ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Θέμα πτυχιακής εργασίας: Νέοι Επιχειρηματίες Υποβληθείσα στην Καθηγήτρια Παπαϊωάννου Αικατερίνη από τον σπουδαστή Πουρσανίδη Νικόλαο (Ζαλόγγου 64, 52100, Καστοριά) Έναρξη: 27.4.2012 Παράδοση: 07.12.2012 ΚΑΒΑΛΑ 2012
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Εισαγωγή......1 Κεφάλαιο 1 ο 1. Ο επιχειρηματίας... 2 1.1 Τι είναι ο επιχειρηματίας.....2 1.1.1 Kirzner.3 1.1.2 Schumpeter......3 1.1.3 Knight......4 1.1.4 Shackle...4 1.2 Χαρακτηριστικά γνωρίσματα επιχειρηματία..5 1.3 Τα χαρακτηριστικά που οδηγούν στην ανάληψη επιχειρηματικής δράσης...6 1.4 Ποιος είναι ο νέος επιχειρηματίας....7 Κεφάλαιο 2 ο 2. Επιχειρηματικότητα...9 2.1 Τι είναι επιχειρηματικότητα....9 2.2 Καινοτομία....10 2.3 Τα κίνητρα της επιχειρηματικότητας....11 2.3.1 Κίνητρα έλξης....12 2.3.2 Αρνητικά κίνητρα ή κίνητρα ώθησης 13 2.4 Παράγοντες που επηρεάζουν την επιχειρηματικότητα.....14 2.5 Επιπτώσεις της επιχειρηματικότητας....15 2.6 Επιχειρηματικότητα αρχικών σταδίων.16 Κεφάλαιο 3 ο 3. Η επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα 18 3.1 Ελλάδα 2006-2007. 18
3.1.1 Τα βασικά χαρακτηριστικά της επιχειρηματικής δραστηριότητας αρχικών σταδίων στην Ελλάδα το 2006 18 3.1.2 Τα κίνητρα της επιχειρηματικής δραστηριοποίησης. 21 3.1.3 Η τομεακή διάσταση της επιχειρηματικής δραστηριότητας αρχικών σταδίων....23 3.1.4 Ιδιοκτησία..24 3.1.5 Οι ποιοτικές διαστάσεις της επιχειρηματικότητας αρχικών σταδίων: καινοτομία και ανταγωνισμός 24 3.1.6 Ύψος επένδυσης και προοπτικές απασχόλησης...27 3.1.7 Επιχειρηματικότητα και φύλο...29 3.1.8 Επιχειρηματικότητα και ηλικία....31 3.1.9 Επιχειρηματικότητα και επίπεδο εκπαίδευσης..32 3.1.10 Επιχειρηματικότητα και εισόδημα....33 3.1.11 Επιχειρηματικότητα ανά περιφέρεια 34 3.1.12 Συναναστροφή με νέους επιχειρηματίες..35 3.1.13 Επιχειρηματική συγκυρία..35 3.1.14 Γνώσεις και ικανότητες.36 3.1.15 Φόβος αποτυχίας....36 3.1.16 Διαφοροποιήσεις προσωπικών χαρακτηριστικών..37 3.2 Ελλάδα 2007-2008. 39 3.2.1 Τα βασικά χαρακτηριστικά της επιχειρηματικής δραστηριότητας αρχικών σταδίων στην Ελλάδα το 2007.....39 3.2.2 Τα κίνητρα της επιχειρηματικής δραστηριοποίησης...43 3.2.3 Κλαδικά χαρακτηριστικά των νέων εγχειρημάτων....45 3.2.4 Ιδιοκτησία...46 3.2.5 Προβλήματα κατά την έναρξη του εγχειρήματος.. 47
3.2.6 Ποιοτικά χαρακτηριστικά της επιχειρηματικότητας αρχικών σταδίων: καινοτομία, ανταγωνισμός..48 3.2.7 Προοπτικές απασχόλησης.. 49 3.2.8 Ύψος επένδυσης.50 3.2.9 Εξέλιξη της γυναικείας επιχειρηματικότητας....52 3.2.10 Ηλικία νέων / επίδοξων επιχειρηματιών....55 3.2.11 Επίπεδο εκπαίδευσης νέων / επίδοξων επιχειρηματιών.56 3.2.12 Εισόδημα νέου επίδοξου επιχειρηματία.58 3.2.13 Συναναστροφή με νέους επιχειρηματίες 59 3.2.14 Επιχειρηματική συγκυρία...60 3.2.15 Γνώσεις και ικανότητες..60 3.2.16 Φόβος αποτυχίας 61 3.3 Ελλάδα 2008-2009. 61 3.3.1 Η εξέλιξη των βασικών δεικτών επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα το 2008...61 3.3.2 Τα κίνητρα της επιχειρηματικής δραστηριοποίησης.65 3.3.3 Κλαδικά χαρακτηριστικά...66 3.3.4 Ύψος επένδυσης 70 3.3.5 Η εξέλιξη της γυναικείας επιχειρηματικότητας.....72 3.3.6 Ηλικία νέων / επίδοξων επιχειρηματιών 74 3.3.7 Επίπεδο εκπαίδευσης νέων / επίδοξων επιχειρηματιών.....76 3.3.8 Εισόδημα νέου / επίδοξου επιχειρηματία...77 3.3.9 Συναναστροφή με νέους επιχειρηματίες....77 3.3.10 Επιχειρηματική συγκυρία...78 3.3.11 Γνώσεις και ικανότητες..79 3.3.12 Φόβος αποτυχίας 80 3.4 Ελλάδα 2009-2010. 81
