Παγκόσμια οικονομία Διεθνές περιβάλλον 1
Επιλεγμένοι δείκτες ασιατικών χωρών Διεθνές περιβάλλον 2
Αλλαγές στο διεθνές οικονομικό περιβάλλον Πρωτεύον ρόλος της κίνησης στην κίνηση των κεφαλαίων σε σχέση με την κίνηση των εμπορευμάτων Μεγαλύτερη παραγωγή, σε συνδυασμό όμως με υψηλότερη ανεργία, πληθωρισμό και χαρακτηριστικά στασιμότητας. Χαρακτηριστικό το παράδειγμα της γεωργίας όπου όλο και λιγότεροι γεωργοί παράγουν ολοένα και μεγαλύτερες ποσότητες προϊόντων. Ύπαρξη πολλών εθνικών οικονομιών με μεγάλα διαρθρωτικά προβλήματα (πχ. Λατινική Αμερική) Συγκεντρωτισμός του πλούτου (οι 5 ισχυρότερες οικονομίες συγκεντρώνουν το 6 ο % του πλούτου) Σημαντικότατος ρόλος Ε.Ε.,., ΗΠΑ και Ιαπωνίας. Διεθνές περιβάλλον 3
Διεθνές περιβάλλον 4
Μεταβλητές του μακροοικονομικού περιβάλλοντος Πληθυσμός και εισόδημα (Σημαντικότατη η σχέση αυτών των δύο, όπως για παράδειγμα στην Αφρική όπου σε πολλές χώρες έχουμε οικονομική πρόοδο, με ταυτόχρονη μείωση του κατά κεφαλή εισοδήματος, λόγο της ανεξέλεγκτης αύξησης του πληθυσμού. Επίσης μεγάλο ρόλο παίζει η πληθυσμιακή πυραμίδα) Οικογένεια (μέγεθος της οικογένειας) Αστυφιλία (παράγων τμηματοποίησης, υψηλά ποσοστά αστυφιλίας πολλές φορές συνδυάζονται με υψηλά ποσοστά ανεργίας) Επίπεδο οικονομικής ανάπτυξης (επίπεδο απασχόλησης εργατικού δυναμικού, ΑΕΠ, διαθεσιμότητα ενέργειας σε χαμηλές τιμές, αποτελεσματικό τραπεζικό σύστημα, υψηλή τεχνολογία, σύγχρονα μέσα ενημέρωσης, κλπ.. ) ομή της κατανάλωσης (που διατίθεται το εισόδημα οι φτωχές χώρες σε τρόφιμα, ενώ διαφορές παρατηρούνται και στις ανεπτυγμένες χώρες) είκτης πληθωρισμού (παρακολουθούμε για τρεις λόγους: α) αύξηση του κόστους παραγωγής, β) αγοραστική συμπεριφορά και καταναλωτικές προσδοκίες, γ) επίδραση στην τοποθέτηση του προϊόντος στην αγορά) Εξωτερικό χρέος (συνήθως τις προσεγγίζουμε με Joint Ventures) Το οικονομικό σύστημα (καπιταλιστικό, σοσιαλιστικό, μεικτή οικονομία χώρες του Ισλάμ) Αμοιβαία οικονομική εξάρτηση (Ε.Ε.).) Λοιποί παράγοντες (επίπεδα τιμών χονδρικής και λιανικής, δείκτες παραγωγής, κλπ.) Διεθνές περιβάλλον 5
Στάδια οικονομικής ανάπτυξης Οικονομία της αυτάρκειας (Ικανοποίηση των αναγκών από γεωργικά κυρίως προϊόντα Κεντρική Αφρική και Νότια Αμερική. Κύρια χαρακτηριστικά: α) μεγάλο μέρος του πληθυσμού ασχολείται με τη γεωργία, β) μικρός βαθμός εκβιομηχάνισης, γ) υψηλό ποσοστό γεννήσεων, δ) υψηλός βαθμός αναλφαβητισμού, ε) κλίμα πολιτικής αστάθειας). Είναι αγορές για κάθε είδους προϊόντα, με μικρό ανταγωνισμό, χαμηλή αγοραστική δύναμη και υψηλό κίνδυνο. Οικονομία που βασίζεται στην εξαγωγή πρώτων υλών (παράδειγμα Χιλή παραγωγή χαλκού, Σ.