ΑΡΙΣΟΣΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΘΕΑΛΟΝΙΚΗ ΑΝΟΙΚΣΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΣΑ Ειςαγωγή ςτη διδακτική των γλωςςών Ενότητα 3: Μζκοδοι διδαςκαλίασ ΙΙ Άννα Μουτι, Α.Π.Θ & Πανεπιςτιμιο Θεςςαλίασ
Άδειεσ Χρήςησ Σο παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται ςε άδειεσ χριςθσ Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπωσ εικόνεσ, που υπόκειται ςε άλλου τφπου άδειασ χριςθσ, θ άδεια χριςθσ αναφζρεται ρθτϊσ. 2
Χρηματοδότηςη Σο παρόν εκπαιδευτικό υλικό ζχει αναπτυχκεί ςτα πλαίςια του εκπαιδευτικοφ ζργου του διδάςκοντα. Σο ζργο «Ανοικτά Ακαδθμαϊκά Μακιματα ςτο Αριςτοτζλειο Πανεπιςτιμιο Θεςςαλονίκθσ» ζχει χρθματοδοτιςει μόνο τθ αναδιαμόρφωςθ του εκπαιδευτικοφ υλικοφ. Σο ζργο υλοποιείται ςτο πλαίςιο του Επιχειρθςιακοφ Προγράμματοσ «Εκπαίδευςθ και Δια Βίου Μάκθςθ» και ςυγχρθματοδοτείται από τθν Ευρωπαϊκι Ζνωςθ (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Σαμείο) και από εκνικοφσ πόρουσ. 3
ΑΡΙΣΟΣΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΘΕΑΛΟΝΙΚΗ ΑΝΟΙΚΣΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΣΑ Μζθοδοι διδαςκαλίασ ΙΙ Diane Larsen-Freeman (2000) Techniques and Principles in Language Teaching Oxford University Press & Richards & Rodgers (2014) Approaches and Methods in Language Teaching, Cambridge University Press
Περιεχόμενα ενότητασ 1/2 1. Χρθςιμότθτα και Χρθςτικότθτα. 2. υμπζραςμα. 3. Αντικζςεισ. 4. Προςζγγιςθ, μζκοδοσ, τεχνικι. 5. Μια μζκοδοσ 6. Πολφ ςυχνά... 7. Οι μζκοδοι. 8. The Grammar Translation Method. 9. υμπεράςματα. 10. H Άμεςθ Μζκοδοσ. 5
Περιεχόμενα ενότητασ 2/2 11. Reform Movement - Natural Methods. 12. Αρχζσ τθσ «Φυςικισ Εκμάκθςθσ Γλωςςϊν». 13. Βerlitz Schools-Today. 14. Διαλζξεισ από YouTube. 15. The Direct Method. 16. υμπεράςματα. 17. Κριτικι. 18. Ακουςτοπροφορικι Μζκοδοσ. 19. ι και Army Method; 20. The Audio-Lingual Method. 21. Διαλζξεισ από YouTube. 22. υμπεράςματα. 6
1. Χρηςιμότητα και Χρηςτικότητα Ανάπτυξθ Επίγνωςθσ. Διεφρυνςθ δρόμων. Εξζλιξθ ςχετικοφ λεξιλογίου (CoP). Πρόκλθςθ διδακτικϊν ςτερεότυπων και διατιρθςθ ενεργθτικότθτασ του δαςκάλου. Ενθμζρωςθ ςε νζεσ τεχνικζσ με ςτόχο τθν καλφτερθ αντιμετϊπιςθ των προβλθμάτων. Αποκωδικοποίθςθ βιβλίων και λογιςμικοφ. Επιλογι μεκόδου ι αλλαγι μεκόδου ςε ςχζςθ με τα αποτελζςματα και τθ ςτάςθ (attitude) των μακθτϊν ςε αυτι. Εκλεκτικι μζκοδο και όχι επιλεκτικι. 7
