ΔΙΑΠΟΛΙΣΙΜΙΚΗ ΦΡΟΝΣΙΔΑ ΤΓΕΙΑ

Σχετικά έγγραφα
Ο ΟΓΙΚΟΣ ΦΑΡΤΗΣ ΤΟΥ ΣΑΚΦΑΡΩΓΗ ΓΙΑΒΗΤΗ ΣΤΗΝ ΔΛΛΑΓΑ

ΔΙΑΣΡΟΦΗ ΚΑΣΑ ΣΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΣΟΤ ΘΗΛΑΜΟΤ ΣΖΕΛΑΛΗ ΑΝΑΣΑΙΑ ΜΑΙΑ ΙΠΠΟΚΡΑΣΕΙΟ Γ.Π.Ν.Θ.

Νέο Πρόγραμμα Σπουδών του Νηπιαγωγείου. Δρ Ζωή Καραμπατζάκη, Σχολική Σύμβουλος 21 ης Περιφέρειας Π.Α.

Αναλύοντασ την ολοκληρωμϋνη φροντύδα του ρευματοπαθούσ. Κατερύνα Κουτςογιϊννη ύλλογοσ Ρευματοπαθών Κρότησ

ΕΡΩΣΗΜΑΣΟΛΟΓΙΟ SAIL AHEAD

Παθήςεισ του θυροειδή ςε άτομα με ςύνδρομο Down: Πληροφορίεσ για γονείσ και δαςκάλουσ. Τι είναι ο θυροειδήσ αδένασ;

ΘΕΜΑΣΙΚΗ ΕΝΟΣΗΣΑ: ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΝΟΗΛΕΤΣΙΚΗ

Θϋμα: Άνιςη μεταχεύριςη των ανθρώπων με τετραπληγύα, απώλεια ακοόσ ό ϐραςησ ςτο νϋο νομοςχϋδιο ΕΑΕ.

ΑΝΑΛΤΕΙ / 2. Αναδιαρθρώςεισ και κλαδική εξειδίκευςη των περιφερειών ςτισ απαρχέσ του 21 ου αιώνα

Τρίπολη Μάιος Γρηγόριος Σπυράκης MPA, Ph.D

Γρηγόριοσ Ρομπόπουλοσ 1, Μαγδαληνό Χατζύκου 2, Εραςμύα Κόςςιβα 1, Ιωϊννησ Τφαντόπουλοσ 3

εβαςτού Υωτεινό Msc Νοςηλεύτρια Χυχικόσ Τγεύασ ΠΕ18.10 & ΠΕ01

Οδηγόσ πουδών

Ελένη Νικολάου Λϋκτορασ Τμόματοσ τησ Προςχολικόσ Αγωγόσ και του Εκπαιδευτικού Σχεδιαςμού, Πανεπιςτημύου Αιγαύου

Χώροσ, εργαςία και έμφυλεσ ςχέςεισ: Από το ςπίτι ςτο μεταλλείο.

«Δυνατότητεσ και προοπτικϋσ του επαγγϋλματοσ που θϋλω να ακολουθόςω μϋςα από το Διαδύκτυο».

Εννοιολογικόσ προςδιοριςμόσ εξωτερικόσ και εςωτερικόσ επικοινωνύασ Μορφϋσ εςωτερικόσ επικοινωνύασ Τρόποι επικοινωνύασ με τισ διϊφορεσ ομϊδεσ κοινού

ΖΑΝΝΟ ΔΡΑΚΟΠΟΥΛΟ & ΙΑ Ο.Ε.

WINE in MODERATION ΟΙΝΟ: ΜΕΣΡΟ ΑΠΟΛΑΤΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΣΙΜΟΤ

Κύκλοι Ενημέρωςησ από το Γραφείο Εκπαίδευςησ Ν.Υ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΟΤΔΩΝ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟΤ

ΑΝΑΛΤΕΙ / 12. Οικονομικό κρύςη και μϋθοδοι αναζότηςησ εργαςύασ

Εκπαιδευτικϊ προγρϊμματα Ναυτικοϑ Μουςεύου Ελλϊδοσ

Ένασ άνθρωποσ που δεν ςτοχάζεται για τον εαυτό του δεν ςτοχάζεται καθόλου». Oscar Wilde

Πίνακασ τεχνικών και λειτουργικών προδιαγραφών. Πλόρεσ ελληνικό περιβϊλλον (interface) για Διαχειριςτϋσ, Εκπαιδευτϋσ, Εκπαιδευόμενουσ

Επιμέλεια: Σαλμάν Λέιλα Επιβλέποντεσ Καθηγητέσ: Γουδήρασ Δημήτριοσ Πλατςίδου Μαρία

Φυςικό κατϊςταςη Υγεύα Δια βύου ϊςκηςη Από τουσ ςκοπούσ ςτην πρϊξη: τι ιςχύει ςτη ςχολικό Φυςικό Αγωγό;

Παρουςίαςη προςχεδίου π.δ. για την εναρμόνιςη τησ εθνικήσ νομοθεςίασ με την Ευρωπαΰκή Οδηγία 2013/59/ΕΤΡΑΣΟΜ του υμβουλίου

Τεχνικόσ Μαγειρικόσ Τϋχνησ Αρχιμϊγειρασ (Chef) Β Εξϊμηνο

A1. Να γρϊψετε την περύληψη του κειμϋνου που ςασ δόθηκε ( λϋξεισ). Μονάδεσ 25

Αθόνα, 29 Απριλύου Αναλυτικά οι Δράςεισ του «Ταμείου Επιχειρηματικότητασ»

Αρχϋσ του NCTM. Αρχϋσ του NCTM. Αρχϋσ του NCTM. Διδακτικό Μαθηματικών ΙΙ. Μϊθημα 9 ο Αξιολόγηςη

Η Ελληνική Κοινωνία. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΈΡΕΤΝΑ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΣΑ Διδϊςκοντεσ: Χρ. Σςουραμϊνησ Ι. Γουςϋτη Ακαδ.

&

ΔΤΝΑΣΟΣΗΣΕ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΣΙΚΕ ΣΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΣΩΝ

1. ΕΙΑΓΩΓΗ ~ 1 ~ τυλιανού. 1 Σο ςχϋδιο μαθόματοσ ςυζητόθηκε με το ςύμβουλο του μαθόματοσ τησ Νϋασ Ελληνικόσ Γλώςςασ κ. Μϊριο

Η ΕΜΥΑΝΙΗ ΠΕΡΙΣΑΣΙΚΩΝ ΒΙΑ Ε ΠΑΙΔΙΑ ΦΟΛΙΚΗ ΚΑΙ ΕΥΗΒΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ Ω ΑΠΟΣΕΛΕΜΑ ΣΗ ΕΩΣΕΡΙΚΗ ΜΕΣΑΝΑΣΕΤΗ ΠΡΟΣΑΕΙ ΠΑΡΕΜΒΑΕΩΝ.

ΘΕΜΑ: Ζγκριςη προγράμματοσ ΤΟΠΕΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Με τον όρο <<ΚΡΙΗ>>, περιγράφεται ςυνήθωσ μια απρόβλεπτη κατάςταςη, η οποία χαρακτηρίζεται από ένταςη και αναςφάλεια και μπορεί να αφορά το άτομο,

Σο FACEBOOK ό απλώσ και Fb,όπωσ αλλιώσ χαρακτηρύζεται, γύνεται όλο και πιο διαδεδομϋνο ανϊμεςα ςτουσ νϋουσ και, ευτυχώσ ό δυςτυχώσ, αποτελεύ ςτην

ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΑ ΝΟΗΛΕΤΣΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΣΑ / Υεβρουϊριοσ Μϊιοσ 2015

Τρύτη Διϊλεξη Μοντϋλα Διαδικαςύασ Λογιςμικού Μϋροσ Α

Ο ΡΟΛΟ ΣΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΤΠΟΣΗΡΙΞΗ Ε ΜΟΝΑΧΙΚΟΤ ΤΠΕΡΗΛΙΚΕ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΕΜΦΡΑΓΜΑ. ΦΑΡΠΑΝΣΙΔΟΤ ΠΑΡΘΕΝΑ

Μάθημα: Κοινωνική Παιδαγωγική και βαςικέσ παιδαγωγικέσ έννοιεσ

EETT Δημόςια Διαβούλευςη ςχετικά με την εκχώρηςη δικαιώματων χρήςησ ραδιοςυχνοτήτων ςτη Ζώνη 27,5 29,5 GHz

Το παζάρι των λοιμώξεων ςτον 'κατεχόμενο' κόςμο των χρηςτών

Κυκλοφορία και Ποιότητα Αέρα ςτη Θεςςαλονίκη Ν. Μουςιόπουλοσ

Δομή και ςτρατηγική των ελαιοκομικών ςυνεταιριςμών τησ Περιφέρειασ Κρήτησ. 1

Εγχειρίδιο Χρήσης των Εργαλείων Αναγνώρισης Χαρισματικών Μαθητών στα Μαθηματικά

Θεςμική Αναμόρφωςη τησ Προ-πτωχευτικήσ Διαδικαςίασ Εξυγίανςησ Επιχειρήςεων

Ο τύτλοσ και μόνο, εύναι αρκετόσ για να δηλώςει την διαφορετικότητα τησ αναπτυςςόμενησ αλυςύδασ ZIO PEPPE Pizza al metro. Όλα ξεκύνηςαν το 1996 ςτη

ΙΕΚ Πϊτρασ Σεχνικόσ Σουριςτικών Μονϊδων και Επιχειρόςεων Υιλοξενύασ & Διούκηςη Επιχειρόςεων

Επαγγελματικϋσ Δυνατότητεσ

Απολυτόριεσ Εξετϊςεισ Ημερόςιων Γενικών Λυκεύων. Εξεταζόμενο Μϊθημα: Νεοελληνική Γλώςςα, Ημ/νύα: 14 Μαύου Ενδεικτικέσ Απαντήςεισ Θεμάτων

Σχεδιαςμόσ & Εκπόνηςη Εκπαιδευτικήσ Ζρευνασ

Απολυτόριεσ Εξετϊςεισ Ημερόςιων Γενικών Λυκεύων. Εξεταζϐμενο Μϊθημα: Λογοτεχνία Θεωρητικήσ Κατεύθυνςησ Ημ/νύα: 19 ΜαϏου Απαντήςεισ Θεμάτων

ενθαρρύνοντασ τη ςυνέχιςη των προβλημάτων

ΖΑΝΝΟ ΔΡΑΚΟΠΟΥΛΟ & ΙΑ Ο.Ε.

