ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 18.09.2002 C(2002)3349fin Θέµα: Κρατικές ενισχύσεις/ελλάδα Αριθµός ενίσχυσης N 143/2002 Χορήγηση οικονοµικής ενίσχυσης στους γεωργούς µετά τις θεοµηνίες της περιόδου Νοεµβρίου 2001 - Ιανουαρίου 2002 (σχέδιο διυπουργικής απόφασης). Κύριε Υπουργέ, Με την επιστολή της 5ης Μαρτίου 2002, η οποία πρωτοκολλήθηκε στις 6 Μαρτίου 2002, η Μόνιµη Αντιπροσωπεία της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση κοινοποίησε το εν λόγω καθεστώς στην Επιτροπή δυνάµει του άρθρου 88 παράγραφος 3 της Συνθήκης. Με την επιστολή της 11ης Απριλίου 2002, η οποία πρωτοκολλήθηκε στις 15 Απριλίου 2002, η Μόνιµη Αντιπροσωπεία της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση κοινοποίησε στις υπηρεσίες της Επιτροπής συµπληρωµατικά στοιχεία της αρχικής κοινοποίησης. Με τις επιστολές της 21ης Ιουνίου 2002, η οποία πρωτοκολλήθηκε στις 27 Ιουνίου 2002, της 4ης Ιουλίου 2002, η οποία πρωτοκολλήθηκε στις 5 Ιουλίου 2002, της 12ης Ιουλίου 2002, η οποία πρωτοκολλήθηκε στις 17 Ιουλίου 2002, και της 1ης Αυγούστου 2002, η οποία πρωτοκολλήθηκε στις 2 Αυγούστου 2002 και της 6ης Σεπτεµβρίου 2002, η οποία πρωτοκολλήθηκε την ίδια µέρα, η Μόνιµη Αντιπροσωπεία της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση κοινοποίησε στην Επιτροπή τις συµπληρωµατικές πληροφορίες που ζητήθηκαν από τις ελληνικές αρχές µε τις επιστολές της 28ης Μαΐου 2002 και της 3ης Ιουνίου 2002 καθώς και µέσω των άτυπων επαφών µε τις υπηρεσίες της Επιτροπής. Η παρούσα απόφαση αφορά µόνο το µηχανισµό χορήγησης κρατικών ενισχύσεων, που προβλέπεται από το κοινοποιηθέν καθεστώς, στο πλαίσιο των δεσµεύσεων που έχουν αναλάβει οι ελληνικές αρχές. Ως κρατικές ενισχύσεις θεωρούνται οι ενισχύσεις που χορηγούνται µε πιστώσεις του τακτικού κρατικού προϋπολογισµού (171 597 137 ευρώ - βλ. αξιολόγηση). Η παρούσα απόφαση συνεπώς αφορά µόνο: Son Excellence Monsieur Giorgos PAPANDREOU Ministre des Affaires étrangères Vas. Sofias 5 GR - 10671 ATHENES Rue de la Loi 200, B - 1049 Bruxelles/Wetstraat 200, B - 1049 Brussel - Βέλγιο-Γραφείο: Τηλέφωνο: κέντρο: 32 (0) 2 299.11.11. Τηλέτυπο: COMEU B 21877. Τηλεγραφική ιεύθυνση: COMEUR Brussels.
- την εθνική συµµετοχή στη συγχρηµατοδότηση του επιχειρησιακού προγράµµατος "Γεωργική ανάπτυξη - αγροτική ανασυγκρότηση 2002-2006" του τρίτου Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης στο βαθµό που εµπίπτει στο πεδίο εφαρµογής του άρθρου 51 παράγραφος 1 του κανονισµού (ΕΚ) αριθ. 1257/1999 του Συµβουλίου δυνάµει του οποίου " τα άρθρα 87 έως 89 της Συνθήκης δεν ισχύουν ως προς τις συνεισφορές των κρατών µελών υπέρ των µέτρων που λαµβάνουν κοινοτική ενίσχυση, στο πλαίσιο εφαρµογής του άρθρου 36 της Συνθήκης, σύµφωνα µε τις διατάξεις του παρόντος κανονισµού", - την κοινοτική συγχρηµατοδότηση στο πλαίσιο του προαναφερόµενου προγράµµατος και του ποσού που διατίθεται από το αποθεµατικό απόδοσης στην Ελλάδα. Τα θέµατα αυτά θα µελετηθούν ξεχωριστά από την Επιτροπή, όταν θα έχει εγκριθεί ο "αναµορφωµένος" προϋπολογισµός του επιχειρησιακού προγράµµατος από την Επιτροπή (προς το παρόν µόνο τα ποσά που προβλέπονται από το µέτρο 6.4 "Φυσικές καταστροφές" του επιχειρησιακού προγράµµατος µπορούν να χρησιµοποιηθούν για την ανασύσταση του παραγωγικού δυναµικού που υπέστη ζηµιά από τις δυσµενείς καιρικές συνθήκες του χειµώνα του 2001/2002). Κατόπιν αυτών των διευκρινίσεων, είµαι τώρα στην ευχάριστη θέση να σας πληροφορήσω ότι η Επιτροπή απεφάσισε να µην φέρει αντιρρήσεις σε σχέση µε το εν λόγω καθεστώς από την άποψη των κανόνων που ισχύουν σχετικά µε τις κρατικές ενισχύσεις. Για να λάβει αυτή την απόφαση η Επιτροπή βασίστηκε στα εξής: Περιγραφή του αρχικού σχεδίου της απόφασης Το σχέδιο της εν λόγω διυπουργικής απόφασης προβλέπει τη χορήγηση ενισχύσεων στους γεωργούς οι οποίοι επλήγησαν από τις θεοµηνίες κατά την περίοδο Νοεµβρίου 2001 - Ιανουαρίου 2002. Οι ενισχύσεις αυτές έχουν ως στόχο: - την πραγµατοποίηση νέων φυτεύσεων, - την αντιστάθµιση των απωλειών της παραγωγής, - την επανόρθωση των ζηµιών που προκλήθηκαν στα γεωργικά κτίρια, στα θερµοκήπια, στους αγρούς, στα ξηραντήρια καπνού, στις περιφράξεις, στους τοίχους και στα υποστηρίγµατα των αµπελοκληµάτων και των δέντρων ακτινιδίων, - τη χρηµατοδότηση της αντικατάστασης των πουλερικών, των στρουθοκαµήλων και των µελισσοκυψελών, - τη χρηµατοδότηση της αντικατάστασης των δικτύων άρδευσης ή των συστηµάτων ποτίσµατος των ζώων καθώς και των δικτύων που χρησιµοποιούνται για τη συλλογή των ελιών ή του υλικού που χρησιµεύει για την κάλυψη των καλλιεργειών, 2