2. υμπζραςμα Οι δάςκαλοι καλό είναι να διακζτουν ςτθ φαρζτρα τουσ: Σθν εμπειρία τουσ. Αποτελζςματα ζρευνασ από Εφαρμοςμζνθ Γλωςςολογία. Αποκτθμζνθ ςοφία από τα παραπάνω και να κάνουν τισ επιλογζσ τουσ μόνοι τουσ. 8
3. Αντιθζςεισ υνταγολόγιο. Θεωρθτικζσ που επιβάλλονται από ακαδθμαϊκοφσ και εκδότεσ χωρίσ να μποροφν να αντιμετωπίςουν τα ειδικά προβλιματα μίασ ςυγκεκριμζνθσ τάξθσ. «Άρρωςτθ» προςζγγιςθ μθ εφαρμόςιμθ ςε ςχζςθ με το τι ςυμβαίνει μζςα ςτθν τάξθ. Τπάρχουν αλλαγζσ ςτθν ψυχοςφνκεςθ ενδιαφζροντα ψυχολογία των μακθτϊν ςε ςχζςθ με Σισ ςυνκικεσ μάκθςθσ. Σο προφίλ των μακθτϊν τουσ. Σο περιβάλλον (κοινωνικό και πολιτιςτικό). Σουσ ςτόχουσ. 9
ΑΡΙΣΟΣΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΘΕΑΛΟΝΙΚΗ 4. Προςζγγιςη Μζθοδοσ Σεχνική 10
5. Μια μζθοδοσ ςυνδζεται από κεωρθτικι άποψθ με μια προςζγγιςη. Κακορίηεται από οργανωτικι άποψθ από ζνα ςχεδιαςμό. Τλοποιείται πρακτικά με διαδικαςίεσ/τεχνικζσ. 11
6. Πολφ ςυχνά... οι δάςκαλοι δεν κινοφνται μζςα ςτα αυςτθρά προκακοριςμζνα όρια των μεκόδων και ςυνδυάηουν τεχνικζσ από διαφορετικζσ μεκόδουσ προςπακϊντασ να βοθκιςουν τουσ μακθτζσ τουσ (Mc Donough 2002: 108). 12
7. Οι μζθοδοι The Grammar Translation (GM) (1). The Direct Method (2). The Audio-Lingual Method (2). The Silent Way. Desuggestopedia. Community Language Learning. Total Physical Response. Communicative Language Teaching. Content-based, Task based, and Participatory Approaches. Learning Strategy Training, Cooperative Learning, and Multiple Intelligences. 13
8. The Grammar Translation Method 1/3 Αρχζσ: Λογοτεχνία και γλϊςςα (1. Ανϊτερθ 2. Πολιτιςμόσ). Γλϊςςα είναι ικανότθτα μετάφραςθσ. Γλϊςςα δεν είναι επικοινωνία. Δεξιότθτεσ (Ανάγνωςθ και Γραπτόσ Λόγοσ) λιγότερο (προφορικόσ λόγοσ και κατανόθςθ προφορικοφ λόγου και προφορά). 14
8. The Grammar Translation Method 2/3 Ο δάςκαλοσ είναι θ πθγι γνϊςθσ θ αρχι και εξουςία. Λεξιλόγιο (αναγνϊριςθ αντιςτοιχιϊν). Η μάκθςθ διευκολφνεται από ομοιότθτεσ ανάμεςα ςτισ γλϊςςεσ. Προςοχι ςτισ δομζσ τθσ γλϊςςασ. Γνϊςεισ των κανόνων και εφαρμογι τουσ (deductive). Η εκμάκθςθ μίασ γλϊςςασ είναι καλι πνευματικι άςκθςθ. υνειδθτι χριςθ των γραμματικϊν κανόνων. Μνθμονικι προςζγγιςθ γραμματικισ. 15
8. The Grammar Translation Method 3/3 Ρόλοι του Δαςκάλου: Πθγι, Αρχι, Εξουςία. Διάδραςη (Interaction): Δάςκαλοσ με Μακθτζσ. Γλώςςα επικοινωνίασ: Μθτρικι. Διόρθωςη λαθών: Άμεςθ από τον δάςκαλο. 16
