ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΩΝ ΔΙΚΤΥΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ (ECΟ465) ΥΛΙΣΜΙΚΟ/ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ ΕΙΚΟΝΙΚΑ ΔΙΚΤΥΑ 1
ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΤΗΤΕΣ ΔΙΚΤΥΟΥ o Μια μεγάλη πλειοψηφία προϊόντων χαρακτηρίζεται από εξωτερικότητες δικτύου. ΟΡΙΣΜΟΣ. Ένα προϊόν χαρακτηρίζεται από εξωτερικότητες δικτύου όταν η χρησιμότητα του κάθε χρήστη αυξάνεται με τον αριθμό των άλλων χρηστών του προϊόντος ή/και των προϊόντων που είναι συμβατά με αυτό το προϊόν. o Εξωτερικότητες δικτύου υπάρχουν σε δυο ειδών αγορές: Αγορές δικτύου ή επικοινωνίας (φυσικό δίκτυο) Οι εξωτερικότητες δικτύου είναι άμεσες Αγορές συστημάτων (εικονικό δίκτυο) Οι εξωτερικότητες δικτύου είναι έμμεσες 2
Αγορές δικτύου ή επικοινωνίας (φυσικό δίκτυο) o Η χρησιμότητα κάθε χρήστη ενός προϊόντος αυξάνεται άμεσα με τον αριθμό των άλλων χρηστών του προϊόντος ή/και των προϊόντων που είναι συμβατά με αυτό το προϊόν o Δηλ., όσοι περισσότεροι χρήστες συμμετέχουν στο δίκτυο, τόσο μεγαλύτερες είναι οι ευκαιρίες επικοινωνίας και συνεπώς τόσο μεγαλύτερα είναι τα κίνητρα των άλλων χρηστών να ενταχθούν στο δίκτυο. o π.χ. τηλέφωνο, fax, ηλεκτρονικό ταχυδρομείο (email), υπηρεσίες μηνυμάτων. Αγορές συστημάτων (εικονικό δίκτυο) o Τα προϊόντα αποκτώνται συνδυάζοντας διαφορετικά στοιχεία με συμπληρωματικό τρόπο (συνδυάζοντας υλισμικό (hardware) μαζί με διάφορες εφαρμογές ή λογισμικό (software)). 3
o Εξωτερικότητες είναι έμμεσες: όσες περισσότερες εφαρμογές είναι διαθέσιμες για ένα υλισμικό, τόσο μεγαλύτερα είναι τα κίνητρα των καταναλωτών να αγοράσουν το σύστημα και συνεπώς τόσο περισσότερο οι κατασκευαστές επιθυμούν να φτιάξουν εφαρμογές για αυτό το υλισμικό. o H θετική επίδραση της αύξησης του αριθμού χρηστών σχετίζεται με διαθεσιμότητα των εφαρμογών. o π.χ. ΥΛΙΣΜΙΚΟ Η/Υ DVD player CD player Κονσόλες ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ/ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ Λειτουργικά συστήματα DVD s CD s Βιντεοπαιχνίδια 4
o Έχουμε ήδη δει ότι η μορφή της συνάρτησης χρησιμότητας ενός καταναλωτή ii σε αγορές με άμεσες εξωτερικότητες δικτύου είναι UU ii = aa ii + hh ii (nn ee ) Όπως φαίνεται από την παραπάνω συνάρτηση χρησιμότητας, το όφελος δικτύου είναι άμεση συνάρτηση του προσδοκώμενου αριθμού καταναλωτών nn ee. o Όταν έχουμε έμμεσες εξωτερικότητες δικτύου, θα δούμε ότι η μορφή της συνάρτησης χρησιμότητας ενός καταναλωτή ii είναι UU ii = aa ii + ff ii (gg ii (nn ee )) (1) Όπως φαίνεται από την παραπάνω συνάρτηση χρησιμότητας, το όφελος δικτύου είναι έμμεση συνάρτηση του προσδοκώμενου αριθμού καταναλωτών nn ee. 5
o Η χρησιμότητα ενός καταναλωτή ii από ένα συγκεκριμένο υλισμικό αυξάνεται με τον αριθμό των εφαρμογών που είναι διαθέσιμες/συμβατές με αυτό το υλισμικό: UU ii = aa ii + ff ii (mm) (2) όπου mm είναι ο αριθμός των εφαρμογών και ff ii mm > 00. o Ο αριθμός των εφαρμογών με την σειρά του αυξάνεται με τον προσδοκώμενο αριθμό των καταναλωτών που υιοθετούν το συγκεκριμένο υλισμικό, γιατί όταν η ζήτηση για υλισμικό αναμένεται να αυξηθεί, τότε ο προγραμματιστής εφαρμογών θα έχει κίνητρο να σχεδιάσει περισσότερες εφαρμογές για αυτό (ή περισσότεροι προγραμματιστές θα έχουν κίνητρο να σχεδιάσουν εφαρμογές): mm = gg ii (nn ee ) (3) όπου gg ii nn ee > 00. 6
o Αντικαθιστώντας την (3) στην (2) καταλήγουμε στην (1). UU ii = aa ii + ff ii (gg ii (nn ee )) o Να σημειωθεί ότι το mm στην (1), εκτός από τον αριθμό των εφαρμογών, μπορεί να συμβολίζει και την ποιότητα των ήδη υπαρχουσών εφαρμογών, όπως θα δούμε και στο παράδειγμα που ακολουθεί. o Θεωρείστε μια κονσόλα βιντεοπαιχνιδιών για την οποία οι καταναλωτές αγοράζουν βιντεοπαιχνίδια από τον προγραμματιστή αυτών των παιχνιδιών. o Η ποιότητα των παιχνιδιών mm αυξάνεται με την επένδυση xx του προγραμματιστή σύμφωνα με την συνάρτηση mm(xx) = 22 xx (4) 7
Το κόστος αύξησης της ποιότητας είναι CC = xx. o Ο προσδοκώμενος αριθμός των καταναλωτών είναι nn ee. Υποθέτουμε ότι από κάθε καταναλωτή, ο προγραμματιστής είναι σε θέση να πάρει ένα ποσοστό λλ του οφέλους που προκύπτει από την επένδυση του (αφήνοντας το υπόλοιπο 11 λλ στον εκάστοτε καταναλωτή). Το πρόβλημα μεγιστοποίησης του προγραμματιστή είναι mmmmmm xx λλ22 xxnn ee xx o Από την συνθήκη πρώτης τάξης έχουμε xx = λλ 22 (nn ee ) 22 Αντικαθιστώντας την παραπάνω στην (4) έχουμε 8
mm = 22λλnn ee (3 ) o Η χρησιμότητα του καταναλωτή ii από την κονσόλα είναι UU ii = aa ii + (11 λλ)mm (2 ) o Αντικαθιστώντας την (3 ) στην (2 ), καταλήγουμε στην UU ii = aa ii + (11 λλ)(22λλnn ee ) 9