Τίτλος εργασίας: Πάμε Euro?

Teachers 4 Europe 2013-2014 Εκπαιδευτικό κέντρο Νομού Ροδόπης Υπεύθυνη: Σουμαρά Γεωργία Τίτλος εργασίας: Πάμε Euro? ΤΣΟΛΑΚΟΓΛΟΥ ΜΑΡΙΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ Μάιος 2014 Στοιχεία της παρέμβασης: Τάξη: Στ 1 Αριθμός μαθητών: 18 12/θεσιο Διαπολιτισμικό Δημοτικό Σχολείο Σαπών Ροδόπης Διευθυντής: Χριστακάκης Βασίλειος Χρονική διάρκεια (στην τάξη): 7 δίωρες συναντήσεις 1

Περίληψη Τα φαινόμενα της βίας και του ρατσισμού στους αθλητικούς χώρους έρχονται σε πλήρη αντίθεση με τα ιδεώδη του αθλητισμού. Δεδομένου ότι ο αθλητισμός αποτελεί ένα από τα κυριότερα ενδιαφέροντα των μαθητών στις τελευταίες τάξεις του δημοτικού και είναι μέσω τυπικής και άτυπης εκπαίδευσης, αποφασίσαμε από κοινού με τους μαθητές να ασχοληθούμε με τον αθλητισμό, ενισχύοντας το ρόλο του στην πρόληψη και καταπολέμηση του ρατσισμού και της βίας. Σκοπός του project που εκπονήθηκε ήταν να έρθουν οι μαθητές σε επαφή με τα ιδεώδη του αθλητισμού και γνωρίζοντας την Ε.Ε.- και ειδικότερα την πολιτική της στα θέματα του αθλητισμού -να ευαισθητοποιηθούν πάνω στα θέματα της βίας και του ρατσισμού στους αθλητικούς χώρους. Πιο συγκεκριμένα οι επιμέρους στόχοι του προγράμματος ήταν: Να γνωρίσουν με παιγνιώδη τρόπο τα κράτη μέλη της Ε.Ε., τον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας της, τα όργανα και τις πολιτικές της. Να ενημερωθούν σχετικά με την πολιτική της Ε.Ε. γύρω από τα θέματα του αθλητισμού(λευκή Βίβλος του αθλητισμού). Άρση των μύθων και των αντιλήψεων που επικρατούν γύρω από το θέμα της βίας στα γήπεδα Υιοθέτηση σωστών συμπεριφορών αθλητικής συμπεριφοράς(είτε ως αθλητής είτε ως θεατής), εντός και εκτός αθλητικών χώρων. Ενίσχυση της κριτικής σκέψης απέναντι στις κοινωνικές επιρροές, συνειδητοποίηση αρνητικών προτύπων (χούλιγκαν) Ανάπτυξη στάσης αποδοχής και εκτίμησης της διαφορετικότητας, μέσω της επαφής των μαθητών με άλλες κουλτούρες. Ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των μαθητών Εξοικείωση των μαθητών με βιωματικές εναλλακτικές παιδαγωγικές τεχνικές. 2

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ Εισαγωγή...4 Κεφάλαιο 1: Θεωρητική προσέγγιση...4 1.1. Ο αθλητισμός ως κοινωνικό φαινόμενο- τα ιδεώδη του αθλητισμού...4 1.2. Το φαινόμενο της βίας και του ρατσισμού σε αθλητικούς χώρους...5 1.3. Σκεπτικό και στόχοι...6 1.4. Μεθοδολογία...7 Κεφάλαιο 2 : Οργάνωση της δράσης...8 Κεφάλαιο 3 : Αποτελέσματα- Συμπεράσματα...11 3

