1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 2 2 ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΘΥΜΑΣΤΕ 2 3 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΘΕΣΗΣ 2 4 ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΚΑΘΕ ΟΜΙΛΗΤΗ / Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥΣ 7

Σηµειώσεις Περιεχόµενα Περίληψη 2 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 2 2 ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΘΥΜΑΣΤΕ 2 3 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΘΕΣΗΣ 2 3.1 ΒΑΣΙΚΗ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ 2 3.2 ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΓΙΑ ΚΑΘΕ ΟΜΑΔΑ/ ΠΛΕΥΡΑ 3 3.2.1 Κυβερνητική Πλευρά Οµάδα κυβέρνησης 3 3.2.2 Αντιπολιτευτική Πλευρά Οµάδα Αντιπολίτευσης 5 3.2.3 Κυβερνητική Πλευρά Οµάδα Συµπολίτευσης 6 3.2.4 Αντιπολιτευτική Πλευρά Οµάδα Ελάσσονος Αντιπολίτευσης 7 4 ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΚΑΘΕ ΟΜΙΛΗΤΗ / Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥΣ 7 4.1 ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ (ΟΜΑΔΑ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ) 7 4.2 ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ (ΟΜΑΔΑ ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ) 8 4.3 ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ (ΟΜΑΔΑ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ) 9 4.4 ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ (ΟΜΑΔΑ ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ) 9 4.5 ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΣΥΜΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ (ΟΜΑΔΑ ΣΥΜΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ) 10 4.6 ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΛΑΣΣΟΝΟΣ ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ (ΟΜΑΔΑ ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ) 10 4.7 ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ ΣΥΜΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ (ΟΜΑΔΑ ΣΥΜΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ) 11 4.8 ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΛΑΣΣΟΝΟΣ ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ (ΟΜΑΔΑ ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ) 12 5 ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΓΙΑ ΝΑ ΧΕΙΡΙΖΕΣΤΕ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 13 6 ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ ΕΑΝ ΤΑ ΧΑΣΕΤΕ, ΜΠΛΟΚΑΡΕΤΕ Η ΚΟΛΛΗΣΕΤΕ 15 7 ΠΩΣ ΝΑ ΑΠΟΦΕΥΓΕΤΕ ΤΑ ΠΟΛΛΑ AΑΑ, ΕΕΕ ΚΑΙ ΤΙΣ ΠΑΥΣΕΙΣ 15 8 ΔΟΜΗ (ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΓΙΑ ΝΑ ΘΕΤΕΤΕ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΝΤΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΑ) 15 9 ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΩΝ 18 10 Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΗΣ ΟΠΤΙΚΗΣ ΕΠΑΦΗΣ 18 11 Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΤΗΣ ΦΩΝΗΣ 19 12 Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΧΕΙΡΟΝΟΜΙΩΝ 20 13 Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ 21 14 Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΑΚΟΥΣΤΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ 22 Σηµειώσεις 24 1

ΠΕΡΙΛΗΨΗ Σηµειώσεις Το Εγχειρίδιο Εκπαιδευτών είναι ο οδηγός για τους εκπαιδευτές και περιέχει προχωρηµένου επιπέδου τεχνικές στρατηγικής που πρέπει να ακολουθήσουν οι εκπαιδευτές αλλά και οι εκπαιδευόµενοι. Για να µπορέσετε να κατανοήσετε τον οδηγό αυτό, θα πρέπει να έχετε διαβάσει τους «Κανόνες του Παιχνιδιού» που περιγράφουν τους κανονισµούς του παιχνιδιού, τον ρόλο του κάθε παίκτη και την αναλυτική περιγραφή των διαδικασιών που ακολουθούνται κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού. 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το Εγχειρίδιο Εκπαιδευτών είναι ο οδηγός για τους εκπαιδευτές και περιέχει τη στρατηγική που πρέπει να ακολουθήσουν τόσο οι εκπαιδευτές όσο και οι εκπαιδευόµενοι. Για να µπορέσετε να κατανοήσετε τον οδηγό αυτό, θα πρέπει να έχετε διαβάσει τους «Κανόνες του Παιχνιδιού» που περιγράφουν τους κανονισµούς του παιχνιδιού, τον ρόλο του κάθε παίκτη και την αναλυτική περιγραφή των διαδικασιών που ακολουθούνται κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού. 2. ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΘΥΜΑΣΤΕ Ως Εκπαιδευόµενος Το θέµα που θα χρειαστεί να υπερασπίσετε ή να αναλύσετε µπορεί να µην ταυτίζεται απαραιτήτως µε τις προσωπικές σας πεποιθήσεις! Πρέπει να καταλάβετε ότι πρόκειται για ένα παιχνίδι και µπορεί να σας ζητηθεί να συζητήσετε και να υπερασπίσετε κάτι το οποίο δεν συµφωνεί µε τα δικά σας πιστεύω. Ο κύριος εχθρός στο παιχνίδι-συζήτηση (debate) είναι το να κάνει κανείς ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ. Ποτέ ΜΗΝ ΥΠΟΘΕΤΕΤΕ. Προσπαθήστε να εξηγήσετε όλα όσα έχετε στο µυαλό σας, ακόµη και τον τρόπο µε τον οποίο καταλήξατε στις απόψεις, τα επιχειρήµατα ή τα παραδείγµατά σας. Αυτό που έχετε εσείς στο µυαλό σας δεν είναι πάντα αυτό που οι άλλοι καταλαβαίνουν ή πιστεύουν. Για αυτό το λόγο πρέπει να είστε πολύ ακριβείς και σαφείς! Προσπαθήστε να µην παραθέτετε τις ιδέες σας ή τα επιχειρήµατά σας σαν να είναι ευνόητα. Ως Κριτής Οι Κριτές δεν πρέπει ΠΟΤΕ να κρίνουν βάσει της προσωπικής τους άποψης/ πεποίθησης για το θέµα, αλλά µόνο µε βάση όσα ακούνε κατά τη διάρκεια της συζήτησης (debate). Οι Κριτές πρέπει να δέχονται ό,τι λέγεται ως έγκυρο ωσότου η άλλη πλευρά να αποδείξει το αντίθετο. 3. ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΘΕΣΗΣ Εδώ θα αναλύσουµε τις στρατηγικές που πρέπει να ακολουθούν οι παίκτες κατά τη διάρκεια της συζήτησης (debate). 3.1 ΒΑΣΙΚΗ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ Οι συµµετέχοντες στη συζήτηση (debate) έχουν µόνο 15 λεπτά να προετοιµαστούν, κατά συνέπεια 2 23

14. Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΑΚΟΥΣΤΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ Πολλοί πιστεύουν ότι το να ακούµε και το να παρακολουθούµε είναι το ίδιο πράγµα, εντούτοις δεν είναι. Το να ακούµε κάτι είναι µια αυτοµατοποιηµένη ανταπόκριση του εαυτού µας, ενώ το να παρακολουθούµε απαιτεί µια υψηλότερη γνωστική διαδικασία επεξεργασίας πληροφοριών από το να λαµβάνουµε απλώς πληροφορίες µέσω των αφτιών µας. Διδασκόµαστε στο σχολείο πώς να γράφουµε και πώς να διαβάζουµε. Αλλά διδασκόµαστε και πώς να ακούµε αποτελεσµατικά; Προκειµένου να µάθουµε πώς να ακούµε αποτελεσµατικά, πρέπει να καταλάβουµε ποια είναι τα εµπόδια που µπορεί να συναντήσουµε. Ένα από το σηµαντικότερα εµπόδια για αποτελεσµατική ανάπτυξη ακουστικών δεξιοτήτων είναι η ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΗ. Η προσωπική µας προδιάθεση προς ένα θέµα αλλά και η προσωπική µας πεποίθηση για αυτό µπορούν να αποτελέσουν καταστρεπτικό παράγοντα της αποτελεσµατικής επικοινωνίας και της σωστής ακουστικής παρακολούθησης. Δεν ακούµε πραγµατικά τις απόψεις των άλλων ανθρώπων, επειδή µερικές φορές έχουµε µια πολύ ισχυρή πίστη στις δικές µας ιδέες. Δεχτείτε ιδέες και απόψεις και προσπαθήστε να τις οργανώσετε ορθολογικά, αλλά και να τις µετατρέψετε. Ακούστε προσεκτικά και κατανοήστε τις απόψεις των άλλων. Με αυτόν τον τρόπο θα µπορέσετε να τις µετατρέψετε/αντιστρέψετε σε εργαλείο για να υποστηρίξετε την πλευρά σας. Πρέπει να ελευθερωθούµε από την ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΗ. Μόνο έτσι µπορούµε να ακούσουµε αποτελεσµατικά αυτό που η άλλη πλευρά υποστηρίζει και να βρούµε εκείνα τα µικρά σηµεία που µπορούµε να χρησιµοποιήσουµε εναντίον τους. Μην αφήσετε κάποια προκατάληψή σας ή και ισχυρές προσωπικές απόψεις να σας καταστήσουν κωφούς στις απόψεις των άλλων ανθρώπων γιατί έτσι δεν θα µπορέσετε να υποστηρίξετε τις προσωπικές σας απόψεις. Για να το αντιληφθούµε καλύτερα ας διαβάσουµε το παρακάτω: «Μόνο όταν απουσιάζει ο φόβος προκύπτει η εµπιστοσύνη στον εαυτό µας και όπου υπάρχει εµπιστοσύνη και αυτοπεποίθηση η µπορούν να επιτευχθούν µεγάλα κατορθώµατα». πρέπει να χρησιµοποιήσουν τον χρόνο αυτό εποικοδοµητικά. Για να προετοιµαστούν αποτελεσµατικά, οι εκπαιδευόµενοι πρέπει να παροτρυνθούν ως ακολούθως: Μην χάνετε τον χρόνο σας άσκοπα, ξεκινήστε την ανταλλαγή απόψεων για την εξεύρεση ιδεών/επιχειρηµάτων αµέσως, έχετε 15 λεπτά στην διάθεσή σας χρησιµοποιήστε τα µε σύνεση. Μην κρατάτε τις ιδέες σας για τον εαυτό σας, µοιραστείτε τις µε το συνεργάτη σας. Η οµαδική εργασία είναι το κλειδί για την επιτυχία του Play2Speak και εποµένως αποτελεί µια από τις βασικές προϋποθέσεις του παιχνιδιού. Μην θεωρείτε τίποτα δεδοµένο. Εάν το επιχείρηµά σας είναι τρωτό, να είστε βέβαιοι ότι η αντίπαλη οµάδα θα «επιτεθεί» για να το καταρρίψει. 3.2 ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΓΙΑ ΚΑΘΕ ΟΜΑΔΑ/ ΠΛΕΥΡΑ 3.2.1 ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΗ ΠΛΕΥΡΑ ΟΜΑΔΑ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ Ορισµός Η Κυβέρνηση έχει τον σηµαντικότερο ρόλο και αυτό επειδή πρέπει να παραθέσει τον ορισµό και να οριοθετήσει τη συζήτηση (debate). Η οµάδα της Κυβέρνησης πρέπει: Να ορίσει το θέµα. (Ορισµός) Να ορίσει όλα όσα θα ειπωθούν στη συνέχεια. Ο Πρωθυπουργός είναι αυτός που θα οριοθετήσει τα όσα θα επακολουθήσουν. Δηλαδή: o o Ορίζει το θέµα ως µια ολοκληρωµένη λογική οντότητα καθώς και όλες τις παραµέτρους του. Ορίζει κάθε µια από τις λέξεις-κλειδιά του θέµατος και θέτει τους απαγορευτικούς περιορισµούς. Να δώσει µια γραµµή πλεύσης για την πλευρά της Κυβέρνησης. o o Το να δώσει µια γραµµή πλεύσης σηµαίνει ότι προτείνει τη πολιτική/τακτική που θα ακολουθηθεί για το συγκεκριµένο θέµα. Για παράδειγµα: «Πιστεύουµε ότι...», «Πρέπει να...» Να δώσει επιχειρήµατα που υποστηρίζουν την πλευρά της Κυβέρνησης. Provide supporting arguments for the Government Side Σε όλες τις περιπτώσεις η οµάδα οφείλει να παράσχει µια σαφή και λογική σύνδεση µεταξύ του ορισµού που δίνεται, της γραµµής πλεύσης και του θέµατος. Γραµµή Πλεύσης Όταν η οµάδα της Κυβέρνησης πλησιάζει στη διαµόρφωση του ορισµού πρέπει να επινοήσει και τη γραµµή πλεύσης της θέση της, δηλ. τι είναι αυτό ακριβώς που θα υποστηρίξει. Προληπτικά Μέτρα 22 3

αντιταχθεί στα επιχειρήµατα της θέσης σας. Φανταστείτε ότι ανήκετε στην αντίπαλη οµάδα και προσπαθήστε να επινοήσετε επιχειρήµατα που αντιτάσσονται σε αυτό που εσείς οι ίδιοι έχετε προτείνει. Στην περίπτωση που δείτε ότι ο ορισµός σας είναι εύκολα αντικρούσιµος, θα χρειαστεί να τον τροποποιήσετε αναλόγως καθώς επίσης και τη γραµµή πλεύσης για να προστατεύσετε τη θέση σας. Στόχοι Μετά από τη διατύπωση του Ορισµού και της Γραµµής Πλεύσης, είναι καλό ως στρατηγική για την Κυβερνητική οµάδα να παρουσιάσει τρεις (3) βασικούς στόχους. Οι στόχοι θα πρέπει να περιλαµβάνουν όλα όσα επιδιώκει να πετύχει η οµάδα σας. Αυτό θα σας βοηθήσει στο να διαµορφώσετε τη δοµή της επιχειρηµατολογίας σας. Προσπαθήστε να διατυπώσετε τους στόχους σας µε τρόπο που θα δείχνει ότι είναι εφικτοί και σαφείς. Εφικτοί στόχοι είναι αυτοί που µπορούν να αποδειχθούν µέσω λογικής επιχειρηµατολογίας. Παραδείγµατος χάριν: Η εξάλειψη της ανεργίας δεν είναι ένας εύκολα επιτεύξιµος στόχος, εντούτοις το να προσπαθείς να αποδείξεις ότι προωθείς κάποια ιδέα που έχει ως σκοπό τη µείωση της ανεργίας αποτελεί έναν εφικτό στόχο. Δυνατότητα Πραγµατοποίησης Στόχων Οι συζητητές (debaters) πρέπει να αποδείξουν ότι αυτό που προτείνουν είναι πραγµατοποιήσιµο (εφικτό). Προσπαθήστε να βρείτε τρόπους µε τους οποίους η πολιτική και η Γραµµή Πλεύσης που προτάθηκαν µπορούν να εφαρµοστούν. Σκεφτείτε πιθανές επιπλοκές και συµπεριλάβετε ανάλογες προβλέψεις, έτσι ώστε να αποφύγετε αντεπιχειρήµατα από την αντίπαλη οµάδα. Επιχειρήµατα Η επινόηση όσο το δυνατόν περισσότερων επιχειρηµάτων που στηρίζουν τη θέση µας είναι µια πολύ καλή στρατηγική. Θα πρέπει να προσπαθήσετε να επιλέξετε τα 5-6 ισχυρότερα/ σηµαντικότερα επιχειρήµατα. Η οµαδική εργασία στο σηµείο αυτό είναι απαραίτητη. Πρέπει να διαιρέσετε τα επιχειρήµατα µεταξύ των µελών της οµάδας. Εάν ο αριθµός είναι µονός τότε τα περισσότερα επιχειρήµατα δίδονται στον αρχηγό της οµάδας. Μερικές φορές επιχειρήµατα που συσχετίζονται µπορούµε να τα συνοψίσουµε σε ένα. Σε γενικές γραµµές τα επιχειρήµατά σας πρέπει: Να περιλαµβάνουν (το κάθε ένα ή όσα επιχειρήµατα συσχετίζονται) µια λέξη κλειδί για να το/τα θυµάστε. Να είναι σχετικά µε το θέµα. Πρέπει να συνδέονται λογικά µε το θέµα. Να υποστηρίζουν τη πλευρά της οµάδας. Να είναι τα σηµαντικότερα και τα πιο ισχυρά. Να µην αφήνουν περιθώρια επέκτασης του επιχειρήµατος στη Συµπολίτευση. Όσο περισσότερα ισχυρά επιχειρήµατα παραθέσετε, τόσο δυσκολότερα θα βρεθούν επιχειρήµατα που να επιδέχονται επέκταση. Παραδείγµατα Προκειµένου να θεωρηθούν έγκυρα τα επιχειρήµατα, είναι καλό να υπάρχουν ισχυρά παραδείγµατα που όχι µόνο αποδεικνύουν την εγκυρότητα των επιχειρηµάτων, αλλά προκαλούν και συναισθηµατική εµπλοκή. Χρησιµοποιήστε παραδείγµατα από την τρέχουσα επικαιρότητα/ τις ειδήσεις, προσωπικές γνώσεις/εµπειρίες ή ακόµα και δηµιουργώντας τα από µια υποθετική κατάσταση. Χωρίς να το συνειδητοποιούν οι οµιλητές θα µιλάνε ανταλλάσσοντας συγχρόνως τη µπάλα µεταξύ τους. Μόλις όλοι µιλήσουν από µια φορά παίξτε το παιχνίδι ξανά αλλά αυτή τη φορά πείτε στον οµιλητή που πιάνει τη µπάλα να την αφήνει κάτω πριν µιλήσει. Θα συνειδητοποιήσετε ότι οι οµιλητές χρησιµοποιούν τα χέρια τους όταν µιλούν. Ο εγκέφαλος έχει ήδη εκπαιδευθεί να χρησιµοποιεί χειρονοµίες καθώς µιλάει. Εξασκηθείτε µπροστά στον καθρέφτη. Εάν σας αρέσει αυτό που βλέπετε τότε αυτό θα αρέσει και στους άλλους. Μην κινείτε τα χέρια σας χωρίς λόγο, παραδείγµατος χάριν δίνοντας έµφαση σε κάποια ιδέα. Μην κινείτε τα χέρια σας µε τυχαίο τρόπο, δεν είστε ζογκλέρ. Μην κάνετε ασυναίσθητες κινήσεις, οι κινήσεις των χεριών σας πρέπει να ακολουθούν τον τόνο της φωνής σας. 13. Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΣΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ Το πώς στεκόµαστε απεικονίζει την εµπιστοσύνη που έχουµε στον εαυτό µας όταν µιλάµε. Πρέπει να σκεφτόµαστε ότι είµαστε σαν ψηλό δέντρο µε ισχυρές ρίζες που κινείται σύµφωνα µε τον αέρα της επιχειρηµατολογίας αλλά ποτέ δεν χάνει τη σταθερότητα του εδάφους. Σταθείτε και στα δυο σας πόδια και αισθανθείτε βεβαιότητα. Τα πόδια σας είναι ριζωµένα στο έδαφος, αλλά παράλληλα τα νιώθετε χαλαρά. Εάν κινηθείτε, κάντε το συνειδητά. Για παράδειγµα όταν προσπαθείτε να απεικονίσετε ένα επιχείρηµα ή µια ιδέα που έχει 2 πλευρές, κινήστε το ένα σας χέρι προς µια κατεύθυνση για το πρώτο επιχείρηµα/ιδέα σας και µετά το άλλο χέρι για το άλλο επιχείρηµα/ιδέα. Κατόπιν φέρτε πίσω τα χέρια σας στο κέντρο και κάντε µια σύνοψη όσων έχετε πει. Εξασκηθείτε µπροστά στον καθρέφτη. Εάν σας αρέσει αυτό που βλέπετε τότε αυτό θα αρέσει και στους άλλους. Μην στέκεστε άχαρα. Μην ρίχνετε το βάρος σας στη µια µεριά του σώµατός σας. Μην στέκεστε στο ένα πόδι. Μην κινείστε άσκοπα στον χώρο. 4 21

Τι να κάνετε για να υποκινήσετε την προσοχή: Δώστε διακύµανση στη φωνή σας. Αυξήστε και µειώστε τη δύναµη της φωνής σας. Προσπαθήστε να δώσετε έµφαση σε συγκεκριµένες λέξεις ή φράσεις. Το κλειδί είναι να υπάρχει µεταβλητότητα στη φωνή. Όταν έχουµε να πούµε κάτι σηµαντικό πρέπει: o Εάν είστε ο τύπος οµιλητή που µιλά µε υψηλό τόνο στη φωνή του, τότε θα πρέπει αντίστοιχα να χαµηλώσετε τον τόνο της φωνής σας για να δηµιουργήσετε την o αίσθηση της έµφασης. Εάν είστε ο τύπος οµιλητή που µιλά µε κανονική έως και χαµηλή δύναµη στη φωνή, τότε θα πρέπει να αυξήσετε τη δύναµη της φωνής σας για να δηµιουργήσετε την αίσθηση της έµφασης. Βάλτε χρώµα στη φωνή σας. Προσπαθήστε να εξασκηθείτε τραγουδώντας τις νότες του πενταγράµµου ντο, ρε, µι, φα,σολ, λα, σι. Βάλτε ρυθµό στην οµιλία σας. Αλλάξτε το ρυθµό των φράσεών σας από αργό σε γρήγορο και αντίστροφα, ανάλογα µε το πού θέλετε να δώσετε έµφαση. Τώρα προσπαθήστε να εξασκηθείτε χρησιµοποιώντας τις παραπάνω συµβουλές στη φράση Ευχαριστούµε, κύριε οµιλητά. Μην µιλάτε µονότονα Μην µιλάτε σαν ροµπότ Μην µιλάτε σαν να διαβάζετε ένα κείµενο Μην µιλάτε στους κριτές µε αδιάφορη έκφραση, σαν να είναι κάτι που κάνετε καταναγκαστικά. Χρωµατίστε τη φωνή σας για να δώσετε έµφαση στα κύρια σηµεία και µε αυτόν τον τρόπο να τα ενσωµατώσετε στην οµιλία και την επιχειρηµατολογία σας. Μιλήστε σαν να προσπαθείτε να πείσετε κάποιον, όπως στην καθηµερινή σας ζωή. 12. Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΧΕΙΡΟΝΟΜΙΩΝ Για να εκπαιδεύσουµε τον εγκέφαλό µας να χρησιµοποιεί τις κατάλληλες χειρονοµίες όταν µιλάει, µπορούµε να παίξουµε ένα παιχνίδι το οποίο ονοµάζουµε στο ή ότι. Χρειαζόµαστε αρκετούς οµιλητές για να διαµορφώσουµε έναν κύκλο και µια µπάλα (ποδοσφαίρου, βόλεϊ, µπάσκετ). Οι οµιλητές σχηµατίζουν έναν κύκλο. Δίνουµε τη µπάλα τυχαία σε έναν από τους οµιλητές. Το πρόσωπο που κρατά τη µπάλα τη ρίχνει τυχαία σε κάποιον άλλο οµιλητή. Ο οµιλητής πιάνει τη µπάλα. Ο οµιλητής που ρίχνει τη µπάλα λέει στο ή ότι. Ο οµιλητής που λαµβάνει τη µπάλα πρέπει να επιλέξει είτε τη λέξη στο είτε τη λέξη ότι. Εάν ο οµιλητής που λαµβάνει τη µπάλα λέει στο, ο οµιλητής που έριξε τη µπάλα λέει πιστεύουµε στο... (επινοήστε ένα θέµα, µια ιδέα, µια αστεία φράση ή µια οποιαδήποτε λέξη που σας έρχεται στο µυαλό). Εάν ο οµιλητής που λαµβάνει τη µπάλα πει ότι, ο οµιλητής που έριξε τη µπάλα λέει πιστεύουµε ότι... (επινοήστε ένα θέµα, µια ιδέα, µια αστεία φράση, ή µια οποιαδήποτε λέξη που σας έρχεται στο µυαλό). Κατόπιν ο οµιλητής που έπιασε τη µπάλα πρέπει να µιλήσει για 1,5 λεπτό για το θέµα αυτό κρατώντας τη µπάλα στα χέρια του. Οι Σύνδεσµοι Όλα όσα προαναφέρθηκαν (δηλ. η δηµιουργία Ορισµού, οι Στόχοι, η δυνατότητα πραγµατοποίησης των στόχων, τα επιχειρήµατα όπως επίσης και τα παραδείγµατα) θα πρέπει να έχουν άµεση σύνδεση µε το θέµα. Σκεφτείτε από πριν πώς θα τα συνδέσετε! Όσο ισχυρότερη η σύνδεση όλων αυτών, τόσο µεγαλύτερες οι πιθανότητές σας να κερδίσετε! Μην παραβιάσετε τους κανόνες για τη διαµόρφωση του ορισµού που αναφέρονται στον οδηγό «Κανόνες του Παιχνιδιού». 3.2.2 ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΤΙΚΗ ΠΛΕΥΡΑ ΟΜΑΔΑ ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ Η πρώτη οµάδα της πλευράς της Αντιπολίτευσης πρέπει να δοκιµάσει να προβλέψει 1 ή 2 σενάρια για το πώς η Κυβέρνηση ενδέχεται να ορίσει το θέµα. Βασισµένοι σε αυτές τις προβλέψεις, οι παίκτες πρέπει να προβλέψουν τα επιχειρήµατα που θα παραθέσει η Κυβέρνηση. Αντεπιχειρήµατα Αφού προβλέψουν ορισµένα βασικά επιχειρήµατα πρέπει να βρουν τρόπους για να τα ανασκευάσουν/ διαψεύσουν. Πρέπει να αντικρούσουν τη δυνατότητα πραγµατοποίησης και την εγκυρότητα των προβλεπόµενων επιχειρηµάτων της Κυβέρνησης. Γραµµή Πλεύσης Βασισµένοι στις προβλέψεις τους πρέπει να δηµιουργήσουν µια γραµµή πλεύσης για τη πλευρά της Αντιπολίτευσης. Επιχειρήµατα Οι παίκτες πρέπει να στηρίξουν τη γραµµή πλεύσης τους. Η εξεύρεση όσο το δυνατόν περισσότερων επιχειρηµάτων είναι µια πολύ καλή στρατηγική. Πρέπει να επιλέξετε τα ισχυρότερα και σηµαντικότερα 5-6 επιχειρήµατα. Η οµαδική εργασία στο σηµείο αυτό είναι απαραίτητη. Πρέπει να διαιρέσετε τα επιχειρήµατα µεταξύ των µελών της οµάδας. Εάν ο αριθµός είναι µονός τότε τα περισσότερα επιχειρήµατα δίδονται στον αρχηγό της οµάδας. Μερικές φορές επιχειρήµατα που συσχετίζονται µπορούµε να τα συνοψίσουµε σε ένα. Σε γενικές γραµµές τα επιχειρήµατά σας πρέπει: Να περιλαµβάνουν (το κάθε ένα ή όσα επιχειρήµατα συσχετίζονται) µια λέξη-κλειδί για να το/τα θυµάστε. Να είναι σχετικά µε το θέµα. Πρέπει να συνδέονται λογικά µε το θέµα. Να υποστηρίζουν την πλευρά της οµάδας. Να είναι τα σηµαντικότερα και τα πιο ισχυρά. Να µην αφήνουν περιθώρια επέκτασης στην οµάδα της Ελάσσονος Αντιπολίτευσης. Όσο περισσότερα ισχυρά επιχειρήµατα παραθέσετε, τόσο δυσκολότερα θα βρεθούν επιχειρήµατα για επέκταση. Παραδείγµατα Προκειµένου να θεωρηθούν έγκυρα τα επιχειρήµατα, είναι καλό να υπάρχουν ισχυρά παραδείγµατα που όχι µόνο αποδεικνύουν την εγκυρότητα των επιχειρηµάτων, αλλά και να προκαλούν συναισθηµατική εµπλοκή. Χρησιµοποιήστε παραδείγµατα από την τρέχουσα επικαιρότητα/τις ειδήσεις, προσωπικές γνώσεις/εµπειρίες ή ακόµα και δηµιουργώντας τα από µια υποθετική κατάσταση. 20 5

