ιόρθωση Μυωπίας Υπερµετρωπίας και Αστιγµατισµού µε Laser Ο κερατοειδής (πρόσθια επιφάνεια του µατιού) προσλαµβάνει το φώς που εισέρχεται στον οφθαλµό και εστιάζει στον αµφιβληστροειδή (οπίσθια, φωτοευαίσθητη επιφάνεια του µατιού). Προβλήµατα µε το σχήµα του κερατοειδή µπορεί να σας δυσκολεύουν να δείτε καθαρά. Κατά την επέµβαση µε λέιζερ, το λέιζερ διαµορφώνει το σχήµα του κερατοειδή σας. Αυτό επιτρέπει στον κερατοειδή να εστιάζει το φώς καλύτερα, έτσι ώστε η όρασή σας να είναι και πάλι φυσιολογική, χωρίς διόρθωση. Στην µυωπία, ο οφθαλµός είναι µεγαλύτερος από το φυσιολογικό, µε συνέπεια να µεγαλώνει η απόσταση ανάµεσα στον κερατοειδή και τον αµφιβληστροειδή. Οι ακτίνες φωτός από τα µακρινά αντικείµενα εστιάζουν µπροστά από τον αµφιβληστροειδή, µε αποτέλεσµα να φαίνονται θολερά. Στην υπερµετρωπία, ο κερατοειδής είναι συνήθως πιο επίπεδος και ο οφθαλµός µικρότερος από το φυσιολογικό, µε συνέπεια να µικραίνει η απόσταση ανάµεσα στον κερατοειδή και τον αµφιβληστροειδή. Οι ακτίνες φωτός από τα κοντινά αντικείµενα εστιάζονται θεωρητικά πίσω από τον αµφιβληστροειδή, µε αποτέλεσµα και στην περίπτωση αυτή να φαίνονται θολερά. Στον αστιγµατισµό, ο κερατοειδής δεν έχει, συνήθως, τέλεια στρογγυλό σχήµα αλλά ελλειψοειδές, κάνοντας τόσο τα κοντινά όσο και τα µακρινά αντικείµενα να φαίνονται παραµορφωµένα σε ορισµένες κατευθύνσεις. Φυσιολογικός οφθαλµός. Εικόνα που εστιάζεται επάνω στον αµφιβληστροειδή. Μυωπικό µάτι. Οι εικόνες αντί να εστιάζονται στον αµφιβληστροειδή προβάλλονται µπροστά από αυτόν. Υπερµετρωπία. Οι εικόνες αντί να εστιάζονται στον αµφιβληστροειδή, προβάλλονται πίσω από αυτόν. Οφθαλµολογικό Ινστιτούτο για Laser Αν. Τσόχα 15-17, Αθήνα Τηλ. 210-7472-777 Fax 210-7472-789-1 -
ιόρθωση της Όρασης µε Laser Αρχικά προσανατολισµένο στην τεχνολογία του µικροτσίπ, το excimer laser εφευρέθηκε από την εταιρία IBM. Εφαρµόσθηκε για πρώτη φορά στην Οφθαλµολογία το 1983, για την αφαίρεση ουλοποιητικού ιστού από τον κερατοειδή. Σήµερα, εκατοµµύρια επεµβάσεις µε τεχνικές λέιζερ έχουν πραγµατοποιηθεί σε περισσότερες από 52 χώρες. Μετά από πολυετή έρευνα, η επέµβαση εγκρίθηκε από το FDA το 1995. Εκτιµάται ότι περίπου ενάµιση εκατοµµύριο επεµβάσεις διόρθωσης της οράσεως µε λέιζερ, γίνονται κάθε χρόνο στις Η.Π.Α. Το excimer laser ενεργεί µέσω αφαίρεσης κερατοειδικού ιστού µε εκπληκτική ακρίβεια. εν µεταφέρει θερµότητα και γι αυτό λέγεται «κρύο» λέιζερ. Το τελικό αποτέλεσµα είναι ένας κερατοειδής τέλεια διαµορφωµένος που επιτρέπει στο φως να εστιάζεται µε ακρίβεια επάνω στον αµφιβληστροειδή. Εισαγωγή στη Θεωρία Ίσως γνωρίζετε, µέχρι τώρα, ότι ο οφθαλµός λειτουργεί σαν µία φωτογραφική µηχανή. Η ιδιαιτερότητα του ανθρώπινου µατιού, είναι ότι χρησιµοποιεί δύο φακούς. Ο ένας φακός είναι και αυτός που γνωρίζει ο περισσότερος κόσµος και βρίσκεται µέσα στο µάτι. Είναι ο κρυσταλλοειδής φακός, ο οποίος όταν µεγαλώνουµε σε ηλικία, θολώνει και καθιστά αναγκαία την επέµβαση καταρράκτη. Ο δεύτερος φακός, ο οποίος είναι και πολύ πιο δυνατός από τον φακό που βρίσκεται µέσα στο µάτι, είναι ο κερατοειδής. Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έχουν γνώση του κερατοειδή γιατί είναι διάφανος και πολλές φορές ταυτοποιούν τον κερατοειδή µε την ίριδα, το µέρος αυτό που δίνει χρώµα στο µάτι µας. Ο κερατοειδής, λοιπόν, είναι το διάφανο κάλυµµα στην εξωτερική πλευρά του µατιού. Αποτελεί έναν πολύ δυνατό φακό που διορθώνει περίπου 45 βαθµούς σε όλους τους ανθρώπους, σε όλο τον κόσµο. Η επέµβαση του διαθλαστικού σφάλµατος ενός µατιού, δηλ. η επέµβαση διόρθωσης µυωπίας, υπερµετρωπίας, ή αστιγµατισµού µε laser, γίνεται πάνω στον κερατοειδή. Το laser και η µέθοδος που χρησιµοποιείται µπορούν να αλλάξουν τη δύναµη του κερατοειδή µε πολύ ακριβή και εξειδικευµένο τρόπο, µόνιµα και χωρίς αυτό να επηρεάσει την υγεία του µατιού. - 2 -
