Χειρουργικές Παθήσεις Θυρεοειδούς Αδένα Κακοήθεις Παθήσεις Συντονιστής: Ευστάθιος Α. Αντωνίου Επίκουρος Καθηγητής Γενικής Χειρουργικής και Μεταμόσχευσης Οργάνων Παρουσίαση: Ελευθέριος Δ. Σπάρταλης Ειδικευόμενος στη Χειρουργική Β Προπαιδευτική Χειρουργική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Λαϊκό»
Καρκίνος του θυρεοειδούς: <1-2% των κακοηθειών Ετήσια επίπτωση: 0.5 10 ανά 100.000 Ο συχνότερος ενδοκρινικός καρκίνος (90%) Μεγαλύτερο ποσοστό θνητότητας (64%) από όλους τους άλλους ενδοκρινικούς καρκίνους μαζί 85% των ασθενών με 5ετή επιβίωση *Clinical practice. The thyroid nodule. Hegedüs L. N Engl J Med. 2004 Oct 21;351(17):1764-71. *Thyroid cancer epidemiology and prognostic variables. Sipos JA, Mazzaferri EL. Clin Oncol (R Coll Radiol). 2010 Aug;22(6):395-404.
Καρκινώματα Θηλώδες (60-80%) Θυλακιώδες (10-30%) Εκ κυττάρων Hürthle Μυελοειδές (5-10%) Αδιαφοροποίητο Αμετάπλαστο (<1%) Κακοήθη Λεμφώματα Μεταστατικοί όγκοι (από νεφρό, έντερο, πνεύμονα, μαστό, μελάνωμα) *A National Cancer Data Base report on 53,856 cases of thyroid carcinoma treated in the U.S., 1985-1995. Hundahl SA, Fleming ID, Fremgen AM, Menck HR. Cancer. 1998 Dec 15;83(12):2638-48.
Νεαρή ηλικία Πολυεστιακός Μεθίσταται λεμφογενώς Απορροφά ραδιενεργό ιώδιο TSH εξαρτώμενος *Papillary thyroid carcinoma: an update. LiVolsi VA. Mod Pathol. 2011 Apr;24 Suppl 2:S1-9.
Μικρή βλάβη (1-1.5 cm) συμπαγής ή μερικώς κυστική με αποτιτανωμένες ή οστεοποιημένες περιοχές Μικροσκοπικές ινωτικές εστίες (5-10 mm) occult Θηλές με διαυγή κύτταρα και ground glass πυρήνες με επικάλυψη (overlapping) Tall columnar cells
Συνήθως >40 ετών Μονοεστιακός Μεθίσταται αιματογενώς *Follicular thyroid carcinoma. Yoshida A, Yamanaka T, Kuroda K, Matsuo A, Hiroyuki H. Nihon Rinsho. 2011 Mar;69 Suppl 2:342-6.
Αμιγές 5% Θυλάκια, δοκίδες, συμπαγείς περιοχές Διηθητικό ή με κάψα (καλύτερη πρόγνωση) Δύσκολη μικροσκοπική διάγνωση (διατοιχωματική και/ή αγγειακή διήθηση απαραίτητη) Πυρηνική ατυπία, μιτώσεις, νέκρωση δεν θεωρούνται διαγνωστικά κακοηθείας
Συχνότερα σε ενήλικες Μεταστάσεις σε τραχηλικούς λεμφαδένες *Oncocytes, oxyphils, Hürthle, and Askanazy cells: morphological and molecular features of oncocytic thyroid nodules. Mete O, Asa SL. Endocr Pathol. 2010 Mar;21(1):16-24.
Μονήρης μάζα οξύφιλων κυττάρων από επιθηλιακά κύτταρα των θυλακίων που παράγουν θυρεοσφαιρίνη 30-40% πληρούν τα κριτήρια για καρκίνωμα (διατοιχωματική και/ή αγγειακή διήθηση, μέγεθος > 2 εκ.)
Παραθυλακιώδη κύτταρα (C) Καλσιτονίνη Δεν προσλαμβάνει ραδ. ιώδιο Ακτινοάντοχος Χημειοθεραπεία: δεν τεκμηριώνεται η προσφορά της *Management of medullary thyroid cancer. Ball DW. Minerva Endocrinol. 2011 Mar;36(1):87-98.
Σποραδικός: >50 ετών, μονοεστιακός Οικογενής: παιδιά, πολυεστιακός ΜΕΝ ΙIα - φαιοχρωμοκύτωμα, υπερπλασία παραθυρεοειδών ΜΕΝ ΙΙb - φαιοχρωμοκύτωμα, βλεννογονικά νευρινώματα
Πολλαπλά μικρά οζίδια Μικρά ομοιόμορφα κύτταρα με κοκκιώδες πρωτόπλασμα σε δοκιδώδεις σχηματισμούς Παρουσία αμυλοειδούς και βλέννης στο στρώμα
Άντρες >50 ετών Από τα θυλακιώδη κύτταρα Μεθίσταται αιματογενώς και λεμφογενώς Κακή πρόγνωση (30% κατά τη διάγνωση έχουν ήδη μεταστάσεις) Δεν προσλαμβάνει ραδ. ιώδιο Δεν είναι TSH - εξαρτώμενος *Anaplastic thyroid cancer: a comprehensive review of novel therapy. Kojic SL, Strugnell SS, Wiseman SM. Expert Rev Anticancer Ther. 2011 Mar;11(3):387-402.
Σπάνιο Βρογχοκήλη με ταχεία αύξηση μεγέθους Κυνάγχη, δυσφαγία, πυρετός Σχετίζεται με θυρεοειδίτιδα Hashimoto Συνήθως Β-cell λέμφωμα
Προεγχειρητική χημειοθεραπεία CHOP (Κυκλοφωσφαμίδη, δοξορουβικίνη, βινκριστίνη, πρεδνιζολόνη) Ολική θυρεοειδεκτομή
Λιγότερο του 1% των ασθενών που έχουν πρωτοπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό Λιγότερο του 0.005% όλων των καρκίνων Υπερασβεστιαιμία (>14mg/dL)
Χειρουργική εκτομή en bloc πάσχοντος παραθυρεοειδούς και σύστοιχου λοβού θυρεοειδούς καθώς και παρακείμενων ιστών. (overall survival rate 89% έναντι 53% απλής παραθυρεοειδεκτομής και υποτροπή 8% έναντι 51% αντίστοιχα) Μεταστάσεις σε: πνεύμονα, ήπαρ, οστά Δεν υπάρχει τεκμηριωμένη χημειοθεραπευτική αγωγή