«Πράξεις όχι λόγια» Γιώργος Μπαρτζώκας. Επίθεση 8 του Ντούσκο Ιβάνοβιτς. Επίθεση «Flex» από τον Κώστα Πιλαφίδη. Η «απόλαυση» του Πιανιτζιάνι

ΤΕΥΧΟΣ 33 Δεκέμβριος 2009 - Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2010 Επίθεση 8 του Ντούσκο Ιβάνοβιτς Επίθεση «Flex» από τον Κώστα Πιλαφίδη Η «απόλαυση» του Πιανιτζιάνι Άψογο το Σεμινάριο στην Κρήτη Γιώργος Μπαρτζώκας «Πράξεις όχι λόγια»

2

EDITORIAL Παναγιώτης Γιαννάκης Πρόεδρος Σ.Ε.Π.Κ. Κορύφωση χωρίς εντάσεις Βρισκόμαστε στην πιο κρίσιμη καμπή της φετινής σεζόν. Ένα χρονικό σημείο που κρίνονται σε μεγάλο βαθμό οι κόποι και οι προσπάθειες όλων των ομάδων, ανεξαρτήτως κατηγορίας και επιπέδου. Βρισκόμαστε στο χρονικό σημείο που κυριαρχούν τα αληθινά παιχνίδια, εκείνα που θα κρίνουν αν μια ομάδα θα μείνει στο πλάνο στόχων που έχει θέσει ή όχι. Οι προπονητές πλέον έχουν μεγάλο ρόλο στην έκβαση της κάθε κατάστασης ξεχωριστά. Είναι εκείνοι που εκτός από γνώσεις καλούνται να καταθέσουν και προσωπικότητα προκειμένου οι ομάδες τους να μείνουν ενωμένες και ανεξαρτήτως αποτελέσματος να συνεχίσουν να είναι σε υψηλό αθλητικό επίπεδο. Δυστυχώς, ειδικά στην χώρα μας, όταν τα παιχνίδια γίνονται κρίσιμα, όταν το θερμόμετρο ανεβαίνει, παρατηρούνται όλο και περισσότερα κρούσματα αντιαθλητικής συμπεριφοράς. Πρέπει να γίνει πλέον βίωμα στον καθένα που ασχολείται με το μπάσκετ και τον αθλητισμό γενικότερα ότι η βία δεν χωράει στα γήπεδα, ακόμα και αν σε ένα παιχνίδι κρίνεται μια ολόκληρη χρονιά. Το ζητούμενο στον αθλητισμό είναι η ένταση και οι συγκινήσεις, με την καλώς όμως, εννοούμενη σημασία τους. Είναι το ιδανικό να βλέπεις αθλητές να τα δίνουν όλα για μια διάκριση. Είναι το ζητούμενο ο κόσμος που παρακολουθεί να βρίσκεται σε υψηλό επίπεδο ενδιαφέροντος, όλα αυτά όμως, απέχουν έτη φωτός από τη ρίψη ενός αντικειμένου ή από πράξεις βίας που εκτός από το άθλημα υποβαθμίζουν και την ίδια την προσωπικότητα αυτού που παρασύρεται. Ο ΣΕΠΚ ξεκινάει και φέτος δυναμικά την επιμορφωτική του δράση. Ήδη στο Ηράκλειο της Κρήτης, στο πλαίσιο του All Star Game πραγματοποιήθηκε ένα εξαιρετικό τοπικό σεμινάριο και αυτό ήταν μόνο η αρχή. Στο πλάνο του Συνδέσμου, υπάρχει και φέτος, όπως και κάθε χρόνο, ένα επιμορφωτικό πλάνο με τοπικά σεμινάρια σε πολλά μέρη της Ελλάδας με ομιλητές καταξιωμένους προπονητές που έχουν όρεξη να μεταλαμπαδεύσουν τις γνώσεις και την εμπειρία τους. Κορωνίδα της επιμορφωτικής δράσης του Συνδέσμου Ελλήνων Προπονητών θα είναι και πάλι τα διεθνή σεμινάρια, τα όποια όλοι μας περιμένουμε με ανυπομονησία και χαρά. Καλό υπόλοιπο της σεζόν και ραντεβού στα σεμινάρια! Διοικητικό Συμβούλιο Πρόεδρος Παναγιώτης Γιαννάκης Α Αντιπρόεδρος Θεόδωρος Ροδόπουλος Β Αντιπρόεδρος Γιώργος Καλαφατάκης Γενικός Γραμματέας Θεόδωρος Μπολάτογλου Ειδικός Γραμματέας Αλέκος Δάγλας Ταμίας Σωκράτης Ηλιάδης Μέλη Παναγιώτης Αθανασιάδης Ευάγγελος Αλεξανδρής Κωνσταντίνος Αλεξίου Γεώργιος Βελλισσαράκος Ηλίας Ζούρος Αθηνά Ζέρβα Κωσταντίνος Κουρκούμπας Παρασκευάς Μουρατίδης Ιωάννης Χρυσανθόπουλος Νομικοί Σύμβουλοι Χαράλαμπος Ζησιμάτος Ελ. Τζαμάλη-Φουντουκίδου Γραφείο Τύπου Νικήτας Αυγουλής Στέφανος Τριαντάφυλλος Υπεύθυνος Site Αντώνης Κουρμούλης Γραμματεία Διονυσία Αβραντά 3

Index 5 9 11 13 20 25 29 33 37 Aμυντικές καταστάσεις σε Miss Match του Sergio Scariolo Επιθεση flex με στοχο την απομονωση του σεντερ του Κώστα Πιλαφίδη Πιανιτζιάνι: «Απολαμβάνω αυτό που κάνω» Αξιολόγηση Προπονητικών Συμπεριφορών Προπονητών Καλαθοσφαίρισης Αναπτυξιακών Ηλικιών του Γιάννη Τζιουμάκη Κοπή πίτας του ΣΕΠΚ σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη Επίθεση 8 δευτερολέπτων του Dusco Ivanovic Γιώργος Μπαρτζώκας: «Πράξεις όχι λόγια» Τα νέα του ΣΕΠΚ H γωνιά του ΠΣΑΚ τεύχος 33 Δεκέμβριος 2009 - Ιανουάριος - Φεβρουάριος 2010 Ταυτότητα Εκδότης ΣΕΠΚ Υπεύθυνος Έκδοσης Θόδωρος Μπολάτογλου Υπεύθυνοι Ύλης Νικήτας Αυγουλής Στέφανος Τριαντάφυλλος Γραμματεία Διονυσία Αβραντά Γραφεία Λ. Συγγρού 230, 17672 Αθήνα Τηλ.: 210 9532600, Fax: 2109532603 e-mail: sepk@sepk.gr Επιμέλεια και παραγωγή έκδοσης peel.adv ltd Σωτήρος 20, 18535 Πειραιάς τηλ.: 2104225065 e-mail: info@peel-adv.gr 4

ΑΜΥΝΤΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΣΕ MISS MATCH Clinic Revista Tecnica de Baloncesto N.83 Sergio Scariolo Ένα πολύ συχνό παράδειγμα αμυντικών καταστάσεων εκτός ισορροπίας είναι η αμυντική αλλαγή σε απευθείας screen (pick n roll). Ζητάμε από τον αμυντικό του screener να κινηθεί οριζόντια, στη γραμμή τριών πόντων, με το ένα χέρι του σηκωμένο και το άλλο κάτω, για να εμποδίσει πιθανά γρήγορα σουτ ή πάσα στον παίχτη που ρολάρει, διάγραμμα 1. Ο αμυντικός που μαρκάρει τον παίχτη που ρολάρει, προσπαθεί να παίξει μπροστά παρεμποδίζοντας την πάσα, διάγραμμα 2. Σύμφωνα με τον δικό μας γενικό κανόνα σε όλα τα pick n roll, οι υπόλοιποι τρεις παίκτες φλοτάρουν μέσα στο καλάθι με ανοιχτά χέρια σχεδόν προσποιούμενοι μια άμυνα ζώνης, διάγραμμα 3. Σε περίπτωση που η αντίπαλη ομάδα θελήσει να εκμεταλλευτεί το miss match περιμετρικά, ζητάμε από τον δικό μας ψηλό να είναι ξεκάθαρος σε δυο απλά πράγματα: 1) το μέγεθος του ρίσκου στο σουτ τριών πόντων στο jump shot του αντιπάλου, και 2) την κίνηση με το «καλό του χέρι». 5

Aμυντικές καταστάσεις σε Miss Match Έχοντας αυτά τα δυο στοιχεία υπ όψη, και διατηρώντας πάντοτε το ένα χέρι επάνω για να ανατρέψουμε σουτ τριών πόντων, προπονούμαστε σε αυτό με λεπτομέρεια όσον αφορά στην τοποθέτηση έξω ή μέσα από τη γραμμή τριών πόντων, έτσι ώστε ο αμυντικός να βρίσκεται πάντα με παράλληλα πόδια έναντι του επιθετικού. Ο αμυντικός προσπαθεί να παίξει παράλληλα έναντι του επιθετικού, να μην τον περάσει στο πρώτο βήμα και να μην μπει απευθείας προς το καλάθι. Αυτός είναι ο στόχος που τους αναθέτουμε: να αντέξουν δυο αμυντικές κινήσεις σε περίπτωση που ο αντίπαλος κάνει διείσδυση, διαγράμματα 4, 5 και 6. Σε περίπτωση διείσδυσης του επιθετικού η ομάδα μπαίνει σε διαδικασία βοήθειας με βάση τους γενικούς κανόνες που ισχύουν για τις βοήθειες και τις αλλαγές, από τον πρώτο μέχρι τον τελευταίο αμυντικό, διάγραμμα 7. 6