Αραβία πετρέλαιο, Νιγηρία, Μεξικό, κλπ.) Υπο-ανάπτυκτη οικονομία (χαμηλό κατά κεφαλήν εισόδημα και βρίσκονται στα πρώτα στάδια της εκβιομηχάνισης υψηλή ζήτηση καταναλωτικών προϊόντων, προσφορά φθηνού εργατικού δυναμικού Φιλιππίνες, Πακιστάν, Αίγυπτος, Ταϋλάνδη) Αναπτυσσόμενη οικονομία (σημαντικός ο ρόλος της μεταποίησης, υψηλότερο εισόδημα, μειώνονται οι γεωργοί αυξάνονται οι απασχολούμενοι στη βιομηχανία και τις υπηρεσίες, συγκέντρωση του πληθυσμού στα αστικά κέντρα, χαμηλός ρυθμός γεννήσεων, λίγοι αναλφάβητοι, αύξηση των μισθών Ελλάδα) Αναπτυγμένη οικονομία (πολλές εξαγωγές βιομηχανικών, καταναλωτικών και προϊόντων υψηλής τεχνολογίας, συνήθως βρίσκονται σε μεταβατικό στάδιο από τη βιομηχανική στη μεταβιομηχανική κοινωνία Γερμανία, Ιταλία, Γαλλία, Καναδάς) Προηγμένη οικονομία (κυριαρχεί ο τομέας των υπηρεσιών, πλατιά ανάπτυξη και χρήση της πληροφορικής ΗΠΑ, Ιαπωνία, Σουηδία, Ελβετία) Διεθνές περιβάλλον 6
Παράδειγμα Διεθνές περιβάλλον 7
Μικρο οικονομικό περιβάλλον Συνήθως ταυτίζεται με την ανάλυση του ανταγωνισμού Προέρχεται από τρεις πηγές για μια ελληνική εξαγωγική επιχείρηση: από ντόπιες επιχειρήσεις της ξένης αγοράς Από ξένες επιχειρήσεις που λειτουργούν εκεί από άλλες ελληνικές επιχειρήσεις Διεθνές περιβάλλον 8
Ανάλυση του ανταγωνισμού Παράγοντες ανταγωνισμού Απειλή εισόδου νέων ανταγωνιστών Διαπραγματευτική δύναμη των προμηθευτών Διαπραγματευτική δύναμη των αγοραστών Ανταγωνισμός από τις υφιστάμενες επιχειρήσεις Πίεση από υποκατάστατα προϊόντα Διεθνές περιβάλλον 9
Φραγμοί εισόδου Οικονομίες κλίμακας Απαιτήσεις σε κεφάλαια για την είσοδο Διαφοροποίηση προϊόντος (όνομα, εικόνα, ποιότητα, δίκτυο διανομής, σύστημα εξυπηρέτησης, κλπ.) Πρόσβαση σε κανάλια διανομής Μειονεκτήματα κόστους ανεξάρτητα από το μέγεθος (καμπύλες εμπειρίας) Κυβερνητική πολιτική Διεθνές περιβάλλον 10
Διαπραγματευτική δύναμη των προμηθευτών Είναι μεγάλη όταν: Υψηλός βαθμός συγκέντρωσης Δεν υπάρχουν εναλλακτικές πηγές εφοδιασμού των πελατών Έντονα διαφοροποιημένο προϊόν Μικρή συμμετοχή του μεταβλητού κόστους στο συνολικό κόστος παραγωγής Το πωλούμενο προϊόν αποτελεί σημαντική εισροή για τους πελάτες Ύπαρξη υψηλού κόστους μετακίνησης Δυνατότητα του προμηθευτή για ολοκλήρωση προς τα εμπρός (Όμιλος ΚΛΩΝΑΤΕΞ) Η επιχείρηση δεν είναι σημαντικός πελάτης για τον προμηθευτή Διεθνές περιβάλλον 11
Διαπραγματευτική δύναμη των αγοραστών Μεγάλη όταν: Υψηλός βαθμός συγκέντρωσης των αγοραστών Μεγάλος όγκος αγορών Υπάρχουν εναλλακτικές πηγές εφοδιασμού Μεγάλη συμμετοχή του μεταβλητού κόστους Δυνατότητα ολοκλήρωσης του αγοραστή προς τα πίσω (private labels) Χαμηλό κόστος μετακίνησης Οι αγοραστές έχουν χαμηλά κέρδη Οι αγοραστές έχουν πλήρη πληροφόρηση Διεθνές περιβάλλον 12
Παράγοντες καθορισμού της έντασης του ανταγωνισμού Μεγάλη η ένταση του ανταγωνισμού όταν: Μεγάλος ο αριθμός των ανταγωνιστών Ύπαρξη ανταγωνιστών με ισοδύναμο μέγεθος Χαμηλός ρυθμός ανάπτυξης της αγοράς Μεγάλη ποσοστιαία συμμετοχή του σταθερού κόστους ή του κόστους αποθήκευσης Χαμηλός βαθμός διαφοροποίησης του προϊόντος και έλλειψη κόστους μετακίνησης Εγκατάσταση πρόσθετης παραγωγικής δυναμικότητας σε μεγάλα μεγέθη (για οικονομίες κλίμακας) Αργούσα παραγωγική δυναμικότητα Ύπαρξη μεγάλων εμποδίων εξόδου (αποζημίωση προσωπικού, καταστροφή της εταιρικής εικόνας, πρόσβαση σε χρηματοδοτικές πηγές [Ν.2601/98], κλπ.) Διεθνές περιβάλλον 13