Εργαστήριο Εκπαίδευσης και Εφαρμογών Λογιστικής Εισαγωγή στην Χρηματοοικονομική Ανάλυση 1
Χρηματοοικονομική ανάλυση Χρηματοοικονομική Ανάλυση είναι η ανάλυση που σκοπός της είναι: ο προσδιορισμός των δυνατών και αδύνατων σημείων της επιχείρησης και η διαπίστωση του κατά πόσο είναι χρηματοοικονομικά ισχυρή και επικερδής 2
Σχέση Λογιστικής και Ανάλυσης Σημαντική πηγή πληροφοριών για τη διενέργεια της χρηματοοικονομικής ανάλυσης αποτελούν οι λογιστικές καταστάσεις ή αλλιώς καταστάσεις χρηματοοικονομικής πληροφόρησης, οι οποίες είναι το αποτέλεσμα της λογιστικής διαδικασίας 3
Ποιοι ενδιαφέρονται για την χρηματοοικονομική ανάλυση; Όλοι όσοι ενδιαφέρονται για την οικονομική θέση της επιχείρησης και ενδεχομένως έχουν σκοπό να λάβουν κάποιες αποφάσεις. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να διακριθούν σε διάφορες κύριες κατηγορίες οι οποίες είναι οι εξής : Δανειστές της οικονομικής μονάδας. Η διοίκηση της οικονομικής μονάδας. Μέτοχοι Επενδυτές. Ελεγκτές λογιστικών καταστάσεων. Οικονομικοί αναλυτές, χρηματιστές. Αναλυτές σε περιπτώσεις εξαγορών και συγχωνεύσεων. Διάφορες άλλες ομάδες ενδιαφερομένων. 4
Ποιοι είναι οι σκοποί των δανειστών της οικονομικής μονάδας; 5
Δανειστές και πιστωτές Δανειστές Πιστωτές Πιστοληπτική ικανότητα Δανειστές της οικονομικής μονάδας εννοούμε όλους εκείνους που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο δανείζουν στην τελευταία χρηματικά κεφάλαια Η πίστωση που δίνεται από τους προμηθευτές πρώτων υλών και εμπορευμάτων ή από άλλα πρόσωπα που παρέχουν υπηρεσίες στην επιχείρηση αποτελεί μία μορφή δανεισμού Οι δανειστές και οι πιστωτές μίας οικονομικής μονάδας ενδιαφέρονται, πάνω από όλα, για την ικανότητα της επιχείρησης να ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις της 6
Βραχυχρόνιοι πιστωτές Οι βραχυχρόνιοι πιστωτές μίας οικονομικής μονάδας ενδιαφέρονται, πάνω από όλα, για την ικανότητα της επιχείρησης να ανταποκρίνεται στις τρέχουσες υποχρεώσεις της. Αυτό συμβαίνει γιατί οι πιστωτές της επιχείρησης ενδιαφέρονται πρωτίστως να εξασφαλίσουν την καταβολή από μέρους της οικονομικής μονάδας τόσο των τόκων όσο και την επιστροφή του δανειακού κεφαλαίου. Ενδιαφέρονται για την δυνατότητα ή αλλιώς για τα περιθώρια ρευστοποίησης κυκλοφορούντων περιουσιακών στοιχείων της επιχείρησης, δηλαδή για το επίπεδο ρευστότητας της επιχείρησης. Το κυκλοφορούν ενεργητικό περιλαμβάνει τα αποθέματα, τις απαιτήσεις και τα διαθέσιμα, στοιχεία που μπορούν να ρευστοποιηθούν και να χρησιμοποιηθούν για την ανταπόκριση στις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της επιχείρησης 7
