îèíåòöôéëþ Ûîôùðï çéá Þìè ôèî ïéëïçûîåéá ôïù éëôàïù ºáôáóôèíÀôöî ºáìïëáÝòé 2015

42 îèíåòöôéëþ Ûîôùðï çéá Þìè ôèî ïéëïçûîåéá ôïù éëôàïù ºáôáóôèíÀôöî ºáìïëáÝòé 2015

editorial Αγαπημένοι μας φίλοι, Η τρόικα προτάσσει, τα μνημόνια αποφασίζουν... Ε, και; Εμείς ζούμε στην Ελλάδα! Έχουμε τη θάλασσα, τις παραλίες, τον ήλιο και τα απολαμβάνουμε όπως μόνο εμείς ξέρουμε. Το φετινό καλοκαίρι προμηνύεται ζεστό! Ο υδράργυρος θα «σκαρφαλώσει ψηλά», λένε τα προγνωστικά των μετεωρολόγων. Μπάνια στη θάλασσα, παιχνίδια στις παραλίες, ούζα, μπύρες και μεζέδες στα πλατάνια, στις πλατείες. Αυτό είναι το καλοκαίρι μας και τίποτα δε μας σταματά! Τα 600 καταστήματα proton βρίσκονται σε κάθε γωνιά της Ελλάδας και μπορούν να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες σας με συνέπεια και προσφορές. Πάντα πιστοί στις παραδόσεις, στηρίζοντας την ελληνική οικογένεια, σας περιμένουμε να μοιραστούμε τις χαρές του καλοκαιριού! Το Διοικητικό Συμβούλιο, το Προσωπικό και τα Μέλη του Ομίλου ΕΛ.ΕΤ.Α. σας εύχονται ολόψυχα Καλό Καλοκαίρι & Χαρούμενες Διακοπές!

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 08 22 28 58 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΑΓΟΡΩΝ Ιφιγενείας 23, 142 31 Ν. Ιωνία Τηλ.: 210 2724511 Fax: 210 2724512 www.protonmarkets.gr APXIΣYNTAKTPIA ΜΑΡΙΑ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΥ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ & ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΥΛΗΣ ΣΟΦΙΑ ΓΡΑΤΣΙΑ ART DIRECTOR ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΓΟΥΝΑΛΗ ATEΛIE ΣΕΜΙΡΑΜΙΣ ΓΡΑΜΜΑΤΟΠΟΥΛΟΥ ΤΟΛΗΣ ΑΝΔΡΕΟΠΟΥΛΟΣ ΧΡΥΣΑ ΠΕΤΟΥΣΑΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΟΥΡΗΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ & MARKETING ΣΟΦΙΑ ΤΣΑΚΙΡΙΔΟΥ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΙΩΑΝΝΑ ΑΔΑΜΙΔΟΥ Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, Βιολόγος ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΡΗΓΟΡΑΚΗΣ Κλινικός Διαιτολόγος - Διατροφολόγος ΕΛΙΝΑ ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Διαιτολόγος - Διατροφολόγος ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΑΡΟΥΣΟΣ M.Sc.SLT, ECSF ΗΛΙΑΣ ΠΑΝΤΕΛΙΔΗΣ Χειρουργός - Οφθαλμίατρος Ελένη Μακρυγιάννη Σύμβουλος Αισθητικής Πλαστικής Χειρουργικής ΚΩΣΤΑΣ ΛΕΦΑΚΗΣ Αστρολόγος ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ STUDIO TRIBUTE PLUS ADV. TORBEN NIELSEN ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ TRIBUTE PLUS ADVERTISING Απόλλωνος 6, 167 77 Ελληνικό Τηλ. κέντρο: 210 9953463 (10 γραμμές) Fax: 210 9924115 e-mail: xromoana@otenet.gr www.chromoanalysi.gr ΣΥΝΤΑΓΕΣ 08 ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΜΗΠΩΣ ΗΡΘΕ Η ΩΡΑ ΓΙΑ ΑΠΟΤΟΞΊΝΩΣΗ; 18 ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ H ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΑΦΕ ΦΕΡΝΕΙ... ΜΑΚΡΟΖΩΙΑ 22 ΠΑΙΔΙ τα παιδια & η καλοκαιρινη μελετη 28 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΑΝΔΡΕΑΣ ΦΟΥΣΤΑΝΟΣ 36 YΓEIA ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΚΑΙ... ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΣΑΣ! 46 ΟΜΟΡΦΙΑ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΠΡΟΣΩΠΟΥ & ΣΩΜΑΤΟΣ ΜΕ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΙΑΚΑ ΚΟΚΤΕΪΛ & Y-lift 54 ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΣΠΟΡΑΔΕΣ. Ο ΠΑΡΑΜΥΘΕΝΙΟΣ ΕΡΩΤΑΣ ΤΟΥ ΠΡΑΣΙΝΟΥ ΜΕ ΤΟ ΜΠΛΕ 58 ΠΑΡΑΞΕΝΑ Ο ΚΟΣΜΟΣ ΕΙΝΑΙ... ΠΕΡΙΕΡΓΟΣ 72 GOSSIP REPORT... ΠOΛΛΩN AΣTEPΩN 75 ΑΣΤΡΑ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ 2015 80

ΣΥΝΤΑΓΕΣ Νοστιμιές για το καλοκαίρι! Κοτόπουλο με μανιτάρια και βασιλικό αλά κρεμ 2 φιλέτα στήθος κοτόπουλου 10 μανιτάρια φρέσκα 1 κρεμμύδι 1/2 ποτήρι λευκό ξηρό κρασί 300ml κρέμα γάλακτος με λίγα λιπαρά 1 κουτ. γλυκού μουστάρδα λίγο ελαιόλαδο για το σωτάρισμα βασιλικό αλάτι & πιπέρι Σε ένα βαθύ τηγάνι ρίχνουμε ελαιόλαδο (3-4 κουταλιές) και σωτάρουμε το φιλέτο κοτόπουλου και από τις δύο πλευρές. Προσθέτουμε το κρεμμύδι ψιλοκομμένο και τα μανιτάρια σε φέτες. Σβήνουμε με το κρασί κι αφήνουμε να εξατμιστεί το αλκοόλ. Ρίχνουμε ένα ποτήρι νερο (βρασμένο) και αφήνουμε το κοτόπουλο να μαγειρευτεί. Μετά από 20 λεπτά ρίχνουμε τη μουστάρδα και την κρέμα γάλακτος μαζί. Αλατοπιπερώνουμε και αφήνουμε να δέσει η σάλτσα. Πριν κατεβάσουμε από τη φωτιά ρίχνουμε το βασιλικό. 08

