Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Ακαδημαϊκό Έτος 2006 2007 Εξάμηνο 8 ο 3η Διάλεξη: Χρηματοοικονομική Ανάλυση & Αριθμοδείκτες Ιωάννης Ψαρράς Καθηγητής
Χρηματοοικονομική Ανάλυση Χρηματοοικονομική Ανάλυση: Σκοπός της είναι ο προσδιορισμός των δυνατών και αδύνατων σημείων της επιχείρησης & η διαπίστωση του κατά πόσο είναι χρηματοοικονομικά ισχυρή και επικερδής. Μεθοδολογική Προσέγγιση: Χρήση & Μελέτη Δεικτών (ή Αριθμοδεικτών) Συμπεριφορά του ίδιου δείκτη χρονολογικά. Σύγκρισηδείκτημετοναντίστοιχοτουκλάδου. Σύγκριση δεικτών με αντίστοιχους ανταγωνιστών χρονολογικά. Επεξεργασία Δεδομένων: Ισολογισμός, ΚΑΧ, άλλες πληροφορίες (αποσβέσεις, τιμή μετοχής, κλπ.)
Η ανάγκη για Χρηματοοικονομική Ανάλυση Η πλέον σημαντική πηγή πληροφοριών για τη δραστηριότητα μιας επιχείρησης είναι οι βασικές λογιστικές καταστάσεις, οι οποίες ως γνωστό είναι ο ισολογισμός και η κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσης. Ωστόσο, οι λογιστικές καταστάσεις παρουσιάζουν ορισμένα μειονεκτήματα, τα οποία και δυσχεραίνουν αρκετά το έργο των αναλυτών. Τα πιο σημαντικά μειονεκτήματα είναι: Τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στις λογιστικές καταστάσεις είναι πολύ συνοπτικά και ανομοιόμορφα κατανεμημένα, δεδομένου ότι, για την κατάρτισή τους δεν υπάρχει ένας ενιαίος και υποχρεωτικός τύπος για όλες τι επιχειρήσεις. Ο χρόνος που συνήθως μεσολαβεί από το τέλος της χρήσεως, στην οποία και αναφέρονται οι λογιστικές καταστάσεις, μέχρι τη στιγμή της δημοσίευσής τους στο ευρύ κοινό, είναι αρκετά μεγάλος. Ένας τρόπος για να αντιμετωπιστούν, στα πλαίσια του εφικτού, τα παραπάνω μειονεκτήματα και να εξαχθούν όσο το δυνατόν πιο ασφαλή συμπεράσματα, είναι η χρηματοοικονομική ανάλυση, η οποία ασχολείται με τον υπολογισμό των κατάλληλων μεγεθών και σχέσεων, που είναι σημαντικές και χρήσιμες για τη λήψη οικονομικής φύσεως αποφάσεων.
Είδη αναλύσεως λογιστικών καταστάσεων Υπάρχουν δυο είδη ανάλυσης των λογιστικών καταστάσεων, ανάλογα με τη θέση εκείνου ο οποίος τη διενεργεί: Η εσωτερική ανάλυση η οποία γίνεται από πρόσωπα που βρίσκονται σε άμεση σχέση με την επιχείρηση και που μπορούν να προσφύγουν στα λογιστικά της βιβλία για να ελέγξουν τους επιμέρους λογαριασμούς και τα λογιστικά έγγραφα. Το βασικό πλεονέκτημα αυτού του είδους της λογιστικής ανάλυσης είναι ότι επιτρέπει σε αυτόν που τη διενεργεί να ελέγξει τις διάφορες μεθόδους και διαδικασίες που εφαρμόστηκαν. Με τον τρόπο αυτό, η ανάλυση αποκτά μεγαλύτερη διαύγεια και επιτρέπει στον αναλυτή να εμβαθύνει σε αυτή. Η εξωτερική ανάλυση πραγματοποιείται από πρόσωπα που βρίσκονται έξω από την επιχείρηση και βασίζεται αποκλειστικά και μόνο στα στοιχεία που δημοσιεύονται στις λογιστικές καταστάσεις και στις εκθέσεις του Διοικητικού Συμβουλίου καιτων ελεγκτών. Έτσι, ο αναλυτής δεν μπορεί να διεισδύσει βαθύτερα μέσα στην επιχείρηση και το έργο του είναι τόσο δυσκολότερο, όσο πιο συνοπτικά είναι τα στοιχεία που δημοσιεύονται.
