ΣΑΚΧΑΡΩ ΗΣ ΙΑΒΗΤΗΣ ΚΑΙ ΚΑΡ ΙΑΓΓΕΙΑΚΗ ΝΟΣΟΣ. ΟΡΟΛΟΣΤΗΣΑΣΚΗΣΗΣ.
170.000.000 ατομα παγκοσμιως πασχουν από σακχαρωδη διαβητη.ο συνολικος υπολογισμος για το 2010 προβλεπει περαιτερω αυξηση πανω από το 50%.Το 90% τωνδιαβητικων εχει σακχαρωδη διαβητη τυπου ΙΙ(μη ινσουλινοεξαρτωμενο). Η θνησιμοτητα του Σ τυπου Ι είναι 15% από καρδιαγγειακη νοσο,3% από εγκεφαλοαγγειακη νοσο,55% από νεφροπαθεια,4% από διαβητικο κωμα,10% από λοιμωξεις και 13% από αλλα αιτια. Η αντιστοιχη θνησιμοτητα για τους διαβητικους με τυπου ΙΙ σακχαρωδη διαβητη είναι 58% από καρδιαγγειακα αιτια,12% από εγκεφαλοαγγειακη νοσο,3% από νεφροπαθεια,1% από διαβητικο κωμα,11% από κακοηθεια,4% από λοιμωξεις και 11% από αλλα αιτια. Προσφατη μελετη σε γενικο πληθυσμο 10.232 ατομων εδειξε ότι η αυξηση της γλυλοζυλιομενης αιμοσφαιρινης(hba1c)ανω του 5% συνεπαγεται αυξηση της καρδιαγγειακης θνητοτητας.
Η καρδιαγγειακή νόσος αποτελεί την κύρια αιτία νοσηρότητας και θνησιμότητας στους διαβητικούς ασθενείς, καθώς ενοχοποιείται για το 50% των θανάτων των διαβητικών. Από ερευνα που εγινε στην Ιατρικη σχολη του πανεπιστημιου του Χαρβαρντ σε 91.285 ασθενεις ανδρες ηλικιας 44-84 ετων, δειχθηκε ότι ο σχετικος κινδυνος στεφανιαιας νοσου στην υποομαδα των διαβητικων, ενώ η παρουσια στεφανιαιας νοσου και σακχαρωδη διαβητη 12πλασιαζε τον κινδυνο θνησιμοτητας από στεφανιαιο συμβαμα. Στην μελετη ΜΟΝΙCA βρεθηκε ότι ο επιπολασμος Σ τυπου ΙΙ είναι ψηλοτερος σε ατομα που πασχουν από οξεα στεφανιαια συνδρομα παρα στον γενικο πληθυσμο. Στην μελετη Framingham δειχθηκε τριπλασιος κινδυνος θανατου από στεφανιαια νοσο για τους διαβητικους ανδρες και πενταπλασιος για τις διαβητικες γυναικες. Εξαλου συμφωνα με τις κατευθυντηριες οδηγιες του (National Cholesterol Education Program) ο σακχαρωδης διαβητης θεωρειται ισοδυναμη κατασταση της στεφανιαιας νοσου από πλευρας αγγειακης επιβαρυνσης και βλαβης και όχι απλα και μονο παραγοντας κινδυνου για στεφανιαια νοσο.
Τα τελευταια χρονια επισης δινεται ιδιαιτερη σημασια και στην προδιαβητικη φαση(φαση IGT:Impaired Glucose Tolerance) η οποια συνδεεται με αυξημενη επιπτωση παραγοντων κινδυνου, με αυξημενη παρουσια μεταβολικου συνδρομου και με διπλασιασμο του κινδυνου εμφανισης στεφανιαιας νοσου. Η αθηροσκληρυντικη πλακα της στεφανιαιας νοσου των διαβητικων είναι ογκοδεστερη από αυτή των μη διαβητικων και εμφανιζει μεγαλυτερη συχνοτητα ρηξης της με αποτελεσμα την εκδηλωση των οξεων στεφανιαιων συνδρομων. Επισης οι αθηροσκληρυντικες αλλοιωσεις διαβητικων είναι διαχυτες και πολυεστιακες, συνοδευονται από γενικευμενη ενδοθηλιακη δυσλειτουργια και διαταραχες της μικροκυκλοφοριας του μυοκαρδιου. Πιθανον να υπαρχουν ειδικοι παραγοντες στον σακχαρωδη διαβητη, αλλα εξωγενεις σε σχεση με την πλακα που κατά καποιο τροπο επηρεαζουν το οριακο σημειο ρηξης της πλακας και δημιουργιας θρομβου.