Aμυντικές καταστάσεις σε Miss Match Στην περίπτωση που η επίθεση θελήσει να επωφεληθεί από το miss match που έχει δημιουργηθεί στο low post, η πρώτη της ενέργεια θα είναι αυτή που βλέπουμε στο διάγραμμα 2, την οποία εμποδίζουμε με το να τοποθετηθεί ο επιθετικός από μπροστά. Εάν, ο ψηλός της weak side ανέβει στο high post για να παίξει high - low, συνεχίζουμε με τους δικούς μας γενικούς κανόνες. Εάν ο παίκτης που ανεβαίνει στο high post είναι ένας ιδιαίτερα ικανός σουτέρ, σπεύδουμε δυνατά στη σε θέση deny, στη γραμμή πάσας, βοηθώντας στην ενδεχόμενη lob πάσα στο low post από την αντίπαλη γωνία (παίκτης Νο 3), διαγράμματα 8 και 9. Εάν δεν υπάρχει ικανός σουτέρ, κάνουμε ένα φλοτάρισμα με προσποίηση, χρησιμοποιώντας τα χέρια, έτσι ώστε να δυσκολέψουμε ενδεχόμενη πάσα μέσα στο καλάθι και ρισκάρουμε δίνοντας ένα σουτ από την κορυφή, διαγράμματα 10 και 11. 7

Ό αμυντικός (X2) θα παίξει στον ώμο του επιθετικού αποτρέποντας το πέρασμα της μπάλας στην κορυφή. Εάν η μπάλα βγει από την «παγίδα», ο Χ1 ο οποίος έχει πάρει ενδιάμεση θέση ανάμεσα σε δυο επιθετικούς (Ο1 Ο3) πηγαίνει προς τον επιθετικό που θα υποδεχθεί τη μπάλα στην αντίθετη πλευρά, ενώ ο Χ3 επανέρχεται στον άλλο εξωτερικό παίκτη και ο Χ5 επανέρχεται στον παίκτη, διάγραμμα 13. Εάν η μπάλα πάει στο low post, αυτόματα ενεργοποιούμε το αμυντικό μας σύστημα 2 εναντίον 1 μέχρι την weak side, (ακριβώς όπως κάνουμε όταν πρέπει να παίξουμε άμυνα απέναντι σε έναν δύσκολο αντίπαλο στο low post), δηλαδή υποχρεώνουμε τον επιθετικό στο low post, πρώτα κάνει μια ντρίπλα μέχρι το κέντρο και μετά τον αναγκάζουμε να γυρίσει προς τη baseline, όπου ο Χ5 στην ντρίπλα θα πάει για την παγίδα, διάγραμμα 12. 8

ΕΠΙΘΕΣΗ FLEX ΜΕ ΣΤΟΧΟ ΤΗΝ ΑΠΟΜΟΝΩΣΗ ΤΟΥ ΣΕΝΤΕΡ του Κώστα Πιλαφίδη Κατά την διάρκεια εκτέλεσης της κίνησης που σαν στόχο έχει την απομόνωση του σέντερ δημιουργούνται ευκαιρίες σε όλους τους παίκτες. Το ίδιο αποτελεσματικά μπορεί να λειτουργήσει και σαν transition. 9

Επίθεση Flex Ο 2 πασάρει στον 3 και ο 4 screen στον 1. B. OPTION Αυτό όμως που θέλω να τονίσω είναι ότι το πιο σημαντικό σε ένα επιθετικό σύστημα είναι η εκτέλεση των λεπτομερειών Screen Αποστάσεις Συγχρονισμός Επικοινωνία. Ο Χ3 deny στον 3, ο 4 hand off με τον 1 Ο 1 πασάρει στον 5 μετά το curl του 2. Μετά το screen στο 3 ο 5 κλειδώνει τον παίκτη του και ανάλογα με την θέση της άμυνας προσπαθούμε να του περάσουμε την μπάλα. OPTIONS A. OPTION Ο 3 αδειάζει την πλευρά, ο 5 top Pick n roll με τον 1. Η μπάλα στον 5, ο 4 back screen στον 3 (ένα πιθανό lay up), o 1 screen στο 4. O X4 Deny στον 4, ο 5 hand off με τον 2 και ο 5 screen στο 3. Ο 5 πασάρει στο 4 και screen για τον 3. 10

Πιανιτζιάνι: «Απολαμβάνω αυτό που κάνω» Ο Σιμόνε Πιανιτζιάνι θεωρείται ένας από τους κορυφαίους Ευρωπαίους προπονητές της νέας γενιάς. Ο 41χρονος τεχνικός έχει καταστήσει τη Σιένα «μονοπώλιο» στην Ιταλία και μια εκ των κορυφαίων ευρωπαϊκών ομάδων. Το μεγαλύτερο του παράσημο, ωστόσο, θεωρείται το γεγονός ότι η Μοντεπάσκι έχει αποκτήσει τη δική της «ταυτότητα», το δικό της δηλαδή μπασκετικό στυλ, με τον ίδιο να κερδίζει τον απόλυτο σεβασμό και τη θέση του ομοσπονδιακού τεχνικού της Ιταλίας. Πως σχολιάζει ο ίδιος όλα τα παραπάνω; «Απλά απολαμβάνω αυτό που κάνω. Και στις νίκες και στις ήττες» όπως τόνισε στην ενδιαφέρουσα συνέντευξη που παραχώρησε στο περιοδικό του Συνδέσμου Ελλήνων Προπονητών Καλαθοσφαίρισης, «Basketball Coach». Η Σιένα δείχνει ότι κάνει το παιχνίδι της απέναντι σε οποιονδήποτε αντίπαλο και δεν προσαρμόζεται, αλλά αντίθετα αναγκάζει την άλλη ομάδα να προσαρμοστεί. Είναι αυτή η φιλοσοφία σας; «Ναι... Προτιμώ να δουλεύουμε για να βελτιώσουμε το δικό μας τρόπο παιχνίδι, από το να δουλεύουμε πολύ χρόνο στο πως θα σταματήσουμε το παιχνίδι των άλλων. Θέλω οι παίκτες μας να είναι έτοιμοι να αναδείξουν το δικό τους στυλ παιχνιδιού». Τι ζητάει ο κόουτς Πιανιτζιάνι από τους παίκτες σε κάθε προπόνηση και σε κάθε παιχνίδι; «Θέλω να αντιμετωπίζουν κάθε κατάσταση με το 100% της προσοχής τους, είτε είναι προπόνηση, είτε είναι παιχνίδι. Δεν υπάρχει παιχνίδι σημαντικότερο από κάποιο άλλο, ενώ καμία προπόνηση δεν είναι λιγότερο σημαντική από κάποιο παιχνίδι. Όταν βγαίνουμε στο παρκέ σεβόμαστε τη δουλειά που κάνουμε και δίνουμε το 100%». Ποιο είναι το μεγαλύτερο κομπλιμέντο ή επιτυχία που έχετε γνωρίσει με τη Σιένα και ποια είναι η μεγαλύτερη απογοήτευση ή αποτυχία; «Δεν μου αρέσει να επικεντρώνομαι σε ξεχωριστές στιγμές. Λατρεύω αυτό που κάνω και το απολαμβάνω ακόμη κι αν χάνουμε. Μου αρέσει πολύ να προσπαθώ να βελτιώσω τη φιλοσοφία, την ομάδα και το επίπεδο των παικτών σε καθημερινή βάση». 11

Πιανιτζιάνι: «Απολαμβάνω αυτό που κάνω» Η Σιένα (κι ο τρόπος που παίζει) αντικατοπτρίζει τον κόουτς Πιανιτζιάνι ή ο κόουτς Πιανιτζάνι αντικατοπτρίζει τη Σιένα; «Πιστεύω στη χημεία της ομάδας και μου αρέσει το γεγονός ότι η Σιένα παίζει ομαδικά. Αυτό είναι όλο». Ποιος προπονητής σας βοηθήσω στην ανάπτυξη της φιλοσοφίας σας; «Ένας προπονητής πάντα «κλέβει» κάτι από κάποιον άλλον. «Κλέβει» ιδέες. Δούλεψα ως ασίσταντ κόουτς με πολλούς προπονητές και πήρα πολλά στοιχεία από αυτούς, όπως κι από τον Έτορε Μεσίνα, ο οποίος θεωρείται πρότυπο για τους Ιταλούς προπονητές της γενιάς μου». Υπάρχει κάποια φράση ή κάποιο moto που χρησιμοποιείται; «Όχι, δεν υπάρχει κάποιο...» Ποια είναι η άποψη σας για τη φετινή Ευρωλίγκα και τις ομάδες της; Μπορείτε να κάνετε κάποιο προγνωστικό; «Είναι δύσκολο να κάνουμε προγνωστικά. Η λογική λέει ότι ο Ολυμπιακός, η Μπαρτσελόνα κι η Ρεάλ είναι τα φαβορί για να κατακτήσουν το τρόπαιο. Πιστεύω ότι υπάρχει καλή ισορροπία ανάμεσα στις ομάδες». Η Σιένα; Μπορεί η ομάδα να φτάσει στο φάιναλ-φορ και να παίξει στον τελικό; «Καθε μέρα επικεντρωνόμαστε στο πως θα βελτιωθούμε και εξετάζουμε κάθε παιχνίδι χωριστά. Δεν σκεφτόμαστε τα υπόλοιπα. Προχωράμε βήμα-βήμα». Ποια είναι η άποψη σας για την Εθνική Ελλάδος; «Η Εθνική Ελλάδος παρότι βρίσκεται εν μέσω ανανέωσης έχει πολύ καλούς παίκτες κι είναι πάντα ανταγωνιστική, κάτι που φάνηκε στο πρόσφατο Ευρωμπάσκετ, όπου έδειξε χαρακτήρα». Θεωρείτε τον εαυτό σας αμυντικογενή ή επιθετικογενή προπονητή; Και τα δύο! Έχετε κάποιο αγαπημένο τελετουργικό πριν τα παιχνίδια; Κάποιες προλήψεις; Όχι, δεν κάνω κάτι ξεχωριστό Ποια είναι η άποψη σας για το σκάουτινγκ; Η Σιένα είναι μια πολύ καλή αμυντική ομάδα. Τι είναι πιο σημαντικό; Το σκάουτινγκ, οι περιστροφές, η προσωπική άμυνα και το να βγάζει η ομάδα ενέργεια στο παρκέ. Όλα τα παραπάνω είναι απαραίτητα στο να παίξει μια ομάδα καλή άμυνα. Ποια είναι η φιλοσοφία σας στην προπόνηση; Μπορείτε να περιγράψετε την τέλεια προπόνηση; «Εξαρτάται... Σίγουρα προσπαθούμε να παίξουμε λίγω ώρα πέντε εναντίον πέντε και γενικά προσπαθούμε οι παίκτες να κάνουν την μέγιστη πνευματική και σωματική προσπάθεια. Σε καμία περίπτωση δεν προπονούμαστε πάνω από δύο ώρες». Μπορείτε να περιγράψετε τον εαυτό σας ως προπονητή με τρεις λέξεις; «Είμαι θετικός, διψασμένος και μαχητής» 12