Ενημερωτικό Σημεύωμα για το Ειδικό Καθεςτώσ τησ Επιχειρηματικότητασ των Νϋων του Επενδυτικού Νόμου 3908/2011, για το ϋτοσ 2011

Η ΕΛΕΤΙΝΑ ΠΟΛΙΣΙΣΙΚΗ ΠΡΩΣΕΤΟΤΑ ΣΗ ΕΤΡΩΠΗ 2021

Διαμοιραςμόσ Υποδομών ΤΠΕ ωσ μοχλόσ τοπικόσ και περιφερειακόσ ανϊπτυξησ

Χαιρετιςμόσ Αντιπροέδρου του Συμβουλίου του Οικονομικού Πανεπιςτημίου Αθηνών, Καθηγητή Γεώργιου Ι. Αυλωνίτη

Πωσ αλλάζει τη Μεςόγειο το ενεργειακό παζλ

ΒΑΙΛΙΚΗ ΚΟΣΙΝΗ ΕΙΔΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΟ

1.ΕΘΝΙΚΕ ΚΑΙ ΠΟΛΙΣΙΣΙΚΕ ΠΑΡΑΔΟΕΙ ΓΙΑ ΣΟΝ ΣΟΚΕΣΟ

Οδηγός Εκπαιδευτικού για το Πρόγραμμα Σπουδών του Νηπιαγωγείου

ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΕΝΑΡΙΟ ΓΙΑ ΣΗΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΗ ΚΑΙ ΕΥΑΡΜΟΓΗ ΣΩΝ ΣΠΕ ΣΗ ΔΙΔΑΚΣΙΚΗ ΠΡΑΞΗ

ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΕΝΑΡΙΟ ΓΙΑ ΣΗΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΗ ΚΑΙ ΕΥΑΡΜΟΓΗ ΣΩΝ ΣΠΕ ΣΗ ΔΙΔΑΚΣΙΚΗ ΠΡΑΞΗ

Μονάδα Αειφόρου Σχολείου και Χώρων Παιχνιδιοφ

ΗΛΕΚΣΡΟΝΙΚΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΟΤ ΦΟΛΕΙΟΤ ΠΡΟ ΣΟΤ ΓΟΝΕΙ. - Θέςη υπεύθυνου προςώπου για την ςυμπλήρωςη του ερωτηματολογίου: Ερωτηματολόγιο

ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΙΑ: «ΕΠΙΛΗΨΙΑ»

Θεωρύεσ Μϊθηςησ και ΤΠΕ Εποικοδομιςμόσ

Η Διαύρεςη 134:5. Η Διαύρεςη 134:5. Διδακτική Μαθηματικών ΙΙ

ΦΟΛΕΙΟ ΘΕ ΑΛΟΝΙΚΗ, 23/08/2015

ΠΑΝΕΠΙΣΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΤ. Πρϐγραμμα Μεταπτυχιακών πουδών & Ϊρευνασ ΟΛΙΣΙΚΑ ΕΝΑΛΛΑΚΣΙΚΑ ΘΕΡΑΠΕΤΣΙΚΑ ΤΣΗΜΑΣΑ-ΚΛΑΙΚΗ ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΣΙΚΗ

Κοινωνικά Προβλήματα (κ.π.) ςχετικά με το θεςμό τησ Οικογζνειασ

Ν.Π.Δ.Δ. ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΡΟΣΑΙΑ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΤΗ ΔΗΜΟΤ ΝΙΚΑΙΑ-ΑΓ. Ι. ΡΕΝΣΗ

Μαθηματικϊ. Β' Ενιαύου Λυκεύου. (μϊθημα κοινού κορμού) Υιλοςοφύα - κοπού

«ΑΞΙΟΛΟΓΗΗ ΤΠΗΡΕΙΩΝ ςτισ ΚΙΝΗΣΕ ΤΚΕΤΕ: ΕΣΙΑΗ Ε ΘΕΜΑΣΑ ΚΙΝΗΣΗ ΔΙΑΚΤΒΕΡΝΗΗ»

Σων μαθητών τησ Β Λυκεύου του τμόματοσ Β₂ του 1 ου ΓΕ.Λ. Γλυφϊδασ για το 1 ο Σετρϊμηνο του 2012

ΑΡΦΙΣΕΚΣΟΝΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΜΟ ELITH

Σύςταςη και λειτουργία Δικτύου Συνεργαςίασ με Κοινότητεσ προςφύγων & μεταναςτών για την παροχό ενημϋρωςησ και ςυμβουλευτικόσ υποςτόριξησ.

ΠΡΩΣΟ ΕΣ ΑΚΗΕΩΝ ΓΙΑ ΣΟ ΜΑΘΗΜΑ ΠΟΟΣΙΚΗ ΑΝΑΛΤΗ ΔΙΟΙΚΗΣΙΚΩΝ ΑΠΟΥΑΕΩΝ

ΣΑΣΙΣΙΚΗ ΣΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΕΩΝ

Αικατερύνη Αυγεροπούλου Διευθύντρια ΕΣΥ, Καρδιολογικό Τμόμα, Γ.Ν.Α Ιπποκρϊτειο

23/4/2015: Νοςηλευτική παρέμβαςη ςε Μολυςματικό Χειρουργείο. (Μϊνιου Παναγιώτα, Δερλού Μαρύα). ΘΕΜΑΣΙΚΗ ΕΝΟΣΗΣΑ: ΣΕΦΝΙΚΗ ΦΕΙΡΟΤΡΓΕΙΟΤ

**************** Η ΤΓΧΡΟΝΗ ΜΟΤΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ΣΗ ΔΕΤΣΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΤΗ:

Αιτίεσ - Συνέπειεσ - Τρόποι αντιμετώπιςησ. Χριστίνα Μαυροϊδάκη Κωνσταντίνα Μαρκάκη

Πποκλήζειρ καηά ηην ένηαξή ηοςρ

Ο Ρόλοσ των Προθεςμιακών υμβολαίων Ανταλλαγήσ Πιςτωτικού Κινδύνου ςτην Κρίςη του 2008 ςτισ ΗΠΑ και την Ελληνική Δημοςιονομική Κρίςη του 2010

«ΑΝΑΠΣΤΞΗ ΣΗ ΓΤΝΑΙΚΕΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΣΙΚΟΣΗΣΑ»

Περίληψη. Μαρία Ιωϊννα Αργυροπούλου Έλενα Παππϊ

5 βρίζθοληαη αποθιεηζηηθά θαη κόλο ζηελ Κύπρο θαη ποσζελά αιιού ζηολ θόζκο 2

ΚΕΥΑΛΑΙΟ Z ΜΕΣΡΑ ΓΙΑ ΣΗΝ ΟΛΙΚΗ ΑΠΑΓΟΡΕΤΗ ΣΟΤ ΚΑΠΝΙΜΑΣΟ ΣΟΤ ΔΗΜΟΙΟΤ ΦΩΡΟΤ ΣΡΟΠΟΠΟΙΗΗ ΣΩΝ ΝΟΜΩΝ 3730/2008 ΚΑΙ 3370/2005

Μαθηματικϊ Γ' Ενιαύου Λυκεύου (μϊθημα κατεύθυνςησ)

κατανόηςη του περιβϊλλοντοσ ολοκληρωμϋνη ϊποψη του θϋματοσ, καθώσ την ύδια ώρα καταγρϊφονται οι πόροι και οι περιοριςμού τησ περιοχόσ, η γνώςη για το

ΕΚΘΕΗ ΕΨΣΕΡΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΗ

Η διδασκαλία του μαθήματος της Γλώσσας στο Γυμνάσιο

ΤΠΟΜΝΗΜΑ. Επεξήγηςη Συντμήςεων: Α.Φ.= Αυτιςτικό Φάςμα - Π.Σ.= Παράλληλη Στήριξη

19/10/2009. Προηγοφμενη βδομάδα... Σήμερα Γεωγραφικά Συςτήματα Πληροφοριϊν Χωρικά Μοντζλα Δεδομζνων. Δομή του μαθήματοσ

Transcript:

ΔΙΑΠΟΛΙΣΙΜΙΚΗ ΦΡΟΝΣΙΔΑ ΤΓΕΙΑ Δρ Βαςιλικό Ρόκα καφιδϊκη Αντιπλούαρχοσ (ΥΝ) ΠΝ Τμ/χησ Δ/νςησ Εκπαύδευςησ & Έρευνασ ΝΝΑ Επιςτημονικϐσ Συνεργϊτησ τμ. Νοςηλευτικόσ ΕΚΠΑ

