ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΤΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΤΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ Χρήσιμοι Ορισμοί Ενότητα διοίκησης (unity of command): ένα εργαζόμενος πρέπει να έχει έναν και μόνο έναν άμεσο προϊστάμενο. Καταμερισμός της εργασίας (division of labor): ο διαχωρισμός των εργασιών και των λειτουργιών σε μικρότερες δραστηριότητες. Οργανισμός (organization): η οντότητα που επιτρέπει σε μια ομάδα να εργάζεται αποτελεσματικότερα από τα μεμονωμένα άτομα για την επίτευξη κάποιων στόχων. Οργανόγραμμα (organization chart): σχηματική παράσταση του τρόπου με τον οποίο ρυθμίζεται και σχετίζεται η εργασία ώστε να εκτελείται. Οργάνωση (organizing): η διεργασία της ανάπτυξης ενός συστηματικού τρόπου συνδυασμού των φυσικών και των ανθρώπινων πόρων που είναι ουσιώδεις για την επίτευξη των στόχων της επιχείρησης. Όριο εποπτείας (span of control): ο αριθμός των υφισταμένων τους οποίους μπορεί να επιβλέπει αποτελεσματικά ένας προϊστάμενος. Η διαδικασία της οργάνωσης είναι ουσιαστικά η ίδια για όλα τα είδη επιχειρήσεων. Αφού καθοριστούν οι αντικειμενικοί στόχοι και ολοκληρωθούν τα προγράμματα, η διοίκηση πρέπει να αναπτύξει ένα συστηματικό τρόπο συνδυασμού των φυσικών και των ανθρώπινων πόρων που είναι απαραίτητοι για επίτευξη των στόχων της επιχείρησης. Αυτό ονομάζεται οργανωτική λειτουργία του management. Όταν μελετάτε τη διάρθρωση μιας εταιρείας, έχει μεγάλη σημασία να έχετε υπόψη τον ορισμό της επιχείρησης. Επιχείρηση είναι: η οντότητα που επιτρέπει σε μια ομάδα να εργάζεται αποτελεσματικότερα από τα μεμονωμένα άτομα για την επίτευξη ορισμένων στόχων. 1

Γιατί χρειάζεται οργάνωση; Η οργάνωση χρειάζεται για την επίτευξη των στρατηγικών και αντικειμενικών στόχων. Αυτοί οι στόχοι θα πρέπει, φυσικά, να είναι προσανατολισμένοι στο μάρκετινγκ. Μια επιχείρηση υπάρχει για να ικανοποιεί τις ανάγκες και τις επιθυμίες των πελατών. Κατά συνέπεια, η δομή μιας επιχείρησης θα πρέπει κατά κύριο λόγο να κατευθύνεται από την αγορά. Μια σωστή αρχή της οργάνωσης είναι η παρακάτω φράση «πείτε μου σε ποιον επιχειρηματικό κλάδο είστε ή θέλετε να εισέλθετε και θα σας πω πώς θα οργανώσετε των επιχείρησή σας». Η φράση αυτή βασίζεται στο πρόγραμμα ή τη στρατηγική μια επιχείρησης, καθώς και στην αντίληψη ότι η δομή ακολουθεί τη στρατηγική. Η στρατηγική απορρέει κυρίως από το εύρος των προϊόντων ή της αγοράς της επιχείρησης. Αν και το μάρκετινγκ πρέπει κατά κύριο λόγο να καθοδηγεί την προσπάθεια οργάνωσης μιας επιχείρησης, είναι ανάγκη, ωστόσο, να εξασφαλίζεται ότι αυτό δε γίνεται σε βάρος των υπολοίπων λειτουργιών. Το σχέδιο μάρκετινγκ από μόνο του, χωρίς τα στοιχεία που το υποστηρίζουν, δεν έχει μεγάλη αξία. Ο προγραμματισμός είναι η πρώτη λειτουργία της διοίκησης και αποτελεί προϋπόθεση για την οργάνωση. Αν δεν υπάρχει πρόγραμμα, δεν είναι δυνατό να οριστούν αντικειμενικοί στόχοι και αν δεν υπάρχουν στόχοι, δεν υπάρχει λόγος οργάνωσης. Με άλλα λόγια, αν δε γνωρίζουμε πού πηγαίνουμε, δε γνωρίζουμε πώς θα οργανωθούμε για να φτάσουμε εκεί. Ο προγραμματισμός και η οργάνωση είναι οι αλληλένδετες αρμοδιότητες ενός manager. Επειδή μια επιχείρηση διαθέτει κανονικά ένα πρόγραμμα ανάπτυξης, είναι αναμενόμενο ότι η δομή της θα πρέπει να προσαρμόζεται και να μεταβάλλεται με την πάροδο του χρόνου. Μερικές φορές, η επίδραση της αλλαγής δεν αναγνωρίζεται και όμως, αυτός είναι ένας ακόμα λόγος για τον οποίο ο προγραμματισμός και η οργάνωση συνδέονται τόσο στενά: το ένα αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο του άλλου. Ο προγραμματισμός συντελεί στη γρήγορη αξιολόγηση των επιπτώσεων των αλλαγών, όταν ξεσπούν κρίσεις. Ο προγραμματισμός δίνει τη δυνατότητα γρήγορης αξιολόγησης των επιπτώσεων μιας αλλαγής όταν συμβαίνουν κρίσεις. Η οργάνωση, 2