Αξιολόγηση Προπονητικών Συμπεριφορών Προπονητών Καλαθοσφαίρισης Αναπτυξιακών Ηλικιών του Γιάννη Τζιουμάκη MSc, υποψήφ. Διδάκτορα ΤΕΦΑΑ Θεσσαλίας Ο προπονητής αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες ο οποίος επηρεάζει όχι μόνο την απόδοση των αθλητών αλλά και την συναισθηματική τους κατάσταση και υγεία. Ιδιαίτερα ο προπονητής αθλητών αναπτυξιακών ηλικιών καθορίζει σε πολύ μεγάλο βαθμό όχι μόνο την απόκτηση αθλητικών δεξιοτήτων (ντρίπλα, πάσα κτλ) αλλά προσδιορίζει επίσης και την ανάπτυξη ψυχολογικών ικανοτήτων (αυτοεκτίμηση, αίσθηση ικανότητας κτλ), καθορίζει το εάν ο νεαρός αθλητής θα αποκομίσει θετικές ή αρνητικές εμπειρίες από οργανωμένες αθλητικές δραστηριότητες και θα έχει την παρακίνηση ώστε να προσπαθεί να γίνει καλύτερος. Η δημιουργία από πλευράς του προπονητή συνθηκών που προάγουν την ορθή ψυχολογική ανάπτυξη των αθλητών του στην προπόνηση και τον αγώνα, αποτελεί το θεμέλιο για την ανάπτυξη αθλητών υψηλών επιδόσεων. 13

Aξιολόγηση Προπονητικών Συμπεριφορών Προπονητή Ειδικότερα, η προπονητική συμπεριφορά που ο προπονητής επιδεικνύει στην προπόνηση και τον αγώνα αποδεικνύεται εξαιρετικά σημαντικός παράγοντας. Πράγματι, μεγάλος αριθμός ερευνών έχει δείξει πως ο τύπος, η συχνότητα και η ποιότητα της ανατροφοδότησης φαίνεται πως ασκεί ισχυρή επίδραση πάνω στους νεαρούς αθλητές. Προπονητικές συμπεριφορές που δίνουν έμφαση στην συχνή ενθάρρυνση σε συνδυασμό με χρήση οδηγιών και διόρθωση λαθών φαίνεται πως προτιμώνται από τους ίδιους τους αθλητές και προάγουν εσωτερικά παρακινημένες συμπεριφορές, ενώ κριτική συνδυασμένη με αγνόηση επιθυμητών συμπεριφορών φαίνεται πως οδηγούν στα αντίθετα αποτελέσματα. Βασική προϋπόθεση όμως για αποτελεσματικές προπονητικές συμπεριφορές αποτελεί πρωτίστως η γνώση από πλευράς των ίδιων των προπονητών ποιους τύπους συμπεριφοράς επιδεικνύουν, πόσο επιθυμητές είναι αυτές από τους αθλητές και την επίδραση που έχουν στην απόδοση και την ψυχολογική κατάσταση των νεαρών αθλητών. Ένα αξιοσημείωτο ερευνητικό εύρημα αναφέρει πως προπονητές αναπτυξιακών ηλικιών μπορούσαν να ανακαλέσουν μόνο εν μέρει σωστά τις συμπεριφορές που επεδείκνυαν στην προπόνηση και τον αγώνα. Αθλητικοί ψυχολόγοι σε έρευνές τους καταγράφουν μειωμένη ικανότητα των προπονητών να αντιληφθούν την ψυχολογική κατάσταση των αθλητών τους (Jowett & Cockerill, 2003), ενώ οι Wandzilak, Ansorge, και Potter (1988) υπογραμμίζουν το γεγονός πως οι προπονητές ανακαλούν μόνο εν μέρει σωστά τις προπονητικές τους συμπεριφορές, αναφέρουν μάλιστα πως οι προπονητές τείνουν να αντιλαμβάνονται τις συμπεριφορές που επιδεικνύουν προς τους αθλητές τους περισσότερο ενθαρρυντικές και υποστηρικτικές από ότι στην πραγματικότητα είναι, συγκρινόμενες με στοιχεία από βιντεοσκοπημένες καταγραφές και γνώμες των ίδιων των αθλητών τους. Με πολύ απλά λόγια, σύμφωνα με ερευνητικά δεδομένα φαίνεται πως αρκετοί προπονητές συμπεριφέρονται στην προπόνηση και τον αγώνα αρκετά διαφορετικά από ότι οι ίδιοι νομίζουν. Η έρευνα Τα παραπάνω ερευνητικά αποτελέσματα δείχνουν πως υπάρχει ανάγκη αντικειμενικής αποτύπωσης των προπονητικών συμπεριφορών. Αποτελέσματα σχετικών ερευνών θα μπορέσουν να αποτελέσουν βάση για την αναγνώριση, διαφοροποίηση και βελτίωση των προπονητικών συμπεριφορών προπονητών Καλαθοσφαίρισης αναπτυξιακών ηλικιών και να συντελέσουν στην βελτίωση των επιδόσεων νεαρών αθλητών Καλαθοσφαίρισης. Στην προσπάθεια μιας αρχικής αποτύπωσης των προπονητικών συμπεριφορών στις ιδιαίτερες συνθήκες της χώρας μας, πραγματοποιήθηκε έρευνα στην οποία πήραν μέρος Έλληνες προπονητές Καλαθοσφαίρισης αναπτυξιακών ηλικιών 10 έως 15 ετών. Στην έρευνα αυτή επιχειρήθηκε η καταγραφή, κατηγοριοποίηση και ανάλυση των συμπεριφορών που επέδειξαν σε προπονήσεις οι ανωτέρω προπονητές. Στην έρευνα αυτή χρησιμοποιήθηκε το Σύστημα Αξιολόγησης της Προπονητικής 14

Aξιολόγηση Προπονητικών Συμπεριφορών Προπονητή Συμπεριφοράς (ΣΑΠΣ) (Tzioumakis, Michalopoulou, Aggelousis, Papaioannou & Christodoulidis, 2009), το οποίο αποτελεί αξιόπιστο όργανο κατηγοριοποίησης προπονητικών συμπεριφορών και είναι προσαρμογή οργάνου (Coaching Behavior Assessment System; CBAS) (Smith, Smoll & Hunt, 1977) το οποίο έχει χρησιμοποιηθεί ευρέως σε έρευνες στο πεδίο της Προπονητικής Αποτελεσματικότητας παγκόσμια. Το όργανο αποτελεί σύστημα κατηγοριοποίησης προπονητικών συμπεριφορών σύμφωνα με το οποίο οι προπονητικές συμπεριφορές που παρατηρούνται, κατατάσσονται σε 12 κατηγορίες. Οι 12 κατηγορίες του ΣΑΠΣ κατατάσσονται σε δυο κύριες τάξεις συμπεριφορών: Σε Αντιδραστικές συμπεριφορές, που περιλαμβάνουν κατηγορίες συμπεριφορών που αναφέρονται σε άμεση απόκριση του προπονητή σε προηγούμενη συμπεριφορά του αθλητή ή ολόκληρης της ομάδας. Σε αυτήν την τάξη υπάγονται οι παρακάτω οκτώ κατηγορίες: α) Θετική Ενίσχυση: Αφορά θετική ενίσχυση από τον προπονητή προς τους αθλητές, λεκτική ή μη, μετά από επιθυμητή συμπεριφορά, β) Έλλειψη Ενίσχυσης: Όταν ο προπονητής δεν ενισχύει μια ξεκάθαρα επιθυμητή συμπεριφορά, γ) Ενθάρρυνση μετά από λάθος: Ενθάρρυνση από την πλευρά του προπονητή σε έναν αθλητή που έκανε λάθος, δ) Τεχνική Οδηγία μετά από λάθος: Ακριβής υπόδειξη λεκτική ή πρακτική, σε αθλητή με σκοπό την διόρθωση λανθασμένης εκτέλεσης, ε) Τιμωρία: Αρνητική ή επιθετική αντίδραση μετά από μη επιθυμητή συμπεριφορά αθλητή. Σε αυτή την κατηγορία συγκαταλέγονται φωνές, προσβολές ή απλώς μορφασμοί και χειρονομίες, στ) Σωφρονιστική Τεχνική Οδηγία: Συνδυασμός της προηγούμενης κατηγορίας με παράλληλη υπόδειξη για διόρθωση του λάθους, ζ) Αγνόηση Λάθους: Έλλειψη απόκρισης, θετικής ή αρνητικής σε λάθος ενός ή περισσότερων αθλητών η) Διατήρηση Ελέγχου: Ενέργειες για την διατήρηση της τάξης κατά την διάρκεια της προπόνησης. Η δεύτερη τάξη συμπεριφορών αφορά Αυθόρμητες συμπεριφορές που αναφέρονται σε συμπεριφορές του προπονητή οι οποίες δεν εκδηλώνονται ως απάντηση σε αναγνωρίσιμο ή πλήρως ξεκάθαρο προηγούμενο ερέθισμα. Σε αυτήν την τάξη υπάγονται οι παρακάτω τέσσερις κατηγορίες συμπεριφορών που σχετίζονται με την προπόνηση: 15

