Αλαζεώξεζε (Αλαδηαηύπωζε) ηεο Οδεγίαο γηα ηα Επξωπαϊθά Σπκβνύιηα Εξγαδνκέλωλ Γεώξγηνο Αξγπξόο Επίθνπξνο Καζεγεηήο ηνπ Παλεπηζηεκίνπ Παηξώλ, Δηθεγόξνο Ιαλνπάξηνο 2012 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Τα Δπξσπατθά ζπκβνύιηα εξγαδνκέλσλ απνηεινύλ όξγαλα πνπ εθπξνζσπνύλ ηνπο εξγαδόκελνπο ζε επηρεηξήζεηο θαη νκίινπο επηρεηξήζεσλ ελσζηαθήο θιίκαθαο θαη έρνπλ σο ζθνπό ηελ άζθεζε ησλ δηθαησκάησλ ελεκέξσζεο θαη δηαβνύιεπζεο απηώλ από ηηο δηνηθήζεηο ησλ Δπηρεηξήζεσλ. Ο ζεζκόο ησλ Δπξσπατθώλ ζπκβνπιίσλ εξγαδνκέλσλ εηζάγεηαη γηα πξώηε θνξά ζε επίπεδν Δπξσπατθήο Έλσζεο κε ηελ πηνζέηεζε ζηηο 22 Σεπηεκβξίνπ 1994, ηεο θαηλνηόκνπ Οδεγίαο 94/45/ΔΚ γηα ηε ζέζπηζε κηαο Δπξσπατθήο Δπηηξνπήο Δπηρείξεζεο ή κηαο δηαδηθαζίαο ζε επηρεηξήζεηο θαη ζε νκίινπο επηρεηξήζεσλ θνηλνηηθήο θιίκαθαο κε ζθνπό λα ελεκεξώλνληαη νη εξγαδόκελνη θαη λα δεηείηαη ε γλώκε ηνπο 1. Δπεηδή όκσο δελ ππήξρε λνκνζεηηθό πξνεγνύκελν θαη νη πξαθηηθέο ελεκέξσζεο θαη δηαβνύιεπζεο ησλ εξγαδνκέλσλ ζηηο δηεζληθέο Δπηρεηξήζεηο δελ ήζαλ δηαδεδνκέλεο, ππήξμαλ εκθαλείο αδπλακίεο θαηά ηελ εθαξκνγή ηεο παξαπάλσ Οδεγίαο πνπ θαηέζηεζαλ ηελ αλαζεώξεζή ηεο αλαγθαηόηεηα. Μάιηζηα ε ίδηα ε Οδεγία 94/45/ΔΚ πξνέβιεπε απηή ηελ αλαζεώξεζε θαηά ην ηέινο ηνπ 1999 2. Ωζηόζν ρξεηάζζεθε λα πεξάζνπλ δέθα έηε από ηελ παξαπάλσ πξνβιεπόκελε εκεξνκελία γηα λα πηνζεηεζεί ζηηο 6 Μαΐνπ ηνπ 2009 ε Οδεγία 2009/38/ΔΚ 3, ε νπνία αλαζεσξεί κε ηε κνξθή 1 2 3 ΔΔ L 254 ηεο 30.9.1994, 6. 64 Βι. άξζξν 15 ηεο Οδεγίαο 94/45/ΔΚ. Οδεγία 2009/38/ΔΚ ηνπ Δπξσπατθνύ Κνηλνβνπιίνπ θαη ηνπ Σπκβνπιίνπ ηεο 6 εο Μαΐνπ 2009 γηα ηε ζέζπηζε Δπξσπατθνύ ζπκβνπιίνπ εξγαδνκέλσλ ή δηαδηθαζίαο ζε επηρεηξήζεηο θαη νκίινπο Δπηρεηξήζεσλ θνηλνηηθήο θιίκαθαο κε ζθνπό λα ελεκεξώλνληαη νη εξγαδόκελνη θαη λα δεηείηαη ε γλώκε ηνπο, ΔΔ L 122 ηεο 16.5.2009, 6. 28. [1]