Σταπροηγμενασταδιατηςδιαβητικηςαθηροσκληρωσηςσυμβαινουντα εξης:1.αυξηση του αριθμου των υποδοχεων της CD36 πρωτεινης με αποτελεσμα αυξηση της προσαγωγης της οξειδωσης της LDL χοληστερολης. 2.Αυξηση της εκφρασης των μεταλοπρωτεινασων στα μακροφαγα και τους ινοβλαστες των διαβητικων. 3. Η διηθησητηςπλακας από μακροφαγα και ο σχηματισμος του θρομβου είναι αυξημενα στους διαβητικους με ασταθη στηθαγχη. 4. Η φλεγμονη του εσω χιτωνα και η νεοαγγειογενεση οδηγουν σε ενδοπλακικη αιμορραγια,ενεργοποιηση των μακροφαγων και αυξηση του λιπωδους πυρηνα. JACC 2004;44:2293-300
Οι διαβητικοι συνδεονται με αυξημενο κινδυνο στεφανιαιας νοσου σε συχνοτητα διπλασια ως τετραπλασια από τους μη διαβητικους. Η καρδιαγγειακη νοσος είναι ασυμπτωματικη στο 10-20% των ασθενων με σακχαρωδη διαβητη. Στους ασθενεις με γνωστη στεφανιαια νοσο και σακχρωδη διαβητη η θνητοτητα ανερχεται σε ποσοστο πανω από 45% στην 7ετια και πανω από το 75% στην10ετια.στην OASIS Registry ο σακχαρωδης διαβητης στην ασταθη στηθαγχη αυξανει την θνητοτητα από 57%. Το 50% των διαβητικων πεθαινει στην πενταετια μετα από εμφραγμα μυοκαρδιου σε σχεση με τους μη διαβητικους.
Η συχνοτητα της στεφανιαιας νοσου στους διαβητικους είναι διπλασια για τους ανδρες και τετραπλάσια ως πενταπλασια για τις γυναικες σε σχεση με τους μη διαβητικους. Χαρακτηριστικο είναι η απωλεια της προστασιας που προσφερει το γυναικειο φυλο στις διαβητικες γυναικες. Η αρτηριακη υπερταση,παχυσαρκια, διαταραχες αιμοπεταλιων και η υπερπικτηκοτητα παρουσιαζονται σε αυξημενη συχνοτητα στις διαβητικες γυναικες. Τα συμπτωματα μπορει να μην γινονται αντιληπτα από τους ασθενεις με νευροπαθεια του αυτονομου νευρικου συστηματος. Συχνα είναι τα επεισοδια σιωπηρης ισχαιμιας(ανωδυνα εμφραγματα).
Η στεφανιαια νοσος ευθυνεται για το 35% των θανατων στους ασθενεις με σακχαρωδη διαβητη τυπου Ι,ενώ σε αυτους με τυπο ΙΙ σακχαρωδη διαβητη ανερχεται στο 75%.Αυτο δημιουργει το απογοητευτικο δεδομενο ότιοιδιαβητικοιζουνκατά8 χρονια λιγοτερο από τους μη διαβητικους. Τα ποσοστα θνητοτητας μετα από εμφραγμα μυοκαρδιου στους διαβητικους είναι απογοητευτικα.στον 1 ο μηνα η θνητοτητα ανερχεται στο 14-20% στους ανδρες και στις γυναικες 21-30%. Στην 10ετια η θνητοτητα είναι 60% για τους ανδρες και 80% για τις γυναικες. ΑΦΟΡΙΣΜΟΣ Ο διαβητικος ασθενης πεθαινει και από τα μη εμφραγματικα τοιχωματα του μυοκαρδιου του. Εχει να αντιμετωπισει περαν από την ισχαιμικη βλαβη και μια γενικευμενη εκτροπη του καταβολισμου πρωτης υλης (λιπαρα οξεα εναντι γλυκοζης) η οποια δεν είναι συμφερουσα ως προς την σχεση καταναλωσης οξυγονου προς την παραγωγη ΑΤΡ.