09

Νοστιμιές για το καλοκαίρι! Μελιτζάνες σκορδάτες στο φούρνο Για τον κιμά: Τσιγαρίζουμε τον κιμά σε ένα τηγάνι με λίγο λάδι. Ρίχνουμε το κρεμμύδι και το σκόρδο (ψιλοκομμένα). Προσθέτουμε τη ντομάτα και τη ζάχαρη, και μόλις πάρει η σάλτσα μία βράση προσθέτουμε το αλάτι, το κύμινο και το πιπέρι. Σκεπάζουμε με ένα καπάκι το τηγάνι και σιγοβράζουμε τον κιμά για 10 λεπτά περίπου. Για τις μελιτζάνες: Κόβουμε τις μελιτζάνες σε φέτες πάχους 1 εκατοστού περίπου, τις αλείφουμε με λάδι (με ένα πινέλο) και τις ψήνουμε σε ένα ταψί με λαδόκολλα για 15 λεπτά στο φούρνο. 10 Για τις μελιτζάνες: 3 μελιτζάνες χαραγμένες κατά μήκος 2 μεγάλα κρεμμύδια ψιλοκομμμένα 2 μεγάλες ντομάτες κομμένες σε κύβους 1 κουταλιά σούπας πελτέ τομάτας αλάτι, πιπέρι, σκορδο, μοσχοκάρυδο Για τον κιμά: 1/2 κιλό άπαχο μοσχαρίσιο κιμά 1 κιλό φρέσκια ντομάτα στον τρίφτη ή 2 κουτάκια κονκασέ 1 μεγάλο κρεμμύδι ψιλοκομμένο 2 σκελίδες σκόρδο ψιλοκομμένο 2 κουταλιές έξτρα παρθένο ελαιόλαδο 1/2 κουτ. γλυκού ζάχαρη 1 κοφτή κουτ. γλυκού κύμινο αλάτι & φρεσκοτριμμένο πιπέρι Για τη συναρμολόγηση: Αραδιάζουμε τις φέτες μελιτζάνας σε ένα πυρίμαχο σκεύος. Στη συνέχεια βάζουμε από μια-δυο κουταλιές της σούπας από το μείγμα κιμά πάνω σε κάθε φέτα μελιτζάνας και ρίχνουμε ενδιάμεσα και 2-3 σκελίδες σκόρδου. Ψήνουμε στους 220 o Cγια 25-30'. Αφού ψηθούν, αφήνουμε το φαγητό 10' να κρυώσει. Στη συνέχεια σερβίρουμε. Ένας τέλειος μεζές για το καλοκαιρινό σας τραπέζι

11

Νοστιμιές για το καλοκαίρι! Γκασπάτσο (κρύα σούπα με ντομάτα & αγγούρι) 12 1 κιλό ώριμες ντομάτες 1 1/2 αγγούρι 2 πράσινες πιπεριές 1 σκελ. σκόρδο, λιωμένη 1 μικρό κρεμμύδι 8 κουτ. σούπας ελαιόλαδο 5 κουτ. σούπας ξίδι 2 φέτες μπαγιάτικο ψωμί 1/2 κ.κ. μπούκοβο αλάτι & πιπέρι Πλένουμε τις ντομάτες. Κρατάμε δυο, που τις κόβουμε σε μικρά κυβάκια. Πολτοποιούμε τις υπόλοιπες στο μπλέντερ. Καθαρίζουμε το ένα αγγούρι, αφαιρούμε τους σπόρους και το ψιλοκόβουμε, όπως και το κρεμμύδι. Ψιλοκόβουμε, επίσης, τις δύο πιπεριές, ενώ φυλάμε και λίγο για το γαρνίρισμα. Σε μια σουπιέρα αναμειγνύουμε τις ντομάτες, τον ντοματοπολτό, το αγγούρι, τις πιπεριές, το σκόρδο, την ψίχα του ψωμιού τριμμένη με το χέρι, το μπούκοβο, το ξίδι και όσο αλάτι θέλουμε. Προσθέτουμε 700ml κρύο νερό, ανακατεύουμε και αφήνουμε στο ψυγείο το λιγότερο δύο ώρες, ιδανικά μια νύχτα. Μία ώρα πριν το σερβίρισμα, προσθέτουμε το ελαιόλαδο και δοκιμάζουμε το αλάτι και το ξίδι. Η γεύση πρέπει να είναι πικάντικη. Καθαρίζουμε το άλλο μισό αγγούρι και κόβουμε το 1/3 σε κυβάκια και το υπόλοιπο σε φετάκια. Αν θέλουμε, μπορούμε να σερβίρουμε το γκασπάτσο σε ποτήρια του μαρτίνι. Βάζουμε πάνω στη σούπα από λίγα κυβάκια αγγουριού και πιπεριάς και στερεώνουμε ένα φετάκι αγγουριού στο χείλος του ποτηριού.