- την αντιστάθµιση των απωλειών που οφείλονται στην καταστροφή των αποθεµάτων γεωργικών προϊόντων και ζωοτροφών, - τη διόρθωση των βλαβών που προκλήθηκαν στον εξοπλισµό και στις µηχανές οι οποίες χρησιµοποιούνται για τις καλλιέργειες, την κτηνοτροφία και την αλιεία. 1. Ενίσχυση για την ανασύσταση του φυτικού κεφαλαίου και την αντιστάθµιση της απώλειας της παραγωγής. Οι δικαιούχοι των ενισχύσεων είναι οι ακόλουθοι: α) Αυτοί που καλλιεργούν οπωροφόρα δέντρα, είτε έχουν τη γεωργία ως κύριά τους απασχόληση είτε όχι, και των οποίων τα δέντρα, κάθε καλλιεργούµενης ποικιλίας, υπέστησαν σοβαρές ζηµιές κατά 15% τουλάχιστον και θέλουν να ανασυστήσουν το φυτικό τους κεφάλαιο. β) Αυτοί οι οποίοι καλλιεργούν αµπέλους ή δέντρα ακτινιδίων και των οποίων οι καλλιέργειες, κάθε καλλιεργούµενου είδους, υπέστησαν σοβαρές ζηµιές κατά 15% τουλάχιστον, διαθέτουν τουλάχιστον 500 m 2 αµπελώνων ή φυτειών µε δέντρα ακτινιδίων και πρόκειται να προβούν σε ανασύσταση του φυτικού τους κεφαλαίου. Ως σοβαρές ζηµιές θεωρούνται οι εξής: - η συνολική καταστροφή των φυτειών µε δέντρα ακτινιδίων, άλλων οπωροφόρων φυτών και αµπελώνων, - η ζηµιά του κορµού και η συνολική καταστροφή των πρωτογενών, δευτερογενών και τριτογενών κλάδων κλπ. των δέντρων ακτινιδίων, των άλλων οπωροφόρων δέντρων και των αµπελώνων, - η ζηµιά των πρωτογενών κλάδων και η συνολική καταστροφή των δευτερογενών και τριτογενών κλάδων κλπ. των δέντρων ακτινιδίων, των άλλων οπωροφόρων δέντρων και των αµπελώνων, - η ζηµιά των δευτερογενών κλάδων και η συνολική καταστροφή των υπολοίπων κλάδων. Από τους προαναφερόµενους δικαιούχους οι γεωργοί κατά κύρια απασχόληση καθώς και όσοι έχουν τη γεωργία ως δευτερεύουσα απασχόληση κατά την έννοια της απόφασης 93/TH/14.1.1999, όπως τροποποιήθηκε µε τις αποφάσεις 358/TH/6.3.2000 και 120/TH/20.2.01 1, οι οποίοι πληρούν τους υπόλοιπους όρους που αυτές προβλέπουν, δικαιούνται, εκτός από την ενίσχυση ανασύστασης, και µία συµπληρωµατική ενίσχυση που έχει ως στόχο να αντισταθµίσει την απώλεια της παραγωγής. Οι αλιείς µπορούν επίσης να λάβουν αυτή τη δεύτερη ενίσχυση. 1 Οι αποφάσεις αυτές έχουν ήδη χρησιµοποιηθεί για να προσδιορίσουν τους δικαιούχους των ενισχύσεων σχετικά µε τις φυσικές καταστροφές στο πλαίσιο της ενίσχυσης Ν 127/2000 (επιστολή SG (2002) D/230960 της 26ης Ιουλίου 2002). 3
Σύµφωνα µε τη µέθοδο που έχει επιλεγεί για την κατανοµή των ζηµιών οι οπωρώνες, οι αµπελώνες και οι φυτείες δέντρων ακτινιδίων θα καταταγούν στις ακόλουθες κατηγορίες: - οπωρώνες, αµπελώνες και φυτείες δέντρων ακτινιδίων που θα ξεριζωθούν και θα γίνει επαναφύτευση, - οπωρώνες, αµπελώνες και φυτείες δέντρων ακτινιδίων όπου ο κορµός θα κοπεί από τη ρίζα, - οπωρώνες, αµπελώνες και φυτείες δέντρων ακτινιδίων όπου θα κοπούν οι πρωτογενείς κλάδοι, - οπωρώνες, αµπελώνες και φυτείες δέντρων ακτινιδίων όπου θα κοπούν οι δευτερογενείς κλάδοι. Τα ανώτατα ποσά της ενίσχυσης για την ανασύσταση του φυτικού κεφαλαίου και της αντιστάθµισης της απώλειας της παραγωγής θα είναι τα ακόλουθα: Σε περίπτωση εκρίζωσης και επαναφύτευσης Ανασύσταση του φυτικού κεφαλαίου Ελαιόδεντρα, εσπεριδοειδή, συκιές, µαστιχόδεντρα Ανά δέντρο Μέχρι 18 Άλλα οπωροφόρα δέντρα Ανά δέντρο Μέχρι 12 Αµπελώνες Ανά 1000 m² Μέχρι 1000 Φυτείες δέντρων ακτινιδίων Ανά 1000 m² Μέχρι 1000 Σε περίπτωση κοπής από τη ρίζα Ελαιόδεντρα, εσπεριδοειδή, συκιές, µαστιχόδεντρα Ανά δέντρο Μέχρι 12 Άλλα οπωροφόρα δέντρα Ανά δέντρο Μέχρι 9 Αµπελώνες Ανά 1000 m² Μέχρι 180 Φυτείες δέντρων ακτινιδίων Ανά 1000 m² Μέχρι 180 Σε περίπτωση κοπής των πρωτευόντων κλάδων Ελαιόδεντρα, εσπεριδοειδή, συκιές, µαστιχόδεντρα Ανά δέντρο Μέχρι 7 Άλλα οπωροφόρα δέντρα Ανά δέντρο Μέχρι 4 Αµπελώνες Ανά 1000 m² Μέχρι 120 Φυτείες δέντρων ακτινιδίων Ανά 1000 m² Μέχρι 120 Σε περίπτωση κοπής των δευτερευόντων κλάδων 4
Ελαιόδεντρα, εσπεριδοειδή, συκιές, µαστιχόδεντρα Ανά δέντρο Μέχρι 5 Άλλα οπωροφόρα δέντρα Ανά δέντρο Μέχρι 3 Σε περίπτωση εκρίζωσης και επαναφύτευσης Αντιστάθµιση της απώλειας της παράγωγης Ελαιόδεντρα, εσπεριδοειδή, συκιές, µαστιχόδεντρα Ανά δέντρο Μέχρι 40 Άλλα οπωροφόρα δέντρα Ανά δέντρο Μέχρι 30 Αµπελώνες (σταφύλια για παραγωγή οίνου) Ανά 1000 m² Μέχρι 600 Αµπελώνες (επιτραπέζια σταφύλια) Ανά 1000 m² Μέχρι 800 Φυτείες δέντρων ακτινιδίων Ανά 1000 m² Μέχρι 1300 Σε περίπτωση κοπής από τη ρίζα Ελαιόδεντρα, εσπεριδοειδή, συκιές, µαστιχόδεντρα Ανά δέντρο Μέχρι 30 Άλλα οπωροφόρα δέντρα Ανά δέντρο Μέχρι 26 Αµπελώνες (σταφύλια για παραγωγή οίνου) Ανά 1000 m² Μέχρι 300 Αµπελώνες (επιτραπέζια σταφύλια) Ανά 1000 m² Μέχρι 400 Φυτείες δέντρων ακτινιδίων Ανά 1000 m² Μέχρι 650 Σε περίπτωση κοπής των πρωτευόντων κλάδων Ελαιόδεντρα, εσπεριδοειδή, συκιές, µαστιχόδεντρα Ανά δέντρο Μέχρι 21 Άλλα οπωροφόρα δέντρα Ανά δέντρο Μέχρι 17 Αµπελώνες (σταφύλια για παραγωγή οίνου) Ανά 1000 m² Μέχρι 200 Αµπελώνες (επιτραπέζια σταφύλια) Ανά 1000 m² Μέχρι 250 Φυτείες δέντρων ακτινιδίων Ανά 1000 m² Μέχρι 300 Σε περίπτωση κοπής των δευτερευόντων κλάδων Ελαιόδεντρα, εσπεριδοειδή, συκιές, µαστιχόδεντρα Ανά δέντρο Μέχρι 14 Άλλα οπωροφόρα δέντρα Ανά δέντρο Μέχρι 10 5
Η συµπληρωµατική ενίσχυση που έχει ως στόχο την αντιστάθµιση της απώλειας της παραγωγής χορηγείται για τα οπωροφόρα δέντρα: - σε τέσσερις ετήσιες δόσεις σε περίπτωση εκρίζωσης και επαναφύτευσης ή κοπής από τη ρίζα, - σε τρεις ετήσιες δόσεις σε περίπτωση κοπής των πρωτογενών κλάδων, - σε δύο ετήσιες δόσεις σε περίπτωση κοπής των δευτερογενών κλάδων. Όσον αφορά τους αµπελώνες και τα δέντρα ακτινιδίων χορηγείται σε τρεις ετήσιες δόσεις σε περίπτωση εκρίζωσης ή κοπής από τη ρίζα και σε δύο ετήσιες δόσεις σε περίπτωση κοπής των πρωτογενών κλάδων. 2. Οι γεωργοί και οι κτηνοτρόφοι, των οποίων η φυτική ή η ζωική παραγωγή (περιλαµβανοµένων και των ψαριών) υπέστη ζηµιά κατά 20% τουλάχιστον ανά είδος στις µειονεκτικές περιοχές και κατά 30% στις άλλες περιοχές σε σχέση µε τη µέση παραγωγή των τριών προηγούµενων ετών (τέσσερα στην περίπτωση των οπωροφόρων δέντρων που δίνουν καρπό κάθε δύο χρόνια), εκτός από τα έτη κατά τη διάρκεια των οποίων η παραγωγή θα έχει υποστεί σηµαντική µείωση εξαιτίας των ακραίων καιρικών συνθηκών, δικαιούνται ενίσχυση η οποία ανέρχεται στο 50% της µικτής αξίας της απολεσθείσας παραγωγής. 