδυνάμωσε τον ρόλο και τις αρμοδιότητες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Επιπλέον, λαμβάνουν χώρα σε μια στιγμή καίριας σημασίας για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, σε ένα πλαίσιο όπου η ΕΕ αναλαμβάνει αποφασιστική δράση για να εξέλθει από την κρίση, η οποία έχει εκτεταμένες επιπτώσεις στους πολίτες. Με βάση τα αποτελέσματα των φετινών ευρωπαϊκών εκλογών, θα ληφθούν σημαντικές αποφάσεις για την περαιτέρω εξέλιξη της ΕΕ. Είναι σημαντικότερο από ποτέ η προσέλευση των πολιτών της ΕΕ στις κάλπες να είναι μεγάλη. Πρέπει, επομένως, να ληφθούν αποφασιστικά μέτρα προκειμένου να γεφυρωθεί το χάσμα μεταξύ της πολιτικής σκηνής της ΕΕ και των πολιτών της. Οι πολίτες θα προσέλθουν στις κάλπες μόνο εάν διαπιστώσουν ότι τους προσφέρεται μια επιλογή και ότι η ψήφος τους θα κάνει τη διαφορά 3. Όλα τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα επιδιώκουν να καταστήσουν την ευρωπαϊκή δημοκρατική διαδικασία περισσότερο διαφανή και να ενισχύσουν το αίσθημα ιδίας ευθύνης στους ψηφοφόρους της ΕΕ. Στις 12 Μαρτίου 2013 η Επιτροπή εξέδωσε τη σύσταση 2013/142/ΕΕ για την ενίσχυση του δημοκρατικού και αποτελεσματικού τρόπου διεξαγωγής των εκλογών για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 4, η οποία απευθυνόταν στα κράτη μέλη και στα ευρωπαϊκά και εθνικά πολιτικά κόμματα. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επίσης έχει εκδώσει ψηφίσματα για τον σκοπό αυτό 5. Η σύσταση 2013/142/ΕΚ χωριζόταν σε δύο βασικά σκέλη: Η πρώτη σειρά συστάσεων απέβλεπε στην ενίσχυση της διαφάνειας των εκλογών και της δημοκρατικής νομιμοποίησης της διαδικασίας λήψης αποφάσεων στην Ένωση. Η Επιτροπή συνέστησε οι ψηφοφόροι να ενημερώνονται πριν από τις εκλογές για τους δεσμούς 1 2 3 4 5 Άρθρο 10 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σχεδόν 6 στους 10 πολίτες της ΕΕ πιστεύουν ότι η συμμετοχή τους ως ψηφοφόρων στις ευρωπαϊκές εκλογές αποτελεί τον καλύτερο τρόπο για να εξασφαλιστεί ότι η φωνή τους θα ακουστεί από αυτούς που λαμβάνουν αποφάσεις σε επίπεδο ΕΕ. Ευρωβαρόμετρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου EB/EP 77.4, «Δύο έτη μέχρι τις ευρωπαϊκές εκλογές του 2014», Βρυξέλλες, 20 Αυγούστου 2012. Περισσότεροι από 7 στους 10 πολίτες της ΕΕ πιστεύουν ότι, εάν τα εθνικά πολιτικά κόμματα διευκρίνιζαν στο σύνολο του υλικού της προεκλογικής τους εκστρατείας το ευρωπαϊκό πολιτικό κόμμα με το οποίο συνδέονται, η προσέλευση των ψηφοφόρων θα ήταν μεγαλύτερη και περισσότεροι από 8 στους 10 πολίτες της ΕΕ δηλώνουν ότι η καλύτερη πληροφόρησή τους για τα προγράμματα και τους στόχους των υποψηφίων και των κομμάτων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, για τον αντίκτυπο της ΕΕ στη ζωή τους και για τις ίδιες τις εκλογές θα αποτελούσε ένα επιπλέον κίνητρο για να προσέλθουν στις ευρωπαϊκές κάλπες. Έκτακτο Ευρωβαρόμετρο 364 σχετικά με τα εκλογικά δικαιώματα των πολιτών της ΕΕ, επιτόπια έρευνα του Νοεμβρίου 2012. ΕΕ L 79 της 21.3.2013, σ. 29. Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 22ας Νοεμβρίου 2012 σχετικά με τις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το 2014 (2012/2829(RSP)) ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 4ης Ιουλίου 2013 σχετικά με τη βελτίωση της οργάνωσης των εκλογών για την ανάδειξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου το 2014 (2013/2012(INI). 2

μεταξύ εθνικών και ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων. Επίσης, τα εθνικά και ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα θα πρέπει να ορίζουν τον προτιμώμενο υποψήφιό τους για το αξίωμα του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και να παρέχουν λεπτομέρειες σχετικά με το πρόγραμμα του υποψηφίου τους. Τα εθνικά πολιτικά κόμματα θα πρέπει να χρησιμοποιούν τις πολιτικές προεκλογικές εκπομπές τους για να ενημερώνουν τους πολίτες σχετικά με τον υποψήφιο του κόμματός τους και το πρόγραμμά του. Με τα μέτρα αυτά θα δημιουργηθούν πρακτικές και ορατές συνδέσεις μεταξύ της ψήφου των πολιτών και των ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων. Τα εν λόγω μέτρα θα ενισχύσουν τη δημοκρατική νομιμοποίηση της διαδικασίας λήψης αποφάσεων της ΕΕ και θα ενθαρρύνουν τη διεξαγωγή ουσιαστικού πανευρωπαϊκού διαλόγου σχετικά με το όραμα των υποψηφίων για την Ευρώπη. Η Επιτροπή συνέστησε επίσης να συμφωνηθεί κοινή ημέρα