Μακροχρόνιοι πιστωτές Ενδιαφέρονται για τη διάρθρωση των κεφαλαίων της, προκειμένου να γνωρίζουν το βαθμό ασφαλείας που απολαμβάνουν Δίνουν έμφαση στη σχέση ιδίων προς δανειακά (ξένα) κεφάλαια καθώς αποτελεί ένδειξη της επάρκειας ή όχι των ιδίων κεφαλαίων μίας οικονομικής μονάδας, καθώς επίσης και του βαθμού ασφάλειας που οι πιστωτές της απολαμβάνουν στην περίπτωση μελλοντικών ζημιών Επιδιώκεται μία λεπτομερέστερη ανάλυση των στοιχείων, η οποία παρέχει προβλέψεις για τις μελλοντικές εισροές κεφαλαίων, την οικονομική θέση της οικονομικής μονάδας σύμφωνα με ορισμένες προϋποθέσεις, την δυνατότητα της τελευταίας να διατηρεί τη συγκεκριμένη οικονομική κατάσταση και κάτω από διαφορετικές οικονομικές συνθήκες καθώς επίσης και τη δυναμική των κερδών της. 8
ΛΟΓΙΣΤΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΠΙΣΤΟΛΗΠΤΙΚΗΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ ΛΗΨΗ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ 9
ΕΠΕΦΑ Εργαστήριο Επενδυτικών Εφαρμογών Πρόγραμμα Credit Analysis για την Alpha Bank 6 η ενότητα Εισαγωγή στους Αριθμοδείκτες 10
Αριθμοδείκτης Λέγοντας αριθμοδείκτης εννοούμε την απλή σχέση ενός στοιχείου του ισολογισμού ή της καταστάσεως αποτελεσμάτων χρήσεως ως προς ένα άλλο, και εκφράζεται μέσα από μία απλή μαθηματική μορφή, συνήθως ένα κλάσμα. Π.χ. Ίδια προς Ξένα κεφάλαια Κέρδη προς πωλήσεις 11
Προσοχή!!! Για να έχει ένας αριθμοδείκτης αξία θα πρέπει να εκφράζει σχέσεις που παρουσιάζουν οικονομικό ενδιαφέρον,, και μέσα από αυτούς μπορούμε να οδηγηθούμε σε συγκεκριμένα συμπεράσματα. Ο υπολογισμός και η παρουσίαση των διαφόρων αριθμοδεικτών, αποτελεί ένα είδος ανάλυσης το οποίο πολλές φορές ενδέχεται να παρέχει μόνο ενδείξεις. Για αυτό το λόγο ένας μεμονωμένος αριθμοδείκτης δεν μπορεί να μας δώσει από μόνος του μία πλήρη εικόνα της οικονομικής κατάστασης της επιχείρησης και θα πρέπει να συγκρίνεται ή να συνδυάζεται και με άλλους, αντιπροσωπευτικούς (π.χ. του κλάδου) ή πρότυπους αριθμοδείκτες (π.χ. έναν συγκεκριμένο αριθμό). 12
Πρότυπα συγκρίσεων Πρότυπα συγκρίσεων μπορεί να αποτελέσουν αριθμοδείκτες που αφορούν παλαιότερα οικονομικά στοιχεία των λογιστικών καταστάσεων της συγκεκριμένης οικονομικής μονάδας. από ορισμένες ανταγωνίστριες οικονομικές μονάδες, οι οποίες έχουν επιλεγεί κατάλληλα. που αναφέρονται σε οικονομικά στοιχεία του κλάδου, στον οποίο ανήκει η οικονομική μονάδα. λογικά πρότυπα του εκάστοτε αναλυτή, τα οποία στηρίζονται στην προσωπική του πείρα. 13