Κατηγορίες & Σκοποί Αναλυτών (1/4) Ανάλογα με το ποιος διενεργεί την ανάλυση των λογιστικών καταστάσεων και ποιους σκοπούς επιδιώκει, οι αναλυτές και όλοι όσοι χρησιμοποιούν τη χρηματοοικονομική ανάλυση για τη λήψη αποφάσεων, διακρίνονται σε διάφορες κατηγορίες, όπως: Επενδυτές & μέτοχοι. Δανειστές της επιχείρησης. Διοικούντες την επιχείρησης. Οικονομικοί αναλυτές, χρηματιστές, στελέχη τραπεζών επενδύσεων και χρηματιστηρίου. Αναλυτές σε περιπτώσεις εξαγορών και συγχωνεύσεων. Ελεγκτές λογιστικών καταστάσεων. Λοιπές ομάδες ενδιαφερομένων.
Σκοποί των επενδυτών & των μετόχων (2/4) Οι επενδυτές, που κατά κανόνα είναι και μέτοχοι μιας επιχειρήσεως, είναι εκείνοι που δίνουν τα επιχειρηματικά κεφάλαια, τα οποία εκτίθενται σε πολλούς και ποικίλους κινδύνους. Τα κεφάλαια αυτά αποτελούν τη ασπίδα προστασίας των δανειακών κεφαλαίων της επιχείρησης. Οι επενδυτές-μέτοχοι αποβλέπουν στη λήψη κάποιου ποσού από τη διανομή των κερδών (μέρισμα), εφόσον η επιχείρηση είναι κερδοφόρος και αφού πρώτα εξυπηρετηθούν οι δανειστές της. Έχοντας επενδύσει κεφάλαια στην επιχείρηση, οι επενδυτές-μέτοχοι ενδιαφέρονται για όλη τη δραστηριότητα της επιχείρησης, την κερδοφόρο δυναμικότητά της, την οικονομική της κατάσταση και τη διάρθρωση των κεφαλαίων της. Επιπλέον οι επενδυτές-μέτοχοι ενδιαφέρονται και για τη θέση της επιχείρησης μέσα στον κλάδο, για τα μελλοντικά της κέρδη, αλλά και την εξέλιξή τους διαχρονικά. Τέλος, οι επενδυτές-μέτοχοιπρέπεινασυνεκτιμήσουνκαιάλλουςπαράγοντες, που έμμεσα επηρεάζουν τη δραστηριότητα της επιχείρησης, όπως το γενικό οικονομικό κλίμα, η θέση που κατέχει ο κλάδος μέσα σε όλη την οικονομία, η ανταγωνιστικότητα των προϊόντων της επιχείρησης, καθώς και η ποιότητα-ικανότητα διοικήσεώς της.
Σκοποί των δανειστών της επιχείρησης (3/4) Δανειστές μια επιχείρησης είναι όλοι εκείνοι που με τη μια ή με την άλλη μορφή δανείζουν στην επιχείρηση. Μια μορφή δανεισμού μπορεί να αποτελεί η πίστωση που δίδεται από τους προμηθευτές πρώτων υλών και εμπορευμάτων ή από πρόσωπα που παρέχουν υπηρεσίες στην επιχείρηση. Αυτή η κατηγορία δανειστών αναμένουν την πληρωμή τους συνήθως σε βραχύ σχετικά χρονικό διάστημα και συνήθως δεν λαμβάνουν τόκο για τις πιστώσεις που παρέχουν στην επιχείρηση. Άλλες μορφές βραχυπρόθεσμου ή μακροπρόθεσμου δανεισμού-άντλησης κεφαλαίων, αποτελούν τα τραπεζικά δάνεια, τα δάνεια από διάφορα πιστωτικά ιδρύματα κλπ. Η επιχείρηση έχει συγκεκριμένη υποχρέωση να εξυπηρετήσει τα δανειακά της κεφάλαια, τόσο με την καταβολή των τόκων, όσο και την επιστροφή των ονομαστικών κεφαλαίων. Σε αντίθεση με τους σκοπούς των επενδυτών-μετόχων της επιχείρησης, οι δανειστέςπιστωτές της, δίδουν μεγάλη έμφαση στην πραγματική αξία των επί μέρους περιουσιακών στοιχείων της επιχείρησης με βάση τη δυνατότητα ρευστοποιήσεώς τους. Οι βραχυχρόνιοι δανειστές ενδιαφέρονται π.χ. για το βαθμό ρευστότητας και την ταχύτητα κυκλοφορίας των κυκλοφοριακών στοιχείων της επιχείρησης. Οι μακροχρόνιοι δανειστές ενδιαφέρονται π.χ. για την ασφαλή πρόβλεψη των μελλοντικών ταμειακών εισροών και κεφαλαίων της επιχείρησης.
