Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΜΕΡΟΣ Α: ΕΙΣΑΓΩΓΗ - ΠΛΑΙΣΙΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Αρχές Πληροφοριακών Συστηµάτων Ενδεικτικό Παράδειγµα: Προς την Ηλεκτρονική Επιχείρηση Παραδείγµατα Εφαρµογών / Συστηµάτων Πληροφοριακά Συστήµατα και Επιχειρήσεις ΜΕΡΟΣ Β: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ Π.Σ. Βασικές Τεχνολογίες Πληροφοριακών Συστηµάτων Αρχιτεκτονικές και Περιβάλλοντα ΜΕΡΟΣ Γ: ΠΩΣ ΥΛΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΤΑ Π. Σ. Σχεδιασµός (plan) - Αναδιοργάνωση Πληροφοριακών Συστηµάτων Τάσεις, Μεθοδολογίες Περιβάλλοντα και Εργαλεία Ανάπτυξης Σύγχρονα Συστήµατα και Τάσεις Ψηφιακή Επιχείρηση: ERP, CRM, SCM Σύγχρονα Συστήµατα και Τάσεις Ψηφιακή Επιχείρηση: Business Intelligence ΜΕΡΟΣ : ΙΟΙΚΗΤΙΚΑ και ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Π. Σ. Επιπτώσεις Πληροφορικών Συστηµάτων Θέµατα Ασφαλείας - ιοίκηση Π.Σ. - ιαχείριση Αλλαγής Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 1
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ (Plan) - ΑΝΑ ΙΟΡΓΑΝΩΣΗ Π.Σ. - Ανάλυση, Σχεδιασµός, Προγραµµατισµός, Έλεγχος - Μετάπτωση, Παραγωγή Συντήρηση ΕΠΙΚΡΑΤΟΥΣΕΣ ΤΑΣΕΙΣ - ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ - οµηµένες Τεχνολογίες (Structured) - Αντικειµενοστραφείς Τεχνολογίες (Object-Oriented) - Software Re-engineering - CASE: Repositories, Data Dictionaries ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ - SDLC, Prototyping, RAD, JAD - Application Software Packages, User-Development - Outsourcing Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 2
ΣΤΟΧΟΙ ΕΝΟΤΗΤΑΣ 1. Πώς η δηµιουργίαενόςνέοςσυστήµατος θα µπορούσε να αλλάξει τον τρόπο µε τον οποίο λειτουργεί ένας οργανισµός; 2. Πώς µπορεί µια εταιρεία να βεβαιωθεί ότι το νέο πληροφοριακό σύστηµα πουδηµιουργεί ταιριάζει στο επιχειρηµατικό της πρόγραµµα; 3. Ποια είναι τα βήµατα που απαιτούνται για τη δηµιουργία ενός νέου πληροφορικού συστήµατος ; 4. Ποιες εναλλακτικές µέθοδοι υπάρχουν για τη δηµιουργία πληροφοριακών συστηµάτων; 5. Υπάρχουν τεχνικές ή προσεγγίσεις για τη δηµιουργία συστηµάτων που βοηθούν να δηµιουργούνται ταχύτερα εφαρµογές ηλεκτρονικού εµπορίου και ηλεκτρονικού επιχειρείν; Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 3
Πληροφοριακά Συστήµατα: Σχεδιασµένη Επιχειρησιακή Αλλαγή Η ανάπτυξη ενός Πληροφοριακού Συστήµατος είναι µια ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ-ΤΕΧΝΙΚΗ διαδικασία, όπου Νέα τεχνολογία και το Ανθρώπινο δυναµικό πάνε µαζί Νέο Σύστηµα και η Αναδιοργάνωση της Επιχείρησης πάνε µαζί Στόχος της Ανάπτυξης είναι ο σύνδεσµος του Πληροφοριακού Συστήµατος µε τον Επιχειρηµατικό Σχεδιασµό (Business Plan) H κλασσική τεχνική είναι: Πρώτα αναπτύσσονται τα πιο σηµαντικά για την επιχείρηση (υπό-) συστήµατα. Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 4
ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΟΙ Managers System stakeholders Programmer s Systems analyst Users Vendors and suppliers Technical specialists Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 5
Σχεδιασµός του Π.Σ. (ΙS Plan) Στόχοι» επισκόπηση πλάνου, επιχειρησιακά σχέδια και επιδιώξεις,... Στρατηγικός Σχεδιασµός» η επιχείρηση σήµερα, αλλαγές στο περιβάλλον, επιδιώξεις Υπάρχοντα Συστήµατα (Υποδοµή)» υποστήριξη επιχειρηµατικών διαδικασιών, δυνατότητες (π.χ., σε Ηardware, Software, Databases, Τηλεπικοινωνίες) Νέες Εξελίξεις» νέα έργα, νέες απαιτήσεις υποδοµής, νέα τεχνολογικά επιτεύγµατα Στρατηγική της ιοίκησης» σχέδια προµηθειών, εσωτερική αναδιοργάνωση, στρατηγική για το προσωπικό, σηµαντικές επιδιώξεις µετεκπαίδευσης,... Σχεδιασµός της Υλοποίησης» λεπτοµερές πλάνο, επικείµενες δυσκολίες, αναφορές προόδου Απαιτήσεις (Κόστος)» προσδοκίες οικονοµίας, κύκλος προµήθειας,... Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 6