Άρα όταν µιλάµε για µια επέµβαση διόρθωσης µυωπίας, υπερµετρωπίας και αστιγµατισµού µε λεϊζερ, µιλάµε για µια επέµβαση στον κερατοειδή µε τεχνολογία laser, η οποία µεγαλώνει ή µειώνει την δύναµη του κερατοειδή από τις 43 µε 45 διοπτρίες που έχει σε φυσιολογικές συνθήκες. Η αλλαγή αυτή είναι που επιτρέπει µετά, το άτοµο που έχει υποστεί την επέµβαση να βλέπει πολύ καλά µακριά, σαν να φορούσε γυαλιά ή φακούς επαφής χωρίς βέβαια να είναι απαραίτητη η χρήση των βοηθηµάτων αυτών. Είναι ενδιαφέρον ότι στα τελευταία 20, σχεδόν, χρόνια που γινόνται επεµβάσεις λέιζερ διόρθωσης µυωπίας υπερµετρωπίας ή αστιγµατισµού, πολύ λίγα έχουν αλλάξει όσον αφορά την τεχνική. Η τεχνική µπορεί να χωριστεί σε δύο γενικές οµάδες. LASIK Η πρώτη τεχνική, η οποία εφαρµόζεται, εδώ και πάρα πολλά χρόνια, είναι η τεχνική LASIK. Στην τεχνική LASIK, σαν πρώτο βήµα, γίνεται µία τοµή στον κερατοειδή για την δηµιουργία ενός κρηµνού (flap), έτσι ώστε το Laser να εφαρµοσθεί σε βαθύτερο σηµείο του κερατοειδή. Το δεύτερο βήµα είναι η σµίλευση του κερατοειδή µε laser για την διόρθωση µυωπίας, υπερµετρωπίας ή/και αστιγµατισµού. Το κοµµάτι του κερατοειδή (flap) που έχει υποστεί την τοµή ξαναέρχεται στην αρχική του θέση µε αποτέλεσµα, η επιφάνεια του µατιού να είναι σχεδόν άθικτη. PRK /Epi-LASIK/ LASEK Κατά την δεύτερη τεχνική, η επέµβαση γίνεται κατ ευθείαν στην επιφάνεια του κερατοειδή. Στα χρόνια που έχουν περάσει, την συναντούµε µε διάφορες ονοµασίες οι οποίες περιγράφουν µία πιο εξειδικευµένη προσέγγιση, όπως PRK (φωτοδιαθλαστική κερατεκτοµή), LASEK, Εpi LASIK. Όλες αυτές οι τεχνικές ουσιαστικά περιγράφονται σαν επιφανειακές σµιλεύσεις και προϋποθέτουν την αφαίρεση του επιθηλίου του κερατοειδή (αφαιρείται λοιπόν το «δέρµα» του κερατοειδή) και στην συνέχεια εφαρµόζεται µε laser η «σµίλευση» πάνω στον κερατοειδή για την αφαίρεση της µυωπίας, υπερµετρωπίας η/και αστιγµατισµού ανάλογα µε τον κάθε ασθενή. Μετά από κάθε τεχνική επιφανειακής σµίλευσης, τοποθετούνται στα µάτια ειδικοί προστατευτικοί φακοί επαφής οι οποίοι αφαιρούνται µετά από 4-5 ηµέρες. Πλεονεκτήµατα και µειονεκτήµατα της κάθε τεχνικής Η επιφανειακή σµίλευση, εξ ορισµού είναι «µικρότερη» επέµβαση γιατί δεν προϋποθέτει κάποια τοµή στον κερατοειδή. Άρα θεωρείται επέµβαση η οποία έχει λιγότερο χειρουργικό «ρίσκο», έχει όµως το σηµαντικό περιορισµό ότι τα πιθανά - 3 -
προβλήµατά της αυξάνονται σηµαντικά µε το ποσό µυωπίας, υπερµετρωπίας, ή/και αστιγµατισµού που διορθώνεται και συνήθως χρησιµοποιείται για µικρότερες µυωπίες, δηλαδή κάτω από 5 βαθµούς. Συνήθως δεν χρησιµοποιείται για την διόρθωση υπερµετρωπίας όπως επίσης και για την διόρθωση πολύ µεγάλων βαθµών αστιγµατισµού. Ένα από τα µειονεκτήµατα που έχουν οι επιφανειακές σµιλεύσεις, είναι ότι η επάνοδος της φυσιολογικής όρασης καθυστερεί αρκετά, µπορεί δηλ. να περάσουν και 10 ηµέρες για να µπορεί κάποιος να οδηγεί µε την συνηθισµένη όραση που είχε πριν, µε γυαλιά ή φακούς επαφής. Υπάρχει, επίσης, πιθανότητα το βράδυ µετά την επέµβαση να υπάρχει αρκετός πόνος στα µάτια λόγω του ότι έχει αφαιρεθεί το επιθήλιο του κερατοειδή. Γι αυτό το λόγο σχεδόν µετά από κάθε τεχνική επιφανειακής σµίλευσης, τοποθετούνται στα µάτια οι ειδικοί προστατευτικοί φακοί επαφής, που αφαιρούνται µετά από 4-5 ηµέρες. Τελευταίο µειονέκτηµα της επιφανειακής σµίλευσης είναι το γεγονός ότι συνήθως