ΘΔΦΑΙΑΗΟ 3: Εήηεζε Δργαζίας

ΘΔΦΑΙΑΗΟ 3: Εήηεζε Δργαζίας Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 1

Δηζαγφγηθά Οη επηρεηξήζεηο πξνζιακβάλνπλ εξγαδόκελνπο επεηδή νη θαηαλαισηέο επηζπκνύλ λα θαηαλαιώζνπλ αγαζά θαη ππεξεζίεο Ζ Εήηεζε γηα εξγαδόκελνπο πξνέξρεηαη (είλαη παξάγσγνο δήηεζε) από ηηο αλάγθεο θαη ηηο επηζπκίεο ησλ θαηαλαισηώλ Δξώηεζε: πόζνη εξγαδόκελνη πξνζιακβάλνληαη θαη κε πνηα ακνηβή; Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 2

Ζ σλάρηεζε Παραγφγής ηες Δπητείρεζες Πεξηγξάθεη ηελ ηερλνινγία πνπ ρξεζηκνπνηεί ε επηρείξεζε γηα ηε παξαγσγή αγαζώλ θαη ππεξεζηώλ Τν πξντόλ ηεο επηρείξεζεο παξάγεηαη από δηαθνξεηηθνύο ζπλδπαζκνύο θεθαιαίνπ θαη εξγαζίαο Τν νξηαθό πξντόλ ηεο εξγαζίαο είλαη ε κεηαβνιή ζην παξαγόκελν πξντόλ πνπ απνξξέεη από ηελ πξόζιεςε ελόο επηπξόζζεηνπ εξγαδόκελνπ, θξαηώληαο ζηαζεξέο ηηο πνζόηεηεο ησλ ππνινίπσλ ζπληειεζηώλ παξαγσγήο. Τν νξηαθό πξντόλ ηνπ θεθαιαίνπ είλαη ε κεηαβνιή ζην πξντόλ πνπ απνξξέεη από ηελ ρξήζε κηαο επηπξόζζεηεο κνλάδαο θεθαιαίνπ, θξαηώληαο ζηαζεξέο ηηο πνζόηεηεο ησλ ππνινίπσλ ζπληειεζηώλ παξαγσγήο. Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 3

Ζ σλάρηεζε Παραγφγής ηες Δπητείρεζες Τν νξηαθό πξντόλ ηεο εξγαζίαο θαη ηνπ θεθαιαίνπ παίξλνπλ ζεηηθέο ηηκέο θαη σο εθ ηνύηνπ όζεο πεξηζζόηεξεο κνλάδεο ρξεζηκνπνηνύληαη ηόζν απμάλεηαη ην παξαγόκελν πξντόλ Ζ θιίζε ηεο θακπύιεο ηνπ Σπλνιηθνύ Πξντόληνο (TP) είλαη ην Οξηαθό Πξντόλ ηεο Δξγαζίαο (MPL) Λόκνο Φζηλνπζώλ Απνδόζεσλ: Θαζώο απμάλνληαη νη κνλάδεο εξγαζίαο ην MPL κεηώλεηαη. Κέζν Πξντόλ (AP): Ζ πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο πνπ παξάγεηαη από έλαλ ηππηθό εξγαδόκελν Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 4

Output Output Αθαδεκατθό Έηνο 2011-2012 Θακπύιες TP, AP θαη MP 140 25 120 100 20 Average Product 80 60 40 20 Total Product Curve 15 10 5 Marginal Product 0 0 2 4 6 8 10 12 0 0 2 4 6 8 10 12 Number of Workers Number of Workers H TP δείρλεη ηε ζρέζε κεηαμύ πξντόληνο θαη αξηζκνύ εξγαδνκέλσλ ζηελ επηρείξεζε (ζηαζεξό ην θεθάιαην). Ζ AP παξνπζηάδεη ην πξντόλ αλά κνλάδα εξγαζίαο θαη ε MP ηελ πνζόηεηα ηνπ πξντόληνο από ηνλ επηπξόζζεην εξγαδόκελν. Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 5

Κεγηζηοποίεζε Θερδώλ Αληηθεηκεληθό ζηόρνο επηρείξεζεο είλαη ε κεγηζηνπνίεζε ησλ θεξδώλ Ζ ζπλάξηεζε θεξδώλ είλαη: - Θέξδνο = pq we rk όπνπ, Σπλνιηθά Έζνδα = pq Σπλνιηθό Θόζηνο = (we + rk) Ζ πιήξσο αληαγσληζηηθή επηρείξεζε δελ κπνξεί λα επεξεάζεη ηηο ηηκέο ησλ εηζξνώλ (αγνξά παξαγσγηθώλ ζπληειεζηώλ) αιιά θαη ηελ ηηκή ηνπ παξαγόκελνπ πξντόληνο (αγνξά αγαζώλ θαη ππεξεζηώλ). Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 6