ΣΑΚΧΑΡΩ ΗΣ ΙΑΒΗΤΗΣ-Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ
Η ασκηση προλαμβανει η επιβραδυνει την εμφανιση διαβητη. Σε σχετικη μελετη σημειωθηκε ελαττωση κατά 58% της εμφανισης διαβητη μετα 4 χρονια. Επισης σε μελετη που διενεργηθηκε στην Κινα αναφερεται ελαττωση κατά 31% μονο με διαιτα και 46% με ασκηση. Στην Nurses Health Study το 43% νεων ατομων που επασχαν από διαβητη θα μπορουσαν να προληφθουν με ζωηρο βαδισμα πανω από 30 λεπτα την ημερα. Σε συγκριση με το αντιδιαβητικο Metformin, η ασκηση ηταν περισσοτερο αποτελεσματικη στην ελαττωση εμφανισης διαβητη ποσοστο 58% συγκριτικα με το 31% της Μετφορμινης. H βελτιωση της ευαισθησιας του οργανισμου στην ινσουλινη για την διαχειρηση του σακχαρου του αιματος εχει θετικη σχεση με την μυικη μαζα και αρνητικη σχεση με την μαζα του λιπους. Αυτή η κατασταση ευαισθησιας παραμενει 12-24 ωρες μετα την ασκηση. Για τον λογο αυτό η εντονη ασκηση πρεπει να είναι καθημερινη ολη την εβδομαδα.
Καλο θα είναι στην καθημερινη ασκηση να περιλαμβανονται ασκησεις αντιστασης πχ. αρση βαρους που βοηθα στην αυξηση μυικης μαζας. Είναι σαφως προτιμοτερη η ασκηση από παρακολουθηση τηλεορασης. Ο σακχαρωδης διαβητης τυπου ΙΙ εμφανιζεται μετα την ηλικια των 40 ετων και μεχρι προτινος ηταν σπανιος στα παιδια οπου επικρατει ο σακχαρωδης διαβητης τυπου Ι. Ο τυπου ΙΙ σακχαρωδης διαβητης τελευταια εμφανιζεται στις ανεπτυγμενες χωρες 3 φορες συχνοτερα και στα νεα παιδια ηλικιας μολις 10 ετων.
Στην Ελλαδα όπως γνωριζουμε 800.000 πασχουν από σακχαρωδη διαβητη. 400.000 εχουν τη νοσο και δεν το γνωριζουν. Οι προβλεψεις είναι δυσοιωνες για το 2030 (360.000.000 αιτησιως). Η συστηματικη ασκηση είναι μια από συστηματικες παρεμβασεις για τον σακχαρωδη διαβητη τυπου ΙΙ. Τα οφελη της είναι τα εξης: 1. βελτιωση της συστασεως του σωματος (μειωση λιπωδους μαζας, αυξηση αλιπης μαζας) 2. βελτιωση του λιπαδαιμικου προφιλ της ανοχης της γλυκοζης και αυξησης της ευαισθησιας στην ινσουλινη. 3.βελτιωση της φυσικης καταστασης-μυικης δυναμης ευκαμψιας, καρδιοπνευμονικης λειτουργιας-. 4. μειωση μεταγευματικης υπερτριγλυκεριδαιμιας και υπεργλυκαιμιας, ως και οξειδωτικου stress. 5. Ευεργετικη στη μειωση γλυκοζυλιωσης των πρωτεινων, στους φλεγμονωδεις δεικτες (CRP, fibrinogen, TNF-a, και αντιφλεγμονωδεις παραγοντες IL-6,IL-10). ADA.Diabetes Care 2002;25:S64-S68.
ΦΥΣΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ Μειωνει η προλαμβανει την εμφανιση τυπου ΙΙ σακχαρωδη διαβητη. Σε ερευνα σε ασθενεις μαρτυρες με γυναικες 55-69 ετων τα υψηλα επιπεδα φυσικης ασκησης μειωσαν τον κινδυνο εμφανισης διαβητη τυπου ΙΙ κατά 50%. Επι προοπτικης μελετης με ανδρες συλλογου αποφοιτων πανεπιστημιου ηλικιας <45-55 ετων το επιπεδο της φυσικης ασκησης ηταν αντιστροφα συνδεδεμενο με τον κινδυνο εμφανισης σακχαρωδη διαβητη τυπου ΙΙ. Ειδικα σε αυτους με ψηλο κινδυνο παρατηρηθηκε μειωση του κινδυνου για κάθε 500 θερμιδες που καταναλωνονται κατά την ασκηση. Νοσηλευτριες ηλικιας 34-59 ετων που υποβαλονταν σε εντονη ασκηση μια φορα την ημερα ειχαν 16% χαμηλοτερο κινδυνο εμφανισης του διαβητη κατά την 8ετη παρακολουθηση, συγκριτικα με τις γυναικες πουδενασχολουντανμεεντονηφυσικηασκηση. Ανδρες γιατροι ηλικιας 40-84 ετων που ασχολουνταν με εντονη ασκηση μια φορα την εβδομαδα ειχαν κατά 29% χαμηλοτερο κινδυνο εμφανισης σακχαρωδη διαβητη κατά την διαρκεια πενταετους παρακολουθησης, συγκριτικα με τους μη ασχολουμενους με εντονη ασκηση.
Η φυσικη ασκηση μικρης διαρκειας (4 ωρες την εβδομαδα) με ασκησεις μετριας εντασης είναι αρκετη στο να μειωσει τον κινδυνο εμφανισης σακχαρωδη διαβητη τυπου ΙΙ. Τα προγραμματα αεροβιας ασκησης, ασκησης αντοχης και ασκησης με αντιστασεις με επαναληψεις συστηνονται στους διαβητικους με σακχαρωδη διαβητη τυπου ΙΙ συμπεριλαμβανομενων και των ηλικιωμενων. ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΕΩΝ ΧΑΜΗΛΗΣ ΩΣ ΜΕΤΡΙΑΣ ΑΣΚΗΣΗΣ Ψωνια, καθαρισμα σπιτιου, κηπουρικη, Βαδισμα, κολυμβηση, ποδηλασια, τρεξιμο, χορος.
Προσφατη μελετη σε ατομα με διαβητη τυπου ΙΙ που συμμετειχαν σε προγραμμα ασκησης με ποδηλατο τρεις φορες την εβδομαδα για 8 εβδομαδες εδειξε ότι η ινσουλινοαντισταση δεν είναι παντα δυνατον να αναστραφει εντελως σε συντομο χρονικο διαστημα. Ωστοσο παρατηρηθηκε βελτιωση στην δραση της ινσουλινης ενμερει λογω της αυξημενης οξειδωσης των λιπαρων οξεων. Η αεροβια ασκηση βελτιωνει την ινσουλινοευαισθησια τοσο βραχυπροθεσμα οσο και μακροπροθεσμα, οφειλομενη σε προσαρμοστικες αλλαγες στους σκελετικους μυες συμπεριλαμβανομενης και της αυξησης του GLUT-4 στις μυικες ινες και της αυξημενης αποθηκευσης του γλυκογονου.
