9. ΝΕΤΡΙΚΟ ΤΣΗΜΑ. Βιολογία ΑϋΛυκείου

Σχετικά έγγραφα
Ανϊτερεσ πνευματικζσ λειτουργίεσ Μνιμθ Μάκθςθ -Συμπεριφορά

ΑΙΘΗΣΗΡΙΑ ΟΡΓΑΝΑ ΑΙΘΗΕΙ ΤΠΟΔΟΧΕΙ ΑΙΘΗΕΙ

NH 2 R COOH. Σο R είναι το τμιμα του αμινοξζοσ που διαφζρει από αμινοξφ ςε αμινοξφ. 1 Πρωτεΐνες

β) Πώσ χαρακτθρίηονται τα κφτταρα που είναι ικανά να διεγείρονται από μια ορμόνθ; Πώσ ζχει φτάςει θ ορμόνθ ς αυτά; (4μ)

27/05/2014 ΒΙΟΛΟΓΙΑ Page 1 of 309

ΕΝΟΤΗΤΑ 2: ΤΟ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ ΤΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5: Γνωριμία με το λογιςμικό του υπολογιςτι

ΚΤΣΣΑΡΟ ΙΙ. Κυτταρόπλαςμα. Οργανίδια. Πυρήνασ. Κυτταρικό τοίχωμα. = Ημίρρευςτθ και οριοκετθμζνθ ομογενισ μάηα.

ΕΝΟΣΗΣΑ 1: ΓΝΩΡIΖΩ ΣΟΝ ΤΠΟΛΟΓΙΣΗ. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: Εργονομία

ΟΔΗΓΙΕ δομι λειτουργία ςυςχετιςμό του καρδιακοφ παλμοφ θλικία φφλο φυσική δραστηριότητα

Παράςταςη ακεραίων ςτο ςυςτημα ςυμπλήρωμα ωσ προσ 2

Προγραμματιςμόσ Διδακτζασ Ύλησ Βιολογίασ Γυμναςίου Γ (Πιλοτικά) Α ΣΕΣΡΑΜΗΝΟ Ενότητα Δραςτηριότητεσ Βαςικζσ Ζννοιεσ Δ/κζσ

Λειτουργικι νευροανατομία Νευρικό ςφςτθμα. Αλεξάνδρα Οικονόμου

ΒΙΟΛΟΓΟΙ ΓΙΑ ΦΥΣΙΚΟΥΣ

Οδηγίεσ προσ τουσ εκπαιδευτικοφσ για το μοντζλο τησ Αριθμογραμμήσ

ΕΝΟΣΗΣΑ 1: ΓΝΩΡIΖΩ ΣΟΝ ΤΠΟΛΟΓΙΣΗ. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: Σο Τλικό του Τπολογιςτι

1. ε ζνα ανκρϊπινο οργανιςμό. 2. Οι αδζνεσ. 3. Κφτταρα όμοια μορφολογικά και λειτουργικά αποτελοφν. 4. Ο ρόλοσ του επικθλιακοφ ιςτοφ. 5.

Ο ήχοσ ωσ φυςικό φαινόμενο

ΘΥ101: Ειςαγωγι ςτθν Πλθροφορικι

ςυςτιματα γραμμικϊν εξιςϊςεων

ΕΝΟΤΗΤΑ 2: ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΩ ΜΕ ΤΟΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5: Αρχεία - Φάκελοι

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

ΕΦΑΡΜΟΓΖσ ΒΆΕΩΝ ΔΕΔΟΜΖΝΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΣΥΟΤ. Ειρινθ Φιλιοποφλου

ΕΝΟΣΗΣΑ 1: ΓΝΩΡIΖΩ ΣΟΝ ΤΠΟΛΟΓΙΣΗ Ω ΕΝΙΑΙΟ ΤΣΗΜΑ. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: Σο Εςωτερικό του Τπολογιςτι

Οδηγίεσ προσ τουσ εκπαιδευτικοφσ για το μοντζλο του Άβακα

MySchool Πρακτικζσ οδθγίεσ χριςθσ

cdna ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Καρβέλης Φώτης Φώτο 1

Ερωτιςεισ & απαντιςεισ για τα ξφλινα πνευςτά

Ενδεικτικζσ Λφςεισ Θεμάτων

Περιεχόμενα. χολι Χοροφ Αντιγόνθ Βοφτου - Πολιτικι Διαχείριςθσ Cookie 1

Ιδιότθτεσ πεδίων Γενικζσ.

ΛΕΙΣΟΤΡΓΙΚΆ ΤΣΉΜΑΣΑ. 7 θ Διάλεξθ Διαχείριςθ Μνιμθσ Μζροσ Γ

Ένα πρόβλθμα γραμμικοφ προγραμματιςμοφ βρίςκεται ςτθν κανονικι μορφι όταν:

Αςφάλεια και Προςταςία Δεδομζνων

ΘΕΡΜΟΔΤΝΑΜΙΚΗ Ι. Ενότθτα 1: Βαςικά χαρακτθριςτικά τθσ Θερμοδυναμικισ. ογομϊν Μπογοςιάν Πολυτεχνικι χολι Σμιμα Χθμικϊν Μθχανικϊν

Τεχνικζσ Ανάλυςησ Διοικητικών Αποφάςεων

Θεςιακά ςυςτιματα αρίκμθςθσ

ΑΙΜΑ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ. Ο Μακθτισ/τρια πρζπει.

Φάσμα. προπαραςκευή για Α.Ε.Ι. & Σ.Ε.Ι.

Διαδικαςία Διαχείριςθσ Στθλϊν Βιβλίου Εςόδων - Εξόδων. (v.1.0.7)

Α) Ενδεικτικϋσ απαντόςεισ των θεμϊτων

Σο θλεκτρικό κφκλωμα

1 Αρχιτεκτονική του κυττάρου-μεταβολισμός. Χ. Κ. Φ Ι Ρ Φ Ι Ρ Η - Φ Ρ Ο Ν Σ Ι Σ Η Ρ Ι Α Π Ρ Ο Ο Π Σ Ι Κ Η - Π Α Π Α Ν Α Σ Α Ι Ο Τ ελίδα 1

Εγχειρίδιο Χρήςησ Προςωποποιημζνων Υπηρεςιών Γ.Ε.ΜΗ. (Εθνικό Τυπογραφείο)

Μετατροπι Αναλογικοφ Σιματοσ ςε Ψθφιακό. Διάλεξθ 10

Σ ΤΑΤ Ι Σ Τ Ι Κ Η. Statisticum collegium V

Πωσ δθμιουργώ φακζλουσ;

Καθοριςμόσ Και Διαφοροποίηςη Του Φφλου

Δείκτεσ Διαχείριςθ Μνιμθσ. Βαγγζλθσ Οικονόμου Διάλεξθ 8

Διδάςκων: Κακθγθτισ Αλζξανδροσ Ριγασ υνεπικουρία: πφρογλου Ιωάννθσ

Εγχειρίδιο Χρήςησ Προςωποποιημζνων Υπηρεςιών Γ.Ε.ΜΗ. (Εθνικό Τυπογραφείο)

ΚΥΤΤΑΟ Ι. Η θεμελιώδησ δομική και λειτουργική μονάδα όλων των οργανιςμών

ΛΕΙΣΟΤΡΓΙΚΆ ΤΣΉΜΑΣΑ. 8 θ Διάλεξθ Ιδεατι Μνιμθ Μζροσ Α

Εγκεφαλικοί μηχανιςμοί μνημονικϊν λειτουργιϊν. Αλεξάνδρα Οικονόμου

Παράςταςη ςυμπλήρωμα ωσ προσ 1

Τεχνικι Παρουςιάςεων με PowerPoint

ΕΦΑΡΜΟΓΕ ΒΑΕΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΣΗ ΝΟΗΛΕΤΣΙΚΗ. Φιλιοποφλου Ειρινθ

Προςέγγιςη ςυςτημάτων και μηχανική ςυςτημάτων. Αντώνησ Μαΰργιώτησ

Ιςοηυγιςμζνα δζντρα και Β- δζντρα. Δομζσ Δεδομζνων

ΡΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2015 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΑΧΕΣ ΟΓΑΝΩΣΗΣ & ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΡΙΧΕΙΗΣΕΩΝ & ΥΡΗΕΣΙΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

Ζρευνα ικανοποίθςθσ τουριςτϊν

Συνεκπαίδευςη ςτο 1 ο Δ.Σ. Παλαιοκάςτρου

ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΧΡΗΗ. του ΙΑΣΡΟΦΑΡΜΑΚΕΤΣΙΚΟΤ ΦΑΚΕΛΟΤ ΑΘΕΝΩΝ Για τον ΟΙΚΟ ΝΑΤΣΟΤ ΕΡΓΑΣΗΡΙΑΚΟΙ ΓΙΑΣΡΟΙ. iknowhow Πληροφορική A.E

Καρβέλης Φώτης ΓΟΝΙΔΙΩΜΑΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ

3. Να συμπληρώσετε κατάλληλα τα μέρη από τα οποία αποτελείται ένας νευρώνας.