Aξιολόγηση Προπονητικών Συμπεριφορών Προπονητή α) Γενική Τεχνική Οδηγία: Καθοδήγηση των αθλητών από τον προπονητή χωρίς όμως να έχει προηγηθεί κάποιο λάθος, β) Γενική Ενθάρρυνση: Ενθάρρυνση προς τους αθλητές χωρίς να έχει προηγηθεί λάθος ή μη επιθυμητή συμπεριφορά. Πρόκειται μάλλον για προτροπή προς τους αθλητές να βελτιώσουν τις μελλοντικές τους συμπεριφορές, παρά να διορθώσουν λάθη που έχουν κάνει, γ) Οργάνωση: Προπονητικές συμπεριφορές διαδικαστικού χαρακτήρα όπως η οργάνωση της προπόνησης, των αρχικών θέσεων των αθλητών σε μια άσκηση αλλά και τη διευθέτηση του βοηθητικού υλικού. Τέλος, η κατηγορία που αντιπροσωπεύει συμπεριφορές που δε σχετίζονται με την προπονητική διαδικασία: δ) Γενική Επικοινωνία: Αλληλεπίδραση με τους αθλητές για θέματα που δεν αφορούν άμεσα την προπόνηση όπως η ιδιωτική τους ζωή, οι σχολικές τους επιδόσεις κ.α. Στην έρευνα έλαβαν μέρος 11 Έλληνες προπονητές Καλαθοσφαίρισης αναπτυξιακών ηλικιών με μέσο όρο ηλικίας τα 34.5 έτη και μέσο όρο προπονητικής εμπειρίας τα 12.2 έτη. Όλοι οι παραπάνω προπονητές ήταν πιστοποιημένοι από τον Σύνδεσμο Ελλήνων Προπονητών Καλαθοσφαίρισης (ΣΕΠΚ) ενώ η πλειοψηφία αυτών ήταν παράλληλα και Καθηγητές Φυσικής Αγωγής. Επίσης, όλοι οι προπονητές ήταν προπονητές αναπτυξιακών τμημάτων Καλαθοσφαίρισης σωματείων της Κεντρικής Μακεδονίας. Στην έρευνα επίσης έλαβαν μέρος και 145 νεαροί αθλητές Καλαθοσφαίρισης με μέσο όρο ηλικίας τα 13.4 έτη και μέσο όρο προπονητικής ηλικίας τα 4.7 έτη. Για την διεξαγωγή της έρευνας χρησιμοποιήθηκε βιντεοκάμερα και ασύρματο μικρόφωνο που τοποθετήθηκε πάνω στους προπονητές ώστε να καταγράφεται κάθε λεκτική ή μη λεκτική αλληλεπίδραση του προπονητή με τους αθλητές. Αφού λοιπόν καταγράφονταν η προπόνηση, σε μεταγενέστερο χρόνο γινόταν η κωδικοποίηση, κατηγοριοποίηση και ανάλυση των προπονητικών συμπεριφορών. Σύμφωνα λοιπόν με τα αποτελέσματα της έρευνας παρατηρήθηκαν περίπου 418 συμπεριφορές/προπόνηση ενώ οι συχνότερα καταγεγραμμένες συμπεριφορές ήταν η Τεχνική Οδηγία μετά από Λάθος (24.6%), η Γενική Τεχνική Οδηγία (19.5%), Γενική Ενθάρρυνση (14.3%) και Θετική Ενίσχυση(13.2%). Τα αποτελέσματα της έρευνας παρουσιάζονται συνοπτικά στον πίνακα 1. Τα αποτελέσματα της έρευνας συμφωνούν με τα ευρήματα αντίστοιχων ερευνών άλλων χωρών (ΗΠΑ, Καναδάς, Ισπανία), με την διόρθωση τεχνικών λαθών, όπως επίσης την ενθάρρυνση/ ενίσχυση να αποτελούν τις συχνότερα καταγεγραμμένες προπονητικές συμπεριφορές. Όλες οι έρευνες έχουν δείξει πως οι νεαροί αθλητές προτιμούν να παίζουν για προπονητές οι οποίοι δίνουν συχνά οδηγίες σχετικά με την εκτέλεση των ασκήσεων και διόρθωση των λαθών όπως επίσης ενισχύουν και ενθαρρύνουν τις προσπάθειές τους. Αντίθετα, η αγνόηση των προσπαθειών τους, επιτυχημένων και μη, αλλά και η τιμωρία περιορίζουν την αποτελεσματικότητα της ανατροφοδότησης, προκαλώντας αρνητικά συναισθήματα στον 16

Aξιολόγηση Προπονητικών Συμπεριφορών Προπονητή ενώ ο ελάχιστος χρόνος που δαπανήθηκε για την Διατήρηση του ελέγχου, όσο και για Οργανωτικές συμπεριφορές καταδεικνύει σωστή προετοιμασία και μεγιστοποίηση του ενεργού χρόνου προπόνησης. Συμπεραίνεται λοιπόν πως η προπονητική πρακτική η οποία ακολουθήθηκε από τους προπονητές της έρευνας πιθανόν να συμβάλει στην δημιουργία θετικού κλίματος μάθησης και παρακίνησης στη προπόνηση, στην αποτελεσματικότερη διαδικασία απόκτησης δεξιοτήτων, και εν τέλει στην υψηλή αποτελεσματικότητά τους σε ένα ιδιαίτερα απαιτητικό προπονητικό περιβάλλον όπως αυτό των αναπτυξιακών ηλικιών. νεαρό αθλητή, μειώνοντας επιπλέον την παρακίνησή του. Σύμφωνα λοιπόν με τα αποτελέσματα, οι Έλληνες προπονητές οι οποίοι έλαβαν μέρος στην έρευνα επέδειξαν συμπεριφορές οι οποίες ήταν βασισμένες σε θετική προσέγγιση όπου δίδεται έμφαση στην ενίσχυση, την ενθάρρυνση και την ορθή τεχνική καθοδήγηση, ενώ οι σωφρονιστικές συμπεριφορές (τιμωρία και σωφρονιστική τεχνική οδηγία) ήταν περιορισμένες. Αγνόηση επίσης της προσπάθειας των αθλητών παρατηρήθηκε σε εξαιρετικά μικρό ποσοστό, Παράγοντες οι οποίοι πιθανόν να διαμόρφωσαν τις ανωτέρω συμπεριφορές είναι τα έτη προπονητικής εμπειρίας, όπως επίσης το γεγονός πως όλοι τους είχαν επιμορφωθεί από τις αντίστοιχες σχολές προπονητών του ΣΕΠΚ, κάνοντας σαφές πως η εκπαίδευση και επιμόρφωση των προπονητών αποτελεί αναγκαιότητα ανεξαρτήτως επιπέδου. Επισημαίνεται όμως πως πραγματοποίηση ερευνών μεγαλύτερης κλίμακας, με διευρυμένο μέγεθος και γεωγραφική κατανομή όσον αφορά το δείγμα θα μας οδηγούσε σε περισσότερο αξιόπιστα αποτελέσματα. Προτάσεις για βελτίωση της αποτελεσματικότητας - Δίνουμε μεγαλύτερη έμφαση στην προσπάθεια και όχι στην νίκη. Επιβραβεύστε περισσότερο την προσπάθεια που καταβάλουν οι αθλητές και λιγότερο την νίκη. Μην ξεχνάμε πως στις αναπτυξιακές ηλικίες ο σημαντικότερος λόγος συμμετοχής σε αθλητικές δραστηριότητες είναι η διασκέδαση, η απόκτηση δεξιοτήτων και η συναναστροφή με φίλους, και όχι η νίκη. Η νίκη έχει μεγαλύτερη σημασία, όπως φάνηκε από έρευνες, για τους προπονητές και τους γονείς, οι οποίοι συχνά γεμίζουν άγχος τα παιδιά. - Ανάπτυξη θετικής προσέγγισης στον τρόπο που συμπεριφερόμαστε στην προπόνηση και τον αγώνα. Αποφύγετε να καταφεύγετε στην τιμωρία. Τιμωρώντας ίσως να πετύχουμε μερικά άμεσα αλλά πρόσκαιρα αποτελέσματα, μακροπρόθεσμα όμως αυτό που καταφέρνουμε είναι να αυξήσουμε το άγχος των νεαρών αθλητών, να μειώσουμε την αυτοεκτίμησή τους, να περιορίσουμε την εμπιστοσύνη στις δυνατότητές τους και να παράγουμε αθλητές που θα επικεντρώνονται στην αποφυγή του λάθους και όχι στην βελτίωση της απόδοσής τους. - Έμφαση στην διόρθωση λαθών. Κλειδιά για την αποτελεσματική δι- 17

Aξιολόγηση Προπονητικών Συμπεριφορών Προπονητή όρθωση τεχνικών λαθών αποτελούν τα εξής βήματα: α) διορθώστε το λάθος μόλις συμβεί, β) εξηγήστε ποιο ακριβώς ήταν το λάθος γ) παρέχετε σαφείς, σύντομες και ξεκάθαρες οδηγίες σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο ο αθλητής θα διορθώσει το λάθος του. Πολλές φορές οι προπονητές καταφεύγουν σε φωνές και τιμωρία μετά από λάθη, ιδιαίτερα λάθη που θεωρούν παιδαριώδη ή επαναλαμβάνονται συχνά. Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να αναλογιστούμε τα εξής: πρώτον, τα παιδιά δεν έχουν πάντοτε σαφή αντίληψη των λαθών που κάνουν. Δε σημαίνει πως επειδή ο προπονητής εντόπισε το λάθος, το αντιλήφθηκε με την ίδια σαφήνεια και ο αθλητής, και δεύτερον, πως δεν έχουν όλα τα παιδιά τις ίδιες δυνατότητες, οπότε θα πρέπει από την πλευρά μας να εξατομικεύουμε την συμπεριφορά μας. - Έμφαση στην ανάπτυξη συνοχής στην ομάδα. Η προαγωγή συμπεριφορών από τα μέλη της ομάδας που υπαγορεύουν την αλληλεγγύη και υποστήριξη μεταξύ των μελών της, δημιουργούν αισθήματα ομαδικότητας, ενότητας και συνοχής στην ομάδα. Καθήκον του προπονητή είναι να ενθαρρύνει την εμφάνιση ανάλογων συμπεριφορών και να τις επιβραβεύει όταν εμφανίζονται. - Ανάπτυξη ξεκάθαρων κανόνων συμπεριφοράς και λειτουργίας της ομάδας ώστε να μην αναγκάζεται ο προπονητής να τιμωρεί συμπεριφορές των νεαρών αθλητών οι οποίες δεν είναι επιθυμητές. Οι νεαροί αθλητές είναι πιο πρόθυμοι να υπακούσουν σε κανόνες όταν α) πήραν μέρος στην διαμόρφωσή τους και β) δεσμεύονται δημόσια για την τήρησή τους. - Ανάπτυξη καλύτερης αντίληψης του προπονητή για τις ίδιες του τις συμπεριφορές και της επίδρασης που έχουν πάνω στους αθλητές. Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, περιοριστικός παράγοντας για αποτελεσματικές προπονητικές συμπεριφορές αποτελεί το γεγονός πως μερικοί προπονητές δεν έχουν ακριβή αντίληψη του τύπου, του είδους, και της ποιότητας της ανατροφοδότησης που παρέχουν αλλά και της επίδρασης που έχει πάνω στους νεαρούς αθλητές, τόσο σε ψυχολογικό επίπεδο, όσο και σε επίπεδο απόδοσης. Η λήψη ανατροφοδότησης σχετικά με τις δικές μας συμπεριφορές μέσα στο γήπεδο από τους ίδιους τους αθλητές μας ή τους βοηθούς μας, θα μπορούσε να αποτελέσει πολύτιμη πηγή πληροφοριών. Η αξιολόγηση όμως της προπονητικής μας 18