3.4.1 Η εξέλιξη των βασικών δεικτών επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα το 2009.. 81 3.4.2 Τα κίνητρα της επιχειρηματικής δραστηριοποίησης.83 3.4.3 Κλαδικά χαρακτηριστικά των νέων εγχειρημάτων... 84 3.4.4 Προοπτικές δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας..85 3.4.5 Βαθμός καινοτομίας προϊόντος..86 3.4.6 Ένταση ανταγωνισμού...86 3.4.7 Επίπεδο της τεχνολογίας 87 3.4.8 Η εξέλιξη της γυναικείας επιχειρηματικότητας.87 3.4.9 Άλλα δημογραφικά χαρακτηριστικά των νέων / επίδοξων επιχειρηματιών...89 3.4.10 Συναναστροφή με νέους επιχειρηματίες 90 3.4.11 Αναγνώριση επιχειρηματικών ευκαιριών το επόμενο εξάμηνο. 90 3.4.12 Γνώσεις και ικανότητες..91 3.4.13 Φόβος αποτυχίας 92 3.4.14 Πολιτισμικοί παράγοντες...92 3.5 Ελλάδα 2011-2012 95 3.5.1 Η εξέλιξη των βασικών δεικτών επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα το 2010... 95 3.5.2 Τα κίνητρα της επιχειρηματικής δραστηριοποίησης.....98 3.5.3 Χαρακτηριστικά νέων εγχειρημάτων.99 3.5.4 Κλαδικά χαρακτηριστικά των νέων εγχειρημάτων....99 3.5.5 Προοπτικές δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας.....100 3.5.6 Βαθμός καινοτομίας προϊόντος....101 3.5.7 Ένταση ανταγωνισμού...101 3.5.8 Επίπεδο της τεχνολογίας..102 3.5.9 Η εξέλιξη της γυναικείας επιχειρηματικότητας...102
3.5.10 Άλλα δημογραφικά χαρακτηριστικά των νέων / επίδοξων επιχειρηματιών.....106 3.5.11 Συναναστροφή με νέους επιχειρηματίες.. 107 3.5.12 Αναγνώριση επιχειρηματικών ευκαιριών το επόμενο εξάμηνο..107 3.5.13 Γνώσεις και ικανότητες 108 3.5.14 Φόβος αποτυχίας..109 3.5.15 Πολιτισμικοί παράγοντες.109 Κεφάλαιο 4 ο 4. Επιχειρηματικότητα στο νομό Καστοριάς.111 4.1 Εισαγωγικά...111 4.2 Συνοπτική αξιολόγηση Καστοριάς...111 4.3 Ταυτότητα και αποτελέσματα της έρευνας..114 4.3.1 Άτομα χωρίς δική τους επιχείρηση 118 4.3.2 Επίδοξοι, νέοι και καθιερωμένοι επιχειρηματίες...125 Κεφάλαιο 5 ο 5. Συμπεράσματα....135 Βιβλιογραφία....137 Παράρτημα Πινάκων και διαγραμμάτων... 140 Παράρτημα ερωτηματολόγιο.229
ΠΡΟΛΟΓΟΣ Το θέμα που πραγματεύεται η εργασία, αφορά τον επιχειρηματία και την επιχειρηματικότητα σαν έννοιες και ειδικότερα τον νέο επιχειρηματία και τη δραστηριοποίηση του πρώτα στην Ελλάδα και έπειτα στη Περιφερειακή Ενότητα Καστοριάς στο πλαίσιο της έρευνας. Ο ερευνητικός σκοπός της εκπόνησης της εργασίας είναι η γνωστοποίηση του συγκεκριμένου θέματος στον αναγνώστη και ο στόχος της είναι να προσφέρει στοιχεία ώστε να αποτελέσει εφαλτήριο για μία εκτενέστερη έρευνα στη Περιφερειακή Ενότητα Καστοριάς. Τέλος θα ήθελα να ευχαριστήσω την καθηγήτρια μου Παπαϊωάννου Αικατερίνη για την καθοδήγηση της, τους φίλους μου Καράμπελια Χρηστίνα, Σινάνη Αλέξανδρο και Τίγκα Παναγιώτη για τη βοήθεια τους στη διανομή των ερωτηματολογίων και πάνω από όλα τους αγαπημένους μου γονείς και τους αδελφούς μου, που με στήριξαν οικονομικά και ηθικά στη συγγραφή της εργασίας αυτής.
Βεβαιώνω ότι ολοκλήρωσα την παρούσα εργασία μόνο με επιτρεπτά μέσα και χωρίς χρησιμοποίηση άλλων εκτός των αναφερομένων βοηθητικών μέσων. Όλα τα σημεία που έχουν ληφθεί κατά λέξη ή νοηματικά από δημοσιεύσεις τα έχω κάνει ως τέτοια γνωστά Υπογραφή