13

Νοστιμιές για το καλοκαίρι! 400γρ. φράουλες, πλυμένες και καθαρισμένες Για τη ζύμη 150γρ. αλεύρι για όλες τις χρήσεις 80γρ. βούτυρο φρέσκο σε θερμοκρασία δωματίου 90γρ. ζάχαρη κρυσταλλική 1-2 κουτ. σούπας γάλα φρέσκο 1/4 κουτ. γλυκού αλάτι Για την κρέμα 300ml γάλα φρέσκο 200ml κρέμα γάλακτος 100γρ. ζάχαρη 50γρ. κoρν φλάουρ 1 αβγό 2 κρόκους αβγού 1 βανίλια Τάρτα φράουλας Προθερμαίνουμε το φούρνο στους 180 ο C. Για τη ζύμη: Κοσκινίζουμε το αλεύρι και ανακατεύουμε με τη ζάχαρη και το αλάτι. Κόβουμε το βούτυρο σε κομματάκια και χρησιμοποιώντας τα δάχτυλά μας, το τρίβουμε με το αλεύρι μέχρι να γίνει σαν χοντρά ψίχουλα. Προσθέτουμε στο τέλος το γάλα και ζυμώνουμε ελαφρά, αλλά όχι πολύ, για να μην γίνει πολύ ελαστική η ζύμη. Κόβουμε μικρά κομμάτια από τη ζύμη, ισιώνουμε ανάμεσα στις παλάμες μας και καλύπτουμε σιγά σιγά ολόκληρη την ταρτιέρα (25 εκ.). Η ζύμη πρέπει να γίνει λεπτή. Τρυπάμε όλη την κάτω επιφάνεια της τάρτας με ένα πιρούνι και ψήνουμε για 30'. Τη βγάζουμε από το φούρνο και αφήνουμε στην άκρη να κρυώσει. Για να φτιάξουμε την κρέμα: Bάζουμε το γάλα, την κρέμα γάλακτος και τη βανίλια σε ένα κατσαρολάκι σε μέτρια φωτιά. Σε ένα βαθύ πιάτο χτυπάμε το αβγό με τους κρόκους, το κορν φλάουρ και τη ζάχαρη. Πριν βράσει το γάλα, ρίχνουμε λίγο από το μίγμα των αβγών στο μίγμα του γάλακτος και ανακατέψτε. Προσθέτουμε το υπόλοιπο μίγμα και σιγοβράζουμε ανακατεύοντας πολύ γρήγορα μέχρι να πήξει. Προσέχουμε να μη μας πιάσει στον πάτο της κατσαρόλας. Μεταφέρουμε την κρέμα σε ένα μπολ και σκεπάζουμε την επιφάνειά της με μεμβράνη. Τη βάζουμε στο ψυγείο για 3-4 ώρες. Πριν χρησιμοποιήσουμε την κρέμα, την αφρατεύουμε με ένα σύρμα. Για να σερβίρουμε, γεμίζουμε την τάρτα με την κρέμα, γαρνίρουμε με τις φράουλες, είτε ολόκληρες είτε κομμένες κομμάτια. 14

15

Νοστιμιές για το καλοκαίρι! Γλυκό βύσσινο 1 1/2 κιλό βύσσινο 1 κιλό ζάχαρη 4 βανίλιες 1/2 ποτήρι νερό 4 κουτ. σούπας χυμό λεμονιού Πλένουμε καλά τα βύσσινα και τα αφήνουμε στο σουρωτήρι να στραγγίξουν. Έπειτα αφαιρούμε τα κουκούτσια τους με το ειδικό εργαλείο ή με φουρκέτα. Τα βάζουμε σε μια λεκάνη με τις 2 κουταλιές της σούπας λεμόνι για 40 λεπτά. Μετά βάζουμε στην κατσαρόλα μια στρώση βύσσινα, μια στρώση ζάχαρη εναλλάξ μέχρι να τελειώσουν τα υλικά μας. Αφήνουμε το γλυκό μια ολόκληρη νύχτα στο ψυγείο και την επόμενη μέρα το βάζουμε να βράσει με το 1/2 ποτήρι νερό. Μόλις αρχίσει να βράζει, αφαιρούμε τον αφρό με μια κουτάλα και, όταν έχει τελειώσει πλέον ο αφρός, βάζουμε τις βανίλιες. Δεν ανακατεύουμε! Απλά κουνάμε δεξιά κι αριστερά την κατσαρόλα μας. Συνεχίζουμε μέχρι να δέσει το σιρόπι και όταν είναι έτοιμο προσθέτουμε τις 2 κουταλιές της σούπας λεμόνι. Για να καταλάβουμε αν το σιρόπι έχει δέσει όσο πρέπει βάζουμε ένα πιατάκι στην κατάψυξη να παγώσει. Μετά βάζουμε μια μεγάλη κουταλια της σούπας σιρόπι στο πιατάκι. Αυτό παγώνει. Τότε κάνουμε μια γραμμή με το κουτάλι. Αν το σιρόπι ξαναενωθεί δεν είναι έτοιμο. Αν η γραμμή καταφέρει να μείνει, τότε είναι τέλειο! 16

17

ΔΙΑΤΡΟΦΗ Μήπως ήρθε η ώρα για αποτοξίνωση; Αίσθημα διαρκούς κόπωσης, μειωμένη διάθεση, άτονη επιδερμίδα Είναι γεγονός πως η κακή διατροφή, το στρες, ο άστατος ύπνος, και η αποχή από κάθε δραστηριότητα που αφορά την εκγύμναση του σώματος, κουράζουν τον οργανισμό και ταλαιπωρούν το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Μήπως ήρθε επιτέλους η ώρα να σταματήσουμε να κλείνουμε τα μάτια σ αυτή τη δυσάρεστη, για τον τρόπο ζωής μας, πραγματικότητα και να φροντίσουμε τον οργανισμό μας όπως του αξίζει; Ιδού ορισμένες βασικές συμβουλές που θα σας χαρίσουν καλή υγεία, ζωντάνια και ευεξία. ΔΙΑΤΡΟΦΗ Ξεκινήστε την ημέρα σας με γεμάτο στομάχι. Αντί να παραλείπετε το πρωινό γεύμα μένοντας στη συνέχεια της ημέρας με άδειο στομάχι και συνεπώς εκτεθειμένοι στον πειρασμό του τσιμπολογήματος, φάτε κάτι ελαφρύ και υγιεινό αλλά συνάμα χορταστικό, όπως δημητριακά με γάλα ή ένα μικρό σάντουιτς με γαλοπούλα, τυρί κατά προτίμηση χαμηλό σε λιπαρά, μαρούλι και ντομάτα, σε συνδυασμό με ένα ποτήρι φρέσκο χυμό. Επιλέξτε ψάρι ψητό ή στο φούρνο για το κυρίως γεύμα (μεσημεριανό ή δείπνο) δύο φορές την εβδομάδα. Έχει εξίσου υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη συγκριτικά με το κρέας, υπερτερεί όμως του κρέατος στο ότι περιέχει μονοακόρεστα και πολυακόρεστα λιπαρά οξέα, τα οποία είναι φιλικά προς την καρδιά. Στοχεύστε σε 5 μικρές μερίδες φρούτων και λαχανικών την ημέρα, όπου η μία μπορεί να είναι ένα φρούτο μεσαίου μεγέθους ή ένα μικρό μπολ σαλάτα. 18 Καταφύγετε σε νόστιμα απογευματινά σνακ χωρίς τύψεις. Αντί για παγωτό, προτιμήστε γιαούρτι με φρούτα, ξηρούς καρπούς και μέλι. Αντί για μπισκότα, επιλέξτε μια μπάρα δημητριακών. Αντί για πατατάκια, προτιμήστε μια χούφτα ξηρούς καρπούς. Αντί για σοκολάτα γάλακτος, φάτε άφοβα δυο κομμάτια μαύρη σοκολάτα, σε συνδυασμό με φυσικό χυμό πορτοκάλι. Ενυδατωθείτε εσωτερικά πίνοντας ενάμιση με δύο λίτρα (8 ποτήρια) νερό ημερησίως. ΞΕΚΟΥΡΑΣΗ Το στρες και η υπερένταση, τόσο έπειτα από πολλές ώρες δουλειάς όσο και μετά από έντονο ξενύχτι, είναι δυστυχώς συνηθισμένα φαινόμενα που συχνά προκαλούν εκνευρισμό, αϋπνία και υπερκόπωση και, εφόσον επαναλαμβάνονται καθημερινά, διαταράσσουν το βιολογικό ρολόι του οργανισμού. Ο επαρκής βραδινός ύπνος και μια στοιχειώδης μεσημεριανή