Προληπτικά Μέτρα Είναι καλό για τους παίκτες να σκεφτούν το πώς η Συµπολίτευση θα µπορούσε να αντικρούσει το επιχείρηµα/τη θέση τους. Να φανταστούν, λοιπόν, ότι ανήκουν στην αντίπαλη οµάδα και να ψάξουν να βρουν επιχειρήµατα που αντιτίθενται σε αυτό που οι ίδιοι έχουν προτείνει. Στην περίπτωση που δουν ότι είναι εύκολα αντικρουόµενα τα επιχειρήµατα, θα χρειαστεί να τα τροποποιήσουν αναλόγως καθώς και να αλλάξουν τη γραµµή πλεύσης για να προστατεύσουν τη θέση τους. 3.2.3 ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΗ ΠΛΕΥΡΑ ΟΜΑΔΑ ΣΥΜΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ Η δεύτερη οµάδα από την πλευρά της Κυβέρνησης, η Συµπολίτευση, πρέπει να δοκιµάσει να προβλέψει 1 ή 2 σενάρια για τον τρόπο µε τον οποίο η οµάδα της Κυβέρνησης πρόκειται να ορίσει το θέµα. Πρέπει να προβλέψουν τα πιο κοινά επιχειρήµατα που θα επιλέξει η Κυβέρνηση να παραθέσει βάσει της πρόβλεψης που έκαναν για τον Ορισµό. Προέκταση Επιχειρηµάτων Προσπαθήστε να σκεφτείτε πέρα από τα κοινά επιχειρήµατα από µια άλλη οπτική γωνία. Προεκτείνοντας έτσι τις σκέψεις σας θα δηµιουργήσετε νέες απόψεις και ιδέες για τη συζήτηση (debate). Επιχειρήµατα Οι παίκτες της οµάδας της Συµπολίτευσης θα πρέπει να υποστηρίξουν την επέκταση των σκέψεων τους. Η εξεύρεση όσο το δυνατόν περισσότερων επιχειρηµάτων που θα στηρίξουν τη θέση τους είναι µια πολύ καλή στρατηγική. Μερικές φορές επιχειρήµατα που συσχετίζονται µεταξύ τους µπορούµε να τα συνοψίσουµε σε ένα. Σε γενικές γραµµές τα επιχειρήµατά πρέπει: Να περιλαµβάνουν (το κάθε ένα ή όσα επιχειρήµατα συσχετίζονται) µια λέξη-κλειδί για να το/τα θυµάστε. Να είναι σχετικά µε το θέµα. Πρέπει να συνδέονται λογικά µε το θέµα. Να υποστηρίζουν την πλευρά της οµάδας. Να είναι τα σηµαντικότερα και τα πιο ισχυρά. Μην κοιτάτε τους αντιπάλους σας όταν µιλάτε. Μην κοιτάτε τους συνεργάτες σας όταν µιλάτε. Ασυναίσθητα µπορεί να σας δώσουν έναν µη λεκτικό υπαινιγµό και να σας µπερδέψουν. Μην κοιτάτε ΕΠΙΜΟΝΑ τις σηµειώσεις σας. Μην κοιτάτε το πάτωµα, το ταβάνι ή τους τοίχους, δεν θα φύγουν ούτε θα πέσουν. Κοιτάτε τους ανθρώπους που πρέπει να πείσετε. 11. Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΤΗΣ ΦΩΝΗΣ Ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι σαν ένα σφουγγάρι που απορροφά τεράστιες ποσότητες πληροφορίας από το περιβάλλον του. Σε αυτόν τον χείµαρρο πληροφοριών, η οµιλία σας πρέπει να κάνει εντύπωση για να την προσέξουν. Η οµιλία σας απευθύνεται σε κάποιους ανθρώπους που πρέπει να πείσετε. Εντούτοις, κάποιοι περιβαλλοντικοί παράγοντες που ονοµάζονται γενικά «θόρυβος» ενδέχεται να παραµορφώσουν την επικοινωνιακή διαδικασία και το µήνυµα που θέλετε να µεταδώσετε. Παραδείγµατα τέτοιου θορύβου είναι τα παρακάτω: Ο κριτής µπορεί να έχει βαρεθεί Ο κριτής µπορεί να είναι κουρασµένος Ο κριτής µπορεί να έχει κάποια σωµατική ενόχληση Ο κριτής µπορεί να έχει τα προσωπικά του προβλήµατα στο µυαλό του Ο κριτής µπορεί να βιάζεται Ο θόρυβος από το περιβάλλον: o Ο εσωτερικός θόρυβος o Το µουρµούρισµα o Οι άνθρωποι που κινούνται µέσα/ έξω από το δωµάτιο. Όλες οι παραπάνω παραµορφώσεις αλλά και πολλές άλλες ακόµα διαβιβάζονται ως πληροφορία στον εγκέφαλο.πρέπει, λοιπόν, να στρέψετε την προσοχή τού κριτή στην οµιλία σας και το ακροατήριο. Εάν η οµιλία σας: Είναι όπως µια επίπεδη γραµµή και ο τόνος της φωνής σας είναι σταθερός Η φωνή σας δεν έχει κανέναν χρωµατισµό Έχει έναν επαναλαµβανόµενο σταθερό ρυθµό τότε συγχαρητήρια διότι έχετε δηµιουργήσει την τέλεια συνταγή για να προκαλέσετε πλήξη στο ακροατήριο. Ο εγκέφαλος δεν θα δώσει ιδιαίτερη σηµασία σε µονότονες πληροφορίες και θα τις θεωρήσει περιττές. Έτσι, το πρόσωπο που προσπαθείτε να πείσετε ουσιαστικά θα σταµατήσει να σας ακούει. 6 19

9. ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΩΝ Είτε κατά την δεκαπεντάλεπτη προετοιµασία στην αρχή του παιχνιδιού είτε κατά τη διάρκεια της συζήτησης (debate), πρέπει να κρατάτε κάποιες σηµειώσεις. Αυτές είναι και οι σηµειώσεις που παίρνετε µαζί σας όταν καλείστε να µιλήσετε και πρέπει να είναι όσο το δυνατόν περισσότερο βοηθητικές. Πώς να κρατάει κανείς Σηµειώσεις Ο εγκέφαλος δρα ευρετικά, δηλαδή επιλέγει τον γρηγορότερο και ευκολότερο δρόµο προς την πληροφορία. Κατά συνέπεια εάν καταγράφετε στις σηµειώσεις σας όλα όσα έχουν λεχθεί όπως κάνετε όταν κρατάτε πρακτικά, τότε ο εγκέφαλός σας επαναπαύεται στο ότι όλες οι πληροφορίες έχουν αποθηκευτεί στο χαρτί. Όµως αυτό µπορεί να δηµιουργήσει πρόβληµα όταν µιλάτε, διότι τότε χρειάζεστε την πληροφορία αποθηκευµένη στη µνήµη σας ώστε να την ανακαλέσετε γρήγορα και να τη διαχειριστείτε. Όταν µιλάτε ο εγκέφαλός σας λειτουργεί µε έναν διαφορετικό τρόπο και γι αυτό δεν είστε σε θέση να δείτε ολόκληρο το κείµενο που έχετε γράψει. Τότε αισθάνεστε ότι βρίσκεστε µπροστά σε ένα λευκό χαρτί µια και δεν µπορείτε να αναγνωρίσετε τα χρήσιµα σηµεία πάνω στα οποία θα στηριχτείτε για να αναπτύξετε τις ιδέες σας µε αποτέλεσµα να µπερδευτείτε. Αυτό δηµιουργεί άγχος, σας κάνει να µην µπορείτε να σκεφτείτε καθαρά και θα καταλήξετε να µην µιλάτε αλλά να διαβάζετε, κάτι που δεν σας καθιστά αποτελεσµατικό οµιλητή. Ο καθένας µας κάποια στιγµή αναπτύσσει έναν αποτελεσµατικό τρόπο καταγραφής σηµειώσεων. Παρόλα αυτά υπάρχει ένας χρυσός κανόνας που πρέπει να ακολουθείται: Οι σηµειώσεις σας πρέπει να είναι όπως η σελίδα περιεχοµένων ενός βιβλίου. Το όνοµα κάθε κεφαλαίου στις σηµειώσεις σας θα πρέπει να αντιστοιχεί στο περιεχόµενο ολόκληρου του κεφαλαίου το οποίο έχετε εσείς στο µυαλό σας. Παραδείγµατος χάριν, κρατάτε στις σηµειώσεις σας έναν τίτλο ή µια σύντοµη φράση για ένα επιχείρηµα, µια διάψευση, ένα παράδειγµα ή µια ιδέα, που θα σας βοηθήσει να θυµηθείτε την ώρα που µιλάτε και θα σας παραπέµψει στις πληροφορίες που έχετε κρατήσει στο µυαλό σας. Μην διαβάζετε κατά γράµµα τις σηµειώσεις σας! Μπορείτε να ρίχνετε µια µατιά στις σηµειώσεις σας για να θυµηθείτε κάτι. Μην γράψετε ολόκληρα δοκίµια! Μην γράψετε µε µικρά γράµµατα διότι δεν θα είστε σε θέση να τα διακρίνετε. Γράψτε µε µεγάλα, καθαρά γράµµατα. 10. Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΗΣ ΟΠΤΙΚΗΣ ΕΠΑΦΗΣ Η οπτική επαφή είναι πολύ σηµαντική, ιδιαίτερα σε µια διαδικασία που θέλεις να πείσεις κάποιον για κάτι. Αυτό που πρέπει να καταλάβετε είναι ότι η αντίπαλη πλευρά ποτέ δεν θα πειστεί για αυτό που λέτε γιατί αυτός είναι ο ρόλος της. Τα πρόσωπα που πρέπει να πείσετε είναι οι κριτές. Επιδιώξτε να έχετε οπτική επαφή µαζί τους ιδιαίτερα όταν προσπαθείτε να θίξετε ένα πολύ δύσκολο κοµµάτι στην οµιλίας σας. Αυτοί οι µη λεκτικοί τρόποι επικοινωνίας θα βοηθήσουν τους κριτές να σας καταλάβουν καλύτερα. Εάν διστάζετε να κοιτάξετε τους κριτές ή το ακροατήριο µέσα στα µάτια, κοιτάξτε ακριβώς επάνω από αυτούς. Παραδείγµατα Προκειµένου να επικυρωθούν λογικά τα επιχειρήµατα, είναι καλό να υπάρχουν ισχυρά παραδείγµατα που όχι µόνο παρουσιάζουν την ισχύ των επιχειρηµάτων, αλλά παράλληλα προκαλούν συναισθηµατική εµπλοκή. Χρησιµοποιήστε παραδείγµατα από την τρέχουσα επικαιρότητα/τις ειδήσεις, προσωπικές γνώσεις/εµπειρίες ή ακόµα και δηµιουργώντας τα από µια υποθετική κατάσταση. Προληπτικά Μέτρα Είναι καλό για τους παίκτες να σκεφτούν το πώς η οµάδα της Ελάσσονος Αντιπολίτευσης θα µπορούσε να επιτεθεί στο επιχείρηµα/τη θέση τους. Να φανταστούν ότι ανήκουν στην αντίπαλη οµάδα