ιοίκηση της Ανάπτυξης ενός Π.Σ. ιοίκηση ΤΕΧΝΙΚΟΙ IS ΧΡΗΣΤΕΣ Corporate Strategic Group IS Steering Committee ιευθύνσεις IS Project Management User Project Management Τµήµατα IS Project Team User Project Team IS Project Ana- User Analysts Lysts /Designers/ Designers Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 7
Καθορισµός των Πληροφοριακών Απαιτήσεων του Οργανισµού Επιχειρησιακή ανάλυση (Enterprise Analysis) Ανάλυση των πληροφοριακών απαιτήσεων σε ολόκληρη την έκταση ενός οργανισµού Βοηθά στον καθορισµό των κυρίων οντοτήτων και των ιδιοτήτων των δεδοµένων του οργανισµού Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 8
Καθορισµός των Πληροφοριακών Απαιτήσεων του Οργανισµού Μέθοδοι για τη τησυλλογή Απαιτήσεων του Π.Σ ENTERPRISE SYSTEMS ANALYSIS Εξέταση της Επιχείρησης στο ΣΥΝΟΛΟ της Παράγοντες / ιαστάσεις» Οργανωτικά Τµήµατα» ιαδικασίες» Λειτουργίες» Βάσεις εδοµένων ηµιουργία µεγάλων πινάκων µε άξονες τους παραπάνω παράγοντες για συσχετισµούς Βοηθά στην εύρεση των σηµαντικών συσχετίσεων µεταξύ των διαφορετικών παραγόντων στην επιχείρηση Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 9
ΠΙΝΑΚΑΣ ιαδικασιών // εδοµένων Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 10
Μέθοδοι για τη Συλλογή Απαιτήσεων του Π.Σ CRITICAL SUCCESS FACTORS (CSF) Ένας µικρός αριθµός από λειτουργικούς στόχους που είναι όλοι σηµαντικοί και εύκολα προσδιορίσιµοι Η εκπλήρωση των στόχων αυτών, πιστεύεται ότι θα οδηγήσει σε επιτυχία την επιχείρηση χρησιµοποιείται ευρύτατα για τον προσδιορισµό τωναπαιτήσεων ιδιαίτερα όταν πρόκειται για την ανάπτυξη Decision Support Systems ή Executive Support Systems ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ:» Συλλογή των CSF από τους ιευθυντές,» Ανάλυση και Σύνθεση των ατοµικών CSF,» Συµφωνία στα CSF της Επιχείρησης,» Εξαγωγή προτεραιοτήτων,» Ορισµός των DSS και Βάσεων εδοµένων Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 11
Χρήση των Critical Success Factors Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 12
CSF Ενδεικτικά Παραδείγµατα ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑ ΣΤΟΧΟΙ CSF Κερδοσκοπικοί Στόχοι Earnings/Share Return on Investment Market Share New Product Αυτοκινητοβιοµηχανία Styling Quality Dealer System Cost Control Energy Standards Μη κερδοσκοπικού Χαρακτήρα Στόχοι Excellent Health care Meeting Regulations Future Health Needs Regional Interaction with other Hospitals Efficient Use of Resources Improved Monitoring of regulations Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 13
Επιχειρησιακές Αλλαγές µε την Εισαγωγή ενός Π.Σ. ΑΥΤΟΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ Χρήση της Τεχνολογίας για την πιο αποδοτική εκτέλεση λειτουργιών ΕΚΛΟΓΙΚΕΥΣΗ ΙΑ ΙΚΑΣΙΩΝ (Rationalization) Ορθολογικότητα στις Βασικές ιαδικασίες, απάλειψη Bottlenecks ΑΝΑ ΙΟΡΓΑΝΩΣΗ (Business Process Re-engineering) ραστικός ανασχεδιασµός των Λειτουργιών για µείωση κόστους, υψηλότερη ποιότητα, καλύτερες υπηρεσίες και ορθολογικότερη χρήση της νέας τεχνολογίας Χρήση της τεχνολογίας των Workflows PARADIGM SHIFT Πλήρης Επανεξέταση των στόχων και φύσης της Επιχείρησης και αναδιατύπωση του πως πρέπει να λειτουργεί Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 14
Ρίσκα και Αποδόσεις Ψηλό PARADIGM SHIFT ΡΙΣΚΟ ΑΝΑΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ ΕΚΛΟΓΙΚΕΥΣΗ Χαµηλό ΑΥΤΟΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ Χαµηλή ΑΠΟ ΟΣΗ Ψηλή Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 15
BPR ΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΕΣ Τµήµα Α Τµήµα Β Τµήµα Γ ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΗΣ ΠΕΛΑΤΗΣ Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 16
Ενδεικτικό Παράδειγµα BPR Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 17