Κατηγορίες αριθμοδεικτών Αριθμοδείκτες αποδοτικότητας Οι αναλυτές υπολογίζουν την αποδοτικότητα μίας οικονομικής μονάδας, την ικανότητα της διοικήσεώς της να πραγματοποιεί κέρδη. Αριθμοδείκτες ρευστότητας Οι αναλυτές προσδιορίζουν την βραχυχρόνια οικονομική θέση μίας οικονομικής μονάδας, καθώς επίσης και την ικανότητά της να ανταποκρίνεται στις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της. Αριθμοδείκτες δραστηριότητας Αριθμοδείκτες διαρθρώσεως κεφαλαίων και βιωσιμότητας Οι αναλυτές μετρούν το βαθμό στον οποίο μία οικονομική μονάδα είναι αποτελεσματική στη διαχείριση των περιουσιακών της στοιχείων, δηλαδή πόσο ικανοποιητικά ή όχι τα χρησιμοποιούν. Οι αναλυτές εκτιμούν την ικανότητα της οικονομικής μονάδας να ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις της, μακροχρόνια, καθώς επίσης και στο να εκτιμάται ο βαθμός προστασίας που απολαμβάνουν οι πιστωτές της. 14
Αριθμοδείκτες Ρευστότητας 15
Αριθμοδείκτες ρευστότητας Οι αναλυτές προσδιορίζουν την βραχυχρόνια οικονομική θέση μίας οικονομικής μονάδας, καθώς επίσης και την ικανότητά της να ανταποκρίνεται στις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της. Χρήσιμα στοιχεία λογιστικών καταστάσεων για τον υπολογισμό σχετικών δεικτών: Κυκλοφορούν ενεργητικό = Διαθέσιμα + Απαιτήσεις + Αποθέματα Διαθέσιμα = Μετρητά στο ταμείο συν καταθέσεις στην τράπεζα Κεφάλαιο κίνησης = Κυκλοφορούν ενεργητικό Καθαρό (μόνιμο) κεφάλαιο κίνησης = Κυκλοφορούν ενεργητικό μείον Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις 16
Αριθμοδείκτες ρευστότητας Οι κυριότεροι αριθμοδείκτες ρευστότητας είναι οι εξής: Γενική ρευστότητα Ειδική ρευστότητα Κεφάλαιο κίνησης Διαθέσιμα προς Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις 17
Ερωτήματα σχετικά με τη ρευστότητα Τα ερωτήματα αυτά έχουν να κάνουν με: Την ύπαρξη ή όχι επαρκών κυκλοφοριακών στοιχείων και την συνέπεια της οικονομικής μονάδας στην εκπλήρωση των υποχρεώσεών της. Την ύπαρξη υπερβολικών αποθεματοποιήσεων. Την ύπαρξη επαρκών διαθεσίμων προκειμένου να λειτουργεί ομαλά η οικονομική μονάδα και να εκμεταλλεύεται τις όποιες ευκαιρίες παρουσιάζονται. Την χορήγηση μεγάλων πιστώσεων στους πελάτες της. Το αν οι απαιτήσεις της είναι ή όχι υπέρογκες. 18
Γενική ρευστότητα Ο αριθμοδείκτης γενικής ρευστότητας δείχνει το μέτρο ρευστότητας μίας οικονομικής μονάδας καθώς επίσης και το περιθώριο ασφάλειας που διατηρεί η διοίκησή της, προκειμένου να μπορεί να αντιμετωπίσει μία τυχόν ανεπιθύμητη εξέλιξη στη ροή κεφαλαίων κίνησης Γενική ρευστότητα = Διαθέσιμα + Απαιτήσεις + Αποθέματα Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις Πρότυπος αριθμοδείκτης θεωρείται μία τιμή κοντά στο 2, σημείο στο οποίο τα κυκλοφορούντα στοιχεία είναι διπλάσια των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων. Ένας μεγάλος αριθμοδείκτης γενικής ρευστότητας φανερώνει μία ευνοϊκή κατάσταση της οικονομικής μονάδας, τουλάχιστον από πλευράς ρευστότητας, όμως τι γίνεται αν έχει πολλά αποθέματα; 19