Globalization :Princes Diana s death An English princess with an Egyptian boy-friend crashes in a French tunnel, in a German car with a Dutch engine, driven by a Belgian who was pissed on Scottish whiskey, followed closely by an Italian paparazzi, on Japanese motorcycles, treated by an American doctor, using Brazilian medicines. And this is sent to you by a Israeli, using Bill Gates' Technology which he stole from the Taiwanese.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΠΑΡΟΤΙΑΗ Εννοιολογικό Προςϋγγιςη Βαςικών Όρων. Η Θεώρηςη τησ Υγεύασ και τησ Αςθϋνειασ υπϐ το πρύςμα τησ Πολιτιςμικόσ Ποικιλομορφύασ. Διαπολιτιςμικό Φροντύδα Υγεύασ- Πολιτιςμικό Επϊρκεια Επαγγελματιών Υγεύασ. Ερευνητικό Δραςτηριϐτητα ςτα πλαύςια τησ Διαπολιτιςμικόσ Φροντύδασ Υγεύασ. Η Ελληνικό Πραγματικϐτητα ωσ προσ τη Μετανϊςτευςη.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΠΑΡΟΤΙΑΗ Εννοιολογικό Προςϋγγιςη Βαςικών Όρων. Η Θεώρηςη τησ Υγεύασ και τησ Αςθϋνειασ υπϐ το πρύςμα τησ Πολιτιςμικόσ Ποικιλομορφύασ. Διαπολιτιςμικό Φροντύδα Υγεύασ. Ερευνητικό Δραςτηριϐτητα ςτα πλαύςια τησ Διαπολιτιςμικόσ Φροντύδασ Υγεύασ. Η Ελληνικό Πραγματικϐτητα ωσ προσ τη Μετανϊςτευςη.

Μετανϊςτευςη: η γεωγραφικό μετακύνηςη των ανθρώπων απϐ ϋνα τϐπο ς ϋνα ϊλλο για μϐνιμη ό προςωρινό εγκατϊςταςη που γύνεται εκοϑςια ό ακοϑςια αποτελεύ μια μορφό πληθυςμιακόσ κινητικϐτητασ μϋςα ςτον περιβϊλλοντα χώρο μπορεύ να εύναι εξωτερικό ό εςωτερικό εθελουςύα ό βύαιη, ατομικό ό ςυλλογικό /μαζικό, προςωρινό ό μϐνιμη. (Παπαευαγγϋλου&Τςύμποσ 1992)

Αίτια Μετανάςτευςησ Περιβϊλλον Πληθυςμιακϋσ πιϋςεισ Φυςικϋσ καταςτροφϋσ Θρηςκευτικό καταδύωξη Πολιτικϊ κύνητρα Εργαςύα Οικονομικού λϐγοι Κοινωνικού λϐγοι

Πολιτιςμόσ - Κουλτούρα: η κοινό κληρονομιϊ, παραδϐςεισ & αντιλόψεισ, νοόματα, ςϑμβολα & παραςτϊςεισ μύασ κοινωνύασ ό μύασ κοινωνικόσ ομϊδασ. Στοιχεύα που δηλώνουν την ταυτϐτητα & τον τρϐπο ζωόσ μύασ ομϊδασ Διαμορφώνονται απϐ την αλληλεπύδραςη των μελών τησ με το κοινωνικϐ & φυςικϐ περιβϊλλον.

Επιπολιτιςμόσ (Acculturation): η διαδικαςύα με την οπούα μειονοτικϋσ ομϊδεσ και μετανϊςτεσ, ωσ απϊντηςη ςε προφανεύσ και ςυςτηματικϋσ πιϋςεισ απϐ την κυρύαρχη πολιτιςμικό ομϊδα, ενδύδουν και υιοθετοϑν ϊλλεσ αξύεσ, ςυνόθειεσ, ςτϊςεισ και ςυμπεριφορϋσ. Αφομοίωςη (Assimilation): η διαδικαςύα εγκατϊλειψησ τησ πολιτιςτικόσ ταυτϐτητασ του μετανϊςτη και η ϋνταξη ςτον κυρύαρχο πολιτιςμϐ τησ χώρασ υποδοχόσ. Ένταξη (Integration): η κατϊςταςη κατϊ την οπούα τα ϊτομα μποροϑν να μετϋχουν κοινωνικών, οικονομικών, πολιτιςμικών και πολιτικών αγαθών τησ χώρασ υποδοχόσ, χωρύσ ϐμωσ να χϊνουν την δικό τουσ, ιδιαύτερη, πολιτιςμικό ταυτϐτητα.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΠΑΡΟΤΙΑΗ Εννοιολογικό Προςϋγγιςη Βαςικών Όρων. Η Θεώρηςη τησ Τγεύασ και τησ Αςθϋνειασ υπό το πρύςμα τησ Πολιτιςμικόσ Ποικιλομορφύασ. Διαπολιτιςμικό Φροντύδα Υγεύασ. Ερευνητικό Δραςτηριϐτητα ςτα πλαύςια τησ Διαπολιτιςμικόσ Φροντύδασ Υγεύασ. Η Ελληνικό Πραγματικϐτητα ωσ προσ τη Μετανϊςτευςη.

Η ϋννοια τησ υγεύασ αναφϋρεται ςε μύα κατϊςταςη ευημερύασ που βιώνεται πολιτιςμικϊ και αντανακλϊ την ικανϐτητα του ατϐμου να διεκπεραιώνει τισ καθημερινϋσ του δραςτηριϐτητεσ ςε περιβϊλλοντα ςυμβατϊ με την κουλτοϑρα του. Η ϋννοια τησ αςθϋνειασ αναφϋρεται ςε μύα δυςϊρεςτη και ανεπιθύμητη κατϊςταςη που επύςησ βιώνεται πολιτιςμικϊ. Προκειμϋνου να υπϊρξει υγεύα, θα πρϋπει να διαςφαλιςτεύ η ιςορροπύα μεταξϑ περιβϊλλοντοσ και ανθρώπινησ ςυμπεριφορϊσ (Ιπποκρϊτησ). Το επύπεδο υγεύασ αλληλεπιδρϊ με το περιβϊλλον και την ανθρώπινη ςυμπεριφορϊ (Πλϊτωνασ).

Παράγοντεσ που επιδροφν ςτα θζματα Τγείασ: (α) αξίεσ και πεποιθήςεισ ατόμων που μοιράζονται την ίδια κουλτούρα: ουςιαςτικϋσ διαφορϋσ ςτο πωσ οι διϊφορεσ πολιτιςμικϋσ ομϊδεσ αντιμετωπύζουν θϋματα ϐπωσ η ηλικύα, η εμφϊνιςη, οι υγιεινϋσ ςυνόθειεσ, η θρηςκεύα, οι ανθρώπινεσ ςχϋςεισ & η ςυμπεριφορϊ ϋναντι των ϊλλων ατϐμων. Παραδεύγματα: Λευκό Μεςαύα Σϊξη: εκτύμηςη τησ νεϐτητασ & τησ καλόσ εξωτερικόσ εμφϊνιςησ, ροπό προσ την ευταξύα & την καθαριϐτητα, αναζότηςη τησ επιτυχύασ. Αςιϊτεσ: ςεβαςμϐσ ςτη μεγϊλη ηλικύα & την εξουςύα, αυτοϋλεγχοσ, εκτύμηςη τησ αρμονύασ & τησ αποφυγόσ ςυγκροϑςεων. Πορτορικανού: πολϑ δϑςκολα ςυζητοϑν προςωπικϊ ό οικογενειακϊ θϋματα με ϊλλουσ ανθρώπουσ (αποκλεύεται η ομαδικό ψυχοθεραπεύα ωσ μϋθοδοσ αντιμετώπιςησ ψυχολογικών προβλημϊτων), ο χρϐνοσ γι αυτοϑσ δε εύναι ιδιαύτερα ςημαντικϐσ (δε μποροϑν να εύναι ακριβεύσ ςτισ ςυναντόςεισ τουσ& δε μποροϑν να ανταποκριθοϑν εϑκολα ςε θεραπεύεσ που απαιτοϑν τόρηςη ωραρύων, ϐπωσ η τακτικό λόψη φαρμϊκων).

Παράγοντεσ που επιδροφν ςτα θζματα Τγείασ: (β) η γλώςςα και η επικοινωνία (λεκτική και μη λεκτική): Δυςκολύεσ ςτην εκμϊθηςη τησ γλώςςασ τησ χώρασ-υποδοχόσ Σημαντικό η περιγραφό των ςυμπτωμϊτων και των προβλημϊτων απϐ τον ύδιο τον πϊςχοντα. Διαφορετικό κωδικοπούηςη μη λεκτικόσ επικοινωνύασ ςτισ διϊφορεσ πολιτιςμικϋσ ομϊδεσ: Αςιϊτεσ & Άραβεσ: ϊμεςη οπτικό επαφό μπορεύ να θεωρηθεύ αγϋνεια ό επιθετικϐτητα, Εβραύοι: τεύνουν να αποφεϑγουν την ϊμεςη οπτικό επαφό με τισ γυναύκεσ, Μουςουλμϊνεσ : δεν επικοινωνοϑν οπτικϊ με τουσ ϊνδρεσ. Σημαντικό η αξιολϐγηςη τησ θϋςησ του ατϐμου ωσ προσ τον προςωπικϐ του χώρο. Ευρωπαύοι, Ιϊπωνεσ, Κινϋζοι: αναζητοϑν κϊποια απϐςταςη απϐ τον ςυνομιλητό τουσ, Αφρικανού & Αραβεσ: βρύςκουν φυςιολογικό την ςτενό επαφό κατϊ τη ςυνομιλύα. Συχνϊ μπορεύ να απαιτηθεύ η διαμεςολϊβηςη ενϐσ μεταφραςτό. ** προςοχό ϐταν το ρϐλο αυτϐ αναλαμβϊνει κϊποιο υπερπροςτατευτικϐ μϋλοσ τησ οικογϋνειασ (ενδεχϐμενη απϐκρυψη ςτοιχεύων και αςαφόσ γνώςη ςχετικϊ με το ςϑςτημα υγεύασ).