Βρατστρόληα Απόθαζε Απαζτόιεζες (πρόζιευες εργαδόκελοσ) Ζ Αμία ηνπ Οξηαθνύ Πξντόληνο ηεο Δξγαζίαο (VMPL) είλαη ην νξηαθό πξντόλ ηεο εξγαζίαο επαπμεκέλν κε ηε ρξεκαηηθή αμία ηνπ πξντόληνο Απηό ππνδειώλεη ηελ ύπαξμε νθέινπο από ηελ πξόζιεςε ελόο επηπξόζζεηνπ εξγαδόκελνπ (ππνζέηνληαο ζηαζεξό θεθάιαην) Ζ αμία ηνπ AP (VAP) είλαη ε ρξεκαηηθή αμία ηνπ πξντόληνο αλά εξγαδόκελν Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 7

Βρατστρόληα Απόθαζε Απαζτόιεζες (πρόζιευες εργαδόκελοσ) Ζ αληαγσληζηηθή επηρείξεζε πξνζιακβάλεη εξγαδόκελνπο κέρξη ην ζεκείν όπνπ ν κηζζόο ηζνύηαη κε ηελ Αμία ηνπ Οξηαθνύ Πξντόληνο ηεο Δξγαζίαο (VMPL). Γηα παξάδεηγκα, εάλ ν κηζζόο είλαη 22, ε επηρείξεζε πξνζιακβάλεη 8 εξγαδόκελνπο. Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 8

Θακπύιε Εήηεζες Δργαζίας (ΘΕΔ) Ζ ΘΕΔ δείρλεη ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν ε επηρείξεζε αληηδξά ζηηο κεηαβνιέο ηνπ κηζζνύ (ππνζέηνληαο ζηαζεξό θεθάιαην) Ζ ΘΕΔ έρεη θαηεξρόκελε θιίζε Ζ κνξθή ηεο ΘΕΔ απνδίδεη ην γεγνλόο όηη νη επηπξόζζεηνη εξγαδόκελνη θνζηίδνπλ πεξηζζόηεξν θαη κεηαηνπίδνπλ ηελ κέζε παξαγσγή ιόγσ ηνπ Λόκνπ ησλ Φζηλνπζώλ Απνδόζεσλ Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 9

Βρατστρόληα Θακπύιε Εήηεζες Δργαζίας (ΘΕΔ) Δπεηδή ην MPL ζηαδηαθά θζίλεη ε βξαρπρξόληα ΘΕΔ έρεη θαηεξρόκελε θιίζε. Κηα κείσζε ζην κηζζό από 22 ζε 18 ζα έρεη σο απνηέιεζκα ηελ αύμεζε ηεο απαζρόιεζεο ζηελ επηρείξεζε. Κηα αύμεζε ζηελ ηηκή ηνπ πξντόληνο κεηαηνπίδεη ηελ θακπύιε ηνπ MPL πξνο ηα πάλσ θαη απμάλεη ηελ απαζρόιεζε. Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 10

Κεγηζηοποίεζε Θερδώλ: Γεληθός Θαλόλας Ζ αληαγσληζηηθή επηρείξεζε ζα πξέπεη λα παξάγεη κέρξη ην ζεκείν όπνπ ην θόζηνο παξαγσγήο κηαο επηπξόζζεηεο κνλάδαο πξντόληνο (Οξηαθό Θόζηνο-MC) ηζνύηαη κε ην έζνδν πνπ πξνθύπηεη από ηελ πώιεζε απηήο ηεο κνλάδαο πξντόληνο (Οξηαθό Έζνδν-MR): MC=MR Σπλζήθε Οξηαθήο Παξαγσγηθόηεηαο: Σύκθσλα κε ηνλ θαλόλα πξόζιεςεο, ε επηρείξεζε πξαγκαηνπνηεί πξνζιήςεηο κέρξη ην ζεκείν όπνπ ε πξνζηηζέκελε αμία ηνπ νξηαθνύ πξντόληνο ηζνύηαη κε ην πξνζηηζέκελν θόζηνο ηεο πξόζιεςεο ηνπ εξγαδόκελνπ (δειαδή ηνλ κηζζό) Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 11

σλζήθε Ορηαθής Παραγφγηθόηεηας Τν θόζηνο ηεο παξαγσγήο κηα επηπξόζζεηεο κνλάδαο πξντόληνο είλαη: - MC = w 1 MP L Ζ ζπλζήθε: παξαγσγή κέρξη ην ζεκείν όπνπ MC = p (ζηελ αληαγσληζηηθή επηρείξεζε ηζρύεη επίζεο όηη, p = MR. Άξα - w 1 MP L = p Οπόηε ε ζπλζήθε νξηαθήο παξαγσγηθόηεηαο γίλεηαη: - w = p MP L Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 12

