Η Επιδημιολογία της Καρδιαγγειακής Νόσου στην Ελλάδα, από το 1950 ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ Β. ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Χ ΑΡ Ο ΚΟ Π Ε Ι Ο Π ΑΝ Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο
Keys A et al. Epidemiological studies related to coronary heart disease: characteristics of men aged 40-59 in seven countries. Acta Med Scand Suppl. 1966;460:1-392
Ηλικιακά σταθμισμένη ολική θνησιμότητα και καρδιαγγειακών νοσημάτων στην Ελλάδα, στις ηλικίες 45-74 ετών. Chimonas T, et al., Eur J Epidemiol 2009
Ηλικιακά σταθμισμένη θνησιμότητα καρδιαγγειακών νοσημάτων στην Ελλάδα, στις ηλικίες 45-74 ετών. Θάνατοι ανά 100.000 κατοίκους 700 26% 1987 600 1% -2% 500 400 1971 100 0 1988-3% 300 200-1% 16% 1999-5% Άνδρες Γυναίκες 62% Έτος 1990-2007 Α: 29%, Γ: 53% Chimonas T, et al. Eur J Epidemiol. 2009;24(8):415-23
Ηλικιακά σταθμισμένη θνησιμότητα στεφανιαίας νόσου στην Ελλάδα, στις ηλικίες 45-74 ετών. 300 Θάνατοι ανά 100.000 κατοίκους ICD-6 ICD-8 ICD-7 1977 ICD-9 1989-1% 250 4% 200 38% 150 1990 100 50 0 Άνδρες Γυναίκες -2% 40% Έτος 1990-2007 Α: 22%, Γ: 40% Chimonas T, et al. Eur J Epidemiol. 2009;24(8):415-23
Ηλικιακά σταθμισμένη θνησιμότητα αγγειακών εγκεφαλικών στην Ελλάδα, στις ηλικίες 45-74 ετών. Chimonas T, et al. Eur J Epidemiol. 2009;24(8):415-23
35 Ενδονοσοκομειακή θνητότητα από ΟΕΜ στην Ελλάδα. 30 25 Θάνατοι % 20 15 10 41% 5 Άνδρες Γυναίκες 49% 0 Έτος 1990-2003 Α: 12%, Γ: 38% Chimonas T, et al. Eur J Epidemiol. 2009;24(8):415-23
Δεκαετής Επίπτωση Καρδιαγγειακής Νόσου (2002-2012) Αναφορικά με την καρδιαγγειακή νόσο 15,7% εκ των συμμετεχόντων εμφάνισαν καρδιαγγειακή νόσο 19,7% και 11,7% γυναίκες Η 10-ετής θνησιμότητα από καρδιαγγειακή νόσο ήταν 1.8% (3.4% στους άνδρες και 1.2% στις γυναίκες). Μελέτη ΑΤΤΙΚΗ (2002-2012) Panagiotakos D, et al., Int J Cardiol 2014
Επίπτωση Καρδιαγγειακής Νόσου (2002-2012) Μελέτη ΑΤΤΙΚΗ (2002-2012) Panagiotakos D, et al., Int J Cardiol 2014
10ΕΤΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΗ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΗΣ ΝΟΣΟΥ, ΑΝΑ ΦΥΛΟ & ΗΛΙΚΙΑ Άνδρες Γυναίκες 56,3% 43,7% 17,3% 19,7% 5,4% 1,9% 10,2% 11,7% <35 ετών 35-65 ετών >65 ετών Συνολικά Panagiotakos D, et al., Int J Cardiol 2014
Η «κλασσική» θεώρηση της επιδημιολογίας της καρδιαγγειακής νόσου Γενετικοί παράγοντες Μη τροποποιήσιμοι Ηλικία Φύλο Οικογενειακό ιστορικό Παράγοντες κινδύνου Τροποποιήσιμοι Υπέρταση Δυσλιπιδαιμίες Κάπνισμα Διατροφή Διαβήτης Παχυσαρκία Καθιστική ζωή Άγχος, κατάθλιψη ΑΘΗΡΟΣΚΛΗΡΩΣΗ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΗ ΝΟΣΟΣ
10ΕΤΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΗ, ΚΑΙ ΚΑΠΝΙΣΤΙΚΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ Άνδρες Γυναίκες 18,8% 19,7% 15,1% 11,7% 7,0% 6,5% 8,9% 8,3% Διέκοψαν το κάπνισμα Άρχισαν το κάπνισμα Καπνιστές Συνολικά
10ΕΤΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΗ, & ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ Άνδρες Γυναίκες 33,7% 27,3% 16,7% 9,1% 13,8% 19,7% 11,7% 5,2% Χαμηλό Μεσαίο Υψηλό Συνολικά
10ΕΤΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΗ & ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΔΙΑΙΤΑ Άνδρες Γυναίκες 28,0% 34,4% 19,7% 9,4% 13,6% 5,2% 4,2% 11,7% Χαμηλή Μέτρια Υψηλή Συνολικά
Διατροφικές συνήθειες και καρδιαγγειακή νόσος Από τις μέχρι τώρα υπάρχουσες μελέτες, οι διατροφικές συνήθειες των ανθρώπων φαίνεται ότι εξηγούν 19% - 61% της καρδιαγγειακής νοσηρότητας και θνησιμότητας. Η μεταβλητότητα στην εκτίμηση του αποδοτέου κινδύνου οφείλεται Στους μεθοδολογικούς σχεδιασμούς Στα εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν για την αξιολόγηση της διατροφής των συμμετεχόντων Στους συμπαράγοντες που χρησιμοποιήθηκαν στα μοντέλα κινδύνου
Changes in dietary habits (1960-2000) Healthy diet 5 The Mediterranean Adequacy Index 4,5 4 3,5 3 2,5 2 1960s 2000s 1,5 1 0,5 0 Mediterranean Europe Eastern Europe Northern Europe Unhealthy diet Balanza et al., Pub Health Nutr 2007
Ρυθμοί καθημερινής ζωής Άγχος Έλλειψη χώρων πρασίνου και άσκησης Αυξημένος χρόνος εργασίας Αστικοποίηση ΚΑΘΙΣΤΙΚΗ ΖΩΗ
Καθιστική ζωή στην Ευρώπη
Globesity
10ΕΤΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΗ, ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΚΟ ΒΑΡΟΣ Άνδρες Γυναίκες 13,3% 6,9% 7,0% 18,8% 15,1% 24,3% 20,6% 19,7% 11,7% 0,0% Λιποβαρείς Επιθυμητό βάρος Υπέρβαροι Παχύσαρκοι Συνολικά
11ετή δεδομένα (1997-2007) από 750.000 παιδιά από όλη τη χώρα.
Ετήσια επίπτωση της στεφανιαίας νόσου (μελέτη GREECS) Pitsavos C, et al., BMC Public Health 2005
Ενδο-νοσοκομειακή θνητότητα Η ενδο-νοσοκομειακή θνησιμότητα των ασθενών με ΟΣΣ στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης GREECS, βρέθηκε 4,3% 6,3% στις γυναίκες και 3,6% στους άνδρες. Pitsavos C, et al., BMC Public Health 2005
10ετής επίπτωση της στεφανιαίας νόσου (μελέτη GREECS) The 10-year all cause and ACS The 10-year all cause and ACS mortality rate was 32.6% and 17.8%, respectively. Notara V, et al., Curr Vasc Pharmacol 2015
Τι πρέπει να γίνει
Η Ελλάδα δεν ανήκει πλέον στις χώρες χαμηλού καρδιαγγειακού κινδύνου! Πολλοί παράγοντες έχουν συνδράμει σε αυτό το γεγονός Η Πολιτεία, οι Φορείς, αλλά και οι ιατροί κατά την άσκηση της καθημερινής πράξης οφείλουν να θέσουν σε εφαρμογή το «Κάλλιον του Θεραπεύειν, το Προλαμβάνειν!»