ηεο αλαδηαηύπσζεο ηελ Οδεγία 94/45/ΔΚ 4. Δλ πξνθεηκέλσ, ζα πξέπεη λα ζεκεησζεί όηη απηή ε δεθαεηήο θαζπζηέξεζε ηεο αλαζεώξεζεο ηεο νδεγίαο 94/45/ΔΚ νθείιεηαη ζην γεγνλόο όηη νη θνηλσληθνί εηαίξνη δελ ήηαλ δπλαηόλ λα θαηαιήμνπλ ζε ζπκθσλία 5. Η Οδεγία 2009/38/ΔΚ έρεη σο ζθνπό θαηά πξώηνλ λα απμήζεη ην πνζνζηό ησλ ζπλεζηεκέλσλ επξσπατθώλ ζπκβνπιίσλ εξγαδνκέλσλ ζηηο επηρεηξήζεηο πνπ θαιύπηνληαη από ην πεδίν εθαξκνγήο ηεο Οδεγίαο 6 θαη θαηά δεύηεξνλ, λα δηαζθαιίζεη ηελ απνηειεζκαηηθή άζθεζε ησλ δηθαησκάησλ ελεκέξσζεο ησλ εξγαδνκέλσλ, ε νπνία θαηά ην κεγαιύηεξν κέξνο ήηαλ πξνβιεκαηηθή ζηελ πεξίπησζε ηεο αλαδηνξγάλσζεο ησλ θαιππηόκελσλ από ηελ Οδεγία επηρεηξήζεσλ. Δπηπιένλ, ε λέα Οδεγία έρεη σο ζθνπό λα ζπλεηζθέξεη ζηελ αληηκεηώπηζε ηεο αλαζθάιεηαο δηθαίνπ πνπ πξνθαιείηαη από νξηζκέλεο δηαηάμεηο ή από ηελ απνπζία απηώλ θαη λα εμαζθαιίζεη όηη νη θνηλνηηθέο Οδεγίεο, νη νπνίεο έρνπλ ζρέζε κε ηελ ελεκέξσζε θαη δηαβνύιεπζε ησλ εξγαδνκέλσλ, είλαη θαιύηεξα δηαζπλδεδεκέλεο 7. 4 Αλαδηαηύπσζε είλαη κία εηδηθή λνκνζεηηθή δηαδηθαζία ζηελ Δπξσπατθή Έλσζε πνπ ζπλήζσο ρξεζηκνπνηείηαη όηαλ πξέπεη νξηζκέλεο επηθαιππηόκελεο δηαηάμεηο πνπ ξπζκίδνπλ ην ίδην δήηεκα λα ελζσκαησζνύλ ζε έλα εληαίν λνκνζέηεκα. Η ελ ιόγσ δηαδηθαζία πεξηνξίδεη ηηο δπλαηόηεηεο πνπ έρεη ην Δπξσπατθό Κνηλνβνύιην λα πξνηείλεη ηξνπνπνηήζεηο ζηελ πξόηαζε ηεο Δπηηξνπήο. Θα πξέπεη λα ζεκεησζεί ζηελ πξνθεηκέλε πεξίπησζε όηη ε επηινγή ηεο ελ ιόγσ δηαδηθαζίαο θαη ν πεξηνξηζκόο ησλ ζρεηηθώλ εξγαζηώλ ηνπ Δπξσπατθνύ Κνηλνβνπιίνπ απνηέιεζε ηε βάζε έληνλεο θξηηηθήο από ηελ πιεπξά νξηζκέλσλ επξσπαίσλ Βνπιεπηώλ (βι. επ απηνύ ζρεηηθή Απόθαζε ηνπ Δπξσπατθνύ Κνηλνβνπιίνπ ηεο 16 εο Γεθεκβξίνπ 2008). 5 Σρεηηθά κε ην ηζηνξηθό ηεο αλαζεώξεζεο ηεο Οδεγίαο 94/45/ΔΚ. βι. κεηαμύ άιισλ, R. Jagodzinski, Recast directive on European works councils : cosmetic surgery or substantial progress?, 40 (2009) Industrial Relations Journal, 534 ζηηο ζει. 534-539 θαη R. Blanpain, European Labour Law, Kluwer Law International B.V, The Netherlands, 2010 ζηηο ζει. 786 επ. 6 Από ηηο eπηρεηξήζεηο πνπ θαιύπηνλην