Η βασική τεχνική της Γεωδαισίας Με βάση µετρήσεις αποστάσεων γωνιών υψοµετρικών διαφορών Υπολογίζουµε τις διαστάσεις τη µορφή τη σχετική θέση σχηµάτων-σωµάτων στο επίπεδο/χώρο και τις µεταβολές τους 1
Θεοδόλιχος- ταχύµετρο τύπου WILD T16 ΠΡΟΣΟΧΗ στην ΑΣΦΑΛΕΙΑ ανθρώπων οργάνων οχηµάτων κτιρίων-εγκαταστάσεων φυτών 2
Τα βασικά χαρακτηριστικά του θεοδολίχου Προσοχή: 1. Πρώτα στερεώνουµε τον τρίποδα καλά, πάνω από το σηµείο που θέλουµε και τοποθετούµε το ταχύµετρο και το αφήνουµε όταν έχουµε σφίξει καλά τη βίδα. 2. Η επιφάνεια του τρίποδα πρέπει να είναι περίπου οριζόντια για να πετύχουµε σωστή µέτρηση. 3. ιορθώνουµε το µήκος των ποδιών του τρίποδα ρυθµίζοντας µε το µεγάλο δάκτυλο του χεριού µας το µήκος κάθε ποδιού ώστε να µην µας πέσει κάτω το όργανο. Σφίγγουµε καλά τις βίδες στα πόδια του τρίποδα. 4. Φροντίζουµε το όργανο να είναι κεντρωµένο στο σηµείο που θέλουµε. Αν δεν είναι, λασκάρουµε τη βίδα και µετατοπίζουµε το ταχύµετρο πάνω στον τρίποδα 5. Οριζοντιώνουµε το ταχύµετρο µε τους κοχλίες σε δύο φάσεις (χονδρική οριζοντίωση µε σφαιρική αεροστάθµη, λεπτοµερή µε σωληνωτή) 6. Κάνουµε µετρήσεις σε δύο θέσεις τηλεσκοπίου (πλήρεις περιόδους) 3
1 ο βήµα: Τοποθέτηση του ταχυµέτρου στον τρίποδα και κέντρωση 2o βήµα: οριζοντίωση (κατακορύφωση) Γίνεται µε τους 3 κοχλίες που υπάρχουν στο τρικόχλιο και τις δύο αεροστάθµες (στρογγυλή- σωληνωτή) Στρογγυλή αεροστάθµη για χονδρική οριζοντίωση Σωληνωτή αεροστάθµη για λεπτοµερή οριζοντίωση Οταν η στρογγυλή αεροστάθµη είναι στο κέντρο, το όργανο είναι χοντρικά κατακόρυφο Η λεπτοµερής κατακορύφωση (οριζοντίωση) γίνεται µε τη σωληνωτή αεροστάθµη 4
Λεπτοµερής οριζοντίωση σε δύο βήµατα 1. Φέρνουµε δύο κοχλίες και τη σωληνωτή αεροστάθµη σε ευθεία. 2. Ρυθµίζουµε τους κοχλίες ώστε η αεροστάθµη να είναι στο κέντρο 3. Στρέφουµε το όργανο κατά µία ορθή γωνία και χρησιµοποιώντας τον τρίτο κοχλία οδηγούµε τη σωληνωτή αεροστάθµη στο κέντρο. Το όργανο είναι πλέον κατακόρυφο 3 ο βήµα : µέτρηση γωνιών σε πολικές συντεταγµένες 5
Σκόπευση του στόχου µέσα από το τηλεσκόπιο Το ταχύµετρο έχει 4 κοχλίες στο σώµα του, δύο µικροκινητήριους και δύο σφιχτήρες, από έναν για οριζόντιες και κατακόρυφες σκοπεύσεις Σφιχτήρας για κατακόρυφες γωνίες Μικροκινητήριος για κατακόρυφες γωνίες Μικροκινητήριος για οριζόντιες σκοπεύσεις Σφιχτήρας για οριζόντιες σκοπεύσεις 6
µέτρηση γωνιών 1 η και 2 η θέση τηλεσκοπίου 7
η Οι µετρήσεις γίνονται σε δύο θέσεις τηλεσκοπίου ΟΡΙΖΟΝΤΙΕΣ 1 η θέση τηλεσκοπίου 2 η θέση τηλεσκοπίου ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΕΣ 1 η θέση τηλεσκοπίου 2 η θέση τηλεσκοπίου παράδειγµα ΟΡΙΖΟΝΤΙΕΣ ΙΕΥΘΥΝΣΕΙΣ 1 η θέση τηλεσκοπίου g 2 η θέση τηλεσκοπίου η η η 8
ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΕΣ ΓΩΝΙΕΣ- παράδειγµα διόρθωσης 1 η θέση τηλεσκοπίου g 2 η θέση τηλεσκοπίου g Οµως έχουν άθροισµα 399. 980g Το άθροισµά τους κατά 0.020g Για διόρθωση g σε κάθε µία (αρκεί στην 1 η θέση) H διορθωµένη τιµή γίνεται g Εάν το άθροισµα 1 ης και 2 ης θέσης τους 400g, τότε από την 1 η θέση το µισό της διαφοράς Προσοχή Οι τελικές µετρήσεις αναφέρονται θέση τηλεσκοπίου στην 1η Οι µετρήσεις της 2ης θέσης είναι ΜΟΝΟ για έλεγχο- διόρθωση Οι κατακόρυφες µετρήσεις αναφέρονται σε γωνίες από την κατακόρυφο Οι οριζόντιες µετρήσεις αναφέρονται σε διευθύνσεις σε αυθαίρετο σύστηµα αναφοράς Οι οριζόντιες γωνίες προκύπτουν ως διαφορά διευθύνσεων 9
για οριζόντιες γωνίες 1. Μετράµε διευθύνσεις προσανατολισµένες και θετικές και υπολογίζουµε γωνίες δ1 δ2 Γωνία= δ2-δ1 δ1=380g δ2=380g δ1=20g δ=0 δ2=20g Γωνία = 20-380+400= 40g Γωνία=δ2-δ1=? Ενα βασικό χαρακτηριστικό του τηλεσκοπίου του ταχυµέτρου S a 10
Αυτό επιτρέπει µε βάση τις γωνιοµετρικές µετρήσεις να υπολογίζουµε αποστάσεις και υψοµετρικές διαφορές Η αρχή της ταχυµετρίας l=l A -l K S=100 l sin z h= 50 l sin2z H= YO + h -Y 11
Ακρίβεια ταχυµετρίας Σφάλµατα (ατέλειες) οργάνου: αµελητέα Σφάλµατα εκτίµησης αποκοπτόµενου τµήµατος στη σταδία: µερικά εκατοστά Σφάλµα µέτρησης γωνίας z: µικρό Σφάλµα κατακορύφωσης σταδίας: µεγάλο Κάτω από ευνοϊκές συνθήκες ΑΚΡΙΒΕΙΑ ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΝ ΑΚΡΙΒΕΙΑ ΥΨΟΜΕΤΡΙΚΩΝ ΙΑΦΟΡΩΝ 12