9. υμπεράςματα Μεγάλθ επίδραςθ τθσ μεκόδου. Διαφανισ. Εφκολθ προετοιμαςία (λεξικό βιβλίο γραμματικισ). Χωρίσ απαιτιςεισ ςε φανταςία. Η μετάφραςθ είναι απαιτθτικι κάτι περιςςότερο από απλι κατανόθςθ των δομϊν. 17
ΑΡΙΣΟΣΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΘΕΑΛΟΝΙΚΗ 10. H Άμεςη Μζθοδοσ The Direct Method Il Metodo Diretto 18
11. Reform Movement Natural Methods 1/2 Παρατιρθςθ τθσ γλϊςςασ των παιδιϊν Μίμθςθ, χειρονομίεσ, ξεκάκαρα νοιματα π.χ. Σο πρϊτο μάκθμα ςτθν ξζνθ γλϊςςα: I walk toward the door I walk. I get to the door.i get to. I stop at the door I stop. I turn the handle.i turn. I open the door I open. Frenchman Guin (1831-1896). 19
11. Reform Movement Natural Methods 2/2 H παραγωγι προφορικοφ λόγου είναι θ πιο ςθμαντικι Η φωνθτικι πρζπει να εφαρμόηεται ςτθ διδαςκαλία. Οι μακθτζσ πρζπει να ακοφνε πρϊτα τθ γλϊςςα. Οι λζξεισ πρζπει να εμφανίηονται ςε προτάςεισ και όχι μεμονωμζνα. Οι κανόνεσ τθσ γραμματικισ δεν διδάςκονται. Αποφεφγεται θ μετάφραςθ. Χρθςιμοποιείται θ μθτρικι γλϊςςα. 20
12. Αρχζσ τησ «Φυςικήσ Εκμάθηςησ Γλωςςών» Άμεςη Μζθοδοσ. Μζχρι ςιμερα Berlitz method 21
13. Βerlitz Schools-Today 1/2 Never translate: demonstrate. Never explain: act. Never make a speech: ask questions. Never imitate mistakes: correct. Never speak with single words: use sentences. Never speak too much: make students speak much. 22
13. Βerlitz Schools-Today 2/2 Never use the book: use your lesson plan. Never jump around: follow your plan. Never go too fast: keep the pace of the student. Never speak too slowly: speak normally. Never speak too quickly: speak naturally. Never speak too loudly: speak naturally. Never be impatient: take it easy. 23
14. Διαλζξεισ από YouTube https://www.youtube.com/watch?v=dl-- s8t4wvs https://www.youtube.com/watch?v=xiqvgfvzlm https://www.youtube.com/watch?v=kmoiwo _Ei9A 24
15. The Direct Method 1/4 Αρχζσ: Η διδαςκαλία τθσ ανάγνωςθσ από τθν αρχι. Ανάγνωςθ παράλλθλα με ομιλία. Γλϊςςα κυρίωσ ομιλία. Πολιτιςμόσ (Γεωγραφία και τάςθ ομιλθτϊν). Νόθμα και Γλϊςςα όχι δομζσ. 25
15. The Direct Method 2/4 Όχι χριςθ τθσ μθτρικισ γλϊςςασ. Ο δάςκαλοσ πρζπει να δείχνει (αντιςτοίχθςθ) όχι να μεταφράηει. Οι μακθτζσ να μάκουν να ςκζφτονται ςτθν γλϊςςα ςτόχο. Σο λεξιλόγιο μζςα ςε κείμενα όχι απομνθμόνευςθ. τόχοσ θ επικοινωνία. Προφορά (από τθν αρχι). Αυτοδιόρκωςθ. 26
15. The Direct Method 3/4 Χριςθ τθσ γλϊςςασ ςε φυςικό περιβάλλον. Διδαςκαλία γραμματικισ μζςα από κατανόθςθ. κανόνων ςε εφαρμογζσ και όχι απομνθμόνευςθσ. Η δεξιότθτα του γραπτοφ λόγου είναι ςθμαντικι (από τθν αρχι) αλλά κυρίωσ dictation. Αναλυτικό πρόγραμμα ςφμφωνα με περιςτάςεισ, κζματα και όχι δομζσ. Σρόποσ ηωισ φυςικϊν ομιλθτϊν. 27
