ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΡΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΑΤΑΣΚ. ΦΟΡΕΩΝ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Οργάνωση κατασκευαστικού φορέα Κλασσικές μορφές οργάνωσης Αμοιβή εργαζομένων στα έργα
Η οργανωτική δομή του φορέα υλοποίησης είναι καθοριστική για την επιτυχία των έργων ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΟΥ ΦΟΡΕΑ Συντονισμός Βασικό στοιχείο των εργαζομένων σε αυτόν Διαφοροποίηση Ποικιλία ανάλογα με το μέγεθος, τη συνθετότητα και τις απαιτήσεις κάθε έργου ξεχωριστά Επιλογή συστήματος οργάνωσης Από τη διεύθυνση του φορέα για μεγιστοποίηση της αποτελεσματικότητας και της κερδοφορίας Οργανωτική δομή έργου Ορίζεται από την οργανωτική δομή της εργολήπτριας εταιρίας και έχει -κατά κανόνα- την ίδια μορφή
ΚΛΑΣΣΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΦΟΡΕΑ Οργάνωση κατά έργο (project organization) Οργάνωση κατά λειτουργία (functional organization) Οργάνωση τύπο μήτρας (matrix organization)
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΤΑ ΕΡΓΟ (1) Κατανομή Το προσωπικό της εταιρίας κατανέμεται σε ανεξάρτητα τμήματα (μονάδες) Διεύθυνση τμημάτων Προϊστάμενοι που εποπτεύονται από την κεντρική διεύθυνση. Πρόσωπο-κλειδί ο συντονιστής των έργων Δομή τμημάτων Η οργανωτική δομή τμημάτων είναι μικρογραφία της επιχείρησης Προγραμματισμός τμημάτων Κάθε τμήμα έχει δικό του προγραμματισμό. Όταν ένα τμήμα τελειώσει ένα έργο αναλαμβάνει ένα άλλο
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΤΑ ΕΡΓΟ (2)
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΤΑ ΕΡΓΟ (3) Πλεονεκτήματα - Συγκέντρωση αρμοδιοτήτων σε ένα άτομο (διευθυντής έργου). Όχι καθυστερήσεις στη λήψη αποφάσεων. Πολύ γρήγορη η συνεννόηση με την κεντρική διεύθυνση - Ξεχωριστή αξιολόγηση κάθε έργου και κάθε εργαζόμενου (ικανότητες και απόδοση) - Ισχυροί δεσμοί, ειδίκευση και ποιοτική επικοινωνία για τα μέλη κάθε τμήματος - Εύκολη και κατανοητή η δομή του κάθε τμήματος. - Εύκολος έλεγχος κόστους, πόρων και προόδου για κάθε έργο. - Εύκολη η ανάληψη παρόμοιων έργων στο μέλλον λόγω εμπειρίας.
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΤΑ ΕΡΓΟ (4) Μειονεκτήματα - Υπό περιπτώσεις, μεγάλη αύξηση πόρων σε ένα μόνο έργο, χωρίς αντίκρισμα - Δεν μεταφέρεται τεχνολογία και γνώση σε άτομα άλλων τμημάτων - Πιθανά προβλήματα στη συνεργασία δύο έργων, εξαιτίας διαφορετικών διευθυντών - Πιθανότητα έλλειψης συνεχούς απασχόλησης στο προσωπικό (υποαπασχόληση ή αναγκαστική αργία) - Προβλήματα στη λειτουργία του τμήματος σε περίπτωση αλλαγής διευθυντή του.
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΤΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ (1) Κατανομή Δημιουργία τμημάτων διαφορετικών ειδικοτήτων εντός της εταιρίας Διεύθυνση τμημάτων Προϊστάμενοι που εποπτεύονται από τον διευθυντή του έργου. Αυτούς τους ελέγχει ο γενικός διευθυντής της εταιρίας Πολύ αποτελεσματική οργάνωση για επαναλαμβανόμενες λειτουργίες (π.χ. βιομηχανία προκατασκευασμένων έργων)
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΤΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ (2)
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΤΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ (3) Πλεονεκτήματα - Καλύτερη δυνατή αξιοποίηση των στελεχών εξαιτίας της εξειδίκευσης και εμπειρίας σε ένα αντικείμενο - Μεγαλύτερη προσαρμοστικότητα των μεθόδων κατανομής των μέσων παραγωγής στα διάφορα εργοτάξια - Διάχυση γνώσης και εμπειρίας σε όλα τα τμήματα της εταιρίας - Καλύτερη κατανομή προϋπολογισμού σε κάθε τμήμα και καλύτερη εκτίμηση της προόδου - Μεγαλύτερη ευελιξία της εταιρίας σε περιπτώσεις προβλημάτων - Μορφή οργάνωσης που προτιμούν οι περισσότεροι εργαζόμενοι
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΤΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ (4) Πλεονεκτήματα (συνέχεια) - Καλύτερη μεταφορά πληροφοριών στην κεντρική διοίκηση (πιο αποτελεσματική σε περιπτώσεις που απαιτείται γραφειοκρατία)
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΤΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ (5) Μειονεκτήματα - Δύσκολος συντονισμός όλων των τμημάτων σε ένα έργο - Η δυσκολία εντοπισμού υπεύθυνου για κάθε εργασία συχνά προκαλεί κενά στην εκτέλεση του έργου - Πιο απρόσωπη η εικόνα εταιρίας για τους εργαζόμενους - Δυσκολία προσαρμογής εργαζομένων σε μεταβαλλόμενο περιβάλλον εργασίας - Περισσότερη γραφειοκρατία και καθυστερήσεις στη λήψη αποφάσεων - Κάθε τμήμα επιλέγει τα έργα με προτεραιότητα με αποτέλεσμα περαιτέρω απώλεια χρόνου μέχρι την ολοκλήρωση ενός έργου.
