Διοίκηση Ανθρώπινων Πόρων

Transcript

1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Διοίκηση Ανθρώπινων Πόρων Ενότητα 5: Διοίκηση Ανθρώπινων Πόρων & Εκπαίδευση Δημήτριος Σταυρουλάκης Τμήμα Λογιστικής & Χρηματοοικονομικής

2 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς. 2

3 Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. 3

4 Σκοποί Ενότητας Σε αυτή την ενότητα παρουσιάζονται έννοιες όπως η Διοίκηση Ανθρώπινων Πόρων, η Διεύθυνση Ανθρώπινων Πόρων, αναλύονται οι διαφορές μεταξύ ΔΠ & ΔΑΠ και αναλύεται η Εκπαίδευση & Επιμόρφωση του προσωπικού. 4

5 Περιεχόμενα Ενότητας Διοίκηση Ανθρώπινων Πόρων Διεύθυνση Ανθρώπινων Πόρων Διαφορές ΔΠ & ΔΑΠ Εκπαίδευση & Επιμόρφωση 5

6 Διοίκηση Ανθρώπινων Πόρων

7 Διοίκηση Ανθρώπινων Πόρων Διοίκηση Ανθρώπινων Πόρων είναι το σύνολο ενεργειών, στρατηγικών και λειτουργιών που πρέπει να γίνουν για να μπορεί η επιχείρηση να αποκτήσει, να διατηρήσει και να αξιοποιήσει ικανούς εργαζόμενους που θα εκτελούν επιτυχώς και με παραγωγικό τρόπο το έργο τους. 7

8 Διοίκηση Ανθρώπινων Πόρων 1. Προγραμματισμός ανθρώπινων πόρων: πρόβλεψη αναγκών σε προσωπικό για κάλυψη μελλοντικών θέσεων εργαζομένων (αριθμός και ειδικότητες). 2. Ανάλυση εργασίας: περιγραφή του έργου και προσδιορισμός των τυπικών και ουσιαστικών προσόντων των εργαζομένων. 3. Προσέλκυση και επιλογή υποψηφίων: δυνητικοί υποψήφιοι, πρόσκληση, επιλογή, υποδοχή και ένταξη σε επιχείρηση. 4. Ανταμοιβή εργαζομένων: μισθοί, ημερομίσθια, κίνητρα, παροχές, δίκαιο σύστημα αμοιβών. 5. Εκπαίδευση και ανάπτυξη ανθρώπινων πόρων: εκπαίδευση νέου προσωπικού και ανάπτυξη υπάρχοντος 6. Αξιολόγηση απόδοσης: παραγωγικότητα εργαζομένων, προαγωγές. 7. Εργασιακές σχέσεις: υγιεινή & ασφάλεια, συλλογικές διαπραγματεύσεις, πειθαρχία, διαφορές & συγκρούσεις, παράπονα. 8

9 Διεύθυνση Ανθρώπινων Πόρων «Αδύναμη» Υπηρεσία, γνωμοδοτεί αλλά δεν αποφασίζει μόνη της (προαγωγές, αυξήσεις, απολύσεις κλπ). Αναγκαιότητα Διοίκησης Ανθρώπινων Πόρων: 1. Νέα τεχνολογία: εκπαίδευση εργαζομένων, ειδικές θέσεις εργασίας. 2. Συγχωνεύσεις και εξαγορές: μείωση διοικητικών θέσεων, ανακατανομή ρόλων, αλλαγή φιλοσοφίας. 3. Επέκταση/αλλαγή δραστηριοτήτων: νέες θέσεις εργασίας, εκπαίδευση εργαζομένων, νέο ωράριο εργασίας 4. Νέες μορφές απασχόλησης: μειώνουν τον αριθμό των απασχολουμένων και τις ενέργειες για πρόσληψη 9

10 Διεύθυνση Ανθρώπινων Πόρων 5. Η διαφορετικότητα στη σύνθεση του εργατικού δυναμικού: επηρεάζει την πολιτική, επιλογή και εκπαίδευση του προσωπικού 6. Εθνική νομοθεσία: διαδικασία προσλήψεων, απολύσεων, εκπαίδευσης 7. Πρακτικές ανταγωνιστών σε θέματα ανταμοιβής και εκπαίδευσης: προσαρμογή, αντίδραση επιχείρησης 8. Αλλαγή σε συστήματα αξιών και ενδιαφέροντα εργαζομένων: επιχειρήσεις με φιλικά συστήματα, άδειες για σπουδές, ευελιξία απασχόλησης 10

11 Διοίκηση Προσωπικού & Διοίκηση Ανθρώπινων Πόρων Διοίκηση Προσωπικού: Παλαιότερη μορφή διοίκησης με αντικείμενο Επιστασία - εποπτεία των εργαζομένων +++ Τακτοποίηση παραπόνων Διαχείριση νομικών θεμάτων (Εργατικό Δίκαιο) Εργασιακές σχέσεις & διαπραγματεύσεις με τα σωματεία εργαζομένων 11