και να ψάξουν να βρουν επιχειρήµατα που αντιπαραθέτουν σε αυτό που οι ίδιοι έχουν προτείνει. Στην περίπτωση που δουν ότι είναι εύκολα αντικρουόµενα τα επιχειρήµατα, θα χρειαστεί να τα τροποποιήσουν αναλόγως καθώς και να αλλάξουν τη γραµµή πλεύσης για να προστατεύσουν τη θέση τους. 3.2.4 ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΤΙΚΗ ΠΛΕΥΡΑ ΟΜΑΔΑ ΕΛΑΣΣΟΝΟΣ ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ Η δεύτερη οµάδα από την πλευρά της Αντιπολίτευσης, η οµάδα της Ελάσσονος Αντιπολίτευσης, θα πρέπει να κάνει πολλές και δύσκολες εικασίες για την έκβαση της συζήτησης κατά τη διάρκεια της προετοιµασίας της. Συγκεκριµένα, οι παίκτες πρέπει να προβλέψουν µε όσο το δυνατόν µεγαλύτερη ακρίβεια τον πιθανό ορισµό καθώς και τη γραµµή πλεύσης που θα δώσει η Κυβέρνηση αλλά και την επέκταση των επιχειρηµάτων της Συµπολίτευσης. Κατόπιν, πρέπει να σκεφτούν πώς θα αντικρούσουν τα επιχειρήµατα της Επέκτασης της Συµπολίτευσης, όπως επίσης και το πώς θα επεκτείνουν οι ίδιοι την επιχειρηµατολογία τους. 4. ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΚΑΘΕ ΟΜΙΛΗΤΗ / Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥΣ 4.1 ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ (ΟΜΑΔΑ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ) Ο Πρωθυπουργός πρέπει: Να ορίσει το θέµα. Να υποδείξει τη λογική σύνδεση µεταξύ του θέµατος και του ορισµού. Να δώσει τη γραµµή πλεύσης για την Κυβερνητική Πλευρά. Να δείξει τη λογική σύνδεση µεταξύ Θέµατος, Ορισµού και Γραµµής Πλεύσης. Να παραθέσει τον συλλογισµό του για τον τρόπο µε τον οποίο η πολιτική πρόταση/ προτάσεις µπορεί/ούν να πραγµατοποιηθεί/ούν. Να αναφέρει 3 επιτεύξιµους στόχους και τον τρόπο µε τον οποίο θα τους επιτύχει. Να παραθέσει επιχειρήµατα για να υποστηρίξει τη γραµµή πλεύσης. Να δώσει παραδείγµατα για να ενισχύσει την επιχειρηµατολογία του. Να εξηγήσει τον τρόπο λογικής σύνδεσης µεταξύ των επιχειρηµάτων, των παραδειγµάτων, της γραµµής πλεύσης, του ορισµού καθώς και του θέµατος. Τι να αποφύγει Ο λόγος του Πρωθυπουργού δεν περιλαµβάνει µόνο τον ορισµό του θέµατος. Εποµένως, δεν θα πρέπει να δαπανήσει περισσότερο από το 1/3 της οµιλίας του στην επεξήγηση του ορισµού. Το µεγαλύτερο µέρος του χρόνου του πρέπει να τον αφιερώσει σε µια λογικά δοµηµένη επιχειρηµατολογία που να υποστηρίζει το θέµα του. 18 7

4.2 ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ (ΟΜΑΔΑ ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ) Ο Πρόεδρος της Αντιπολίτευσης έχει προβλέψει µερικά επιχειρήµατα για τη πλευρά του αλλά και κάποια αντεπιχειρήµατα µε τα οποία θα αντικρούσει τα λεγόµενα του Πρωθυπουργού κατά τη διάρκεια του αρχικού χρόνου προετοιµασίας (15 λεπτά). Εντούτοις, εάν ο Πρωθυπουργός παρουσιάσει µια απόλυτα διαφορετική πορεία σκέψης σε σχέση µε τον Ορισµό του θέµατος, τότε ο Πρόεδρος της Αντιπολίτευσης πρέπει να αναθεωρήσει όλα τα επιχειρήµατά του και να αρχίσει εκ νέου. Ενώ ο Πρωθυπουργός µιλάει, θα πρέπει να προσαρµόσει τον τρόπο σκέψης του στον νέο Ορισµό που δίνει ο Πρωθυπουργός. Πρέπει να σκεφτεί νέα επιχειρήµατα, νέους τρόπους για να αντικρούσει τον αντίπαλο, αλλά και παραδείγµατα που θα του/της χρησιµεύσουν στο να είναι πιο σαφής η θέση του/της. Ο Πρόεδρος της Αντιπολίτευσης οφείλει να δεχτεί ή να απορρίψει τον Ορισµό καθώς και να αποσαφηνίσει τη θέση της Αντιπολιτευτικής πλευράς. Ο Πρόεδρος της Αντιπολίτευσης θα πρέπει: Ακόµα και αν ο Πρωθυπουργός δεν έχει παραθέσει ξεκάθαρα τους 3 βασικούς στόχους της Κυβέρνησης, πρέπει να τους δηµιουργήσει µε βάση τα επιχειρήµατά τους. Με αυτόν τον τρόπο θα πρέπει να αποδείξει ότι αυτοί οι 3 στόχοι δεν µπορούν να επιτευχθούν. Να δείξει την αδυναµία πραγµατοποίησης της θέσης της Κυβέρνησης θέτοντας µια σειρά από ερωτήµατα (τι, πότε, ποιος, πώς, γιατί, και εάν..., πού θέτεις τη διαχωριστική γραµµή ανάµεσα σε..., κλπ). Να αµφισβητήσει το σχέδιο πραγµατοποίησης που έχει θέσει η Κυβέρνηση και να βρει πιθανές επιπλοκές στην πραγµάτωσή του. Να αντικρούσει τα επιχειρήµατα της Κυβέρνησης. Να δώσει ο ίδιος πειστικά επιχειρήµατα και παραδείγµατα και να υποστηρίξει τη θέση του µε τρόπο δοµηµένο, λογικό και πειστικό. Τι να αποφύγει Ο Αρχηγός της Αντιπολίτευσης οφείλει να µην επαναπαυθεί και βασιστεί απόλυτα στην προετοιµασία του. Εάν η λογική, ο ορισµός και η επιχειρηµατολογία της Κυβέρνησης δεν είναι αυτά που περίµενε, πρέπει να ξεχάσει όλα όσα είχε προετοιµάσει και να αρχίσει ξανά από την αρχή. Αυτό µπορεί να είναι δύσκολο να το αντιµετωπίσει αρχικά και ίσως αισθανθεί παγιδευµένος και µπερδεµένος. Παρ όλα αυτά πρέπει να προσαρµοστεί και να κατασκευάσει µια καινούρια θέση για την Αντιπολίτευση, που θα την υποστηρίξει µε λογικά και ισχυρά επιχειρήµατα και αντεπιχειρήµατα. Ο οµιλητής πρέπει να παρουσιάσει τα επιχειρήµατα στα πράσινα κουτιά µε την ακόλουθη διαδικασία. 1. Επιλέγει ένα κουτί 2. Διαβάζει την ετικέτα 3. Ανοίγει το κουτί 4. Λέει το επιχείρηµα 5. Εξηγεί το επιχείρηµα 6. Διαβάζει το παράδειγµα 7. Εξηγεί το παράδειγµα και τις επιπτώσεις του 8. Εξηγεί τον τρόπο σύνδεσής του µε το θέµα 9. Κλείνει το κουτί Κατόπιν κάνει το ίδιο για τα άλλα 2 κουτιά. Αφού τελειώσουν µε τα πράσινα κουτιά οι παίκτες πρέπει να συνοψίσουν τα επιχειρήµατα που χρησιµοποίησαν αναφέροντας τις ετικέτες και να προχωρήσουν στα κόκκινα κουτιά µε τα αντεπιχειρήµατα. Ο κάθε οµιλητής πρέπει να ακολουθήσει την ίδια διαδικασία για τα κόκκινα κουτιά όπως και µε τα πράσινα. Σκοπός του παιχνιδιού είναι να εκπαιδευθεί ο εγκέφαλος στο να δοµεί επιχειρήµατα και ιδέες και να µην αναµειγνύει τα επιχειρήµατα µε τα αντεπιχειρήµατα. Μην πηγαίνετε µπρος-πίσω, από το ένα θέµα στο άλλο, κατά τη διάρκεια της οµιλίας σας. Φροντίστε να ολοκληρώνετε αυτά που έχετε να πείτε πριν προχωρήσετε στα επόµενα. Μην αναµιγνύετε διαψεύσεις µε θετικά επιχειρήµατα. Οριστικοποιήστε τις διαψεύσεις και ύστερα περάστε σε νέα επιχειρήµατα. Μην αναµιγνύετε επιχειρήµατα µε παραδείγµατα. Ένα παράδειγµα από µόνο του δεν αποτελεί ολοκληρωµένο επιχείρηµα. Ένα παράδειγµα απλώς υποστηρίζει ένα επιχείρηµα. Ο Αρχηγός της Αντιπολίτευσης δεν θα πρέπει να βιαστεί να απορρίψει τον ορισµό. Θα απορρίψει τον ορισµό, εάν και όταν χρειαστεί, δηλαδή στην περίπτωση που παραβιάζει τον κανονισµό για τη δηµιουργία ενός ορισµού ή όταν θεωρήσει ότι µια συζήτηση δεν µπορεί να προχωρήσει. Εάν του παρουσιάσουν έναν κακό ορισµό πρέπει να τον αντιµετωπίσει ως µια καλή ευκαιρία να καταρρίψει την άποψη της Κυβέρνησης. Δεν πρέπει να απορρίψει εύκολα τον ορισµό αλλά να βρει τα αδύνατά του σηµεία. Πρέπει να τον δεχτεί και να προσπαθήσει να χρησιµοποιήσει τα αδύνατα σηµεία του για να αντικρούσει ευκολότερα τα επιχειρήµατα των αντιπάλων. 8 17