3. Οι γεωργοί και οι κτηνοτρόφοι, των οποίων οι εγκαταστάσεις (θερµοκήπια, αγροί, ξηραντήρια καπνού, περιφράξεις, τοίχοι, υποστηρίγµατα αµπελοκληµάτων και δέντρων ακτινιδίων) υπέστησαν ζηµιά κατά 10% τουλάχιστον και πρέπει να ανακατασκευαστούν ή να επισκευασθούν, δικαιούνται ενίσχυση που ανέρχεται στο 70% του κόστους ανακατασκευής ή επισκευής. 4. Οι πτηνοτρόφοι και οι εκτροφείς στρουθοκαµήλων, των οποίων η εκµετάλλευση διαθέτει τουλάχιστον 200 κεφάλια πουλερικών ή/και 3 στρουθοκαµήλους και οι οποίοι υπέστησαν ζηµιά κατά 20% τουλάχιστον ανά είδος στις µειονεκτικές περιοχές και κατά 30% στις άλλες περιοχές, δικαιούνται ενίσχυση που ανέρχεται στο 80% της αξίας της αγοράς νέων ζώων. 5. Οι µελισσοκόµοι που έχουν τουλάχιστον δέκα κυψέλες µε µελίσσια και οι οποίοι υπέστησαν ζηµιά κατά 20% τουλάχιστον ανά είδος στις µειονεκτικές περιοχές και κατά 30% τουλάχιστον στις άλλες περιοχές σε σχέση µε το συνολικό αριθµό των κυψελών τους µε µελίσσια δικαιούνται ενίσχυση που ανέρχεται στο 80% της αξία της αγοράς νέων κυψελών. 6. Οι γεωργοί και οι κτηνοτρόφοι, των οποίων τα δίκτυα άρδευσης, οι αγωγοί µεταφοράς νερού για τα ζώα, τα δίκτυα για τη συλλογή των ελιών και τα υλικά κάλυψης των ελιών και των άλλων καλλιεργειών έχουν υποστεί ζηµιά κατά 10% τουλάχιστον και πρόκειται να αντικαταστήσουν αυτόν τον εξοπλισµό, µπορούν να λάβουν ενίσχυση η οποία θα ανέρχεται στο 70% της αξίας του εξοπλισµού που πρόκειται να αντικατασταθεί. 7. Οι γεωργοί και οι κτηνοτρόφοι, των οποίων τα αποθηκευµένα γεωργικά προϊόντα και οι αποθηκευµένες ζωοτροφές υπέστησαν ζηµιά κατά 20% τουλάχιστον ανά είδος 6
στις µειονεκτικές περιοχές και κατά 30% τουλάχιστον στις άλλες περιοχές σε σχέση µε τη µέση παραγωγή των τριών ετών πριν τη θεοµηνία, δικαιούνται ενίσχυση που θα ανέρχεται στο 60% της αξίας των εν λόγω προϊόντων και ζωοτροφών. 8. Οι γεωργοί και οι κτηνοτρόφοι, των οποίων οι µηχανές και ο γεωργικός και αλιευτικός εξοπλισµός υπέστη ζηµιά κατά 10% τουλάχιστον, δικαιούνται ενίσχυση που ανέρχεται στο 70% του κόστους επισκευής. ικαιούνται τις ενισχύσεις που προβλέπονται στα σηµεία 3 έως 8 παραπάνω οι κατά κύριο επάγγελµα γεωργοί καθώς και όσοι έχουν τη γεωργία ως δευτερεύουσα απασχόληση κατά την έννοια της απόφασης 93/TH/14.1.1999, όπως τροποποιήθηκε µε τις αποφάσεις 358/TH/6.3.2000 και 120/TH/20.2.01 2, αρκεί να πληρούν τους όρους που προβλέπουν αυτές οι αποφάσεις. Η δαπάνη που χρειάζεται για την εφαρµογή της παρούσας απόφασης ανέρχεται σε 297 767 243. Στο επίµαχο αρχικό σχέδιο διυπουργικής απόφασης προβλέπεται ότι η δαπάνη αυτή θα καλυφθεί συγχρόνως από τον τακτικό προϋπολογισµό του Υπουργείου Γεωργίας και από το επιχειρησιακό πρόγραµµα "Γεωργική ανάπτυξη - ανασυγκρότηση της υπαίθρου 2002-2006" του τρίτου Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης. Οι οικονοµικές ενισχύσεις που προβλέπονται από την παρούσα απόφαση θα χορηγηθούν στο ακέραιο υπό τον όρο ότι δεν θα υπερβαίνουν το 100% του κόστους ανασύστασης ή της απώλειας εισοδήµατος (αφού αφαιρεθούν τα έξοδα που ενδέχεται να µην έχουν δηλωθεί ή δεν πρόκειται να δηλωθούν) ή του κόστους αποκατάστασης των ζηµιών ή αντικατάστασης των ζώων, των πουλερικών, των κυψελών µε ή χωρίς µελίσσια ή µόνο των µελισσιών, ανάλογα µε την περίπτωση. Οι δικαιούχοι του παρόντος προγράµµατος δεσµεύονται να δεχθούν όλους τους ελέγχους ή τις συστάσεις των αρµόδιων εθνικών ή κοινοτικών υπηρεσιών, διαφορετικά θα υποχρεωθούν να επιστρέψουν τα εισπραχθέντα ποσά µαζί µε τους τόκους. Η διάρκεια του παρόντος προγράµµατος είναι πενταετής. Η επιστροφή των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών γίνεται σύµφωνα µε τις διατάξεις του νοµοθετικού διατάγµατος αριθ. 356/74 που αφορά τον κώδικα είσπραξης των εσόδων του κράτους. Το Υπουργείο Γεωργίας καθορίζει µε αποφάσεις: τον ανώτατο αριθµό των φυτευθέντων δέντρων και την ανώτατη επιφάνεια των αµπελώνων και των φυτειών µε δέντρα ακτινιδίων που είναι επιλέξιµη ανά εκµετάλλευση, τα ανώτατα όρια της ενίσχυσης ανά δραστηριότητα και δικαιούχο, την κλιµάκωση των ενισχύσεων µε βάση την παραγωγικότητα των δέντρων, 2 Οι αποφάσεις αυτές έχουν ήδη χρησιµοποιηθεί για να προσδιορίσουν τους δικαιούχους των ενισχύσεων σχετικά µε τις φυσικές καταστροφές στο πλαίσιο της ενίσχυσης Ν 127/2000 (επιστολή SG (2002) D/230960 της 26ης Ιουλίου 2002). 7
τις κατηγορίες των προϊόντων για τις οποίες υπήρξαν απώλειες παραγωγής, όλους τους άλλους τρόπους εφαρµογής της παρούσας απόφασης. Στην περίπτωση που ο δικαιούχος διαθέτει κάποια ασφάλεια η ενίσχυση που προβλέπεται από την παρούσα απόφαση χορηγείται στο ακέραιο, υπό τον όρο ότι το συνολικό ποσό της αποζηµίωσης που χορηγείται από τον ασφαλιστικό οργανισµό αφενός και από το πρόγραµµα οικονοµικής ενίσχυσης αφετέρου δεν θα υπερβαίνει το 100% των ζηµιών. Σε αντίθετη περίπτωση η ενίσχυση µειώνεται αναλόγως. Εάν οι γεωργοί είχαν πραγµατοποιήσει ένα µέρος της παραγωγής τους πριν τη θεοµηνία, η οικονοµική ενίσχυση για την αντιστάθµιση της απώλειας εισοδήµατος θα µειωθεί αναλόγως. Εάν η κατανοµή των ζηµιών γίνεται µε βάση τις εκριζώσεις και τις νέες φυτέψεις ή το κόψιµο από τη ρίζα, ο δικαιούχος δεσµεύεται να φυτεύσει ή να µπολιάσει τις ποικιλίες που θα του προτείνουν η ιεύθυνση Γεωργίας ή η ιεύθυνση Γεωργικής Ανάπτυξης. Οι δικαιούχοι των