απαιτείται χρήση κολλυρίων για περίπου δύο µήνες. Τα κολλύρια αυτά είναι κυρίως αντιβιοτικά και κορτιζόνη. Όπως γνωρίζουµε η χρήση κορτιζόνης για πολύ καιρό, µπορεί σε µερικά άτοµα να ανεβάσει την ενδοφθάλµια πίεση, γι αυτό πρέπει να παρακολουθείται από τον οφθαλµίατρό µας πολύ προσεκτικά. Ένα σηµαντικό πλεονέκτηµα που έχουν οι επιφανειακές σµιλεύσεις είναι ότι µπορούν να εφαρµοστούν ακόµα και σε κερατοειδείς που θεωρούνται «λεπτοί» ή που έχουν κάποια σηµαντική ανωµαλία, η οποία κάνει αυτούς τους κερατοειδείς να µην είναι προσιτοί για την επέµβαση LASIK. Η επέµβαση LASIK είναι η πιο αγαπητή ανάµεσα στους υποψηφίους. Αυτό για δύο πολύ απλούς και σηµαντικούς λόγους. Ο πρώτος είναι ότι είναι ανώδυνη, δηλ. συνήθως το ίδιο βράδυ της επέµβασης ο ασθενής περνάει πάρα πολύ άνετα, χωρίς πόνο (γι αυτό οι περισσότεροι ασθενείς την περιγράφουν σαν την τεχνική που «δεν πονάει»). Το δεύτερο πολύ µεγάλο πλεονέκτηµα είναι ότι επανέρχεται η όραση σε πολύ καλά επίπεδα µέσα σε ώρες! Είναι, δηλαδή, ρουτίνα ότι ένας ασθενής που υποβάλλεται σε επέµβαση LASIK, ακόµα και για 10 βαθµούς µυωπίας, µπορεί την επόµενη µέρα να οδηγήσει πάρα πολύ άνετα το αυτοκίνητό του σε φυσιολογικές συνθήκες ηµέρας ή νύχτας!. Άλλα πλεονεκτήµατα της τεχνικής LASIK είναι ότι η σµίλευση είναι πάρα πολύ σταθερή και έχει µικρότερες πιθανότητες να χρειαστεί να ξαναχειρουργηθεί ένα µάτι που έχει υποβληθεί σε επέµβαση διόρθωσης µυωπίας, υπερµετρωπίας η/και αστιγµατισµού µε την τεχνική LASIK σε σύγκριση µε την τεχνική µε επιφανειακή σµίλευση. Απαιτεί πολύ µικρό χρονικό διάστηµα θεραπείας µε κολλύρια, συνήθως µία εβδοµάδα, µε κολλύριο αντιβιοτικό και κορτιζόνης. Στην περίπτωση που χρειάζεται να ξαναδιορθωθεί ένα µικρό υπόλοιπο µυωπίας, υπερµετρωπίας ή/και αστιγµατισµού, αυτό µπορεί να γίνει δύο µήνες µετά την επέµβαση. Τελευταίο πλεονέκτηµα είναι ότι η τεχνική LASIK είναι η κύρια τεχνική που εφαρµόζεται σε υπερµετρωπίες και µπορεί να εφαρµοστεί για µυωπίες από το ελάχιστο όριο, συνήθως ένα βαθµό µέχρι και σχεδόν 13-14 βαθµούς. Αυτό, βέβαια, - 4 -
εάν το επιτρέπει το πάχος του κερατοειδή. Ανεξάρτητα από την τεχνική, οι πιο σηµαντικές παράµετροι που αξιολογούνται στις µέρες µας, πριν από µία διαθλαστική επέµβαση είναι ουσιαστικά η σταθερότητα και το ποσό της µυωπίας, υπερµετρωπίας ή/και αστιγµατισµού. Αυτό όπως είναι αυτονόητο, απαιτεί πολύ αυστηρές και αντικειµενικές µετρήσεις. Στο δικό µας πρωτόκολλο γίνονται περίπου 8 µετρήσεις µυωπίας, υπερµετρωπίας και αστιγµατισµού στο κάθε µάτι, τόσο υποκειµενικές, δηλ. αυτές που ορίζει ό ίδιος ο ασθενής, όσο και αντικειµενικές, δηλ. αυτές που γίνονται από αυτόµατα µηχανήµατα. Wavefront. Στις παραπάνω φωτογραφίες, το Wavefront του οφθαλµολογικού κέντρου Laservision.gr, µπορεί να µεταφέρει στο laser τις τελικές ρυθµίσεις για µεγαλύτερη ακρίβεια στη διόρθωση της όρασης πριν από την επέµβαση. Εκτός της µέτρησης του διαθλαστικού σφάλµατος, άλλες σηµαντικές παράµετροι είναι: το πάχος του πιο λεπτού σηµείου του κερατοειδή. Το σύνηθες πάχος κερατοειδή για Έλληνες είναι περίπου 540 µικρά (χιλιοστά του χιλιοστού). το πόσο οµαλός είναι ο κερατοειδής, όχι µόνο στην πρόσθια επιφάνειά του αλλά στην οπίσθια επιφάνειά του. Αυτό απαιτεί τεχνολογία, η οποία µπορεί να απαθανατίσει µε ειδικές φωτογραφίες και την πρόσθια και την οπίσθια επιφάνεια του κερατοειδή (παλαιότερα το Οrbscan και πρόσφατα η πολύ πιο λεπτοµερής επεξεργασία µε την τεχνολογία Pentacam). - 5 - Ο αναλυτής Pentacam είναι η πιο λεπτοµερής χαρτογράφηση της πρόσθιας και οπίσθιας επιφάνειας του κερατοειδούς µε τοπογραφία και παχυµετρία.