Ειδική ρευστότητα Ο αριθμοδείκτης ειδικής (ή άμεσης) ρευστότητας μας δείχνει πόσες φορές τα ταχέως ρευστοποιήσιμα στοιχεία της οικονομικής μονάδας (μετρητά στο ταμείο, τραπεζικές καταθέσεις, χρεόγραφα, απαιτήσεις) καλύπτουν τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της. Στον υπολογισμό του συγκεκριμένου αριθμοδείκτη δεν περιλαμβάνονται τα αποθέματα Ειδική ρευστότητα = Διαθέσιμα + Απαιτήσεις Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις Ένας αριθμοδείκτης ειδικής ρευστότητας γύρω στη μονάδα θεωρείται ικανοποιητικός, εφόσον στις απαιτήσεις της οικονομικής μονάδας δεν συμπεριλαμβάνονται επισφαλείς ή ανεπίδεκτες εισπράξεως απαιτήσεις και επιπλέον η περίοδος εισπράξεως των απαιτήσεων της οικονομικής μονάδας και εξοφλήσεως των υποχρεώσεών της είναι περίπου ίσες. 20
Κεφάλαιο κίνησης Κεφάλαιο κίνησης = Κυκλοφορούν ενεργητικό Καθαρό (μόνιμο) κεφάλαιο κίνησης = Κυκλοφορούν ενεργητικό μείον Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις ΠΡΟΣΟΧΗ!!! Το ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΚΙΝΗΣΗΣ πολλές φορές ταυτίζεται με το ΚΑΘΑΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΚΙΝΗΣΗΣ, μία ταύτιση που συνηθίζεται στην «αγορά» Θεωρούμε ότι μία επιχείρηση με αυξημένο κεφάλαιο κίνησης μπορεί να ανταποκριθεί στις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της καλύτερα από ότι μία επιχείρηση με μικρό κεφάλαιο κίνησης 21
Διαθέσιμα προς Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις Ο αριθμοδείκτης Διαθέσιμα προς Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις δείχνει πόσες φορές τα διαθέσιμα περιουσιακά στοιχεία μίας οικονομικής μονάδας καλύπτουν τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της. Θα είχε μεγαλύτερη αξία αν από τις βραχυπρόθεσμες μπορούσαμε να απομονώσουμε τις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις. Όσο περισσότερα είναι τα διαθέσιμα, τόσο μικρότερη είναι η πιθανότητα αδυναμίας εξόφλησης των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων Διαθέσιμα προς Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις = Διαθέσιμα Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις 22
Αριθμοδείκτες Δραστηριότητας 23
Αριθμοδείκτες δραστηριότητας Οι αναλυτές μετρούν το βαθμό στον οποίο μία οικονομική μονάδα είναι αποτελεσματική στη διαχείριση των περιουσιακών της στοιχείων, δηλαδή πόσο ικανοποιητικά ή όχι τα χρησιμοποιούν Χρήσιμα στοιχεία λογιστικών καταστάσεων για τον υπολογισμό σχετικών δεικτών: Κυκλοφορούν ενεργητικό = Διαθέσιμα + Απαιτήσεις + Αποθέματα Κόστος πωληθέντων = Πόσο κόστισαν στην επιχείρηση τα αποθέματα που πούλησε Κεφάλαιο κίνησης = Κυκλοφορούν ενεργητικό Καθαρό (μόνιμο) κεφάλαιο κίνησης = Κυκλοφορούν ενεργητικό μείον Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις 24