προαναφερόµενων οικονοµικών ενισχύσεων θα καθοριστούν από τις νοµαρχιακές γεωργικές διευθύνσεις ή από τον ΕΛΓΑ (Ελληνικές Γεωργικές Ασφαλίσεις) µε βάση τα στοιχεία που θα προκύψουν από την εξατοµίκευση των ζηµιών και αφού θα έχει διαπιστωθεί η αποκατάστασή τους. εν θα δικαιούνται ενίσχυση οι γεωργοί: α) οι οποίοι θα έχουν λάβει από έναν άλλο δηµόσιο οργανισµό, για την ίδια ζηµιά, οικονοµική ενίσχυση ή ενίσχυση ίση ή µεγαλύτερη µε αυτήν που προβλέπει η παρούσα απόφαση αν έχουν λάβει µικρότερη ενίσχυση θα τους χορηγηθεί η διαφορά κατά τρόπο ώστε το σύνολο των διάφορων ενισχύσεων να µην υπερβαίνει τα ποσά της ενίσχυσης που προβλέπει η παρούσα απόφαση, β) οι οποίοι, λόγω αδράνειας ή αµέλειας, είναι υπεύθυνοι για τη ζηµιά ή για την επιδείνωσή της. Τα δικαιολογητικά που θα πρέπει να υποβάλουν, εν ανάγκη, οι πληγέντες γεωργοί για να λάβουν τις προβλεπόµενες οικονοµικές ενισχύσεις δεν θα γίνουν δεκτά εάν δεν φέρουν ηµεροµηνία µεταγενέστερη της θεοµηνίας. Αξιολόγηση υνάµει του άρθρου 87 παράγραφος 1 της Συνθήκης είναι ασυµβίβαστες µε την κοινή αγορά, στο βαθµό που επηρεάζουν το εµπόριο ανάµεσα στα κράτη µέλη, οι ενισχύσεις που χορηγούνται υπό οποιαδήποτε µορφή και που νοθεύουν ή απειλούν να νοθεύσουν τον ανταγωνισµό µέσω της ευνοϊκής µεταχείρισης ορισµένων επιχειρήσεων ή ορισµένων κλάδων παραγωγής. Το εν λόγω µέτρο ανταποκρίνεται σ αυτόν τον ορισµό κατά την έννοια ότι αφορά ορισµένους κλάδους παραγωγής και µπορεί να επηρεάσει το εµπόριο εξαιτίας της θέσης που κατέχει η Ελλάδα στους εν λόγω κλάδους παραγωγής (για παράδειγµα η Ελλάδα πραγµατοποίησε το 21,6% της κοινοτικής παραγωγής ελιάς κατά το 2000 και το 17,6% κατά το 2001). 8
Εντούτοις, στις περιπτώσεις που προβλέπονται από το άρθρο 87 παράγραφοι 2 και 3 της Συνθήκης, ορισµένα µέτρα µπορούν να θεωρηθούν κατ εξαίρεση ως συµβιβάσιµα µε την κοινή αγορά. Πάνω απ όλα, η Επιτροπή επισηµαίνει ότι µε τις συµπληρωµατικές πληροφορίες που διέθεσαν οι ελληνικές αρχές διευκρινίζουν ότι ο προϋπολογισµός του καθεστώτος θα χρηµατοδοτηθεί µε 171 597 137 από τον κρατικό προϋπολογισµό και µε 126 170 106 από το επιχειρησιακό πρόγραµµα "Γεωργική ανάπτυξη - ανασυγκρότηση της υπαίθρου 2002-2006" του τρίτου Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης. Η Επιτροπή λαµβάνει υπό σηµείωση την πληροφορία αυτή, χωρίς όµως να αποφανθεί στην παρούσα απόφαση ως προς το σκέλος που αφορά το επιχειρησιακό πρόγραµµα (βλέπε επίσης παραπάνω την εισαγωγή της παρούσας απόφασης). Όσον αφορά το συµβιβάσιµο των προβλεπόµενων ενισχύσεων µε την κοινή αγορά, οι ελληνικές αρχές εξήγησαν ότι οι ζηµιές που προκλήθηκαν στις καλλιέργειες οφείλονταν στις δυσµενείς καιρικές συνθήκες οπότε δικαιολογείται η εφαρµογή της εξαίρεσης που προβλέπεται στο άρθρο 87 παράγραφος 2 σηµείο β) της Συνθήκης, δυνάµει της οποίας οι ενισχύσεις που έχουν ως στόχο να επανορθώσουν τις ζηµιές που προκλήθηκαν από θεοµηνίες ή άλλα έκτακτα γεγονότα είναι συµβιβάσιµες προς την κοινή αγορά. Σύµφωνα µε το σηµείο 11.3 των κατευθυντήριων γραµµών της Κοινότητας όσον αφορά τις κρατικές ενισχύσεις στο γεωργικό τοµέα (στο εξής "οι κατευθυντήριες γραµµές") 3 τα καιρικά φαινόµενα όπως είναι ο παγετός, το χαλάζι, ο πάγος, η βροχή ή η ξηρασία δεν µπορούν να θεωρηθούν ως θεοµηνίες κατά την έννοια του άρθρου 87 παράγραφος 2 σηµείο β) της Συνθήκης, εάν δεν πληρούνται ορισµένοι όροι: α) το ποσοστό των ζηµιών που θεµελιώνει δικαίωµα για ενίσχυση θα πρέπει να ανέρχεται στο 20% της κανονικής παραγωγής στις µειονεκτικές περιοχές και στο 30% στις υπόλοιπες περιοχές και µπορεί να καθοριστεί βάσει της σύγκρισης της παραγωγής του έτους που συνέβη το γεγονός και της µέσης παραγωγής των τριών προηγούµενων ετών κατά τη διάρκεια των οποίων δεν είχε χορηγηθεί καµιά αποζηµίωση εξαιτίας δυσµενών καιρικών συνθηκών ή βάσει µιας άλλης αποδεκτής µεθόδου, β) δεν θα πρέπει να γίνεται υπερκάλυψη των ζηµιών, γ) οι δαπάνες που δεν πραγµατοποιεί ο γεωργός, επειδή π.χ. δεν έγινε συγκοµιδή, θα πρέπει να αφαιρούνται από τη βάση υπολογισµού της ενίσχυσης, δ) τα ποσά που ενδέχεται να εισπράχθηκαν βάσει ενός ασφαλιστικού συµβολαίου θα πρέπει να αφαιρεθούν από το ποσό της ενίσχυσης, ε) ο έκτακτος χαρακτήρας του γεγονότος θα πρέπει να πιστοποιείται µε την παρουσίαση των κατάλληλων µετεωρολογικών στοιχείων, στ) το ποσό της ενίσχυσης θα πρέπει να µειωθεί κατά το ποσό κάθε άµεσης ενίσχυσης. 3 ΕΕ C 28 της 12.8.2000, σ. 17. 9
Η Επιτροπή επισηµαίνει ότι µε βάση την περιγραφή του καθεστώτος θα τηρηθούν οι όροι που προβλέπονται από τα σηµεία γ) και δ) παραπάνω. Το ίδιο ισχύει και για τον όρο που προβλέπεται στο σηµείο ε), επειδή οι ελληνικές αρχές έχουν υποβάλει πολλά έγγραφα και στοιχεία που πιστοποιούν το µέγεθος των θεοµηνιών οι οποίες έπληξαν την Ελλάδα κατά τη διάρκεια της εξεταζόµενης περιόδου καθώς και για τον όρο στ), επειδή µε τις συµπληρωµατικές πληροφορίες που διέθεσαν οι ελληνικές αρχές διευκρινίζουν ότι το ποσό της ενίσχυσης θα µειωθεί κατά το ποσό κάθε άµεσης ενίσχυσης. Όσον αφορά τους όρους α) και β), δηλαδή την τήρηση των κατώτατων ορίων ζηµιών που προσδιορίζονται βάσει µιας κατάλληλης µεθόδου υπολογισµού και τη µη υπερκάλυψη των ζηµιών, η Επιτροπή διαπιστώνει τα εξής: 1. Ενισχύσεις που προορίζονται για την ανασύσταση του φυτικού κεφαλαίου και για την κάλυψη της ζηµιάς που υπέστη η παραγωγή οπωροφόρων δέντρων Αποζηµίωση για τη ζηµιά που