η αυστηρή µελέτη του µεγέθους της κόρης του µατιού, τόσο σε φωτεινές συνθήκες όσο και σε σκοτεινές. Αυτό καθορίζει την ποιότητα της όρασης που µπορεί να έχει ένα άτοµο µετά την επέµβαση µυωπίας, υπερµετρωπίας και αστιγµατισµού σε πολύ σκοτεινές συνθήκες (όπως, δηλαδή, µπορεί να καταλάβει κανείς την ποιότητα της όρασής του όταν οδηγεί σε έναν σκοτεινό δρόµο). Στο πρωτόκολλό µας µετριέται και καταγράφεται λεπτοµερώς, σε συνθήκες σκοτοπικές, ηµίφως και φωτεινές, µε την τεχνολογία Procyon. Φυσικά, άλλες παράµετροι είναι η γενική υγεία των µατιών, κάποια προβλήµατα βυθού τα οποία απαιτούν µια λεπτοµερή οφθαλµολογική εξέταση, όπως και κάποιοι εξειδικευµένοι παράγοντες του κερατοειδή, π.χ. η κυρτότητά του κλπ. Μέσα από εµπειρία χιλιάδων επεµβάσεων, έχουµε σχεδιάσει, ίσως το πιο αυστηρό προεγχειρητικό πρωτόκολλο, µε πολλαπλές µετρήσεις. Πιστεύουµε ότι η σηµασία στην λεπτοµέρεια προεγχειρητικά, είναι αυτή που επιβραβεύει τόσο τα αποτελέσµατά µας σαν καθαρότητα και ποιότητα όρασης, όσο και την ασφάλεια των αποτελεσµάτων, το πιο σηµαντικό από όλες τις παραµέτρους. Πρέπει να σηµειωθεί ότι στην τεχνική LASIK η κατασκευή flap, παραδοσιακά γινόταν µε µηχανικό µικροκερατόµο, ένα µηχάνηµα το οποίο είχε ένα πολύ µικρό χειρουργικό νυστέρι µέσα του. Αυτό δηµιουργούσε την τοµή στον κερατοειδή, κάτι που είναι αρκετά ασφαλές και έχει πολύ καλά αποτελέσµατα. Είναι το εργαλείο που έχει χρησιµοποιηθεί για αυτήν την τεχνική εδώ και 15 χρόνια. Η φυσική εξέλιξη, όµως, της τεχνολογίας στην Οφθαλµολογία, µας έχει δώσει την αξεπέραστη τεχνολογία του INTRALASE. Πρόκειται για ένα Laser, το οποίο αφορά στο πρώτο µέρος της επέµβασης LASIK και έχει την δυνατότητα να κατασκευάζει το flap, δηλ. να προετοιµάζει το επίπεδο σµίλευσης του Laser µυωπίας, υπερµετρωπίας ή/και αστιγµατισµού στο βάθος του κερατοειδή χωρίς να χρησιµοποιείται πια νυστέρι. Μπορεί δηλαδή και αυτό το βήµα να γίνει µε Laser. Αν και οι δύο τεχνολογίες φέρουν το όνοµα Laser δεν έχουν καµία σχέση η µία µε την άλλη. Το πρώτο Laser προετοιµάζει το πρώτο βήµα της επέµβασης, ενώ το δεύτερο αφορά το δεύτερο βήµα. - 6 -
Ποια είναι η καινούργια µέθοδος για διόρθωση µυωπίας υπερµετρωπίας και αστιγµατισµού χωρίς νυστέρι; Με πρωτοπορία εφαρµόζεται και στην Ελλάδα από το 2006 τη νέα µέθοδο LASIK αποκλειστικά µε femtosecond laser για διόρθωση µυωπίας, υπερµετρωπίας ή/και αστιγµατισµού. Πρόκειται για την τεχνολογία που χρησιµοποιείται στην πλειοψηφία των επεµβάσεων LASIK σήµερα στις ΗΠΑ (περίπου 60% των LASIK). Στους περισσότερους ασθενείς επιτυγχάνεται όραση 10/10 ή καλύτερη όταν η διαδικασία LASIK πραγµατοποιείται µαζί µε την µέθοδο Intralase. Οι ασθενείς αναφέρουν καλύτερη ποιότητα όρασης, ειδικά βελτίωση της ικανότητας τους να βλέπουν σε χαµηλό φωτισµό όπως το απόβραδο ή τη νύχτα. Σύµφωνα µε την µέχρι σήµερα πιο δηµοφιλή διεθνώς χειρουργική επέµβαση αφαίρεσης µυωπίας, υπερµετρωπίας ή/και αστιγµατισµού µε την µέθοδο LASIK ακολουθούνται δύο βασικά βήµατα: Κατά το πρώτο βήµα της επέµβασης προετοιµασίας για το laser o χειρουργόςοφθαλµίατρος µε την χρήση ενός λεπτού µαχαιριδίου (λεπίδας), δηµιουργεί ένα κρηµνό (flap) στον κερατοειδή µε χειρουργική τοµή. Κατά το δεύτερο βήµα της επέµβασης ο χειρουργός µε ένα excimer laser προχωρεί στην πλήρη διόρθωση της διάθλασης και έτσι αποκαθίσταται η όραση. Με τη νέα τεχνολογία Intralase, εφαρµόζεται µόνο laser για να πραγµατοποιηθεί το πρώτο βήµα, έτσι ώστε και τα δύο βήµατα στη διαδικασία LASIK(διόρθωση µυωπίας µε laser) να γίνονται χωρίς νυστέρι. Συγκεκριµένα, για τη µέθοδο Intralase χρησιµοποιούνται µικροσκοπικοί, αστραπιαίοι παλµοί Laser, οι οποίοι δηµιουργούν ένα διαχωρισµό στον κερατοειδή- χωρίς την χρήση λεπίδας- κατά την διάρκεια αυτού του πρώτου βήµατος µε LASIK. Κάθε παλµός του φωτός περνά µέσα από το πάνω διάφανο µέρος του στρώµατος του