Θρηηηθή ζηε Θεφρία ηες Ορηαθής Παραγφγηθόηεηας Πνιύ κηθξή ζρέζε ηεο ζεσξίαο κε ηελ πξαθηηθή ησλ επηρεηξήζεσλ ζρεηηθά κε ηηο πξνζιήςεηο εξγαδνκέλσλ Ζ εγθπξόηεηα ησλ ζεσξεηηθώλ ππνζέζεσλ δελ είλαη εμαζθαιηζκέλε (πεξηγξάθνπλ κε ξεαιηζκό ηελ πξαγκαηηθόηεηα;) Παξόια απηά, νη εξγνδόηεο ελεξγνύλ ζα λα γλσξίδνπλ ηηο επηπηώζεηο ηεο ζεσξίαο ηεο νξηαθήο παξαγσγηθόηεηαο (θαη άξα λα πξαγκαηνπνηήζνπλ θέξδε θαη λα παξακείλνπλ ζηελ παξαγσγηθή δηαδηθαζία) Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 13

Ζ βρατστρόληα ΘΕΔ ηοσ Θιάδοσ Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 14

Ζ Απόθαζε Παραγφγής ηες Δπητείρεζες Ζ αληαγσληζηηθή επηρείξεζε παξάγεη κέρξη ην ζεκείν όπνπ ε ηηκή ηνπ πξντόληνο ηζνύηαη κε ην νξηαθό θόζηνο ηεο παξαγσγήο. Απηή ε ζπλζήθε ηζνξξνπίαο γηα ηελ αληαγσληζηηθή επηρείξεζε είλαη ε ίδηα κε απηήλ πνπ πξνβιέπεη όηη νη επηρεηξήζεηο πξνζιακβάλνπλ εξγαδόκελνπο κέρξη ην ζεκείν πνπ ν κηζζόο ηζνύηαη κε ηε αμία ηνπ νξηαθνύ πξντόληνο ηεο εξγαζίαο (w = p MP L ). Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 15

Ζ Απόθαζε Απαζτόιεζες ζηε Καθροτρόληα Περίοδο Καθξνρξόληα, ε επηρείξεζε κεγηζηνπνηεί ηα θέξδε ηεο επηιέγνληαο πόζνπο εξγαδόκελνπο λα πξνζιάβεη θαη πόζν ζα επελδύζεη ζε εγθαηαζηάζεηο θαη εμνπιηζκό. Θακπύιε ίζνπ-πξντόληνο: πεξηγξάθεη ηνπο δπλαηνύο ζπλδπαζκνύο εξγαζίαο θαη θεθαιαίνπ πνπ παξάγνπλ ην ίδην επίπεδν πξντόληνο. Ηδηόηεηεο: - έρνπλ αξλεηηθή θιίζε - δελ ηέκλνληαη - νη πςειόηεξεο ππνλννύλ πςειόηεξα επίπεδα παξαγσγήο - είλαη θπξηέο σο πξνο ηελ αξρή ησλ αμόλσλ - ε θιίζε ηνπο είλαη ε αξλεηηθή ηηκή ηνπ ιόγνπ ησλ νξηαθώλ σθειεηώλ από ηε ρξήζε θεθαιαίνπ θαη εξγαζίαο ΔΚ ΔL = MP L MP K = MP L MP K (ΟΙΤΥ) Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 16

Γρακκή Ίζοσ Θόζηοσς Θόζηνο παξαγσγήο επηρείξεζεο: C = wl + rk Ζ Γξακκή Ίζνπ Θόζηνπο δείρλεη ηνπο πηζαλνύο ζπλδπαζκνύο εξγαζίαο θαη θεθαιαίνπ πνπ ε επηρείξεζε κπνξεί λα απνθηήζεη κε δεδνκέλεο ηηο ρξεκαηνδνηηθέο ηεο ηθαλόηεηεο Ζ Γξακκή Ίζνπ Θόζηνπο ππνλνεί ηελ ύπαξμε ζπλδπαζκώλ παξαγσγηθώλ ζπληειεζηώλ ίζνπ θόζηνπο Οη πςειόηεξεο Γξακκέο Ίζνπ Θόζηνπο ππνδειώλνπλ πςειόηεξα επίπεδα θόζηνπο Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 17