Aξιολόγηση Προπονητικών Συμπεριφορών Προπονητή συμπεριφοράς από εμάς τους ίδιους (βιντεοσκοπώντας π.χ. την προπόνησή μας και αναλύοντάς την) θα μπορούσε να αποδειχθεί μια ιδιαίτερα ωφέλιμη προσέγγιση για την βελτίωση της αποτελεσματικότητας μας ως προπονητές αναπτυξιακών ηλικιών. Η προσέγγιση αυτή θα μπορούσε να είναι ακόμη πιο εποικοδομητική εάν χρησιμοποιούσαμε ένα πλαίσιο το οποίο θα μας καθοδηγούσε, και θα μας έδινε λειτουργικές κατευθύνσεις για ακόμη πιο αποτελεσματικές προπονητικές συμπεριφορές όπως το ΣΑΠΣ. Οι παραπάνω κατευθύνσεις αποτέλεσαν μέρος προγράμματος (Coaching Effectiveness Training; CET) (Smith & Smoll, 2002) το οποίο βασίζεται στο ΣΑΠΣ, συμπεριλάμβανε αναλύσεις προπονητικών συμπεριφορών από βιντεοσκοπημένες προπονήσεις και αγώνες και είχε σαν σκοπό την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των προπονητών. Οι προπονητές που έλαβαν μέρος στο πρόγραμμα, κατάφεραν να βελτιώσουν τις προπονητικές τους συμπεριφορές, να παρέχουν περισσότερη ενθάρρυνση στους νεαρούς αθλητές τους, αλλά παράλληλα ισχυροποίησαν τη συνοχή της ομάδας τους, ενίσχυσαν την αυτοεκτίμηση και την αντίληψη της ικανότητας των αθλητών τους, μείωσαν τα επίπεδα άγχους στην προπόνηση και τον αγώνα, κατάφεραν να ελαχιστοποιήσουν το ποσοστό των νεαρών αθλητών που εγκατέλειπαν την ομάδα και βοήθησε σημαντικά τους προπονητές που πήραν μέρος να βελτιώσουν την αντίληψή τους για τις προπονητικές τους συμπεριφορές. Το σύνολο της ερευνητικής προσπάθειας που έχει πραγματοποιηθεί στο πεδίο της προπονητικής αποτελεσματικότητας υπογραμμίζει ένα σημαντικό γεγονός: η συμπεριφορά μας ως προπονητές νεαρών αθλητών ίσως να έχει περιορισμένη σημασία. Σημαντικότερο όλων ίσως είναι το πώς οι αθλητές μας εκλαμβάνουν τις δικές μας συμπεριφορές. Προφανώς ο σκοπός όλων των προπονητών είναι να δημιουργήσουν καλύτερους αθλητές, αλλά για να το καταφέρουμε θα πρέπει να έχουμε επίγνωση της επίδρασης που έχουν οι συμπεριφορές μας πάνω στους νεαρούς αθλητές. Εκπαιδευτικά προγράμματα επιμόρφωσης προπονητών Καλαθοσφαίρισης που εμπεριέχουν στο περιεχόμενό τους ανάλυση συμπεριφορών στη προπόνηση και τον αγώνα από την σκοπιά της ανατροφοδότησης, θα αποτελούσαν θετική προσέγγιση προς ένα πλαίσιο αξιολόγησης και βελτίωσης των προπονητικών συμπεριφορών και θα συνέβαλαν καθοριστικά στην μεγιστοποίηση των επιδόσεων νεαρών αθλητών. Βιβλιογραφία Jowett, S., & Cockerill, I. M. (2003). Olympic medallists perspective of the athlete coach relationship. Psychology of Sport and Exercise, 4, 313 331. Smith, R.E. & Smoll, F.L. (2002). Way to Go, Coach! A Scientifically-proven approach to Coaching Effectiveness (2nd ed.). Portola Valley, CA: Warde. Smith, R.E., Smoll, F.L. & Hunt, E.B. (1977). A system for the behavioral assessment of athletic coaches. Research Quarterly, 48, 401 407. Tzioumakis Y., Michalopoulou M., Aggelousis N., Papaioannou A., & Christodoulidis T. (2009). Youth coaches behavior assessment through Systematic Observation. Proceedings of the 12th ISSP World Congress Of Sport Psychology (p.94). Marrakech, Morocco. Wandzilak, T., Ansorge, C. J., & Potter, G. (1988). Comparison between selected practice and game behaviors of youth sport Soccer coaches. Journal of Sport Behavior, 2, 78-88. 19

Κοπη Πιτας 2010 Ευχές για υγεία επιτυχία και ενότητα! Μέσα σε μια ζεστή και γιορτινή ατμόσφαιρα πραγματοποιήθηκε το βράδυ της 5ης Ιανουαρίου η κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας του Συνδέσμου Ελλήνων Προπονητών Καλαθοσφαίρισης στο ξενοδοχείο Intercontinental στην Αθήνα. Παράλληλα βραβεύτηκαν τρεις ένδοξες προσωπικότητες του αθλήματος (Μίμης Στεφανίδης, Αίας Λαρεντζάκης και Βύρωνας Κρίθαρης) και οι προπονητές που σημείωσαν επιτυχία την περασμένη σεζόν με τις ομάδες τους. Το παρών στην εκδήλωση έδωσαν πολλές προσωπικότητες του μπάσκετ όπως ο πρώην Γενικός Γραμματέας Αθλητισμού, Σταύρος Δουβής, οι Ηλίας Καφφές (πρόεδρος ΟΔΚΕ), Ανδρέας Τσαγκαμίλης (Αντιπρόεδρος ΟΔΚΕ), 20

Θόδωρος Βιδάλης (Πρόεδρος ΣΕΔΚΑ), Γιώργος Θεολογίτης (Γ.Γ ΣΕΔΚΑ) από το χώρο της διαιτησίας, ο πρόεδρος της ΕΣ- ΚΑΝΑ, Γιάννης Παλάτος, η Τάνια Μερίκα (πρόεδρος του Συνδέσμου Κριτών), οι Κώστας Αλεξανδρίδης (Γενικός Γραμματέας) και Παναγιώτης Ντουμάνης (μέλος του Δ.Σ) που εκπροσώπησαν τον ΠΣΑΚ, οι κ.κ Μπαμπανικολός και Καραμανλής του ΣΠΑΚΕ, ο εμπορικός διευθυντής της εταιρίας ASSIST, Βασίλης Τσακίρης και παλιές δόξες του αθλήματος όπως οι Μουρούζης, Γκούμας, Γκιούζμας, Σιδέρης κι ο πρώην πρόεδρος του ΣΕΠΚ, Κώστας Αναστασάτος. Πριν τις βραβεύσεις το λόγο πήρε ο Θόδωρος Μπολάτογλου, που απεύθυνε χαιρετισμό αντί του προέδρου Παναγιώτη Γιαννάκη, ο οποίος υπέστη λουμπάγκο και δεν ήταν δυνατόν να δώσει το παρών παρά τις προσπάθειες του. Ο Γενικός Γραμματέας του Συνδέσμου αφού έκανε τον απολογισμό του 2009 (αναφέροντας το επιμορφωτικό, συνδικαλιστικό αλλά και κοινωνικό έργο), μίλησε για τους στόχους του 2010 και ευχήθηκε υγεία και ενότητα μεταξύ όλων των φορέων του ελληνικού μπάσκετ. Στο μεταξύ το παρών στην εκδήλωση έδωσαν αρκετοί προπονητές από την Α1 όπως οι Κουφός, Σκουρτόπουλος και Σφαιρόπουλος, αλλά κι από την Α2 (Λιόγας, Φραγκιάς). Ο Κώστας Μουρούζης έκανε την πρώτη βράβευση, τιμώντας τον Μίμη Στεφανίδη για την προσφορά του. «Αφού εσύ βραβεύεις εμένα, τότε τα πράγματα δεν πάνε καλά» είπε χαριτολογώντας η παλιά δόξα του Πανελληνίου στον Κώστα Μουρούζη για να συνεχίσει: «Όλοι σε αυτή την αίθουσα έχουμε κερδίσει πολλά, ωστόσο πιο σημαντική από όλα είναι η παρουσία ατόμων που είχα να δω 20-30 χρονιά. Συγκινήθηκα...». Ο ίδιος ο Κώστας Μουρούζης στη συνέχεια πήρε το λόγο κι αφού αποκάλυψε ότι «ήμουν θαυμαστής του Στεφανίδη», χαρακτήρισε -εν μέσω χειροκροτημάτων- τους προπονητές τον «πνεύμονα του ελληνικού μπάσκετ». Ο πρώην Γενικός Γραμματέας Αθλητισμού, Σταύρος Δουβής, τίμησε τον Αίαντα Λαρεντζάκη για την προσφορά του στο μπάσκετ. «Ευχαριστώ πολύ για την τιμή. Εύχομαι το ελληνικό μπάσκετ να φτάσει ακόμη πιο ψηλά και να μας κάνει ευτυχισμένους» τόνισε. Τέλος ο Βασίλης Γκούμας βράβευσε τον Βύρωνα Κρίθαρη, τον οποίο χαρακτήρισε «παράδειγμα ανθρώπου και προπονητή». Ο Κρίθαρης από τη μεριά του δήλωσε: «Δεν ξέρω αν όλα αυτά τα χρόνια πέτυχα κάτι σημαντικό για να αξίζω αυτή την τιμή, ωστόσο νιώθω ότι αντιπροσωπεύω όλους τους ανθρώπους που έδωσαν τον εαυτό τους στο μπάσκετ, όλους τους προπονητές που έκαναν το αυτοκίνητο τους αποθήκη, 21