κερατοειδούς χιτώνα και διαµορφώνει µια µικροσκοπική κοιλότητα σε ένα συγκεκριµένο βάθος και θέση, τα οποία καθορίζονται από το γιατρό πριν την επέµβαση. Ακριβώς πριν από την εφαρµογή του laser, ο γιατρός δηµιουργεί τον κρηµνό (flap), χωρίζοντας τον ιστό του κερατοειδή στο σηµείο όπου έχουν δηµιουργηθεί «φυσαλίδες» από τους σφυγµούς του φωτός. Στη συνέχεια ο κρηµνός διπλώνεται προς τα πίσω και ο γιατρός µπορεί να εκτελέσει το δεύτερο βήµα της επέµβασης. Η δηµιουργία κρηµνού διαρκεί µόνο 15 δευτερόλεπτα ανά µάτι. Περιλαµβανοµένου και του χρόνου προετοιµασίας, η όλη επέµβαση LASIK διαρκεί περίπου 10 λεπτά. Η διαδικασία αυτή δεν είναι επώδυνη για τους σθενείς νιώθουν µόνο µία ελαφριά πίεση. Πρόκειται λοιπόν για µια τοµή χωρίς νυστέρι. Η διαφορά που προκύπτει µεταξύ του κρηµνού µε τη µέθοδο Intralase και του παραδοσιακού µικροκερατόµου είναι ότι ο µικροκερατόµος περιέχει µία λεπίδα η οποία µε την κίνηση της δηµιουργεί µια οµοιόµορφη τοµή στην επιφάνεια του - 7 -
κερατοειδή. Επειδή όµως η λεπίδα ταλαντεύεται µπορεί να αφήσει µικρές ανωµαλίες στην επιφάνεια που κόβει, οι οποίες µπορούν να έχουν σαν αποτέλεσµα την µείωση της µετεγχειρητικής οπτικής οξύτητας. Αντίθετα, η µέθοδος Intralase δηµιουργεί ένα επίπεδο κοιλοτήτων στο ακριβές σηµείο κάτω από την επιφάνεια του κερατοειδούς όπου πρέπει να πραγµατοποιηθεί ο κρηµνός, δηµιουργείται µια «λεία επιφάνεια» στον κερατοειδή, χωρίς τις ανωµαλίες που µπορεί να προκύψουν µε µικροκερατόµο και τις µετεγχειρητικές επιπτώσεις τους. Πρέπει να σηµειωθεί ότι περισσότερες από 2.000.000 χειρουργικές επεµβάσεις σε όλον τον κόσµο έχουν εκτελεστεί µε ασφάλεια και αποτελεσµατικότητα µε τη µέθοδο Intralase. Επίσης, οι επιπλοκές µε την χρήση µηχανικών µικροκερατόµων είναι αρκετά σπάνιες (1-3%). Εαν όµως αναλογιστούµε ότι οι διαθλαστικές επεµβάσεις πραγµατοποιούνται σε υγιή µάτια, κανένα ποσοστό δεν είναι µικρό. Το Intralase προσφέρει µεγαλύτερη ασφάλεια και ποιότητα όρασης, και αυτός είναι ο λόγος που το κάνουµε διαθέσιµο στους ασθενείς µας. Μία ακόµα συναρπαστική εφαρµογή της τεχνολογίας Intralase είναι η χρήση της στις µεταµοσχεύσεις κερατοειδούς. Παραδοσιακά, στις µεταµοσχεύσεις γίνεται προετοιµασία του κερατοειδή µε ειδικά µαχαιρίδια (τρύπανα). Με την νέα τεχνολογία η τρυπάνωση του κερατοειδή γίνεται µε το laser χωρίς την χρήση µαχαιριδίων. Η εφαρµογή αυτή ανοίγει νέους ορίζοντες για πιο επιτυχείς µεταµοσχεύσεις κερατοειδή µε περιορισµό των επιπλοκών, όπως ο υψηλός µετεγχειρητικός αστιγµατισµός. Συµβουλευτείτε τον οφθαλµίατρό σας για τα πλεονεκτήµατα ή και µειονεκτήµατα αυτής της τεχνικής. Πριν από την Επέµβασή σας Όπως συµβαίνει µε κάθε επέµβαση, η διόρθωση της όρασης µε laser απαιτεί κατάλληλη προετοιµασία. Το ιστορικό υγείας Χρήσιµες Οδηγίες Ο χειρουργός οφθαλµίατρος και οι συνεργάτες του θα κάνουν µία ανασκόπηση στο ιστορικό της υγείας σας. O ιατρός, βασισµένος στο ιστορικό, µπορεί να ζητήσει να υποβληθείτε σε µια σειρά εξετάσεων ή να συµβουλευθείτε τους άλλους ιατρούς που σας παρακολουθούν. Ενηµερώστε τον ιατρό για τα φάρµακα που χρησιµοποιείτε, ακόµη και χωρίς συνταγή ιατρού, όπως η ασπιρίνη. Επίσης, ενηµερώστε τον ιατρό, εάν είστε αλλεργικοί σε κάποια ουσία. - 8 -
Η εξέταση των µατιών σας Θα υποβληθείτε σε λεπτοµερή οφθαλµολογική εξέταση. Ο χειρουργός οφθαλµίατρος θα χρησιµοποιήσει τις συσκευές εκείνες που µετρούν το µήκος και την καµπυλότητα του οφθαλµού σας. Αυτές οι µετρήσεις µας καθορίζουν τις κατάλληλες παραµέτρους που θα χρησιµοποιηθούν στο λέιζερ. Την ηµέρα της επέµβασης Γενικές Οδηγίες: Φορέστε άνετα ρούχα Αποφύγετε τη χρήση αρωµάτων και µακιγιάζ Γευµατίστε όσο το δυνατόν πιο ελαφρά Συνεννοηθείτε µε κάποιον να οδηγήσει κατά τη διαδροµή προς και από το οφθαλµολογικό κέντρο. Θα είναι προτιµότερο να βρίσκεστε στον χώρο µας, τουλάχιστον µισή ώρα πριν από την επέµβαση. Έτσι