Θακπύιε Ίζοσ Προχόληος Όινη νη ζπλδπαζκνί Θεθαιαίνπ- Δξγαζίαο πνπ βξίζθνληαη θαηά κήθνο κηαο ζπγθεθξηκέλεο Θακπύιεο Ίζνπ Πξντόληνο παξάγνπλ ην ίδην επίπεδν πξντόληνο. Οη ζπλδπαζκνί εηζξνώλ ζηα ζεκεία X θαη Y παξάγνπλ q0 κνλάδεο πξντόληνο. Οη ζπλδπαζκνί εηζξνώλ πνπ βξίζθνληαη ζε πςειόηεξεο Θακπύιε Ίζνπ Πξντόληνο παξάγνπλ πεξηζζόηεξν πξντόλ. Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 18

Γρακκή Ίζοσ Θόζηοσς Όινη νη ζπλδπαζκνί Θεθαιαίνπ- Δξγαζίαο πνπ βξίζθνληαη θαηά κήθνο κηαο ζπγθεθξηκέλεο Γξακκήο Ίζνπ Θόζηνπο θνζηίδνπλ ην ίδην. Σπλδπαζκνί Θεθαιαίνπ-Δξγαζίαο πνπ βξίζθνληαη ζε πςειόηεξεο Γξακκέο Ίζνπ Θόζηνπο θνζηίδνπλ πεξηζζόηεξν. Ζ θιίζε κηαο Γξακκήο Ίζνπ Θόζηνπο ηζνύηαη κε ην ιόγν ησλ ηηκώλ ησλ εηζξνώλ (-w/r). Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 19

Βέιηηζηος ζσλδσαζκός εηζροώλ γηα ηελ επητείρεζε Ζ επηρείξεζε ειαρηζηνπνηεί ην θόζηνο παξαγσγήο q0 κνλάδσλ παξαγσγήο πξντόληνο ρξεζηκνπνηώληαο ηνλ ζπλδπαζκόο θεθαιαίνπ-εξγαζίαο ζην ζεκείν P, όπνπ ε Θακπύιε Ίζνπ Πξντόληνο εθάπηεηαη ηεο Γξακκήο Ίζνπ Θόζηνπο. Όινη νη ππόινηπνη ζπλδπαζκνί θεθαιαίνπ-εξγαζίαο (ζεκεία A θαη B) αλήθνπλ ζε πςειόηεξεο Γξακκέο Ίζνπ Θόζηνπο. Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 20

Διατηζηοποίεζε Θόζηοσς Ζ κεγηζηνπνίεζε ηνπ θέξδνπο ππνλνεί ηελ ειαρηζηνπνίεζε ηνπ θόζηνπο Ζ επηρείξεζε επηιέγεη ηνλ ζπλδπαζκό θεθαιαίνπ-εξγαζίαο κε ην κηθξόηεξν δπλαηό θόζηνο Ζ επηινγή ηνπ ζπλδπαζκνύ κε ην ειάρηζην θόζηνο βξίζθεηαη εθεί όπνπ ε γξακκή Ίζνπ Θόζηνπο εθάπηεηαη ηεο θακπύιεο ηνπ Ίζνπ Πξντόληνο Ο Οξηαθόο Ιόγνο Υπνθαηάζηαζεο ηζνύηαη κε ην ιόγν ησλ ηηκώλ ηνπ θεθαιαίνπ πξνο ηελ εξγαζία Γειαδή: MP L = w MP K r MP L w = MP K r Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 21

Διατηζηοποίεζε Θόζηοσς Άξα: ν ηειεπηαίνο εξγαδόκελνο πνπ πξνζιακβάλεηαη παξάγεη MP L κνλάδεο πξντόληνο γηα ηελ επηρείξεζε κε θόζηνο w ρξεκαηηθέο κνλάδεο. ε ηειεπηαία πνζόηεηα θεθαιαηνπρηθνύ εμνπιηζκνύ πνπ ρξεζηκνπνηείηαη παξάγεη MP K κνλάδεο πξντόληνο γηα ηελ επηρείξεζε κε θόζηνο r ρξεκαηηθέο κνλάδεο. Σπλεπώο: Ζ ειαρηζηνπνίεζε ηνπ θόζηνπο απαηηεί ε ηειεπηαία ρξεκαηηθή κνλάδα πνπ δαπαλάηαη γηα εξγαζία λα δίλεη ην ίδην αθξηβώο πξντόλ κε ηελ ηειεπηαία ρξεκαηηθή κνλάδα πνπ δαπαλάηαη γηα θεθάιαην. Γειαδή, ε ηειεπηαία ρξεκαηηθή κνλάδα πνπ δαπαλάηαη γηα θάζε εηζξνή πξέπεη λα έρεη ηελ αθξηβώο ίδηα απόδνζε ζε πξντόλ. Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 22