Μετααναλυση 14 τυχαιοποιημενων μελετων διαρκειας 8 τουλαχιστον εβδομαδων, συνεκριναν παρεμβαση με ασκηση ταυτοχρονα με ομαδα ελεγχου η οποια δεν συμμετειχε σε προγραμμα ασκησης σε ενηλικες με διαβητη τυπου ΙΙ. Στα 528 ατομα που ελαβαν μερος παρατηρηθηκε πτωση της γλυκοζηλιωμενης αιμοσφαιρινης κατά 10-20% από την αρχικη τιμη που ηταν ανεξαρτητη από την αλλαγη σωματικης συστασης. Οι Gregg και συνεργατες εξητασαν την επιδραση της φυσικης δραστηριοτητας βαδισμα- οσον αφορα την θνητοτητα στην 8ετια σε 2896 ατομα με σακχαρωδη διαβητη τυπου ΙΙ που ελαβαν μερος στην μελετη National Health Interview Survey. Tα ατομα που βαδιζαν τουλαχιστον 2ωρες την εβδομαδα ειχαν μειωση της ολικης θνητοτητας κατά 39% και μειωμενο κινδυνο θνησιμοτητας από καρδιαγγειακα αιτια κατά 34% σε συγκριση με τη ομαδα ελεγχου. Arch Intern Med 2003;163:1440-47
Μεγαλυτερη διαρκεια στο βαδισμα βρεθηκε να συσχετιζεται με χαμηλοτερο βαθμο θνησιμοτητας στην παραπανω μελετη. Η μεγαλυτερη μειωση του κινδυνου θνησιμοτητας βρεθηκε στα ατομα που βαδιζαν 3-3,9 ωρες ανα εβδομαδα, κατι που αντιστοιχει σε 30 λεπτα ημερισιως. Το αργο βαδισμα για 30 λεπτα την ημερα τουλαχιστον σχετιζεται με 30-40% μειωση του κινδυνου εμφανισης σακχαρωδη διαβητη τυπου ΙΙ. Scand J Prim Health Care 2001;19:31-3
H μειωση του κινδυνου θνησιμοτητας σχετιζονταν αμεσα με την αυξηση της καρδιακης και αναπνευστικης συχνοτητας, ενώ η αυξηση της χρονικης διαρκειας του βαδισματος δεν εφερε προσθετο οφελος. Τα αποτελεσματα αυτά υποδεικνυουν ότι η ενταση του βαδισματος είναι το σημειο εστιασης και ο χρονος που διαρκει αυτή η φυσικη δραστηριοτητα, Κατά τον τροπο αυτό ένα βαδισμα μετριας εντασης για 30 λεπτα ημερισιως ισως να είναι πιο αποτελεσματικο για ατομα με σακαρωδη διαβητη τυπου ΙΙ πως προτεινεται και από αλλους Circulation 2003;107:2435-2439
ΑΣΚΗΣΗ ΜΕ ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΙΣ(ΒΑΡΗ) Οι συστασεις για τα ατομα με σακχαρωδη διαβητη τυπου ΙΙ για ολους τους διαβητικους είναι: Να ακολουθουν ασκησεις με αντιστασεις μετριας εντασης με ελαφρα βαρη και πολλες επαναληψεις, τουλαχιστον 2 φορες την εβδομαδα. Γινονται 8-10 ασκησεις που εμπλεκουν μεγαλες μυικες ομαδες με τουλαχιστον 10-15 επαναληψεις μεχρις οτου το ατομο κουραστει. Με την παροδο του χρονου προτεινεται αυξηση της εντασης της ασκησης,επιπρόσθετες επαναληψεις η συνδυασμος αυξησης στην ποσοτητα και την ενταση της ασκησης. Diabets Care 199;22:555-561. Ο συνδυασμος ασκησης με αντιστασεις μετριας εντασης με διαιτα μετριας θερμιδικης ποσοτητας ελαττωνει την γλυκοζυλιομενη αιμοσφαιρινη σημαντικα. Diabetes Care 2005;28:888-894
O Dunstan και συν απεδειξαν ότι η επιδραση της ασκησης υψηλης εντασης με αντιστασεις 75-80% της μεγιστης δυναμης στον γλυκαιμικο ελεγχο παχυσαρκων ατομων με σακχαρωδη διαβητη τυπου ΙΙ εδειξε ότι το ειδος αυτό της ασκησης βελτιωσε τον γλυκαιμικο ελεγχο, οδηγησε σε μετρια απωλεια βαρους και αυξησε την μυικη τους δυναμη. Τα αποτελεσματα της μελετης αυτης εδειξαν ότι ο συνδυασμος ασκησης με αντιστασεις με μετρια απωλεια βαρους συσχετισθηκε με τριπλασια μειωση των επιπεδων της γλυκοζυλιομενης αιμοσφαιρινης συγκριτικα με την ομαδα ελεγχου που ειχαν την ιδια μειωση βαρους χωρις ασκηση.
ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΑΣΚΗΣΗΣ ΣΕ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ ΙΙ 1. Καθορισμος ικανοτητας για ασκηση αφου πρωτα ληφθει ένα καλο ιστορικο και γινει φυσικη εξεταση. 2. Η ασκηση θα πρεπει να αποτελειται από περιοδο προθερμανσης και χαλαρωσης. 3. Χρηση καταλληλων υποδηματων. 4. Μετρηση γλυκοζης πριν, κατά και μετα την ασκηση. 5. Ιδιαιτερες προφυλαξεις όταν τα ατομα ασκουνται σε θερμο περιβαλον.(προβληματα σχετιζομενα με την θερμοτητα) 6. Προ της ασκησης καταλληλη ενυδατωση( 2 ποτηρια νερο 2 ωρες πριν την ασκηση). Αναπληρωση υγρων κατά την διαρκεια της ασκησης. 7. Αποφυγη ασκησης σε ακραιες συνθηκες (κρυο, ζεστη) 8. Αποφυγη ασκησης κατά τη διαρκεια περιοδου πτωχου μεταβολικου ελεγχου.(πχ τιμες σακχαρου που υπερβαινουν κατά πολύ τις φυσιολογικες.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 1.Αεροβιος τυπος ασκησης(βαδισμα,τρεξιμο,ποδηλατο, κολυμβηση και χαμηλης εντασης ασκησεις με αντιστασεις) 2.Συχνοτης 5-7 φορες την εβδομαδα με αεροβιες ασκησεις και ασκησεις με αντιστασεις δυο φορες την εβδομαδα. 3. Αεροβιες ασκησεις με μετρια ενταση (40-80% μεγιστη καρδιακη συχνοτητα). Για τις ασκησεις αντιστασης δινεται βαση στις πολλες επαναληψεις και στην μετρια ενταση. 4. Αεροβιες ασκησεις 3-5 λεπτα προθερμανση. ιαρκεια ασκησης 15-60 λεπτα και χαλαρωσης 3-5 λεπτα. Για τις ασκησεις με αντιαστασεις 10-15 επαναληψεις για κάθε ασκηση.
ΙΑΒΗΤΗΣ ΚΥΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ Ο Σακχαρωδης διαβητης στην κυηση απανταται σε ένα ποσοστο 5-10%. Οι εγκυες γυναικες κατά την διαρκεια της κυησης εμφανιζουν εκλαμψια,προεκλαμψια,αιμορραγια μετα τον τοκετο καθως και αυξημενο κινδυνο σακχαρωδη διαβητη. Η ασκηση στις διαβητικες γυναικες βελτιωνει την ανοχη στην γλυκοζη και την δραση της ινσουλινης. Προκαλει καλυτερη αντιμετωπιση του διαβητη κυησης με την εφαρμογη της. Μειωνει το οξειδωτικο stres, την συγκεντρωση προφλεγμονωδων κυτταροκινων,το λιπιδαιμικο προφιλ και συστσης του σωματος στην αυξηση της ανοχης της γλυκοζης και της ευαισθησιας της ινσουλινης.