Εισαγωγή Ο στόχος της εκπαιδευτικής δράσης Teachers 4 Europe, όπως αυτός προσδιορίζεται στο επίσημο site της δράσης, είναι «να συμβάλλει στην καλύτερη ενημέρωση των εκπαιδευομένων επί των εξελίξεων των Ευρωπαϊκών θεμάτων και να τους υποστηρίξει στο να βελτιώσουν τις δεξιότητές τους, εφαρμόζοντας στην εκπαίδευση καινοτόμες μεθόδους διδασκαλίας, που συμβάλλουν στην αντιμετώπιση των εκπαιδευτικών προκλήσεων και αξιοποιούν τις τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνιών.»(http://www.teachers4europe.gr/newsite/index.php?option=com_conte nt&view=article&id=3&itemid=9 ). Υπό αυτό το πρίσμα, η ευρωπαϊκή ιδέα-διάσταση που επιλέχθηκε ήταν αυτή του αθλητισμού, όπως περιγράφεται στη Λευκή Βίβλο για τον αθλητισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στο 1 ο κεφάλαιο αναλύεται το θεωρητικό πλαίσιο στο οποίο βασιστήκαμε για την επιλογή του θέματος, τα κριτήρια επιλογής του, η μεθοδολογία και ο στόχος της εκπαιδευτικής δράσης που επιλέχθηκε. Στο 2 ο κεφάλαιο παρουσιάζονται αναλυτικά οι συναντήσεις που πραγματοποιήθηκαν, οι οποίες περιλαμβάνουν πλήθος δραστηριοτήτων. Στο 3 ο κεφάλαιο αποτιμώνται τα αποτελέσματα του προγράμματος και γίνεται η αξιολόγησή του. 1. Θεωρητική προσέγγιση 1.1. Ο αθλητισμός ως κοινωνικό φαινόμενο- τα ιδεώδη του αθλητισμού O αθλητισμός είναι παγκόσμιο κοινωνικό φαινόμενο το οποίο ιστορικά έχει αποδείξει την ιδιαίτερη επιρροή του που ασκεί σε πολλούς τομείς της κοινωνίας. Είτε ως δραστηριότητα σωματικής άσκησης είτε ως θέαμα, ο αθλητισμός καλύπτει ένα ευρύ φάσμα των αναγκών του ανθρώπου (ψυχαγωγικών-παιδαγωγικώνψυχολογικών - κοινωνικών) τόσο σε ατομικό επίπεδο όσο και σε κοινωνικό. Αποτελεί πόλο κοινωνικοποίησης και αγωγής ιδιαίτερα για τους νέους. Έχει την δυνατότητα να καλλιεργεί συνειδήσεις, να προάγει ανθρώπινες αξίες και ιδανικά, την ευγενή άμιλλα και τον υγιή ανταγωνισμό, να συμβάλει στην πολύπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητας των νέων, να αναπτύσσει τη συναδέλφωση και την αλληλεγγύη μεταξύ των λαών και των ανθρώπων. Πιο συγκεκριμένα ο αθλητισμός: 4

Επιδρά θετικά στη βιολογική διάσταση του ατόμου: ανάπτυξη σωματικών δυνάμεων, τόνωση ευεξίας, στήριξη υγείας, αρμονική ανάπτυξη σώματος και πνεύματος. Αναπτύσσει τις πνευματικές δυνάμεις (νοητικές λειτουργίες): κρίση, αντίληψη, φαντασία, επινοητικότητα. Με την επίγνωση των αδυναμιών του το άτομο κατακτά την αυτογνωσία (κυρίως μέσω της ετερογνωσίας). Συμβάλλει στην ψυχολογική ισορροπία: αποφορτίζει από την ένταση, εκτονώνει το περίσσιο φορτίο ενέργειας. Ωριμάζει ψυχολογικά τον άνθρωπο: καλλιεργεί το θάρρος, τη θέληση, την αποφασιστικότητα, την τόλμη για την αντιμετώπιση του αθλητικού αγώνα, άρα και της ζωής Ευνοεί την ηθικοποίηση της συμπεριφοράς: με την αναγνώριση της αξίας και το σεβασμό του αντιπάλου στον αγωνιστικό χώρο, με την άμιλλα και την ταπεινοφροσύνη που επιβάλλει η δεοντολογία και η ηθική του αθλητισμού, με τη διαρκή άθληση, την υπομονή και την αντοχή. Ο ομαδικός αθλητισμός καλλιεργεί την κοινωνικότητα: αναπτύσσει τις κοινωνικές αρετές όπως την άμιλλα, τη συνεργασία, τη συλλογικότητα και τη συνέπεια, περιστέλλει τον ατομικισμό και τον υπέρμετρο εγωισμό, ενισχύει την κοινωνική συνείδηση. Συντελεί στη φιλική προσέγγιση και επικοινωνία των λαών: απαλλάσσει από προκαταλήψεις και ιδεοληψίες, αναπτύσσει πνεύμα οικουμενικότητας μέσα από τις διεθνείς αθλητικές συναντήσεις και κυρίως τους Ολυμπιακούς Αγώνες, καταργεί το ρατσισμό και εξαλείφει τις όποιες διακρίσεις. Γενικά ο αθλητισμός συμβάλλει εποικοδομητικά στη διαμόρφωση ολοκληρωμένης προσωπικότητας, αφού καλλιεργεί τις πνευματικές, κοινωνικές και ηθικές αρετές του ατόμου. 1.2. Το φαινόμενο της βίας και του ρατσισμού σε αθλητικούς χώρους Τα φαινόμενα της εξωκοινωνικής συμπεριφοράς στους αθλητικούς χώρους δεν είναι καινούρια, αφού εμφανίζονται τουλάχιστον από τα τέλη του 19 ου αιώνα. Ως βία δε νοείται μόνο η σωματική, αλλά και οι λεκτικές επιθέσεις των οπαδών. Καθημερινά σχεδόν βλέπουμε φαινόμενα βίας σε αθλητικούς χώρους, όπως καταστροφή των αθλητικών χώρων, λεκτικές και σωματικές επιθέσεις μεταξύ φιλάθλων ή/και αθλητών, πράγματα που μετατρέπουν τους αγωνιστικούς χώρους 5

(ιδιαίτερα τα ποδοσφαιρικά γήπεδα) σε πεδία μάχης. Τα αίτια είναι πολλά και κατά πολλούς οι οπαδοί φέρουν πολύ μικρότερο μερίδιο ευθύνης απ ότι η πολιτεία και οι αθλητικοί παράγοντες. Η εμπορευματοποίηση του αθλητισμού έχει υποβαθμίσει την ευγενή άμιλλα και τον υγιή συναγωνισμό, καθώς με γνώμονα μόνο το κέρδος και τη νίκη οξύνεται ο ανταγωνισμός. Η ανοχή και υπόθαλψη του φανατισμού από τους παράγοντες ενθαρρύνουν την οπαδοποίηση και όχι την υγιή υποστήριξη των φιλάθλων. Τα Μ.Μ.Μ. φυσικά έχουν παίξει το ρόλο τους ως προς την κλιμάκωση των επεισοδίων και των μη αποδεκτών οπαδικών συμπεριφορών. Τέλος ας μην ξεχνάμε ότι ο αθλητισμός είναι δείγμα του πολιτισμού και μέσω αυτού βγαίνουν στην επιφάνεια τα κοινωνικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εκάστοτε πολίτες. Όχι βέβαια πως είναι αποδεκτό, αλλά συνηθίζεται με την ανοχή και ίσως συμμετοχή της πολιτείας- τα γήπεδα να αποτ4ελούν χώρους εκτόνωσης της μάζας. Κατά τη γνώμη μας όλα τα παραπάνω είναι κατακριτέα, αλλά αναμενόμενα σε μια μη υγιή πολιτεία. Στους αθλητικούς χώρους αντικατοπτρίζεται ό, τι συμβαίνει στην πραγματική κοινωνία. Ωστόσο αν θέλουμε να αλλάξει κάτι στην οπαδική συμπεριφορά, μόνο μέσω της παιδείας μπορεί να επιτευχθεί κάτι τέτοιο. Η αλλαγή στάσεων και αντιλήψεων, η καλλιέργεια και υιοθέτηση πραγματικά φίλαθλης συμπεριφοράς δεν είναι εύκολο πράγμα, όμως μόνο της παιδείας μπορεί να επιτευχθεί. 