Ενδεικτικό Παράδειγµα - συνέχεια Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 18
Ενδεικτικό Παράδειγµα Μετά το BPR Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 19
BUSINESS PROCESS REENGINEERING (BPR) Μερικές έννοιες και Στρατηγικές ιαχείριση της Ροής της Εργασίας (Workflow Management) Η διαδικασία του εξορθολογισµού των επιχειρηµατικών διαδικασιών έτσι ώστε τα έγγραφα για να µπορούν να µετακινούνται εύκολα και αποτελεσµατικά από µια θέση σε µια άλλη ιαχείριση Επιχειρηµατικών ιεργασιών (Business Process Management, ΒPM): Επιτρέπει στους οργανισµούς να διαχειρίζονται βαθµιαίες αλλαγές διεργασιών που απαιτούνται ταυτόχρονα σε πολλούς τοµείς της επιχειρηµατικής δραστηριότητας. Προσφέρει µια µεθοδολογία για αντιµετώπιση της συνεχούς ανάγκης του οργανισµού να αναθεωρεί τις πολυάριθµες εσωτερικές επιχειρηµατικές διεργασίες του και τις διεργασίες που µοιράζονταν µε άλλους οργανισµούς. Μάνατζµεντ ολικής ποιότητας (Total Quality Management, TQM): Μια θεωρία του αναθέτει την ευθύνη του ποιοτικού ελέγχου από κοινού σε όλο το προσωπικό ενός οργανισµού Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 20
Με: Πώς τα Πληροφοριακά Συστήµατα Υποστηρίζουν τη Βελτίωση Ποιότητας Την απλοποίηση του προϊόντος ή της παραγωγικής εργασίας Τη συγκριτική αξιολόγηση Τη χρήση των απαιτήσεων των πελατών ως οδηγού για τη βελτίωση προϊόντων και υπηρεσιών Μείωση χρόνου κύκλου ανάπτυξης Βελτίωση της ποιότητας και της ακρίβειας του σχεδιασµού Βελτίωση της ακρίβειας της παραγωγής Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 21
Προβλήµατα διεργασιών (1) Σύµπτωµα 1: Πολλαπλή εισαγωγή στοιχείων. Χαρακτηριστικό του συµπτώµατος είναι η µεγάλη συχνότης ανταλλαγής πληροφοριών µεταξύ τµηµάτων της επιχείρησης µε τη µορφή τηλεφωνηµάτων, memos, κλπ., καθώς και η εισαγωγή των ίδιων στοιχείων (π.χ. κινήσεις αποθήκης) από διαφορετικά τερµατικά (π.χ. από την παραγωγή και το λογιστήριο). Αιτία 1: Κατάτµηση µιάς φυσικής επιχειρησιακής διεργασίας. Το σύµπτωµα 1 εµφανίζεται όταν τµήµατα µιάς ενιαίας διεργασίας έχουν οργανωτικά ανατεθεί σε διαφορετικά τµήµατα της επιχείρησης. Η συγχώνευση τµηµάτων ή ουσιαστική βελτίωση της επικοινωνίας µεταξύ τους (π.χ. µέσω συστηµατικής οργάνωσης συχνότερων συνεδριάσεων) προσφέρονται ως λύσεις στο πρόβληµα. Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 22
Προβλήµατα διεργασιών (2) Σύµπτωµα 2: Υπαρξη υπερβολικών αποθεµάτων. Τα αποθέµατα εµφανίζονται µε πολλές διαφορετικές µορφές. Αφορούν πρώτες ύλες, υλικά υπό κατεργασία, προϊόντα, χρήµατα, προσωπικό, χρόνους ασφαλείας στις παραδόσεις των προµηθευτών, χρόνους διελεύσεως στην παραγωγή και αρχεία πληροφοριών. Αιτία 2: Υπαρξη αβεβαιοτήτων. Τα αποθέµατα προσφέρουν ασφάλεια έναντι αβεβαιότητας στη ζήτηση των προϊόντων, στους χρόνους παράδοσης των προµηθευτών, στους χρόνους παραγωγής, κλπ. Η άρση των αβεβαιοτήτων αυτών µέσω της αναδιοργάνωσης οδηγεί σε πτώση της στάθµης των αποθεµάτων. Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 23
Προβλήµατα διεργασιών (3) Σύµπτωµα 3. Υπερβολική επίβλεψη και έλεγχος. Η επίβλεψη και ο έλεγχος άν και απαραίτητες για την συνοχή ενός οργανωτικού σχήµατος έχουν εσωτερική αξία και δεν προσφέρουν προστιθέµενη αξία στο προϊόν από την σκοπιά του πελάτη. Εποµένως, σε οποιαδήποτε δραστηριότητα µιάς επιχειρησιακής διεργασίας, ο χρόνος και το κόστος που αφιερώνονται σε επίβλεψη και έλεγχο θα πρέπει να έχουν αναλογική σχεση µε την προστιθέµενη αξία της δραστηριότητας, ώστε να µήν σκοτώνουν τη διεργασία µε υπερβολικά γενικά έξοδα. Αιτία 3. Κατάτµηση διεργασιών και εσωστρέφεια. Η ανάγκη για έλεγχο συχνά δηµιουργείται από την κατάτµηση των ενιαίων επιχειρησιακών διεργασιών σε πολλά τµήµατα. Στην περίπτωση αυτή απαιτείται αυξηµένος έλεγχος προκειµένου να διασφαλισθεί η εκτέλεση και η περάτωση σε εύλογους χρόνους της διεργασίας. Επιπλέον, πολλές επιχειρήσεις και οργανισµοί χαρακτηρίζονται από οργανωτική εσωστρέφεια, όπου για τα στελέχη είναι σηµαντικότερη η ικανοποίηση εσωτερικών στόχων της ιεραρχίας παρά εξωτερικών στόχων της επιχείρησης, όπως είναι ο υψηλός βαθµός ικανοποίησης του πελάτη. Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 24