Πειραματικι Ψυχολογία (ΨΧ66)

ΧΕΔΙΑΜΟ ΠΡΟΪΟΝΣΩΝ ΜΕ Η/Τ

Λειτουργική νευροανατομία Νευρικά κφτταρα. Αλεξάνδρα Οικονόμου

Διαχείριςθ του φακζλου "public_html" ςτο ΠΣΔ

Μάθημα 9 ο ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΙΚΟΝΙΚΗΣ ΜΝΗΜΗΣ

ΤΙΤΛΟΣ: "SWITCH-ΠΩ ΝΑ ΚΑΣΑΦΕΡΕΙ ΣΗΝ ΑΛΛΑΓΗ ΟΣΑΝ Η ΑΛΛΑΓΗ ΕΙΝΑΙ ΔΤΚΟΛΗ" Σσγγραφείς: Chip Heath & Dan Heath. Εκδόζεις: Κσριάκος Παπαδόποσλος/ΕΕΔΕ

Μάρκετινγκ V Κοινωνικό Μάρκετινγκ. Πόπη Σουρμαΐδου. Σεμινάριο: Αναπτφςςοντασ μια κοινωνική επιχείρηςη

Internet a jeho role v našem životě Το Διαδίκτυο και ο ρόλοσ του ςτθ ηωι μασ

Αυτόνομοι Πράκτορες. Αναφορά Εργασίας Εξαμήνου. Το αστέρι του Aibo και τα κόκαλα του

Γενικόσ Δείκτησ Τιμών Καταναλωτή (ΔΤΚ) Γενικοφ ΔΤΚ. Εκπαίδευςη Αλκοολοφχα ποτά & Καπνό Χρηςιμοποιήςαμε τα λογιςμικά Excel, PowerPoint & Piktochart.

επιμέλεια: Μιχάλης Χαλικιόπουλος καθηγητής Βιολογίας

ΕΡΓΑΣΗΡΙΑΚΗ ΑΚΗΗ 4.1

Κάκε δικαίωμα ςυνδζεται με τα άλλα και είναι όλα το ίδιο ςθμαντκά.

Κεφάλαιο 7: Μοντελοποίθςθ ςυμπεριφοράσ

ΕΝΟΤΗΤΑ 2: ΤΟ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ ΤΟΥ ΥΡΟΛΟΓΙΣΤΗ. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7: Ρροςταςία Λογιςμικοφ - Ιοί

Γράφοι. Δομζσ Δεδομζνων Διάλεξθ 9

ΗΥ101: Ειςαγωγι ςτθν Πλθροφορικι

Ειςαγωγι ςτο Δομθμζνο Προγραμματιςμό. Βαγγζλθσ Οικονόμου

Ενδεικτική Οργάνωςη Ενοτήτων. Α Σάξη. Διδ. 1 ΕΝΟΣΗΣΑ 1. 6 Ομαδοποίθςθ, Μοτίβα,

Πόςο εκτατό μπορεί να είναι ζνα μη εκτατό νήμα και πόςο φυςικό. μπορεί να είναι ζνα μηχανικό ςτερεό. Συνιςταμζνη δφναμη versus «κατανεμημζνησ» δφναμησ

Ερωτήσεις επανάληψης. Ενδοκρινείς αδένες. Τμήμα Ιαηρικής Πανεπιζηήμιο Παηρών

Διαγώνισμα Φυσική ς Α Λυκει ου Δυναμική σε μι α δια στασή και στο επι πεδο

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ-ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9 Ο -«NΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ»

Virtualization. Στο ςυγκεκριμζνο οδηγό, θα παρουςιαςτεί η ικανότητα δοκιμήσ τησ διανομήσ Ubuntu 9.04, χωρίσ την ανάγκη του format.

Α1. Ροιεσ από τισ δυνάμεισ του ςχιματοσ ζχουν μθδενικι ροπι ωσ προσ τον άξονα (ε) περιςτροφισ του δίςκου;

TA EΠΑΓΓΕΛΜΑΣΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΣΟΤ ΜΕΛΛΟΝΣΟ. Γυμνάςιο Αμυνταίου Β1

25. Ποια είναι τα ψυκτικά φορτία από εξωτερικζσ πθγζσ. Α) Τα ψυκτικά φορτία από αγωγιμότθτα. Β) Τα ψυκτικά φορτία από ακτινοβολία και

Εισαγωγή Νέου Παγίου

Η γλώςςα προγραμματιςμού C

ΓΕΦΤΡΟΠΟΙΪΑ: ΜΟΝΙΜΑ ΚΑΙ ΚΙΝΗΣΑ ΦΟΡΣΙΑ. ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ Ε. ΜΠΙΣΚΙΝΗΣ Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών Τ.Ε. Τ.Ε.Ι. Δυτικής Ελλάδας

Ακολουκιακά Λογικά Κυκλώματα

Άςκθςθ 1θ: Να γραφεί αλγόρικμοσ που κα δθμιουργεί με τθ βοικεια διπλοφ επαναλθπτικοφ βρόχου, τον ακόλουκο διςδιάςτατο πίνακα:

Ενθμζρωςθ και προςταςία των καταναλωτών από τουσ κινδφνουσ που απορρζουν από τα χθμικά προϊόντα

Δομι. Στρϊμα λιπιδικϊν μορίων πάχουσ 5 nm που λειτουργεί ωσ φραγμόσ Εξειδικευμζνεσ δίοδοι και αντλίεσ (πρωτεΐνεσ) ελζγχουν τι μπαίνει και τι βγαίνει

Modem/Router IP, ADSL, ADSL2, ADSL2+, VDSL, VDSL2

ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΛΙΜΑΤΙΣΜΟΥ ΙΙ

Transcript:

9. ΝΕΤΡΙΚΟ ΤΣΗΜΑ 1. Μεταξφ των κυττάρων του νευρικοφ ιςτοφ περιλαμβάνονται και κφτταρα που αποτελοφν τθ δομικι και λειτουργικι μονάδα του Νευρικοφ υςτιματοσ. Να α) Πϊσ ονομάηονται τα κφτταρα αυτά; Ποια είναι θ βαςικι ιδιότθτά τουσ; (3μ) β) Ποιεσ είναι οι βαςικζσ κατθγορίεσ τουσ, ανάλογα με τθ λειτουργία που επιτελοφν; (3μ) γ) Ποια κατθγορία από αυτζσ βρίςκεται αποκλειςτικά ςτον Εγκζφαλο και ςτο Νωτιαίο Μυελό; δ) Ποιζσ ακριβϊσ λειτουργίεσ επιτελοφν τα κφτταρα τθσ κατθγορίασ αυτισ; (6μ) 2. Μεταξφ των κυττάρων του νευρικοφ ιςτοφ υπάρχουν και κφτταρα που, ενϊ δεν παράγουν και δεν μεταβιβάηουν νευρικζσ ϊςεισ, είναι ωςτόςο απαραίτθτα για τθ λειτουργία του Νευρικοφ υςτιματοσ. Να α) Πϊσ ονομάηονται τα κφτταρα αυτά; (2μ) β) Ποιεσ είναι οι λειτουργίεσ που επιτελοφν; (6μ) γ) Τι ιςχφει αναφορικά με το ςχιμα τουσ και τον αρικμό τουσ, ςε ςχζςθ με το άλλο είδοσ κυττάρων που παίρνουν μζροσ ςτο ςχθματιςμό του νευρικοφ ιςτοφ; 3. Σα νευρικά κφτταρα αποτελοφν τισ δομικζσ και λειτουργικζσ μονάδεσ του Νευρικοφ υςτιματοσ. Να α) Ποια είναι θ βαςικι ιδιότθτα των νευρικϊν κυττάρων; (3μ) β) Από ποια τμιματα αποτελείται ζνα νευρικό κφτταρο; Ποιο από τα τμιματα αυτά περιζχει τον πυρινα του κυττάρου; (3μ) γ) Σε ποια είδθ διακρίνονται τα τμιματα του νευρικοφ κυττάρου που δεν περιζχουν πυρινα; (3μ) δ) Ποιεσ διαφορζσ παρουςιάηουν τα τμιματα του κυττάρου του ερωτιματοσ γ. αναφορικά με τθ μορφι και το μικοσ τουσ; Ποιο από τα τμιματα αυτά καταλιγει ςε τελικά κομβία; (3μ) 4. Σο νευρικό μασ ςφςτθμα μαηί με το ςφςτθμα των ενδοκρινϊν αδζνων ελζγχουν και ρυκμίηουν όλεσ τισ λειτουργίεσ του ςϊματοσ μασ. Να α) Ποια είναι τα όργανα του νευρικοφ μασ ςυςτιματοσ; Ποια από τα όργανα αυτά αποτελοφν μζροσ του Κ.Ν.Σ. και ποια όργανα του Π.Ν.Σ. ; (5μ) β) Πϊσ ονομάηεται θ άλλθ κατθγορία κυττάρων, εκτόσ από τα νευρικά κφτταρα που ζχει ο νευρικόσ ιςτόσ; Ποιοσ είναι ο ρόλοσ τουσ; (7μ) Περιφερικό Νευρικό φςτθμα 1. Σο νευρικό ςφςτθμα αποτελείται από το Κεντρικό Νευρικό φςτθμα και το Περιφερικό Νευρικό φςτθμα, το οποίο αποτελείται από νεφρα και γάγγλια. Να α) Από τι αποτελοφνται τα νεφρα, τι είναι τα γάγγλια β) Σε ποιεσ κατθγορίεσ διακρίνονται τα νεφρα, ανάλογα με τθ λειτουργία τουσ; Από τι αποτελείται κακεμιά από τισ κατθγορίεσ αυτζσ ; (6μ) γ) Σε ποια είδθ διακρίνονται τα νεφρα, ανάλογα με το τμιμα του Κεντρικοφ Νευρικοφ Συςτιματοσ από το οποίο εκφφονται; (2μ) Ι. Σο νευρικό ςφςτθμα αποτελείται από το Κεντρικό Νευρικό φςτθμα και το Περιφερικό Νευρικό φςτθμα, το οποίο αποτελείται από νεφρα και γάγγλια. Να

α) Από τι αποτελοφνται τα νεφρα, τι είναι τα γάγγλια; β) Σε ποιεσ κατθγορίεσ διακρίνονται τα νεφρα, ανάλογα με το όργανο του Κ.Ν.Σ. από το οποίο εκφφονται; (2μ) γ) Από πόςα ηεφγθ νεφρων αποτελείται κακεμιά από τισ κατθγορίεσ που αναφζρατε ςτο β. ερϊτθμα; Ποια μζρθ του ςϊματοσ νευρϊνει κάκε μια από τισ κατθγορίεσ αυτζσ; (6μ) 2. Σο Περιφερικό Νευρικό φςτθμα, αποτελείται από τα νεφρα. Να α) Από τι αποτελείται ζνα νεφρο; (2μ) β) Σε ποιεσ κατθγορίεσ διακρίνονται τα νεφρα, ανάλογα με τθ λειτουργία τουσ; (3μ) γ) Σε ποιεσ κατθγορίεσ διακρίνονται τα νεφρα, ανάλογα με το τμιμα του Κεντρικοφ Νευρικοφ Συςτιματοσ από το οποίο εκφφονται; Ποια από τισ κατθγορίεσ αυτζσ περιζχει μόνο μεικτά νεφρα; δ) Από πόςα ηεφγθ νεφρων αποτελείται θ κατθγορία νεφρων του ερωτιματοσ γ. που περιζχει μόνο μεικτά νεφρα; Ποιεσ περιοχζσ του ανκρϊπινου ςϊματοσ νευρϊνουν; 3. Οι νευρικζσ ϊςεισ ακολουκοφν ςυγκεκριμζνεσ διαδρομζσ μζςα ςτο ςϊμα μασ, προκειμζνου να εκδθλωκοφν οι λειτουργίεσ του Νευρικοφ μασ υςτιματοσ. Να α) Πϊσ ονομάηονται οι διαδρομζσ αυτζσ και πϊσ διακρίνονται ανάλογα με το αν μεταφζρουν νευρικζσ ϊςεισ από το Κ.Ν.Σ. προσ τθν περιφζρεια ι αντίςτροφα; (2μ) β) Πϊσ ονομάηεται θ απλοφςτερθ από τισ διαδρομζσ του ερωτιματοσ α.; Από τι είδουσ νευρϊνεσ αποτελείται ςυνικωσ; γ) Να ορίςετε τθν ζννοια του αντανακλαςτικοφ. (2μ) δ) Ποια ακριβϊσ διαδρομι ακολουκοφν οι νευρικζσ ϊςεισ από το ςθμείο ςτο οποίο δθμιουργοφνται ωσ το ςθμείο που φκάνουν, ϊςτε να προκαλζςουν τθν ζκταςθ τθσ κνιμθσ κατά το αντανακλαςτικό του γόνατοσ; (5μ) 4. Η λειτουργία του Νευρικοφ υςτιματοσ κα ιταν αδφνατθ, αν δεν υπιρχαν οι νευρικζσ οδοί. Να α) Τι ονομάηουμε νευρικι οδό; Πϊσ διακρίνονται οι νευρικζσ οδοί ανάλογα με τθ λειτουργία τουσ; (5μ) β) Αν μια οδόσ μεταβιβάηει ζνα μινυμα προσ ζναν μυ, ςε ποια κατθγορία ανικει; Αν μια οδόσ μεταβιβάηει ζνα μινυμα που προζρχεται από ζνα αιςκθτιριο όργανο, ςε ποια κατθγορία ανικει; γ) Ποια είναι απλοφςτερθ νευρικι οδόσ και από τι αποτελείται; 5. Σο τίναγμα τθσ κνιμθσ μασ, όταν το γόνατό μασ υποςτεί ζνα ελαφρό κτφπθμα ςτο φψοσ τθσ επιγονατίδασ, ανικει ςε μια ιδιαίτερθ κατθγορία απαντιςεων του νευρικοφ μασ ςυςτιματοσ ςτα ερεκίςματα. Να α) Πϊσ ονομάηονται τζτοιεσ αυτόματεσ και ακοφςιεσ απαντιςεισ του οργανιςμοφ μασ; Να αναφζρετε τρία παραδείγματα τζτοιων απαντιςεων που ςχετίηονται με τθν ομοιόςταςθ. (5μ) β) Να αναφζρετε δφο παραδείγματα τζτοιων απαντιςεων ςτισ οποίεσ ςυμμετζχει ο εγκζφαλοσ. (2μ) γ) Ποια είναι θ ςυγκεκριμζνθ διαδρομι που ακολουκοφν οι νευρικζσ ϊςεισ, ϊςτε να τιναχτεί θ κνιμθ μασ, μετά από κάποιο ερζκιςμα ςτον ςφνδεςμο τθσ επιγονατίδασ; (6μ) 6. Οι νευρικζσ ϊςεισ ακολουκοφν ςυγκεκριμζνεσ διαδρομζσ μζςα ςτο ςϊμα μασ, προκειμζνου να εκδθλωκοφν οι λειτουργίεσ του Νευρικοφ μασ υςτιματοσ. Να α) Πϊσ ονομάηονται οι διαδρομζσ αυτζσ και πϊσ διακρίνονται ανάλογα με το αν μεταφζρουν νευρικζσ ϊςεισ από το Κ.Ν.Σ. προσ τθν περιφζρεια ι αντίςτροφα; (2μ) β) Πϊσ ονομάηεται θ απλοφςτερθ από τισ διαδρομζσ του ερωτιματοσ α.; Από τι είδουσ νευρϊνεσ αποτελείται ςυνικωσ; γ) Τι είναι τα αντανακλαςτικά; Ποιεσ απαντιςεισ του οργανιςμοφ μασ ελζγχουν; (2μ) δ) Ποια ακριβϊσ διαδρομι ακολουκοφν οι νευρικζσ ϊςεισ από το ςθμείο ςτο οποίο δθμιουργοφνται ωσ το ςθμείο που φκάνουν, ϊςτε να προκαλζςουν τθν ζκταςθ τθσ κνιμθσ; (5μ)