διασφαλίζεται ο απαραίτητος χρόνος, για να απαντηθούν απορίες που ίσως προκύψουν την τελευταία στιγµή. Ο χρόνος αυτός χρειάζεται επίσης για τις τελικές µετρήσεις που µπορεί να χρειαστούν. Στη φάση αυτή θα σας δοθούν και οι µετεγχειρητικές οδηγίες, καθώς και τα κολλύρια που θα χρειαστεί να χρησιµοποιήσετε µετά από την επέµβαση. Υπολογίστε ότι θα παραµείνετε στο κέντρο για διάστηµα περίπου 2 ωρών. Η επέµβαση είναι σύντοµη, αλλά η χεριουργική οµάδα χρειάζεται κάποιο χρόνο για να σας προετοιµάσει για την επέµβαση. Λίγο πριν από την επέµβαση µπορείτε εάν θέλετε, να πιείτε ένα ήπιο καταπραϋντικό χάπι (stedon) το οποίο απλώς χαλαρώνει, χωρίς να επηρεάζει ωστόσο την προσοχή ή την συγκέντρωσή σας Αφού ξαπλώσετε στην κλίνη του laser, θα σας - 9 -
δοθούν σταγόνες τοπικής αναισθησίας στα µάτια, έτσι ώστε να µην αισθανθειτε παρά µόνο µία ελαφριά πίεση κατά την διάρκεια της επέµβασης. Θα ακολουθήσει σύντοµος καθαρισµός των βλεφαρίδων µε ειδικό αντισηπτικό υγρό Ενηµέρωση και Συγκατάθεση ιαθλαστική Χειρουργική: Σπάνιες Επιπλοκές Όπως συµβαίνει µε κάθε είδους επέµβαση, έτσι και στην διόρθωση της µυωπίας, υπερµετρωπίας και αστιγµατισµού µε λέιζερ µπορεί να υπάρξουν επιπλοκές. Πριν από την επέµβαση, θα σας εξηγηθούν οι πιθανοί κίνδυνοι. Αυτοί περιλαµβάνουν µικρές πιθανότητες για: Λοίµωξη ή οίδηµα Μείωση της όρασης στο χειρουργηµένο µάτι Έγγραφη συγκατάθεση του ασθενούς για την επέβαση (Informed Consent) Πρόκειται να υποβληθώ σε εγχείρηση LASIK/ PRK / EpiLASIK / PTK από τον ρ. στον εξιό /Αριστερό / εξιό και Αριστερό οφθαλµό. Ο χειρουργός οφθαλµίατρος ρ. µε έχει ενηµερώσει πλήρως για την διαδικασία της επέµβασης, τα πλεονεκτήµατα και τις πιθανές επιπλοκές, στις οποίες περιλαµβάνονται οι πιθανότητες λοίµωξης, απώλειας/µείωσης της όρασης και οι πιθανότητες επανεγχείρησης. Έχω ενηµερωθεί για την επέµβαση και έχουν απαντηθεί όλες µου οι ερωτήσεις: (Ολογράφως από τον / την ασθενή) Ο ασθενής (υπογραφή) / /200_ Συγγενής ή Συνοδός - 10 -
Κατά την διάρκεια της επέµβασης Οι ρυθµίσεις των µηχανηµάτων ξεκινούν αρκετή ώρα πριν από την επέµβαση. Αµέσως πριν από την επέµβασή σας, ο χειρουργός οφθαλµίατρος ενηµερώνει το ειδικό πρόγραµµα στον ηλεκτρονικό υπολογιστή µε τα αποτελέσµατα των µετρήσεων και των εξετάσεών σας. Ο ηλεκτρονικός υπολογιστής διαµορφώνει το πρόγραµµα καθοδήγησης των laser. Αφού ξαπλώσετε στην κλίνη του πρώτου (femtosecond) laser το ένα µάτι καλύπτεται µε αποστειρωµένο υλικό. Στη συνέχεια στερεώνουµε τις βλεφαρίδες του οφθαλµού που πρόκειται να χειρουργηθεί µε ανάλογο στείρο αυτοκόλλητο υλικό. Με ειδικό εργαλείο κρατούµε τον οφθαλµό σταθερά ανοικτό. Σε όλη αυτήν την διαδικασία θα συνοµιλείτε µε τον χειρουργό οφθαλµίατρο και θα µπορείτε να εκφράσετε οποιαδήποτε απορία ή ανησυχία σας. Femtosecond Laser Αυτή είναι η εικόνα που βλέπει ο υποψήφιος, ξαπλωµένος κάτω από το πρώτο laser (το femtosecond) στη διαδικασία LASIK. Πρέπει να βλέπει στο κέντρο του µικρού (κεντρικότερου) δακτυλίου από µικρά άσπρα φώτα, όπως δείχνει το βέλος. Σε ένα µέρος της διαδικασίας η όραση «σκοτεινιάζει» σχεδόν εντελώς και για 20-30 δευτερόλεπτα ο ασθενής αισθάνεται πίεση και τα βλέπει όλα σκοτεινά-µαύρα. Αυτή είναι η εικόνα που βλέπει ο ασθενής ξαπλωµένος κάτω από το δεύτερο laser (το excimer) της διαδικασίας LASIK. Πρέπει να παρακολουθεί µε προσήλωση το κέντρο του συστήµατος από µικρά φώτα και συγκεκριµένα το µικρό πράσινο φως που αναβοσβήνει. Excimer Laser - 11 -
