ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΕΙΔΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΠ 2000-2006 ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 2000 2006 NOΕΜΒΡΙΟΣ 2006
2 ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 3: ΜΕΙΩΣΗ ΤΩΝ ΕΝΔΟ-ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΩΝ ΑΝΙΣΟΤΗΤΩΝ ΣΤΗΝ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ
3 ΜΕΤΡΟ 3.5: Αναβάθμιση της τουριστικής υποδομής κυρίως για την υποστήριξη ειδικών μορφών θεματικού τουρισμού Α ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΜΕΤΡΟΥ ΚΩΔ. ΟΠΣ 3 ΚΠΣ 2000 2006 13 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 3 ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ Μείωση των ενδο-περιφερειακών ανισοτήτων στην Κεντρική Μακεδονία 5 ΜΕΤΡΟ Αναβάθμιση της τουριστικής υποδομής κυρίως για την υποστήριξη ειδικών μορφών θεματικού τουρισμού ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Τουριστικές περιοχές και περιοχές εναλλακτικού τουρισμού της Π.Κ.Μ. ΩΦΕΛΟΥΜΕΝΟΙ ΑΠΟ ΤΟ ΜΕΤΡΟ Πληθυσμοί τουριστικών περιοχών, ανταγωνιστικές τουριστικές επιχειρήσεις σε κορεσμένες ζώνες, επιχειρήσεις ανάπτυξης ειδικών μορφών θεματικού τουρισμού ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ 2000 2006 171 173 ΠΕΔΙΟ/Α ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ Φυσικές επενδύσεις (κέντρα πληροφόρησης, τουριστικά καταλύματα, εστίαση, μονάδες) (93%) Επιμεριζόμενες υπηρεσίες για το τουριστικό κύκλωμα (συμπεριλαμβανομένων δραστηριοτήτων προώθησης, δικτύωσης, συνεδρίων και εμπορικών εκθέσεων) (7%)
4 ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Σε χιλ. ΕΥΡΩ ΠΟΣΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΣΤΗ Δ.Δ. ΤΟΥ ΜΕΤΡΟΥ ΠΟΣΟΣΤΟ ΣΤΟΝ ΑΞΟΝΑ ΠΟΣΟΣΤΟ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ % Σ.Κ. % Δ.Δ. % Σ.Κ. % Δ.Δ. Συνολικό Κόστος (Σ.Κ.) 17916,755 3,10 1,20 Δημόσια Δαπάνη (Δ.Δ.) 17916,755 3,10 3,51 1,20 1,46 Κοινοτική Συμμετοχή (ΕΤΠΑ) 14184,311 79,17% 2,45 2,78 0,95 1,16 Εθνική Δημόσια Δαπάνη 3732,444 20,83% 0,65 0,73 0,25 0,30 Ιδιωτική Συμμετοχή - - - Δανεισμός - - -
5 Β ΓΕΝΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ/ΟΙ ΜΕΤΡΟΥ ΚΑΙ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΕΠΙΤΕΥΞΗΣ ΤΟΥ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΠΡΑΞΕΩΝ ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΔΕΙΚΤΕΣ Συνοπτική παρουσίαση της υπάρχουσας κατάστασης Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας παρουσιάζει συγκριτικό πλεονέκτημα ως προς την ανάπτυξη του τουρισμού λόγω της πολυμορφίας του τοπίου, του πολιτιστικού και λαογραφικού πλούτου και των πολύτιμων φυσικών πόρων. Η Κεντρική Μακεδονία περιλαμβάνει 40 προτεινόμενες περιοχές για ένταξη στο Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο Natura 2000, και 3 οριοθετημένες περιοχές υγροτόπων Ramsar διεθνούς σημασίας. Ο φυσικός αυτός πλούτος, συνδυαζόμενος με το ανάγλυφο της περιοχής (σημαντικοί ορεινοί όγκοι όπως ο Όλυμπος, ο Χολομώντας, τα Πίερια, Βέρμιο, κλπ), και το σημαντικό ανάπτυγμα των ακτών (Πιερία, Χαλκιδική, κλπ) προσφέρει πολλές ευκαιρίες για την ανάπτυξη πολυμορφίας τουριστικών προϊόντων (οικο-τουρισμός, χειμερινός τουρισμός, περιηγητικός τουρισμός, πολιτιστικός τουρισμός). Εντούτοις, το εγγενές αυτό δυναμικό παραμένει στο μεγαλύτερο μέρος του ανεκμετάλλευτο. Η υπάρχουσα τουριστική δραστηριότητα της περιφέρειας χαρακτηρίζεται σήμερα από : Χωρική συγκέντρωση (με κύριες αναπτύξεις στις ακτές Χαλκιδικής και Πιερίας). Μονοδιάστατη ανάπτυξη (θερινός τουρισμός). Άναρχη ανάπτυξη. Έτσι, παρατηρείται το δίδυμο της χαμηλής ποιότητας τόσο στις υπάρχουσες υποδομές