Σκοποί λοιπών ενδιαφερομένων (4/4) Σκοποί της διοίκησης της επιχείρησης Οι διοικούντες μια επιχείρηση που ενδιαφέρονται για τον προσδιορισμό της οικονομικής της κατάστασης, την κερδοφόρο δυναμικότητά της και τη μελλοντική της εξέλιξη, στοχεύουν μέσω της χρηματοοικονομικής ανάλυσης στο να ασκούν τον έλεγχο της επιχείρησης. Οι διοικούντες την επιχείρηση βρίσκονται σε πλεονεκτική θέση σε σχέση με άλλους αναλυτές, καθώς μπορούν να κάνουν συνεχή χρήση των βιβλίων και να αξιοποιούν πολύτιμες εσωτερικές, μη δημοσιευμένες, πληροφορίες. Σκοποί των αναλυτών σε περιπτώσεις εξαγορών ή συγχωνεύσεων Όταν πρόκειται για την εξαγορά μιας επιχείρησης από άλλη ή για συγχώνευση δυο ή περισσότερων εταιρειών, οι αναλυτές που επεξεργάζονται τα στοιχεία έχουν παρόμοιους σκοπούς με εκείνους των επενδυτών-μετόχων. Στις περιπτώσεις αυτές όμως, ηανάλυση θα πρέπει να προχωρήσει και στην εκτίμηση των άυλων περιουσιακών στοιχείων των επιχειρήσεων, όπως είναι η φήμη, η πελατεία, καθώς και στον ενδελεχή αντικειμενικό υπολογισμό των υποχρεώσεών τους. Σκοποί των ελεγκτών λογιστικών καταστάσεων Οι ελεγκτές ασχολούνται με τον έλεγχο των οικονομικών στοιχείων των επιχειρήσεων και τελικά διατυπώνουν τα πορίσματά τους σχετικά με την ακρίβεια αυτών. Ένας από τους βασικούς σκοπούς των ελεγκτών είναι ο εντοπισμός εσκεμμένων ή μη σφαλμάτων και ατασθαλιών, τα οποία αλλοιώνουν την πραγματικότητα και χειραγωγούν τις λογιστικές καταστάσεις.
Μέθοδοι αναλύσεως λογιστικών καταστάσεων (1/4) Υπάρχουν διάφορες μέθοδοι οι οποίες χρησιμοποιούνται για την ανάλυση των λογιστικών καταστάσεων των επιχειρήσεων και μπορούν να ταξινομηθούν στις παρακάτω βασικές κατηγορίες: Διαστρωματική ή κάθετη μέθοδος αναλύσεως (ή ανάλυση κοινού μεγέθους). Συγκριτική ή διαχρονική μέθοδος αναλύσεως. Μέθοδος αναλύσεως των χρονολογικών σειρών, με δείκτες τάσεως. Εξειδικευμένες μέθοδοι, οι οποίες περιλαμβάνουν, π.χ. την ανάλυση του νεκρού σημείου κλπ.