7. Οι νευρϊνεσ αποτελοφν τθν κυριότερθ δομικι και λειτουργικι μονάδα του νευρικοφ μασ ςυςτιματοσ. α) Ποια είναι τα διαφορετικά είδθ αποφυάδων που ζχει ζνασ νευρϊνασ; Σε ποιο τμιμα του υπάρχει πυρινασ; Σε ποιο τμιμα του υπάρχουν τα οργανίδιά του; β) Να ονομάςετε τισ κατθγορίεσ ςτισ οποίεσ διακρίνονται οι νευρϊνεσ ανάλογα με τθ λειτουργία τουσ; Ποια από τισ κατθγορίεσ αυτζσ βρίςκεται αποκλειςτικά ςτον εγκζφαλο και ςτο νωτιαίο μυελό; γ) Ποια από τισ κατθγορίεσ των νευρϊνων μεταφζρει μθνφματα ςτα εκτελεςτικά όργανα; Πϊσ απαντοφν τα εκτελεςτικά όργανα όταν πάρουν τα μθνφματα αυτά; (5μ) 8. Ζνα από τα τρία είδθ οργάνων που αποτελοφν το Νευρικό φςτθμα μασ, είναι τα νεφρα. Να α) Από τι αποτελοφνται τα νεφρα μασ; Πϊσ ονομάηονται τα νεφρα που εκφφονται από τον εγκζφαλο, πϊσ ονομάηονται τα νεφρα που εκφφονται από το νωτιαίο μυελό; (6μ) β) Σε ποιεσ κατθγόριεσ διακρίνονται τα νεφρα μασ αναφορικά με τθ λειτουργία που επιτελοφν; Από ποιο είδοσ αποφυάδων αποτελοφνται τα νεφρα κάκε μιασ κατθγορίασ; (6μ) 9. Οι νευρϊνεσ αποτελοφν τθν κυριότερθ δομικι και λειτουργικι μονάδα του Νευρικοφ μασ υςτιματοσ. α) Ποια είναι τα διαφορετικά είδθ αποφυάδων που ζχει ζνασ νευρϊνασ; Σε ποιο τμιμα του υπάρχει πυρινασ; Σε ποιο τμιμα του υπάρχουν τα οργανίδιά του; β) Σε ποιεσ κατθγορίεσ διακρίνονται οι νευρϊνεσ ανάλογα με τθ λειτουργία τουσ; Ποια από τισ κατθγορίεσ που αναφζρατε μεταβιβάηουν μθνφματα από μια περιοχι του εγκεφάλου ι του νωτιαίου μυελοφ ςε μια άλλθ; γ) Πϊσ ονομάηονται τα κφτταρα που ςυνικωσ περιβάλλουν τουσ νευράξονεσ των νευρϊνων; Ποιοσ είναι ο βιολογικόσ ρόλοσ τουσ; (5μ) Κεντρικό Νευρικό φςτθμα (Κ.Ν..) 1. Σο ζνα από τα 3 τμιματα που ςυναπαρτίηουν τον εγκζφαλο είναι θ παρεγκεφαλίδα. Να απαντιςετε ςτισ ερωτιςεισ: α) Πϊσ ονομάηονται τα δφο τμιματα που τθν αποτελοφν, πϊσ θ δομι που τα ςυνδζει; (3μ) β) Ποια είναι θ κατανομι τθσ φαιάσ και τθσ λευκισ ουςίασ ςτθν παρεγκεφαλίδα; (3μ) γ) Ποιεσ λειτουργίεσ ελζγχει; (3μ) δ) Από ποια τμιματα του ςϊματόσ μασ δζχεται νευρικζσ ϊςεισ και μζςω ποιασ οδοφ, ϊςτε να είναι ικανι να ελζγχει τισ λειτουργίεσ του γ. ερωτιματοσ; 2. Σα θμιςφαίρια του εγκεφάλου μασ είναι θ μοναδικι περιοχι του Κ.Ν. που είναι υπεφκυνθ για τισ ςυνειδθτζσ λειτουργίεσ μασ. Να α) Πϊσ ονομάηεται θ αφλακα που χωρίηει τα δφο εγκεφαλικά θμιςφαίρια, πϊσ θ «γζφυρα» που τα ςυνδζει μεταξφ τουσ; (2μ) β) Να ονομάςετε τουσ λοβοφσ από τουσ οποίουσ αποτελείται το κάκε εγκεφαλικό θμιςφαίριό μασ. γ) Από τι αποτελείται, κυρίωσ, θ φαιά και θ λευκι ουςία; Ποφ εντοπίηονται οι ουςίεσ αυτζσ ςτα εγκεφαλικά θμιςφαίριά μασ; (6μ) 3. τον εγκζφαλό μασ, όπωσ και ςτο νωτιαίο μυελό υπάρχει τόςο φαιά, όςο και λευκι ουςία. Να α) Από τι αποτελείται θ κάκε μια από τισ ουςίεσ αυτζσ; (3μ) β) Πϊσ κατανζμονται οι δφο ουςίεσ ςτα εγκεφαλικά θμιςφαίρια, πϊσ ςτο νωτιαίο μυελό; (3μ) γ) Ποιο άλλο τμιμα του εγκεφάλου ζχει κατανεμθμζνθ τθ φαιά και τθ λευκι ουςία με τον τρόπο που είναι κατανεμθμζνθ ςτα εγκεφαλικά θμιςφαίρια; (3μ) δ) Ποιεσ λειτουργίεσ επιτελεί το τμιμα του εγκεφάλου τθσ γ. ερϊτθςθσ; (3μ) 4. Σο τζλεχοσ του Εγκεφάλου αποτελεί το τμιμα του που ςυνδζει τα εγκεφαλικά θμιςφαίρια με το Νωτιαίο Μυελό. Να α) Από ποια επί μζρουσ τμιματα αποτελείται το ςτζλεχοσ του εγκεφάλου; (3μ)