1.3. Σκεπτικό και στόχοι. Με βάση τα όσα έχουν ειπωθεί ως τώρα, το φαινόμενο της βίας και του ρατσισμού στους αθλητικούς χώρους αποκτά ολοένα και μεγαλύτερες διαστάσεις και αποτελεί αντικείμενο πολλών μελετών. Δεδομένου ότι ο αθλητισμός αποτελεί ένα από τα κυριότερα ενδιαφέροντα των μαθητών στις τελευταίες τάξεις του δημοτικού και είναι μέσω τυπικής και άτυπης εκπαίδευσης, αποφασίσαμε από κοινού με τους μαθητές να ασχοληθούμε με τον αθλητισμό, ενισχύοντας το ρόλο του στην πρόληψη και καταπολέμηση του ρατσισμού και της βίας. Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα που υλοποιήθηκε δε στηρίζεται απλά στην αποκλειστική παροχή ενημέρωσης, αλλά επιδιώκει την ευαισθητοποίησή τους μέσω της ενεργού συμμετοχής τους σε βιωματικές δραστηριότητες. Σκοπός του project που εκπονήθηκε ήταν να έρθουν οι μαθητές σε επαφή με τα ιδεώδη του αθλητισμού και γνωρίζοντας την Ε.Ε.- και ειδικότερα την πολιτική της 6

στα θέματα του αθλητισμού -να ευαισθητοποιηθούν πάνω στα θέματα της βίας και του ρατσισμού. Πιο συγκεκριμένα οι επιμέρους στόχοι του προγράμματος ήταν: Να γνωρίσουν με παιγνιώδη τρόπο τα κράτη μέλη της Ε.Ε., τον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας της, τα όργανα και τις πολιτικές της. Να ενημερωθούν σχετικά με την πολιτική της Ε.Ε. γύρω από τα θέματα του αθλητισμού(λευκή Βίβλος του αθλητισμού). Άρση των μύθων και των αντιλήψεων που επικρατούν γύρω από το θέμα της βίας στα γήπεδα Υιοθέτηση σωστών συμπεριφορών αθλητικής συμπεριφοράς(είτε ως αθλητής είτε ως θεατής), εντός και εκτός αθλητικών χώρων. Ενίσχυση της κριτικής σκέψης απέναντι στις κοινωνικές επιρροές, συνειδητοποίηση αρνητικών προτύπων (χούλιγκαν) Ανάπτυξη στάσης αποδοχής και εκτίμησης της διαφορετικότητας, μέσω της επαφής των μαθητών με άλλες κουλτούρες. Ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των μαθητών Εξοικείωση των μαθητών με βιωματικές εναλλακτικές παιδαγωγικές τεχνικές. 1.4. Μεθοδολογία Για την επεξεργασία των θεμάτων αξιοποιείται ιδιαίτερα η δυναμική της ομάδας και η βιωματική μάθηση. Η κάθε συνάντηση ξεκινά με μια σύντομη εναρκτήρια δραστηριότητα, που βοηθά τα παιδιά να απομακρυνθούν από τη λογική του μαθήματος και να επικεντρωθούν στην ομάδα. Ακολουθεί μια κύρια δραστηριότητα που δίνει στα παιδιά τη δυνατότητα να επεξεργαστούν το θέμα της συνάντησης. Στο τέλος της κάθε συνάντησης οι μαθητές καλούνται να βγάλουν τα συμπεράσματά τους και να σκεφτούν την εμπειρία που αποκόμισαν μέσα από τη συνάντηση. Υπάρχουν κινητικές δραστηριότητες, παιχνίδια συνεργασίας, επιτραπέζιαεπιδαπέδια παιχνίδια, παιχνίδια ζωγραφικής, παιχνίδια ρόλων και παιχνίδια που στηρίζονται στη χρήση νέων τεχνολογιών στην εκπαίδευση. Αφού εξασφαλίσαμε τις σχετικές άδειες από τους γονείς, προχωρήσαμε στην υλοποίηση του προγράμματος. 7