Μέθοδοι αναλύσεως λογιστικών καταστάσεων (2/4) Η σημαντικότερη μέθοδος ανάλυσης λογιστικών καταστάσεων, είναι η μέθοδος της διαστρωματικής ή κάθετης ανάλυσης, η οποία και περιλαμβάνει την κατάρτιση των χρηματοοικονομικών καταστάσεων κοινού μεγέθους και τον υπολογισμό των διαφόρων αριθμοδεικτών. Στην διαστρωματική ανάλυση κοινού μεγέθους, προκειμένου να διευκολυνθούν οι οποιεσδήποτε συγκρίσεις, κάθε στοιχείο του ισολογισμού διαιρείται με το σύνολο του ενεργητικού ή του παθητικού και κάθε στοιχείο της κατάστασης αποτελεσμάτων χρήσης διαιρείται με το σύνολο των καθαρών πωλήσεων. Με τον τρόπο αυτό η κατάσταση κοινού μεγέθους του ισολογισμού παρουσιάζει κάθε στοιχείο αυτού ως ποσοστό επί τοις εκατό του συνόλου του ενεργητικού ή του παθητικού. Εξάλλου, η κατάσταση κοινού μεγέθους των αποτελεσμάτων χρήσης παρουσιάζει κάθε στοιχείο αυτών ως ποσοστό επί τοις εκατό των καθαρών πωλήσεων. Συχνά, είναι εποικοδομητικό να ευρεθεί το ποσοστό συμμετοχής κάθε στοιχείου ξεχωριστά στο σύνολο κάποιας κατηγορίας στοιχείων. Έτσι, φαίνεται αμέσως η σχετική σπουδαιότητα π.χ. των κυκλοφοριακών και μη κυκλοφοριακών στοιχείων ή το σχετικό ύψος χρηματοδότησης από βραχυχρόνιους ή μακροχρόνιους πιστωτές.
Μέθοδοι αναλύσεως λογιστικών καταστάσεων (Παράδειγμα) (3/4)
Μέθοδοι αναλύσεως λογιστικών καταστάσεων (Παράδειγμα) (4/4)
Χρηματοοικονομικοί Αριθμοδείκτες: Κατηγορίες Δείκτες χρηματοοικονομικής μόχλευσης (ή δείκτες χρέους ή δείκτες βιωσιμότητας) &δείκτες περιουσιακής διάρθρωσης (ή διάρθρωσης κεφαλαίων) [viability (or leverage) ratios & capital structure ratios] Με τους δείκτες αυτούς εκτιμάται η ικανότητα μιας επιχείρησης να ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις της, καθώς και ο βαθμός προστασίας που απολαμβάνουν οι πιστωτές της. Δείκτες ρευστότητας [liquidity ratios] Οι δείκτες αυτοί χρησιμοποιούνται για τον προσδιορισμό τόσο της βραχυχρόνιας οικονομικής κατάστασης μιας επιχειρήσεως, όσο και της ικανότητάς της να ανταποκριθεί στις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της. Δείκτες αποδοτικότητας ή δείκτες αποτελέσματος [profitability ratios] Οι συγκεκριμένοι δείκτες μετρούν την αποδοτικότητα μιας επιχείρησης, τη δυναμικότητα των κερδών της και την ικανότητα της διοικήσεώς της. Με άλλα λόγια οι αριθμοδείκτες αποδοτικότητας μετρούν το βαθμό επιτυχίας ή αποτυχίας μιας επιχειρήσεως σε δεδομένη χρονική περίοδο. Δείκτες δραστηριότητας [activity ratios] Χρησιμοποιούνται προκειμένου να μετρηθεί ο βαθμός αποτελεσματικότητας μιας επιχείρησης στην αξιοποίηση των περιουσιακών της στοιχείων, στο κατά πόσο δηλαδή γίνεται ικανοποιητική ή όχι χρησιμοποίηση αυτών. Δείκτες αγοραίας αξίας ή δείκτες αποτίμησης ή επενδυτικοί δείκτες [investment ratios] Οι αριθμοδείκτες αυτοί συσχετίζουν τον αριθμό των μετοχών μιας επιχείρησης και τη χρηματιστηριακή τους τιμή, με τα κέρδη, τα μερίσματα και τα άλλα περιουσιακά της στοιχεία.
Πρότυπα συγκρίσεως αριθμοδεικτών Ο υπολογισμός και η παρουσίαση των διαφόρων αριθμοδεικτών αποτελεί μια μέθοδο αναλύσεως η οποία πολλές φορές παρέχει μόνο ενδείξεις. Για το λόγο αυτό ένας μεμονωμένος αριθμοδείκτης δεν είναι δυνατόν να μας δώσει πλήρη εικόνα της οικονομικής θέσης μιας επιχείρησης, αν δεν συγκριθεί με άλλους αντιπροσωπευτικούς ή πρότυπους αριθμοδείκτες ή αν δεν συσχετισθεί με τους αντίστοιχους αριθμοδείκτες μια σειράς προηγούμενων χρήσεων. Τέτοια πρότυπα συγκρίσεων, μπορούν να αποτελέσουν τα παρακάτω: Αριθμοδείκτες για μια σειρά παλαιότερων οικονομικών δεδομένων των λογιστικών καταστάσεων της συγκεκριμένης επιχείρησης. Αριθμοδείκτες ορισμένων ανταγωνιστριών επιχειρήσεων, επιλεγμένων με κατάλληλα κριτήρια. Αριθμοδείκτες που να αναφέρονται στους μέσους όρους του κλάδου στον οποίον ανήκει η μελετώμενη επιχείρηση. Λογικά και εμπειρικά πρότυπα του αναλυτή, τα οποία πολλές φορές βασίζονται στην πείρα του.