Προβλήµατα διεργασιών (4) Σύµπτωµα 4. Πολλές επανεπεξεργασίες και επαναλήψεις εργασιών. Στην περίπτωση αυτή γίνεται επανεπεξεργασία προϊόντων (π.χ. επαναφορά λανθασµένων διαστάσεων) ή επαναλαµβάνονται εργασίες που έχουν ήδη γίνει (π.χ. έντυπα που διορθώνονται ή συµπληρώνονται από την αρχή) λόγω αστοχίας. Αιτία 4. Συνήθως είναι η έλλειψη έγκαιρης προειδοποίησης (ανάδρασης) στα στάδια µιάς µακράς επιχειρησιακής διεργασίας. Τα προβλήµατα δεν αναγνωρίζονται στο στάδιο που δηµιουργούνται αλλά σε µεταγενέστερα στάδια µε αποτέλεσµα να απαιτείται επανάληψη των ενδιάµεσων σταδίων προκειµένου να διορθωθούν. Στόχος της ανδιοργάνωσης δεν είναι η αποτελεσµατικότερη διαχείριση των επενεπεξεργασιών αλλά η απάλλειψή τους. Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 25
Προβλήµατα διεργασιών (5) Σύµπτωµα 5. Υπαρξη πολλών ειδικών περιπτώσεων. Όταν πρωτοσχεδιάζονται διαδικασίες σε µία επιχείρηση είναι σχετικά απλές. Με την πάροδο όµως του χρόνου αυξάνει η πολυπλοκότητά τους µε την προσθήκη υποδιαδικασιών για την αντιµετώπιση εξαιρέσεων και ειδικών περιπτώσεων. Αιτία 5. Ιστορική αγκύλωση. Πολλές από τις εξαιρέσεις και τις ειδικές περιπτώσεις οφείλονται σε περιστασιακές συνθήκες ή στην οπτική γωνία και το στυλ διοίκησης του εκάστοτε διευθύνοντος. Οι διαδικασίες αυτές µπορούν να απλοποιηθούν σηµαντικά αν αποκατασταθεί η επιχειρησιακή διεργασία στην αρχική της βασική έκδοση. Οσες από τις ειδικές περιπτώσεις είναι απαραίτητες µπορούν να αποτελέσουν χωριστές επιχειρησιακές διεργασίες χωρίς να προσθέτουν πολυπλοκότητα στη βασική διεργασία. Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 26
Βήµατα Επιχειρησιακού Ανασχεδιασµού (BUSINESS PROCESS REENGINEERING) Η διοίκηση πρέπει να αναπτύξει ένα ευρύ στρατηγικό όραµα Τα διευθυντικά στελέχη πρέπει να κατανοούν και να µετρούν την απόδοση των διαδικασιών που ήδη υπάρχουν ως βάση αναφοράς Η τεχνολογία πληροφοριών πρέπει να αφεθεί να επηρεάζει το σχεδιασµό διεργασιών από την αρχή Η υποδοµή τεχνολογίας πληροφοριών θα πρέπει να έχει δυνατότητες υποστήριξης αλλαγών σε επιχειρηµατικές διεργασίες Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 27
Αναδιοργάνωση µε τη βοήθεια Π.Σ. ΤΙ? ( ιαδικασίες) ΠΟΙΟΣ? (Οργάνωση) ΠΩΣ? (Συστήµατα IT) AS-IS TO-BE Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 28
Αναδιοργάνωση µε Reference Models συστηµάτων ERP ΤΙ? ( ιαδικασίες) ΠΟΙΟΣ? (Οργάνωση) ΠΩΣ? (Συστήµατα IT) IBM Compatible IBM Compatible AS-IS IBM Compatible TO-BE IBM Compatible Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 29
IT CAPABILITIES & IMPACTS ANALYTICAL: Can bring complex analytical methods to bear on process INFORMATIONAL: Makes vast amounts of detailed information available SEQUENTIAL: Enables changes in sequence, parallel tasks KNOWLEDGE MANAGEMENT: Allows capture, dissemination of knowledge, expertise TRACKING: Allows detailed tracking of task status, inputs, outputs DISINTERMEDIATION: Connects parties who otherwise depend on an intermediary Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 30
ιαδικασίες στην Ανάπτυξη ενός Π.Σ. ΑΝΑΛΥΣΗ (Systems Analysis) Μελέτη Σκοπιµότητας Έλεγχος αν είναι εφικτό Συλλογή Απαιτήσεων ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ (Systems Design) Λογικός, Φυσικός, Εναλλακτικές Λύσεις Ρόλος των Χρηστών ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ - ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ (Completion) Προγραµµατισµός Έλεγχος (Testing) ΜΕΤΑΠΤΩΣΗ (migration, conversion) Παράλληλη Λειτουργία --- Direct Cutover Πιλοτική Λειτουργία -- Phased Approach ΠΑΡΑΓΩΓΗ και ΣΥNΤΗΡΗΣΗ (Production and Maintenance) Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 31
ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ ΑΛΛΑΓΕΣ Investigation Analysis Design Implementation Maintenance Time and review Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 32
ΑΝΑΛΥΣΗ (Systems Analysis) ΗΑνάλυσητουΠροβλήµατος που Επιλύεται µε τοπ.σ. Feasibility Study (Μπορεί να λυθεί το πρόβληµα???) Τεχνική εφικτότητα» Αποτίµηση των Hardware, Software Τεχνικών υποδοµών Οικονοµική εφικτότητα» Αποτίµησε τα οικονοµικά οφέλη και το Κόστος Λειτουργική εφικτότητα» Θα είναι δυνατή η λειτουργία του Π.Σ. κάτω από τις υπάρχουσες συνθήκες??? Συλλογή Απαιτήσεων» Λεπτοµερής απαρίθµηση των αναγκών του νέου συστήµατος Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 33
ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ (Systems Design) Παρέχει Λεπτοµέρειες για το ΠΩΣ το σύστηµα θα αντιµετωπίσει τις ανάγκες ΛΟΓΙΚΟΣ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ Συνιστώσες, εδοµένα όπως χρειάζονται για εφαρµογές ΦΥΣΙΚΟΣ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ Φυσική θέση των συνιστωσών και των δεδοµένων ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΧΡΗΣΤΩΝ Ενεργός στον σχεδιασµό Κατανόηση του Π.Σ. Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 34
Προδιαγραφές Σχεδιασµού Input Origins, flow, data entry User Interface simplicity, efficiency, logic, feedback, errors Database Design logical data relations volume and speed requirements file organization & design record specifications Processing Computations, program modules required reports, timing of outputs Manual Procedures what activities, who performs them, how, where Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 35
Προδιαγραφές Σχεδιασµού --- 2 CONVERSION TRANSFER FILES INITIATE NEW PROCEDURES SELECT TESTING MODULES CUT OVER TO NEW SYSTEM TRAINING SELECT TRAINING TECHNIQUES DEVELOP TRAINING MODULES IDENTIFY TRAINING FACILITIES ORGANIZATIONAL CHANGES TASK REDESIGN JOB DESIGN PROCESS DESIGN OFFICE / ORGANIZATION STRUCTURE DESIGN REPORTING RELATIONSHIPS Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 36
ΛΟΓΙΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 37
ΦΥΣΙΚΗ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 38
ΠΟΛΥΕΠΙΠΕ Η ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 39
ΕΠΙΠΕ Ο ΙΑ ΙΚΤΥΟΥ Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 40
Προγραµµατισµός ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ (Completion) Μετάφραση των αναγκών σε κώδικα Έλεγχος (Testing) Αποδίδει το Π.Σ. τα προσδοκώµενα αποτελέσµατα??? Unit Testing» Έλεγχος κάθε µονάδας ξεχωριστά System Testing» Έλεγχος λειτουργίας του κάθε υποσυστήµατος Acceptance Testing» Τελική Επιβεβαίωση (certification) Test Plan» Προετοιµασία για τους ελέγχους Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 41
ΜΕΤΑΠΤΩΣΗ (migration, conversion) ΠΑΡΑΛΛΗΛΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ Ασφαλής και συντηρητική µέθοδος µετατροπής, στην οποία το παλιό σύστηµα και αυτό που θα το αντικαταστήσει λειτουργούν ταυτόχρονα για ένα χρονικό διάστηµα µέχρι να είναι όλοι βέβαιοι ότι το νέο σύστηµα λειτουργεί σωστά DIRECT CUTOVER Μια επικίνδυνη διαδικασία µετατροπής, στην οποία το νέο σύστηµα αντικαθιστά εντελώς το παλιό σε µια καθορισµένη ηµεροµηνία PILOT Στρατηγική για την εισαγωγή του νέου συστήµατος σε έναν περιορισµένο τοµέα του οργανισµού, µέχρι να αποδειχθεί ότι είναι πλήρως λειτουργικό PHASED Εισαγωγή του Π.Σ. σταδιακά CONVERSION PLAN Χρονοδιάγραµµα µετάπτωσης Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 42