από ην πεδίν εθαξκνγήο ηεο Οδεγίαο 94/45/ΔΚ, κόλν ζην 36% 7 είραλ ζπζηαζεί επξσπατθέο επηηξνπέο εξγαδνκέλσλ. Βι. Πξόηαζε ηεο Δπηηξνπήο γηα κηα λέα Οδεγία γηα ε ζέζπηζε επξσπατθνύ ζπκβνπιίνπ εξγαδνκέλσλ, COM (2008) 419 ηειηθό, 2 Ινπιίνπ 2008. Σηελ πξνθείκελε πεξίπησζε απαηηείηαη θνηλή ελλνηνινγηθή πξνζέγγηζε ησλ όξσλ ηεο Οδεγίαο γηα ηα επξσπατθά ζπκβνύιηα ησλ εξγαδνκέλσλ θαη ησλ δύν άιισλ Οδεγηώλ πνπ εθδόζεθαλ κεηά ηελ πηνζέηεζε ηεο Οδεγίαο 94/45/ΔΚ θαη αθνξνύλ δηαδηθαζίεο ελεκέξσζεο θαη δηαβνύιεπζεο ησλ εξγαδνκέλσλ. Απηέο είλαη ε Οδεγία 2001/86/ΔΚ γηα ην ξόιν ησλ εξγαδνκέλσλ ζηελ Δπξσπατθή Δηαηξία (ΔΔ L 294/22 ηεο 8.10.2001) θαη ε Οδεγία 2002/14/ΔΚ γηα ηε ζέζπηζε ελόο πιαηζίνπ γηα ελεκέξσζε θαη δηαβνύιεπζε ησλ εξγαδνκέλσλ, ΔΔ L 80 ηεο 23.3.2002. [2]
Μνινλόηη ε λέα Οδεγία δηαηεξεί ηε δνκή ηεο Οδεγίαο 94/45/ΔΚ θαη ζέβεηαη ηελ πξνβιεπόκελε ζε απηή αξρή ηεο απηνλνκίαο ησλ θνηλσληθώλ εηαίξσλ αλαθνξηθά κε ηε ζύζηαζε επξσπατθώλ ζπκβνπιίσλ εξγαδνκέλσλ, ην θείκελν πεξηέρεη έλαλ αξηζκό ηξνπνπνηήζεσλ κε ζθνπό λα βειηησζεί ε ιεηηνπξγία ησλ επξσπατθώλ ζπκβνπιίσλ ησλ εξγαδνκέλσλ. Οη ηξνπνπνηήζεηο απηέο αλαθέξνληαη θπξίσο : ζηελ νξηνζέηεζε ηνπ δηαθξαηηθνύ ραξαθηήξα ηνπ πεδίνπ εθαξκνγήο ηεο Οδεγίαο, ζηνλ θαζνξηζκό ησλ ελλνηώλ «ελεκέξσζε» θαη «δηαβνύιεπζε» θαζώο θαη ζηελ πξόζβαζε ηεο απαηηνύκελεο ελεκέξσζεο γηα ηελ έλαξμε ησλ δηαπξαγκαηεύζεσλ κεηαμύ ησλ εθπξνζώπσλ ησλ εξγαδνκέλσλ θαη ηεο δηνίθεζεο, ζηελ θαιύηεξε εθπξνζώπεζε ησλ εξγαδνκέλσλ θαη ζην πεξηερόκελν ηεο ζπκθσλίαο. Σθνπόο ηεο παξνύζαο κειέηεο είλαη λα δηεξεπλήζεη θαη αμηνινγήζεη ηηο κεηαβνιέο πνπ επηθέξεη ε Οδεγία 2009/38/ΔΚ ζην ππάξρνλ θαζεζηώο ησλ Δπξσπατθώλ ζπκβνπιίσλ εξγαδνκέλσλ. Η κειέηε νξγαλώλεηαη σο αθνινύζσο : Τν ηκήκα 2 νξηνζεηεί ην δηαθξαηηθό ραξαθηήξα ηεο αξκνδηόηεηαο ησλ επξσπατθώλ ζπκβνπιίσλ εξγαδνκέλσλ. Τν ηκήκα 3 επεμεξγάδεηαη ηνλ ελλνηνινγηθό πξνζδηνξηζκό ησλ όξσλ «ελεκέξσζε» θαη «δηαβνύιεπζε». Οη ξπζκίζεηο γηα ηε ζύζηαζε ησλ επξσπατθώλ ζπκβνπιίσλ εξγαδνκέλσλ απνηεινύλ ην αληηθείκελν πνπ πξαγκαηεύεηαη ην ηκήκα 4. Τν Τκήκα 5 εμεηάδεη ην πεξηερόκελν ηεο ζπκθσλίαο ησλ επξσπατθώλ ζπκβνπιίσλ εξγαδνκέλσλ. Τέινο, ζπκπεξάζκαηα παξέρνληαη ζην ηκήκα 6. ΙI Οξηνζέηεζε ηνπ δηαθξαηηθνύ ζηνηρείνπ ηεο αξκνδηόηεηαο ηωλ επξωπαϊθώλ ζπκβνπιίωλ εξγαδνκέλωλ Η αξκνδηόηεηα ησλ επξσπατθώλ ζπκβνπιίσλ ησλ εξγαδνκέλσλ πεξηνξίδεηαη ζε δηαθξαηηθά δεηήκαηα. Απηά ηα δεηήκαηα νξίδνληαη από ηε λέα Οδεγία σο εθείλα πνπ αθνξνύλ ην «ζύλνιν» ηεο επηρείξεζεο ή ηνπ νκίινπ επηρεηξήζεσλ θνηλνηηθήο θιίκαθαο ή ηνπιάρηζηνλ δύν επηρεηξήζεηο ή εγθαηαζηάζεηο ηεο επηρείξεζεο ή ηνπ νκίινπ πνπ βξίζθνληαη ζε δύν δηαθνξεηηθά θξάηε κέιε 8. Απηόο ν νξηζκόο ηνπ δηαθξαηηθνύ ραξαθηήξα ησλ δεηεκάησλ, όπσο νξζά ππνζηεξίδεηαη από νξηζκέλνπο ζπγγξαθείο 9 θαζώο θαη ηα επξσπατθά ζπλδηθάηα 10, ζα κπνξνύζε κε αζθάιεηα λα 8 Άξζξν 1 παξ. 4 ηεο Οδεγίαο 2009/38/ΔΚ. 9 Βι. θπξίσο, Α. Alaimo, The New Directive on European Works Councils : Innovations and Omissions, 2010 The International Journal of Comparative Labour Law and Industrial Relations, [3]
ραξαθηεξηζζεί σο πεξηνξηζηηθόο ζρεηηθά κε ηελ αξκνδηόηεηα ησλ επξσπατθώλ ζπκβνπιίσλ ησλ εξγαδνκέλσλ. Ο ελ ιόγσ ραξαθηεξηζκόο πξνθύπηεη από ην γεγνλόο όηη ν παξαπάλσ νξηζκόο ηνπ δηαθξαηηθνύ ραξαθηήξα ησλ δεηεκάησλ δελ ιακβάλεη ππ όςηλ όηη ππάξρνπλ πεξηπηώζεηο, θαηά ηηο νπνίεο νη ιακβαλόκελεο απνθάζεηο γηα δεηήκαηα εζληθνύ επηπέδνπ, έρνπλ ηε δπλαηόηεηα λα επεξεάζνπλ ην εξγαηηθό δπλακηθό ζε δηαθξαηηθό επίπεδν. Ωζηόζν, αμίδεη λα ζεκεησζεί όηη ην Πξννίκην ηεο Οδεγίαο ζην ζπγθεθξηκέλν ζεκείν δηαθνξνπνηείηαη από ην θείκελν ηνπ Άξζξνπ 1 παξ. 4, πηνζεηώληαο κηα επξύηεξε πξνζέγγηζε αλαθνξηθά κε ην δηαθξαηηθό ζηνηρείν. Δηδηθόηεξα, ην ζεκείν 16 ηνπ Πξννηκίνπ ζεσξεί θαηαξράο σο δηαθξαηηθά ηα δεηήκαηα εθείλα πνπ πεξηιακβάλνληαη ζην Άξζξν 1 παξ. 4 (δειαδή απηά πνπ αθνξνύλ ην ζύλνιν ηεο επηρείξεζεο ή ηνπ νκίινπ επηρεηξήζεσλ ή ηνπιάρηζηνλ δύν