Καθροτρόληα Εήηεζε γηα Δργαζία Δάλ ην σξνκίζζην κεησζεί, δπν απνηειέζκαηα ζα παξαηεξεζνύλ: - Ζ επηρείξεζε βειηηώλεη ηε ζέζε ηεο από ηε ρακειόηεξε ηηκή ηεο εξγαζίαο θαη έηζη κεγεζπλζεί ηελ παξαγσγή ηεο (απνηέιεζκα θιίκαθαο) - Ζ επηρείξεζε βειηηώλεη ηε ζέζε ηεο από ηελ κεηαβνιή ηνπ κηζζνύ ιόγσ ηεο αλαδηάξζξσζεο ηνπ κείγκαηνο ησλ εηζξνώλ, θξαηώληαο ζηαζεξό ην επίπεδν εηζξνώλ (απνηέιεζκα ππνθαηάζηαζεο) Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 23

Ζ Δπίπηφζε ηες Κηζζοιογηθής Κείφζες (ζηαζερό ηο C0) Ζ κείσζε ηνπ κηζζνύ έρεη σο απνηέιεζκα λα γίλεη πην νξηδόληηα ε γξακκή Ίζνπ Θόζηνπο. Δάλ ε επηρείξεζε αληηκεησπίδεη έλα ζηαζεξό θόζηνο (C0), ε γξακκή Ίζνπ Θόζηνπο ζα πεξηζηξαθεί γύξσ από ην C0 θαη ε επηρείξεζε ζα κεηαθηλεζεί από ην P ζην R. Βέβαηα ε αληαγσληζηηθή επηρείξεζε δελ ζέιεη λα θξαηά ην αξρηθό θόζηνο θαζώο νη κηζζνί κεηαβάιινληαη. Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 24

Ζ Δπίπηφζε ηες Κηζζοιογηθής Κείφζες ζηο Προχόλ θαη ηελ Απαζτόιεζε ηες Αληαγφληζηηθής Δπητείρεζες Ζ κηζζνινγηθή κείσζε ζπκβάιιεη ζηε κείσζε ηνπ Οξηαθνύ Θόζηνπο ηεο Παξαγσγήο θαη ελζαξξύλεη ηελ επηρείξεζε λα επεθηαζεί (από 100 ζε 150 κνλάδεο παξαγόκελνπ πξντόληνο). Ζ επηρείξεζε κεηαθηλείηαη από ην P ζην R θαη απμάλεη ηνλ αξηζκό εξγαδνκέλσλ από 25 ζε 50. Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 25

Ζ Καθροτρόληα Θακπύιε Εήηεζες Δργαζίας ηες Δπητείρεζες Ζ Καθξνρξόληα Θακπύιε Εήηεζεο Δξγαζίαο απνδίδεη ηηο κνλάδεο εξγαζίαο πνπ πξνζιακβάλεη ε επηρείξεζε ζε δεδνκέλν επίπεδν κηζζνύ θαη ραξαθηεξίδεηαη από αξλεηηθή θιίζε. Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 26

Αποηειέζκαηα Τποθαηάζηαζες θαη Θιίκαθας Ζ κείσζε κηζζνύ δεκηνπξγεί απνηειέζκαηα ππνθαηάζηαζεο θαη θιίκαθαο. Τν απνηέιεζκα θιίκαθαο (θίλεζε από P ζε Q) ελζαξξύλεη ηελ επηρείξεζε γηα κεγέζπλζε απμάλνληαο ηελ απαζρόιεζε. Τν απνηέιεζκα ππνθαηάζηαζεο (θίλεζε από Q ζε R) ελζαξξύλεη ηελ επηρείξεζε λα ρξεζηκνπνηήζεη κεζόδνπο παξαγσγήο εληάζεσο εξγαζίαο θαη έηζη ζηελ αύμεζε ηεο απαζρόιεζεο. Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 27

Διαζηηθόηεηα Τποθαηάζηαζες Όηαλ δπν εηζξνέο ππνθαζίζηαληαη κεηαμύ ηνπο κε έλα ζηαζεξό ξπζκό, ηόηε απηέο νλνκάδνληαη σο πιήξε ππνθαηάζηαηα Όηαλ κηα θακπύιε Ίζνπ Πξντόληνο είλαη ηεο κνξθήο L ηόηε νη δπν εηζξνέο είλαη ηέιεηα ζπκπιεξσκαηηθέο Τν απνηέιεζκα ππνθαηάζηαζεο είλαη κεγάιν όηαλ νη δπν εηζξνέο πιήξε ππνθαηάζηαηα Γελ ππάξρεη απνηέιεζκα ππνθαηάζηαζεο όηαλ νη εηζξνέο είλαη ηέιεηα ζπκπιεξσκαηηθέο (αθνύ απαηηνύληαη θαη νη δπν ζηελ παξαγσγή) Ζ θπξηόηεηα ηεο Θακπύιεο Ίζνπ Πξντόληνο κεηξάηαη κε ηελ ειαζηηθόηεηα ππνθαηάζηαζεο Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 28