σύμφωνα με το πρόγραμμα ή τη στρατηγική και η χρησιμοποίηση της τυπικής (δηλαδή της επίσημης οργανωτικής δομής που αποτελείται από τις αρμοδιότητες, τις εξουσιοδοτήσεις και τις ευθύνες), καθώς και της άτυπης οργάνωσης (που αποτελείται από τις άτυπες σχέσεις που ορίζονται κυρίως από την πολιτική, την εξουσία και το κύρος), συμβάλλουν επίσης στην αποτελεσματική αντιμετώπιση των αλλαγών. Βασικές Έννοιες Η οργάνωση είναι η διεργασία που συντελείται ως μια μορφή προγραμματισμού. Μια επιχείρηση ξεκινά όχι για να αποκτήσει οργάνωση, αλλά για να εξυπηρετήσει ένα σκοπό για να εξυπηρετήσει κυρίως ορισμένες ανάγκες ή επιθυμίες των πελατών. Στην αρχή, λοιπόν, αναπτύσσεται ένα πρόγραμμα για την επίτευξη αυτού του σκοπού και δημιουργείται μια οργανωτική δομή για την εφαρμογή αυτού του προγράμματος. Οι βασικές έννοιες στην οργάνωση είναι η ανάλυση, η αναγνώριση και ο προσδιορισμός των εργασιών που πρέπει να γίνουν για να επιτευχθούν οι αντικειμενικοί στόχοι της επιχείρησης. Αν αυτή η διεργασία γίνει σωστά, θα καταλήξει σε κάποια λογική ομαδοποίηση των εργασιών, η οποία θα αποτελεί μέσο αποτελεσματικής συνεργασίας των ατόμων στην επίτευξη των αντικειμενικών στόχων. Κατά την οργάνωση, πρέπει πρώτα να συμφωνήσουμε σχετικά με την εργασία που θα διεξαχθεί. Πρόκειται για την λεγόμενη ενότητα σκοπού. Δεύτερον, πρέπει να αποφασίσουμε για το τι πρέπει να γίνει για την επιτυχία αυτού του σκοπού: για ποια καθήκοντα θα εκτελεστούν, ποια άτομα θα τα αναλάβουν και ποια δικαιοδοσία θα πρέπει να έχουν για να ολοκληρώσουν την εργασία. Αυτό ονομάζεται καταμερισμός της εργασίας. Τρίτον, πρέπει να προσδιοριστούν οι κατηγορίες, ο αριθμός και η εμπειρία των ατόμων στα οποία θα ανατεθεί η εκτέλεση της εργασίας, αυτό ονομάζεται στελέχωση. Τέλος, θα πρέπει να αναπτυχθεί ένα πλαίσιο δομής ή οργάνωσης για να εξασφαλιστεί η αποτελεσματική ομαδική εργασία σχετικά με τις διοικητικές σχέσεις κλίμακα ιεραρχίας και ροή πληροφοριών. Επιπλέον, η διοίκηση θα πρέπει να δεσμευτεί ότι θα 3