1. Ο οφθαλµός αναισθητοποιείται µε ειδικές σταγόνες. 2. Ο ειδικός δακτύλιος κρατά σταθερό τον οφθαλµό µε αρνητική πίεση. Ο µικροκερατόµος ή πιο πρόσφατα το Intralase, προσαρµόζεται στον δακτύλιο. 3. Ο κρηµνός τέµνεται µε ακρίβεια από τον µικροκερατόµο ή το Intralase. 4. Ο κρηµνός ανοίγεται προσεκτικά. 5. Με τη βοήθεια του λέιζερ, ο κερατοειδής αποκτά την κατάλληλη διαµόρφωση. 6. Ο χειρουργός κλείνει τον κρηµνό που στη συνέχεια προσκολλάται µε φυσικό και ασφαλή τρόπο. Σηµείωση: στην επιφανειακή σµίλευση γίνεται το βήµα #1 και #5....Η εµπειρία Laser Στο σηµείο αυτό ίσως να νιώσετε µία µικρή πίεση στα βλέφαρα και την αίσθηση κρύου υγρού στα µάτια. εν είναι τίποτε άλλο παρά η φάση στην οποία σηκώνεται το flap από τον κερατοειδή σας. Στη συνέχεια το flap ανοίγεται προσεκτικά και το laser αρχίζει την σµίλευση της επιφάνειας του κερατοειδούς καθοδηγούµενο από τον ηλεκτρονικό υπολογιστή. Με την τεχνολογία eye tracking το laser «παρακολουθεί» και τις πιο µικρές κινήσεις του οφθλαµού. Η κερατοσµίλευση διαρκεί µερικά δευτερόλεπτα και το αποτέλσµα είναι άµεσο. Μετά από την επανατοποθέτηση του κερατοειδούς στο περίγραµµα της τοµής, ο ασθενής µεταφέρεται στον χώρο αναµονής για ολιγόλεπτη παρακολούθηση. Μπορεί να εκπλαγείτε από το πόσο µικρό χρονικό διάστηµα χρειάζεται για να γίνει µία επέµβαση LASIK. Ωστόσο σίγουρα θα εκπλαγείτε από την άµεση διόρθωση της όρασής σας. Οι πρώτες ώρες µετά... Από τις πρώτες ώρες µετά από την επέµβαση θα ανακαλύψετε ότι µπορείτε να δείτε πολύ καλύτερα από ό,τι βλέπατε πριν από την επέµβαση χωρίς τα γυαλιά σας. Παρά το γεγονός ότι µπορεί να αισθάνεστε καλά, θα πρέπει πλέον να είστε προσεκτικοί. Η όραση ίσως να σας φανεί κάπως θολή (σα να κοιτάτε µέσα από καπνό). Αυτό είναι κάτι που υποχωρεί λίγο αργότερα και που σίγουρα δεν θα πρέπει να σας ανησυχήσει. Μετά από την επέµβαση, θα παραµείνετε στην αίθουσα αναρρώσεως για λιγότερο από µία ώρα µε τα µάτια κλειστά. Στη συνέχεια θα πραγµατοποιηθεί σύντοµος έλεγχος του άµεσου µετεγχειρητικού αποτελέσµατος και θα τοποθετηθούν ειδικά γυαλιά που θα καλύπτουν το χειρουργηµένο µάτι. - 12 -
Οδηγίες µετά από LASIK Αµέσως µετά από την επέµβαση και κατά τις επόµενες ώρες θα χρειαστεί να ακολουθήσετε ειδική αγωγή µε κολλύρια που προστατεύουν τα µάτια από λοιµώξεις και πιθανές φλεγµονές: Κολλύριο Exocin (αντιβιοτικό) : Μία σταγόνα 4 φορές την ηµέρα στον χειρουργηµένο οφθαλµό για µία εβδοµάδα. Κολλύριο Dispersadron C (κορτιζόνη): Μία σταγόνα 4 φορές την ηµέρα στον χειρουργηµένο οφθαλµό, για µία εβδοµάδα. Προσοχή : Exocin Ανακινείστε καλά το κολλύριο πρίν από κάθε χρήση. Ρίξτε 1-2 σταγόνες από το κάθε κολλύριο στο χειρουργηµένο σας µάτι, 4 φορές την ηµέρα για µία εβδοµάδα. Προτού χρησιµοποιήσετε το δεύτερο κολλύριο περιµένετε 5 λεπτά Dispersadron Τεχνητά δάκρυα (Βοηθούν στην εφύγρανση των οφθαλµών και κάνουν την όραση πιο άνετη) Το VisMed (παχύρρευστο δάκρυ χωρίς συντηρητικά) το χρησιµοποιούµε την πρώτη ηµέρα, περίπου κάθε τρεις ώρες. Το Vidilac / TheraTears (λεπτόρρευστο δάκρυ χωρίς συντηρητικά) χρησιµοποιείται από τη δεύτερη ηµέρα για µία εβδοµάδα, κάθε 2-3 ώρες, ή όποτε κρίνετε εσείς απαραίτητο. - 13 -
Οδηγίες µετά από PRK Φάρµακα Άµεσα µετά την επέµβαση, µέσα στις επόµενες ώρες, χρειάζεται να ακολουθήσετε την εξής φαρµακευτική αγωγή µε κολλύρια που προστατεύουν τα µάτια από πιθανή µόλυνση και προλαµβάνουν φλεγµονές. 1. Κολλύριο Exocin (αντιβιοτικό) : Μία σταγόνα x 4 φορές την ηµέρα στον χειρουργηµένο οφθαλµό, για 10 ηµέρες. 2. Κολλύριο Maxidex (κορτιζόνη): Μία σταγόνα x 4 φορές την ηµέρα στον χειρουργηµένο οφθαλµό, για ένα µήνα και µετά µία σταγόνα 2 φορές την ηµέρα για 1 µήνα. 3. Βιταµίνη-C: Ένα χάπι (1000mg) την ηµέρα για 2 µήνες.. Εάν έχετε σηµαντικό πόνο τις πρώτες 1-3 µέρες, χρησιµοποιήστε ένα δισκίο Lonarid N κάθε 4-6 ώρες Αντιµετώπιση πιθανών προβληµάτων Είναι πιθανόν η όραση σας τις πρώτες ηµέρες να είναι κυµαινόµενη ή να έχετε την αίσθηση άµµου µέσα στα µάτια σας. Πολύ σύντοµα όµως τα συµπτώµατα αυτά αποχωρούν και µπορείτε να απολαµβάνετε χωρίς τα γυαλιά όραση καλύτερη απ αυτήν που είχατε µε τα γυαλιά πριν την επέµβαση. Σε κάποιους ασθενείς (συνήθως σε άτοµα µε υψηλό βαθµό διάθλασης) ορισµένες φορές µπορεί να κριθεί απαραίτητη η