Παράγοντεσ που επιδροφν ςτα θζματα Τγείασ: (γ) η οικογένεια και τα υποςτηρικτικά δίκτυα: για κϊποιεσ πολιτιςμικϋσ ομϊδεσ o η οικογϋνεια αποτελεύ ϋναν ιςχυρϐ θεςμϐ, o το κϊθε μϋλοσ κατανοεύ τισ ανϊγκεσ των υπολούπων μελών και ενύοτε τισ ιεραρχεύ ωσ ςημαντικϐτερεσ απϐ τισ δικϋσ του ανϊγκεσ. Πιθανό ϑπαρξη μύασ εςωςτρϋφειασ (δυςκολύα ςτη μεταβύβαςη πληροφοριών που αφοροϑν ςτα μϋλη τησ οικογϋνειασ, ακϐμα και ςε επαγγελματύεσ υγεύασ). o Ο ρϐλοσ των φϑλων ςχετύζεται με το ποιοσ αποφαςύζει ςε θϋματα που αφοροϑν ςε θϋματα υγεύασ μϋλουσ οικογϋνειασ πχ ϐταν ο ϊνδρασ εύναι το κυρύαρχο φϑλο: η ςυναύνεςη ςε θϋματα υγεύασ μϋλουσ τησ οικογϋνειασ δύνεται απϐ ϊνδρα. Λευκό Μεςαύα Τϊξη: πυρηνικό οικογϋνεια, τα ηλικιωμϋνα ϊτομα κατϊ κανϐνα δεν διαβιοϑν με τα νεώτερα μϋλη τησ οικογϋνειασ (ηλικιωμϋνοι μη δυνϊμενοι να αυτοεξυπηρετηθοϑν μποροϑν να παραμϋνουν ςε ιδρϑματα). Αφροαμερικανού: διευρυμϋνη οικογϋνεια, ςυμπεριλαμβϊνει και το ευρϑτερο ςυγγενικϐ περιβϊλλον. Πιθανού ιςχυρού δεςμού με μη ςυγγενικϊ πρϐςωπα απϐ την Εκκληςύα ό κοινωνικϋσ ομϊδεσ που δρουν ωσ υποςτηρικτικϐ δύκτυο (η παραμονό των ηλικιωμϋνων ςτο οικογενειακϐ περιβϊλλον θεωρεύται αυτονϐητη).

Παράγοντεσ που επιδροφν ςτα θζματα Τγείασ: (δ) η Φροντίδα Υγείασ, όπωσ βιώνεται μέςα από την παράδοςη κάθε πολιτιςμού: Εναλλακτικού τρϐποι θεραπεύασ (βϐτανα & φυτϊ, μϊλαξη & ςτοχευμϋνο θεραπευτικϐ ϊγγιγμα, βελονιςμϐσ, παραδοςιακού θεραπευτϋσ κ.α.) μπορεύ να αποδοθεύ ςτισ πολιτιςμικϋσ επιδρϊςεισ: o Λευκό φυλό, μεςαύα τϊξη: τεύνουν να παύρνουν πρωτοβουλύεσ ςε θϋματα υγεύασ, κϊνοντασ οι ύδιοι μύα πρώτη διϊγνωςη και καταφεϑγοντασ εϑκολα ςτη χρόςη μη ςυνταγογραφοϑμενων φαρμϊκων (πχ αναλγητικϊ, βιταμύνεσ και ςυμπληρώματα διατροφόσ), o κϊποια ϊτομα αςιατικών φυλών : εκφρϊζουν δυςαρϋςκεια ςτισ αιμοληψύεσ για διαγνωςτικοϑσ λϐγουσ (τουσ αφαιρεύται αύμα που εύναι πηγό ζωόσ για το ςώμα) & αρνητιςμϐ για χειρουργικϋσ παρεμβϊςεισ (θύγουν την ακεραιϐτητα του ςώματοσ). Η αντύδραςη ςτον πϐνο ςυςχετύζεται με την πολιτιςμικό ταυτϐτητα. o Απϐκρυψη ό ϋκφραςη ςε ϐςο το δυνατϐ χαμηλϐτερουσ τϐνουσ : υποεκτύμηςη τησ κλινικόσ εικϐνασ του ατϐμου και πιθανϐτητα να «διαφϑγουν» ςημαντικϋσ πληροφορύεσ για την κατϊςταςη τησ υγεύασ του πϊςχοντοσ. Απαραύτητη η αποκρυπτογρϊφηςη τησ μη λεκτικόσ επικοινωνύασ του πϊςχοντοσ (πχ μπορεύ να κρατϊ την πϊςχουςα περιοχό, να δεύχνει φοβιςμϋνοσ ό να αντιδρϊ με ανηςυχύα κατϊ την οπτικό επικοινωνύα).

Ο τρόποσ με τον οπούο βιώνεται ο πόνοσ & η ουδόσ του πόνου ϋχουν ςυςχετιςτεύ με την πολιτιςμικό ταυτότητα. μελϋτη τησ μετεγχειρητικόσ χρόςησ ναρκωτικών ςε αςθενεύσ που ανόκαν ςε διϊφορεσ, ωσ προσ την εθνικό τουσ προϋλευςη, ομϊδεσ: οι λευκού ϋλαβαν ςημαντικϊ μεγαλϑτερεσ δϐςεισ ςε ςϑγκριςη με τουσ μαϑρουσ και τουσ ιςπανϐφωνουσ, οι Ιςπανού και οι Αςιϊτεσ ϋλαβαν ςημαντικϊ μικρϐτερη ποςϐτητα αναλγητικών πατώντασ το κουμπύ τησ «κατ επύκλιςην» χορόγηςησ φαρμϊκου. μελϋτη αντύδραςησ ςτο ύδιο επώδυνο ερϋθιςμα: Οι Ανατολικού αντιδροϑν λιγϐτερο απϐ τουσ Δυτικοϑσ. Ιταλού : ιδιαύτερα εκφραςτικού ςτον πϐνο και αντιδροϑν με ϋνταςη δραματοποιώντασ ενύοτε την κατϊςταςη Κινϋζοι: θεωροϑν ϐτι ζητώντασ αναλγηςύα απϐ τον επαγγελματύα υγεύασ τον αποςποϑν απϐ ϊλλα καθόκοντα και τον προςβϊλλουν δεδομϋνου ϐτι αυτϐσ ξϋρει τι πρϋπει να κϊνει. Ιϊπωνεσ απϐ την κουλτοϑρα τουσ αποθαρρϑνονται ςτην ϋκφραςη των ςυναιςθημϊτων τουσ.

Παράγοντεσ που επιδροφν ςτα θζματα Τγείασ: (ε) Συνήθειεσ και Τρόποσ ζωήσ όπωσ βιώνονται μέςα από την κουλτούρα: Περιβαλλοντικού, κοινωνικο-οικονομικού & θρηςκευτικού παρϊγοντεσ διαμορφώνουν τον τρόπο ζωόσ & τισ ςυνόθειεσ ενόσ ατόμου. Παραδεύγματα: οι διατροφικϋσ ςυνόθειεσ : εύδοσ τησ τροφόσ, η προετοιμαςύα τησ & η οργϊνωςη των γευμϊτων. o Αςιϊτεσ &Κινϋζοι: ρϑζι & λαχανικϊ βαςικϊ ςυςτατικϊ τησ διατροφόσ o Μουςουλμϊνοι & ενύοτε Εβραύοι: δεν καταναλώνουν χοιρινϐ κρϋασ. o Κϊποιοι Αςιϊτεσ: ςϊλτςα ςϐγιασ (ϊφθονο αλϊτι ϊναλοσ διατροφό) o Γαλλύα : το καλαμπϐκι θεωρεύται ζωοτροφό, o ΗΠΑ: το καλαμπϐκι λαχανικϐ ευρϋωσ καταναλιςκϐμενο. o Βρετανού: 3 γεϑματα, o Λατινοαμερικϊνοι: 2 γεϑματα. Θρηςκευτικού λϐγοι: o ςυγκεκριμϋνεσ χρονικϋσ περύοδοι διατροφό με χϐρτα &λαχανικϊ, με αποφυγό τησ πρωτεϗνησ (νηςτεύα για τουσ Χριςτιανοϑσ), o κϊποιεσ ώρεσ τησ ημϋρεσ καμύα τροφό (ραμαζϊνι για τουσ Μουςουλμϊνουσ). ** επιλογϋσ που δεν ςυγκροϑονται με την κουλτοϑρα : εφαρμϐςιμεσ.