Η Αποτελεσµατική Δοµή για ένα Επιχείρηµα 1. Χρησιµοποιήστε έναν γενικό τίτλο για να χαρακτηρίσετε το επιχείρηµα ή την οµάδα των επιχειρηµάτων σας. Το να βάλετε έναν τίτλο στα επιχειρήµατά σας αντιστοιχεί στη δηµιουργία ενός µνηµονικού εργαλείου (λέξη-κλειδί) για τους κριτές και, επιπλέον, αποτελεί έναν καλό τρόπο για να προωθήσετε τα επιχειρήµατά σας. 2. Δηλώστε ξεκάθαρα το επιχείρηµά σας. Εξηγήστε το µε λεπτοµέρεια έως ότου γίνει σαφές και κατανοητό. 3. Δώστε ένα παράδειγµα για να υποστηρίξετε τη λογική που κρύβεται πίσω από το επιχείρηµα. Καταστήστε σαφές µε ποιον τρόπο το παράδειγµα αυτό υποστηρίζει το επιχείρηµά σας. 4. Δείξτε µε ευδιάκριτο τρόπο το πώς το επιχείρηµα συνδέεται µε το θέµα σας και το πώς ενισχύει τη θέση σας. 5. Αφού αναφέρετε όλα σας τα επιχειρήµατα κάντε µια ενδιάµεση σύνοψη. Θα µπορούσατε να πείτε: Έχοντας παραθέσει τα παραπάνω επιχειρήµατα (αναφέρετε µε τίτλους), τώρα θα ήθελα να περάσω στο.... Η Σωστή Δοµή για να Διαψεύσετε ένα Επιχείρηµα του Αντιπάλου 1. 1. Δηλώστε τον γενικό τίτλο στο οποίο εντάσσεται το επιχείρηµα στο οποίο θέλετε να αντιπαρατεθείτε. 2. Δηλώστε τον γενικό τίτλο στον οποίο εντάσσεται η διάψευσή σας (π.χ. είναι κατά την άποψή σας µια λανθασµένη αντίληψη, µια αντίφαση, κλπ.) 3. Δηλώστε ξεκάθαρα το αντεπιχείρηµά σας. Εξηγήστε το µε λεπτοµέρεια ωσότου γίνει σαφές και κατανοητό. 4. Δώστε ένα παράδειγµα για να υποστηρίξετε τη λογική του αντεπιχειρήµατός σας. Καταστήστε σαφές µε ποιον τρόπο το παράδειγµα αυτό µπορεί να δράσει αρνητικά στο επιχείρηµα/τα επιχειρήµατα της άλλη πλευράς. 5. Δείξτε µε ευδιάκριτο και λογικό τρόπο πώς το επιχείρηµα συνδέεται µε το θέµα σας και πώς µπορεί να δράσει αρνητικά στο επιχείρηµα/στα επιχειρήµατα των αντιπάλων. 6. Αφού αναφέρετε όλα τα αντεπιχειρήµατά σας, κάντε µια ενδιάµεση σύνοψη. Θα µπορούσατε να πείτε: Έχοντας παραθέσει τα παραπάνω αντεπιχειρήµατα (αναφέρετε αναλυτικά µε τίτλους), τώρα θα ήθελα να περάσω στο.... Για να βελτιώσετε τη δοµή των επιχειρηµάτων και αντεπιχειρηµάτων σας µπορείτε να παίξετε το παρακάτω παιχνίδι. Το Παιχνίδι των Κόκκινων και Πράσινων Κουτιών. Δώστε στους οµιλητές ένα θέµα για συζήτηση. Δώστε στον κάθε έναν από αυτούς 3 πράσινα και 3 κόκκινα κουτιά. Κάθε παίκτης πρέπει να σκεφτεί 3 επιχειρήµατα και 3 παραδείγµατα που υποστηρίζουν το θέµα. Κάθε παίκτης πρέπει να σκεφτεί 3 αντεπιχειρήµατα και 3 παραδείγµατα, παίρνοντας παράλληλα υπόψη του τα πιο πιθανά επιχειρήµατα υπέρ του θέµατος. Οι παίκτες πρέπει να βάλουν 1 επιχείρηµα και το σχετικό του παράδειγµα σε κάθε ένα από τα πράσινα κουτιά. Κατόπιν κλείνουν το κουτί και του δίνουν µια ονοµασία σχετική µε το επιχείρηµα µέσα στο κουτί. Οι παίκτες πρέπει να βάλουν 1 αντεπιχείρηµα και το σχετικό παράδειγµα σε κάθε ένα από τα κόκκινα κουτιά. Κατόπιν κλείνουν το κουτί και του δίνουν µια ονοµασία σχετική µε τα αντεπιχειρήµατα µέσα στο κουτί. Όταν όλοι γεµίσουν τα κουτιά µε επιχειρήµατα, αντεπιχειρήµατα και παραδείγµατα πρέπει να τα παρουσιάσουν. Δεν παίζει µεγάλο ρόλο το επιχείρηµα ή το αντεπιχείρηµα από το οποίο θα ξεκινήσετε (αυτό καθορίζεται από την προσωπική προτίµηση του καθενός). Αυτό που παίζει µεγάλο ρόλο είναι να µην τα αναµίξετε το ένα µε το άλλο. 4.3 ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ (ΟΜΑΔΑ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ) Ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης πρέπει: Να προετοιµάσει τη στρατηγική διαχείρισης κρίσεων κατά τη διάρκεια της οµιλίας του Αρχηγού της Αντιπολίτευσης. Πρέπει να διαµορφώσει τη δοµή της αντιπαράθεσης, να βρει νέα επιχειρήµατα και παραδείγµατα για να στηρίξει τη θέση του µε πειστικό τρόπο. Να υποστηρίξει τη δυνατότητα πραγµατοποίησης των στόχων. Να υποστηρίξει τους στόχους του. Να υποστηρίξει τον τρόπο πραγµάτωσης των στόχων. Να αποδείξει ότι οι οποιεσδήποτε αδυναµίες έχει υποδείξει η αντίπαλη οµάδα µπορούν να ξεπεραστούν ή ότι δεν υφίστανται. Σε γενικές γραµµές, εάν είναι αυτός που διαχειρίζεται τις κρίσεις, να σταθεί στα πόδια του και να αποκαταστήσει τα επιχειρήµατα που προσπάθησε να καταρρίψει η αντίπαλη οµάδα. Να υπερασπιστεί τον συνεργάτη του. Να αντικρούσει τα αντεπιχειρήµατα του Αρχηγού της Αντιπολίτευσης. Να αντικρούσει τα επιχειρήµατα του Αρχηγού της Αντιπολίτευσης. Δίνοντας ισχυρά επιχειρήµατα επιτυγχάνει τα ακόλουθα: Δυσκολεύει την εξεύρεση επιχειρηµάτων καθώς και την επέκταση θέµατος από την οµάδα της Συµπολίτευσης. Τα επιχειρήµατά του/της θα συνεχίζουν να ακούγονται έως και το τέλος της συζήτησης (debate). Τι να αποφύγει Να µην αφήνει τις επιθέσεις των αντιπάλων αναπάντητες! Δεν πρέπει µόνο να επαναλαµβάνει τα επιχειρήµατα του συνεργάτη του αλλά να παρουσιάζει ΝΕΑ, διαφορετικά επιχειρήµατα ή να ενισχύει αυτά που έχουν ήδη ειπωθεί. 4.4 ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ (ΟΜΑΔΑ ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ) Ο Αντιπρόεδρος της Αντιπολίτευσης πρέπει: Να προετοιµάσει τη στρατηγική χειρισµού κρίσεων κατά τη διάρκεια των οµιλιών των άλλων παικτών. Να διαµορφώσει τη δοµή της αντιπαράθεσης, να επινοήσει νέα επιχειρήµατα και παραδείγµατα για να στηρίξει τη θέση του µε πειστικό τρόπο. Να δείξει και πάλι ότι η πραγµατοποίηση όσων υποστηρίζει η Κυβέρνηση δεν είναι επιτεύξιµη. Να δείξει ότι η Κυβέρνηση δεν έχει αποδείξει επαρκώς τον τρόπο πραγµάτωσης του στόχου της. Να δείξει τελικά ότι ο τρόπος της Κυβέρνησης να επιτύχει τον στόχο της είναι αναποτελεσµατικός. Να δείξει τις επιπλέον αρνητικές επιπτώσεις από τις επιλογές της Κυβέρνησης. Να πάρει τον ρόλο αυτού που πρέπει να διαχειριστεί µια κρίση, δίνοντας και πάλι ισχύ στα επιχειρήµατα που προσπάθησε να γκρεµίσει η αντίπαλη οµάδα. Να υποστηρίξει τη γραµµή πλεύσης. Να δώσει νέα επιχειρήµατα και παραδείγµατα για να υποστηρίξει τη θέση του. Να υπερασπιστεί τον συνεργάτη του. Να αντικρούσει τα επιχειρήµατα του Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης. 16 9

Δίνοντας ισχυρά επιχειρήµατα επιτυγχάνει τα ακόλουθα: Δυσκολεύει την εξεύρεση επιχειρηµάτων καθώς και την Επέκταση του θέµατος από την οµάδα της Ελάσσονος Αντιπολίτευσης. Τα επιχειρήµατά θα συνεχίσουν να ακούγονται έως και το τέλος της συζήτησης (debate). Τι να αποφύγει Να µην αφήνει τις επιθέσεις των αντιπάλων αναπάντητες! Δεν πρέπει µόνο να επαναλαµβάνει τα επιχειρήµατα του συνεργάτη του αλλά να παρουσιάζει ΝΕΑ, διαφορετικά επιχειρήµατα ή να ενισχύει την ισχύ αυτών που έχουν ήδη ειπωθεί. 4.5 5 ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΣΥΜΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ (ΟΜΑΔΑ ΣΥΜΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ) Ο Πρόεδρος της Συµπολίτευσης πρέπει: Να προβλέψει τις Επεκτάσεις και τα επιχειρήµατα των προηγούµενων οµάδων. Εντούτοις, ανάλογα µε τον ορισµό της Κυβέρνησης αλλά και τα επιχειρήµατα, ο Πρόεδρος της Συµπολίτευσης ενδεχοµένως να χρειαστεί να ξεχάσει όλα όσα έχει προετοιµάσει κατά τη διάρκεια των 15 λεπτών. Να προσαρµόσει, στο διάστηµα που οι άλλοι παίκτες µιλούν, την επέκταση των επιχειρηµάτων του σύµφωνα µε την περίσταση και την τροπή της συζήτησης. Να παρουσιάσει µια επέκταση της θέσης της οµάδας, π.