Γράφει η Ιωάννα Αδαμίδου ανάπαυση όταν αυτή είναι εφικτή, είναι αναπόσπαστα κομμάτια ενός υγιεινού τρόπου ζωής, απαραίτητα για την εύρυθμη λειτουργία του οργανισμού μας. ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ Η ξεκούραση δεν πρέπει να συγχέεται με την καθιστική ζωή, ούτε η γυμναστική με την ταλαιπωρία ή την κούραση. Πέρα λοιπόν από τις ώρες ξεκούρασής σας, απαλλαχθείτε από έναν καθιστικό τρόπο ζωής και δημιουργείστε προϋποθέσεις που θα διευκολύνουν την καθημερινή σας εξάσκηση. Αφιερώστε μισή με μία ώρα ημερησίως 3-5 φορές την εβδομάδα σε μία μορφή σωματικής άσκησης που σας αρέσει, όπως για παράδειγμα γρήγορο περπάτημα, τρέξιμο, ποδήλατο, γυμναστήριο, αερόμπικ, γιόγκα ή πιλάτες, πολεμικές τέχνες, παραδοσιακούς ή μοντέρνους χορούς, κολύμπι ή κάποιο άθλημα. Οποιαδήποτε μορφή άσκησης δεν πρέπει να καταπονεί το σώμα, αλλά αντίθετα να γυμνάζει επαρκώς, δημιουργώντας παράλληλα ευχάριστη διάθεση. Επίσης, προτιμήστε το περπάτημα έναντι της μετακίνησης με το αυτοκίνητο εφόσον η απόσταση δεν είναι πολύ μεγάλη, ή τις σκάλες για ανέβασμα έναντι του ασανσέρ. Βρείτε με την οικογένεια ή τους φίλους σας ευχάριστες δραστηριότητες που θα γυμνάσουν το σώμα σας, αλλά και θα σας βοηθήσουν να περάσετε όμορφα με τη συντροφιά σας. Θα ανακαλύψετε πόσο απλό είναι τελικά να συνδυάσει κανείς τη διασκέδαση με τη σωματική άσκηση προς όφελος της υγείας! Καιρός για αποτοξίνωση λοιπόν. Αποτοξίνωση από έναν ανθυγιεινό τρόπο ζωής και υιοθέτηση υγιεινών συνηθειών που θα μας βοηθήσουν να νιώσουμε ανανεωμένοι και γεμάτοι ενέργεια από την πρώτη κιόλας ημέρα. Το έχει ανάγκη ο οργανισμός μας! Αν σας ενδιαφέρει να αποτοξινώσετε τον οργανισμό σας γνωρίζετε ότι μπορείτε να το κάνετε τρώγοντας τις κατάλληλες τροφές. 19

Μήπως ήρθε η ώρα για αποτοξίνωση; Ακολουθούν 10 τροφές που μπορείτε να απολαύσετε και ταυτόχρονα να καθαρίσετε τον οργανισμό σας. Αβοκάντο Είναι περίφημη τροφή. Το αβοκάντο περιέχει αντιοξειδωτικά, όπως η γλουταθειόνη. Αποτοξινώνει τον οργανισμό οδηγώντας έξω από αυτόν τις βλαβερές τοξίνες. Μειώνοντας τις χημικές ουσίες και τις τοξίνες στον οργανισμό θα είστε πιο υγιείς και θα αισθάνεστε καλύτερα. Cranberries Είναι καλά για την πρόληψη των λοιμώξεων του ουροποιητικού αλλά και για να απαλλαγείτε από τις τοξίνες που βρίσκονται στον οργανισμό σας. Βοηθούν στην αποβολή των άχρηστων ουσιών και είναι αντιβακτηριακά, επομένως απομακρύνουν τις τοξίνες. Λάχανο Βοηθά στη διάσπαση χημικών ουσιών που βρίσκονται στον οργανισμό. Το θείο που περιέχει βοηθά να απαλλαγείτε από βλαβερές ουσίες, περιλαμβανομένων των φυτοφαρμάκων. Λεμόνια Εκτός από τη γεύση σε ποτά και συνταγές, τα λεμόνια περιέχουν βιταμίνες και αντιοξειδωτικά. Προστατεύουν το ήπαρ και βοηθούν στην αποβολή άχρηστων ουσιών του οργανισμού. Η κατανάλωση λεμονιών σε τακτική βάση μπορεί να βελτιώσει την υγεία. Μπρόκολο Αν ανήκετε σε αυτούς που δεν αγαπούν το μπρόκολο θα πρέπει να το δοκιμάσετε μια φορά ακόμη. Είναι γεμάτο αντιοξειδωτικές ουσίες που μπορούν να αποτοξινώσουν τον οργανισμό σας. Περιέχει επίσης πολλά ένζυμα που βοηθούν στην καλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος. Το ωμό μπρόκολο είναι καλύτερο, επειδή περιέχει υψηλά επίπεδα θρεπτικών ουσιών. Σκόρδο Ακόμα μια τροφή για την αποτοξίνωση του οργανισμού. Εχει επίσης αντιβιοτικές ιδιότητες και βοηθά την ίαση-εσωτερικάτου οργανισμού. Υπάρχουν πολλά πλεονεκτήματα στην τακτική κατανάλωση σκόρδου. Είναι διαθέσιμο και σε μορφή συμπληρωμάτων. Παντζάρια Περιέχουν βηταΐνη και πηκτίνη, που βοηθούν το ήπαρ και το πεπτικό σύστημα. Μπορούν να καθαρίσουν τον οργανισμό και να έχετε έτσι λιγότερες τοξίνες. Γκρέιπφρουτ Βοηθά στον καθαρισμό του πεπτικού και μπορεί να εμποδίσει τη δημιουργία λίθων στα νεφρά. Είναι επίσης χαμηλό σε σάκχαρα και θερμίδες, επομένως βοηθά και στη δίαιτα. Ηλιόσποροι Είναι καλοί για σνακ και μπορούν να αποτοξινώσουν το ήπαρ. Μπορείτε επίσης να απαλλαγείτε από βλαβερές τοξίνες. Επιπλέον εμποδίζουν τη συσσώρευση χοληστερόλης. Φακές Βοηθούν στον καθαρισμό του πεπτικού και στην αποτοξίνωση του οργανισμού. Επίσης μειώνουν τη χοληστερόλη και βοηθούν στην ισορροπία του σακχάρου στον οργανισμό. ΙΩΑΝΝΑ ΑΔΑΜΙΔΟΥ, MS, RD, Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, Βιολόγος Joanne_adamidou@yahoo.co.uk 20