Παράγοντεσ που επιδροφν ςτα θζματα Τγείασ: (ςτ) προβλήματα υγείασ που παρατηρούνται ςυνηθέςτερα ςε μία πολιτιςμική ομάδα και αποδύδονται ςε γενετικούσ παρϊγοντεσ, ςυμπεριφορϋσ, τρόπο ζωόσ, κοινϊ κοινωνικο-οικονομικϊ δεδομϋνα. Παραδεύγματα: Λευκή Μεςαία Τάξη- βαςικϋσ αιτύεσ νοςηρϐτητασ & θνηςιμϐτητασ : καρδιαγγειακϋσ παθόςεισ, προβλόματα του πεπτικοϑ ςυςτόματοσ, νεοπλαςύεσ, τροχαύα ατυχόματα, ψυχιατρικϋσ διαταραχϋσ, κατϊχρηςη ουςιών. Αφροαμερικανοί: αυξημϋνοσ επιπολαςμϐσ υπϋρταςησ (πιθανό ςυςχϋτιςη με τισ διατροφικϋσ ςυνόθειεσ) & ςακχαρώδουσ διαβότη, δρεπανοκυτταρικό αναιμύα, δερματικϋσ διαταραχϋσ και μεγαλϑτερη βρεφικό θνηςιμϐτητα ςε ςϑγκριςη με τουσ πληθυςμοϑσ Λευκών. Αςιάτεσ: φυματύωςη, ϋλλειψη του ενζϑμου τησ λακτϐζησ, μεταδοτικϊ νοςόματα και ψυχικϋσ διαταραχϋσ ςυναντώνται ςε αυξημϋνη ςυχνϐτητα.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΠΑΡΟΤΙΑΗ Εννοιολογικό Προςϋγγιςη Βαςικών Όρων. Η Θεώρηςη τησ Υγεύασ και τησ Αςθϋνειασ υπϐ το πρύςμα τησ Πολιτιςμικόσ Ποικιλομορφύασ. Διαπολιτιςμικό Υροντύδα Τγεύασ- Πολιτιςμικό Επϊρκεια Επαγγελματιών Τγεύασ. Ερευνητικό Δραςτηριϐτητα ςτα πλαύςια τησ Διαπολιτιςμικόσ Φροντύδασ Υγεύασ. Η Ελληνικό Πραγματικϐτητα ωσ προσ τη Μετανϊςτευςη.

Η φροντύδασ υγεύασ- πρϐληψη, θεραπεύα, αποκατϊςταςη- διαφοροποιεύται αναλϐγωσ των αναγκών που εκφρϊζουν οι χρόςτεσ των υπηρεςιών και ϐχι αναλϐγωσ των αναγκών που οι Επαγγελματύεσ Υγεύασ νομύζουν ϐτι υπϊρχουν.

Πολιτιςμική Ικανότητα ή Επάρκεια (cultural competence) του επαγγελματία υγείασ: ςϑνολο πεποιθόςεων, ςτϊςεων & ςυμπεριφορών που προωθοϑν την αποτελεςματικό διαχεύριςη διαφορετικόσ πολιτιςμικόσ προϋλευςησ χρηςτών των υπηρεςιών υγεύασ.

την Ελλϊδα, οι Επαγγελματύεσ Τγεύασ: ϋρχονται ςε πολϑ ςυχνό επαφό με μετανϊςτεσ ενώ φαύνεται να κατανοοϑν τη διαφορετικϐτητα και την ϋκφραςό τησ ςτα θϋματα υγεύασ, μεγϊλο ποςοςτϐ αυτών πιςτεϑει ϐτι οι μειονοτικϋσ ομϊδεσ καταχρώνται το ςϑςτημα των κοινωνικών παροχών και ϐτι δεν εύναι απαραύτητο να λαμβϊνονται υπϐψιν πολιτιςμικϊ χαρακτηριςτικϊ και πεποιθόςεισ των χρηςτών των υπηρεςιών που αντιβαύνουν ςτο «κατεςτημϋνο» τησ κυρύαρχησ κουλτοϑρασ. Παρϊδειγμα: περύπου 1 ςτουσ 5 δεν θεωρεύ απαραύτητο να γύνει ςεβαςτό η επιθυμύα γυναύκασ μουςουλμϊνασ να εξεταςτεύ απϐ γυναύκα γιατρϐ, ενώ η πλειονϐτητα πιςτεϑει ϐτι θα πρϋπει να γύνονται ςεβαςτϋσ απαιτόςεισ των μουςουλμϊνων που αφοροϑν ςτισ διαιτητικϋσ τουσ επιλογϋσ κατϊ τη νηςτεύα του ραμαζανύου, εφϐςον υπϊρχει η δυνατϐτητα. Γεγονόσ ενδεικτικό μίασ αρνητικήσ ςτάςησ απέναντι ςτουσ μετανάςτεσ, χωρίσ όμωσ να αντιςτοιχεί ςε εκδήλωςη ρατςιςτικήσ ςυμπεριφοράσ.

ε μελϋτη που αναφερόταν ςτη διερεύνηςη των ςτϊςεων Επαγγελματιών Τγεύασ απϋναντι ςε αςθενεύσ με διαφορετικό πολιτιςμικό ταυτότητα, προϋκυψε ότι: όταν αρκετϊ εξοικειωμϋνοι με τη διαπολιτιςμικό φροντύδα υγεύασ & μεγϊλο ποςοςτϐ του δεύγματοσ δόλωςε πολιτιςμικό επϊρκεια. 52,1% δόλωςαν ϐτι εύναι ενημερωμϋνοι για το ρϐλο των κοινωνικών και πολιτιςμικών παραγϐντων, καθώσ και των οικογενειακών δεςμών ςτισ ςτϊςεισ και πεποιθόςεισ για την υγεύα και την αςθϋνεια. η πλειονϐτητα δόλωςε ϐτι ϋχει πρϐβλημα διαχεύριςησ των διατροφικών ςυνηθειών και δεν ϋχουν γνώςεισ για τη εθνοφαρμακολογύα. Όλοι οι ςυμμετϋχοντεσ τϐνιςαν τη ςημαςύα τησ ςχετικόσ εκπαύδευςησ. ε ϊλλη μελϋτη ςε ιατρονοςηλευτικό προςωπικό : η πλειονϐτητα δόλωςε ϊνεςη ςτη φροντύδα αςθενών με διαφορετικό γλώςςα Δόλωςαν θα ϋπρεπε να υπϊρξει ςυςτηματικό εκπαύδευςη ςχετικϊ με τη διαπολιτιςμικό φροντύδα υγεύασ.

ε μελϋτη διερεύνηςησ τησ Πολιτιςμικόσ Ικανότητασ Ιατρικού & Νοςηλευτικού Προςωπικού ςε παιδιατρικϊ νοςοκομεύα, ςτην Αθόνα: ςυςχετύςτηκε θετικϊ η πολιτιςμικό επϊρκεια με την προηγοϑμενη παραμονό των επαγγελματιών ςτο εξωτερικϐ, την παρακολοϑθηςη ςχετικών μαθημϊτων ό ςεμιναρύων, τα ϋτη προϒπηρεςύασ και τη γλωςςομϊθεια. (Αποςτολϊρα, 2012)

τη μελϋτη Equity in Health (European Commission,2006) που πραγματοποιόθηκε από το Πανεπιςτόμιο Αθηνών ςε ςυνεργαςύα με το Διεθνό Οργανιςμό Μετανϊςτευςησ με ςκοπό τη διερεύνηςη τησ ύπαρξησ διακρύςεων και ανιςοτότων ςτον τομϋα τησ υγεύασ: μεγϊλο ποςοςτϐ ϋχει γύνει μϊρτυρασ διακρύςεων λϐγω διαφορετικόσ πολιτιςμικόσ ταυτϐτητασ ϐλοι αδιακρύτωσ ανϋφεραν ϐτι πιςτεϑουν ςτην ιςϐτιμη αντιμετώπιςη ϐλων ςτον τομϋα τησ υγεύασ. Αλλού: επαγγελματύεσ υγεύασ αναφϋρουν ϐτι θεωροϑν το μετανϊςτη ωσ δϑςκολο αςθενό, επύ το πλεύςτον λϐγω τησ προβληματικόσ λεκτικόσ επικοινωνύασ.

Οι Επαγγελματύεσ Τγεύασ ςε ςχετικϋσ μελϋτεσ ςτο εξωτερικό: εμφανύζονται ευαιςθητοποιημϋνοι ςτην παροχό πολιτιςμικϊ ευαύςθητων υπηρεςιών υγεύασ εκδηλώνουν ϋντονο ϊγχοσ κατϊ την διαχεύριςη πολιτιςμικϊ διαφορετικών χρηςτών υπηρεςιών υγεύασ, αναφϋρουν ϊγνοια ςε θϋματα που αφοροϑν ςτισ αξύεσ, τη ςτϊςη και τη ςυμπεριφορϊ των χρηςτών των υπηρεςιών ςχετικϊ με την υγεύα τουσ. Οι Weissman et al. (2005), ςε μελϋτη που πραγματοπούηςαν με ςυμμετϋχοντεσ 2047 γιατροϑσ, επιςημαύνουν ϐτι: το 25% των ερωτηθϋντων δεν εύναι προετοιμαςμϋνοι για τη φροντύδα αςθενών με αρνητικϋσ αντιλόψεισ για την Ιατρικό του Δυτικοϑ κϐςμου και το 20% δόλωςε ϐτι δεν εύναι προετοιμαςμϋνοι να περιθϊλψουν ανθρώπουσ των οπούων οι θρηςκευτικϋσ πεποιθόςεισ επηρεϊζουν τη ςτϊςη και ςυμπεριφορϊ τουσ ςε θϋματα υγεύασ.