Κοπη Πιτας 2010 ταξί και αποδυτήρια. Ήμουν κι εγώ ένας από αυτούς. Έδωσα τον εαυτό μου στο μπάσκετ». Ακόμη τιμήθηκαν οι Γιάννης Σφαιρόπουλος και Γιάννης Ελευθεριάδης για την κατάκτηση του χάλκινου μεταλλίου στο πρόσφατο Ευρωμπάσκετ (σ.σ ο Γιόνας Καζλάουσκας απουσίαζε εκτός Ελλάδος), με τον πρώτο να δηλώνει: «ότι αυτό το βραβείο ανήκει σε όλη την ομάδα και πάνω από όλα στους παίκτες. Ακόμη πρέπει να το αφιερώσω σε όλους τους προπονητές που ανακαλύπτουν, δουλεύουν και προωθούν τα παιδιά στην Εθνική ομάδα». Για τις επιτυχίες τους με την Εθνική βραβεύτηκαν ακόμη οι Κώστας Μίσσας, Γιώργος Βλασσόπουλος κι ο Διονύσης Γαζής, προπονητής της Εθνικής Κωφών που κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο στους 21ους Ολυμπιακούς Αγώνες. Ο «Στρατηγός» Κώστας Μίσσας ευχήθηκε στους νέους προπονητές «να έχουν την ίδια φιλοσοφία και πάνω από όλα την ίδια τρέλα με τους παλιούς», ενώ αναφέρθηκε και στο εξής τρίπτυχο: «Μην περιμένουμε 22

Κοπη Πιτας 2010 τίποτα από κανέναν - μην κατηγορούμε ο ένας τον άλλον - να κάνουμε κάτι εμείς για τους ίδιους». Βραβείο -πέρα από αυτό του Ζέλικο Ομπράντοβιτς- για το περσινό triple-crown πήρε κι ο Δημήτρης Ιτούδης. Ο ασίσταντ κόουτς του Παναθηναϊκού στις δηλώσεις του έκανε λόγο «για αθλητική ευγένεια μεταξύ των προπονητών», ενώ έκλεισε λέγοντας: «Το μπάσκετ είναι απλό, αλλά αυτό είναι το μεγαλείο του. Και ακριβώς αυτό το μεγαλείο είστε εσείς», αναφερόμενος στις δόξες του μπάσκετ που τίμησαν με την παρουσία τους τον Σύνδεσμο και τους Έλληνες προπονητές. Συγκίνηση στη Θεσσαλονίκη Με το ζεστό χειροκρότημα υψηλών των προσκεκλημένων και των μελών του ΣΕΠΚ, πραγματοποιήθηκε το βράδυ της 6ης Ιανουαρίου η κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας του Συνδέσμου Ελλήνων Προπονητών Καλαθοσφαίρισης στη Θεσσαλονίκη κι οι τιμητικές βραβεύσεις στους Γιάννη Αντωνακόπουλο, Θόδωρο Σφήκα και Λεωνίδα Πανταζή. Το παρών στην εκδήλωση που έλαβε χώρα στο «MAKEDONIA PALLAS» έδωσαν ο πρώην Γενικός Γραμματέας Αθλητισμού, Γιάννης Ιωαννίδης κι ο βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας Κώστας Γκιουλέκας, ο Νομάρχης Παναγιώτης Ψωμιάδης κι ο Δήμαρχος Βασίλης Παπαγεωργόπουλος. Τον ΕΣΑΚΕ εκπροσώπησε ο επικεφαλής των γραφείων Θεσσαλονίκης, Νίκος Νικολακόπουλος, ενώ για λογαριασμό του ΠΣΑΚ παρευρέθησαν οι Λάζαρος Παπαδόπουλος και Γιώργος Παυλίδης. Ακόμη τίμησαν με την παρουσία τους τον ΣΕΠΚ οι Λώρτος (πρόεδρος της ΕΚΑΣΘ), Συμεωνίδης (μέλος της ΚΕΔ), Γκιουζέλης (μέλος του Συνδέσμου Κριτών), αλλά κι ο Βύρωνας Αλεξιάδης εκ των ιδρυτικών στελεχών του Συνδέσμου. Στην εκδήλωση, στην οποία έδωσαν το παρών αρκετοί προπονητές από την Α1 και την Α2 όπως οι Μαρκόπουλος, Κατσικάρης, Κακιούσης και Σιγάλας. Το λόγο πήρε αρχικά ο Παρασκευάς Μουρατίδης, ο οποίος απεύθυνε χαιρετισμό στα μέλη του ΣΕΠΚ, αλλά και στους εκλεκτούς προσκεκλημένους κάνοντας έναν απολογισμό του 2009 και μια παράθεση των στόχων για την επόμενη χρονιά, στην οποία οι Έλληνες Προπονητές θα πρέπει να συνεχίσουν ενωμένοι το επιμορφωτικό, συνδικαλιστικό και κοινωνικό τους έργο. Στη συνέχεια έγιναν οι βραβεύσεις των ανθρώπων που επιλέχτηκαν για την προσφορά τους στο μπάσκετ και το ήθος που έχουν επιδείξει όλα αυτά τα χρόνια. Ο Γιάννης Ιωαννίδης τίμησε τον Γιάννη Αντωνακόπουλο, αποκαλύπτοντας μάλιστα ότι ήταν συμπαίκτες για μια 10ετία. «Είναι τιμή για μένα» αρκέστηκε να πει ο δεύτερος. Ο Θόδωρος Σφήκας, που παρέλαβε το δικό του βραβείο από τον Κώστα Γκιουλέκα, μίλησε για το μπάσκετ της Κατερινης, ενώ ο Λεωνίδας Πανταζής (τιμήθηκε από τον Παναγιώτη Ψωμιάδη) δήλωσε «σας ευχαριστώ όλους, το μόνο που μπορώ να πω είναι ότι με συγκινήσατε». Στη συνέχεια ο Βασίλης Παπαγεωργόπουλος τίμησε τον Δημήτρη Πρίφτη για την κατάκτηση του χάλκινου μεταλλίου στο Πανευρωπαϊκό Ανδρών τον περασμένο Σεπτέμβριο. «Είναι μεγάλη τιμή για μένα. Έγινε μια πολύ μεγάλη προσπάθεια από όλους για να φτάσουμε την Εθνική σε αυτό το σκαλί. Το 2010 είναι μια χρονιά που η Εθνική καλείται να έχει -κι είμαι σίγουρος ότι θα έχει- ρόλο πρωταγωνιστή». Η βραδιά ολοκληρώθηκε με τις βραβεύσεις των προπονητών που σημείωσαν την περασμένη περίοδο επιτυχίες με τις ομάδες τους και με την κοπή της πίτας. 23