Δείκτες Χρηματοοικονομικής Μόχλευσης & Περιουσιακής Διάρθρωσης (1/2) Οι δείκτες αυτοί μετρούν το βαθμό της χρηματοδότησης της επιχείρησης με ξένα κεφάλαια. Εξετάζουμε, λοιπόν, κατά πόσο θα πρέπει να επεκτείνουμε το δανεισμό σε αυτή την επιχείρηση. Δείκτης Χρέους (debt ratio) Μακροπροθ. Χρέος Μακροπροθ. Χρέος + Ίδια Κεφ. & Αποθεματικά Δείκτης Χρέους προς Ίδια Κεφάλαια Επίσης : Μακροπρόθεσμο Χρέος Ίδια Κεφ. & Αποθεματικά (παραλλαγή) Δείκτης Ξένων προς Συνολικά Κεφάλαια (Παθητικό Ίδια Κεφάλαια) / Παθητικό ή Δείκτης Ξένων προς Συνολικά Κεφάλαια (Βραχ. & Μακρ. Υποχρεώσεις) / Παθητικό
Δείκτες Χρηματοοικονομικής Μόχλευσης & Περιουσιακής Διάρθρωσης (2/2) Δείκτης Παγιοποίησης Περιουσίας Πάγια Περιουσιακά Στοιχεία Σύνολο Ενεργητικού Δείκτης Κάλυψης Τόκων Κέρδη προ τόκων και φόρων + Αποσβέσεις Τόκοι (ο δείκτης αυτός δείχνει την ευχέρεια που έχει η επιχείρηση να πληρώσει τους οφειλόμενους τόκους)
Δείκτες Ρευστότητας (1/3) Οι δείκτες ρευστότητας μετρούν την ικανότητα της επιχείρησης να αντιμετωπίσει τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της. Η χρηματοοικονομική θέση θεωρείται ότι είναι ισχυρή, όταν η επιχείρηση έχει την ικανότητα να ικανοποιεί απρόσκοπτα τους βραχυπρόθεσμους πιστωτές της και να διατηρεί συνθήκες οι οποίες της εξασφαλίζουν την ευνοϊκή πιστοληπτική της κατάσταση. Δείκτης Κεφαλαίου Κίνησης Κεφάλαιο Κίνησης Σύνολο Ενεργητικού (Κεφάλαιο Κίνησης Κυκλοφορούν Ενεργητικό Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις)
Δείκτες Ρευστότητας (2/3) Δείκτης Κυκλοφοριακής Ρευστότητας current ratio Κυκλοφορούν Ενεργητικό Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις (Ο δείκτης αυτός πρέπει να λαμβάνει τιμές μεγαλύτερες της μονάδας. Όσο πιο μεγάλος ο δείκτης, τόσο μεγαλύτερο το «περιθώριο ασφάλειας» (safety margin) των βραχυπρόθεσμων δανειστών της επιχείρησης. Ένας δείκτης με τιμή 2:1 θεωρείται πολύ καλός, ενώ η τιμή 1.5:1 είναι πιθανότατα αποδεκτή) Δείκτης Άμεσης Ρευστότητας acid test ratio Κυκλοφορούν Ενεργητικό - Αποθέματα Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις (Ο δείκτης αυτός θεωρείται ικανοποιητικός όταν λαμβάνει τιμές μεγαλύτερες της μονάδας)
Δείκτες Ρευστότητας (3/3) Δείκτης Μετρητών cash ratio (0 < δείκτης μετρητών <1) Μετρητά + Ισοδύναμα Μετρητών Σύνολο Κυκλοφορούντος Ενεργητικού καθαρές βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις Μέση Διάρκεια Αποπληρωμής Βραχυπροθεσμων Υποχρεώσεων (Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις Ρευστά διαθέσιμα) x 365 Αποσβέσεις + Καθαρά Κέρδη (Ο δείκτης αυτός δίνει τον αριθμό των ημερών που χρειάζονται για την αποπληρωμή των καθαρών βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων)