ψηφοφορίας για ολόκληρη την ΕΕ. Η δεύτερη σειρά συστάσεων απευθυνόταν στα κράτη μέλη και απέβλεπε στην αύξηση της αποτελεσματικότητας των εκλογών μέσω της απλούστευσης των διαδικασιών για την άσκηση του δικαιώματος του εκλέγειν και εκλέγεσθαι των πολιτών της ΕΕ στο κράτος μέλος κατοικίας τους, όπως ορίζεται στην οδηγία 93/109/ΕΚ 6. Οι εν λόγω συστάσεις, εφόσον εφαρμοστούν από τα κράτη μέλη, θα βελτιώσουν περαιτέρω την αποτελεσματικότητα των εκλογών και, συγχρόνως, θα ελαττώσουν τον διοικητικό φόρτο για τα κράτη μέλη. Η παρούσα έκθεση εξετάζει τον τρόπο με τον οποίο εφαρμόστηκαν αυτές οι συστάσεις από τα κράτη μέλη και από τα εθνικά και ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα. Εξετάζει επίσης τον τρόπο με τον οποίο αξιοποιήθηκαν από τα άλλα θεσμικά όργανα και από την κοινωνία των πολιτών. 2. ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ ΤΩΝ ΕΚΛΟΓΩΝ Τον Σεπτέμβριο του 2013 η Επιτροπή ζήτησε από τα κράτη μέλη να υποβάλουν πληροφορίες σχετικά με την πορεία εφαρμογής της πρώτης σειράς συστάσεων η πλειονότητα των κρατών μελών ανταποκρίθηκε στο αίτημα αυτό 7. Η Επιτροπή συγκέντρωσε επίσης πληροφορίες από εθνικούς εμπειρογνώμονες σε θέματα εκλογών, καθώς και από ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα 8. Στον πίνακα του παραρτήματος παρουσιάζεται επισκόπηση των πληροφοριών που συγκεντρώθηκαν κατά την περίοδο κατάρτισης της παρούσας έκθεσης. Η διαδικτυακή έκδοση του πίνακα 9 θα ενημερώνεται τακτικά με βάση περαιτέρω πληροφορίες που θα παρέχουν τα κράτη μέλη. 6 7 8 9 Οδηγία 93/109/ΕΚ του Συμβουλίου, της 6ης Δεκεμβρίου 1993, για τις λεπτομέρειες άσκησης του δικαιώματος του εκλέγειν και του εκλέγεσθαι κατά τις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου από τους πολίτες της Ένωσης που κατοικούν σε ένα κράτος μέλος του οποίου δεν είναι υπήκοοι. ΕΕ L 329 της 30.12.1993, σ. 34. Έως την ημερομηνία ολοκλήρωσης της παρούσας έκθεσης, δεκαοκτώ κράτη μέλη είχαν υποβάλει πληροφορίες σε απάντηση της επιστολής της Επιτροπής: Βέλγιο, Τσεχική Δημοκρατία, Δανία, Εσθονία, Ελλάδα, Ισπανία, Φινλανδία, Κροατία, Ουγγαρία, Λουξεμβούργο, Λετονία, Μάλτα, Κάτω Χώρες, Πολωνία, Πορτογαλία, Σλοβενία, Σλοβακία, Ηνωμένο Βασίλειο. Στο πλαίσιο της εκπόνησης της παρούσας έκθεσης, τον Φεβρουάριο του 2014 η Επιτροπή επικοινώνησε εγγράφως με όλα τα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα. Σε απάντηση στο αίτημα της Επιτροπής πληροφορίες παρείχαν τα ακόλουθα κόμματα: Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (EPP), Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα (PES), Συμμαχία Φιλελευθέρων και Δημοκρατών για την Ευρώπη (ALDE), Συμμαχία Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (AECR), Κίνηση για μία Ευρώπη των Ελευθεριών και της Δημοκρατίας (MELD), Ευρωπαϊκό Δημοκρατικό Κόμμα (EDP). http://ec.europa.eu/justice/citizen/voting-rights/index_en.htm. 3

2.1. Ενημέρωση ψηφοφόρων για τους δεσμούς μεταξύ εθνικών και ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων Η Επιτροπή συνέστησε στα κράτη μέλη «να ενθαρρύνουν και να διευκολύνουν την παροχή πληροφοριών στους εκλογείς σχετικά με τους δεσμούς μεταξύ εθνικών κομμάτων και ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων πριν και κατά τη διάρκεια των εκλογών για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, μεταξύ άλλων, επιτρέποντας και ενθαρρύνοντας την επισήμανση των δεσμών αυτών στα ψηφοδέλτια που χρησιμοποιούνται στις εν λόγω εκλογές». Επιπλέον, η Επιτροπή συνέστησε στα εθνικά πολιτικά κόμματα «να δημοσιοποιούν πριν από τις εν λόγω εκλογές τους δεσμούς τους με τα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα» και «να προβάλλουν εμφανώς τους δεσμούς τους με τα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα στο σύνολο του υλικού, των ανακοινώσεων και των πολιτικών εκπομπών της προεκλογικής εκστρατείας». Στις απαντήσεις τους τα κράτη μέλη επικρότησαν εν γένει την εν λόγω σύσταση και συμφώνησαν ότι μια διεξοδική εκστρατεία θα ήταν σημαντική για την καλύτερη ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών. Στη συντριπτική τους πλειονότητα, τα κράτη μέλη που ανταποκρίθηκαν ανέφεραν ότι είχαν ενημερώσει τα εθνικά πολιτικά κόμματα σχετικά με την ανάγκη αύξησης της διαφάνειας και βελτίωσης της πληροφόρησης των ψηφοφόρων, προκειμένου να ενισχυθεί η δημοκρατική διεξαγωγή των ευρωπαϊκών