υπέστη η παραγωγή Στις συµπληρωµατικές τους πληροφορίες οι ελληνικές αρχές ανέφεραν ότι επρόκειτο να τροποποιήσουν τη µέθοδο υπολογισµού των ζηµιών κατά τον ακόλουθο τρόπο: - η ζηµιά που υπέστη η παραγωγή όσον αφορά τις καλλιέργειες θα προσδιοριστεί µε τη σύγκριση της απόδοσης κατά το έτος που συνέβη το γεγονός και της µέσης απόδοσης κάθε κλάδου παραγωγής κατά τη διάρκεια µιας περιόδου αναφοράς (αυτή η αρχή ισχύει τόσο για τις πολυετείς καλλιέργειες όσο και για τις ετήσιες καλλιέργειες), - η προαναφερόµενη µέση απόδοση είναι αυτή που κοινοποιήθηκε για την περίοδο 1997-1999 µε βάση τα στοιχεία RICA, - η αξία της ζηµιάς που υπέστη η παραγωγή θα προσδιοριστεί µε βάση τον ακόλουθο τύπο για κάθε προϊόν: (µέση απόδοση κατά την περίοδο 1997-1999 x µέση τιµή που ίσχυε κατά την ίδια περίοδο) - (απόδοση κατά το έτος 2002 x τη µέση τιµή που ίσχυε κατά τη διάρκεια του ιδίου έτους) αυτή η µέση τιµή καθορίζεται µε βάση το µέσο όρο των τιµών παραγωγής σε κάθε νοµό κατά τη διάρκεια της εξεταζόµενης περιόδου, τις οποίες κοινοποιούν οι νοµαρχιακές υπηρεσίες που είναι αρµόδιες για θέµατα γεωργίας στη ιεύθυνση Αγροτικής Πολιτικής και Τεκµηρίωσης του Υπουργείου Γεωργίας, - η απόδοση του έτους που συνέβη το γεγονός προσδιορίζεται από τις επιτροπές αξιολόγησης των ζηµιών οι οποίες, εν ανάγκη, ζητούν από άλλες αρµόδιες υπηρεσίες τις στατιστικές που χρησιµοποιούνται για την εφαρµογή διάφορων γεωργικών προγραµµάτων, - στην περίπτωση συνεταιρισµών και οµάδων παραγωγών συγκεντρώνονται στοιχεία για κάθε παραγωγό καθώς και οι επίσηµες τιµές που εφαρµόζουν αυτές οι ενώσεις, - εάν δεν διατίθεται κανένα επίσηµο στοιχείο για κάποιον δικαιούχο, η απόδοσή του καθορίζεται από µία εκ των προαναφεροµένων επιτροπών και δεν µπορεί σε καµιά περίπτωση να υπερβεί το µέσο όρο των αποδόσεων των γειτονικών εκµεταλλεύσεων για τις οποίες διατίθενται επίσηµα στοιχεία ή, εάν δεν υπάρχουν 10
διαθέσιµα στοιχεία για τις γειτονικές εκµεταλλεύσεις, το µέσο όρο της περιφέρειας ή της περιοχής στην οποία βρίσκεται η εκµετάλλευση. Όσον αφορά αυτή τη µέθοδο, η Επιτροπή διαπίστωσε, µετά από έλεγχο που πραγµατοποίησε στις υπηρεσίες της οι οποίες είναι αρµόδιες γι αυτό το θέµα, ότι οι πίνακες αποδόσεων που κοινοποίησαν οι ελληνικές αρχές είναι αποδεκτοί. Όσον αφορά το κατώτατο όριο της ζηµιάς που θεµελιώνει δικαίωµα για ενίσχυση σε σχέση µε τις εν λόγω πολυετείς καλλιέργειες, η Επιτροπή διαπιστώνει ότι µε τις συµπληρωµατικές πληροφορίες που διέθεσαν οι ελληνικές αρχές πιστεύουν, ότι σε σύγκριση µε την περίοδο 1997-1999 που ελήφθη ως περίοδος αναφοράς, η ζηµιά της πρώτης συγκοµιδής µετά την περίοδο Νοεµβρίου 2001 - Ιανουαρίου 2002 θα υπερβεί το 10% και πολλαπλασιαζόµενη µε τον αριθµό των ετών κατά τη διάρκεια των οποίων πιστεύεται ότι θα γίνονται αισθητές οι επιπτώσεις των θεοµηνιών (2 έως 4 έτη σύµφωνα µε τις διαθέσιµες πληροφορίες) θα υπερβεί το 30%. Εξάλλου, για να δικαιούται κάποιος ενίσχυση θα πρέπει να έχει τουλάχιστον 10 δέντρα που να έχουν υποστεί σοβαρές ζηµιές - οι σοβαρές ζηµιές ορίζονται στην περιγραφή - (ή στην περίπτωση των οινοπαραγωγών και των παραγωγών ακτινιδίων θα πρέπει να διαθέτουν τουλάχιστον 1/2 στρέµµα, δηλαδή 500 m² αµπελώνων/δέντρων) και να έχουν πρόθεση να ανασυστήσουν το φυτικό τους κεφάλαιο. Η Επιτροπή διαπιστώνει ότι αυτή η προσέγγιση αντιστοιχεί προς αυτήν που περιγράφεται στο σηµείο 11.3.4 των κατευθυντήριων γραµµών, δεδοµένου ότι οι καλλιέργειες που αφορά η εν λόγω ενίσχυση είναι οι καλλιέργειες χαµηλών οπωροφόρων δέντρων τα οποία υπέστησαν ζηµιές και οι συνέπειές τους θα γίνονται αισθητές επί πολλά έτη. Εξάλλου, το ποσοστό της ζηµιάς που θεµελιώνει δικαίωµα για τη σχετική ενίσχυση προβλέπεται επίσης από το εν λόγω σηµείο. Όσον αφορά το ποσοστό κάλυψης των ζηµιών, η Επιτροπή επισηµαίνει ότι ο τύπος υπολογισµού που προτείνεται από τις ελληνικές αρχές αντιστοιχεί προς αυτόν που προβλέπεται από το σηµείο 11.3.2 των κατευθυντήριων γραµµών. Εξάλλου, τα ανώτατα όρια της ενίσχυσης που περιλαµβάνονται στην περιγραφή µε τον τίτλο "κάλυψη της ζηµιάς που υπέστη η παραγωγή" είναι χαµηλότερα από την ανά µονάδα απώλεια εισοδήµατος που εµφανίζεται στους πίνακες τους οποίους διέθεσαν οι ελληνικές αρχές µε την επιστολή τους της 21ης Ιουνίου 2002. Κατά συνέπεια δεν υπάρχει υπερκάλυψη των ζηµιών. Εξάλλου, µε τις συµπληρωµατικές πληροφορίες που έχουν διαθέσει οι ελληνικές αρχές διευκρινίζουν ότι, εάν το 10% των ζηµιών που συνέβησαν κατά τη διάρκεια του πρώτου έτους πολλαπλασιαζόµενο επί τον αριθµό των ετών κατά τη διάρκεια των οποίων θα γίνονται αισθητές οι επιπτώσεις των θεοµηνιών δώσει ένα συνολικό ποσοστό ζηµιών µικρότερο του 30%, θα ανακτηθούν από τους δικαιούχους οι χορηγηθείσες ενισχύσεις. Λαµβανοµένων υπόψη όλων αυτών των πληροφοριών η Επιτροπή καταλήγει στο συµπέρασµα ότι οι ενισχύσεις που έχουν ως στόχο να καλύψουν τις ζηµιές που υπέστη η παραγωγή των καλλιεργειών χαµηλών οπωροφόρων δέντρων θα υπολογιστούν µε τον τρόπου που προβλέπεται στο σηµείο 11.3 των κατευθυντήριων γραµµών. Ανασύσταση του φυτικού κεφαλαίου 11