θξαηώλ-κειώλ). Καηά δεύηεξνλ ζεσξνύληαη σο δηαθξαηηθά θαη εθείλα ηα δεηήκαηα πνπ αλεμάξηεηα από ηνλ αξηζκό ησλ εκπιεθνκέλσλ θξαηώλ κειώλ, είλαη ζεκαληηθά γηα ην επξσπατθό εξγαηηθό δπλακηθό ηόζν ζε ζρέζε κε ηελ έθηαζε ησλ πηζαλώλ απνηειεζκάησλ ηνπο όζν θαη ζε ζρέζε κε κεηαθνξέο δξαζηεξηνηήησλ κεηαμύ θξαηώλ κειώλ. Καηά ζπλέπεηα, ν πεξηνξηζηηθόο ραξαθηήξαο ηνπ πξνβιεπόκελνπ ζην Άξζξν 1 παξ. 4 νξηζκνύ ηνπ δηαθξαηηθνύ δεηήκαηνο, ζα κπνξνύζε λα δηεπξπλζεί εξκελεπηηθά θάλνληαο ρξήζε ηεο πξνζέγγηζεο ηνπ Πξννηκίνπ ηεο Οδεγίαο 11. ΙΙΙ Έλλνηα ηωλ όξωλ «ελεκέξωζε» θαη «δηαβνύιεπζε» Η ελεκέξσζε θαη δηαβνύιεπζε είλαη ε βαζηθή αξκνδηόηεηα θαη ν θύξηνο ιόγνο ύπαξμεο ησλ επξσπατθώλ ζπκβνπιίσλ ησλ εξγαδνκέλσλ. Έλαο από ηνπο βαζηθνύο ιόγνπο αλαδηαηύπσζεο ηεο Οδεγίαο 94/45/ΔΚ, είλαη λα βειηησζεί ε απνηειεζκαηηθή άζθεζε ησλ δηθαησκάησλ ελεκέξσζεο θαη δηαβνύιεπζεο ησλ εξγαδνκέλσλ ζε θνηλνηηθήο θιίκαθαο επηρεηξήζεηο, ιακβαλνκέλνπ ππόςε ηεο Παγθνζκηνπνίεζεο θαη ηεο αλαγθαηόηεηαο ησλ επηρεηξήζεσλ γηα αλαδηάξζξσζε. Αμίδεη λα ζεκεησζεί όηη ε Οδεγία 94/45/ΔΚ δελ πεξηείρε έλαλ νξηζκό ηνπ όξνπ «ελεκέξσζε». Η δε δηαβνύιεπζε θαζνξίδεην απιώο «σο αληαιιαγή απόςεσλ» θαη ε 217 ζηε ζει. 221 θαη S. Laulom, The Flowed Revision of the European Works Council Directive, 2010 Industrial Law Journal, 202 ζηε ζει. 207. 10 Βι. ETUC, The New European Works Council Directive ( Recast ), ζει. 2. 11 Βι. επίζεο A. Alaimo, ν.π. ππνζ. 9 [4]
θαζηέξσζε δηαιόγνπ κεηαμύ ησλ εθπξνζώπσλ ησλ εξγαδνκέλσλ θαη ηεο θεληξηθήο δηεύζπλζεο ή νπνηνπδήπνηε άιινπ θαηαιιειόηεξνπ νξγάλνπ δηεπζπληηθνύ επηπέδνπ 12. Η λέα Οδεγία κεηαβάιιεη ηελ θαηάζηαζε απηή, εηζάγνληαο έλα νξηζκό γηα ηνλ όξν «ελεκέξσζε» θαη ζπκπιεξώλνληαο ηνλ νξηζκό ηνπ όξνπ «δηαβνύιεπζε» ηεο αξρηθήο Οδεγίαο, κε ζθνπό λα εμαζθαιηζζεί ε απνηειεζκαηηθόηεηα ηεο ιεηηνπξγίαο ησλ επξσπατθώλ ζπκβνπιίσλ ησλ εξγαδνκέλσλ αλαθνξηθά κε ηελ ελεκέξσζε θαη δηαβνύιεπζε. Δηδηθόηεξα, ε Οδεγία νξίδεη ηελ ελεκέξσζε σο ηε