φροντίσει η επιχείρηση να λειτουργεί με τέτοιον τρόπο, ώστε οι εργασίες να εκτελούνται αποτελεσματικά μέσω άλλων κάτι που αποτελεί τον ορισμό του management. Η οργανωτική δομή είναι το μέσο με το οποίο μπορεί να γίνει αυτό. Το παρακάτω σχήμα παρουσιάζει το βασικό ρόλο που παίζει η οργάνωση στη διαδικασία του management. Ο τρόπος με τον οποίο διατάσσονται επισήμως τα διάφορα τμήματα ενός οργανισμού ονομάζεται Οργανόγραμμα. Τι μας δείχνει ένα οργανόγραμμα Επίπεδα διοίκησης κατακόρυφες διοικητικές στρώσεις Σχέσεις εποπτείας γραμμές που δείχνουν ποιος δίνει αναφορά σε ποιον Βασικές υπομονάδες θέσεις που δίνουν αναφορά στον ίδιο manager Κατανομή της εργασίας θέσεις και τίτλοι Δίαυλος επικοινωνίας τυπική ροή επικοινωνίας 4

Οδηγίες για την Οργάνωση Μερικές οδηγίες που πρέπει να ακολουθούνται σε όλες τις εταιρείες κατά την οργάνωση είναι περιληπτικά οι εξής: 1. Πρέπει να δίνετε προσοχή στην επίπτωση των αλλαγών στους ανθρώπους αλλά και στην ίδια τη δομή. Όταν αλλάζει η στρατηγική ή ο προγραμματισμός, μπορεί να επηρεάζονται οι πολιτικές, οι πρακτικές, τα προγράμματα, οι διαδικασίες κ.ά. Επομένως, θα πρέπει να γίνονται αλλαγές και σε πολλά τμήματα του οργανισμού με παράλληλη συμμετοχή του προσωπικού. 2. Πρέπει να διατηρείτε τη δομή όσο το δυνατόν απλούστερη. Δεν απαιτούνται πολλά επίπεδα εγκρίσεων και προτάσεων. Χρειάζεται να αποφεύγετε την υπεραπασχόληση ή την υποαπασχόληση οποιουδήποτε ατόμου ή ομάδας με καθήκοντα και ευθύνες. Το όριο εποπτείας, δηλαδή ο αριθμός των υφισταμένων τους οποίους μπορεί να επιβλέπει αποτελεσματικά ένας προϊστάμενος, πρέπει να είναι σε ελεγχόμενο όριο. 3. Τη δομή πρέπει να την κοιτάτε από την άποψη των πραγματικών «αναγκών» και όχι από την πλευρά του «διαθέσιμου προσωπικού». 4. Δεν είναι δυνατόν ένας υπάλληλος να δίνει αναφορά ταυτόχρονα σε δύο προϊσταμένους και να ικανοποιεί και τους δύο. Η αρχή αυτή είναι γνωστή ως ενότητα διοίκησης. 5. Είναι απαραίτητη η περιγραφή εργασίας (job description). Αυτό αποτελεί την αρχή του ορισμού. 5

ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΕΣ ΔΟΜΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΚΑΙ ΜΟΡΦΕΣ Οργάνωση σε Διευθύνσεις Οργάνωση σε διευθύνσεις είναι η ομαδοποίηση ανθρώπων και εργασιών σε λειτουργικές μονάδες εργασίας, με σκοπό την επίτευξη των αντικειμενικών στόχων της επιχείρησης με τον αποδοτικότερο και αποτελεσματικότερο τρόπο. Για το σκοπό αυτόν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ποικιλία μέσων. Οι κύριες μορφές οργάνωσης σε διευθύνσεις είναι κατά λειτουργία, διεργασία, προϊόν, αγορά, τομέα, πελατεία, γεωγραφική περιοχή ή ακόμα και οργάνωση μήτρας (ονομάζεται και οργάνωση έργου). Σε πολλές περιπτώσεις, χρησιμοποιούνται και συνδυασμοί αυτών των μορφών. Οργάνωση κατά Λειτουργία Ίσως η παλαιότερη και συνηθέστερη μέθοδος ομαδοποίησης σχετικών λειτουργιών είναι κατά λειτουργία, όπως το μάρκετινγκ, η οικονομική διαχείριση και η παραγωγή (ή εκμετάλλευση). Μερικές φορές, αυτή η μορφή οργάνωσης σε διευθύνσεις μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα, αν μεμονωμένα άτομα με εξειδικευμένο αντικείμενο ενδιαφέρονται περισσότερο για το δικό τους εξειδικευμένο τομέα δραστηριότητας παρά για το σύνολο της επιχείρησης. Το παρακάτω σχήμα παρουσιάζει την οργάνωση κατά λειτουργία. 6