εδοµένου ότι, από τη φύση του, το φυτικό κεφάλαιο που αφορά η εν λόγω αποζηµίωση αποτελεί ένα διαρκές µέσον παραγωγής, η ενίσχυση µπορεί, κατ αναλογία, να αναλυθεί µε βάση τις διατάξεις του σηµείου 11.3.7 των κατευθυντήριων γραµµών, οι οποίες ορίζουν ότι οι ενισχύσεις που έχουν ως στόχο την αποζηµίωση των γεωργών για τις ζηµιές που υπέστη ο εξοπλισµός τους µπορούν να ανέλθουν µέχρι το 100% του πραγµατικού κόστους. Στη συγκεκριµένη περίπτωση η Επιτροπή επισηµαίνει ότι οι ελληνικές αρχές, µε την επιστολή τους της 21ης Ιουνίου 2002, διέθεσαν έναν πλήρη πίνακα µε το κόστος αποκατάστασης του φυτικού κεφαλαίου (κοπές, εκριζώσεις και επαναφυτεύσεις), που υπολογίστηκε µε βάση τις επίσηµες τιµές. Ο πίνακας αυτός δείχνει ότι η σχεδιαζόµενη ενίσχυση είναι, σε όλες τις περιπτώσεις, κατώτερη από το πραγµατικό κόστος της ανασύστασης και σε καµιά περίπτωση δεν το υπερκαλύπτει. Κατά συνέπεια µπορεί να θεωρηθεί ότι τηρούνται οι διατάξεις του σηµείου 11.3.7 των κατευθυντήριων γραµµών. εδοµένου ότι τηρούνται οι σχετικές διατάξεις των κατευθυντήριων γραµµών, οι ενισχύσεις που προορίζονται τόσο για την ανασύσταση του φυτικού κεφαλαίου όσο και για την κάλυψη των ζηµιών που υπέστησαν οι καλλιέργειες των οπωροκηπευτικών µπορούν να υπαχθούν στην εξαίρεση που προβλέπει το άρθρο 87 παράγραφος 2 σηµείο β) της Συνθήκης. 2. Ενισχύσεις προς τους γεωργούς/κτηνοτρόφους και αλιείς των οποίων υπέστησαν ζηµιά οι άλλες φυτικές/ζωικές παραγωγές α) Όσον αφορά τις ζηµιές που υπέστη η παραγωγή των αλιέων, η Επιτροπή επισηµαίνει ότι, όπως και οι κατευθυντήριες γραµµές σχετικά µε τις κρατικές ενισχύσεις στο γεωργικό τοµέα, έτσι και οι κατευθυντήριες γραµµές για την εξέταση των κρατικών ενισχύσεων στον τοµέα της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας 4 παρέχουν τη δυνατότητα στα κράτη να χορηγήσουν ενισχύσεις για την επανόρθωση ζηµιών σαν αυτές για τις οποίες γίνεται λόγος εδώ. Η Επιτροπή επισηµαίνει ότι, µε βάση τις συµπληρωµατικές πληροφορίες που διέθεσαν οι ελληνικές αρχές, δικαιούχοι είναι συνεταιρισµοί αλιέων που ψαρεύουν σε λίµνες χαµηλού βάθους και έχουν και υδατοκαλλιέργειες. Με βάση τις πληροφορίες που διέθεσαν οι ελληνικές αρχές φαίνεται επίσης ότι: - οι ενισχύσεις θα αφορούν τις ζηµιές που υπέστησαν τρία είδη, λόγω του ότι πάγωσαν τα νερά: οι τσιπούρες, τα κεφαλόπουλα και τα λαβράκια (στην περίπτωση των υδατοκαλλιεργειών θα καλυφθούν µόνο οι ζηµιές που υπέστη η παραγωγή της τσιπούρας), - οι µόνοι που δικαιούνται αυτές τις ενισχύσεις είναι αυτοί που έχουν απολέσει το 20% τουλάχιστον της κανονικής τους παραγωγής στις µειονεκτικές περιοχές και το 30% τουλάχιστον στις άλλες περιοχές, ενώ ως κανονική παραγωγή θεωρείται εκείνη η οποία διαπιστώθηκε κατά τη διάρκεια της περιόδου 1997-1999 (για την οποία οι ελληνικές αρχές έχουν διαθέσει 4 ΕΕ C 19 της 20.1.2001, σ. 7. 12
αριθµητικά στοιχεία, τα οποία έλαβαν από τους συνεταιρισµούς και τους ενδιαφερόµενους φορείς), - η µέθοδος υπολογισµού της αξίας της απολεσθείσας παραγωγής θα είναι αυτή που χρησιµοποιείται για τις καλλιέργειες [(µέση απόδοση κατά την περίοδο 1997-1999 x τη µέση τιµή που ίσχυε κατά τη διάρκεια της ίδιας περιόδου) - (απόδοση του έτους 2002 x τη µέση τιµή που ίσχυε κατά τη διάρκεια της ίδιας περιόδου)], - οι αποδόσεις της περιόδου 1997-1999 είναι διαθέσιµες και έχουν ανακοινωθεί, - οι τιµές της περιόδου 1997-1999 είναι διαθέσιµες και έχουν ανακοινωθεί, αλλά οι τιµές του 2002 δεν είναι ακόµη οριστικές, επειδή δεν έχει λήξει το έτος. Η Επιτροπή επισηµαίνει ότι το κατώτατο όριο της ζηµιάς που προτείνεται για τη θεµελίωση δικαιώµατος ενίσχυσης και η µέθοδος υπολογισµού της αξίας της απολεσθείσας παραγωγής ανταποκρίνονται σε αυτά που προβλέπει το σηµείο 11.3 των κατευθυντήριων γραµµών. Εξάλλου, επειδή η ενίσχυση δεν θα υπερβαίνει το 50% της αξίας της µικτής απολεσθείσας παραγωγής, δεν θα υπάρξει εκ των προτέρων κίνδυνος υπερκάλυψης των ζηµιών. Κατά συνέπεια, η Επιτροπή θεωρεί προς το παρόν ότι πληρούνται οι όροι του σηµείου 11.3 των κατευθυντήριων γραµµών και ότι οι σχεδιαζόµενες ενισχύσεις για ζηµιές που υπέστη η παραγωγή των αλιέων και των υδατοκαλλιεργητών µπορούν να υπαχθούν στην εξαίρεση που προβλέπει το άρθρο 87 παράγραφος 2 σηµείο β) της Συνθήκης. Οι ελληνικές αρχές πάντως θα πρέπει να στείλουν µία λεπτοµερή έκθεση σχετικά µε τη χορήγηση αυτών των ενισχύσεων η οποία θα περιλαµβάνει τις αποδόσεις και τις τιµές του 2002, οι οποίες χρησιµοποιήθηκαν ως βάση για τον υπολογισµό του ποσοστού της ζηµιάς και της αξίας της απολεσθείσας παραγωγής. β) Όσον αφορά τους γεωργούς των οποίων υπέστησαν ζηµιά οι καλλιέργειες, εκτός από τις καλλιέργειες των οπωροφόρων δέντρων, η Επιτροπή επισηµαίνει καταρχάς ότι είχε ζητήσει από τις ελληνικές αρχές να της κοινοποιήσουν τις αποδόσεις για όλες τις καλλιέργειες που καλύπτονται από το εν λόγω καθεστώς. Έχουν πράγµατι κοινοποιηθεί οι αποδόσεις για το καλαµπόκι, για το σιτάρι, για το κριθάρι, για τη βρώµη, για τη σίκαλη, για τον καπνό, για το βαµβάκι, για τα σπαράγγια, για τις τοµάτες, για τα καρπούζια, για τα πεπόνια και για ορισµένες καλλιέργειες ζωοτροφών (τριφύλλι, βίκος). Οι ελληνικές αρχές επιβεβαίωσαν εξάλλου ότι το πεδίο εφαρµογής του καθεστώτος θα περιορισθεί στις καλλιέργειες για τις οποίες έχουν κοινοποιηθεί οι αποδόσεις. Όσον αφορά τον υπολογισµό του µεγέθους των ζηµιών και της αξίας της απολεσθείσας παραγωγής, η Επιτροπή επισηµαίνει ότι, σύµφωνα µε τις συµπληρωµατικές πληροφορίες που διέθεσαν οι ελληνικές αρχές, οι µέθοδοι υπολογισµού που αναλύονται στο σηµείο 1 παραπάνω θα εφαρµοστούν και στη 13