εκλογών. Ωστόσο, διαπιστώθηκε ότι σε ορισμένα κράτη μέλη 10, βάσει της εκλογικής νομοθεσίας, δεν επιτρέπεται να εμφανίζονται στα ψηφοδέλτια τα ονόματα ή τα λογότυπα των ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων. Από αυτά τα κράτη μέλη, τρία εξετάζουν το ενδεχόμενο τροποποίησης της νομοθεσίας τους ώστε να επιτρέπεται η εμφάνιση των στοιχείων αυτών στα ψηφοδέλτια. Ορισμένα κράτη μέλη 11 πιστεύουν ότι τα εθνικά πολιτικά κόμματα βρίσκονται στην πλέον κατάλληλη θέση για να ενημερώνουν τους εκλογείς τους σχετικά με τους δεσμούς τους με τα ευρωπαϊκά κόμματα. Ένα κράτος μέλος έθεσε ζήτημα εισαγωγής διακρίσεων που ενδέχεται να προκύψει από την επισήμανση των δεσμών μεταξύ εθνικών και ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων εις βάρος των εθνικών κομμάτων που δεν έχουν δημιουργήσει τέτοιου είδους συμμαχίες. - Το Βέλγιο, η Κροατία, η Εσθονία, η Γερμανία, η Ελλάδα, η Φινλανδία, το Λουξεμβούργο, η Μάλτα, οι Κάτω Χώρες, η Πορτογαλία, η Ισπανία και το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν ενημερώσει τα εθνικά τους κόμματα σχετικά με τη σύσταση για αύξηση της προβολής του δεσμού μεταξύ εθνικών και ευρωπαϊκών κομμάτων. - Η Αυστρία, το Βέλγιο, η Ιρλανδία, οι Κάτω Χώρες, η Ισπανία, το Ηνωμένο Βασίλειο και, προσφάτως, η Σλοβενία 12 επιτρέπουν την προσθήκη ονομάτων και/ή λογοτύπων των ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων στα ψηφοδέλτια. - Η Βουλγαρία, η Κροατία, η Τσεχική Δημοκρατία, η Δανία, η Εσθονία, η Γερμανία, η Ελλάδα, η Φινλανδία, η Ουγγαρία, η Λετονία, το Λουξεμβούργο, η Μάλτα, η Ρουμανία, η Σλοβακία και η Σουηδία δεν επιτρέπουν την εμφάνιση ονομάτων ή λογοτύπων ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων στα ψηφοδέλτια. 10 11 12 Βλέπε παράρτημα. Βλέπε παράρτημα. Η Σλοβενία ενημέρωσε σχετικά με την πρόθεσή της να τροποποιήσει το δίκαιό της και, στη συνέχεια, κοινοποίησε στην Επιτροπή την εν λόγω τροποποίηση στις 20 Φεβρουαρίου 2014. 4

- Η Κροατία, η Ελλάδα και η Ρουμανία εξετάζουν μελλοντικές τροποποιήσεις στο εθνικό τους δίκαιο, ώστε να επιτρέπεται η προσθήκη ονομάτων και λογότυπων στα ψηφοδέλτια. Στις γνωμοδοτήσεις που έχουν ληφθεί έως σήμερα στο πλαίσιο του πολιτικού διαλόγου με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα εθνικά κοινοβούλια 13 επικρότησαν και αυτά τη σύσταση και αξιολόγησαν θετικά τους στόχους της, συμπεριλαμβανομένου κυρίως του θετικού αντίκτυπου των εκλογικών ρυθμίσεων στην ενημέρωση του εκλογικού σώματος σχετικά με τους δεσμούς μεταξύ ευρωπαϊκών και εθνικών πολιτικών κομμάτων. Τα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα ενημέρωσαν την Επιτροπή ότι θα ενθαρρύνουν και θα στηρίξουν τα μηνύματα των προεκλογικών εκστρατειών που θα δίνουν έμφαση στους δεσμούς των εθνικών κομμάτων. Ωστόσο, ορισμένα από αυτά κατέστησαν σαφές ότι, εφόσον δεν επιτρέπουν οι εκλογικοί νόμοι όλων των κρατών μελών να συμπεριλαμβάνονται τα ονόματα ή τα λογότυπα των ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων στα ψηφοδέλτια, δεν σκοπεύουν να προωθήσουν ενιαία στρατηγική μεταξύ των εθνικών κομμάτων με τα οποία συνδέονται. Ορισμένα ευρωπαϊκά κόμματα απάντησαν ότι, εάν υπάρξει οποιαδήποτε αλλαγή στο νομοθετικό πλαίσιο, θα υιοθετήσουν μια περισσότερο συνεκτική προσέγγιση όσον αφορά την ενθάρρυνση των εθνικών κομμάτων να αξιοποιήσουν αυτή την επιλογή. Ένα ευρωπαϊκό πολιτικό κόμμα δήλωσε ότι αμφισβητεί την αξία της προσθήκης τέτοιων λογοτύπων και ότι θα πρέπει να αναζητηθούν άλλες μέθοδοι ενημέρωσης σχετικά με τους δεσμούς μεταξύ εθνικών και ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων. 2.2. Υποστήριξη υποψηφίου για το αξίωμα του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Η Επιτροπή συνέστησε στα ευρωπαϊκά και εθνικά πολιτικά κόμματα «να γνωστοποιούν, πριν από τις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τον υποψήφιο για το αξίωμα του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τον οποίο υποστηρίζουν, καθώς και το πρόγραμμά του», και στα εθνικά πολιτικά κόμματα «να διασφαλίζουν ότι οι πολιτικές προεκλογικές εκπομπές τους ενόψει των εκλογών για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο χρησιμοποιούνται επίσης για την ενημέρωση των πολιτών σχετικά με τον υποψήφιο για το αξίωμα του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τον οποίο υποστηρίζουν, καθώς και σχετικά με