21

ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ Η κατανάλωση του ελληνικού καφέ φέρνει... μακροζωία Ο καφές αποτελεί ένα από τα δημοφιλέστερα και περισσότερο αναγνωρίσιμα ροφήματα παγκοσμίως. Η κατανάλωση καφέ αποτελεί αγαπημένη συνήθεια ιδιαίτερα των Ελλήνων, πλειοψηφία των οποίων πίνει τουλάχιστον έναν καφέ καθημερινά. Ο καφές αποτελεί βασική πηγή καφεΐνης ενώ, παράλληλα, είναι ιδιαίτερα πλούσιος σε αντιοξειδωτικές ουσίες. Εδώ και αρκετούς αιώνες, που η ύπαρξή του είναι γνωστή, χρησιμοποιείται ως διεγερτικό του οργανισμού, περισσότερο όσον αφορά την ενέργεια και τη διάθεση. 22 Μία έρευνα που αφορά στην ευεργετική δράση του καφέ είναι η μελέτη «Ικαρία». Συγκεκριμένα, το 2009 τα επιστημονικά δεδομένα έδειξαν ότι η Ικαρία, μαζί με τη Σαρδηνία, τη Λόμα Λίντα στο Μεξικό, τη Νικόγια στην Κόστα Ρίκα και την Οκινάουα της Ιαπωνίας, είναι οι περιοχές του κόσμου με τα υψηλότερα ποσοστά υπερήλικων. Όπως δείχνουν τα δημογραφικά στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, ενώ στην υπόλοιπη Ευρώπη μόνο το 0,1% του πληθυσμού ζει πάνω από 90 χρόνια, στην Ικαρία το αντίστοιχο ποσοστό είναι δεκαπλάσιο με παράλληλη διατήρηση καλής ποιότητας ζωής. Το γεγονός αυτό έδωσε το έναυσμα σε μια ομάδα Ελλήνων επιστημόνων από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, να διερευνήσουν τα αίτια και, περισσότερο συγκεκριμένα, ενός εκ των αιτίων της μακροζωίας αυτής των Ικαριωτών. Όπως προαναφέρθηκε, η κατανάλωση καφέ είναι από τις πλέον αγαπημένες συνήθειες των Ελλήνων. Οι Ικαριώτες δείχνουν να αγαπούν και να τιμούν τη συνήθεια αυτή έχοντας εντάξει την κατανάλωση του ελληνικού καφέ στην καθημερινότητά τους. Η μελέτη, στηρίχτηκε στην κατανάλωση καφέ σε σχέση με την καλή λειτουργία του ενδοθηλίου, που αποτελεί το εσωτερικό τμήμα των αγγείων και παίζει σημαντικό ρόλο στην υγεία τους. Η φυσιολογία του ενδοθηλίου επηρεάζεται από εξωγενείς παράγοντες όπως το κάπνισμα και άλλες συνήθειες του καθημερινού τρόπου ζωής. Στη μελέτη συμμετείχε ένα δείγμα 142 ατόμων (71 άντρες και 71 γυναίκες) μέσου όρου ηλικίας 75 ετών. Τα άτομα αυτά απάντησαν, με τη βοήθεια ειδικών, σε ερωτήσεις συγκεκριμένου ερωτηματολογίου που αφορούσε στην κατάσταση της υγείας τους, τον τρόπο ζωής τους και την κατανάλωση καφέ. Επιπλέον, ολοκλήρωσαν μία σειρά ανθρωπομετρικών και βιοχημικών μετρήσεων και εξετάσεων, καθώς επίσης μετρήθηκε η ενδοθηλιακή τους λειτουργία.

Γράφουν: ο Δημήτρης Γρηγοράκης & η Ελίνα Ασημακοπούλου Τα αποτελέσματα της μελέτης τόνισαν τη συσχέτιση της συχνής κατανάλωσης ελληνικού καφέ με τη βελτίωση της λειτουργίας του ενδοθηλίου. Οι κάτοικοι της Ικαρίας βρέθηκε πως πίνουν σε ποσοστό άνω του 87% ελληνικό καφέ σε καθημερινή βάση. Μάλιστα, τα άτομα που προτιμούν την κατανάλωση ελληνικού σε σχέση με άλλα είδη καφέ παρουσιάζουν καλύτερη ενδοθηλιακή λειτουργία. Είναι ενδιαφέρον πως η σχέση αυτή της συχνής κατανάλωσης ελληνικού καφέ και της καλύτερης λειτουργίας του ενδοθηλίου σημειώθηκε και σε υπερτασικούς ασθενείς, χωρίς όμως να υπάρχει επίδραση στην αρτηριακή πίεση του αίματος. Ο ελληνικός καφές είναι ιδιαίτερα πλούσιος σε πολυφαινόλες και αντιοξειδωτικά όπως το χλωρογενικό οξύ, το καφεϊκό οξύ και τις μελανοϊδίνες, στα οποία οφείλεται ένα μέρος από τη πλούσια γεύση του. Τελευταία, γίνεται λόγος για τα πολλαπλά οφέλη του στην υγεία αφού πέραν της ισχυρής αντιοξειδωτικής του δράσης βοηθά στην τόνωση του νευρικού συστήματος και τη βελτίωση της βραχυπρόθεσμης μνήμης χωρίς να επιβαρύνει τον οργανισμό με περιττές θερμίδες. Η μελέτη Ικαρία, προσδίδει μία διαφορετική παράμετρο στα οφέλη της τακτικής κατανάλωσης ελληνικού καφέ. Τα στοιχεία που παραθέτει δίνουν μία νέα οπτική στη σχέση μεταξύ των διατροφικών συνηθειών ενός ατόμου και την υγεία του καρδιαγγειακού του συστήματος, αφού μέχρι τώρα η κατανάλωση καφέ δεν αξιολογείται επαρκώς. Με δεδομένο το πόσο δημοφιλές ρόφημα είναι ο ελληνικός καφές, ακόμα και μία μικρή ένδειξη πως η τακτική κατανάλωσή του μπορεί να επιφέρει θετικά αποτελέσματα στην καρδιαγγειακή υγεία προστάζει περαιτέρω μελέτη και ανάλυση για να προσδιοριστεί ο ακριβής μηχανισμός επίδρασής του στην υγεία. Ας πιούμε λοιπόν έναν ελληνικό... στην υγειά μας! 23