2. Οργάνωση της δράσης. 1 η συνάντηση (2 διδακτικές ώρες) Γνωριμία των μελών της ομάδας Ορισμός των κανόνων και συμφωνία τήρησής τους από όλα τα μέλη της ομάδας Εισαγωγή του θέματος που πραγματεύεται το πρόγραμμα Καθισμένοι σε κύκλο όλοι οι μαθητές ξεκινήσαμε γράφοντας το όνομά μας στον πίνακα και λέγοντας κάποιες πληροφορίες για τον εαυτό μας.( π.χ. από πού είμαστε, κάτι που μας αρέσει να κάνουμε). Στη συνέχεια ένα - ένα τα παιδιά, χρησιμοποιώντας όποιο γράμμα ήθελαν και τους ταίριαζε, συμπληρώσαν το δικό τους όνομα λέγοντας κάποιες πληροφορίες για τον εαυτό τους. Όταν έγραψαν όλοι οι μαθητές τα ονόματά τους το αποτέλεσμα έμοιαζε με ακροστιχίδα. Στη συνέχεια βάλαμε μουσική και ζητήσαμε από τους μαθητές να κινηθούν ελεύθερα στο χώρο κάνοντας κύκλο. Κάθε φορά που περνούσαν από μπροστά μας τους κολλούσαμε ένα χαρτάκι με κάποιο χρώμα. Όταν τελείωσε το τραγούδι ζητήσαμε από τους μαθητές να συγκεντρωθούν σε ομάδες, ανάλογα με το χρώμα που είχαν, ώστε να προχωρήσουμε στην επόμενη δραστηριότητα. Αφού οι μαθητές χωρίστηκαν σε ομάδες συζητήσαμε για τα θέματα με τα οποία ασχολείται η Ε.Ε. χρησιμοποιώντας τη μέθοδο του brainstorming. Αφού γράψαμε όλες τις ιδέες στον πίνακα και τέθηκε και το ζήτημα του αθλητισμού, επιλέξαμε να ασχοληθούμε με το θέμα του αθλητισμού. Έπειτα ζητήσαμε από κάθε ομάδα να γράψουν τις προσδοκίες τους από το πρόγραμμα. Αφού διαβάστηκαν οι απόψεις των μαθητών έγινε μια πρώτη εισαγωγή στα οφέλη του αθλητισμού αλλά και στα αρνητικά φαινόμενα βίας και ρατσισμού που εκδηλώνονται μέσω αυτού. Τέλος ζητήσαμε από κάθε ομάδα να προτείνει κανόνες για την εύρυθμη λειτουργία της ομάδας. Αφού καταγράφηκαν οι κανόνες(οι οποίοι περιλάμβαναν και τον προκαθορισμό των συναντήσεων), όλοι οι μαθητές υπέγραψαν το σχετικό συμβόλαιο. Κλείνοντας την πρώτη συνάντηση, επιστρέψαμε στον αρχικό κύκλο, όπου οι συζητήσαμε τι μας άρεσε και τι όχι από την πρώτη συνάντηση. 2 η συνάντηση (2 διδακτικές ώρες) 8