ςτισ ΗΠΑ, ςε εργαςύεσ που αφοροϑςαν ςε διερεϑνηςη τησ πολιτιςμικόσ επϊρκειασ φοιτητών ιατρικόσ, φαρμακευτικόσ, νοςηλευτικόσ και οδοντιατρικόσ διαφαύνεται η αναγκαιϐτητα τησ παροχόσ ολιςτικόσ φροντύδασ υγεύασ με διαπολιτιςμικϐ χαρακτόρα και τησ ενςωμϊτωςησ των ανϊλογων μαθημϊτων ςτα προγρϊμματα ςπουδών.

Όλεσ όμωσ οι ςχετικϋσ μελϋτεσ εςτιϊζουν ςτο κομμϊτι τησ επικοινωνύασ: Η αποτελεςματικό διαπολιτιςμικό επικοινωνύα χτύζεται ςτο ςεβαςμϐ των πολιτιςμικών διαφορών χωρύσ καμύα κριτικό διϊθεςη. Προβλόματα ςτην επικοινωνύα ςυνεπϊγονται προβλόματα ςτη φροντύδα και τη θεραπεύα. Θέματα προσ ςυζήτηςη: η μεςολϊβηςη ςυγγενικοϑ μϋλουσ: πιθανϐσ ο κύνδυνοσ να τεθεύ ςε αμφιςβότηςη το ορθϐ τησ μετϊφραςησ, ιδιαύτερα ϐταν πρϐκειται για διϊγνωςη και εφαρμογό θεραπευτικοϑ ςχόματοσ για την αντιμετώπιςη ςοβαρών αςθενειών. ϐταν παιδιϊ καλοϑνται να μεταφρϊςουν για τουσ γονεύσ. ϐταν επιςτρατεϑονται ϊγνωςτοι ςτον αςθενό μεταφραςτϋσ (αρχό του ιατρικοϑ απορρότου?).

Η διεθνόσ πρακτικό ϋχει καταδεύξει ότι ςυνεπικουρούν ςτην επύλυςη του προβλόματοσ τησ ελλειμματικόσ επικοινωνύασ: η ϑπαρξη διερμηνϋων εκπαιδευμϋνων ςε ιατρικό ορολογύα, χωρύσ κϐςτοσ για τον χρόςτη των υπηρεςιών και ανϊλογη ενημϋρωςό του για την ϑπαρξη και τον τρϐπο αναζότηςησ τησ ςυγκεκριμϋνησ υπηρεςύασ, ο θεςμϐσ του πολιτιςμικοϑ διαμεςολαβητό που δεν περιορύζεται ςτη διερμηνεύα και μετϊφραςη, αλλϊ αποτελεύ ςϑνδεςμο του χρόςτη των υπηρεςιών με τουσ επαγγελματύεσ υγεύασ, με ταυτϐχρονη επικοινωνύα με τισ αντύςτοιχεσ κοινϐτητεσ. Ο πολιτιςμικϐσ διαμεςολαβητόσ επεκτεύνεται και ςτο ρϐλο του ςυνόγορου των αςθενών. η πρϐςληψη και εκπαύδευςη προςωπικοϑ διαφορετικόσ πολιτιςμικόσ προϋλευςησ ςε ϐλεσ τισ βαθμύδεσ των υπηρεςιών υγεύασ, ςε ποςϐςτωςη ανϊλογη με την πολιτιςμικό ςϑνθεςη τησ κϊθε περιοχόσ, η κατϊλληλη επιμϐρφωςη των όδη απαςχολοϑμενων επαγγελματιών υγεύασ ςε θϋματα πολιτιςμικόσ ταυτϐτητασ και ξϋνων γλωςςών, αναλϐγωσ τησ πληθυςμιακόσ ποικιλομορφύασ, η προςπϊθεια τησ επικοινωνύασ μπορεύ να ενιςχυθεύ απϐ πρακτικϋσ και τεχνικϋσ μεθϐδουσ (ϐπωσ ηχογραφημϋνεσ πληροφορύεσ ό ϋντυπο υλικϐ ςε διϊφορεσ γλώςςεσ), η εμπλοκό των πολιτιςμικών κοινοτότων ςτο ςχεδιαςμϐ, την εφαρμογό και την αξιολϐγηςη των παρεμβϊςεων, καθώσ και ςτη διϊχυςη των ςχετικών πληροφοριών.

Σα Ηνωμϋνα Έθνη ειςηγούνται κανόνεσ προςϋγγιςησ, βαςιςμϋνουσ ςε διεθνεύσ καλϋσ πρακτικϋσ, ενδεικτικϊ αναφϋρονται: Η επϋνδυςη χρϐνου για την εξοικεύωςη με την κουλτοϑρα του χρόςτη των υπηρεςιών ψυχικόσ υγεύασ. Εύναι ουςιαςτικό η γνώςη του ςυςτόματοσ αξιών, των πεποιθόςεων, ςτϊςεων και ςυμπεριφορών καθώσ και τησ επύδραςησ αυτών ςτην ανθρώπινη ςυμπεριφορϊ. Η επικοινωνύα με την κοινϐτητα εύναι ςημαντικό για την αποδοχό των παρεμβϊςεων. Η επύδειξη ςεβαςμοϑ και κατανϐηςησ του ρϐλου και τησ θϋςησ των ηγετικών προςώπων μύασ κοινϐτητασ, με την αποφυγό εκφρϊςεων που μποροϑν να εκληφθοϑν ωσ προςπϊθεια χειραγώγηςησ, μποροϑν να εξαςφαλύςουν τη ςυνεργαςύα τουσ. Η επύδειξη υπομονόσ κατϊ την λεκτικό επικοινωνύα. Η επιδύωξη τησ υποςτόριξησ απϐ τοπικϋσ δομϋσ ϐπωσ μη κυβερνητικϋσ οργανώςεισ, ομϊδεσ γυναικών και θρηςκευτικοϑσ λειτουργοϑσ μπορεύ να αποτελϋςει ϋνα πρώτο ουςιαςτικϐ βόμα ςτην αποδοχό των παρεμβϊςεων. Η επιδύωξη τησ εμπιςτοςϑνησ μϋςα απϐ διαφανεύσ διαδικαςύεσ και διαπραγμϊτευςη που αφορϊ ςε ϐλα τα εμπλεκϐμενα ςτη θεραπευτικό προςϋγγιςη μϋλη. Η παρϊθεςη ςτοιχεύων που ςυνηγοροϑν ςε ςυγκεκριμϋνεσ επιλογϋσ π.χ. ςτϐχοι που μποροϑν να επιτευχθοϑν. Η αναζότηςη ερειςμϊτων ςε επιςτημονικϊ δεδομϋνα. Η αποφυγό επικρύςεων. Η προςεκτικό χρόςη τησ γλώςςασ.

Σα Ηνωμϋνα Έθνη ειςηγούνται κανόνεσ προςϋγγιςησ, βαςιςμϋνουσ ςε διεθνεύσ καλϋσ πρακτικϋσ, ενδεικτικϊ αναφϋρονται: Η καλό ςυνεργαςύα με διερμηνεύσ- μεταφραςτϋσ/ διαμεςολαβητϋσ, υπϐ το πρύςμα τησ ουδετερϐτητασ. Η τόρηςη των δεςμεϑςεων προκειμϋνου να χτιςτοϑν ςχϋςεισ εμπιςτοςϑνησ. Η προςεκτικό εξϋταςη των διαφορετικών απϐψεων και των επιχειρημϊτων πϊνω ςτα οπούα ςτηρύζονται. Η εξεϑρεςη κοινών τϐπων δρϊςησ. Η αποφυγό κατϊκριςησ αποδεδειγμϋνα κακών για την υγεύα παραδοςιακών πρακτικών, με την αποδοχό ϐτι ςε ϐλουσ τουσ πολιτιςμοϑσ παρατηροϑνται και θετικϊ και αρνητικϊ ςτοιχεύα. Η δημιουργύα υποςτηρικτικών πλαιςύων. Η ειςόγηςη ευκαιριών για τισ γυναύκεσ, προκειμϋνου να υποςτηρύξουν αναλϐγωσ νϋεσ απϐψεισ ςε θϋματα υγεύασ. Η ςτόριξη ςτο δυναμικϐ τησ κοινϐτητασ ωσ προσ τη διαςφϊλιςη τησ ςυνϋχειασ τησ φροντύδασ και η εμπλοκό των νϋων ανθρώπων ςτισ δημιουργικϋσ διαδικαςύεσ. Η επικρϐτηςη των επιτευγμϊτων. Η ςυνϋχιςη του ϋργου παρϊ τισ ϐποιεσ δυςκολύεσ. Ακϐμα και οι μικρϋσ αλλαγϋσ αποτελοϑν εφαλτόριο για μεγαλϑτερεσ εξελύξεισ.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΠΑΡΟΤΙΑΗ Εννοιολογικό Προςϋγγιςη Βαςικών Όρων. Η Θεώρηςη τησ Υγεύασ και τησ Αςθϋνειασ υπϐ το πρύςμα τησ Πολιτιςμικόσ Ποικιλομορφύασ. Διαπολιτιςμικό Φροντύδα Υγεύασ. Ερευνητικό Δραςτηριότητα ςτα πλαύςια τησ Διαπολιτιςμικόσ Υροντύδασ Τγεύασ. Η Ελληνικό Πραγματικϐτητα ωσ προσ τη Μετανϊςτευςη.