12 Διαφορές ΔΠ και Διοίκησης Ανθρώπινων Πόρων: Η Διοίκηση Ανθρώπινων Πόρων έχει στρατηγικό χαρακτήρα και ασχολείται με όλους τους τομείς της επιχείρησης, ενώ η ΔΠ περιορίζεται μόνο σε θέματα επιστασίας και εργασιακών σχέσεων. Η Διοίκηση Ανθρώπινων Πόρων (αντίθετα με την ΔΠ) καλείται να γνωμοδοτήσει στη διαμόρφωση της γενικότερης επιχειρησιακής στρατηγικής. Π.χ. αλλαγή νοοτροπίας στην IBM (άτυπη ενδυμασία). 12

13 Διαφορές ΔΠ και Διοίκησης Ανθρώπινων Πόρων: Η Διοίκηση Ανθρώπινων Πόρων ασχολείται με τη διαμόρφωση της επιχειρησιακής κουλτούρας και με τη μετάδοση των αξιών και των στόχων της επιχείρησης στους εργαζόμενους. Η Διοίκηση Ανθρώπινων Πόρων προωθεί τη συνεργασία, την ευελιξία και την ομαδική εργασία. Η ΔΠ δεν επιθυμεί να αλλάξει την καθιερωμένη οργάνωση εργασίας και εστιάζεται στα καθημερινά ατομικά καθήκοντα. 13

14 Διαφορές ΔΠ και Διοίκησης Ανθρώπινων Πόρων: Η Διοίκηση Ανθρώπινων Πόρων χρησιμοποιεί πολύπλοκα συστήματα αξιολόγησης με σκοπό την κάλυψη των κενών των εργαζομένων. Αντίθετα η αξιολόγηση σύμφωνα με την ΔΠ αποσκοπεί στον έλεγχο και την τιμωρία. Βασικός άξονας της Διοίκησης Ανθρώπινων Πόρων είναι η συνεχής εκπαίδευση του προσωπικού έπειτα από τον εντοπισμό των εκπαιδευτικών αναγκών. Η ΔΠ δεν ασχολείται με τη βελτίωση των ικανοτήτων του προσωπικού όποιος δεν αποδίδει σύμφωνα με τα πρότυπα τιμωρείται. 14

15 Διαφορές ΔΠ και Διοίκησης Ανθρώπινων Πόρων: Η Διοίκηση Ανθρώπινων Πόρων προσπαθεί να καλλιεργήσει ένα «ψυχολογικό συμβόλαιο» μεταξύ επιχείρησης και εργαζομένων που να συνδέει και τις δυο πλευρές με αμοιβαίες δεσμεύσεις (Ιαπωνικό μάνατζμεντ). Αντίθετα η ΔΠ περιορίζεται στον τυπικό έλεγχο της παρουσίας και της συνέπειας των εργαζομένων. Επειδή η Διοίκηση Ανθρώπινων Πόρων έχει πολλά αντικείμενα αποτελείται από πολλά τμήματα και απασχολεί ειδικευμένο προσωπικό, ενώ η ΔΠ είναι υποστελεχωμένη. 15

16 Εκπαίδευση & Επιμόρφωση

17 Εκπαίδευση & Επιμόρφωση Αποσπασματική γνώση (Ανεπτυγμένη γνώση -Αρχαίοι Έλληνες & Ρωμαίοι) Εφαρμοσμένη γνώση (βιομηχανική επανάσταση - εργοστάσιο) Συνδυασμένη γνώση & εμπορευματοποίηση της γνώσης, παγκοσμιοποίηση (διοίκηση, παραγωγή, λογιστική, μάρκετινγκ κλπ). 17

18 Εκπαίδευση στη θέση εργασίας Πλεονεκτήματα: Χαμηλό κόστος, άμεση αξιολόγηση & διόρθωση λαθών, άμεση αύξηση της απόδοσης του εργαζόμενου. Μειονεκτήματα: Απώλεια χρόνου του εκπαιδευτή (μπορεί να επιβλέψει μικρό μόνο αριθμό εργαζομένων), απώλεια χρόνου του εργαζόμενου & επιφόρτιση των καθηκόντων του σε συναδέλφους, ζημιές & καταστροφές. Προϋποθέσεις επιτυχίας: Οργάνωση περιεχομένου και προγραμματισμός εκπαίδευσης, περισσότεροι του ενός εκπαιδευτές, περισσότεροι του ενός εκπαιδευόμενοι (θετικές επιδράσεις με συναδέλφους). 18

19 Εκπαίδευση εκτός θέσης εργασίας Πλεονεκτήματα: Μεγάλος αριθμός εκπαιδευομένων, ανάπτυξη δυναμικής συζήτησης, δυνατότητα υλοποίησης εκτός ωραρίου, λιγότερες απώλειες ανθρωποωρών. Μειονεκτήματα: Συχνά δεν έχει άμεση εφαρμογή, οι εκπαιδευόμενοι έχουν κόπωση από την πρωινή εργασία (π.χ. μεταπτυχιακό), διακοπή της σχέσης με τον εκπαιδευτή με το τέλος της εκπαίδευσης (απορίες κλπ π.χ. τάξη). 19

20 Τέλος Ενότητας