Γνωριμία με τα κράτη μέλη της Ε.Ε. Γνωριμία με τα θεσμικά όργανα της Ε.Ε. Ως εναρκτήρια δραστηριότητα οι μαθητές κάθονται στον κύκλο και κάθε φορά ένας μαθητής κάνει παντομίμα ενός ζώου και οι υπόλοιποι προσπαθούν να μαντέψουν ποιο ζώο κάνει. Έπειτα χωρίζουμε τους μαθητές δίνοντάς τους χαρτάκια με ζώα. Ατομικά οι μαθητές ζωγραφίζουν τα κράτη μέλη σε χάρτη από το βιβλίο τη Κοινωνικής και Πολιτικής Αγωγής. Έπειτα οι μαθητές παίζουν σε ομάδες επιτραπέζιο παιχνίδι τύπου trivial, με ερωτήσεις σχετικές με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αφού συζητήσαμε για τα θεσμικά όργανα της Ε.Ε., οι μαθητές έφτιαξαν το δικό τους παιχνίδι αντιστοίχισης με καρτέλες και εικόνες. Τέλος οι μαθητές διασκέδασαν παίζοντας ομαδικά στο διαδραστικό πίνακα χρησιμοποιώντας το λογισμικό που μας παρείχε το Europe direct στα πλαίσια του προγράμματος. 3 η συνάντηση (2 διδακτικές ώρες) Επιδαπέδια παιχνίδια γνωριμίας-εμπέδωσης σε συνεργασία με τους υπεύθυνους του Europe-direct Κομοτηνής. Ενίσχυση ομαδικότητας- συνεργασίας Αρχικά συγκεντρώθηκαν όλοι οι μαθητές στην αίθουσα προβολών, όπου ο υπεύθυνος τους παρουσίασε βίντεο σχετικά με το μύθο της Ευρώπης αλλά και τη δημιουργία της Ε.Ε. Στη συνέχεια οι μαθητές έπαιξαν, διασκέδασαν και γνώρισαν καλύτερα τα κράτη μέλη της Ε.Ε. και τις πρωτεύουσές τους.στο τέλος της συνάντησης μοιράστηκε στους μαθητές έντυπο υλικό. 4 η συνάντηση Επίσκεψη στα ΤΕΦΑΑ Κομοτηνής Γνωριμία με αθλήματα Προαγωγή των ιδεωδών του αθλητισμού Σύνδεση σχολείου με την κοινωνία 9

Στην τέταρτή μας συνάντηση αποφασίσαμε να γνωρίσουμε από κοντά αθλητικούς χώρους και τα αθλήματα. Έτσι επισκεφθήκαμε το τμήμα ΤΕΦΑΑ του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου, όπου η συνεργασία με τους φοιτητές αποδείχθηκε ιδιαίτερα εποικοδομητική. Αρχικά οι φοιτητές καλωσόρισαν τους μαθητές και τους ξενάγησαν στους αθλητικούς χώρους του Πανεπιστημίου. Έπειτα οι μαθητές συμμετείχαν σε διάφορα αγωνίσματα, κάτι που τους ενθουσίασε καθώς ήρθαν για πρώτη φορά σε επαφή μα αθλήματα, όπως στίβο TAE KWOΝ DO κ.α. 5 η συνάντηση (2 διδακτικές ώρες) Υιοθέτηση σωστής αθλητικής συμπεριφοράς, είτε ως συμμετέχοντες είτε ως θεατές Σεβασμός στους κανόνες και στους αντιπάλους Θέσπιση θεσμού διαιτητή Αφού οι μαθητές χωρίστηκαν σε ομάδες με το παιχνίδι της τυφλόμυγας κατέγραψαν σε χαρτί ποιες συμπεριφορές πιστεύουν ότι πρέπει να παίρνουν κόκκινη κάρτα, είτε είναι από αθλητές είτε από φιλάθλους. Αφού καταγράφηκαν όλες οι απόψεις οι μαθητές έφτιαξαν το δικό τους κολλάζ. Έπειτα συζητήθηκε ο ρόλος του διαιτητή σε ένα παιχνίδι και, έπειτα από την πρωτοβουλία των μαθητών θεσπίστηκε ο ρόλος του διαιτητή στα διαλείμματα. Στο τέλος της συνάντησης οι μαθητές αποχαιρέτισαν την ομάδα λέγοντας μια φράση-σύνθημα κατά των αρνητικών συμπεριφορών στους αθλητικούς χώρους (π.χ. ΟΧΙ στις φωτοβολίδες μέσα στα γήπεδα). 6 η συνάντηση ( 2 διδακτικές ώρες- παρακολούθηση ποδοσφαιρικού αγώνα εκτός διδακτικού ωραρίου) Ενημέρωση σχετικά με τα φαινόμενα βίας και ρατσισμού Καλλιέργεια φιλο-αθλητικής συνείδησης Κατά τη διάρκεια της έκτης συνάντησης συζητήθηκε έντονα το πρόβλημα της βίας και του ρατσισμού στα γήπεδα. Οι μαθητές φάνηκαν εξοικειωμένοι με αυτές τις εικόνες από τα ελληνικά ποδοσφαιρικά γήπεδα. Συζητήσαμε την προσπάθεια της Ε.Ε. 10