ΔΙΑΠΙΣΩΗ ΓΙΑ ΣΙ ΤΓΦΡΟΝΕ ΠΟΛΤΠΟΛΙΣΙΜΙΚΕ ΚΟΙΝΩΝΙΕ: η Υγεύα πλόττεται απϐ: oπολιτιςμικϊ εμπϐδια, oγλωςςικϋσ διαφορϋσ, oνομικοϑσ ϐρουσ, oκοινωνικο-οικονομικϋσ δυςπραγύεσ. Οι Επαγγελματύεσ Υγεύασ δεν όταν προετοιμαςμϋνοι απϐ τισ βαςικϋσ τουσ ςπουδϋσ να αντιμετωπύςουν το νϋο αυτϐ χαρακτόρα τησ κοινωνύασ. Η πλειονϐτητα τησ ερευνητικόσ δραςτηριϐτητασ: oαναφϋρεται ςτη μελϋτη του «κυρύαρχου» πληθυςμοϑ μύασ χώρασ oδιεξϊγεται απϐ μϋλη αυτοϑ του πληθυςμοϑ, oη επιλογό των θεμϊτων, η ιερϊρχηςη των αναγκών, οι μελϋτεσ και η χρηματοδϐτηςη αυτών: ςυντηροϑν ανιςϐτητεσ, οδηγοϑν ςε ϊςτοχεσ ςυγκρύςεισ μεταξϑ ατϐμων διαφορετικόσ πολιτιςμικόσ προϋλευςησ & ςε λανθαςμϋνα ςυμπερϊςματα και γενικεϑςεισ.

ΑΙΣΙΑ: για λϐγουσ ομοιογϋνειασ του δεύγματοσ ςε διϊφορεσ μελϋτεσ αποκλεύονταν οι μειονϐτητεσ, μϋςα ςτα εθνικϊ ςυςτόματα υγεύασ, δεν όταν εϑκολο να εντοπιςτοϑν οι πολιτιςμικϋσ διαφορϋσ των χρηςτών των υπηρεςιών, καθώσ πολλϋσ φορϋσ δεν αναζητόθηκε η φροντύδα υγεύασ που παρϋχεται απϐ τα οργανωμϋνα υγειονομικϊ ςυςτόματα, εξαιτύασ τησ μειωμϋνησ ϋωσ ανϑπαρκτησ ενύοτε προςβαςιμϐτητασ των υπηρεςιών για τισ μειονοτικϋσ ομϊδεσ. χαρακτηριςτικϋσ οι δυςκολύεσ εντοπιςμοϑ και επικοινωνύασ με τισ μειονοτικϋσ πολιτιςμικϋσ ομϊδεσ, καθώσ και η επιλογό τησ ενδεδειγμϋνησ μεθοδολογύασ. η ϋνδεια των πϐρων και μϋςων: επϋνδυςη χρημϊτων ςε δραςτηριϐτητεσ που κϊλυπταν τισ μεγαλϑτερεσ ανϊγκεσ δηλ τισ ανϊγκεσ του «κυρύαρχου» πληθυςμοϑ ο προςανατολιςμϐσ των ςυςτημϊτων υγεύασ ςτην «προτυποπούηςη» επϋφερε τον αποπροςανατολιςμϐ απϐ τη «διαφορετικϐτητα» και την εναςχϐληςη με αυτό( πχ προτυποποιημϋνα πρωτϐκολλα διϊγνωςησ και θεραπεύασ). ο ιατροκεντρικϐσ χαρακτόρασ τησ Υγεύασ: τα τεχνοκρατικϊ μοντϋλα αντιμετώπιςησ των νοςημϊτων με τισ βιοώατρικϋσ προςεγγύςεισ παραγνωρύζουν ςυχνϊ το ρϐλο των κοινωνικών και πολιτιςμικών παραγϐντων. (Εξαύρεςη : η «εθνοψυχιατρικό» ό «διαπολιτιςμικό ψυχιατρικό» που εντϐπιςε εγκαύρωσ την ανϊγκη διερεϑνηςησ των ψυχικών νοςημϊτων υπϐ το πρύςμα τησ πολιτιςμικόσ διαφορετικϐτητασ. )

πολιτιςμικϊ επαρκόσ ϋρευνα: «η ερευνητική δραςτηριότητα που ταυτόχρονα χρηςιμοποιεί και αναπτύςςει τη γνώςη και τισ δεξιότητεσ, που προάγουν την παροχή φροντίδασ υγείασ με κατάλληλο τρόπο και ευαιςθηςία προσ τισ ανάγκεσ του ατόμου, ανεξαρτήτωσ πολιτιςμικού υπόβαθρου». (Papadopoulos,2006)

Σϑμφωνα με το PTT Μodel για την ανάπτυξη τησ Πολιτιςμικήσ Ικανότητασ των Επαγγελματιών Υγεύασ, η πολιτιςμικϊ ευαύςθητη ϋρευνα: πολιτιςμικό επαγρϑπνηςη & πολιτιςμικό γνώςη : οι ερευνητϋσ ςυνειδητοποιοϑν & αποςαφηνύζουν την πολιτιςμικό τουσ αυτϐ-αντύληψη & αποκτοϑν επύγνωςη των προκαταλόψεών τουσ & του εθνοκεντριςμοϑ τουσ. κατϊ τη διϊρκεια τησ κατϊρτιςησ του ερευνητικοϑ πρωτοκϐλλου: ςυςτηματικό μελϋτη ιςτορικών, γεωγραφικών & κοινωνικο-πολιτιςτικών ςτοιχεύων, κατανϐηςη τησ εθνοώςτορύασ του υπϐ μελϋτη πληθυςμοϑ ιδιαύτερα ςημαντικό για: την ςυλλογό, ανϊλυςη & ερμηνεύα των πληροφοριών τησ μελϋτησ, την αξιοπούηςη των αποτελεςμϊτων απϐ κϊθε ενδιαφερϐμενο.

ΗΜΕΙΑ- ΚΛΕΙΔΙΑ: Η ςωςτό επιλογό των εργαλεύων τησ ϋρευνασ και του πληροφοριακοϑ υλικοϑ ςτη ςωςτό γλώςςα (αναλφϊβητοι;). Η γνωςτοπούηςη τησ ταυτϐτητασ τησ ϋρευνασ και των ερευνητών (διαςφϊλιςη ςυμμετοχόσ του μελετώμενου πληθυςμοϑ και δημιουργύα ςχϋςεων εμπιςτοςϑνησ και αςφϊλειασ). Η ςυμμετοχό δύγλωςςων ερευνητών ό η εμπλοκό ανθρώπων που ανόκουν ςτο μελετώμενο πληθυςμϐ (αποτελεςματικϐτερη επικοινωνύα και ςυνεπώσ την καλϑτερη δυνατό ςυλλογό πληροφοριών). Η ανϊλυςη των ςτοιχεύων, αναλϐγωσ του τϑπου τησ μελϋτησ θα πρϋπει να γύνεται ςϑμφωνα με τη μεθοδολογύα τησ ϋρευνασ και μακριϊ απϐ κϊθε πολιτιςτικό προκατϊληψη και εθνοκεντριςμϐ. Η παρουςύαςη και διϊχυςη των αποτελεςμϊτων, θα πρϋπει πρωτύςτωσ να ςυμπεριλαμβϊνει και τον μελετώμενο πληθυςμϐ. Στην περύπτωςη αυτό μπορεύ να απαιτηθεύ η μετϊφραςη των ςυμπεραςμϊτων ό μύασ περιεκτικόσ ςϑνοψόσ τουσ και πιθανώσ η χρόςη ϊλλων μεθϐδων παρουςύαςησ, ϐπωσ ηχογρϊφηςη, προκειμϋνου να διευκολυνθεύ η πρϐςβαςη ςτα αποτελϋςματα. Η μελϋτη να εμπεριϋχει και ϋνα ςχϋδιο δρϊςησ (απτϐ κϋρδοσ για τον πληθυςμϐ).

ΗΜΕΙΑ- ΚΛΕΙΔΙΑ: Οι ερευνητϋσ πολλϋσ φορϋσ, ςυγκρύνουν τα αποτελϋςματα των μελετών τουσ με δεδομϋνα που αφοροϑν ςτον κυρύαρχο πολιτιςμϐ και ςαφώσ εντοπύζουν ςημαντικϋσ διαφοροποιόςεισ. Ελλοχεϑει ο κύνδυνοσ να γύνουν ςυγκρύςεισ που θα μποροϑςαν να κϊνουν μύα ομϊδα να φανεύ υποδεϋςτερη μύασ ϊλλησ, κυρύωσ ϐταν οι ερευνητϋσ δεν εμβαθϑνουν, ελϋγχοντασ τισ προεκτϊςεισ των αποτελεςμϊτων. «οι διαφορζσ ςτισ πολιτιςμικζσ ομάδεσ είναι ςυνζπεια τησ πολιτιςμικήσ ποικιλομορφίασ ή δεδομζνο τησ κοινωνικο-οικονομικήσ κατάςταςησ και του επιπζδου εκπαίδευςησ;» (ςυχνά οι ομάδεσ μεταναςτών ανήκουν ςτα χαμηλότερα κοινωνικοοικονομικά ςτρώματα) δεν εύναι «ρατςιςτικϐ» το να διερευνοϑνται ςτοιχεύα που αναφϋρονται ςτην πολιτιςμικό διαφορϊ, απλώσ θα πρϋπει να αιτιολογηθεύ το γιατύ γύνεται αυτϐ και το πώσ το ςτοιχεύο τησ φυλόσ- κουλτοϑρασ επιδρϊ ςτα ερευνητικϊ ερωτόματα.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΠΑΡΟΤΙΑΗ Εννοιολογικό Προςϋγγιςη Βαςικών Όρων. Η Θεώρηςη τησ Υγεύασ και τησ Αςθϋνειασ υπϐ το πρύςμα τησ Πολιτιςμικόσ Ποικιλομορφύασ. Διαπολιτιςμικό Φροντύδα Υγεύασ. Ερευνητικό Δραςτηριϐτητα ςτα πλαύςια τησ Διαπολιτιςμικόσ Φροντύδασ Υγεύασ. Η Ελληνικό Πραγματικότητα ωσ προσ τη Μετανϊςτευςη.