24

Επίθεση 8 δευτερολέπτων Clinic Revista Tecnica de Baloncesto N.84 Dusco Ivanovic Βιογραφικό Προπονητής της Caja Laboral. Μετά από μια επιτυχημένη πορεία ως αθλητής, ξεκίνησε την καριέρα του ως βοηθός προπονητή στην Friburgo τη σεζόν 1993/1994, και την επόμενη χρονιά συνέχισε το ίδιο και στη Girona. Επέστρεψε στη Suiza για να κερδίσει τρία συνεχόμενα πρωταθλήματα ως πρώτος προπονητής. Τη χρονιά 1999/2000 κέρδισε στη Λιμόζ το πρωτάθλημα και το κύπελλο Γαλλίας και το Κόρατς. Την επόμενη χρονιά ξεκίνησε τη μακρά του πορεία απέναντι στην Tau Ceramica πετυχαίνοντας την κατάκτηση του πρωταθλήματος και του Copa del Rey τη χρονιά 2001/2002, και το κύπελλο, επίσης, τη σεζόν 2003/2004. Επιπροσθέτως, σε δυο περιπτώσεις κέρδισε το subcampeonato στη Euroleague. Βραβεύτηκε ως ο καλύτερος προπονητής της χρονιάς από την ΑΕΕΒ τη χρονιά 2001/2002. Επίσης, έχει κερδίσει το Copa del Rey 2007 απέναντι στη Barcelona και το ίδιο Κύπελλο τη χρονιά 2008/2009 με τη Tau Ceramica. Το πιο σημαντικό πράγμα όταν έχουμε μια ιδέα, μια κίνηση ή ένα σύστημα που στοχεύει στο να κερδίσουμε μια ή περισσότερες ευκαιρίες για σκοράρισμα στα πρώτα 8 δευτερόλεπτα της επίθεσής μας, είναι να έχουμε μια συμπαγή και αρκετά δυνατή άμυνα, η οποία μας επιτρέπει να κάνουμε νωρίς αυτά τα σουτ με τη μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση. Ο παίκτης που εκτελεί ένα τέτοιο σουτ γνωρίζει ότι, εάν το χάσει, η καλή άμυνα θα επιτρέψει στην ομάδα να παραμείνει (μάχιμη) στο παιχνίδι, να ξεπεράσει όποια λάθη και, τελικά, να αυξήσει τις πιθανότητες για σκοράρισμα μέσα από αυτά τα σουτ, που πραγματοποιούνται νωρίς. Αφήνοντας την οργάνωση του αιφνιδιασμού μας στη μια πλευρά, παρόλο που μας επιτρέπει εύκολα καλάθια και ανοιχτά σουτ, κοιτάζουμε τις παρακάτω καταστάσεις: Γρήγορες καταστάσεις transition Pick n roll σε transition Ειδικές καταστάσεις - χαμηλό σουτ / χρόνος παιχνιδιού - αρκετός χρόνος να οργανώσουμε το transition μας ή ένα σύστημα. Η επιλογή του τι θα κάνουμε, θα εξαρτάται πάντα από τη συγκεκριμένη κατάσταση, το σκορ, και το ρυθμό που μας ταιριάζει περισσότερο, όπως επίσης, τους παίκτες που είναι στο παρκέ, τους δικούς μας αλλά και τους αντιπάλους. Γρήγορες καταστάσεις transition Ο στόχος μας είναι να βάλουμε τη μπάλα στη ρακέτα όσο πιο γρήγορα γίνεται. Η αλλαγή από την άμυνα στην επίθεση πρέπει να γίνει με μεγάλη ένταση, θέλοντας να σκοράρουμε στον αιφνιδιασμό και όχι να παίξουμε στο transition. Ο εσωτερικός παίκτης που δεν θα πάρει το ριμπάουντ (ή και οι δυο, εάν κάποιος από τους υπόλοιπους τρεις παίκτες πάρει τη μπάλα) πρέπει να τρέξει ΜΕ ΤΗ ΜΕΓΙΣΤΗ ΤΑΧΥ- ΤΗΤΑ κοιτάζοντας να πάρει τη μπάλα σε οποιοδήποτε σημείο ή τελικά κάτω απ το καλάθι. Εάν αυτό δεν γίνει, τότε θα προσπαθήσει να πάρει μια θέση ΕΝΤΟΣ της ρακέτας. Εάν ο άλλος εσωτερικός παίκτης είναι καλός στα σουτ τριών πόντων, αυτό δίνει τη δυνατότητα στον ψηλό παίκτη με τη μπάλα να παίξει ένας εναντίον ενός, να πασάρει έξω ή να δώσει πάσα σε έναν από τους παίκτες που κόβουν στη ρακέτα, διάγραμμα 1. 25

Εάν ο άλλος εσωτερικός παίκτης δεν έχει καλό σουτ, θα κόψει με δύναμη στη ρακέτα προσπαθώντας να πάρει μια πάσα από τον (5), διάγραμμα 2 «χτυπήσει» την πλάτη του αμυντικού καθώς αυτός δίνει βοήθεια στον (5). Pick n roll σε transition Αν δεν μπορούμε να παίξουμε στον αιφνιδιασμό, ή εάν έχουμε να παίξουμε ένα σύστημα επίθεσης στο μισό γήπεδο όπου θέλουμε να σκοράρουμε νωρίς, θα κάνουμε pick στη μπάλα στο κέντρο μεταξύ του (1) και του (5), διάγραμμα 5. Οι δυο περιφερειακοί παίκτες που έχουν απομείνει, θα πάρουν θέση σε οποιαδήποτε πλευρά. Η τοποθέτηση του δεύτερου ψη screen. Εάν ο (4) μπορεί να παίξει περισσότερο μέσα στη ρακέτα, θα κινηθεί σε μια από τις γωνίες πίσω από το ταμπλό, κάνοντάς πιο δύσκολο το έργο για τον αμυντικό του να βοηθήσει το pick στη μπάλα. Οι δυο περιφερειακοί παίκτες θα τοποθετηθούν στις γωνίες πριν το pick για να κινηθούν προς τη γραμμή των ελευθέρων βολών κατά τη διάρκεια του pick όπως συμβαίνει συνήθως, διάγραμμα 7. Εάν ο (4) δεν πάρει την πάσα από τον (5), θα παίξει στην πλάτη της άμυνας διαβάζοντας την κίνηση του (5) στο ένας εναντίον ενός, διάγραμμα 3 και διάγραμμα 4, προσπαθώντας να λού θα εξαρτηθεί από τις προσωπικές του ικανότητες. Εάν ο (4) μπορεί να σουτάρει, θα παίξει σαν συμπληρωματικός περιφερειακός παίκτης, είτε στη γωνία είτε έξω από την γραμμή ελευθέρων βολών, διάγραμμα 6. Όσο για τους παίκτες που τοποθετούν το pick, υπάρχουν δυο θεμελιώδεις απόψεις που σχετίζονται με το πώς ρολάρει ο ψηλός παίκτης. Αρχικά, πρέπει να υπάρχει καλή επικοινωνία με τον point guard, έτσι ώστε να γνωρίζουν αν υπάρχει μονό σκριν, διαδοχικό ή ακόμα και ένα τρίτο σκριν. Πολλές φορές, και σε συνάρτηση του τύπου της άμυνας, ο ψηλός παίκτης θα ρολάρει απευθείας στην πλευρά που υπάρχει μόνο ένας περιφερειακός παίκτης, διάγραμμα 8, έτσι ώστε να Ο (4) μπορεί ακόμα και να αλλάξει θέσεις με έναν από τους περιφερειακούς παίκτες την ώρα που γίνεται το σκριν στη μπάλα, ή με ένα down screen ή με ένα back 26

Επίθεση 8 δευτερολέπτων μπορέσουμε να «τιμωρήσουμε» την ενδεχόμενη βοήθεια ή την προσποίηση για βοήθεια της άμυνας. Δεύτερον, ο ψηλός πρέπει να ρολάρει στο καλάθι με μεγάλη ταχύτητα, διάγραμμα 9. «ΣΤΟ ΚΑΛΑΘΙ» σημαίνει ότι ακόμα και αν μοιάζει ότι δεν θα πάρει τη μπάλα από τον guard, πρέπει να συνεχίσει στην κατεύθυνσή του προς τη στεφάνη, αφού αυτό μπορεί να σημαίνει ότι στην επαναφορά της άμυνας, είτε μπορεί να ανοίξει μια γραμμή πάσας το τελευταίο δευτερόλεπτο, είτε να δημιουργηθεί μια καινούρια γραμμή πάσας για κάποιον περιφερειακό παίκτη για ένα εύκολο σουτ, διάγραμμα 10. Από την άλλη πλευρά, ειδικά εάν ο άλλος ψηλός έχει πάρει θέση μέσα στη ρακέτα, πρέπει να είναι έτοιμος να τον ψάξει με μια γρήγορη πάσα, διάγραμμα 11. Ειδικές καταστάσεις Σε αυτή την ενότητα, θα μιλήσουμε για τις ειδικές καταστάσεις ενός αγώνα εκτός των συνηθισμένων εξελίξεων ενός παιχνιδιού. Για χάριν συντομίας, θα διαφοροποιήσουμε δυο καταστάσεις. Πρώτον, νεκρή μπάλα σε οποιοδήποτε σημείο του γηπέδου που συμβαίνει σε μικρό χρόνο είτε στο τέλος κάθε περιόδου είτε στο τέλος του αγώνα. Αρχικά, πρέπει να έχουμε ένα ή δυο plays, στα οποία να έχουμε εξασκηθεί με τη μπάλα από την τελική γραμμή, στη μεσαία γραμμή ή στην πλάγια γραμμή (εμπρός γήπεδο), σε περίπτωση που δεν μας έχουν μείνει άλλα time out για να προετοιμαστούμε. Εάν η επαναφορά της μπάλας είναι από την τελική γραμμή (εμπρός γήπεδο), ειδικά εάν έχουν μείνει 4/5 δευτερόλεπτα, μπορούμε να επιλέξουμε να βάλουμε τον πιο γρήγορο χειριστή της μπάλας να επαναφέρει τη μπάλα. Αφού η μπάλα μπει μέσα, πρέπει να την πασάρουμε πάλι πίσω σ αυτόν για να διασπάσουμε την άμυνα, διαγράμματα 12 και 13. Μπορεί να έχουμε και άλλες επιλογές ανάλογα με το αν παίζουμε με τον 4 ή 5 ως περιφερειακούς ή με 2 ψηλούς που μπορούν να εκτελέσουν σουτ τριών πόντων. Μπορούμε να ξεκινήσουμε από συνθήκη 27