για καταπολέμηση αυτών των φαινομένων μέσω προγραμμάτων όπως το FARE (Football Against Racism in Europe). Στη συνέχεια οι μαθητές χωρίστηκαν σε ομάδες με κλήρωση αριθμών, συνέλλεξαν εικόνες, έφτιαξαν συνθήματα και φιλοτέχνησαν τα δικά τους πανό κατά της βίας και του ρατσισμού. Επίσης έφτιαξαν την ιδανική ομάδα ποδοσφαίρου, αποτελούμενη από αθλητές διαφορετικών χωρών. Οι παραπάνω δραστηριότητες ενθουσίασαν τους μαθητές, οι οποίοι εκδήλωσαν το ενδιαφέρον να παρουσιάσουν τις δημιουργίες τους σε έναν πραγματικό αθλητικό χώρο κι έτσι, σε συνεργασία με τους γονείς, παρακολουθήσαμε ποδοσφαιρικό αγώνα της ομάδας του Πανθρακικού, όπου οι μαθητές ανέδειξαν τα πανό τους. 7 η συνάντηση Καλλιέργεια κλίματος συνεργασίας μεταξύ μαθητών Σεβασμός της ετερότητας-διαφορετικότητας Ένταξη και κοινωνικοποίηση όλων των μαθητών μέσω του αθλητισμού Στην έβδομη συνάντηση αποφασίσαμε να παίξουμε ομαδικά παιχνίδια συνεργασίας. Σε ένα από αυτά ο ένας μαθητής είχε κλειστά τα μάτια και τον καθοδηγούσε ο συμμαθητής του. Σε άλλο παιχνίδι έπρεπε οι μαθητές να πιάνονται χέρι χέρι. Με αυτόν τον τρόπο όλοι οι μαθητές συμμετείχαν παίζοντας, χωρίς να γίνονται διακρίσεις μεταξύ τους και συνεργάστηκαν προκειμένου να κερδίσουν. Επίσης οι μαθητές έφτιαξαν το δικό τους παιχνίδι: μηλάκια με πρωτεύουσες. Η κάθε ομάδα παίζει το γνωστό παιχνίδι μηλάκια, ενώ ταυτόχρονα προσπαθούν να ενώσουν τις χώρες με τις πρωτεύουσες. 3. Αποτελέσματα- Συμπεράσματα Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα σχεδιάστηκε ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των μαθητών του Διαπολιτισμικού δημοτικού σχολείου Σαπών Ροδόπης. Με τη χρήση νέων καινοτόμων μεθόδων διδασκαλίας και με την ενεργό συμμετοχή των μαθητών, θεωρούμε ότι επιτεύχθηκαν οι στόχοι που είχαν τεθεί: οι μαθητές ενημερώθηκαν, ευαισθητοποιήθηκαν, έγιναν ενεργοί συμμετέχοντες και όχι απλοί παρατηρητές του φαινομένου της βίας και του ρατσισμού. Η καλλιέργεια συνείδησης φίλαθλου πνεύματος τέθηκε ως μακροπρόθεσμος στόχος, οπότε τα αποτελέσματα δε 11

δύναται να αξιολογηθούν σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα, όλες οι δράσεις όμως είναι μια καλή αρχή ως προς την εξυγίανση του αθλητισμού και της συμπεριφοράς των φιλάθλων. 12