15. The Direct Method 4/4 Ρόλοι του δαςκάλου: Διευκφνει τθ μάκθςθ. Μακθτζσ λιγότερο πακθτικοί. Δάςκαλοσ και μακθτζσ λειτουργοφν ωσ ςυνζταιροι. Διάδραςη (Interaction): Δάςκαλοσ με Μακθτζσ και το ανάποδο. Μακθτζσ με μακθτζσ. Γλώςςα επικοινωνίασ: Γλϊςςα ςτόχοσ. Διόρθωςη λαθών: Προςπάκεια για αυτοδιόρκωςθ. 28
16. υμπεράςματα Κδια πατζντα με διαφορζσ ςε λεπτομζρειεσ. Μεγαλφτερθ ζνταξθ των μακθτϊν ςτθ μάκθςθ. Χρειάηεται εφευρετικότθτα ςτθ διδαςκαλία λεξιλογίου μιασ και απαιτεί καλι προετοιμαςία ακόμθ και ςτθ διδαςκαλία γραμματικισ (inductively) για τθν επιλογι κατάλλθλων παραδειγμάτων για τθν κατανόθςθ των κανόνων. 29
17. Κριτική Μόνο φυςικοί ομιλθτζσ. Όλθ θ διδαςκαλία βαςίηεται πάνω ςτο δάςκαλο. Μθ αναγκαία θ ςυνεχισ χριςθσ τθσ γλϊςςασ ςτόχου. Δεν βαςίςτθκε ςε κάποια κεωρία τθσ εφαρμοςμζνθσ γλωςςολογίασ κεωρείται enlightened amateurism 30
ΑΡΙΣΟΣΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΘΕΑΛΟΝΙΚΗ 18. Ακουςτοπροφορική Μζθοδοσ 1/2 Audio-lingual Method Metodo Audio-Orale 31
18. ή και. Army Method ; 2/2 Εικόνα 1 32
19. The Audio-Lingual Method 1/4 Αρχζσ: Οι δομζσ τθσ γλϊςςασ υπάρχουν μζςα ςε περιβάλλοντα γλωςςικά. Γ1 και Γ2 πρζπει να μθν αναμιγνφονται. Ο δάςκαλοσ παρουςιάηει το μοντζλο οι μακθτζσ μιμοφνται. Η μάκθςθ είναι ςυμπεριφορά (ςυνικεια). Απαγορεφονται τα λάκθ γιατί δθμιουργοφν ςυνικεια. Η γλϊςςα για επικοινωνιακοφσ ςτόχουσ. 33
19. The Audio-Lingual Method 2/4 Σα μζρθ του λόγου τοποκετοφνται ςε ςυγκεκριμζνουσ χϊρουσ (ςφνταξθ). Ζτςι οι μακθτζσ πρζπει να μάκουν που μπαίνει τι. Θετικι ανατροφοδότθςθ βοθκάει ςτθ δθμιουργία ςωςτϊν ςυνθκειϊν. Προφορικόσ λόγοσ και παραγλωςςικά φαινόμενα. Πρακτικι με τισ γλωςςικζσ δομζσ (ςυνικεια). Αυτοματιςμόσ και ευφράδεια χωρίσ ςκζψθ. 34
19. The Audio-Lingual Method 3/4 Ο δάςκαλοσ ωσ μαζςτροσ ορχιςτρασ (οδθγόσ, ςφμβουλοσ, ελεγκτισ). Απόκτθςθ δομϊν κυρίωσ μζςα από επανάλθψθ (το λεξιλόγιο μετά). Η εκμάκθςθ τθσ γλϊςςασ ςτόχου κα πρζπει να γίνει όπωσ και θ μθτρικι. Δεν χρειάηονται κανόνεσ. Απλι μίμθςθ. Η εκμάκθςθ τθσ γλϊςςασ ςτόχου κα γίνει καλφτερα εάν υπερπθδθκοφν τα εμπόδια τθσ πρϊτθσ (ςυγκριτικι ανάλυςθ). Προφορικόσ λόγοσ πιο ςθμαντικόσ από γραπτό (όπωσ τα παιδιά). Η γλϊςςα δεν μπορεί να διαχωριςτεί από τον πολιτιςμό (κακθμερινότθτα). 35