συγκεκριµένη περίπτωση, γεγονός που σηµαίνει ότι ισχύουν και εδώ όσα αναφέρονται στο εν λόγω σηµείο 1. εδοµένου ότι οι µέθοδοι υπολογισµού θεωρούνται αποδεκτές, η ενίσχυση θα χορηγηθεί µόνο όταν το µέγεθος της ζηµιάς αντιστοιχεί προς τα κατώτατα όρια του σηµείου 11.3 των κατευθυντήριων γραµµών και, µε βάση την περιγραφή του καθεστώτος, θα ανέρχεται µόνο στο 50% της αξίας της απολεσθείσας παραγωγής, γεγονός που αποκλείει εκ των προτέρων οποιαδήποτε υπερκάλυψη, θεωρείται ότι πληρούνται προς το παρόν οι όροι του σηµείου 11.3. των κατευθυντήριων γραµµών και οι σχεδιαζόµενες ενισχύσεις για τους γεωργούς των οποίων οι ετήσιες καλλιέργειες υπέστησαν ζηµιά µπορούν να υπαχθούν στην εξαίρεση που προβλέπει το άρθρο 87 παράγραφος 2 σηµείο β) της Συνθήκης. Οι ελληνικές αρχές θα πρέπει εντούτοις να αποστείλουν µία λεπτοµερή έκθεση σχετικά µε τη χορήγηση αυτών των ενισχύσεων, η οποία θα περιλαµβάνει τις αποδόσεις και τις τιµές του 2002 που χρησιµοποιήθηκαν ως βάση για τον υπολογισµό του ποσοστού της ζηµιάς και της αξίας της απολεσθείσας παραγωγής. γ) Όσον αφορά τις ενισχύσεις στους κτηνοτρόφους, οι ελληνικές αρχές διευκρίνισαν ότι αφορούσαν µόνο τις ζηµιές που προκλήθηκαν στην παραγωγή αίγειου και πρόβειου γάλακτος. Με βάση τις συµπληρωµατικές πληροφορίες που κοινοποίησαν, η Επιτροπή επισηµαίνει ότι για τον υπολογισµό του µεγέθους των ζηµιών και της αξίας της απολεσθείσας παραγωγής θα χρησιµοποιηθούν επίσης οι µέθοδοι υπολογισµού οι οποίες αναλύονται στο σηµείο 1 παραπάνω, γεγονός που σηµαίνει ότι όσα αναφέρονται στο σηµείο 1 ισχύουν και εδώ. εδοµένου ότι οι µέθοδοι υπολογισµού θεωρούνται αποδεκτές, η ενίσχυση θα χορηγηθεί µόνο όταν το µέγεθος της ζηµιάς αντιστοιχεί προς τα κατώτατα όρια του σηµείου 11.3 των κατευθυντήριων γραµµών και, µε βάση την περιγραφή του καθεστώτος, θα ανέρχεται µόνο στο 50% της αξίας της απολεσθείσας παραγωγής, γεγονός που αποκλείει εκ των προτέρων οποιαδήποτε υπερκάλυψη, θεωρείται ότι πληρούνται οι όροι του σηµείου 11.3. των κατευθυντήριων γραµµών και οι σχεδιαζόµενες ενισχύσεις για τους γεωργούς των οποίων οι ετήσιες καλλιέργειες υπέστησαν ζηµιά µπορούν να υπαχθούν στην εξαίρεση που προβλέπει το άρθρο 87 παράγραφος 2 σηµείο β) της Συνθήκης. Οι ελληνικές αρχές θα πρέπει εντούτοις να αποστείλουν µία λεπτοµερή έκθεση σχετικά µε τη χορήγηση αυτών των ενισχύσεων, η οποία θα περιλαµβάνει τις αποδόσεις και τις τιµές του 2002 που χρησιµοποιήθηκαν ως βάση για τον υπολογισµό του ποσοστού της ζηµιάς και της αξίας της απολεσθείσας παραγωγής 3. Ενισχύσεις στους γεωργούς και κτηνοτρόφους των οποίων υπέστησαν ζηµιά οι εγκαταστάσεις (θερµοκήπια, αγροί, ξηραντήρια καπνού, περιφράξεις, τοίχοι, υποστηρίγµατα αµπελοκληµάτων και δέντρων ακτινιδίων) Σύµφωνα µε το σηµείο 11.3.7 των κατευθυντήριων γραµµών, οι ενισχύσεις που έχουν ως στόχο να αποζηµιώσουν τους γεωργούς για τις ζηµιές που προκλήθηκαν στα κτίρια και στον εξοπλισµό τους από τις δυσµενείς καιρικές συνθήκες µπορούν να ανέλθουν στο 100% του πραγµατικού κόστους και δεν υπάρχει κανένα ανώτατο όριο. 14
Στη συγκεκριµένη περίπτωση η Επιτροπή διαπιστώνει ότι η ενίσχυση (70%) δεν φτάνει το επιτρεπόµενο 100% και ότι το κατώτατο όριο των ζηµιών για τη χορήγηση ενίσχυσης ανέρχεται στο 10%. Κατόπιν των προαναφεροµένων θεωρείται ότι πληρούνται οι όροι του σηµείου 11.3.7 των κατευθυντήριων γραµµών και ότι η αντισταθµιστική ενίσχυση για τα κτίρια και τον εξοπλισµό µπορεί να υπαχθεί στην εξαίρεση που προβλέπει το άρθρο 87 παράγραφος 2 σηµείο β) της Συνθήκης. 4. Ενισχύσεις στους πτηνοτρόφους και στους στρουθοκαµηλοτρόφους υνάµει του σηµείου 11.3.5 των κατευθυντήριων γραµµών η Επιτροπή εφαρµόζει κατ αναλογία τις αρχές των σηµείων 11.3.1 µέχρι 11.3.4 των ενισχύσεων που έχουν ως στόχο να αντισταθµίσουν τις ζηµιές οι οποίες προκαλούνται στα ζώα από τις κακές καιρικές συνθήκες. Στην προκειµένη περίπτωση η Επιτροπή διαπιστώνει ότι οι ενισχύσεις δεν θα χορηγηθούν εάν η ζηµιά δεν υπερβαίνει τουλάχιστον το 20% στις µειονεκτικές περιοχές και το 30% στις άλλες περιοχές. Εξάλλου, η Επιτροπή επισηµαίνει ότι οι προβλεπόµενες ενισχύσεις περιορίζονται στο 80% της τιµής αγοράς νέων ζώων, γεγονός που σηµαίνει ότι δεν υπάρχει κίνδυνος υπερκάλυψης της ζηµιάς. Εποµένως, θεωρείται ότι τηρούνται οι διατάξεις του σηµείου 11.3 των κατευθυντήριων γραµµών και ότι οι ενισχύσεις στους πτηνοτρόφους και στους στρουθοκαµηλοτρόφους µπορούν να υπαχθούν στην εξαίρεση του άρθρου 87 παράγραφος 2 σηµείο β) της Συνθήκης. 5. Ενισχύσεις στους µελισσοκόµους Η Επιτροπή διαπιστώνει ότι οι ενισχύσεις αφορούν την αγορά µελισσοκυψελών, δηλαδή εξοπλισµού κατά την έννοια του σηµείου 11.3.7 των κατευθυντήριων γραµµών. Επισηµαίνει επίσης ότι το ποσοστό της ενίσχυσης (80%) θα είναι χαµηλότερο από το επιτρεπόµενο 100% και ότι το κατώτατο όριο των ζηµιών για τη χορήγηση της ενίσχυσης ανέρχεται στο 20 ή στο 30%. Κατά συνέπεια θεωρείται ότι πληρούνται οι όροι του σηµείου 11.3.7 των κατευθυντήριων γραµµών και οι αντισταθµιστικές ενισχύσεις προς τους µελισσοκόµους µπορούν να υπαχθούν στην εξαίρεση που προβλέπει το άρθρο 87 παράγραφος 2 σηµείο β) της Συνθήκης. 6. Ενισχύσεις στους γεωργούς και στους κτηνοτρόφους των οποίων υπέστησαν ζηµιά τα δίκτυα ύδρευσης, οι αγωγοί µεταφοράς ύδατος για τα ζώα, τα δίκτυα συλλογής ελιών και το υλικό κάλυψης των ελιών και των άλλων καλλιεργειών Οι ενισχύσεις αυτές έχουν επίσης ως στόχο να καλύψουν τις ζηµιές που προκλήθηκαν στον εξοπλισµό κατά την έννοια του σηµείου 11.3.7 των κατευθυντήριων γραµµών. Η Επιτροπή διαπιστώνει ότι το ποσοστό της ενίσχυσης (70%) θα είναι χαµηλότερο από το επιτρεπόµενο 100% και ότι το κατώτατο όριο της ζηµιάς για τη χορήγηση ενίσχυσης ανέρχεται στο 10%. Κατά συνέπεια θεωρείται ότι πληρούνται οι όροι του σηµείου 11.3.7 των κατευθυντήριων γραµµών και οι αντισταθµιστικές ενισχύσεις προς τους µελισσοκόµους 15