χ. να µετατοπίσει το κέντρο βάρους της συζήτησης προς κάτι άλλο που δεν έχει αναφερθεί µέχρι στιγµής. Ο στόχος του είναι εξάλλου να εξετάσει τη συζήτηση (debate) από µια νέα, διαφορετική σκοπιά, σε σχέση µε τα όσα έχουν ήδη ειπωθεί στο πρώτο µισό της συζήτησης (debate). Η επέκταση αυτή πρέπει να είναι κάτι εντελώς νέο που δεν έχει ακουστεί προηγουµένως! Να παρουσιάσει το θέµα από µια διαφορετική οπτική γωνία. Να ρίξει φως σε νέα θέµατα/ επιχειρήµατα/ συνέπειες/ επιπτώσεις. Να δώσει νέα επιχειρήµατα και παραδείγµατα για να υποστηρίξει τη θέση του µε έναν δοµηµένο και λογικό τρόπο. Τι να αποφύγει Να µην επαναλάβει επιχειρήµατα που έχουν ήδη προταθεί από την Κυβέρνηση. Γενικά θα χρειαστεί να παραθέσει νέα επιχειρήµατα και παραδείγµατα. Να µην πηγαίνει ενάντια στα λεγόµενα της Κυβέρνησης. Η επέκταση των επιχειρηµάτων του δεν πρέπει να αντικρούει τα λεγόµενα της Κυβέρνησης. Η επέκταση των επιχειρηµάτων δεν πρέπει να πηγαίνει ενάντια στη λογική του ορισµού που έχει δοθεί. 4.6 ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΛΑΣΣΟΝΟΣ ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ (ΟΜΑΔΑ ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ) Ο Πρόεδρος της Ελάσσονος Αντιπολίτευσης πρέπει: Να προβλέψει την Επέκταση της θέσης του/της και τα αντεπιχειρήµατα του/της κατά τη διάρκεια των 15 λεπτών προετοιµασίας ανάλογα µε αυτά που πιστεύει ότι θα ειπωθούν στο παιχνίδι. Εντούτοις, ανάλογα µε τον Ορισµό και τη Γραµµή Πλεύσης της Κυβέρνησης, την Επέκταση επιχειρηµάτων της οµάδας της Συµπολίτευσης και τη Γραµµή Πλεύσης της Αντιπολίτευσης, ο Πρόεδρος της Ελάσσονος Αντιπολίτευσης πρέπει να έχει υπόψη του ότι µπορεί να χρειαστεί να ξεχάσει όλα όσα έχει προετοιµάσει. 6. ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ ΕΑΝ ΤΑ ΧΑΣΕΤΕ, ΜΠΛΟΚΑΡΕΤΕ Η ΚΟΛΛΗΣΕΤΕ Εάν κατά τη διάρκεια της οµιλίας σας τα χάσετε/ µπλοκάρετε/ κολλήσετε και δεν έχετε κάτι να πείτε Δεχτείτε µια ερώτηση (εάν κάποιος το επιθυµεί). Οι σηµειώσεις σας δεν θα σας βγάλουν από τη δύσκολη θέση. Όσο περισσότερο τις κοιτάτε, τόσο πιο µπερδεµένοι θα νιώσετε. Με αυτοπεποίθηση χαµογελάστε σαν να σκέπτεστε κάτι, κάντε ένα βήµα πίσω και πάρτε µια βαθιά αναπνοή. Κατόπιν, o Αναφερθείτε στις ιδέες που θα σας έρθουν στο µυαλό. o Δηµιουργήστε µια ιστορία και έπειτα συνδέστε την µε το θέµα. Μην πανικοβάλλεστε. Μην δείξετε ότι έχετε µπερδευτεί. Μην κοιτάτε απελπισµένα τις σηµειώσεις σας. Μην καθίσετε. Μην παρακαλείτε να σας κάνουν ερωτήσεις. Μην τα παρατήσετε. 7. ΠΩΣ ΝΑ ΑΠΟΦΕΥΓΕΤΕ ΤΑ ΠΟΛΛΑ AΑΑ, ΕΕΕ ΚΑΙ ΤΙΣ ΠΑΥΣΕΙΣ Όταν προσπαθούµε να σκεφτούµε κάτι, µηχανικά πολλές φορές χρησιµοποιούµε το Αααα... ή το Eεεε... για να διατυπώσουµε αυτό που θέλουµε και να αποφύγουµε την παύση. Αντί να χρησιµοποιούµε αυτά τα Aαα... ή τα Eεε... που στην πραγµατικότητα δείχνουν ότι δεν είµαστε καλά προετοιµασµένοι αλλά και καθόλου σίγουροι για αυτά που λέµε, είναι προτιµότερο να τα αντικαθιστούµε µε µια µικρή παύση ή µε µια σφήνα (π.χ. «Κυρίες και Κύριοι»). Το να χρησιµοποιείτε µικρές παύσεις στα σωστά σηµεία µέσα στον λόγο σας είναι κάτι που µπορεί να σας βοηθήσει πολύ. Όταν αναφέρετε κάτι πολύ ενδιαφέρον, κάτι που συγκλονίζει ή όταν η οµιλία σας φθάνει σε µια συναισθηµατική κορύφωση, τότε οι µικρές διακοπές µπορούν να γίνουν το µέσον που θα δηµιουργήσει έµφαση και θα τραβήξει την προσοχή του κοινού. 8. ΔΟΜΗ (ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΓΙΑ ΝΑ ΘΕΤΕΤΕ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΝΤΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΑ) Ο τρόπος µε τον οποίον δοµούµε τα επιχειρήµατά µας είναι πολύ σηµαντικός προκειµένου τα λόγια µας να γίνουν αντιληπτά και να µην µπερδέψουν τους κριτές, τους οµιλητές και το κοινό. Η ακόλουθη δοµή είναι πολύ αποτελεσµατική: 1. Πείτε τι είναι αυτό για το οποίο πρόκειται να µιλήσετε. 2. Πείτε πώς σκοπεύετε να το κάνετε. 3. Πείτε αυτό που θέλετε να ακουστεί. 4. Προχωρήστε στα επόµενα επιχειρήµατα. 5. Αφού τελειώσετε το πρώτο µέρος του συλλογισµού σας κάντε µια ενδιάµεση σύνοψη, π.χ. µετά από αυτό θα κάνω το α., β., γ.... 10 15

Πώς να απαντάτε σε ερωτήσεις: Είναι προτιµότερο να δέχεστε ερωτήσεις στην αρχή της οµιλίας σας και πριν από την επιχειρηµατολογία σας. Σε αυτό το σηµείο µια ερώτηση είναι πιθανόν λιγότερο επικίνδυνη. Προσπαθήστε να απαντήσετε αµέσως στην ερώτηση. Εάν η ερώτηση αποδειχθεί επιβλαβής για την επιχειρηµατολογία σας προσπαθήστε να βρείτε τρόπο επίλυσης. Εάν έχετε ξαφνιαστεί από την ερώτηση και δεν ξέρετε τι να απαντήσετε, πείτε µε αυτοπεποίθηση κάτι σαν το ακόλουθο: Καταλαβαίνω το ερώτηµά σας, αλλά επειδή συσχετίζεται µε ένα επιχείρηµα που σκοπεύω να αναπτύξω λίγο αργότερα στην οµιλία µου, θα το εξετάσω σε λίγο. Αυτό θα σας εξοικονοµήσει κάποιο χρόνο για να αντιµετωπίσετε την ερώτηση. Εντούτοις, θα πρέπει να απαντήσετε στην ερώτηση κατά τη διάρκεια της οµιλίας σας. Εάν το πρόσωπο που θέτει την ερώτηση είναι µπερδεµένο και του παίρνει πάρα πολλή ώρα να διατυπώσει την ερώτησή του, ζητήστε του να καθίσει και πείτε: Καταλαβαίνω τι θέλετε να πείτε, σας παρακαλώ καθίστε. Εάν ο οµιλητής θέλει να θέσει ένα ερώτηµα στη µέση της παρουσίασής σας και εσείς θέλετε να το δεχτείτε χωρίς όµως να χάσετε τον ειρµό της σκέψης σας πείτε: Θα δεχτώ την ερώτηση σας σε ένα λεπτό. Αφήστε τον οµιλητή όρθιο και µόλις τελειώσετε τον συλλογισµό σας δώστε του τον λόγο. Μην δεχτείτε 2 διαδοχικές ερωτήσεις δεδοµένου ότι αυτό θα σας αποσπάσει από τη ροή της οµιλίας σας. Μην ανοίξετε διάλογο µε τον οµιλητή που θέτει την ερώτηση. Μην απαντήσετε κοιτώντας τον οµιλητή που έθεσε την ερώτηση. Είναι καλύτερο να κοιτάτε προς τους κριτές. Αυτοί είναι που πρέπει να πείσετε. Μην δεχτείτε µια ερώτηση: o Στη µέση της παρουσίασής σας. o Εάν ο οµιλητής είναι περισσότερο ενθουσιώδης από αυτό που χρειάζεται. Όσο οι άλλοι παίκτες µιλούν, να προσαρµόσει και να αλλάξει ενδεχοµένως την επέκταση των επιχειρηµάτων του σύµφωνα µε την περίσταση αλλά και την ανάπτυξη της συζήτησης. Να αντικρούσει τα επιχειρήµατα της Συµπολίτευσης, στηρίζοντας έτσι την επέκταση που προτείνει ο ίδιος. Να παρουσιάσει την επέκταση της θέσης της Αντιπολίτευσης µεταφέροντας έτσι το επίκεντρο της συζήτησης σε επιχειρήµατα που δεν έχουν τεθεί ξανά κατά τη διάρκεια του πρώτου µισού της συζήτησης (debate). Να δει το θέµα από µια εντελώς διαφορετική σκοπιά. Να ρίξει φως σε νέα θέµατα/ επιχειρήµατα/ συνέπειες/ επιπτώσεις παρουσιάζοντάς τα µέσα από µια λογική σειρά. Με νέα επιχειρήµατα να αποµακρύνει τη συζήτηση (debate) από επιχειρήµατα που χρησιµοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια του πρώτου µισού της συζήτησης (debate). Τι να αποφύγει Να µην επαναλάβει επιχειρήµατα που έχουν ήδη τεθεί από την Αντιπολίτευση. Παρ όλα αυτά µπορεί να τα χρησιµοποιήσει για να υποστηρίξει τις θέσεις του. Κυρίως όµως θα χρειαστεί να παραθέσει νέα επιχειρήµατα και παραδείγµατα. Να µην πηγαίνει ενάντια στα λεγόµενα της Αντιπολίτευσης. Η επέκταση των επιχειρηµάτων δεν πρέπει να αντικρούει τα λεγόµενα της Αντιπολίτευσης. 