20. Διαλζξεισ από YouTube https://www.youtube.com/watch?v=mqd7od JoLn0 https://www.youtube.com/watch?v=pz0tpdu z3fu https://www.youtube.com/watch?v=7qbq_mc rbc8 36
19. The Audio-Lingual Method 4/4 Ρόλοι του δαςκάλου: Διευκφνει τθ μάκθςθ και παρζχει οδθγίεσ, ελζγχει ςυμπεριφορά (γλωςςικι). Μακθτζσ μιμοφνται και ακολουκοφν τισ οδθγίεσ. Δάςκαλοσ λειτουργεί ωσ μοντζλο. Διάδραςη (Interaction): Μακθτζσ με μακθτζσ υπό τθν διεφκυνςθ του δαςκάλου. Δάςκαλοσ με μακθτζσ (με αφετθρία τον δάςκαλο). Γλώςςα επικοινωνίασ: Γλϊςςα ςτόχοσ (θ πρϊτθ γλϊςςα δθμιουργεί εμπόδια). Διόρθωςη λαθών: Προςπάκεια για καταγραφι πικανϊν λακϊν. 37
21. υμπεράςματα Μεγάλθ επίδραςθ τθσ μεκόδου ςτθ δθμιουργία εργαςτθρίων και λογιςμικοφ. Μεγάλοι περίοδοι πρακτικισ άςκθςθσ. Απαιτεί φανταςία και προετοιμαςία. Απαιτεί αρκετι δουλειά μζςα ςτθν τάξθ. Απομνθμόνευςθ. Δυςκολίεσ ςτθν ανοιχτι χριςθ τθσ γλϊςςασ. 38
ημείωμα Χρήςησ Ζργων Σρίτων Σο Ζργο αυτό κάνει χριςθ των ακόλουκων ζργων: Εικόνα 1: 1944 Lawrence Wilbur Longing won t get him back sooner get a war job (USA), http://poulwebb.blogspot.gr/2015/05/worldwar-2-propaganda-posters-part-5.html
ημείωμα Αναφοράσ Copyright Αριςτοτζλειο Πανεπιςτιμιο Θεςςαλονίκθσ, Τψθλάντθσ Γεϊργιοσ, Α. Μουτι. «. Μζκοδοι διδαςκαλίασ ΙΙ». Ζκδοςθ: 1.0. Θεςςαλονίκθ 2014. Διακζςιμο από τθ δικτυακι διεφκυνςθ: http://eclass.auth.gr/courses/ocrs306/
ημείωμα Αδειοδότηςησ Σο παρόν υλικό διατίκεται με τουσ όρουσ τθσ άδειασ χριςθσ Creative Commons Αναφορά - Παρόμοια Διανομι *1+ ι μεταγενζςτερθ, Διεκνισ Ζκδοςθ. Εξαιροφνται τα αυτοτελι ζργα τρίτων π.χ. φωτογραφίεσ, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριζχονται ςε αυτό και τα οποία αναφζρονται μαηί με τουσ όρουσ χριςθσ τουσ ςτο «θμείωμα Χριςθσ Ζργων Σρίτων». Ο δικαιοφχοσ μπορεί να παρζχει ςτον αδειοδόχο ξεχωριςτι άδεια να χρθςιμοποιεί το ζργο για εμπορικι χριςθ, εφόςον αυτό του ηθτθκεί. [1] http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/
ΑΡΙΣΟΣΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΘΕΑΛΟΝΙΚΗ ΑΝΟΙΚΣΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΣΑ Σζλοσ ενότητασ Επεξεργαςία: Ρουμανλι Ελζνθ Θεςςαλονίκθ, Εαρινό εξάμθνο 2014-2015
ΑΡΙΣΟΣΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΘΕΑΛΟΝΙΚΗ ημειώματα
Διατήρηςη ημειωμάτων Οποιαδιποτε αναπαραγωγι ι διαςκευι του υλικοφ κα πρζπει να ςυμπεριλαμβάνει: το θμείωμα Αναφοράσ το θμείωμα Αδειοδότθςθσ τθ διλωςθ Διατιρθςθσ θμειωμάτων το θμείωμα Χριςθσ Ζργων Σρίτων (εφόςον υπάρχει) μαηί με τουσ ςυνοδευόμενουσ υπερςυνδζςμουσ.