όσο και στις παρεχόμενες υπηρεσίες, συνοδευόμενη από συμφόρηση των υπαρχόντων υποδομών κατά τις περιόδους αιχμής (Ιούλιο, Αύγουστο). Τα φαινόμενα συμφόρησης κατά τους θερινούς μήνες επιβαρύνουν όχι μόνο τις τουριστικές υποδομές αλλά και όλες τις άλλες δημόσιες υποδομές (υπερβολική αύξηση της κυκλοφορίας οχημάτων, αύξηση του όγκου των απορριμμάτων και των λυμάτων στα δίκτυα, κλπ) αλλά κυρίως επιβαρύνουν σημαντικά (έως και ανεπανόρθωτα σε ορισμένες περιπτώσεις) στο φυσικό περιβάλλον με ρύπανση των ακτών και καταστροφή οικοτόπων. Αυτή τη στιγμή απουσιάζει μία συνολική μελέτη της φέρουσας ικανότητας της περιφέρειας όσον αφορά την ανάπτυξη του τουρισμού. Υπάρχουν βέβαια ολοκληρωμένες μελέτες για μικρότερα κομμάτια και επίσης έχει προκηρυχθεί συνολική μελέτη από τον ΕΟΤ η οποία αναμένεται να δώσει σημαντικές κατευθύνσεις όσον αφορά τη ρεαλιστική διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος. Αναλυτική περιγραφή μέτρου Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας εμφανίζει το φαινόμενο των περιοχών της οξυμένης τουριστικής αστικοποίησης, καθώς περιλαμβάνει την τουριστική συγκέντρωση της Χαλκιδικής που είναι και από τις σημαντικότερες της χώρας, ενώ από την άλλη πλευρά διαθέτει πολύμορφους φυσικούς και πολιτιστικούς πόρους για την ανάπτυξη εναλλακτικών (κυρίως μη παραθαλάσσιων) μορφών τουρισμού. Το μέχρι σήμερα αποτέλεσμα είναι να συνυπάρχουν περιοχές με έντονα χαρακτηριστικά τουριστικού κορεσμού και συνακόλουθης υποβάθμισης φυσικού ή/και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος, και περιοχές με υψηλές δυνατότητες αλλά πολύ μικρές μέχρι σήμερα παρεμβάσεις για την ανάπτυξη «εναλλακτικών» μορφών θεματικού τουρισμού. Τόσο για την αναβάθμιση των κορεσμένων περιοχών όσο και για την ανάπτυξη των μορφών θεματικού τουρισμού, είναι αναγκαία η εκτέλεση έργων υποδομής, έτσι ώστε να αναπροσανατολιστεί η
6 τουριστική κίνηση, να προωθηθούν οι εναλλακτικές μορφές τουρισμού, να αποσυμφορηθούν οι τουριστικά κορεσμένες περιοχές και να επιτευχθεί άμβλυνση της εποχικότητας της ζήτησης. Η αποτελεσματικότητα των προσπαθειών εμπλουτισμού και αναβάθμισης της ποιότητας των παρεχομένων υπηρεσιών, επέκτασης και διαφοροποίησης της ζήτησης μέσω των νέων μορφών τουρισμού, επιμήκυνσης της τουριστικής περιόδου κλπ, εξαρτάται σε πολύ σημαντικό βαθμό από την πληρότητα και ευστοχία της προβολής τους. Ιεράρχηση των αναγκών και προτεραιοτήτων του μέτρου και σημαντικότητα ως προς την επίτευξη του στόχου του μέτρου Οι παρεμβάσεις του Μέτρου προβλέπουν την κάλυψη των αναγκών σύνδεσης της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς με άμεσο στόχο: την διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος, την αποφόρτιση, αναβάθμιση και προστασία των «κορεσμένων» τουριστικών περιοχών της Περιφέρειας και την ενίσχυση της προσπάθειας προβολής της Περιφέρειας ως τουριστικού προορισμού και έμμεσο στόχο την άμβλυνση της εποχικής ζήτησης και την αποκατάσταση του βεβαρημένου φυσικού περιβάλλοντος. Συνοπτική περιγραφή κατηγοριών πράξεων και ενδεικτικές προβλεπόμενες πράξεις Διευθέτηση υποδομών και δημιουργία ειδικών εγκαταστάσεων ως δημόσιες επενδύσεις, για την αξιοποίηση της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς. Κατασκευή βελτίωση καταφυγίων τουριστικών σκαφών εντός λιμένων ή προστατευομένων όρμων και ζώνες αγκυροβολίου εντός προστατευομένων όρμων όπως ορίζονται από το Ν2190/93 και τροποποιήθηκε με τον Ν2636/98, σε θέσεις που θα καθορίζονται μόνο από την μελέτη ΕΣΥΛΑ. Εφαρμογή ολοκληρωμένου σχεδίου τουριστικής προβολής της Περιφέρειας, σύμφωνα με marketing plan που εκπονήθηκε από την Περιφέρεια.