το πρόγραμμά του». Τα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα ακολούθησαν τη σύσταση περί γνωστοποίησης του υποψηφίου τους για το αξίωμα του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Μέχρι στιγμής, έξι ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα έχουν ορίσει τους υποψηφίους τους, οι οποίοι είναι: ο κ. Jean- Claude Juncker για το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (EPP), ο κ. Martin Schulz για το Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα (PES), ο κ. Guy Verhofstadt για τη Συμμαχία Φιλελευθέρων και Δημοκρατών για την Ευρώπη (ALDE) και για το Ευρωπαϊκό Δημοκρατικό Κόμμα (EDP), ο κ. José Bové και η κ. Ska Keller για το Ευρωπαϊκό Κόμμα των Πρασίνων και ο κ. Αλέξης Τσίπρας για την Ευρωπαϊκή Αριστερά. Η Κίνηση για μία Ευρώπη των Ελευθεριών και της Δημοκρατίας (MELD) και η Συμμαχία Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (AECR) ενημέρωσαν ότι δεν θα προτείνουν υποψήφιο. Τα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα σχεδιάζουν επίσης να ενημερώσουν τους πολίτες σχετικά με τους υποψηφίους τους και τα προγράμματά τους. Ορισμένα κόμματα έχουν ήδη εκδώσει μανιφέστα και έχουν δημιουργήσει ιστοτόπους προεκλογικών εκστρατειών όπου παρουσιάζουν το πρόγραμμα του υποψηφίου τους και τις κυριότερες προγραμματισμένες 13 Γνωμοδότηση του Κοινοβουλίου της Πορτογαλίας, Επιτροπή Ευρωπαϊκών Υποθέσεων (4 Ιουνίου 2013) γνωμοδότηση του Κοινοβουλίου της Ρουμανίας, Βουλή της Δημοκρατίας της Ρουμανίας (25 Ιουνίου 2013) και Γερουσία της Δημοκρατίας της Ρουμανίας (30 Σεπτεμβρίου 2013). 5

εκδηλώσεις. Άλλα κόμματα έχουν ανακοινώσει ότι θα προβούν σε σχετικές ενέργειες σύντομα. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης θα χρησιμοποιηθούν για την προσέγγιση του εκλογικού σώματος. Θα διοργανωθούν μεγάλες πανευρωπαϊκές προεκλογικές εκστρατείες και εκδηλώσεις. Οι υποψήφιοι θα συμμετάσχουν σε δημόσιες προεκλογικές εκδηλώσεις σε διάφορες χώρες της ΕΕ, από κοινού με τα εθνικά κόμματα τα οποία θα είναι βασικοί συντελεστές στις εκστρατείες. Στο πλαίσιο της εκστρατείας θεσμικής επικοινωνίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τις εκλογές 14, η Ευρωπαϊκή Ένωση Δημόσιων Ραδιοτηλεοπτικών Οργανισμών (European Broadcasting Union-EBU) θα μεταδώσει συζήτηση μεταξύ των βασικών υποψηφίων για την προεδρία της Επιτροπής στις 15 Μαΐου 2014. Θα διοργανωθούν και άλλες δράσεις προώθησης στα μέσα ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένων δραστηριοτήτων που αξιοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, πιθανώς σε συνδυασμό με δράσεις που προγραμματίζονται από τα κράτη μέλη. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Φόρουμ Νεολαίας, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και άλλους εταίρους, θα διοργανώσει στο Στρασβούργο στις 9-11 Μαΐου 2014, ευρωπαϊκή εκδήλωση για τη νεολαία, στην οποία θα συμμετάσχουν αρκετές χιλιάδες νέοι 15. Στην εκδήλωση ενδέχεται να συμμετάσχουν και οι υποψήφιοι για την προεδρία της Επιτροπής. Άλλα θεσμικά όργανα της ΕΕ υποστηρίζουν επίσης τη συζήτηση. Στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Διάσκεψης Κορυφής των Περιφερειών και των Πόλεων, την οποία διοργάνωσε η Επιτροπή των Περιφερειών στις 8 Μαρτίου 2014 στην Αθήνα, πραγματοποιήθηκε συζήτηση υψηλού επιπέδου σχετικά με τις επικείμενες ευρωπαϊκές εκλογές. Η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή θα διοργανώσει συζητήσεις σε κράτη μέλη και θα εναρμονίσει τον ιστότοπο και τα μηνύματά της με την εκστρατεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Σχεδιάζει επίσης να παράσχει στα εθνικά σημεία επαφής της ειδική κατάρτιση σχετικά με τις ευρωπαϊκές εκλογές. Ο Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής διοργάνωσε στις 4 Μαρτίου 2014 εκδήλωση με θέμα «Your wish list for Europe» (Τι επιθυμείτε για την Ευρώπη;) 16, σκοπός της οποίας ήταν η επαφή με τους πολίτες, με τη συμμετοχή των προέδρων της Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ενόψει των ευρωπαϊκών εκλογών του 2014. Τα κράτη μέλη ενημέρωσαν την Επιτροπή σχετικά με τα ευρύτερα επικοινωνιακά μέτρα που λαμβάνουν για να αυξήσουν τη συμμετοχή των ψηφοφόρων, όπως ενημερωτικές εκστρατείες για όσους ψηφίζουν για πρώτη φορά, ιστοσελίδες για τις εκλογές, ενημερωτικές συναντήσεις με τα μέσα ενημέρωσης, συζητήσεις στρογγυλής τραπέζης και