ΣΥΝΟΨΗ ΤΗΣ ΙΑ ΙΚΑΣΙΑΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ (α) (α) CORE ACTIVITY SYSTEMS ANALYSIS SYSTEMS DESIGN PROGRAMMING DESCRIPTION IDENTIFY PROBLEM(S) SPECIFY SOLUTIONS ESTABLISH INFORMATION REQUIREMENTS CREATE LOGICAL DESIGN SPECS CREATE PHYSICAL DESIGN SPECS MANAGE TECHNICAL REALIZATION OF SYSTEM TRANSLATE DESIGN SPECS INTO PROGRAM CODE Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 43
ΣΥΝΟΨΗ ΤΗΣ ΙΑ ΙΚΑΣΙΑΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ (β) (β) CORE ACTIVITY TESTING CONVERSION PRODUCTION & MAINTENANCE UNIT TEST SYSTEMS TEST ACCEPTANCE TEST DESCRIPTION PLAN CONVERSION PREPARE DOCUMENTATION TRAIN USERS & TECHNICAL STAFF OPERATE SYSTEM EVALUATE SYSTEM MODIFY SYSTEM Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 44
Εναλλακτικές Μεθοδολογίες Ανάπτυξης Π.Σ. System Development Life Cycle (SDLC) Μοντέλο Καταρράκτης Κλασσική Μεθοδολογία Prototyping RAD -- Rapid Application Development End-User Development JAD -- Joint Application Development Application Software Packages Έτοιµα πακέτα στην αγορά Outsourcing Ανάθεση της Ανάπτυξης ή και της Λειτουργίας σε τρίτο (µε διαγωνισµό) New Methods: Using Web Services Λογισµικό µέσω του Internet Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 45
SDLC Πλάνο Στρατηγική ΓΙΑΤΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΙ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ ΠΩΣ Προγραµµατισµός Τεκµηρίωση ΚΑΝΕ ΤΟ ΜΕΤΑΠΤΩΣΗ ΟΥΛΕΨΕ Λειτουργία Συντήρηση ΣΥΝΕΧΙΣΕ Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 46
System Development Life Cycle Χρησιµοποιείται και σήµερα ευρύτατα, ειδικά για µεγάλα συστήµατα λειτουργίας (π.χ., TPS), παρότι θεωρείται ξεπερασµένο Χαρακτηριστική ιδιότητα η µεγάλη χρονική διάρκεια της Ανάπτυξης και οι σηµαντικές καθυστερήσεις όταν επιχειρούνται αλλαγές σε φάσεις που έχουν ήδη τελειώσει Είναι εντελώς ακατάλληλη µεθοδολογία σε περιπτώσεις ανάπτυξης Π.Σ. για DSS, ESS --- γενικά, για µηδοµηµένα προβλήµατα Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 47
PROTOTYPING Ταχύρυθµη Ανάπτυξη Πειραµατικού Συστήµατος Γρήγορη ανάλυση -- ραφινάρισµα αργότερα της ανάλυσης από τους χρήστες Αρχικά, το Σύστηµα δεν είναι πλήρες Demonstration, Evaluation Ιδιαίτερα κατάλληλη µεθοδολογία για Ανάπτυξη GUI ύσκολες / Ασαφείς Απαιτήσεις DSS Μπορεί να καταλήξει σε ΑΡΓΟ σύστηµα όταν πρόκειται για µεγάλο Π.Σ. Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 48
Define Prototyping Modify Code Accept Review Test USERS IT Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 49
Prototyping: RAD Ανάπτυξη λειτουργικών τµηµάτων του Π.Σ. σε ταχείς ρυθµούς -µε συνεχή αναδιοργάνωση λόγω επεµβάσεων από τους χρήστες RAD για το τελικό σύστηµα Κατάλληλη για µικρά συστήµατα µε µικρές απαιτήσεις ανάλυσης RAD µόνο για σχεδιασµό πρότυπα των µοντέλων και της βάσης δεδοµένων το Back-end του συστήµατος και το Front-end κωδικοποιούνται Ταιριάζει µε object-orientation (software from composition of pieces) και µε visual tools Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 50
End-User Development Οι ίδιοι οι τελικοί χρήστες αναπτύσσουν το Π.Σ. µε εργαλεία 4ης και 5ης γενεάς (µε κάποια βοήθεια ειδικών τεχνικών) query languages, graphics, report generators, application generators Μικροί χρόνοι ανάπτυξης Υψηλές πιθανότητες αποδοχής του συστήµατος υσκολίες Συνήθως, δεν είναι αποδοτική µεθοδολογία Πολύ αργή για Transaction Processing Systems Ηλογικήπουχρησιµοποιείται δεν είναι πάντα η καλύτερη Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 51
End-User Development vs. Traditional System Development Figure 12-9 Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 52
End-User Development: JAD Joint Application Development workshops χρησιµοποιούν µια top-down µεθοδολογία για την ΑΝΑΛΥΣΗ και τον ΣΧΕ ΙΑΣΜΟ ενός Π.Σ. Μεγάλη εµπλοκή των χρηστών στην ανάπτυξη Για µερικές συνεχόµενες ηµέρες γίνεται η παρακολούθηση των σεµιναρίων από ένα καλά ορισµένο γκρουπ χρηστών και τεχνικών σε ειδικά διαµορφωµένη αίθουσα Ρόλοι: end-users, JAD leader, scribe (για σηµειώσεις), project manager, IT professionals Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 53