β) Ποιο από τα τμιματα αυτά διοχετεφει τισ νευρικζσ ϊςεισ από τουσ αιςκθτικοφσ υποδοχείσ ςτισ κατάλλθλεσ περιοχζσ του φλοιοφ, προκειμζνου να αναλυκοφν; (1μ) γ) Ποιο από τα τμιματά του ςυνδζει λειτουργικά το Νευρικό Σφςτθμα με το ςφςτθμα των ενδοκρινϊν αδζνων; Για ποιο λόγο μπορεί να παίηει αυτό το ρόλο; (3μ) δ) Ποιο από τα τμιματά του ζχει παρόμοια δομι με αυτιν του Νωτιαίου Μυελοφ; (6μ) 5. Ο εγκζφαλοσ αποτελεί το μεγαλφτερο και πολυπλοκότερο τμιμα του Νευρικοφ μασ υςτιματοσ. Να α) Πϊσ ονομάηονται οι μεμβράνεσ που τον περιβάλλουν; Πϊσ ονομάηεται το υγρό που κυκλοφορεί ανάμεςα ςε δφο από αυτζσ; Σε ποια τμιματα του εγκεφάλου παράγεται το υγρό αυτό; (3μ) β) Τι είναι τα κζντρα του εγκεφάλου; Για ποιεσ λειτουργίεσ είναι υπεφκυνα; (6μ) γ) Σε ποιεσ περιοχζσ χωρίηεται ανατομικά ο εγκζφαλόσ μασ. (3μ) 6. Σόςο ο εγκζφαλοσ όςο και ο νωτιαίοσ μυελόσ περιβάλλονται από προςτατευτικζσ μεμβράνεσ. Να α) Πϊσ ονομάηονται οι μεμβράνεσ αυτζσ και ποιοσ είναι ο αρικμόσ τουσ; (2μ) β) Πϊσ ονομάηεται ο χϊροσ που υπάρχει ανάμεςα ςτισ δφο εςωτερικζσ μεμβράνεσ του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελοφ, και πϊσ το υγρό που κυκλοφορεί ςτο εςωτερικό του; (2μ) γ) Ποφ παράγεται το υγρό τθσ β. ερϊτθςθσ; Ποφ αλλοφ κυκλοφορεί εκτόσ από το χϊρο μεταξφ των δφο εςωτερικϊν μεμβρανϊν του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελοφ; δ) Ποια είναι θ βιολογικι ςθμαςία του υγροφ αυτοφ; 7. Η επιφάνεια των εγκεφαλικϊν θμιςφαιρίων δεν είναι λεία, αντικζτωσ παρουςιάηει πτυχϊςεισ. Να α) Πϊσ ονομάηονται οι βακφτερεσ αυλακϊςεισ και πϊσ θ ιδιαίτερθ αυλάκωςθ που χωρίηει το αριςτερό από το δεξιό θμιςφαίριο; (2μ) β) Οι βακφτερεσ από τισ αυλακϊςεισ του ερωτιματοσ α. χωρίηουν το κάκε θμιςφαίριο ςε επιμζρουσ τμιματα. Πϊσ ονομάηονται τα τμιματα αυτά, από τι παίρνει το κακζνα τθν ιδιαίτερθ ονομαςία του; γ) Πϊσ κατανζμεται θ φαιά και θ λευκι ουςία ςτα εγκεφαλικά θμιςφαίρια; Από τι αποτελοφνται οι ουςίεσ αυτζσ; (5μ) δ) Πϊσ ονομάηεται θ δομι που ςυνδζει τα δφο θμιςφαίρια ϊςτε να λειτουργοφν εναρμονιςμζνα; Από τι αποτελείται; (2μ) 8. O Νωτιαίοσ Μυελόσ είναι μια λεπτι νευρικι ςτιλθ από νευρικό ιςτό που αποτελεί τμιμα του Κεντρικοφ Νευρικοφ υςτιματόσ μασ. Να α) Από που αρχίηει και που καταλιγει θ ςτιλθ αυτι; β) Ποιεσ περιοχζσ του είναι διογκωμζνεσ; (2μ) γ) Πϊσ ονομάηεται το είδοσ τθσ «ουςίασ» που υπάρχει ςτθν κεντρικι περιοχι του; Από τι αποτελείται; (3μ) δ) Τι είδουσ κζντρα περιζχει ο Νωτιαίοσ Μυελόσ; Πϊσ ονομάηονται τα νεφρα που εκφφονται από αυτόν, ποιοσ είναι ο αρικμόσ των ηευγϊν τουσ 9. Σο ςτζλεχοσ αποτελεί τθν περιοχι του εγκεφάλου που ςυνδζει τα θμιςφαίρια με τον νωτιαίο μυελό και ελζγχει πολλζσ από τισ λειτουργίεσ του ανκρϊπινου ςϊματοσ. Να α) Ποιεσ είναι οι ςθμαντικότερεσ λειτουργικζσ περιοχζσ του ςτελζχουσ; Ποια από αυτζσ διοχετεφει τισ νευρικζσ ϊςεισ που προζρχονται από τουσ αιςκθτικοφσ υποδοχείσ ςτο φλοιό του εγκεφάλου; β) Πϊσ ονομάηεται θ λειτουργικι περιοχι του ςτελζχουσ του εγκεφάλου που περιλαμβάνει ςθμαντικά κζντρα του Αυτόνομου Νευρικοφ Συςτιματοσ. Ποιεσ άλλεσ λειτουργίεσ φζρει ςε πζρασ; (5μ) γ) Πϊσ ονομάηεται θ λειτουργικι περιοχι του ςτελζχουσ του εγκεφάλου που είναι υπεφκυνθ για τθν ομοιόςταςθ; Για ποιο λόγο θ περιοχι αυτι αποτελεί τθν περιοχι ςφνδεςθσ του νευρικοφ ςυςτιματοσ με το ςφςτθμα των ενδοκρινϊν αδζνων;

10. Σο κεντρικό μασ νευρικό ςφςτθμα (Κ.Ν..) αποτελείται από δφο όργανα που παρουςιάηουν αρκετζσ ομοιότθτεσ, αλλά και αρκετζσ διαφορζσ ςτθν καταςκευι τουσ. Να α) Ποια είναι τα όργανα αυτά; Ποφ εντοπίηεται θ φαιά και ποφ θ λευκι ουςία ςτο όργανο από το οποίο εκφφονται τα νωτιαία νεφρα; Από τι αποτελείται θ ουςία αυτι; (6μ) β) Πϊσ ονομάηεται το υγρό που υπάρχει ςτο εςωτερικό των οργάνων αυτϊν, αλλά και γφρω τουσ; Ποια θ ςθμαςία του; (6μ) 11. Σο Κεντρικό Νευρικό φςτθμα του ανκρϊπου ςυντονίηει όλεσ τισ λειτουργίεσ του οργανιςμοφ. Να α) Από ποια τμιματα αποτελείται; Σε ποια τμιματα του ςκελετοφ προςτατεφεται κακζνα από αυτά; β) Τα τμιματα του ερωτιματοσ α. προςτατεφονται από μεμβράνεσ. Πϊσ ονομάηονται οι μεμβράνεσ αυτζσ και πϊσ ο χϊροσ που υπάρχει ανάμεςα ςτισ δφο εςωτερικζσ; (2μ) γ) Στον χϊρο του ερωτιματοσ β. κυκλοφορεί ζνα υγρό. Ποια θ ςθμαςία του υγροφ αυτοφ; (3μ) δ) Ποφ παράγεται το υγρό του γ. ερωτιματοσ; Γιατί το υγρό αυτό μπορεί να κυκλοφορεί, εκτόσ από το τμιμα του Κεντρικοφ Νευρικοφ Συςτιματοσ ςτο οποίο παράγεται, και ςτο τμιμα του Κεντρικοφ Νευρικοφ Συςτιματοσ που δεν το παράγει; 12. Ο νωτιαίοσ μυελόσ αποτελεί το ζνα από τα δφο όργανα του Κ.Ν.. μασ. Να απαντιςετε ςτισ ερωτιςεισ: α) Πϊσ ονομάηεται το τμιμα τθσ ςπονδυλικισ ςτιλθσ, εντόσ του οποίου προφυλάςςεται; Πϊσ ονομάηονται οι μεμβράνεσ που τον περιβάλλουν; (2μ) β) Ποφ βρίςκεται θ φαιά και ποφ θ λευκι ουςία του νωτιαίου μυελοφ; Από τι αποτελείται θ κάκε μια; (8μ) γ) Πϊσ ονομάηονται τα νεφρα που εκφφονται από αυτόν; Ποιοσ είναι ο αρικμόσ τουσ; Σε ποια κατθγορία νεφρων ανικουν, από τθν άποψθ τθσ λειτουργίασ που επιτελοφν; (3μ) 13. Μεταξφ των ανατομικϊν περιοχϊν του εγκεφάλου περιλαμβάνονται τα δφο εγκεφαλικά θμιςφαίρια. Να α) Πϊσ ονομάηεται θ δομι που ςυνδζει τα δφο εγκεφαλικά θμιςφαίρια και από τι αποτελείται;(2μ) β) Ποια μορφι παρουςιάηει θ επιφάνεια των θμιςφαιρίων και πϊσ ονομάηονται οι δομζσ που εμφανίηουν ςτθν επιφάνειά τουσ; (2μ) γ) Τι είναι οι λοβοί των θμιςφαιρίων; Ποιοι είναι οι 4 λοβοί που ςυναντάμε ςτο κάκε θμιςφαίριο; (5μ) δ) Ποια είναι θ κατανομι τθσ φαιάσ και τθσ λευκισ ουςίασ ςτα εγκεφαλικά θμιςφαίρια; Από τι αποτελείται θ κάκε ουςία; 14. Ο ζλεγχοσ που αςκεί ο εγκζφαλοσ ςε διάφορεσ λειτουργίεσ γίνεται χάρθ ςε εξειδικευμζνεσ περιοχζσ του, που ονομάηονται λειτουργικζσ περιοχζσ του εγκεφάλου. Να α) Ποιεσ είναι λειτουργικζσ περιοχζσ ςτισ οποίεσ χωρίηεται ο φλοιόσ των εγκεφαλικϊν θμιςφαιρίων; (3μ) β) Ποιεσ από τισ περιοχζσ του α. ερωτιματοσ είναι υπεφκυνεσ για τισ κινιςεισ; Που εντοπίηονται οι περιοχζσ που ευκφνονται για τθν εκτζλεςθ των κινιςεων των ςκελετικϊν μυϊν; (3μ) γ) Ποιεσ από τισ περιοχζσ του α. ερωτιματοσ είναι υπεφκυνεσ για τθ δθμιουργία των αιςκιςεων και των ςυναιςκθμάτων; Ποιεσ αιςκιςεισ χαρακτθρίηουμε ωσ γενικζσ; Ποφ εντοπίηεται θ περιοχι του φλοιοφ του εγκεφάλου ςτθν οποία οι αιςκιςεισ αυτζσ γίνονται αντιλθπτζσ; (6μ) Ανϊτερεσ πνευματικζσ λειτουργίεσ 1. Ανάμεςα ςτισ λειτουργίεσ που φζρει ςε πζρασ ο εγκζφαλόσ μασ περιλαμβάνονται οι ανϊτερεσ πνευματικζσ λειτουργίεσ. Να α) Ποιεσ λειτουργίεσ περιλαμβάνονται ςτισ ανϊτερεσ πνευματικζσ λειτουργίεσ; (3μ) β) Σε μια από τισ λειτουργίεσ αυτζσ θ απόκτθςθ καινοφργιασ γνϊςθσ ςυμβάλλει ςτθν προςαρμογι τθσ ςυμπεριφοράσ μασ. Ποια είναι θ λειτουργία αυτι, ςε ποιουσ τφπουσ διακρίνεται (5μ)