Η κατανάλωση του ελληνικού καφέ φέρνει... μακροζωία Γράφει ο Δημήτρης Γρηγοράκης ΚΑΦΕΪΝΗ, Η ΠΑΡΕΞΗΓΗΜΕΝΗ Αρχικά, αξίζει να αναφερθεί ότι η καφεΐνη ανακαλύφθηκε από το Γερμανό χημικό Φρίντριχ Φέρντιναντ Ρούνγκε το 1819 και βρίσκεται σε πολλούς καρπούς, όπως οι σπόροι του καφέ και απορροφάται πλήρως μέσα σε διάστημα 1 ώρας μετά την κατανάλωσή της. Η καφεΐνη μεταβολίζεται με διαφορετική ταχύτητα στα δύο φύλα, παρουσιάζοντας μεγαλύτερη ταχύτητα στις γυναίκες (κατά 25 %) συγκριτικά με τους άνδρες. Η καφεϊνη συχνά έχει κατηγορηθεί ότι επιδρά αρνητικά στον οργανισμό. Ωστόσο, προτού καθίσουμε την καφεΐνη στο εδώλιο του κατηγορημένου, είναι σημαντικό να καταρρίψουμε τους μύθους που την περιτριγυρίζουν και να της δώσουμε τη θέση που της αξίζει! 24 Είναι μύθος πως... > Η καφεΐνη έχει βλαπτικές επιδράσεις στην υγεία. O οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (Food and Drug Administration/FDA) των ΗΠΑ αναγνωρίζει την καφεΐνη ως ασφαλή ουσία με πολλαπλές ιδιότητες. Επιπρόσθετα, σύμφωνα με αμερικανική έρευνα, η καφεΐνη βελτιώνει τη μνήμη έως 24 ώρες μετά την κατανάλωσή της, χάρη στη διεγερτική επίδραση που ασκεί στον οργανισμό. Επιπλέον, ερευνητές από τη Γερμανία και τη Γαλλία απέδειξαν για πρώτη φορά ότι η καφεΐνη επηρεάζει θετικά τα αποθέματα πρωτεϊνών στον εγκέφαλο ποντικιών και συγκεκριμένα της πρωτεΐνης tau, η οποία είναι ένοχη για την εμφάνιση της νόσου Αλτσχάιμερ. Σε όλα τα παραπάνω προστίθενται και νέες έρευνες, που αν και βρίσκονται ακόμη σε πρώιμο στάδιο, συσχετίζουν την κατανάλωση της καφεΐνης με βελτίωση του ελέγχου των κινήσεων ασθενών που πάσχουν από Πάρκινσον. > Η καφεΐνη δεν κάνει καλό στην καρδιά. Σε μετα-ανάλυση που πραγματοποιήθηκε το 2012 και εξέτασε τα αποτελέσματα 4 μεγάλων ερευνών, φάνηκε ότι η μέτρια κατανάλωση καφέ συστηματικά (μέχρι 4 φλιτζάνια την ημέρα), είναι πιθανό να μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιακής ανεπάρκειας. Η συσχέτιση αυτή αποδόθηκε στην επίδραση της πρόσληψης στη συνδυαστική δράση των αντιοξειδωτικών του καφέ (πολυφαινόλες, χλωρογενικό οξύ) και της καφεΐνης στην υπέρταση και τον σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ, δύο παραμέτρους που αποτελούν παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση καρδιακής ανεπάρκειας. Η θετική επίδραση της κατανάλωσης καφέ έχει επιβεβαιωθεί και για τους Έλληνες, καθώς σύμφωνα με τη μελέτη CARDIO που πραγματοποιήθηκε στον ελληνικό πληθυσμό το 2000 φάνηκε πως τα άτομα που συνήθιζαν τη μέτρια κατανάλωση καφέ (2 φλιτζάνια καφέ την ημέρα) είχαν 30% μικρότερο κίνδυνο εμφάνισης στεφανιαίου συνδρόμου σε σχέση με τα άτομα που δεν κατανάλωναν καφέ. > Η καφεΐνη χαλάει τα νεύρα. Η αλήθεια είναι ότι σε μέτριες ποσότητες καθημερινά (300mg), όχι μόνο δεν βλάπτει αλλά συμβάλλει στην τόνωση, στη