Θακπύιε Ίζοσ Προχόληος Κευάλαιο Κευάλαιο 100 q 0 ΚΙΠ 5 q 0 ΚΙΠ 200 Απασχόληση 20 Απασχόληση Τν θεθάιαην θαη ε εξγαζία είλαη πιήξε ππνθαηάζηαηα εάλ ε ΘΗΠ είλαη γξακκηθή (2 εξγαδόκελνη γηα 1 κεράλεκα). Οη εηζξνέο είλαη ηέιεηα ζπκπιεξσκαηηθέο εάλ ε ΘΗΠ είλαη νξζή γσλία. Ζ επηρείξεζε ιακβάλεη ην ίδην επίπεδν πξντόληνο όηαλ ρξεζηκνπνηεί 5 κεραλήκαηα θαη 20 εξγαδόκελνπο κε απηό ην επίπεδν πνπ παξάγεη κε 5 κεραλήκαηα θαη 25 εξγαδόκελνπο. Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 29

Κέηρεζε Διαζηηθόηεηας Ζ ειαζηηθόηεηα ππνθαηάζηαζεο είλαη ε πνζνζηηαία κεηαβνιή ηνπ ιόγνπ θεθάιαην πξνο εξγαζία πνπ πξνέξρεηαη από κηα πνζνζηηαία κεηαβνιή ζην ιόγν ησλ ηηκώλ ησλ δπν εηζξνώλ e s = %Δ(K L) %Δ(w r) Γειαδή, αλ κεηαβιεζεί θαηά 1% ε ζρεηηθή ηηκή ησλ εηζξνώλ ηόηε ε πνζνζηηαία κεηαβνιή ζην ιόγν θεθάιαην πξνο εξγαζία ζα είλαη e s. Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 30

Βρατστρόληα θαη Καθροτρόληα Θακπύιε Εήηεζες Δργαζίας Καθξνρξόληα ε επηρείξεζε εθκεηαιιεύεηαη όιεο ηηο δηαζέζηκεο νηθνλνκηθέο επθαηξίεο πνπ πξνθύπηνπλ από ηηο κεηαβνιέο ζηνπο κηζζνύο. Έηζη, ε καθξνρξόληα ΘΕΔ είλαη πην ειαζηηθή από ηλ βξαρπρξόληα ΘΕΔ. Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 31

Δθαρκογή ποιηηηθής: Γηορζφηηθή Γράζε Γηνξζσηηθέο δξάζεηο θαη θόζηνο παξαγσγήο - Κηα επηρείξεζε ζεσξείηαη ακεξόιεπηε όηαλ ε θπιή ηνπ εξγαδόκελνπ δελ ιακβάλεηαη ππόςε ζηελ απόθαζε πξόζιεςεο ελόο εξγαδόκελνπ - Ζ δηαθξηηηθή κεηαρείξηζε κεηαηνπίδεη ηελ απόθαζε γηα πξόζιεςε από ηνλ θαλόλα ειαρηζηνπνίεζεο πνπ ιέεη όηη ε θακπύιε Ίζνπ Πξντόληνο πξέπεη λα εθάπηεηαη ηεο γξακκήο Ίζνπ Θόζηνπο Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 32

Δθαρκογή ποιηηηθής: Γηορζφηηθή Γράζε Ζ επηρείξεζε πνπ αζθεί δηαθξηηηθή κεηαρείξηζε επηιέγεη ην κείγκα εηζξνώλ ζην ζεκείν P, αγλνώληαο ην θαλόλα ειαρηζηνπνίεζεο θόζηνπο όπνπ ε θακπύιε Ίζνπ Πξντόληνο εθάπηεηαη κε ηελ γξακκή Ίζνπ Θόζηνπο. Κηα δηνξζσηηθή δξάζε κπνξεί λα αλαγθάζεη ηελ επηρείξεζε λα θηλεζεί πξνο ην ζεκείν Q, κε απνηέιεζκα ηελ πην απνδνηηθή παξαγσγή θαη ην ρακειόηεξν θόζηνο Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 33

Δθαρκογή ποιηηηθής: Γηορζφηηθή Γράζε Ζ επηρείξεζε πνπ αδηαθνξεί γηα ηε θπιή ησλ εξγαδόκελσλ (ακεξόιεπηε) βξίζθεηαη ζην ζεκείν P, πξνζιακβάλνληαο πεξηζζόηεξνπο ιεπθνύο εξγαδόκελνπο εμαηηίαο ηνπ ζρήκαηνο ηεο θακπύιεο Ίζνπο Πξντόληνο. Κηα δηνξζσηηθή δξάζε ζα έρεη σο απνηέιεζκα λα απμεζεί ην θόζηνο ηεο επηρείξεζεο. Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 34