Αριθμοδείκτες δραστηριότητας Οι κυριότεροι αριθμοδείκτες δραστηριότητας είναι οι εξής: Ταχύτητα ρευστοποίησης αποθεμάτων Ταχύτητα είσπραξης απαιτήσεων Ταχύτητα εξόφλησης προμηθευτών 25
Ταχύτητα ρευστοποίησης αποθεμάτων Ένα μέτρο για το βαθμό που μία οικονομική μονάδα χρησιμοποιεί τα περιουσιακά της στοιχεία είναι η ικανότητά της να πωλεί τα αποθέματά της σε μικρό χρονικό διάστημα Ο αριθμοδείκτης ταχύτητας ρευστοποίησης αποθεμάτων δείχνει μέσα σε πόσες μέρες κατά μέσο όρο πωλούνται τα αποθέματα της επιχείρησης. Όσο μεγαλύτερη είναι η ταχύτητα ρευστοποίησης αποθεμάτων, τόσο αποτελεσματικότερα λειτουργεί η οικονομική μονάδα. Η επιχείρηση, γενικότερα, θέλει να αποφεύγει την υπεραποθεματοποίηση, κάτι που σημαίνει μικρή ταχύτητα. Ταχύτητα ρευστοποίησης αποθεμάτων (σε ημέρες) = Αποθέματα Κόστος πωληθέντων * 365 26
Ταχύτητα είσπραξης απαιτήσεων Η ταχύτητα εισπράξεως απαιτήσεων δείχνει σε πόσες μέρες, κατά μέσο όρο, εισπράττονται οι απαιτήσεις της οικονομικής μονάδας μέσα στη διάρκεια του έτους που εξετάζουμε Μέσω αυτού του δείκτη συνδέουμε τις πωλήσεις με την πιστωτική πολιτική της επιχείρησης. Εξάγουμε χρήσιμα συμπεράσματα για την πιστωτική πολιτική της επιχείρησης (λίγες ημέρες = αυστηρή πιστωτική πολιτική = δεν δίνει εύκολα πίστωση => μικρότερος κίνδυνος δημιουργίας επισφαλών απαιτήσεων). Όσο λιγότερες είναι οι ημέρες, τόσο γρηγορότερα η επιχείρηση εισπράττει τις απαιτήσεις της. Θα πρέπει όμως να μην λαμβάνουμε υπόψη τις επισφαλείς απαιτήσεις. Όσο λιγότερες είναι οι ημέρες,, τόσο λιγότερο δεσμεύονται τα κεφάλαιά μας, υπάρχει ένδειξη υψηλής ποιότητας και υψηλού βαθμού ρευστότητας των απαιτήσεων της επιχείρησης. Ταχύτητα είσπραξης απαιτήσεων (σε ημέρες) = Απαιτήσεις Πωλήσεις * 365 27
Σύνδεση αριθμοδεικτών Ημέρες παραμονής των αποθεμάτων στην επιχείρηση Ημέρες για την είσπραξη των απαιτήσεων Ημέρες από τη στιγμή που το απόθεμα μπαίνει στην επιχείρηση μέχρι να εισπραχθεί το έσοδο από την πώλησή του 28
Ταχύτητα εξόφλησης προμηθευτών Ο αριθμοδείκτης αυτός μας δείχνει σε πόσες ημέρες κατά μέσο όρο η επιχείρηση εξοφλεί τους προμηθευτές τις. Ο λογαριασμός «Προμηθευτές» περιλαμβάνει τι χρωστάει η επιχείρηση σε αυτούς από την αγορά αποθεμάτων με πίστωση. Το κόστος πωληθέντων δείχνει πόσο κόστισαν τα αποθέματα που αγόρασε η επιχείρηση από τους προμηθευτές και κατάφερε να πουλήσει. Συνδέουμε με αυτό τον τρόπο το κόστος πωληθέντων με τις αγορές αποθεμάτων με πίστωση από τους προμηθευτές. Όσο λιγότερες είναι οι ημέρες, τόσο γρηγορότερα πρέπει η επιχείρηση να πληρώσει τους προμηθευτές της. Ταχύτητα εξόφλησης προμηθευτών (σε ημέρες) = Προμηθευτές Κόστος πωληθέντων * 365 29