25

Η κατανάλωση του ελληνικού καφέ φέρνει... μακροζωία μείωση της υπνηλίας και στην αύξηση της συγκέντρωσης. Αυτό οφείλεται στην ικανότητα της καφεΐνης να μειώνει την παραγωγή αδενοσίνης, μιας ένωσης, που όταν εκκρίνεται προκαλεί σωματική και πνευματική κόπωση. Επιπρόσθετα, η καφεΐνη αυξάνει τα επίπεδα των ορμονών (κατεχολαμινών), που βοηθούν στην καταπολέμηση των στρεσογόνων καταστάσεων. Έτσι, τα καφεϊνούχα ροφήματα (π.χ. καφές) είναι ο καλύτερος φίλος σε περιόδους εξετάσεων, εξαντλητικών ωραρίων εργασίας, ακόμη και σε αγωνίσματα παρατεταμένης διάρκειας ή αντοχής, αφού ξεκουράζουν και βελτιώνουν τη διάθεση. > Η καφεΐνη προκαλεί υπερένταση και δεν σε αφήνει να κοιμηθείς. Αυτό εξαρτάται από την προσωπική «ανοχή» του καθενός αλλά και τη ποσότητα της καφεΐνης. Μια μικρή ποσότητα που κρύβεται σε ένα φλιτζάνι καφέ δεν είναι ικανή να επιφέρει διαταραχές. Άλλωστε καφεΐνη υπάρχει και σε ροφήματα που πιστεύουμε ότι μας χαλαρώνουν πριν τον ύπνο όπως το τσάι. Συνεπώς, προσαρμόζοντας αντίστοιχα την ποσότητα αλλά και την ώρα που καταναλώνει κάποιος τον καφέ του, μπορεί να τον απολαύσει, χωρίς να επηρεαστεί αρνητικά ο ύπνος του. Εξάλλου, πλέον υπάρχει και η εναλλακτική του ντεκαφεϊνέ! > Ο καφές και η καφεΐνη δεν επιτρέπονται στη δίαιτα και κάνουν κυτταρίτιδα. Τα τελευταία χρόνια πολλές έρευνες αναδεικνύουν την ικανότητα της καφεΐνης να επιταχύνει το μεταβολισμό και να τον διατηρεί υψηλό για τις επόμενες 3 ώρες μετά την κατανάλωσή της. Επιπρόσθετα, η καφεΐνη βοηθά στη λιπόλυση, λόγω του ότι μειώνει την παραγωγή ενός ενζύμου (φωσφοδιεστεράση) που αυξάνει την αποθήκευση λίπους. Όσον αφορά στην κυτταρίτιδα, αυτή αποτελεί ένα πολυπαραγοντικό πρόβλημα, καθώς δημιουργείται από το συνδυασμό διάφορων αιτιών (π.χ. στρες, δυσκοιλιότητα, κληρονομικότητα, ορμονικές διαταραχές, έλλειψη άσκησης) και επιδεινώνεται από τα θερμιδογόνα λιπαρά τρόφιμα. Τα καφεϊνούχα ροφήματα, όπως ο καφές δεν κατατάσσεται σε αυτά, μιας και οι θερμίδες του είναι ελάχιστες και όταν τον καταναλώνουμε χωρίς προσθήκη ζάχαρης, γάλακτος ή σιροπιού, δεν θα πάρουμε παραπάνω από 2 θερμίδες. Ταυτόχρονα, με πρόσφατες οδηγίες του Ινστιτούτου Ιατρικής της Ακαδημίας Επιστημών των Η.Π.Α όλα τα καφεϊνούχα μη αλκοολούχα ροφήματα και ποτά, όπως είναι και ο καφές συμβάλλουν στην ενυδάτωση, σημαντική παράμετρο στην αντιμετώπιση της κυτταρίτιδας, καθώς αποτελούνται κατά πολύ μεγάλο μέρος από νερό. Ωστόσο, εύλογα δημιουργείται το ερώτημα αν επωφελούμαστε από τις ευεργετικές ιδιότητες της καφεΐνης ανεξάρτητα από την πηγή προέλευσής της. Η αλήθεια είναι ότι είναι σημαντικό να την 26 προσλαμβάνουμε από τρόφιμα ή ροφήματα με αντιοξειδωτικά, προκειμένου να επωμιστούμε και τα οφέλη από αυτές τις ουσίες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν ο ελληνικός και ο στιγμιαίος καφές, οι οποίοι περιέχουν αντιοξειδωτικές ουσίες (πολυφαινόλες), που δρουν κατά των ελευθέρων ριζών που σχηματίζονται καθημερινά στο σώμα μας, προστατεύοντάς με τον τρόπο αυτό, από τη γήρανση, αλλά και από διάφορες ασθένειες. Όλα τα παραπάνω οφείλονται στην φυτική προέλευση του ελληνικού ή στιγμιαίου καφέ από τις ποικιλίες Arabica και Robusta, όπου ακολουθείται η φυσική διαδικασία: δέντρο, συλλογή, καβούρδισμα, άλεση, Στην περίπτωση του στιγμιαίου καφέ, οι κόκκοι μετά το καβούρδισμα και το άλεσμα, εκχυλίζονται σε ειδικά σχεδιασμένα φίλτρα που κρατούν το κατακάθι. Το ένα φιλτράρισμα διαδέχεται το άλλο μέχρι να αποβληθεί και το τελευταίο ίχνος από το κατακάθι. Αφού φιλτραριστεί πλήρως και απομακρυνθεί όλο το κατακάθι, ουσιαστικά φτάνει στην κούπα μας μόνο η «καρδιά» του καφέ, ένα 100% φυσικό προϊόν. Τέλος, είναι σημαντικό ότι επιλέγοντας ελληνικό ή στιγμιαίο καφέ, λαμβάνουμε συγκριτικά με άλλα είδη (π.χ. φίλτρου) μικρότερη ποσότητα καφεΐνης με αποτέλεσμα να μην ξεπερνάμε τη συνιστώμενη ημερήσια ποσότητα (300mg) και ταυτόχρονα να μην στερούμαστε το αγαπημένο μας ρόφημα. ΕΙΔΟΣ ΚΑΦΕ ΑΝΑ ΜΕΡΙΔΑ Καφές φίλτρου (~200ml) Στιγμιαίος καφές (~200ml) Ντεκαφεϊνέ στιγμιαίος καφές (~200ml) Ελληνικός καφές (50ml) Ντεκαφεϊνέ ελληνικός καφές (50ml) Εσπρέσο (30ml) ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΕ ΚΑΦΕΪΝΗ 115-175mg 65-100mg 2-3mg 40mg 0-1mg 30-40mg Πηγή: The Coffee Science Information Centre, www.cosic.org Συνεπώς, η καθημερινή μέτρια πρόσληψη καφεΐνης είναι ωφέλιμη στα πλαίσια μίας ισορροπημένης διατροφής και ενός υγιεινού τρόπου ζωής. ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΡΗΓΟΡΑΚΗΣ, Κλινικός Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, ΜSc, Επιστημονικός Διευθυντής Κέντρου ΑΠΙΣΧΝΑΝΣΙΣ-ΛΟΓΩ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ, Πρόεδρος Ελληνικής Διατροφολογικής Εταιρείας ΕΛΙΝΑ ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ, Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, BSc, Επιστημονική Υπεύθυνη ΛΟΓΩ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ, Γρ. Ελληνικής Διατροφολογικής Εταιρείας