4.7 ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ ΣΥΜΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ (ΟΜΑΔΑ ΣΥΜΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ) Ο Αντιπρόεδρος της Συµπολίτευσης πρέπει: Να φέρει εις πέρας έναν σηµαντικό ρόλο καθώς είναι ο τελευταίος οµιλητής της πλευράς της Κυβέρνησης. Να φροντίσει να αφήσει µια καλή εντύπωση για την πλευρά του. Να ανασκευάσει τα τελευταία επιχειρήµατα του Προέδρου της Ελάσσονος Αντιπολίτευσης. Ο Αντιπρόεδρος της Συµπολίτευσης έχει το δικαίωµα να προσθέσει και νέα επιχειρήµατα. Να συνοψίσει. Ο βασικός του ρόλος είναι να συνοψίσει. Η σύνοψη είναι µια τεχνική που κρύβει πολλές δυσκολίες, απαιτεί αυτοπεποίθηση κατά τη διάρκεια της οµιλίας και ικανότητα να συνθέσεις και να υφάνεις την όλη συλλογιστική έτσι ώστε να δείξεις ότι η Κυβερνητική οµάδα υπερίσχυσε στη συζήτηση (debate). Πρέπει να υποστηρίξει µε έξυπνο τρόπο τα επιχειρήµατα και την επέκταση αυτών, όπως τέθηκαν από τη Συµπολίτευση χωρίς όµως να φανεί ότι υποβαθµίζει τα λεγόµενα της Κυβέρνησης. Ένας αποτελεσµατικός τρόπος είναι η σύνοψη της συζήτησης (debate) µέσα από τρεις (3) ερωτήσεις. Κάθε ερώτηση πρέπει να εντάσσεται σε έναν στρατηγικό σχεδιασµό ώστε να αντλεί επιχειρήµατα και παραδείγµατα που χρησιµοποιήθηκαν στη συζήτηση (debate) προβάλλοντας κατά αυτόν τον τρόπο την υπεροχή της πλευράς της Κυβέρνησης. What not to do Η οµιλία του Αντιπροέδρου της Συµπολίτευσης αποτελεί µια σύνοψη των επιχειρηµάτων της πλευράς της Κυβέρνησης! Παρ όλο που έχει τη δυνατότητα να αντικρούσει επιχειρήµατα αλλά και να παραθέσει νέα επιχειρήµατα είναι συνετό να χρησιµοποιήσει µόνο το 1/4 της οµιλίας του για αυτό το σκοπό. 14 11

Το κύριο µέρος πρέπει να αποτελεί τη σύνοψη της συζήτησης (debate)! Παρ όλο που θα παραθέτει τα επιχειρήµατα και την Επέκταση της οµάδας του, δεν θα πρέπει να πέσει στην παγίδα και να µην περιλάβει στη σύνοψή του τα επιχειρήµατα της Κυβέρνησης. Πρέπει να συνοψίσει ολόκληρη τη συζήτηση (debate), αναφέροντας τα επιχειρήµατα της δική του πλευράς αλλά και των αντιπάλων. 4.8 ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΛΑΣΣΟΝΟΣ ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ (ΟΜΑΔΑ ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ) Ο Αντιπρόεδρος της Ελάσσονος Αντιπολίτευσης πρέπει: Να φέρει εις πέρας έναν δύσκολο ρόλο εφόσον είναι ο τελευταίος οµιλητής της πλευράς της Αντιπολίτευσης. Είναι ο τελευταίος οµιλητής για την πλευρά της Αντιπολίτευσης αλλά και ο τελευταίος οµιλητής ολόκληρης της συζήτησης (debate). Να φροντίσει να αφήσει µια καλή εντύπωση για την πλευρά του. Αυτός είναι ένας από τους κύριους στόχους του. Να δώσει νέα παραδείγµατα αλλά όχι νέα επιχειρήµατα. Να διαψεύσει επιχειρήµατα που παρατέθηκαν από τον Αντιπρόεδρο της Συµπολίτευσης και έτσι να πλήξει ανεπανόρθωτα τη θέση της Κυβέρνησης. Να συνοψίσει. Ο βασικός του ρόλος είναι να συνοψίσει. Η σύνοψη είναι µια τεχνική που κρύβει πολλές δυσκολίες και απαιτεί αυτοπεποίθηση. Πρέπει να υποστηρίξει µε έξυπνο τρόπο τα επιχειρήµατα και την επέκταση αυτών, όπως δόθηκαν από την οµάδα της Ελάσσονος Αντιπολίτευσης χωρίς όµως να φανεί ότι υποβαθµίζει τα λεγόµενα της Αντιπολίτευσης. Ένας αποτελεσµατικός τρόπος είναι η σύνοψη της συζήτησης (debate) µέσα από τρεις (3) ερωτήσεις. Κάθε ερώτηση που τίθεται µπορεί να συνοψίζει τα κύρια επιχειρήµατα που χρησιµοποιήθηκαν στη συζήτηση (debate) προβάλλοντας ταυτοχρόνως την υπεροχή της πλευράς της Αντιπολίτευσης. Τι να αποφύγει Δεν πρέπει να παραθέσει νέα επιχειρήµατα! Η οµιλία του πρέπει να αποτελεί µια σύνοψη της συζήτησης(debate)! Παρόλο που έχει τη δυνατότητα να αντικρούσει επιχειρήµατα είναι συνετό να χρησιµοποιήσει µόνο το 1/4 της οµιλίας του για αυτό το σκοπό, ενώ το κύριο µέρος πρέπει να είναι η περίληψη της συζήτησης (debate)! Παρ όλο που είναι συνετό να παραθέσει τα επιχειρήµατα και την Επέκταση της Αντιπολίτευσης, δεν θα πρέπει να πέσει στην παγίδα και να µην περιλάβει στη σύνοψή του τα επιχειρήµατα της Κυβέρνησης. Πρέπει να συνοψίσει ολόκληρη τη συζήτηση (debate), αναφέροντας τα επιχειρήµατα της δική του πλευράς αλλά και τα επιχειρήµατα της αντίπαλης πλευράς. 5. ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΓΙΑ ΝΑ ΧΕΙΡΙΖΕΣΤΕ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Οι εκπαιδευόµενοι θα πρέπει να ακολουθούν τις παρακάτω τεχνικές για να θέτουν αλλά και να απαντούν σε ερωτήσεις κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού. Πώς να θέτετε ερωτήσεις: Πριν θέσετε µια ερώτηση θα πρέπει να την έχετε επακριβώς ορίσει στο µυαλό σας. Προσπαθήστε να τη διατυπώσετε µε ακρίβεια, συντοµία και όσο το δυνατόν πάνω στο θέµα. Μπορείτε να θέσετε µια ερώτηση κατά τη διάρκεια µιας οµιλίας, αποσυντονίζοντας ηθεληµένα τη ροή της σκέψης του αντιπάλου. Για να αυξήσετε τις πιθανότητες αποδοχής της ερώτησής σας από τον οµιλητή θα πρέπει: o Να µην φανείτε υπερβολικά ενθουσιώδεις. o Να σηκωθείτε όρθιοι µε ηρεµία. o Να υποβάλετε µια ερώτηση τη στιγµή που κάποιος φαίνεται να χάνει τον ειρµό της σκέψης του ή να µπερδεύεται. o Να υποβάλετε µια ερώτηση εµβόλιµα µεταξύ ιδεών και επιχειρηµάτων. Χρησιµοποιήστε τις µικρές διακοπές στον λόγο του οµιλητή για να κάνετε την ερώτησή σας αποδεκτή από αυτόν. Όταν ένας οµιλητής απορρίπτει συστηµατικά την ερώτηση που επιθυµείτε να θέσετε, τότε µπορείτε να τη δώσετε στον συνεργάτη σας, έτσι ώστε να προσπαθήσει αυτός να την υποβάλει. Στην περίπτωση που είστε ο Αντιπρόεδρος της Ελάσσονος Αντιπολίτευσης και θέλετε να θέσετε ένα ισχυρό επιχείρηµα αλλά δεν µπορείτε διότι δεν σας είναι επιτρεπτό, τότε ίσως να µπορείτε να το αναφέρετε ως ερώτηση. Μετά, στη σύνοψη που θα κάνετε, αναφέρετε ότι τέθηκε σε µορφή ερώτησης. Προσπαθήστε να κάνετε όσο το δυνατόν περισσότερες ερωτήσεις. Με αυτόν τον τρόπο: o Δεν θα ξεχαστείτε ως οµιλητής και θα δείξετε ενεργό συµµετοχή. o Θα αυξήσετε τις πιθανότητες να γίνει δεκτή η ερώτησή σας. o Θα υπερασπιστείτε τα επιχειρήµατα/ το θέµα/ τις ιδέες σας. Μην κάθεστε παθητικά στην καρέκλα σας κατά τη διάρκεια της συζήτησης (debate). Δείξτε ενεργή συµµετοχή µε τις ερωτήσεις σας. Μην θέτετε ερωτήσεις χωρίς την άδεια του οµιλητή. Μόνο µε την άδεια του µπορείτε να διατυπώσετε ερώτηση. Μην θέτετε περίπλοκες και µεγάλες σε διάρκεια ερωτήσεις. Μην απαντάτε στον οµιλητή µετά από µια ερώτηση. Κανένας διάλογος δεν επιτρέπεται! Εάν ο οµιλητής αρνείται συστηµατικά την ερώτηση σας, µην επιµείνετε για πολλή ώρα. Καλύτερα θα είναι να περιµένετε να περάσει λίγη ώρα ή να τη δώσετε στον συνεργάτη σας και να προσπαθήσει εκείνος να τη θέσει. Προσοχή ώστε η ερώτηση που θέτετε να µην αδυνατίζει την επιχειρηµατολογία σας και τελικά στραφεί εναντίον σας. 12 13