Δείκτες Απόδοσης (1/2) Οι δείκτες απόδοσης δείχνουν το πόσο αποτελεσματικά λειτουργεί η εξεταζόμενη επιχείρηση. Δείκτης Περιθωρίου Κέρδους Gross or Net Profit Margin Καθαρό Κέρδος (net) ή Πωλήσεις Κόστος Πωληθέντων (gross) Πωλήσεις Αποδοτικότητα Επενδυμένων Κεφαλαίων ή ΚΠΤΦ Σύνολο Περιουσιακών Στοιχείων (ή Σύνολο Ενεργητικού) Αποδοτικότητα Επενδυμένων Κεφαλαίων Return on Assets, ROA ΚΠΤΦ Μέση Αξία Περιουσιακών Στοιχείων αρχής & τέλους χρήσης
Δείκτες Απόδοσης (2/2) Αποδοτικότητα Ιδίων Κεφαλαίων Καθαρό Κέρδος Καθαρή Θέση ή Αποδοτικότητα Ιδίων Κεφαλαίων Return on Equity, ROE Καθαρό Κέρδος Μέση αξία καθαρής θέσης αρχής και τέλους χρήσης (Ο δείκτης αυτός συνήθως υπολογίζεται για κέρδη μετά φόρων, ωστόσο μπορεί να υπολογιστεί και για κέρδη προ φόρων, ειδικά για περιπτώσεις συχνών μεταβολών των φορολογικών συντελεστών ή της μερισματικής πολιτικής)
Δείκτες Δραστηριότητας (1/3) Οι δείκτες δραστηριότητας μετρούν τον βαθμό της αποτελεσματικής χρησιμοποίησης των διαφόρων κατηγοριών περιουσιακών στοιχείων της επιχείρησης. Πωλήσεις (ή Κόστος Πωληθέντων) Κυκλοφοριακή Ταχύτητα Αποθεμάτων Μέσο ύψος αποθεμάτων αρχής και τέλους χρήσης (ή Αποθέματα) (Ο δείκτης αυτός δείχνει την ταχύτητα με την οποία τα αποθέματα των εμπορευμάτων μετατρέπονται σε εισπρακτέους λογαριασμούς διαμέσου των πωλήσεων) Μέση Διάρκεια Παραμονής Αποθεμάτων 365 ΚΤ Αποθ. (Ο δείκτης αυτός δείχνει την χρονική περίοδο που απαιτείται να περιμένει η επιχείρηση για την πώληση των εμπορευμάτων της)
Δείκτες Δραστηριότητας (2/3) Κυκλοφοριακή Ταχύτητα Απαιτήσεων Πωλήσεις Μέσο ύψος Απαιτήσεων αρχής & τέλους χρήσης (ή Απαιτήσεις) (Μια τιμή του δείκτη ίση με 5 δείχνει ότι οι απαιτήσεις της επιχείρησης εισπράττονται μέσα στο έτος 5 φορές) Μέση Διάρκεια Είσπραξης Απαιτήσεων 365 ΚΤ Απαιτ. (Όσο μεγαλύτερη είναι η μέση διάρκεια είσπραξης των απαιτήσεων της επιχείρησης, τόσο μεγαλύτεροι οι κίνδυνοι για τη δημιουργία επισφαλών απαιτήσεων)
Δείκτες Δραστηριότητας (3/3) Κυκλοφοριακή Ταχύτητα Παγίων Πωλήσεις Μέσο ύψος παγίων αρχής & τέλους χρήσης (ή Πάγια) (Πρέπει να λαμβάνεται υπόψη όταν τίθεται ζήτημα νέων επενδύσεων σε πάγια) Κυκλοφοριακή Ταχύτητα Ενεργητικού Πωλήσεις Μέσο ύψος συνόλου ενεργητικού (ή Ενεργητικό)
Δείκτες Αποτίμησης (1/2) Οι δείκτες αυτοί συγκρίνουν την αγοραία τιμή της μετοχής με τα κέρδη της επιχείρησης και με τη λογιστική αξία της μετοχής. Δείχνουν τι πιστεύουν οι επενδυτές για τις επιδόσεις και τις προοπτικές της επιχείρησης. P/E Price per earnings ratio P/BV Price to book value ratio Τιμή Μετοχής Κέρδη ανά μετοχή Τιμή Μετοχής (ο δείκτης φανερώνει το πόσο θα επιθυμούσαν οι επενδυτές να πληρώσουν για τα ανά μετοχή καθαρά κέρδη) Λογιστική Αξία ( ίδια κεφάλαια/αριθμός μετοχών σε κυκλοφορία) Παρατήρηση: Οι επιχειρήσεις που παρουσιάζουν υψηλά ποσοστά απόδοσης ιδίων κεφαλαίωνείναισεθέσηναδιαθέσουντημετοχήτουςσετιμέςπολλαπλάσιεςαπό τη λογιστική αξία τους.