σεμινάρια. Παραδείγματα βέλτιστων πρακτικών: - Στη Φινλανδία δημιουργήθηκε ιστότοπος αφιερωμένος στις ευρωπαϊκές εκλογές, ο οποίος παρέχει ολοκληρωμένη πληροφόρηση για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα και τους πιθανούς δεσμούς τους με τα εθνικά κόμματα (www.vaalit.fi). Ο ιστότοπος περιέχει επίσης οδηγίες προς μη φινλανδούς πολίτες της ΕΕ σχετικά με το πώς μπορούν να ασκήσουν το δικαίωμα ψήφου τους. Το κοινοβούλιο της Φινλανδίας διέθεσε 100.000 ευρώ σε μη κυβερνητικές οργανώσεις για τη διεξαγωγή ενημερωτικών εκστρατειών κατά τη διάρκεια των ευρωπαϊκών εκλογών 14 15 16 http://www.elections2014.eu/en. http://www.europarl.europa.eu/eye2014/en/news/news.html. http://www.ombudsman.europa.eu/en/activities/calendarevent.faces/en/818/html.bookmark. 6

- Η Πολωνία θα συνδέσει την εκστρατεία ευαισθητοποίησης των εκλογέων με τη δέκατη επέτειο από την ένταξη της χώρας στην ΕΕ. Έχει θέσει ως προτεραιότητα την προώθηση των ευρωπαϊκών εκλογών και στοχεύει σε αυξημένη προσέλευση των ψηφοφόρων. Η εκστρατεία θα υπογραμμίσει την επιτυχημένη δεκαετή πορεία της χώρας στους κόλπους της ΕΕ και θα προβάλει με συγκεκριμένα παραδείγματα τον αντίκτυπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην καθημερινή ζωή των πολωνών πολιτών. Έχει προγραμματιστεί η προβολή τηλεοπτικού προγράμματος, στο οποίο θα αναλυθούν τόσο οι αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και η σημασία που έχει για τη χώρα και τους πολίτες της η δεκαετής παρουσία της Πολωνίας στην ΕΕ. Η Πολωνία θα επικοινωνήσει επίσης με τους πολωνούς πολίτες που ζουν σε άλλες χώρες της ΕΕ, με σκοπό να τους ενημερώσει σχετικά με τη δυνατότητα να ψηφίσουν στην τρέχουσα χώρα κατοικίας τους. 2.3. Κοινή ημέρα ψηφοφορίας Η Επιτροπή συνέστησε στα κράτη μέλη να συμφωνήσουν «σε κοινή ημέρα για τη διεξαγωγή των εκλογών για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με ενιαία ώρα κλεισίματος των εκλογικών κέντρων», με σκοπό την αντιμετώπιση ζητημάτων κατακερματισμού και τη δημιουργία συνεκτικότερων πανευρωπαϊκών εκλογών μέσω της διεξαγωγής της ψηφοφορίας την ίδια ημέρα σε ολόκληρη την ΕΕ. Παρότι ορισμένα κράτη μέλη συμφώνησαν οι εκλογές να διεξαχθούν την Κυριακή 25 Μαΐου 2014, άλλα απέρριψαν την ιδέα με την αιτιολογία ότι η διεξαγωγή της ψηφοφορίας τις καθημερινές ή το Σάββατο θα αυξήσει την προσέλευση. Οι εθνικές παραδόσεις αναφέρθηκαν επίσης ως αιτιολογία για την απόρριψη της κοινής ημέρας ψηφοφορίας 17. Το δίκαιο της ΕΕ προβλέπει αυστηρούς κανόνες όσον αφορά τον χρόνο δημοσιοποίησης των εκλογικών αποτελεσμάτων 18. Οι εν λόγω κανόνες απαγορεύουν, συγκεκριμένα, την επίσημη δημοσιοποίηση αποτελεσμάτων σε ένα κράτος μέλος προτού ολοκληρωθεί η ψηφοφορία σε όλα τα κράτη μέλη. Στόχος της ρύθμισης αυτής είναι να μην επηρεάζονται οι ψηφοφόροι στην ΕΕ από τα αποτελέσματα σε κράτη μέλη στα οποία η ψηφοφορία έχει ήδη ολοκληρωθεί και, κατά συνέπεια, να προστατεύεται η αρχή της ελευθερίας της ψήφου. Η Επιτροπή παρακολουθεί στενά την εφαρμογή των κανόνων αυτών από τα κράτη μέλη και έχει λάβει μέτρα 19 για να διασφαλίσει ότι οι εν λόγω κανόνες θα τηρηθούν στις εκλογές του 2014 για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Τα συγκεντρωτικά αποτελέσματα των εκλογών θα δημοσιοποιηθούν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το βράδυ της 25ης Μαΐου, με ένα κοινό μήνυμα σε ολόκληρη την ΕΕ. 2.4. Ο ρόλος της κοινωνίας των πολιτών Πέραν της σύστασης της Επιτροπής που απευθύνεται στα κράτη μέλη και στα ευρωπαϊκά και εθνικά πολιτικά κόμματα, ποικίλες οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών αναλαμβάνουν δράση ως πολύτιμοι παράγοντες όσον αφορά την ενημέρωση των πολιτών σχετικά με τη νέα δημοκρατική ώθηση για τις ευρωπαϊκές εκλογές του 2014. Οι οργανώσεις της κοινωνίας των 17 18 19 Βλέπε παράρτημα. Πράξη του 1976 για την εκλογή των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με άμεση και καθολική ψηφοφορία, η οποία προσαρτάται στην απόφαση 76/787/ΕΚΑΧ, ΕΟΚ, Ευρατόμ, της 20ής Σεπτεμβρίου 1976 και τροποποιήθηκε τελευταία με την απόφαση του Συμβουλίου 2002/772/ΕΚ, Ευρατόμ (ΕΕ L 283 της 21.10.2002, σ. 1). Οι Κάτω Χώρες δεν συμμορφώθηκαν με τους εν λόγω κανόνες στις ευρωπαϊκές εκλογές του 2009. Ύστερα από παρέμβαση της Επιτροπής, δεσμεύτηκαν γραπτώς να λάβουν μέτρα για να εξασφαλίσουν τη συμμόρφωση με τους εν λόγω κανόνες και εξέδωσαν σχετικές οδηγίες προς τις δημοτικές αρχές για τις ευρωπαϊκές εκλογές του 2014. 7