επανάληψη µέρους της διαδικασίας για ακόµη καλύτερα αποτελέσµατα. Αυτή πραγµατοποιείτε συνήθως µετά τους δύο µήνες από την πρώτη επέµβαση. Έχουµε εµπειρία χιλιάδων επιτυχών επεµβάσεων και έχουµε δηµοσιεύσει και διδάξει διεθνώς τεχνικές για καλύτερα και πιο ασφαλή αποτελέσµατα. Για περισσότερες πληροφορίες επισκευθείτε την ιστοσελίδα µας (www.laservision.gr) Κάθε περίπτωση αντιµετωπίζεται ιδιαίτερα µε στόχο πάντοτε τον υψηλότερο δείκτη ασφαλείας πριν και κατά τη διάρκεια της επέµβασης. Επικοινωνείστε µαζί µας για κάθε απορία, ενόχληση ή ανησυχία. Η δική σας ασφάλεια, άνεση και βελτίωση της όρασης είναι ο στόχος µας. Αν έχετε οποιαδήποτε απορίa, µη διστάσετε να επικοινωνήσετε µαζί µας. Θα είναι χαρά µας να σας εξυπηρετήσουµε. Υπάρχει 24ωρη υπηρεσία τηλεφωνικής επικοινωνίας: 210 7472-777. - 14 -
Επιστροφή στο σπίτι Απαραίτητες Προφυλάξεις Περάστε την πρώτη ηµέρα σας µε ξεκούραση στο σπίτι. Μπορείτε να συζητήστε και στο τηλέφωνο, αλλά να θυµηθείτε µε τα µάτια κλειστά., Απαγορεύεται να παρακολουθήσετε τηλεόραση το πρώτο βράδυ. Μην οδηγείτε έως ότου σας ενηµερώσει ο ιατρός σας (συνήθως από την δεύτερη ηµέρα). Μην τρίψετε ή σκουπίσετε το χειρουργηµένο µάτι για µία εβδοµάδα. Αποφύγετε την επαφή µε το νερό ακόµη και στα βλέφαρα. Το λούσιµο θα γίνεται µε ειδικό τρόπο. Αποφύγετε το µακιγιάζ για µία εβδοµάδα. Να φοράτε τα γυαλιά του ηλίου όταν βρίσκεστε έξω. Είναι φυσιολογικό τις πρώτες ηµέρες τα µάτια σας να είναι ευαίσθητα στο φώς της ηµέρας. Να χρησιµοποιείτε τα ειδικά προστατευτικά καλύµατα για να σκεπάζετε τα µάτια σας κατά την διάρκεια του ύπνου τις πρώτες πέντες ηµέρες µετά την επέµβαση ή σύµφωνα µε τις οδηγίες που θα σας δώσει ο ιατρός σας. Αποφύγετε την άθληση και την κολύµβηση για την πρώτη εβδοµάδα ( το νερό ή και ο ιδρώτας µπορούν να µεταφέρουν στο µάτι µικρόβια που ζουν φυσιολογικά στο δέρµα του προσώπου). Πως να χρησιµοποιείτε τις σταγόνες 1. Γύρετε το κεφάλι σας προς τα πίσω. 2. Τραβήξτε το κάτω βλέφαρο ελαφρά (µακριά από το µάτι). 3. Πιέστε το δοχείο ώστε µία ή δύο σταγόνες να πέσει στο µάτι. 4. Προσέξτε να µην ακουµπήσει η άκρη του δοχείου ή τα δάκτυλά σας στο µάτι. 5. Κλείστε το µάτι για λίγα δευτερόλεπτα. 6. Για το δεύτερο κολλύριο ή τα δάκρυα, περιµένετε για λίγα λεπτά προτού προσθέσετε την επόµενη σταγόνα. - 15 -
Πότε θα πρέπει να επικοινωνήσετε µε τον οφθαλµίατρό σας; Θα πρέπει να παρατηρήσετε βελτίωση στην στην όρασή σας πολύ σύντοµα µετά από την επέµβαση. Ο χειρουργός οφθαλµίατρος θα ελέγξει την όρασή σας και την επούλωση του µατιού. Μετά από την πλήρη ανάρρωσή σας, ο ιατρός θα ελέγξει το κατά πόσο παραµένει σταθερή η µέτρηση των µατιών σας. Οι µετεγχειρητικές επισκέψεις σας θα είναι : στις πρώτες 24 ώρες (την επόµενη µέρα) στη µία εβδοµάδα στον πρώτο ή δεύτερο µήνα στους 6 µήνες (περίπου) µετά από την επέµβαση. Σπάνια, σε ορισµένους ασθενείς (κυρίως σε άτοµα µε υψηλό βαθµό διάθλαστικού προβλήµατος) µπορεί να κριθεί απαραίτητη η επανάληψη µέρους της διαδικασίας για ακόµη καλύτερα αποτελέσµατα. Αυτή πραγµατοποιείται συνήθως αφού έχουν περάσει τουλάχιστον δύο µήνες από την πρώτη επέµβαση. Καλέστε το ιατρείο στο (210)7472777 αµέσως εάν έχετε οποιοδήποτε από τα παρακάτω συµπτώµατα: Η τοπική χρήση κορτιζόνης µπορει να ανεβάσει την πίεση του οφθαλµού προσωρινά. Θα παρακολουθήσουµε την πίεση αυτή και ίσως χρειαστεί να τη ρυθµίσουµε προσωρινά µε κάποιο πρόσθετο κολλύριο για πίεση. Εαν ο πόνος δεν ανακουφίζεται από τα κοινά αναλγητικά που χορηγούνται χωρίς συνταγή ιατρού. Εαν έχετε πολύ έντονη την αίσθηση ξένου σώµατος στο µάτι σας. Εαν η όρασή σας ξαφνικά χειροτερέψει. Η τηλεφωνική µας γραµµή καλύπτεται 24ωρες το 24ωρο από τηλεγραµµατεία, έτσι ώστε να είµαστε διαθέσιµοι σχεδόν σε κάθε τυχόν σας πρόβληµα Οφθαλµολογικό Ινστιτούτο για Laser Αν. Τσόχα 15-17, Αθήνα Τηλ. 210-7472-777 Fax 210-7472-789-16 -