Δείκτες Αποτίμησης (2/2) Δείκτης Μερίσματος Dividend ratio Μέρισμα ανά Μετοχή Τιμή Μετοχής Μερισματική Πολιτική ( P / E ) x Δείκτης Μερίσματος Dividend Policy or Payout ratio Μέρισμα ανά Μετοχή Κέρδη ανά Μετοχή
Μελέτη Περίπτωσης (Case Study) ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΑΛΦΑ Α.Ε. ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΙ 2004 & 2005 (σε χιλιάδες ευρώ) Ενεργητικό 2004 2005 Εξοπλισμός και εγκαταστάσεις 4528 4460 Λοιπά Πάγια 466 426 Σύνολο Παγίων 4994 4886 Μετρητά & Λογ. Όψεως 144 166 Απαιτήσεις / Πελάτες 2408 2624 Παθητικό 2004 2005 Ίδια Κεφάλαια & Αποθεματικά 4750 4914 Μακροπρόθεσμα Δάνεια 2316 2074 Λοιπές Μακροπρόθεσμες Υποχρ. 982 1050 Σύνολο Μακροπρόθεσμων Υποχρ. 3298 3124 Βραχυπρόθεσμες Υποχρ. 2660 2348 Αποθέματα 3028 2540 Λοιπά Κυκλοφοριακά στοιχεία 134 170 Σύνολο Κυκλοφοριακών Στοιχείων 5714 5500 Σύνολο Ενεργητικού 10708 10386 Σύνολο Παθητικού 10708 10386
Μελέτη Περίπτωσης (Case Study) ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΑΛΦΑ Α.Ε. ΚΑΧ 2005 (σε χιλιάδες ευρώ) Έσοδα Πωλήσεων 17378 Κόστος Πωληθέντων 13512 Μικτό Κέρδος 3866 Γενικά / Διοικητικά Έξοδα 2600 Λοιπά Έσοδα 38 Κέρδη προ Τόκων & Φόρων 1304 Τόκοι 382 Φόροι 426 Καθαρά Κέρδη 496 Λοιπά Στοιχεία 2005 Αποσβέσεις Έτους 478 Τρέχον Κόστος Αποθεμάτων 3504
Δείκτες Χρημ/κής Μόχλευσης & Περιουσιακής Διάρθρωσης (1/2) Δείκτης Χρέους (Debt ratio) Μακροπροθ. Χρέος Μακροπροθ. Χρέος + Ίδια Κεφάλ. & Αποθεματικά 3124 0.3887 ή 38.87% 3124 + 4914 Δείκτης Χρέους προς Ίδια Κεφάλαια Μακροπροθ. Χρέος Ίδια Κεφάλ. & Αποθεματ. 3124 4914 0.6357 ή 63.57%
Δείκτες Χρημ/κής Μόχλευσης & Περιουσιακής Διάρθρωσης (2/2) Δείκτης Παγιοποίησης Περιουσίας 4886 10386 Πάγια Περιουσιακά Στοιχεία 47.04% Σύνολο Ενεργητικού Δείκτης Κάλυψης Τόκων Κέρδη πρό τόκων & φόρων + Αποσβέσεις Τόκοι 1304 + 478 382 4.7
Δείκτες Ρευστότητας (1/4) Δείκτης Κεφαλαίου Κίνησης Κεφάλαιο Κίνησης Σύνολο Ενεργητικού (Κεφάλαιο Κίνησης Κυκλοφορούν Ενεργητικό Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις) 5500-2348 10386 30%
Δείκτες Ρευστότητας (2/4) Δείκτης Κυκλοφοριακής Ρευστότητας Κυκλοφορούν Ενεργητικό Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις 5500 2.34 2348 Δείκτης Άμεσης Ρευστότητας Κυκλοφορούν Ενεργητικό - Αποθέματα Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις 5500-2540 1.26 2348