Application Software Packages Προδιαγεγραµµένο, κωδικοποιηµένο Λογισµικό που είναι εµπορικά διαθέσιµο για πώληση ή ενοικίαση Απευθύνεται σε ΚΟΙΝΕΣ απαιτήσεις Χρειάζεται CUSTOMIZATION για τις συγκεκριµένες ανάγκες της επιχείρησης Αλλαγή του πακέτου χωρίς να επηρεάζεται η αξιοπιστία του ανεβάζει ψηλά το κόστος ανάπτυξης Χρειάζεται προσεκτική µελέτη του κόστους έναντι των πλεονεκτηµάτων Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 54
Application Software Packages: Τυπικές Περιπτώσεις Accounts Payable, Receivable, Banking Systems, Check Processing, CAD, Document Imaging, E-mail, Education, General Ledger, Inventory Control, Life Insurance, Payroll, Process Control, Tax Accounting, Savings Systems, Real Estate Management, etc. ιαλέγοντας Πακέτα RFP: Request for Proposal περιγραφή υποδοµής, αξιοπιστία, υπηρεσίες, system specifications, κριτήρια επιλογής, demonstration, benchmark, τιµή, εξειδικευµένες ερωτήσεις, τρόποι προσφοράς. Η Ανάπτυξη του Π.Σ. διαφοροποιείται Κλασσικό Παράδειγµα: mysap Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 55
Το Κόστος για Customization Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 56
OUTSOURCING Συµβόλαιο µε Ειδικευµένη Εταιρεία για µία ή περισσότερες των παρακάτω διαδικασιών: Ανάπτυξη Π.Σ. Τηλεπικοινωνιακά ίκτυα Λειτουργία Μηχανογραφικού Κέντρου Μεταξύ των πλεονεκτηµάτων: οικονοµία, ποιότητα υπηρεσίας, ευελιξία, απελευθέρωση ανθρώπινου δυναµικού για άλλες εργασίες, απελευθέρωση κεφαλαίου για τον εξοπλισµό, προβλεψιµότητα Μεταξύ των µειονεκτηµάτων: Απώλεια ελέγχου, Εξάρτηση, Κίνδυνος στις Στρατηγικές Πληροφορίες, ύσκολη ιοίκηση Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 57
Πότε κάνουµε Outsourcing HIGH Penalty for Problems LOW Payroll High Outsourcing Potential Accounting Airline Reservations Low Potential Reward for Excellence Engineering Analysis HIGH Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 58
WEB SERVICES Software components deliverable over Internet Enable one application to communicate with another with no translation required Standards and protocols: XML, SOAP, WSDL, UDDI Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 59
ΠαράδειγµαΧρήσηςτωνWEB Services Southwest Airlines Systems Tour Operator's Systems Web Services Server Legacy Reservation System Travel Reservation System Dollar Rent A Car Systems Wireless Web Site Future Business Partners' Systems Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 60
Αρχιτεκτονική των WEB Services Application services Application service Application service Application service Application service Service grid Shared utilities Security, auditing and assessment of third-party performance, billing and payment Service management utilities Provisioning, monitoring, ensuring quality of service, synchronization, conflict resolution Resource knowledge management utilities Directories, brokers, registries, repositories, data transformation Transport management utilities Message queuing, filtering, metering, monitoring, routing, resource orchestration Standards and protocols Software standards WSDL (Web services description language) UDDI (universal description, discovery, and integration) XML (extensible markup language) Communication protocols SOAP (simple object access protocol) HTTP (hypertext transfer protocol) TCP/IP (transmission control protocol/ Internet protocol) Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 61