7 Ποσοτικοποίηση στόχων μέτρου Δείκτες Α. ΔΕΙΚΤΕΣ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗΣ (ΕΚΡΟΩΝ) ΤΙΜΗ ΒΑΣΗΣ ΣΤΟΧΟΣ 2003 ΣΤΟΧΟΣ 2006 Τουριστικά αγκυροβόλια (Αρ.) 10 --- +2 Παρεμβάσεις δημιουργίας υποδομών αξιοποίησης της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς (Αρ.) --- --- 15 Συμμετοχή σε Τουριστικές Εκθέσεις --- --- 9 Β. ΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ Μεικτές θέσεις απασχόλησης κατά την υλοποίηση (ισοδύναμα ανθρωποέτη 12μηνης διάρκειας) --- --- 180 Θέσεις Ελλιμενισμού (Αρ.) 255 --- +66 Γ. ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ Νέες (μεικτές) θέσεις πλήρους απασχόλησης (αρ.) --- --- 4
8 Γ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ: 3 ΜΕΤΡΟ: 5 ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΜΕΤΡΟΥ ΑΝΑ ΕΤΟΣ (σε Ευρώ) ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ ΠΕΔΙΑ ΚΟΣΤΟΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ Σύνολο Δημόσιας Δαπάνης Δ Η Μ Ο Σ Ι Α Δ Α Π Α Ν Η Κοινοτική Συμμετοχή Εθνική Δημόσια Δαπάνη Σύνολο ΕΤΠΑ ΕΚΤ ΕΓΤΠΕ-Π ΧΜΠΑ Σύνολο Κεντρική Περιφ/κή Τοπική Άλλη Ιδιώτες Ταμείο Συνοχής Λοιπά Δάνεια χρημ/τικά ΕΤΕ μέσα 1=2+13 2=3+8 3=4+5+6+7 4 5 6 7 8=9+10+11 9 10 11 12 13 14 15 16 2000 2001 171-173 1.718.507 1.718.507 1.288.880 1.288.880 429.627 429.627 2002 171-173 2.413.815 2.413.815 1.810.361 1.810.361 603.454 603.454 2003 171-173 2.623.933 2.623.933 1.967.950 1.967.950 655.983 655.983 2004 171-173 4.097.007 4.097.007 3.072.755 3.072.755 1.024.252 1.024.252 2005 171-173 4.076.513 4.076.513 3.057.385 3.057.385 1.019.128 1.019.128 2006 171-173 2.986.980 2.986.980 2.986.980 2.986.980 0 0 ΣΥΝΟΛΑ 17.916.755 17.916.755 14.184.311 14.184.311 3.732.444 3.732.444
9 Δ ΕΦΑΡΜΟΓΗ Για την εφαρμογή του Μέτρου δεν απαιτούνται ειδικές διαδικασίες. Ισχύουν οι διατάξεις του Καν 1260/99 του Συμβουλίου «Περί γενικών διατάξεων τα Διαρθρωτικά Ταμεία», οι διατάξεις του νόμου 2860/2000 «Διαχείριση Παρακολούθηση και Έλεγχος του Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης και άλλες διατάξεις», καθώς και οι Διατάξεις Εφαρμογής του ΠΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας. Κρίσιμες διαδρομές στην εφαρμογή συμπεριλαμβανομένων των θεσμικών και διοικητικών προϋποθέσεων αποτελεσματικής εφαρμογής Ως κρίσιμες διαδρομές θεωρούνται: O χρόνος εκπόνησης του marketing plan. Προκύπτουσες ανάγκες Τεχνικής Βοήθειας για την εφαρμογή. Για την εφαρμογή του Μέτρου προκύπτουν οι ακόλουθες ανάγκες Τεχνικής Βοήθειας : Εκπόνηση marketing plan για την υλοποίηση των δράσεων της Τουριστικής Προβολής Ε ΤΕΛΙΚΟΙ ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ Τελικοί δικαιούχοι του Μέτρου ανάλογα με τη φύση και το είδος της πράξης είναι οι παρακάτω: Η Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας / Διεύθυνση Τουρισμού, οι Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις, το Υπουργείο Τουριστικής Ανάπτυξης - ΕΟΤ και οι ΟΤΑ της Περιφέρειας Κ. Μακεδονίας.