Σύγκριση Ημέρες για την είσπραξη των απαιτήσεων Ημέρες για την πληρωμή των προμηθευτών 30
Αριθμοδείκτες διάρθρωσης κεφαλαίων και βιωσιμότητας 31
Αριθμοδείκτες διάρθρωσης κεφαλαίων και βιωσιμότητας Οι αναλυτές εκτιμούν την ικανότητα της οικονομικής μονάδας να ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις της, μακροχρόνια, καθώς επίσης και στο να εκτιμάται ο βαθμός προστασίας που απολαμβάνουν οι πιστωτές της Χρήσιμα στοιχεία λογιστικών καταστάσεων για τον υπολογισμό σχετικών δεικτών: Χρηματοοικονομικές δαπάνες = τόκοι χρεωστικοί και συναφή έξοδα Ξένα κεφάλαια = Μακροπρόθεσμες Υποχρεώσεις + Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις Κέρδη προ φόρων και τόκων = Αποτελέσματα εκμετάλλευσης προ χρηματοοικονομικών εξόδων Χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις = Υποχρεώσεις προς τράπεζες = Τραπεζικός δανεισμός 32
Αριθμοδείκτες διάρθρωσης κεφαλαίων και βιωσιμότητας Οι κυριότεροι αριθμοδείκτες διάρθρωσης κεφαλαίων και βιωσιμότητας είναι οι εξής: Περιθώριο χρηματοοικονομικής επιβάρυνσης Δείκτης δανειακής επιβάρυνσης (Ξένα προς Ίδια κεφάλαια) 33
Περιθώριο χρηματοοικονομικής επιβάρυνσης Δείχνει τις χρηματοοικονομικές δαπάνες (τόκοι χρεωστικοί και συναφή έξοδα) της επιχείρησης σε σχέση με τις πωλήσεις. Όσο μικρότερος είναι ο δείκτης τόσο λιγότερο επιβαρύνεται η επιχείρηση από τους τόκους των δανείων και τη πίστωσης που έχει λάβει. Περιθώριο χρηματοοικονομικής επιβάρυνσης = Χρηματοοικονομικές δαπάνες Πωλήσεις 34
Δείκτης δανειακής επιβάρυνσης (Ξένα προς Ίδια κεφάλαια) Ο Δείκτης δανειακής επιβάρυνσης χρησιμοποιείται προκειμένου να διαπιστώσουμε αν υπάρχει υπερδανεισμός σε μία οικονομική μονάδα. Όταν είναι μικρότερος της μονάδας σημαίνει ότι οι φορείς της επιχείρησης συμμετέχουν σε αυτή με περισσότερα κεφάλαια από ότι οι πιστωτές της. Είναι περισσότερα τα κεφάλαια των ιδιοκτητών της επιχείρησης από αυτά που χρωστά η επιχείρηση σε τρίτους. Πιο συγκεκριμένα όσο μικρότερη είναι η παραπάνω σχέση τόσο μεγαλύτερη ασφάλεια απολαμβάνουν οι πιστωτές της, τόσο μικρότερος ο χρηματοοικονομικός κίνδυνος. Δείκτης δανειακής επιβάρυνσης = Ξένα* κεφάλαια Ίδια κεφάλαια *Ξένα κεφάλαια = Μακροπρόθεσμες Υποχρεώσεις + Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις 35
Νεκρό σημείο 36