Θαλόλες Marshall γηα ηελ παράγφγε δήηεζε Ζ Εήηεζε Δξγαζίαο είλαη πην ειαζηηθή όηαλ: - ε ειαζηηθόηεηα ππνθαηάζηαζεο είλαη κεγάιε - ε ειαζηηθόηεηα δήηεζεο γηα ην πξντόλ ηεο επηρείξεζεο είλαη κεγάιε - ην κεξίδην ηεο εξγαζίαο ζην ζπλνιηθό θόζηνο παξαγσγήο ηεο επηρείξεζεο είλαη κεγάιν - ε ειαζηηθόηεηα πξνζθνξάο ησλ ππνινίπσλ ζπληειεζηώλ παξαγσγήο είλαη κεγάιε Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 35

Εήηεζε σληειεζηώλ όηαλ σπάρτοσλ ποιιές εηζροές Σπλήζσο ππάξρνπλ πνιιέο θαη δηαθνξεηηθέο εηζξνέο - Δμεηδηθεπκέλε θαη αλεηδίθεπηε εξγαζία - Ζιηθησκέλνη θαη λένη εξγαδόκελνη - Παιηά, κεηαρεηξηζκέλα θαη λέα κεραλήκαηα - Σηαπξνεηδήο ειαζηηθόηεηα δήηεζεο ζπληειεζηώλ: e c = %ΔX i %Δw j δειαδή, ππνινγίδσ ηελ πνζνζηηαία κεηαβνιή ηεο δήηεζεο γηα ηελ εηζξνή i (X i ) πνπ πξνέξρεηαη από ηε κεηαβνιή θαηά 1% κνλάδα ζηελ ακνηβή ηεο εηζξνήο j (w j ). - Δάλ ε ζηαπξνεηδήο ειαζηηθόηεηα είλαη ζεηηθή ηόηε νη δπν εηζξνέο ππνθαζίζηαληαη κεηαμύ ηνπο ζηελ παξαγσγή Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 36

Ζ Θακπύιε Εήηεζες κηας Δηζροής επερεάδεηαη από ηης Σηκές όιφλ ηφλ σποιοίπφλ Δηζροώλ Ζ ΘΕ γηα ηελ εηζξνή i κεηαηνπίδεηαη όηαλ ε ηηκή ηεο άιιεο εηζξνήο κεηαβάιιεηαη. (a) Δάλ ε ηηκή κηαο εηζξνήο πνπ κπνξεί λα ππνθαηαζηαζεί απμεζεί ηόηε ε ΘΕ γηα ηελ εηζξνή i κεηαηνπίδεηαη πξνο ηα πάλσ. (b) Δάλ ε ηηκή κηαο εηζξνήο πνπ είλαη ζπκπιεξσκαηηθή απμεζεί ηόηε ε ΘΕ γηα ηελ εηζξνή i κεηαηνπίδεηαη πξνο ηα θάησ. Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 37

Ηζορροπία ζηελ Αγορά Δργαζίας Σε κηα αληαγσληζηηθή αγνξά εξγαζίαο, ε ηζνξξνπίαο επηηπγράλεηαη ζην ζεκείν όπνπ ε πξνζθνξά ηζνύηαη κε ηε δήηεζε. Ο κηζζόο ηζνξξνπίαο είλαη w* θαη ε πνζόηεηα ηζνξξνπίαο (απαζρόιεζε) είλαη E*. Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 38

Δθαρκογή: Οη επηπηώζεης ηοσ θαηώηαηοσ κηζζού ζηελ απαζτόιεζε Ζ αλεξγία είλαη πςειόηεξε όζν πςειόηεξνο είλαη ν θαηώηαηνο κηζζόο θαη όζν πςειόηεξε είλαη ε ειαζηηθόηεηα ησλ θακππιώλ πξνζθνξάο θαη δήηεζεο Τα νθέιε από ησλ θαηώηαην κηζζό αθνξνύλ θαηά θύξην ιόγν ηνπο εξγαδόκελνπο πνπ βξίζθνληαη ζην αξηζηεξό κέξνο ηεο θαηαλνκήο ηνπ ζηαζεξνύ εηζνδήκαηνο Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 39

Ζ επίπηφζε ηοσ θαηώηαηοσ κηζζού ζηελ απαζτόιεζε Όηαλ ην επίπεδν ηνπ θαηώηαηνπ κηζζνύ πξνζδηνξίδεηαη ζην w έρεη σο απνηέιεζκα ηε κείσζε ηεο απαζρόιεζεο (ΘΕΔ) (από E* ζην E ). Ο πςειόηεξνο κηζζόο όκσο κηζζόο ελζαξξύλεη ηελ πνζόηεηα εξγαζίαο (ES - E*) λα εηζέιζεη ζηελ αγνξά εξγαζίαο. Ωο εθ ηνύηνπ ν θαηώηαηνο κηζζόο δεκηνπξγεί αλεξγίαο. Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 40