γ) Ποιοσ από τουσ τφπουσ που αναφζρατε ςτο β. ερϊτθμα αφορά ςτο ςυςχετιςμό δφο ι περιςςότερων ερεκιςμάτων; Να παρακζςετε ζνα ςχετικό παράδειγμα. (2μ) δ) Ποιοσ από τουσ τφπουσ που αναφζρατε ςτο β. ερϊτθμα χρθςιμοποιείται για τθν επίλυςθ ενόσ προβλιματοσ; Ποια δυνατότθτα κινθτοποιοφμε όποτε αξιοποιοφμε αυτόν τον τφπο μάκθςθσ; (3μ) 2. Μεταξφ των ανϊτερων πνευματικϊν λειτουργιϊν περιλαμβάνεται θ λειτουργία τθσ μάκθςθσ. Να α) Πϊσ ορίηεται θ μάκθςθ; (3μ) β) Όταν ζνα ερζκιςμα αναγνωρίηεται ωσ μθ ςθμαντικό, ο οργανιςμόσ μασ ςταματά να αντιδρά ςε αυτό. Πϊσ ονομάηεται αυτόσ ο τφποσ μάκθςθσ; Να παρακζςετε ζνα χαρακτθριςτικό παράδειγμα. (3μ) γ) Ποιο τφπο μάκθςθσ χρθςιμοποιοφμε όταν χρειάηεται να επιλφςουμε ζνα πρόβλθμα; Ποια δυνατότθτα κινθτοποιοφμε όποτε αξιοποιοφμε αυτόν τον τφπο μάκθςθσ; (3μ) δ) Τι είναι θ ςυνειρμικι μάκθςθ; Να παρακζςετε ζνα ςχετικό παράδειγμα.(3μ) 3. Μια από τισ ανϊτερεσ πνευματικζσ λειτουργίεσ, θ οποία αποτελεί προχπόκεςθ για τθν πραγματοποίθςθ των άλλων, είναι θ μνιμθ. Να α) Πϊσ ορίηεται θ μνιμθ; Σε ποια είδθ διακρίνεται; (3μ) β) Πϊσ το ζνα είδοσ μνιμθσ του ερωτιματοσ α. μετατρζπεται ςτο άλλο; (3μ) γ) Από τι εξαρτάται ο χρόνοσ μετατροπισ του ενόσ είδουσ μνιμθσ ςτο άλλο; (3μ) δ) Σε ποιεσ περιπτϊςεισ μπορεί να παρατθρθκεί αμνθςία; Από τι εξαρτάται θ απϊλεια ςυγκεκριμζνου τφπου μνιμθσ; (3μ) 4. Μεταξφ των ανϊτερων πνευματικϊν λειτουργιϊν περιλαμβάνεται θ ςυμπεριφορά. Να απαντιςετε ςτισ ερωτιςεισ: α) Τι ονομάηουμε ςυμπεριφορά; Από ποιουσ παράγοντεσ διαμορφϊνεται; β) Να ονομάςετε τα διαφορετικά είδθ ςτα οποία διακρίνεται, ςυνικωσ, θ ςυμπεριφορά. (2μ) γ) Ποιο είδοσ ςυμπεριφοράσ αποτελοφν τα αντανακλαςτικά και οι εκφράςεισ του προςϊπου; Από τι κακορίηεται αυτό το είδοσ ςυμπεριφοράσ; (3μ) δ) Ποιο είδοσ ςυμπεριφοράσ αποτελοφν θ εξοικείωςθ και θ ευαιςκθτοποίθςθ; Ποφ βοθκά αυτό το είδοσ ςυμπεριφοράσ; (3μ) 5. Οι ανϊτερεσ πνευματικζσ λειτουργίεσ ελζγχονται από κακοριςμζνεσ περιοχζσ του φλοιοφ των θμιςφαιρίων. Να α) Να αναφζρετε τρεισ λειτουργίεσ του Νευρικοφ Συςτιματόσ μασ τισ οποίεσ χαρακτθρίηουμε ωσ ανϊτερεσ; (3μ) β) Πϊσ ονομάηονται οι περιοχζσ του φλοιοφ των θμιςφαιρίων που ςχετίηονται με τισ ανϊτερεσ πνευματικζσ λειτουργίεσ; Ποιο μζροσ τθσ ζκταςθσ του φλοιοφ καταλαμβάνουν; (2μ) γ) Μια από τισ ανϊτερεσ πνευματικζσ λειτουργίεσ είναι υπεφκυνθ για τθν αποκικευςθ πλθροφοριϊν και τθν ανάκλθςι τουσ, όποτε χρειάηεται. Πϊσ ονομάηεται θ λειτουργία αυτι; Πϊσ ονομάηονται τα ςτάδια ςτα οποία επιτελείται; Πϊσ γίνεται θ μετατροπι από το ζνα ςτο άλλο ςτάδιο; (6μ) δ) Πϊσ ονομάηεται το είδοσ ανϊτερθσ πνευματικισ λειτουργίασ χάρθ ςτο οποίο μποροφμε να ςυςχετίηουμε δφο ι περιςςότερα διαφορετικά ερεκίςματα, ϊςτε το ζνα να το ςυνδζουμε με το άλλο; Να αναφζρετε ζνα χαρακτθριςτικό παράδειγμα. (2μ) Αυτόνομο Νευρικό φςτθμα 1. Σο Αυτόνομο Νευρικό φςτθμα αποτελεί το τμιμα του νευρικοφ μασ ςυςτιματοσ που λειτουργεί με ακοφςιο τρόπο και οι λειτουργίεσ του ρυκμίηονται αντανακλαςτικά. Να α) Πϊσ ονομάηονται οι δφο κλάδοι ςτουσ οποίουσ διακρίνεται; Ποια είναι θ ςχζςθ των δφο κλάδων ςτισ περιπτϊςεισ που νευρϊνουν το ίδιο όργανο; (3μ) β) Πϊσ, ςυγκεκριμζνα, δρα κάκε κλάδοσ κατά τθ ρφκμιςθ του εφρουσ τθσ κόρθσ και κατά τθ ρφκμιςθ τθσ ςυχνότθτασ του καρδιακοφ παλμοφ;