27

ΠΑΙΔΙ Τα παιδιά και η... καλοκαιρινή μελέτη Το χειρότερο εφιάλτη των θερινών διακοπών για τους μαθητές αποτελεί, το δίχως άλλο, η καλοκαιρινή μελέτη. Οι πιο... κακοί μαθητές οφείλουν να καλύψουν τα κενά που δημιούργησαν στη διάρκεια της προηγούμενης σχολικής χρονιάς. Οι μέτριοι καλούνται να ενισχύσουν τα τρωτά σημεία τους, προσβλέποντας σ ένα καλύτερο ξεκίνημα με τη νέα σχολική χρονιά, ενώ οι καλοί ενθαρρύνονται να εκμεταλλευτούν τις υψηλές τους ικανότητες για... να γίνουν ακόμη καλύτεροι. 28 Το σύνολο σχεδόν του μαθητικού πληθυσμού συρρικνώνει επικίνδυνα το καλοκαίρι του, μελετώντας μαθήματα της προηγούμενης ή επόμενης ή σχολικής χρονιάς. Ένα μικρό υπόλοιπο αντιστέκεται, εφόσον οι γονείς επιτρέψουν κάτι τέτοιο. Ο διακανονισμός για το πόσο και πότε το παιδί οφείλει να διαβάζει στη διάρκεια του καλοκαιριού, ξεκινούν συνήθως αμέσως μετά το κλείσιμο του σχολείου. Έως τότε και καθ όλη τη διάρκεια του ακαδημαϊκού έτους, οι γονείς «παζαρεύουν» τη μελέτη των παιδιών στο όνομα των απόλυτων καλοκαιρινών διακοπών: Διάβασε τώρα, βρε χαζό, μην παιδεύεσαι όλο το καλοκαίρι. Πόσος καιρός έμεινε, όπου να ναι κλείνουν τα σχολεία και ξεμπερδεύεις. Άντε τυχερούλη/α, ένας μήνας ακόμη και μετά... διακοπές. Ποιος στη χάρη σου, τρεις μήνες διακοπές. Το όνειρο που χτίζονταν όλη τη σχολική χρονιά γκρεμίζεται, συνήθως,τις πρώτες εξωσχολικές ημέρες: Αν διαβάσουμε λίγο τώρα που ναι καλοκαίρι, δεν θα ταλαιπωρείσαι του χρόνου. Τι λες, κάνουμε μια επανάληψη στα μαθηματικά, να τους σκίσεις όλους του χρόνου; Τώρα που ναι καλοκαίρι, ευκαιρία να δουλέψουμε λίγο την ορθογραφία. Μα καλά, δεν χόρτασες όλη μέρα γύρισμα; Κάτσε να διαβάσεις λιγάκι καϋμένε!. Φανταστείτε την πρώτη μέρα της άδειάς σας: αποχωρείτε πανευτυχείς από το γραφείο, όταν ο διευθυντής σάς καλεί, αρχικά για να σας ευχηθεί καλές διακοπές, και έπειτα για να σας αναγγείλει ότι οφείλετε να δουλεύετε εκτός προγράμματος και επιπλέον- αμισθί (!) για 1, 2 ή 3 ώρες ημερησίως είτε γιατί: α) υπήρξατε κακός εργαζόμενος και πρέπει να καλύψετε την ανεπάρκειά σας, είτε β) υπήρξατε μέτριος εργαζόμενος και οφείλετε να βελτιωθείτε, είτε γ) υπήρξατε ιδιαίτερα καλός εργαζόμενος, μπορείτε, επομένως, να γίνετε τέλειος. Και όλα αυτά, ενώ εσείς είστε πεπεισμένοι ότι πρόκειται για μια ιδιότροπη απαίτηση του δικού σας διευθυντή απέναντι σε εσάς και ότι ουδείς των φίλων και γνωστών σας δεν υπόκειται σε ανάλογη, παράλογη κατά την

Γράφει ο Δημήτρης Μαρούσος κρίση σας, ταλαιπωρία σε καιρό άδειας. Επιπλέον, κατά μία περίεργα κακή συγκυρία, οι ώρες που εσείς οφείλετε να δουλεύετε είναι εκείνες ακριβώς που όλοι οι δικοί σας, με κάποιον τρόπο, διασκεδάζουν! Αναμφισβήτητα, τα οφέλη της μελέτης είναι σημαντικά για κάθε μαθητή σε όποιο στάδιο της σχολικής εκπαίδευσης και αν βρίσκεται, για κάθε άνθρωπο σε κάθε χρονική στιγμή. Όμως, προτού εκνευριστούμε γιατί ο μικρός ή η μικρή μας δεν μοιράζεται μαζί μας την αγωνία για την εξέλιξη της ακαδημαϊκής του/ της πορείας, καλό θα ήταν να αναλογιστούμε πόσο εμείς συμμεριζόμαστε τη δική του/της ανάγκη για ξεκούραση και παιχνίδι. Λόγοι φυσικοί, ψυχολογικοί, κοινωνικοί αλλά και περιβαλλοντικοί είναι αυτοί που υπαγορεύουν την καθ όλα φυσιολογική ανάγκη των παιδιών για τέλειες διακοπές: Η κούραση και η πίεση ολόκληρης της σχολικής χρονιάς έχει συσσωρευτεί και καταβάλλει τις δυνάμεις και αντοχές των παιδιών. Το κίνητρο για μελέτη λείπει ή τουλάχιστον δεν είναι άμεσο και ορατό, εφόσον δεν θα εξεταστούν δεν θα βαθμολογηθούν, ούτε θα χρησιμοποιήσουν άμεσα τη γνώση που αποκόμισαν. Τα περί υψηλότερης επίδοσης, κατά την επόμενη σχολική χρονιά, είναι στόχος μακροπρόθεσμος και επομένως, ανυπόστατος για την παιδική σκέψη. Επιπλέον, υπάρχει ένα αναπάντητο γιατί εγώ να διαβάζω όταν οι υπόλοιποι παίζουν; (και να στε σίγουροι, ότι κάθε παιδί είναι απολύτως πεπεισμένο ότι όλοι παίζουν - συχνά όχι χωρίς λόγο). Κι έπειτα, το καλοκαίρι κάνει ζέστη. Ζέστη αφόρητη μερικές φορές. Τα περιθώρια που οι ενήλικες (γονείς, αλλά και όσοι εμπλεκόμαστε στην εκπαίδευση παιδιών) διαθέτουμε προκειμένου να πείσουμε ένα παιδί να συνεργαστεί αποτελεσματικά σε ένα κα- 29