Οργάνωση κατά Τομέα Μια άλλη εναλλακτική λύση για την οργάνωση της επιχείρησης είναι κατά τομέα, αν ομαδοποιούνται άτομα που δεν εργάζονται στο ίδιο προϊόν ή την ίδια διαδικασία, εξυπηρετούν παρόμοιους πελάτες ή βρίσκονται στον τομέα ή γεωγραφική περιοχή. Με τη διόρθωση κατά τομέα γίνεται προσπάθεια να αποφευχθούν προβλήματα που παρατηρούνται στη διάρθρωση κατά λειτουργία. Επίσης, διάρθρωση κατά τομέα προτιμάται από οργανισμούς με ποικίλες δραστηριότητες που επεκτείνονται σε πολλά προϊόντα ή υπηρεσίες, γεωγραφικές περιοχές, πελάτες ή διεργασίες. Οργάνωση κατά Διεργασία Η οργάνωση σε διευθύνσεις μπορεί να γίνεται επίσης κατά διεργασία. Αυτός ο τύπος οργάνωσης απαντά συνήθως σε βιομηχανικές επιχειρήσεις και παρουσιάζεται στο παρακάτω σχήμα. Οργάνωση κατά Προϊόν Στις περιπτώσεις που απαιτείται εξειδικευμένη γνώση για ορισμένα προϊόντα ή ορισμένες υπηρεσίες, η οργάνωση σε διευθύνσεις κατά προϊόν μπορεί να είναι η καλύτερη. Αυτό γίνεται συνήθως σε εταιρείες που έχουν επεκταθεί σε πολλές διαφορετικές δραστηριότητες. Η μορφή αυτή οργάνωσης απεικονίζεται στο παρακάτω σχήμα. 7

Οργάνωση κατά Αγορά Όταν υπάρχει ανάγκη παροχής καλύτερης εξυπηρέτησης σε διαφορετικές αγορές, ενδείκνυται η οργάνωση σε διευθύνσεις κατά αγορά. Το παρακάτω σχήμα παρουσιάζει ένα παράδειγμα επιχείρησης που προμηθεύει οργανισμούς του δημοσίου τομέα και είναι οργανωμένη με αυτόν τον τρόπο. Οργάνωση κατά Πελατεία Μερικές φορές, η ύπαρξη βασικών ή πολύ σημαντικών πελατών δικαιολογεί την οργάνωση σε διευθύνσεις κατά πελάτη. Αυτό το είδος οργάνωσης συναντιέται συχνά σε τράπεζες. Το παρακάτω σχήμα δείχνει ένα τέτοιο είδος οργάνωσης. 8

Οργάνωση κατά Γεωγραφική Περιοχή Όταν μια επιχείρηση έχει εξαπλωθεί σε όλο τον κόσμο ή έχει υποκαταστήματα σε πολλές περιοχές μιας χώρας, μπορεί να οργανωθεί σε διευθύνσεις κατά γεωγραφική περιοχή για την καλύτερη εξυπηρέτηση των πελατών της και για μεγαλύτερη αποδοτικότητα κόστους. Τυπικό παράδειγμα τέτοιου είδους οργάνωσης παρουσιάζεται στο παρακάτω σχήμα. Μήτρα (Οργάνωση Έργου) Η οργάνωση μήτρας συνδυάζει τις μεθόδους οργάνωσης κατά λειτουργία και κατά τομέα ώστε να δίνεται έμφαση στις ομάδες έργων ή προγραμμάτων. Για την ακρίβεια, είναι μια προσπάθεια να αντληθούν πλεονεκτήματα από τους δύο τύπους οργάνωσης, χάρη στη χρήση μόνιμων ομάδων από διάφορες λειτουργίες ώστε να αξιοποιούνται οι εξειδικευμένες γνώσεις κάθε λειτουργίας με εστίαση σε ορισμένο τομέα. Οι εργαζόμενοι σε μια οργάνωση μήτρας ανήκουν ταυτόχρονα σε δύο τουλάχιστον επίσημες ομάδες. Επίσης, αναφέρονται σε δύο 9