µπορούν να υπαχθούν στην εξαίρεση που προβλέπει το άρθρο 87 παράγραφος 2 σηµείο β) της Συνθήκης. 7. Ενισχύσεις στους γεωργούς και στους κτηνοτρόφους των οποίων υπέστησαν ζηµιά τα αποθηκευµένα γεωργικά προϊόντα και οι αποθηκευµένες ζωοτροφές Με τις συµπληρωµατικές τους πληροφορίες οι ελληνικές αρχές διευκρινίζουν ότι η φράση "αποθηκευµένα γεωργικά προϊόντα και αποθηκευµένες ζωοτροφές" αφορούσε τα προϊόντα που είχαν αγοραστεί από τους γεωργούς. Στο πλαίσιο αυτό η Επιτροπή µπορεί να δεχτεί ότι οι ενισχύσεις θα υπολογιστούν αποκλειστικά µε βάση την κατάσταση των αποθεµάτων πριν τις θεοµηνίες και τις τιµές αγοράς του 2002 όσον αφορά τα προϊόντα και τις ζωοτροφές που αποτελούσαν τα προς ανασύσταση αποθέµατα και όχι µε βάση τις τιµές και τα αποθέµατα της περιόδου 1997-1999. εδοµένου ότι οι ενισχύσεις δεν θα αντιπροσωπεύουν παρά το 60% της ανώτατης αξίας των εν λόγω προϊόντων και ζωοτροφών και, σύµφωνα µε τις συµπληρωµατικές πληροφορίες που διαβίβασαν οι ελληνικές αρχές, δεν θα χορηγηθούν παρά µόνο εάν οι ζηµιές αντιπροσωπεύουν το 20% των αποθεµάτων ανά τύπο προϊόντος στις µειονεκτικές και το 30% στις άλλες περιοχές, η Επιτροπή θεωρεί ότι πληρούνται οι όροι του σηµείου 11.3 των κατευθυντήριων γραµµών και οι ενισχύσεις µπορούν να υπαχθούν στη εξαίρεση που προβλέπει το άρθρο 87 παράγραφος 2 σηµείο β) της Συνθήκης. Οι ελληνικές αρχές πάντως θα πρέπει να αποστείλουν µία λεπτοµερή έκθεση σχετικά µε τη χορήγηση αυτών των ενισχύσεων όπου θα αναφέρονται οι τιµές του 2002 που ελήφθησαν ως βάση. 8. Ενισχύσεις στους γεωργούς και στους αλιείς των οποίων υπέστησαν ζηµιά οι γεωργικές µηχανές ή ο αλιευτικός τους εξοπλισµός Όσον αφορά την περίπτωση των αλιέων, οι κατευθυντήριες γραµµές για την εξέταση των κρατικών ενισχύσεων στον τοµέα της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας ορίζουν στο σηµείο 2.9.3 ότι, όταν διαπιστώνεται δεόντως η ύπαρξη µιας φυσικής καταστροφής ή ενός έκτακτου γεγονότος, επιτρέπεται η χορήγηση ενισχύσεων ώστε να καλυφθεί µέχρι και 100% το κόστος της ζηµιάς. Στη συγκεκριµένη περίπτωση ο έκτακτος χαρακτήρας του γεγονότος απεδείχθη επαρκώς µε βάση τα υποβληθέντα µετεωρολογικά στοιχεία. Εξάλλου, το ποσοστό της ενίσχυσης (70%) θα είναι κατώτερο από το επιτρεπόµενο 100%, ενώ το κατώτατο ποσοστό της ζηµιάς που δικαιολογεί τη χορήγηση ενισχύσεων ανέρχεται στο 10%. Κατά συνέπεια θεωρείται ότι πληρούνται οι όροι του σηµείου 2.9.3 των προαναφερόµενων κατευθυντήριων γραµµών. Όσον αφορά τους γεωργούς οι ενισχύσεις έχουν ως στόχο να καλύψουν τις ζηµιές που προκλήθηκαν στον εξοπλισµό κατά την έννοια του σηµείου 11.3.7 των κατευθυντήριων γραµµών. Η Επιτροπή διαπιστώνει για µια ακόµη φορά ότι το ποσοστό της ενίσχυσης (70%) θα είναι µικρότερο από το επιτρεπόµενο 100% και ότι ενισχύσεις δεν θα χορηγηθούν εάν το ποσοστό της ζηµιάς δεν ανέρχεται στο 10% τουλάχιστον. Κατά συνέπεια θεωρείται ότι πληρούνται οι όροι του σηµείου 11.3.7 των κατευθυντήριων γραµµών. 16
Η τήρηση των όρων που ισχύουν σε καθέναν από τους τοµείς που αφορούν οι ενισχύσεις οδηγούν στο συµπέρασµα ότι οι ενισχύσεις αυτές µπορούν να υπαχθούν στην εξαίρεση που προβλέπει το άρθρο 87 παράγραφος 2 σηµείο β) της Συνθήκης. Απόφαση Με βάση την προαναφερόµενη ανάλυση, η οποία βασίζεται στις δεσµεύσεις που ανέλαβαν οι ελληνικές αρχές, η Επιτροπή έκρινε ότι οι ενισχύσεις που προβλέπει το εν λόγω καθεστώς είναι συµβιβάσιµες µε την κοινή αγορά. Εντούτοις, λαµβανοµένων υπόψη των πολλών τροποποιήσεων που θα υποστεί η διυπουργική απόφαση σε σχέση µε την αρχική της έκδοση, εφιστάται η προσοχή των ελληνικών αρχών στην ανάγκη: - αποστολής, πριν αρχίσουν οι πληρωµές, ενός αντιγράφου του σχεδίου απόφασης, όπως θα τροποποιηθεί βάσει των δεσµεύσεων που αναλαµβάνονται µε την παρούσα απόφαση, ώστε να µπορέσει η Επιτροπή να ελέγξει εάν οι δεσµεύσεις αυτές έχουν ενσωµατωθεί σωστά στο αρχικό κείµενο, - αποστολής µιας λεπτοµερούς έκθεσης σχετικά µε την εφαρµογή του αναλυθέντος καθεστώτος, η οποία θα πρέπει να έχει όλες τις πληροφορίες που περιλαµβάνονται στα διάφορα σηµεία της ανάλυσης. Στην περίπτωση που η παρούσα επιστολή περιλαµβάνει εµπιστευτικές πληροφορίες που δεν θα πρέπει να γνωστοποιηθούν σε τρίτους, καλείστε να ενηµερώσετε σχετικά την Επιτροπή εντός προθεσµίας δεκαπέντε εργάσιµων ηµερών από την ηµεροµηνία παραλαβής της παρούσας επιστολής. Εάν η Επιτροπή δεν λάβει σχετικό αιτιολογηµένο αίτηµα εντός της προβλεπόµενης προθεσµίας, θα θεωρήσει ότι συµφωνείτε να ανακοινωθεί σε τρίτους και να δηµοσιευτεί ολόκληρο το κείµενο της επιστολής, στη γλώσσα του αυθεντικού κειµένου, στην ακόλουθη διεύθυνση του ιαδικτύου http://europa.eu.int/comm/sg/sgb/state_aids/. Το αίτηµα αυτό θα πρέπει να αποσταλεί µε συστηµένη επιστολή ή µε φαξ στην ακόλουθη διεύθυνση: Commission européenne Direction générale de l agriculture Direction H.2. Bureau : Loi 130 5/120 B-1049 BRUXELLES Φαξ (32 2 2962151) Μετά τιµής, Για την Επιτροπή Franz FISCHLER Μέλος της Επιτροπής 17