Μόνιμοσ Πληθυςμόσ τησ Φώρασ 10.815.197 ϊτομα. το Μόνιμο Πληθυςμό περιλαμβϊνονται όλα τα ϊτομα ανεξαρτότωσ υπηκοότητασ (ελληνικόσ ό ϊλλησ χώρασ), τα οπούα κατϊ την Απογραφό Πληθυςμού 2011 δόλωςαν τόπο ςυνόθουσ διαμονόσ τουσ εντόσ τησ Ελληνικόσ Επικρϊτειασ. (ΕΛΣΑΣ,2011)

Σο προφίλ υγείασ των μεταναςτών Περιοριςμϋνη γνώςη. Ελϊχιςτεσ εύναι οι μελϋτεσ που αφοροϑν προβλόματα υγεύασ ςε αυτϐ τον πληθυςμϐ και ελϊχιςτα τα επιδημιολογικϊ δεδομϋνα. Οι περιςςϐτερεσ ερευνητικϋσ εργαςύεσ εξετϊζουν τον επιπολαςμϐ λοιμωδών νοςημϊτων (ηπατύτιδασ, φυματύωςησ και τησ HIV λούμωξησ) ςτον πληθυςμϐ των μεταναςτών. (MIGHEALTHNET Έκθεςη για την υγεύα των μεταναςτών ςτην Ελλϊδα,2009)

ςτατιςτικϊ ςημαντικό ανοδικό τϊςη του ποςοςτοϑ των μεταναςτών ςτο ςϑνολο των αςθενών με φυματύωςη. ο επιπολαςμϐσ τησ ηπατύτιδασ Β εύναι υψηλϐσ για τισ ομϊδεσ μεταναςτών απϐ την Αλβανύα και την Αςύα Αλβανού μετανϊςτεσ ςτην Ελλϊδα αντιμετωπύζουν υψηλϐ ρύςκο για αρνητικό ςκωληκοειδύτιδα, οι μετανϊςτεσ πλόττονται, αναλογικϊ με την παρουςύα τουσ ςτον εργατικϐ πληθυςμϐ, ςε μεγαλϑτερο βαθμϐ απϐ τα εργατικϊ ατυχόματα και τισ επαγγελματικϋσ αςθϋνειεσ...ςτη λύςτα των κϑριων θυμϊτων απϐ εργατικϊ ατυχόματα την πρώτη θϋςη κατϋχουν οι αλλοδαπού, με 50% περύπου αυξημϋνη πιθανϐτητα ατυχόματοσ δεν παρατηρεύται, ςημαντικό διαφορϊ ςτην ψυχοπαθολογύα των μεταναςτών ςε ςχϋςη με το γηγενό πληθυςμϐ, ενώ παρατηρεύται «διαφορϊ ςτα επύπεδα ςτρεσ, ϊγχουσ πύεςησ, με αποτϋλεςμα αυξημϋνα ψυχολογικϊ ςυμπτώματα χωρύσ κατανϊγκη νοςηρϐτητα, ϐπωσ κατϊθλιψη, δυςθυμύα, ματαύωςη και αποθϊρρυνςη.

Καθεςτώσ παραμονόσ Πρόςβαςη ςε δημόςιεσ υπηρεςύεσ υγεύασ Μετανϊςτεσ με τα απαραύτητα χαρτιϊ (νϐμιμα διαμϋνοντεσ) Μετανϊςτεσ «χωρύσ τα απαιτοϑμενα ϋγγραφα» Παλιννοςτοϑντεσ και ομογενεύσ Πρϐςφυγεσ και αιτοϑντεσ ϊςυλο πρϐςβαςη ςτο ΕΣΥ με τα ύδια δικαιώματα ϐπωσ οι Έλληνεσ πολύτεσ. * Δεν ϋχουν, ϐμωσ, τη δυνατϐτητα ϋκδοςησ βιβλιαρύου απορύασ δεν ϋχουν πρϐςβαςη ςτο ςϑςτημα υγεύασ με εξαύρεςη τισ περιπτώςεισ επεύγοντοσ περιςτατικοϑ και μϋχρι τη ςταθεροπούηςη τησ υγεύασ τουσ (εξαιροϑνται οι ανόλικοι). Οι παλιννοςτοϑντεσ απϐ τισ χώρεσ τησ πρώην Σοβιετικόσ Ένωςησ και οι ομογενεύσ απϐ την Αλβανύα απολαμβϊνουν τα ύδια δικαιώματα με τουσ Έλληνεσ πολύτεσ ςτην πρϐςβαςη ςτισ υπηρεςύεσ υγεύασ. μετϊ την ϋκδοςη τησ προςφυγικόσ ταυτϐτητασ και τησ κϊρτασ αύτηςησ αςϑλου, και για το χρονικϐ διϊςτημα που αυτϋσ βρύςκονται ςε ιςχϑ, απολαμβϊνουν τα ύδια δικαιώματα με τουσ Έλληνεσ πολύτεσ ςτην πρϐςβαςη ςτισ υπηρεςύεσ υγεύασ. Αναςφϊλιςτοι ό ϋχοντεσ μικρϐ ειςϐδημα δικαιοϑνται δωρεϊν πρϐςβαςησ ςε πρωτοβϊθμια, δευτεροβϊθμια περύθαλψη και φαρμακευτικό κϊλυψη.

ΣΟΧΟΙ Ανϊπτυξη καλών πρακτικών Εξϊλειψη ανιςοτότων ςτην υγεύα, ϋγκαιρη και αποτελεςματικό πρϐςβαςη ϐλων ςτισ Υπηρεςύεσ Υγεύασ Προαγωγό & Προϊςπιςη τησ Δημϐςιασ Υγεύασ Ευαιςθητοπούηςη Πληθυςμοϑ ςτισ παρεμβϊςεισ πρϐληψησ ειδικϋσ δρϊςεισ Μεύωςη τησ νοςηρϐτητασ/θνηςιμϐτητασ Υψηλό Ποιϐτητα Υπηρεςιών Υγεύασ με την προςαρμογό των παρεχϐμενων υπηρεςιών ςτισ πραγματικϋσ ανϊγκεσ των χρηςτών.

Η Πολιτιςμικϊ Επαρκόσ Υροντύδα Τγεύασ ςυνδϋεται με : - Αποτελεςματικϐτητα- Αποδοτικϐτητα - Βελτύωςη τησ Ποιϐτητασ τησ Παρεχϐμενησ Φροντύδασ Υγεύασ - Εξϊλειψη των ανιςοτότων ςτο χώρο τησ Υγεύασ

Ερεσλεηηθή Δραζηερηοποίεζε, γηα ζωζηή αποηύπωζε ηες σθηζηάκελες θαηάζηαζες θαη Σηραηεγηθό Στεδηαζκό Προτεύνονται Μαζήκαηα ζηα Βαζηθά Προγράκκαηα Σποσδώλ ηωλ Επαγγεικαηηώλ Υγείας γηα ηελ απόθηεζε Ποιηηηζκηθής Επάρθεηας Δηα βίοσ κάζεζε θαη ζσλετηδόκελε Εθπαίδεσζε γηα ηοσς Επαγγεικαηίες Υγείας ζε ζέκαηα Δηαποιηηηζκηθής Φροληίδας Υγείας.

Να θεωρεύτε την οικουμϋνη πατρύδα ςασ, με κοινούσ νόμουσ όπου θα κυβερνούν οι ϊριςτοι ανεξαρτότου φυλόσ. Δεν χωρύζω τουσ ανθρώπουσ όπωσ κϊνουν οι ςτενόμυαλοι, ςε ϋλληνεσ και βαρβϊρουσ. Δεν μ ενδιαφϋρει η καταγωγό των πολιτών ούτε η ρϊτςα που τουσ γϋννηςε. Σουσ καταμερύζω με ϋνα μόνο κριτόριο, την αρετό! Για μϋνα κϊθε καλόσ ξϋνοσ εύναι ϋλληνασ και κϊθε κακόσ ϋλληνασ εύναι χειρότεροσ από βϊρβαρο( ) Από μϋρουσ μου θεωρώ όλουσ ύςουσ, λευκούσ και μελαψούσ. Και θα όθελα να μην εύςθε μόνο υπόκοοι τησ κοινοπολιτεύασ μου, αλλϊ μϋτοχοι, όλοι ςυνϋταιροι! Απόςπαςμα από τον όρκο του Μ. Αλεξϊνδρου ςτην Ώρη. Πλούταρχοσ, Βύοι Παρϊλληλοι, Κεφ.. Αλϋξανδροσ