πολιτών βρίσκονται στην καταλληλότερη θέση για τη διεξαγωγή συζητήσεων με τα μέλη τους σχετικά με τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των μανιφέστων των διαφόρων υποψηφίων. Ορισμένες από τις οργανώσεις αυτές θεωρούν τις εκστρατείες των υποψηφίων για την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ως πολύτιμη ευκαιρία για να ακουστούν τα μηνύματά τους και να επηρεάσουν τα προγράμματα των υποψηφίων. Αυτό μπορεί να ενθαρρύνει τη συζήτηση μεταξύ πολιτών και υποψηφίων και να οδηγήσει σε σαφή υποστήριξη ενός συγκεκριμένου υποψηφίου, προωθώντας ταυτόχρονα τη δημιουργία ευρωπαϊκών δημόσιων χώρων και τη διεξαγωγή πανευρωπαϊκών συζητήσεων αναφορικά με τις εκλογές. Η κοινωνία των πολιτών διαδραματίζει εν γένει ισχυρό ρόλο στην ενημέρωση των πολιτών για τη σημασία και τα οφέλη της συμμετοχής στις ευρωπαϊκές εκλογές. Ορισμένες σχετικές πρωτοβουλίες έχουν δρομολογηθεί ή βρίσκονται επί του παρόντος στο στάδιο της προετοιμασίας. Παραδείγματα βέλτιστων πρακτικών: Οδηγοί ψηφοφορίας και πληροφορίες: - AEGEE-Europe (Ευρωπαϊκό Φόρουμ Φοιτητών): «Y Vote 2014». Στις προγραμματισμένες δραστηριότητες περιλαμβάνονται η σύνταξη οδηγού ψηφοφορίας, περιοδείες με πούλμαν και συνέδρια νεολαίας 20. Εργαλεία ηλεκτρονικής ψηφοφορίας/εργαλεία κατάρτισης προφίλ: Αυτά τα ηλεκτρονικά εργαλεία βοηθούν τους ψηφοφόρους να επιλέξουν υποψήφιο αντιστοιχίζοντας το προφίλ και τις προτιμήσεις τους με το προφίλ και το πρόγραμμα των υποψηφίων. - Ευρωπαϊκό Φόρουμ Νεολαίας - League of Young Voters (Σύνδεσμος Νέων Ψηφοφόρων) και ηλεκτρονικό εργαλείο VoteWatch 21. - Εφαρμογή κατάρτισης προφίλ ψηφοφόρου Euandi του Παρατηρητηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Δημοκρατία (European Union Democracy Observatory ) 22. - WeCitizens - εφαρμογή κατάρτισης προφίλ ψηφοφόρου 23. Συζητήσεις, φόρουμ και διαδικτυακές συνομιλίες με υποψηφίους: - Ο ιστότοπος Debating Europe 24 θα διοργανώσει διαδικτυακές συζητήσεις, ζωντανές συνομιλίες και εκδηλώσεις με φυσική παρουσία των συμμετεχόντων, για να προσφέρει τη δυνατότητα στους πολίτες της ΕΕ να θέσουν ερωτήσεις στους βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (και στους υποψήφιους βουλευτές) σχετικά με τα ζητήματα που αντιμετωπίζει η Ευρώπη, καθώς και για να βοηθήσει τους πολίτες να προβούν σε ενημερωμένη επιλογή στις ευρωπαϊκές εκλογές. - Η πρωτοβουλία Move Europe των Νέων Ευρωπαίων Φεντεραλιστών (Young European Federalists) 25 θα περιλαμβάνει διοργάνωση συζητήσεων και εκστρατειών που θα απευθύνονται ειδικά στους νέους. 20 21 22 23 24 25 http://www.aegee.org/aegee-europe-launches-y-vote-2014/. http://www.myvote2014.eu/en. http://www.eui.eu/projects/eudo/euandi/index.aspx/. http://www.wecitizens.be/fr/elections-2014/. http://www.debatingeurope.eu/vote2014/. http://www.jef.eu/activities/projects/moveurope2014/. 8

- Η Υπηρεσία Δράσης Ευρωπαίων Πολιτών (European Citizen Action Service - ECAS) διαχειρίζεται το πρόγραμμα JoiEU (Joint Citizen Action for a Stronger, Citizen- Friendly Union (Κοινή δράση πολιτών για μια ισχυρότερη και φιλική προς τους πολίτες Ένωση)) που εστιάζει στη συμμετοχή στις ευρωπαϊκές εκλογές 26. - Η Συμμαχία για το Ευρωπαϊκό Έτος Πολιτών (Alliance for the European Year of Citizens - EYCA) 27 θα διοργανώσει μια ημερίδα για την κοινωνία των πολιτών τον Μάρτιο του 2014, στην οποία θα προσκληθούν οι βασικοί υποψήφιοι. Εκτός από τις άλλες πρωτοβουλίες που αποβλέπουν στην ενίσχυση του ευρωπαϊκού δημόσιου χώρου, μεταξύ των οποίων περισσότεροι από 50 διάλογοι με τους πολίτες 28 που αφορούσαν, έμμεσα ή άμεσα, περισσότερους από 500.000 πολίτες, η Επιτροπή τήρησε τη δέσμευση που είχε αναλάβει στην έκθεση 2013 για την ιθαγένεια της ΕΕ (δράση 12 α), να δημοσιεύσει ένα εύχρηστο εγχειρίδιο σε όλες τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ για τα κυριότερα δικαιώματα των πολιτών της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος του εκλέγειν και εκλέγεσθαι στις ευρωπαϊκές εκλογές 29. 3. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ ΤΩΝ ΕΚΛΟΓΩΝ 3.1. Απλούστευση των διοικητικών διαδικασιών Για λόγους διασφάλισης της νομιμοποίησης των ευρωπαϊκών εκλογών, η οδηγία 93/109/ΕΚ 30 προβλέπει διαδικασίες με τις οποίες εξασφαλίζεται ότι οι πολίτες της ΕΕ δεν δύνανται να ψηφίζουν ή να είναι υποψήφιοι ταυτόχρονα στο κράτος μέλος καταγωγής τους και στη χώρα κατοικίας τους κατά τις ίδιες εκλογές. Αντλώντας συμπεράσματα από συζητήσεις με εθνικούς εμπειρογνώμονες, η Επιτροπή συμπεριέλαβε στη σύσταση 2013/142/ΕΕ, κατάλογο μέτρων για την απλούστευση του μηχανισμού ανταλλαγής δεδομένων που έχει δημιουργηθεί για τον συγκεκριμένο σκοπό 31, μετριάζοντας τον διοικητικό φόρτο της εφαρμογής του για τα κράτη μέλη και καθιστώντας τον περισσότερο ασφαλή και αποτελεσματικό για την αποτροπή καταχρήσεων. Ειδικότερα, η Επιτροπή συνέστησε στα κράτη μέλη να συγκροτήσουν ενιαία αρχή επαφής σε κάθε κράτος μέλος με σκοπό την ομαλότερη ανταλλαγή των δεδομένων των ψηφοφόρων με τα άλλα κράτη μέλη τα κράτη μέλη κατοικίας ενθαρρύνθηκαν να διαβιβάζουν πρόσθετα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα τα οποία ενδέχεται να είναι αναγκαία για την αποτελεσματικότερη ταυτοποίηση των εν λόγω ψηφοφόρων από τις αρχές του κράτους μέλους καταγωγής τους όλα τα κράτη μέλη πρέπει να χρησιμοποιούν ομοιόμορφο 26 27 28 29 30 31 http://joieu.net/. http://ey2013-alliance.eu/. Έκθεση της Επιτροπής «Διάλογοι με τους πολίτες ως συμβολή στην ανάπτυξη ενός ευρωπαϊκού δημόσιου χώρου», COM(2014) 173. http://bookshop.europa.eu/uri?target=eub:notice:na0414127:en. Οδηγία 93/109/ΕΚ του Συμβουλίου, της 6ης Δεκεμβρίου 1993, για τις λεπτομέρειες άσκησης του δικαιώματος του εκλέγειν και του εκλέγεσθαι κατά τις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου από τους πολίτες της Ένωσης που κατοικούν σε ένα κράτος μέλος του οποίου δεν είναι υπήκοοι, ΕΕ L 329 της 30.12.1993, σ. 34. Ο μηχανισμός συνίσταται σε ανταλλαγές δεδομένων μεταξύ των κρατών μελών σχετικά με τους πολίτες της ΕΕ που είναι εγγεγραμμένοι ως εκλογείς ή ως υποψήφιοι στο κράτος μέλος κατοικίας τους. Με βάση τα δεδομένα που αποστέλλει το κράτος μέλος κατοικίας, το κράτος μέλος καταγωγής πρέπει να διαγράψει από τους εκλογικούς του καταλόγους τους εν λόγω πολίτες (ή να τους εμποδίσει με άλλα μέσα να ψηφίσουν ή να είναι υποψήφιοι). 9

ηλεκτρονικό μορφότυπο και ασφαλή κρυπτογραφημένη ηλεκτρονική μέθοδο ανταλλαγής δεδομένων για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα των ψηφοφόρων τα κράτη μέλη πρέπει να αποστέλλουν τα δεδομένα σε ενιαία δέσμη ανά κράτος μέλος καταγωγής, με μία περαιτέρω διαβίβαση σε μεταγενέστερο στάδιο, εάν αυτό κριθεί αναγκαίο τα κράτη μέλη πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τα διαφορετικά εκλογικά χρονοδιαγράμματα που ισχύουν στα διάφορα κράτη μέλη της ΕΕ κατά την ανταλλαγή των δεδομένων. Μετά την έκδοση των εν λόγω συστάσεων, η Επιτροπή συνεργάζεται με τους εμπειρογνώμονες των κρατών μελών για να τους συνδράμει στην εφαρμογή τους. Για τις ευρωπαϊκές εκλογές του 2014, όλα τα κράτη μέλη συμφώνησαν να συγκροτήσουν ενιαία αρχή επαφής για την αποστολή και λήψη κοινοποιήσεων μέσω του μηχανισμού ανταλλαγής πληροφοριών, εξαιρουμένου του Ηνωμένου Βασιλείου, το οποίο σχεδιάζει να αποστέλλει τις κοινοποιήσεις που αφορούν τους ψηφοφόρους της ΕΕ μέσω των τοπικών εκλογικών αρχών. Η Επιτροπή διασφάλισε ότι όλα τα κράτη μέλη είναι πλήρως ενημερωμένα για τον τύπο των δεδομένων που απαιτούνται από τα κράτη μέλη για την αποτελεσματική επαλήθευση της ταυτότητας των υπηκόων τους που είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους του κράτους μέλους όπου κατοικούν. Σχεδόν όλα τα κράτη μέλη βελτίωσαν την ασφάλεια της ανταλλαγής δεδομένων που πραγματοποιούν ενόψει των εκλογών, εφαρμόζοντας ενιαίο ηλεκτρονικό μορφότυπο και χρησιμοποιώντας ένα εργαλείο κρυπτογράφησης το οποίο συνιστάται από την Επιτροπή. Η Επιτροπή έθεσε επίσης στη διάθεση όλων των κρατών μελών τα εκλογικά χρονοδιαγράμματα που θα εφαρμοστούν στα διάφορα κράτη μέλη της ΕΕ προκειμένου να επισημανθεί ο κατάλληλος χρόνος αποστολής των κοινοποιήσεων. Η συντριπτική πλειονότητα των κρατών μελών κατέβαλε ουσιαστική προσπάθεια για την προετοιμασία της εφαρμογής αυτών των συστάσεων. Τα ανωτέρω μέτρα, εφόσον εφαρμοστούν για τις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, αναμένεται να συνδράμουν στην απλούστευση των εκλογικών διαδικασιών και στη μείωση του διοικητικού φόρτου. 