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΥΠΟΥ ΜΗΤΡΑΣ (1) Κατανομή Συνδυασμός των παραπάνω μορφών Διεύθυνση τμημάτων Υπάρχουν δύο διευθυντές ανά εργαζόμενο ένας υπεύθυνος για το τμήμα στο οποίο ανήκει και ένας για το έργο στο οποίο εργάζεται Πολύ αποτελεσματική οργάνωση για περιπτώσεις έργων με μεγάλη εξειδίκευση και υψηλές ποιοτικές προδιαγραφές Απαιτεί έντονο συντονισμό καθώς λάθη σε ένα τμήμα θα επηρεάσουν όλα τα έργα και όλα τα τμήματα.
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΥΠΟΥ ΜΗΤΡΑΣ (2)
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΥΠΟΥ ΜΗΤΡΑΣ (3) Πλεονεκτήματα - Καλύτερη εξυπηρέτηση έργων από άποψη τεχνολογίας - Καλύτερη τήρηση προδιαγραφών εξαιτίας της καλύτερης οργάνωσης και εκπαίδευσης του προσωπικού - Πιο αποδοτικοί οι εργαζόμενοι - Καλύτερη αντιμετώπιση πολλαπλών έργων, εξαιτίας της δυνατότητας μετακίνησης προσωπικού - Επιλογή του πλήθους των ατόμων που θα ασχοληθούν σε κάθε έργο ανάλογα με τις εκάστοτε απαιτήσεις
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΥΠΟΥ ΜΗΤΡΑΣ (4) Μειονεκτήματα - Δυσκολία συντονισμού και ελέγχου εξαιτίας της αλληλοεπικάλυψης αρμοδιοτήτων των τμημάτων και των διευθυντών τους - Αποφυγή παράδοσης του καλύτερου δυναμικού του κάθε τμήματος σε ένα έργο - Δυσκολία στην κατανομή προσωπικού - Καθυστέρηση όλων των έργων εάν καθυστερήσει ένα - Δυσκολία αξιολόγησης του έργου των διευθυντών, του διαχειριστή του έργου και των εργαζομένων - Μεγαλύτερο κόστος διοίκησης - Μεγαλύτερη γραφειοκρατία
ΑΜΟΙΒΗ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ (1) Η αμοιβή της εργασίας είναι ένα ζήτημα που αφορά τόσο τους εργαζομένους όσο και τον εργοδότη (ΚτΕ). Οι καλές και δίκαιες αμοιβές συνιστούν πηγή υποκίνησης για πιο αποδοτική εργασία και αποτελούν εργαλείο στα χέρια του υπεύθυνου του έργου Στα κατασκευαστικά έργα οι αμοιβές θεωρούνται ότι συμμετέχουν στη διαμόρφωση του τελικού κόστους του έργου Οι εργοδότες αναζητούν αφορμή να διατηρήσουν τις αμοιβές σε χαμηλά επίπεδα ενώ οι εργαζόμενοι να τις αυξήσουν, προκειμένου να καλύψουν τις προσωπικές τους ανάγκες (εργάτες) ή τις ανάγκες της επιχείρησής τους (υπό-εργολάβοι).
ΑΜΟΙΒΗ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ (2) Οι αμοιβές εξαρτώνται από την κατάσταση προσφοράς-ζήτησης στην αγορά, από την ικανότητα πληρωμής του αναδόχου, από το μέσο κόστος ζωής, από την παραγωγικότητα, από τη διαπραγματευτική ισχύ και τις απαιτήσεις για θέσεις εργασίας Συνήθως οι αμοιβές των εργαζομένων στα κατασκευαστικά έργα είναι ένας συνδυασμός του χρόνου ολοκλήρωσης μιας εργασίας και της ποιότητας υλοποίησής της Δεν πρέπει να παραβλέπεται το γεγονός ότι βάσει των αμοιβών προκύπτουν και επιπλέον κόστη για τον ανάδοχο, όπως είναι ο ΦΠΑ, οι εργοδοτικές εισφορές, κ.α.
ΑΜΟΙΒΗ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ (3) Επειδή πρόκειται για έργα με περιορισμένο χρονικό ορίζοντα, οι πιθανότητες αλλαγής των αμοιβών των εργαζομένων είναι πολύ μικρές καθώς στηρίζονται σε συγκεκριμένους όρους συμβάσεων Οι εργολάβοι δεν έχουν συνήθως τέτοιες δυνατότητες, καθώς αυτοί συμμετέχουν στα έργα βάσει διαγωνισμών (τυπικών ή άτυπων) και έχουν συμφωνήσει εξ αρχής την αμοιβή τους