Επίθεση 8 δευτερολέπτων ένας εναντίον ενός ή από ένα pick στη μπάλα στον παίκτη που ντριπλάρει προς τη μεσαία γραμμή. Εάν η επαναφορά της μπάλας είναι από την πλάγια γραμμή (εμπρός γήπεδο), θα χρησιμοποιήσουμε το ίδιο σκεπτικό, δηλαδή να έχουμε τον πιο γρήγορο χειριστή της μπάλας, ή εκείνον που κάνει την καλύτερη αλλαγή ρυθμού ακολούθως της επαναφοράς της μπάλας. Αφού ο (3) πασάρει τη μπάλα στον (1), διάγραμμα 14, ο οποίος βγαίνει από προέκταση της γραμμής των ελευθέρων βολών για να κάνει πιο δύσκολο το ενδεχόμενο βοήθειας του αμυντικού (να μπει στη γραμμή της πάσας ή να εμποδίσει την πάσα προς τον (5)). Ο (3) τοποθετεί με μεγάλη ταχύτητα ένα back screen στον (5). Ο (3) πρέπει να έχει σωστή τοποθέτηση (45 ) προς τη baseline. Ο (5) που εκμεταλλεύεται το σκριν, πρέπει να κρατήσει τη θέση του μέσα στη ρακέτα. Είναι πολύ σημαντικό ο (5) να ζητάει τη μπάλα καθώς αυτή κινείται στο εμπρός γήπεδο, ακόμα και πριν την έναρξη της όλης κίνησης, διάγραμμα 19. Μια από αυτές τις κινήσεις plays, η οποία μπορεί να παιχτεί σε αυτές τις ειδικές καταστάσεις, την παρουσιάζουμε εδώ. Είναι πολύ σημαντικό όλοι οι παίκτες στο παρκέ, και κυρίως ο pointguard, να έχει καλό συγχρονισμό και ως επί το πλείστον σωστή κίνηση, αφού αυτό είναι το κλειδί για την επιτυχία. Ο pointguard προωθεί τη μπάλα κατά μήκος της πλάγιας γραμμής, διάγραμμα 17, staggered screen του (4) και του (5), κόβει δυνατά μέσα στη ρακέτα στην πλάτη της άμυνας. Στην αντίθετη πλευρά, ο (4) και ο (5) τοποθετούν πάλι σκριν για τον (2), διάγραμμα 15, ως αντιπερισπασμό, έτσι ώστε κανείς να μην δώσει βοήθεια στην κίνηση backdoor του (3). Εάν ο (1) δεν μπορέσει να πάρει τη μπάλα, κόβει στο καλάθι και πηγαίνει στη weakside, διάγραμμα 16. Ο (3) περιμένει τον (2) να βγει από το staggered σκριν, του πασάρει και μετά κόβει στο καλάθι. Μια άλλη ειδική κατάσταση θα μπορούσε να είναι μετά από μια άστοχη ελεύθερη βολή ή από επαναφορά απ την πλάγια γραμμή ή την τελική γραμμή. Μπορούμε να έχουμε ένα είδος επιθετικού transition, το οποίο να συνδέεται με ένα επιθετικό μας play ή ένα quick play από το playbook μας, τα οποία να μας δίνουν τη δυνατότητα για τουλάχιστον δύο προσπάθειες σκοραρίσματος ή το λιγότερο τη δυνατότητα να συνεχιστεί το παιχνίδι. με τον (4) να τρέχει κατά μήκος του κεντρικού διαδρόμου σχεδόν στο ίδιο ύψος με τη μπάλα. Ο περιφερειακός παίκτης της πλευράς της μπάλας, επιταχύνει και κόβει μέσα προς το καλάθι. Ο αντίπαλος περιφερειακός παίκτης, επίσης, κόβει μέσα στη ρακέτα μέχρι το καλάθι προς τον (5), ο οποίος βρίσκεται στο middle post της πλευράς της μπάλας. O (4) τρέχει με μέγιστη ταχύτητα να τοποθετήσει ένα pick στη μπάλα (1), διάγραμμα 18. Ο (2) ανεβαίνει προς την Έτσι με αυτόν τον τρόπο ο αμυντικός θα μείνει πάνω του και θα αυξήσει τη δυνατότητα το backscreen του (5) να είναι επιτυχημένο. Τις περισσότερες φορές ο αμυντικός του (5) δεν θα αντιμετωπίσει το backscreen, δίνοντας τη δυνατότητα στον (5) να υποδεχθεί τη μπάλα στο σημείο που θέλουμε. Αμέσως μετά, ο (4) πηγαίνει κάτω γρήγορα και τοποθετεί ένα σκριν για τον (3), διάγραμμα 2 0, ο οποίος θα έχει ένα εύκολο σουτ στην περίπτωση που ο αμυντικός του μείνει πίσω για να παρεμποδίσει την πάσα από τον (1) στον (5). Ο pointguard και ο (4) θα πρέπει να «διαβάσουν» οποιαδήποτε επιλογή δημιουργηθεί σε περίπτωση αλλαγών στην άμυνα ή οποιωνδήποτε άλλων αμυντικών τακτικών επιλογών. 28

Γιώργος Μπαρτζώκας «Πράξεις όχι λόγια» Από τα γήπεδα της ΕΣΚΑ, στην Α1, στην Ολύμπια, στο Μαρούσι και τελικά στα παρκέ της Ευρωλίγκα Άλλωστε «ο προπονητής πρέπει να περάσει από όλες τις βαθμίδες και να βιώσει όλες τις καταστάσεις για να είναι έτοιμος να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις» όπως λέει ο ίδιος ο Γιώργος Μπαρτζώκας, μιλώντας στο «Basketball Coach» για το θαύμα του Αμαρουσίου, τις σκέψεις του γύρω από το μπάσκετ, αλλά και τη δική του διαδρομή. Ο 45χρονος προπονητής οδηγεί τους «κιτρινόμαυρους» στην καλύτερη σεζόν της ιστορίας τους, με την ομάδα να έχει προκριθεί στους «Top-16» της Ευρωλίγκα και να διεκδικεί μέχρις εσχάτων την πρόκριση στα προημιτελικά της διοργάνωσης, πραγματοποιώντας παράλληλα μια εξαιρετική πορεία στο ελληνικό πρωτάθλημα. Και σε αυτή την ενδιαφέρουσα συνέντευξη αναλύει κομμάτια της προπονητικής του φιλοσοφίας γύρω από την προπόνηση, τη διαχείριση και το «χτίσιμο» μιας ομάδας, σχολιάζει τα νέα δεδομένα γύρω από το μπάσκετ, προσπαθεί να αποκρυσταλλώσει την απροσδόκητη σύμφωνα με τον ίδιο- εμπειρία της Ευρωλίγκα και ξεκαθαρίζει ότι «χτίζεις κάτι με πράξεις κι όχι με λόγια». Τι μεσολάβησε και το Μαρούσι έφτασε τον Φεβρουάριο να βρίσκεται στην 3η θέση του πρωταθλήματος, να έχει νικήσει Παναθηναϊκό, Ολυμπιακό, Μακάμπι και Παρτίζαν και να διεκδικεί την πρόκριση στις 8 καλύτερες ομάδες της Ευρωλίγκα; «Τρία πράγματα: πρώτον ένας σχεδιασμός στελέχωσης της ομάδας που σε μεγάλο βαθμό είχε επιτυχία. Δεύτερον, ένας συγκεκριμένος τρόπος δουλειάς μέσα κι έξω από το γήπεδο, μια καθημερινότητα που βέβαια δεν διαφέρει πολύ από αυτή των άλλων ομάδων και τρίτον οι σχέσεις αμοιβαίας εμπιστοσύνης που αναπτύχθηκαν. Αυτές οι σχέσεις φτιάχνονται στο γήπεδο, την ώρα της προπόνησης και των αγώνων. Δεν φτιάχνονται με τα λόγια». Περιμένατε μια τέτοια πορεία; «Όχι.. Απλά όταν ανέλαβα αυτή τη δουλειά, δεν είχα την πολυτέλεια να σκεφτώ τι μπορεί να κάνει αυτή η ομάδα την άνοιξη. Υπήρχαν άμεσες υποχρεώσεις, όπως η έναρξη της προετοιμασίας και κυρίως οι κρίσιμοι προκριματικοί με τον Άρη, που ήταν προγραμματισμένοι πολύ νωρίς στη χρονιά. Δεν υπήρχαν περιθώρια να σκεφτείς τόσο μακριά στο μέλλον». Ποια είναι η μεγαλύτερη υπέρβαση που έχει πετύχει ως τώρα το Μαρούσι; «Πρώτο στόχο είχαμε την πρόκριση επί του Άρη. Στη συνέχεια την πρόκριση επί της Άλμπα. Μετά όταν περάσαμε στην Ευρωλίγκα θέλαμε να παλεύουμε όλα τα παιχνίδια τόσο στην Ευρώπη, όσο και στο ελληνικό πρωτάθλημα. Όταν κερδίσαμε τη Ρόμα βάλαμε στόχο την πρόκριση στο Top-16. Στη συνέχεια θέλαμε να κάνουμε μια νίκη για να μη φανούμε ο «φτωχός συγγενής» της διοργάνωσης. Έτσι φτάσαμε να παίζουμε την πρόκριση μας στους «8» κόντρα στην Παρτίζαν στο ένα σουτ. Οπότε αυτή η ομάδα κάθε βδομάδα έκανε και μια μεγαλύτερη υπέρβαση». Τι αποκομίσατε από τη φετινή εμπειρία της Ευρωλίγκα; «Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι όσοι συμμετείχαν σε αυτή την εμπειρία -οι παίκτες, οι προπονητές, οι άνθρωποι της ομάδας- έγιναν καλύτεροι. Ο ανταγωνισμός σε αυτό το επίπεδο κρατά το μυαλό σου σε εγρήγορση, διότι αντιμετωπίζεις τους καλύτερους και πρέπει να είσαι έτοιμος για αυτό. Η διαφορά είναι ότι στην Ευρωλίγκα κάθε λάθος πληρώνεται κι επομένως πρέπει να περιορίζεις τα λάθη. Αυτό ισχύει για τους προπονητές σε ότι αφορά την τακτική, αλλά και στους παίκτες με τις επιλογές τους κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού. Η απώλεια συγκέντρωσης, έστω και για λίγα δευτερόλεπτα, στοιχίζει Για να είμαι ειλικρινής η διαφήμιση που γίνεται στην ομάδα, στους παίκτες, αλλά και στους προπονητές είναι κάτι που ίσως δημιουργήσει καλύτερες συνθήκες εργασίας στο μέλλον. Αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα με την υπογραφή ενός καλύτερου συμβολαίου σε άλλη ομάδα, αλλά και βελτίωση των συνθηκών στην ίδια την ομάδα. Όταν παίζεις στην Ευρωλίγκα, επιβεβαιώνεσαι στο υψηλότερο επίπεδο». Αν κάνατε σκάουτινγκ στο Μαρούσι τι θα λέγατε στους παίκτες σας ότι πρέπει να κάνουν για να νικήσουν; «Θα προσπαθούσαμε να περιορίσουμε τις πολλές πάσες που κάνει στην επίθεση. Υπάρχουν πολλοί τρόποι να κάνεις κάτι τέτοιο. Θα προσπαθούμε να περιορίσει την ομαδικότητα του στον τρόπο που επιτίθεται». Θα μας πείτε λίγο για τον τρόπο προπόνησης μιας ομάδας που πολλές φορές έχει και δύο παιχνίδια τη βδομάδα; «Ένα μεγάλο κομμάτι της ζωής των παικτών είναι η ομάδα, γιατί υπάρχουν συνεχόμενα ταξίδια και πολλές υποχρεώσεις. Για αυτό κι αποφεύγουμε να τους φέρνουμε δύο φορές 29