Ανάλυση Νεκρού Σημείου (Break Even Analysis) Η ανάλυση του νεκρού σημείου απαντά στο ερώτημα: Ποιο πρέπει να είναι το ύψος των πωλήσεων της επιχείρησης όπου έχει καλύψει τα έξοδά της; Το νεκρό σημείο αντιστοιχεί στο επίπεδο πωλήσεων, όπου τα έσοδα από τις πωλήσεις καλύπτουν ακριβώς το συνολικά έξοδα (σταθερά και μεταβλητά). Στο νεκρό σημείο η επιχείρηση δεν έχει ούτε κέρδη, ούτε και ζημιές. Νεκρό σημείο = Γενικά έξοδα + Χρεωστικοί τόκοι + Αποσβέσεις 1-(Μεταβλητά έξοδα / Πωλήσεις) 37
38
Περιθώριο ασφαλείας Η διαφορά μεταξύ των πραγματικών πωλήσεων της επιχείρησης και των πωλήσεών της στο νεκρό σημείο αποτελεί το περιθώριο ασφαλείας της. Το περιθώριο ασφαλείας δείχνει κατά πόσο θα μπορούσαν να μειωθούν οι πωλήσεις της επιχείρησης πριν αυτή αρχίσει να πραγματοποιεί ζημιές. Όσο μεγαλύτερο είναι το περιθώριο ασφαλείας, τόσο μικρότερη είναι η πιθανότητα πραγματοποίησης ζημιών σε περίπτωση ύφεσης στην οικονομική δραστηριότητα, άρα η επιχείρηση είναι πιο ασφαλής. Το περιθώριο ασφαλείας εκφράζει ποσοστό και δείχνει σε ποσοστό πόσο θα μπορούσαν να μειωθούν οι πωλήσεις πριν η επιχείρηση αρχίσει να πραγματοποιεί ζημιές. Περιθώριο ασφαλείας = Πωλήσεις Πωλήσεις στο νεκρό σημείο 1 (Μεταβλητά έξοδα / Πωλήσεις) * 100 39
Πιστωτικός κίνδυνος (Credit Risk) 40
Πιστωτικός κίνδυνος Ο πιστωτικός κίνδυνος είναι άμεσα συνδεδεμένος με τη φύση των δραστηριοτήτων μιας τράπεζας Πιστωτικός κίνδυνος ο κίνδυνος οικονομικής ζημίας λόγω αδυναμίας ή απροθυμίας του αντισυμβαλλόμενου να εκπληρώσει τις συμβατικές του υποχρεώσεις. Ένα τραπεζικό ίδρυμα πρέπει να εκτιμήσει τον πιστωτικό κίνδυνο μιας επιχείρησης πριν χορηγήσει δάνειο για να προσεγγίσει την πιθανότητα μη αποπληρωμής του δανείου. Ο πιστωτικός κίνδυνος λέγεται στα αγγλικά Credit Risk. Το Credit Risk Analysis αφορά την ανάλυση του πιστωτικού κινδύνου μιας επιχείρησης, την αξιολόγηση της πιστοληπτικής της ικανότητας και τη διαβάθμιση της εταιρίας (rating) μέσα σε συγκεκριμένες ζώνες πιστωτικού κινδύνου π.χ. ΑΑ, Β- 41
Πιστοληπτική ικανότητα Η πιστοληπτική ικανότητα αφορά την ικανότητα του δανειζομένου να εκπληρώνει τις υποχρεώσεις του. Η πιστοληπτική ικανότητα συνδέεται με τον πιστωτικό κίνδυνο: Όσο μεγαλύτερη είναι η πιστοληπτική ικανότητα, τόσο μικρότερος είναι ο πιστωτικός κίνδυνος και πιο ασφαλής είναι η χορήγηση ενός δανείου Όσο μικρότερη είναι η πιστοληπτική ικανότητα, τόσο μεγαλύτερος είναι ο πιστωτικός κίνδυνος και λιγότερο ασφαλής (επισφαλής) είναι η χορήγηση ενός δανείου Η πιστοληπτική ικανότητα των πιστούχων αξιολογείται και συνοδεύεται από κατάταξη τους σε κατηγορίες πιστωτικού κινδύνου. Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιούνται συστήματα διαβαθμίσεως (Alpha Bank Rating System ABRS και Moody s Risk Advisor MRA). Σκοπός των συστημάτων διαβάθμισης είναι η εκτίμηση της πιθανότητας μη εκπλήρωσης των υποχρεώσεων των πιστούχων έναντι της τράπεζας. 42