γ) Αν και το Αυτόνομο Νευρικό Σφςτθμα ζχει κάποιο βακμό ελευκερίασ, ελζγχεται από τον εγκζφαλο. Να εξθγιςετε τον τρόπο με τον οποίο αςκείται αυτόσ ο ζλεγχοσ, ςτθν περίπτωςθ τθσ ρφκμιςθσ τθσ αναπνευςτικισ και καρδιακισ λειτουργίασ κακϊσ και τθσ κερμοκραςίασ του ςϊματόσ μασ. (5μ) 2. Σο Αυτόνομο Νευρικό φςτθμα (Α.Ν..) είναι το τμιμα του Νευρικοφ υςτιματόσ μασ που λειτουργεί ςυνεχϊσ και με ακοφςιο τρόπο. Να α) Πωσ ονομάηονται οι δφο επιμζρουσ κλάδοι του (2μ) β) Πϊσ δρουν οι κλάδοι αυτοί, ςτισ περιπτϊςεισ ςτισ οποίεσ νευρϊνουν το ίδιο όργανο του ςϊματόσ μασ. Να περιγράψετε τον τρόπο με τον οποίο δρα κάκε κλάδοσ ςτθν περίπτωςθ τθσ ρφκμιςθσ του εφρουσ τθσ κόρθσ του οφκαλμοφ μασ και ςτθν περίπτωςθ του ελζγχου του καρδιακοφ παλμοφ. (8μ) γ) Να αναφζρετε 3 λειτουργίεσ, πζραν αυτϊν που αναφζρονται ςτο β. ερϊτθμα, ςτισ ρυκμίςεισ των οποίων μετζχει το Α.Ν.Σ. (3μ) 3. Σο Αυτόνομο Νευρικό φςτθμα (Α.Ν..) είναι το τμιμα του Νευρικοφ υςτιματόσ μασ που λειτουργεί ςυνεχϊσ και με ακοφςιο τρόπο. Να α) Πωσ ονομάηονται οι δφο επιμζρουσ κλάδοι του; (3μ) β) Σε ποιεσ καταςτάςεισ, γενικϊσ, αναλαμβάνει δράςθ κακζνασ από αυτοφσ; γ) Να αναφζρετε 3 λειτουργίεσ, ςτισ οποίεσ ςυμμετζχει το Α.Ν.Σ. (6μ) ΜΕΙΚΣΕ ΕΡΩΣΗΕΙ ΔΙΑΦΟΡΕΣΙΚΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ 1. Η λειτουργία του ανκρϊπινου οργανιςμοφ ρυκμίηεται από το Νευρικό φςτθμα και το από το φςτθμα των Ενδοκρινϊν Αδζνων. Να α) Να αναφζρετε πζντε (5) ενδοκρινείσ αδζνεσ του ανκρϊπινου οργανιςμοφ. (5μ) β) Ποια λειτουργικι περιοχι του ςτελζχουσ του εγκεφάλου μασ ςχετίηεται με τθ λειτουργία του Συςτιματοσ των Ενδοκρινϊν Αδζνων; Να αιτιολογθκεί θ απάντθςι ςασ. γ) Ποφ διαφζρουν οι ρυκμίςεισ που γίνονται από το Νευρικό Σφςτθμα και από το Σφςτθμα των Ενδοκρινϊν Αδζνων, ωσ προσ το είδοσ του μθνφματοσ που χρθςιμοποιεί το κακζνα, και ωσ προσ το χρόνο με τον οποίο δρουν ςτα κφτταρα και ςτα όργανα των οποίων ελζγχουν τθ λειτουργία; 2. To Νευρικό φςτθμα του ανκρϊπου αλλά και το ςφςτθμα των ενδοκρινϊν αδζνων αποςτζλλουν «μθνφματα» ςτα διάφορα τμιματα του ςϊματόσ μασ, ϊςτε να ελζγχουν και να ςυντονίηουν τισ ςωματικζσ λειτουργίεσ μασ. Να α) Πϊσ ονομάηονται τα «μθνφματα» που ςτζλνει το Νευρικό Σφςτθμα, πϊσ ονομάηονται τα «μθνφματα» που ςτζλνουν οι ενδοκρινείσ αδζνεσ;. β) Μζςω ποιου ιςτοφ μεταβιβάηει κακζνα από τα δφο αυτά ςυςτιματα τα «μθνφματα» που αποςτζλλει ςτα τμιματα του ςϊματόσ μασ; γ) Μερικζσ από τισ ρυκμίςεισ που γίνονται ςτον οργανιςμό μασ, με τθ ςυμβολι των δφο ςυςτθμάτων, πρζπει να γίνουν γριγορα ενϊ άλλεσ απαιτοφν περιςςότερο χρόνο. Ποιο ςφςτθμα από τα δφο είναι υπεφκυνο για το κάκε είδοσ ρφκμιςθσ; 3. Για τθν εκτζλεςθ των κινιςεων εκτόσ από τον οςτίτθ ιςτό και το μυϊκό ιςτό που ςυνιςτοφν αντίςτοιχα τα οςτά και τουσ μυσ, ςθμαντικό ρόλο παίηει και ο νευρικόσ ιςτόσ αλλά και ο ςυνδετικόσ ιςτόσ. Να α) Ποια είναι θ ςυμβολι του νευρικοφ ιςτοφ ςτθν εκτζλεςθ των κινιςεων; (2μ) β) Ποια τμιματα των αρκρϊςεων είναι καταςκευαςμζνα από ςυνδετικό ιςτό, ποια θ ςθμαςία των τμθμάτων αυτϊν; (6μ) γ) Να αναφζρετε τα τμιματα του μυόσ που είναι καταςκευαςμζνα από ςυνδετικό ιςτό 4. Η εφρυκμθ λειτουργία και επιβίωςθ του ανκρϊπινου οργανιςμοφ προχποκζτει τθ ςυνεργαςία των ςυςτθμάτων οργάνων του. Να α) Τι ονομάηουμε ςφςτθμα οργάνων; β) Να ονομάςετε τα ςυςτιματα οργάνων του ανκρϊπινου οργανιςμοφ. (5μ)