Δείκτες Ρευστότητας (3/4) Δείκτης Μετρητών Μετρητά + Ισοδύναμα μετρητών Σύνολο Κυκλοφορούντος Ενεργητικού 166 5500 3 % Μέση Διάρκεια Αποπληρωμής Βραχυπροθ. Υποχρεώσεων Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις Ρευστά διαθέσιμα Αποσβέσεις + Καθαρά Κέρδη Χ 365 2348-166 Χ 365 818 ημέρες 478 + 496 (2 έτη και 3 μήνες)
Δείκτες Ρευστότητας (4/4) Κυκλ. Ταχ. Κεφ. Κίνησης Κεφάλαια Κίνησης Πωλήσεις 5500-2348 17378 18.1 %
Δείκτες Απόδοσης (1/2) ή Δείκτης Καθαρού Περιθωρίου Κέρδους 496 17378 Αποδοτικότητα Επενδυμένων Κεφαλαίων 1304 12.56 % 10386 Αποδοτικότητα Επενδυμένων Κεφαλαίων (Return on Assets, ROA) 1304 (10396 + 10708) / 2 12.36 % Καθαρό Κέρδος Πωλήσεις 2.85 % ΚΠΤΦ Σύνολο Περιουσιακών Στοιχείων ΚΠΤΦ Μέση Αξία Περ. Στοιχείων αρχής και τέλους χρήσης
Δείκτες Απόδοσης (2/2) Αποδοτικότητα Ιδίων Κεφαλαίων (Return on Equity, ROE) Καθαρό Κέρδος Καθαρή Θέση 496 10.09 % 4914 ή Αποδοτικότητα Ιδίων Κεφαλαίων (Return on Equity, ROE) Καθαρό Κέρδος Μέση Αξία Καθ. θέσης αρχής και τέλους χρήσης 496 10. 26 % (4914 + 4750) /2
Δείκτες Δραστηριότητας (1/3) Κυκλοφοριακή Ταχύτητα Αποθεμάτων 17378 (2540 + 3028) / 2 Πωλήσεις Μέσο ύψος αποθεμάτων αρχής & τέλους χρήσης 6.24 Μέση Διάρκεια Παραμονής Αποθεμάτων 365 6.24 365 ΚΤ Αποθ. 58.5 ημέρες
Δείκτες Δραστηριότητας (2/3) Κυκλοφοριακή Ταχύτητα Απαιτήσεων 17378 (2624 + 2408) / 2 Πωλήσεις Μέσο ύψος απαιτήσεων αρχής & τέλους χρήσης 6.91 Μέση Διάρκεια Είσπραξης Απαιτήσεων 365 6.91 365 ΚΤ Απαιτ. 52.9 ημέρες
Δείκτες Δραστηριότητας (3/3) Κυκλοφοριακή Ταχύτητα Παγίων Πωλήσεις Μέσο ύψος παγίων αρχής και τέλους χρήσης 17378 (4886 + 4994) / 2 3.52 Πωλήσεις Κυκλ. Ταχύτητα Συνόλου Περιουσ. Στοιχείων Μέσο ύψος Συνόλου Ενεργητικού 17378 (10708 + 10386) / 2 1.65
Δείκτες Αποτίμησης (1/2) P/E Τιμή Μετοχής Κέρδη ανά μετοχή 70 6.7 10.4 P/BV Τιμή Μετοχής Λογιστική Αξία μετοχής ( ίδια κεφάλαια/αριθμός μετοχών σε κυκλοφορία) 70 4914000 / 74000 1.05 Λοιπά Στοιχεία 2005 Κέρδη ανά μετοχή 6.7 Μέρισμα ανά μετοχή 4.48 Τιμή Μετοχής 70 Αριθμός μετοχών 74000
Δείκτες Αποτίμησης (2/2) Δείκτης Μερίσματος Μέρισμα ανά Μετοχή Τιμή Μετοχής 4.48 70 6.4 % Μερισματική Πολιτική (P / E) x Δείκτης Μερίσματος 10.4 x 6.4 % 66.6%