Επικρατούσες Τάσεις και καιτεχνολογίες Ανάπτυξης STRUCTURED METHODOLOGIES οµηµένη Ανάλυση, οµηµένος Σχεδιασµός, Προγραµµατισµός, OBJECT-ORIENTED (Αντικειµενοστραφείς) COMPUTER AIDED SOFTWARE ENGINEERING CASE, Αυτοµατοποίηση των µεθοδολογιών ανάπτυξης SOFTWARE RE-ENGINEERING Προσπάθεια διάσωσης του παλαιού λογισµικού µεταθέτει χρονικά την αντικατάσταση του REVERSE ENGINEERING» Μετατροπή των υπαρχόντων προγραµµάτων, αρχείων, βάσεων δεδοµένων για χρήση στο νέο σύστηµα FORWARD ENGINEERING» Χρήσηυπαρχόντωνυλικώνγιαανάπτυξηνέουδοµηµένου κώδικα Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 62
Structured Analysis Ορίζει τις Εισόδους - ιαδικασίες - Εξόδους του Π.Σ. Χωρίζει το Σύστηµα σευπό-συστήµατα / Modules Λογικό, Γραφικό Μοντέλο για την Ροή Πληροφορίας Data Flow Diagrams Γραφική παράσταση των επιµέρους τµηµάτων, των λειτουργιών, της µεταφοράς δεδοµένων Data Dictionary Ελεγχόµενοι Ορισµοί περιγραφών των δεδοµένων Process Specifications περιγράφουν την λογική των διαδικασιών σε επίπεδο module Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 63
Σύµβολα για Data Flow Diagrams DATA FLOW PROCESS SOURCE OR SINK FILE Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 64
Παράδειγµαενός Data Flow Diagram GENERATE BILL GENERATE BALANCE CUSTOMER FILE PAYMENT FILE GENERATE REPORT CUSTOMER j MANAGER Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 65
Structured Design Σχεδιασµός των κανόνων / τεχνικών για σχεδιασµό του συστήµατος top-down σε ιεραρχική µορφή Structured Chart Modules Sequence Construct Selection Construct Συµβατότητα µε τον οµηµένο Προγραµµατισµό Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 66
ΠαράδειγµαενόςStructured Chart PROCESS PAYROLL GET VALID INPUTS CALCULATE PAY WRITE OUTPUTS CALCULATE CALCULATE GROSS PAY NET PAY GET VALIDATE UPDATE WRITE INPUTS INPUTS MASTER FILE OUTPUTS (WHITE BOXES ARE MODULES) Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 67
Structured Programming Επικράτησε ιδιαίτερα στην δεκαετία 1970-80 Πειθαρχία στην οργάνωση του κώδικα του προγράµµατος Απλοποίηση των ροών λογικής και ελέγχου σειριακή εκτέλεση επιλογή: IF condition R is True THEN Action C ELSE Action D επανάληψη: WHILE condition is True DO Action E Ευκολία στην κατανόηση του κώδικα και στις αλλαγές Το MODULE έχει µόνο µια είσοδο και µόνο µία έξοδο Flow Charts Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 68
Σύµβολα για Program Flowchart BEGIN OR END INPUT OR OUTPUT DIRECTION SUBROUTINE PROCESS MANUAL OPERATION DECISION CONNECTOR Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 69
ΠαράδειγµαενόςProgram Flowchart START READ >$10,000 2 PROCESS A 1 PRINT REPORT <$10,000 PROCESS B 2 MORE? 1 END Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 70
PROCESS A SEQUENCE Ορολογία Program Flowchart PROCESS B R TRUE PROCESS E PROCESS D PROCESS C S TRUE SELECTION ITERATION Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 71
Σύµβολα για SYSTEM Flowchart INPUT/OUTPUT PROCESS MAGNETIC TAPE PUNCHED CARD MANUAL OPERATION ON-LINE STORAGE DOCUMENT DATABASE ON-LINE INPUT ON-LINE DISPLAY TELECOMMUNICATIONS LINK Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 72
ΠαράδειγµαενόςSYSTEM Flowchart HUMAN RESOURCES DATA TIME CARDS PAYROLL MASTER LOAD & VALIDATE PAYROLL SYSTEM VALID TRANS- ACTIONS PAYROLL MASTER COMPARE & UPDATE PAYROLL REPORTS & CHECKS DIRECT DEPOSITS GENERAL LEDGER UPDATED PAYROLL MASTER Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 73
Περιορισµοί µε οµηµένες Μεθοδολογίες Είναι κατά βάση Function-Oriented ως τρόπος ανάπτυξης Π.Σ. Οι σηµερινές απαιτήσεις για Π.Σ. οδηγούν σε Data-Oriented θεωρήσεις Οδηγεί σε πολύ αργή ανάπτυξη (κρατά µερικάχρόνιαγιαµεγάλα Π.Σ.) γιατί έχει σειριακό χαρακτήρα (πρέπει πρώτα να τελειώσει η ανάλυση για να αρχίσει ο σχεδιασµός, κλπ) Αλλαγές στις επιχειρηµατικές απαιτήσεις αποτυπώνονται µε µεγάλη δυσκολία εν επιτρέπεται η ανά-χρησιµοποίηση λογισµικού (reuse) Ι. Βασιλείου: Ανάλυση και Σχεδιασµός Πληροφοριακών Συστηµάτων Ανάπτυξη 74