γ) Να ονομάςετε δφο ςυςτιματα οργάνων που ςυνεργάηονται με το Νευρικό Σφςτθμα προκειμζνου να εκδθλωκοφν ευρφτερεσ λειτουργίεσ. 5. Ο οργανιςμόσ μασ αποτελείται από κφτταρα, όργανα, ιςτοφσ και ςυςτιματα οργάνων. α) Να τοποκετιςετε τισ δομζσ που αναφζρονται ςτθν εκφϊνθςθ κατά ςειρά αυξανόμενθσ πολυπλοκότθτασ. β) Πϊσ ορίηεται ο ιςτόσ, ποια είναι τα κφρια είδθ ιςτϊν; γ) Να αναφζρετε δφο όργανα του Νευρικοφ Συςτιματοσ, κακϊσ και δφο διαφορετικά είδθ κυττάρων που ςυμμετζχουν ςτθν καταςκευι των οργάνων αυτϊν. 6. Για να μπορζςουμε να μελετιςουμε τον ανκρϊπινο οργανιςμό ταξινομοφμε τισ διάφορεσ δομζσ που τον αποτελοφν ςε διάφορα ιεραρχικά επίπεδα (μόρια, κφτταρα, ιςτοί, όργανα, ςυςτιματα οργάνων). Όμωσ όλεσ οι παραπάνω δομζσ, ςυνεργάηονται μεταξφ τουσ για να πετφχουν τθν εφρυκμθ λειτουργία του οργανιςμοφ. α) Να αναφζρεισ δφο διαφορετικζσ πρωτεΐνεσ που υπάρχουν ςτον ερειςτικό ιςτό και να περιγράψεισ τθ λειτουργία τουσ. β) Να αναφζρεισ δφο διαφορετικοφσ τφπουσ κυττάρων που ςυμμετζχουν ςτθν καταςκευι του νευρικοφ ιςτοφ. Ποιο από αυτά ςυμβάλλει ςτθ λειτουργία του άλλου; (3μ) γ) Να αναφζρεισ ζνα όργανο που ςυντίκεται και από τουσ τζςςερισ ιςτοφσ και να προςδιορίςεισ τθ λειτουργία του, κακϊσ και το ςφςτθμα οργάνων ςτο οποίο ανικει. δ) Σε ποια κοινι λειτουργία ςυνεργάηονται το ερειςτικό και το μυϊκό ςφςτθμα; (2μ) 7. Σο Νευρικό φςτθμα ςυνεργάηεται με το φςτθμα των Ενδοκρινϊν Αδζνων για τθ ρφκμιςθ και τον ζλεγχο των λειτουργιϊν του οργανιςμοφ μασ. Να α) Ποιο είναι το τμιμα του ςτελζχουσ του εγκεφάλου που αποτελεί τθν περιοχι ςφνδεςθσ του Νευρικοφ Συςτιματοσ με το Σφςτθμα των Ενδοκρινϊν Αδζνων; Ποιον αδζνα ελζγχει το τμιμα αυτό; β) Ο αδζνασ του προθγοφμενου ερωτιματοσ παράγει τθν ορμόνθ προλακτίνθ. Ποιοσ είναι ο βιολογικόσ ρόλοσ τθσ προλακτίνθσ; Με ποια άλλθ ορμόνθ ςυνεργάηεται θ προλακτίνθ ϊςτε να διεκπεραιϊνεται θ κοινι λειτουργία ςτθν οποία μετζχουν; (5μ) γ) Θ ορμόνθ με τθν οποία ςυνεργάηεται θ προλακτίνθ, ανικει ςτισ πεπτιδικζσ ορμόνεσ. Με βάςθ τθν πλθροφορία αυτι, ςε ποιο ςυμπζραςμα οδθγείςτε αναφορικά με το αν ειςζρχεται ι όχι ςτα κφτταρα «ςτόχουσ» τθσ και ςε ςχζςθ με τον χρόνο που χρειάηεται ϊςτε να δράςει; 8.. Σο Νευρικό φςτθμα ερμθνεφει και αναλφει ερεκίςματα που φκάνουν ςτον οργανιςμό μασ με ςκοπό τθ ρφκμιςθ και τον ςυντονιςμό των λειτουργιϊν του. α) Ποια είναι τα είδθ κυττάρων που ςυμμετζχουν ςτθν καταςκευι του νευρικοφ ιςτοφ; (2μ) β) Ποιοσ είναι ο ρόλοσ κακενόσ από τα είδθ κυττάρων που αναφζρατε ςτο α. ερϊτθμα; (5μ) γ) Πϊσ ονομάηεται το ςφςτθμα που ςτζλνει ςτο Νευρικό Σφςτθμα τισ πλθροφορίεσ για τισ μεταβολζσ του περιβάλλοντοσ; Πϊσ ονομάηεται το ςφςτθμα που ςυνεργάηεται μαηί με το Νευρικό για τον ςυντονιςμό όλων των λειτουργιϊν του οργανιςμοφ μασ. (2μ) δ) Το ςφςτθμα που ςυνεργάηεται με το Νευρικό για τον ςυντονιςμό των λειτουργιϊν του οργανιςμοφ μασ, αποτελείται από όργανα που παράγουν μια ιδιαίτερθ κατθγορία ουςιϊν. Πϊσ ονομάηονται τα όργανα αυτά; Πϊσ ονομάηονται οι ουςίεσ που παράγουν; Ποφ τισ απελευκερϊνουν; (3μ) 9. To φςτθμα των Ενδοκρινϊν Αδζνων αλλά και το Νευρικό φςτθμα ςυντονίηουν τισ λειτουργίεσ του ανκρϊπινου οργανιςμοφ αποςτζλλοντασ «μθνφματα» ςτα διάφορα τμιματα του ςϊματόσ μασ. Να α) Πϊσ ονομάηονται τα μθνφματα που ςτζλνει το Νευρικό Σφςτθμα; Πϊσ ονομάηονται τα κφτταρα που τα μεταβιβάηουν; Ποιεσ κατθγορίεσ οργάνων εκτελοφν τθν «εντολι» που δζχονται από τα μθνφματα του ςυςτιματοσ αυτοφ; β) Πϊσ ονομάηονται τα μθνφματα που ςτζλνει το Σφςτθμα των ενδοκρινϊν αδζνων; Πϊσ χαρακτθρίηονται τα κφτταρα που τα λαμβάνουν; Ποιοσ είναι ο ιδιαίτεροσ τφποσ ιςτοφ με τον οποίο μεταφζρονται τα μθνφματα αυτά και πϊσ ονομάηεται το τμιμα του ςτο οποίο βρίςκονται διαλυμζνα;

γ) Ποιο είναι το κζντρο ομοιόςταςθσ του ανκρϊπινου οργανιςμοφ; Σε ποιο τμιμα του εγκεφάλου βρίςκεται; Γιατί το κζντρο αυτό αποτελεί τθν περιοχι ςφνδεςθσ των δφο ςυςτθμάτων; (5μ) 10. Σο Νευρικό μασ φςτθμα μαηί με το φςτθμα των Ενδοκρινϊν Αδζνων ελζγχουν και ρυκμίηουν όλεσ τισ λειτουργίεσ του ςϊματοσ μασ. Να α) Ποια είναι τα όργανα του νευρικοφ μασ ςυςτιματοσ; (3μ) β) Ποια από τα όργανα αυτά αποτελοφν μζροσ του Κ.Ν.Σ. και ποια όργανα του Π.Ν.Σ. ; (3μ) γ) Πϊσ ονομάηονται τα μθνφματα που αποςτζλλει το Νευρικό Σφςτθμα, πϊσ ονομάηονται τα μθνφματα που αποςτζλλει το Σφςτθμα των Ενδοκρινϊν Αδζνων για τθ ρφκμιςθ των ςωματικϊν λειτουργιϊν; (2μ) δ) Ζνα τμιμα του εγκεφάλου μασ αποτελεί τθν περιοχι ςφνδεςθσ του Νευρικοφ Συςτιματοσ με το Σφςτθμα των Ενδοκρινϊν Αδζνων. Πϊσ ονομάηεται το τμιμα αυτό; Ποιεσ λειτουργίεσ επιτελεί; 11. Για να διατθρείται ςτθ ηωι ζνασ άνκρωποσ, κα πρζπει θ καρδιά του να πάλλεται ςυνεχϊσ και ζχει υπολογιςκεί ότι οι ςυνολικοί παλμοί ενόσ εικοςιτετραϊρου είναι περίπου 100.000. Να γ) Ποιο τμιμα του ςτελζχουσ του εγκεφάλου μασ περιλαμβάνει κζντρα που ελζγχουν τθ λειτουργία τθσ καρδιάσ; Ποιο τμιμα του Α.Ν.Σ. επιταχφνει τον ρυκμό με τον οποίο κτυπά θ καρδιά, ποιο τον επιβραδφνει; (3μ) 12. Μερικζσ ςωματικζσ λειτουργίεσ ρυκμίηονται χάρθ ςτθν ιςότιμθ ςυνεργαςία του Νευρικοφ υςτιματοσ και του υςτιματοσ των Ενδοκρινϊν Αδζνων. ε άλλεσ όμωσ λειτουργίεσ, το ζνα από τα δφο ςυςτιματα είναι το κυρίωσ υπεφκυνο. Παραδείγματα τζτοιων λειτουργιϊν είναι α) Η ρφκμιςθ του εφρουσ τθσ κόρθσ του ματιοφ μασ, β) ο κθλαςμόσ και γ) Η διζγερςθ για τθν ςυνεχι παραγωγι ςπερματοηωαρίων ςτουσ όρχεισ. Να Ι. Για ποια από τισ 3 λειτουργίεσ ευκφνεται, κυρίωσ, το Νευρικό Σφςτθμα, για ποια από τισ 3 λειτουργίεσ ευκφνεται, κυρίωσ, το Σφςτθμα των Ενδοκρινϊν Αδζνων; ΙΙ. Για ποια από τισ 3 λειτουργίεσ ευκφνονται και τα δφο ςυςτιματα; Πϊσ ςυνεργάηονται ϊςτε θ λειτουργία αυτι να εκτελεςτεί; (12+13μ) 13. Σο μυϊκό μασ ςφςτθμα αποτελείται από όργανα που ζχουν τθν ικανότθτα να ςυςτζλλονται, ζτςι ϊςτε να πραγματοποιοφνται οι κινιςεισ του ςϊματόσ μασ. Να α) Από ποιο ςφςτθμα δζχονται εντολζσ τα όργανα του μυϊκοφ μασ ςυςτιματοσ; Ποια άλλα όργανα δζχονται εντολζσ από το ςφςτθμα αυτό;