Ηασκησηείναιβασικοθεραπευτικομεσογιατηναντιμετωπιση του Σ κυησης, ιδιαιτερα στις διαβητικες γυναικες που δεν μπορει να επιτευχθει καλη γλυκαιμικη ρυθμιση μονο με διαιτα.γνωριζουμε ότι τα αυξημενα επιπεδα φυσικης δραστη ριοτητας συνδεονται με μειωμενο κινδυνο εμφανισης Σ κυησης.σε μελετη αναφερθηκε μειωση κατά 76% σε οσες εγκυες περπατουσαν πανω από 4 ωρες εβδομαδιαια. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΣΚΗΣΗΣ 4 ΕΒ ΟΜΑ ΕΣ ΕΠΙ 20 ΛΕΠΤΑ Χ3 ΕΒ ΟΜΑ ΙΑΙΑ
Οι εγκυες μπορουν να εκτελεσουν:αεροβιες ασκησεις ητοι περπατημα,στατικο ποδηλατο,τρεξιμο ηπιας ως μετριας εντασης,χορο κολυμπι.αποφευγονται δρστηριοτητες οπου υπαρχει αυξημενος κινδυνος πτωσεων,ως και αθληματα επαφης.προτεινονται ασκησεις με βαρη (κυκλικη προπονηση) προς βελτιωση της μυικης δυναμης και αντοχης. Ενταση:60-70% της ΜΚΣ. Για ελεγχο εντασης παραλληλα με την ΚΣ και ΑΠ χρησιμοποιειται και η αντιληψη Borg όχι πανω από το 12-14%. ιαρκεια 30-45 λεπτα φθανοντας τα 60 λεπτα σε μια συνεδρια. Εφαρμοζεται και η διαλλειματικη ασκηση 2-3 sets των 10-15 λεπτων.
Συμφωνα με την ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΣΥΝΙΣΤΑΤΑΙ ΣΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΕΓΚΥΕΣ ΠΟΥ ΕΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙ- ΖΟΥΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ Η ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΓΙΑ 30 ΛΕΠΤΑ ΜΕΤΡΙΑΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΑΣ ΤΙΣ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΣ ΜΕΡΕΣ ΤΗΣ ΕΒ ΟΜΑ ΑΣ.Τα οφελη της ασκησης στις εγκυες είναι σημαντικα όχι μονο για την μητερα αλλα και για το εμβρυο. Τα αποτελεσματα δεν είναι μονο βραχυπροθεσμα αλλα επηρεαζουν θετικα την απωτερη εκβαση της υγειας της μητερας και του εμβρυου.
ΑΠΟΛΥΤΕΣ ΑΝΤΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ Σοβαρη καρδιοπαθεια Περιοριστικη πνευμονοπαθεια Ανεπαρκεια τραχηλου μητρας Πολυδυμη κυηση ψηλου κινδυνου για προορο τοκετο. Επιμονη αιμορραγια 2 ου -3 ου τριμηνου Προδρομικος πλακουντας Προορος τοκετος. Ρηξη εμβρυικων μεμβρανων Υπερταση κυησης.
ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΑΝΤΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΚΥΗΣΗ Σοβαρη αναιμια Καρδιακες αρρυθμιες της μητερας Χρονια βρογχιτις Σ τυπου ΙΙ(αρρυθμιστος) Υπερβολικη παχυσαρκια.βμι>40 Χαμηλο σωματικο βαρος.βμι<12. Ακραια καθιστικη ζωη Καθυστερημενη ενδομητρια αναπυυξη Προεκλαμψια-ορθοπεδικα προβληματα Σοβαρη καταθληψη-μη ρυθμισμενες παθησεις θυρεοειδη Χρονια καπνηστρια.
Η συστηματικη ασκηση αποτελει βασικο στοιχειο της θεραπειας ασθενων με σακχαρωδη διαβητη. Με την τακτικη ασκηση να βελτιωνει την υγεια του καρδιαγγειακου συστηματος μεσω πολλαπλων μηχανισμων ητοι βελτιωση της ενδοθηλιακης λειτουργιαςκαι της αγγειοδισταλτικης,της διαστολικης λειτουργιας της αριστερης κοιλιας, της αρτηριακης δυσκαμψιας,της συστηματικης φλεγμονης και της μειωσης της μαζας της αριστερης κοιλιας.ο τροπος αυτης της θεραπειας με συστηματικη ασκηση δεν χρησιμοποιειτα επαρκως παρα τα πλεονεκτηματα της.