προϊστάμενους, ο ένας από τη λειτουργία και ο άλλος από την ομάδα ή τη διεύθυνση. Η οργάνωση μήτρας χρησιμοποιείται από πολυεθνικές επιχειρήσεις, που δραστηριοποιούνται και στην Ελλάδα, στις οποίες προσφέρει ευελιξία ώστε να αντιμετωπίζουν τις διαφορές ανά περιοχή και να ικανοποιούν τις ανάγκες των πολλαπλών προϊόντων, σχεδίων ή προγραμμάτων. Η οργάνωση μήτρας ή έργου εφαρμόζεται ευρέως τα τελευταία χρόνια σε τομείς όπως η αεροδιαστημική. Με αυτήν τη μέθοδο, προσωπικό με διαφορετικές γνώσεις και διαφορετική εμπειρία σχετικά με ένα έργο συγκεντρώνεται και αναλαμβάνει την εκτέλεση ενός συγκεκριμένου έργου μέσα σε μια καθορισμένη χρονική περίοδο. Όταν ολοκληρωθεί το έργο, αυτό το εξειδικευμένο προσωπικό, επιστρέφει στις κανονικές θέσεις εργασίας του. Παράδειγμα αυτής της μορφής οργάνωσης, που συνήθως έχει σχήμα ρόμβου δίνεται από το παρακάτω σχήμα. Μικτή Μέθοδος Πολλές επιχειρήσεις, ιδιαίτερα μεγάλες, γεωγραφικά διασκορπισμένες οι οποίες ασχολούνται με μεγάλη ποικιλία δραστηριοτήτων, εφαρμόζουν διάφορες μορφές οργάνωσης σε διευθύνσεις. Στο παρακάτω σχήμα παρουσιάζεται ένα παράδειγμα οργανογράμματος με διάφορες μορφές οργάνωσης. 10

Οργάνωση σε Ομάδες Σε επιχειρήσεις που λειτουργούν με ομάδες εργασίας, χρησιμοποιούνται ευρέως τόσο μόνιμες όσο και προσωρινές ομάδες για την εκτέλεση των καθηκόντων. Αυτές οι ομάδες περιλαμβάνουν άτομα από διαφορετικές διευθύνσεις ή διαφορετικούς τομείς αρμοδιοτήτων. Επιχειρήσεις όπως η General Electric, η Ford και η Intel προσπαθούν να χρησιμοποιούν ομάδες ως βασικά δομικά στοιχεία νέων επιχειρησιακών οργανώσεων προκειμένου να αντικαταστήσουν τις παραδοσιακότερες κάθετες δομές με οριζόντιες. Στο παρακάτω σχήμα, η οργάνωση περιλαμβάνει ομάδες διαφόρων ειδών, οι οποίες συνεργάζονται για την επίλυση προβλημάτων είτε συνεχώς είτε σε ορισμένες περιπτώσεις. 11

Εικονική Οργάνωση (Χωρίς Περιορισμούς) Πρόκειται για δικτυωμένες οργανώσεις που χρησιμοποιούν την τελευταία λέξη της τεχνολογίας στις επικοινωνίες και την πληροφορική, ενώ παράλληλα συμμετέχουν σε ποικίλες στρατηγικές συμφωνίες και επιχειρηματικές συμβάσεις που υποστηρίζουν δραστηριότητες χωρίς το κόστος ιδιοκτησίας όλων των βοηθητικών λειτουργικών. Οι επιχειρήσεις αυτές λειτουργούν με την υποστήριξη εκτεταμένων δικτύων ηλεκτρονικών υπολογιστών και, με τον τρόπο αυτόν, διατηρούν δραστηριότητες σε μεγάλες γεωγραφικές αποστάσεις με ελάχιστο αριθμό υπαλλήλων πλήρους απασχόλησης. Καθώς προχωρούμε στη νέα χιλιετία, οι οργανωτικές τάσεις στρέφονται προς τις μικρότερες αλυσίδες διοίκησης, στη χρήση περισσότερων ομάδων από διάφορους τομείς, στις ομάδες εργασίας και στις οριζόντιες δομές, καθώς και σε μεγαλύτερα όριο εποπτείας, καθώς κερδίζει έδαφος η ενίσχυση των αρμοδιοτήτων. 12

ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΕΣ ΔΟΜΕΣ ΒΑΣΙΚΑ ΕΙΔΗ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΩΝ ΔΟΜΩΝ Οι κυριότερες τυπικές σχέσεις για την οργάνωση είναι, η αρμοδιότητα, η εξουσιοδότηση και η ευθύνη. Αυτές επιτρέπουν το συνδυασμό λειτουργιών, ανθρώπων και άλλων πόρων με σκοπό την επίτευξη των αντικειμενικών στόχων. Το πλαίσιο οργάνωσης αυτών των τυπικών σχέσεων είναι γνωστό ως οργανωτική δομή. Αυτή η δομή προβλέπει τα μέσα αποσαφήνισης και γνωστοποίησης της αρμοδιότητας, της εξουσιοδότησης και της ευθύνης. Αν και υπάρχουν αρκετές παραλλαγές οργανωτικών δομών, εδώ θα εξετάσουμε την εκτελεστική οργάνωση, την επιτελική οργάνωση και την οργάνωση με επιτροπές. Εκτελεστική Οργάνωση Η εκτελεστική οργάνωση είναι η απλούστερη οργανωτική δομή. Πρόκειται για την οργάνωση «της πράξης», με την έννοια ότι το αντικείμενο όλων των μονάδων της επιχείρησης έχει άμεση σχέση με την παραγωγή και την προώθηση πωλήσεων των προϊόντων και των υπηρεσιών της επιχείρησης. Μεταξύ των διαφόρων επιπέδων της διοικητικής κλίμακας ιεραρχίας υπάρχουν άμεσοι κατακόρυφοι δεσμοί. Επειδή υπάρχει σαφής δομή εξουσιοδότησης, αυτή η μορφή οργάνωσης διευκολύνει τη λήψη αποφάσεων και γίνεται εύκολα κατανοητή. Από την άλλη, τα στελέχη μπορεί να έχουν μεγάλο φόρτο εργασίας όταν έχουν πολλά καθήκοντα. Το παρακάτω σχήμα παρουσιάζει μια απλή εκτελεστική οργάνωση. 13

Εκτελεστική και Επιτελική Οργάνωση Όταν σε μια εκτελεστική οργάνωση προστίθενται επιτελικοί ειδικοί με σκοπό να «συμβουλεύουν», να «εξυπηρετούν» ή να «υποστηρίζουν» με κάποιον τρόπο την ιεραρχική οργάνωση, τότε έχουμε εκτελεστική και επιτελική οργάνωση. Αυτοί οι ειδικοί συμβάλλουν στην αποτελεσματικότητα και την αποδοτικότητα του οργανισμού. Η δικαιοδοσία τους περιορίζεται εν γένει σε συστάσεις προς την εκτελεστική οργάνωση. Αυτό, μερικές φορές, μπορεί να δημιουργεί συγκρούσεις. Ωστόσο, αυτές οι συγκρούσεις μπορεί να μειωθούν, αν οι επιτελικοί ειδικοί διαθέτουν κάποια εκτελεστική εμπειρία ώστε να αντιλαμβάνονται καλύτερα τα προβλήματα των διοικητικών στελεχών που υποστηρίζουν. Λειτουργίες όπως η διοίκηση ανθρωπίνων πόρων και η έρευνα και ανάπτυξη είναι χαρακτηριστικές επιτελικές λειτουργίες. Το παρακάτω σχήμα παρουσιάζει μια τέτοια δομή. 14

Οργάνωση με Επιτροπές Όταν μια ομάδα προσωπικού συγκροτείται επίσημα με σκοπό να αντιμετωπίσει ορισμένα θέματα και να πάρει ορισμένες αποφάσεις, αυτή η δομή οργάνωσης ονομάζεται επιτροπή. Οι επιτροπές μπορεί να είναι μόνιμες ή προσωρινές και συνήθως συμπληρώνουν τις εκτελεστικές και επιτελικές λειτουργίες. Μερικές φορές, συγκροτούνται ειδικές ή προσωρινές επιτροπές για την αντιμετώπιση ενός συγκεκριμένου προβλήματος. Αφού κάνει τις προτάσεις της, η επιτροπή διαλύεται. Αντίθετα, οι μόνιμες επιτροπές ενεργούν συνήθως συμβουλευτικά σε ορισμένες μονάδες ή στελέχη της οργάνωσης. Για παράδειγμα, στα πανεπιστήμια χρησιμοποιούνται σε μεγάλο βαθμό επιτροπές, οι οποίες μπορεί να αναφέρονται στον πρύτανη ή σε ένα τμήμα. Μερικές επιτροπές οι εκτελεστικές επιτροπές έχουν τη δικαιοδοσία να δίνουν και εντολές, και όχι απλώς να συμβουλεύουν. Αυτές οι επιτροπές απαρτίζονται συνήθως από υψηλόβαθμα στελέχη, όπως το διοικητικό συμβούλιο. Παράδειγμα είναι η επιτροπή στελεχών του διοικητικού συμβουλίου για τον καθορισμό των αμοιβών ή για το πρόγραμμα διαδοχής στελεχών. Οι επιτροπές έχουν αρκετά πλεονεκτήματα, αλλά έχουν επίσης και μειονεκτήματα, όπως, για παράδειγμα, ότι είναι ιδιαίτερα χρονοβόρες. Γι αυτόν το λόγο, πρέπει να διευθύνονται αποτελεσματικά. 15