3.2. Περαιτέρω μέτρα που λαμβάνει η Επιτροπή για την αποτελεσματικότερη διεξαγωγή των εκλογών Πέραν της σύστασης, έχουν ληφθεί περαιτέρω μέτρα με σκοπό την αποτελεσματικότερη διεξαγωγή των εκλογών για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η οδηγία 2013/1/ΕΕ 32 διευκολύνει τους πολίτες της ΕΕ να ασκούν το δικαίωμα του εκλέγεσθαι στο κράτος μέλος κατοικίας τους, καθώς χρειάζεται απλώς να προσκομίσουν ένα έγγραφο ταυτότητας και μια δήλωση ότι πληρούν τις προϋποθέσεις εκλογιμότητας, και δεν απαιτείται η προσκόμιση βεβαίωσης από τις αρμόδιες αρχές του κράτους μέλους καταγωγής τους. Η Επιτροπή θεωρεί ότι έχει προτεραιότητα η έγκαιρη μεταφορά της εν λόγω οδηγίας στο δίκαιο των κρατών μελών, προκειμένου οι πολίτες της ΕΕ να μπορέσουν να επωφεληθούν από τη βελτιωμένη διαδικασία ήδη από τις εκλογές του 2014 για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η Επιτροπή παρακολουθεί στενά τα μέτρα που λαμβάνονται από τα κράτη μέλη για τη μεταφορά της οδηγίας. Μετά τη λήξη της προθεσμίας για τη μεταφορά της οδηγίας, στις 28 Ιανουαρίου 2014, η Επιτροπή αποφάσισε, στις 5 Φεβρουαρίου 2014, να κινήσει διαδικασίες επί παραβάσει κατά των 14 κρατών μελών που δεν είχαν κοινοποιήσει εγκαίρως τα οικεία 32 Οδηγία 2013/1/ΕΕ για την τροποποίηση της οδηγίας 93/109/ΕΚ σχετικά με τις λεπτομέρειες άσκησης του δικαιώματος του εκλέγεσθαι κατά τις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου από τους πολίτες της Ένωσης που κατοικούν σε ένα κράτος μέλος του οποίου δεν είναι υπήκοοι, ΕΕ L 26 της 26.1.2013, σ. 27. 10

μέτρα μεταφοράς. Στο μεσοδιάστημα, τα περισσότερα κράτη μέλη κοινοποίησαν τα οικεία μέτρα μεταφοράς. Η Επιτροπή διεξάγει συζητήσεις με τα κράτη μέλη όσον αφορά συναφή με τη μεταφορά ζητήματα που είχε εντοπίσει κατά το παρελθόν σχετικά με την οδηγία 93/109/ΕΚ 33. Συγκεκριμένα, τα ζητήματα αυτά αφορούν την επιβολή πρόσθετων απαιτήσεων για την εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους (οι οποίες συνεπάγονται εμπόδια στην άσκηση του δικαιώματος του εκλέγειν των πολιτών της ΕΕ) και την εσφαλμένη μεταφορά διατάξεων για την προστασία της νομιμότητας των εκλογών. Όλες οι υποθέσεις αυτές, πλην δύο, έχουν πλέον περατωθεί. Όσον αφορά τις εκκρεμούσες υποθέσεις, το ένα κράτος μέλος εξέδωσε προσφάτως νέα νομοθεσία για την επίλυση των συναφών με τη μεταφορά ζητημάτων 34 και στο άλλο κράτος μέλος επίκειται η έκδοση σχετικής νομοθετικής πράξης 35. 4. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η σύσταση της Επιτροπής για την ενίσχυση του δημοκρατικού και αποτελεσματικού τρόπου διεξαγωγής των ευρωπαϊκών εκλογών έτυχε εν γένει θετικής υποδοχής. Η παρούσα αποτελεί προκαταρκτική έκθεση σχετικά με τις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνουν τα κράτη μέλη και τα εθνικά και ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα προκειμένου να αυξήσουν τη διαφάνεια, να ευαισθητοποιήσουν τους πολίτες και να προωθήσουν πανευρωπαϊκές εκστρατείες για τους υποψηφίους και τα προγράμματά τους. Η παρούσα έκθεση έχει ως στόχο να τονώσει τις ανταλλαγές βέλτιστων πρακτικών και να ενθαρρύνει την ανάληψη νέων πρωτοβουλιών για την ενίσχυση του δημοκρατικού βίου της ΕΕ ενόψει των επικείμενων ευρωπαϊκών εκλογών του 2014. Η Επιτροπή θα συνεχίσει να παρακολουθεί την εφαρμογή της σύστασής της από τα κράτη μέλη και από τα πολιτικά κόμματα ενόψει των εκλογών και θα ενημερώνει τακτικά τον διαδικτυακό πίνακα 36 με περαιτέρω στοιχεία από τα κράτη μέλη, και ιδίως από τα δέκα κράτη μέλη που, έως την ημερομηνία ολοκλήρωσης της παρούσας έκθεσης, δεν είχαν ακόμη ανταποκριθεί στο αίτημα της Επιτροπής για παροχή πληροφοριών. Η Επιτροπή θα καταρτίσει πλήρη έκθεση μετά τις ευρωπαϊκές εκλογές, στην οποία θα προβεί σε αξιολόγηση της εφαρμογής του συναφούς δικαίου της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της εφαρμογής της εν λόγω σύστασης. Θα επισημανθούν περαιτέρω πρωτοβουλίες που θα έχουν ληφθεί ενόψει των ευρωπαϊκών εκλογών και θα εξεταστεί ο ρόλος των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών. Με τον τρόπο αυτό αναμένεται να εντοπιστούν νέες πιθανές μέθοδοι δράσης για το μέλλον, με στόχο τη διεξαγωγή ακόμη περισσότερο δημοκρατικών ευρωπαϊκών εκλογών. 33 34 35 36 Έκθεση κατ εφαρμογή του άρθρου 25 ΣΛΕΕ «Σχετικά με την πρόοδο που σημειώθηκε την περίοδο 2011-2013 για την επίτευξη πραγματικής ιθαγένειας της ΕΕ», COM(2013) 270. Η Επιτροπή εξετάζει τον προσφάτως κοινοποιηθέντα σλοβακικό νόμο. Η Τσεχική Δημοκρατία. http://ec.europa.eu/justice/citizen/voting-rights/index_en.htm. 11