Ζ επίπηφζε ηοσ θαηώηαηοσ κηζζού ζηελ απαζτόιεζε ζηοσς ηοκείς θάισυες Δάλ ν θαηώηαηνο κηζζόο εθαξκόδεηαη κόλνλ ζην ηνκέα πνπ θαιύπηεηαη από ηε λνκνζεζία, ηόηε νη απνιπκέλνη εξγαδόκελνη ζα κεηαθηλεζνύλ ζηνλ ηνκέα πνπ δελ θαιύπηεηαη από ην λόκν, κε απνηέιεζκα λα κεηαηνπηζζεί ε πξνζθνξά πξνο ηα δεμηά θαη λα κεησζεί ν κηζζόο ζηνλ ηνκέα πνπ δελ θαιύπηεηαη από ην λόκν. Δάλ είλαη εύθνιε ε εύξεζε εξγαζίαο κε θαηώηαην κηζζό, ηόηε νη εξγαδόκελνη ζηνλ ηνκέα πνπ δελ θαιύπηεηαη ζα παξαηεζνύλ από ηηο δνπιείεο ηνπο θαη ζα πεξηκέλνπλ λα βξνπλ κηα δνπιεηά ζηνλ ηνκέα κε θάιπςε, κε απνηέιεζκα ε πξνζθνξά ζηνλ ηνκέα πνπ δελ θαιύπηεηαη λα κεηαηνπίδεηαη πξνο ηα αξηζηεξά θαη λα απμεζεί ν κηζζόο ζηνλ ηνκέα απηό. Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 41

Θόζηνο Πξνζαξκνγήο θαη Εήηεζε Δξγαζίαο Οη δαπάλεο ησλ επηρεηξήζεσλ κε ζθνπό ηελ πξνζαξκνγή ηνπ κεγέζνπο ηεο επηρείξεζεο (ζε όξνπο απαζρόιεζεο) ηνπο είλαη ην θόζηνο πξνζαξκνγήο. - Τν κεηαβιεηό θόζηνο πξνζαξκνγήο ζρεηίδεηαη κε ηνλ αξηζκό ησλ εξγαδνκέλσλ πνπ ε επηρείξεζε πξνζιακβάλεη θαη απνιύεη - Τν ζηαζεξό θόζηνο πξνζαξκνγήο δελ εμαξηάηαη από ηνλ αξηζκό ησλ εξγαδνκέλσλ πνπ ε επηρείξεζε πξνζιακβάλεη θαη απνιύεη Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 42

Αζύκκεηρο Κεηαβιεηό Θόζηος Προζαρκογής Μεταβλητό Κόστος Προσαρμογής C 0-25 0 +50 Μεταβολή στην Απασχόληση Ζ κεηαβνιή ζηελ απαζρόιεζε κε ηαρύηαην ξπζκό έρεη θόζηνο θαη απηό ην θόζηνο απμάλεηαη κε απμαλόκελν ξπζκό. Δάλ ππάξρνπλ θπβεξλεηηθέο πνιηηηθέο πνπ απνηξέπνπλ ηηο επηρεηξήζεηο από ηελ απόιπζε εξγαδνκέλσλ, ηόηε ην θόζηνο από ηηο απνιύζεηο ζα απμάλεηαη γξεγνξόηεξα από ην αληίζηνηρν θόζηνο ηεο επέθηαζεο (κεγέζπλζεο) ηεο επηρείξεζεο. Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 43

Ζ αργή κεηάβαζε ζηε λέα ηζορροπία όηαλ ε επητείρεζε αληηκεηφπίδεη κεηαβιεηό θόζηος προζαρκογής Τν κεηαβιεηό θόζηνο πξνζαξκνγήο ελζαξξύλεη ηελ επηρείξεζε λα πξνζαξκόζεη ην επίπεδν απαζρόιεζεο κε αξγνύο ξπζκνύο. Ζ επέθηαζε από 100 ζε 150 εξγαδόκελνπο παξαηεξείηαη ηαρύηεξα από ηνλ πεξηνξηζκό από ηνπο 100 ζηνπο 50 όηαλ νη Θπβεξλεηηθέο πνιηηηθέο "θνξνινγνύλ" ηηο επηρεηξήζεηο πνπ κεηώλνπλ ηελ απαζρόιεζε. Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 44

Κεηαβνιέο ζηε Πξνζθνξά θαη Εήηεζε Δξγαζίαο Τκήκα Οηθνλνκηθώλ Δπηζηεκώλ-Παλεπηζηήκην Παηξώλ Ληθόιανο Γηαλλαθόπνπινο 45