δηαβίβαζε ζηνηρείσλ από ηνλ εξγνδόηε ζηνπ εθπξνζώπνπο ησλ εξγαδνκέλσλ πξνθεηκέλνπ απηνί λα θαηαηνπηζζνύλ γηα ην εθάζηνηε ζέκα θαη λα ην εμεηάζνπλ ε ελεκέξσζε πξαγκαηνπνηείηαη ηνλ θαηάιιειν ρξόλν, κε ηνλ θαηάιιειν ηξόπν θαη ην θαηάιιειν πεξηερόκελν ώζηε λα κπνξνύλ νη εθπξόζσπνη ησλ εξγαδνκέλσλ λα εμεηάζνπλ ζε βάζνο ηηο πηζαλέο ζπλέπεηεο θαη ελδερνκέλσο, λα πξνεηνηκάδνπλ ηηο δηαβνπιεύζεηο κε ην αξκόδην όξγαλν 13. Από ηνλ παξαπάλσ νξηζκό θαζίζηαηαη εκθαλέο όηη ε Οδεγία, αλαγλσξίδνληαο ξεηά ην δηθαίσκα ησλ εθπξνζώπσλ ησλ εξγαδνκέλσλ λα πξνβνύλ ζε κία ζε βάζνο εμέηαζε όισλ ησλ πηζαλώλ ζπλεπεηώλ, δίλεη έκθαζε ζηελ πιεξόηεηα θαη πνηόηεηα ηεο ελεκέξσζεο. Θα πξέπεη σζηόζν λα ζεκεησζεί ζηελ πξνθεηκέλε πεξίπησζε όηη, λαη κελ ε Οδεγία δίλεη έκθαζε ζηελ πιεξόηεηα θαη πνηόηεηα ηεο ελεκέξσζεο, αιιά δελ θαζνξίδεη αθξηβώο πνην ζα πξέπεη λα είλαη ζηελ νπζία ην πεξηερόκελν ηεο ελεκέξσζεο, ώζηε λα θαηαζηεί δπλαηή ε ζε βάζνο ζρεηηθή εμέηαζε από ηελ πιεπξά ησλ εθπξνζώπσλ ησλ εξγαδνκέλσλ. Δπηπιένλ ζύκθσλα κε ηνλ παξαπάλσ νξηζκό ηεο Οδεγίαο, ε ελεκέξσζε κπνξεί λα ζεσξεζεί σο πξόδξνκνο ηεο δηαβνύιεπζεο. Απηό ζεκαίλεη όηη δελ κπνξεί λα ππάξμεη δηαβνύιεπζε, ρσξίο λα έρεη ιάβεη ρώξα ε θαηάιιειε ελεκέξσζε. Αλαθνξηθά κε ηνλ νξηζκό ηεο «δηαβνύιεπζεο», ε λέα Οδεγία επαλαιακβάλεη ηνπο πεξηερόκελνπο ζηελ Οδεγία 94/45/ΔΚ όξνπο ηεο «θαζηέξσζεο δηαιόγνπ» θαη «αληαιιαγήο απόςεσλ» κεηαμύ εθπξνζώπσλ ησλ εξγαδνκέλσλ θαη δηνηθεηηθώλ νξγάλσλ θαη ζπκπιεξώλνληαο απαηηεί λα ζπκβνύλ ηα παξαπάλσ ζε ηέηνην ρξόλν θαη κε ηέηνην ηξόπν θαη πεξηερόκελν πνπ λα δίλνπλ ηε δπλαηόηεηα ζηνπο εθπξνζώπνπο ησλ εξγαδνκέλσλ λα δηαηππώζνπλ ηε γλώκε ηνπο γηα ηα πξνηεηλόκελα κέηξα 14. Από ηνλ παξαπάλσ νξηζκό γίλεηαη ζαθέο όηη ε Οδεγία απαηηεί λα ππάξρεη πξαγκαηηθή δηαβνύιεπζε, ε νπνία πξέπεη λα ιάβεη ρώξα πξηλ ιεθζεί νπνηαδήπνηε απόθαζε. 12 Βι. Οδεγία 94/45/ΔΚ, Άξζξν 2. 13 Βι. Άξζξν 2 παξ. 1 (ζη) ηεο Οδεγίαο 2009/38/ΔΚ. 14 Βι. Άξζξν 2 παξ. 1 (γ) ηεο Οδεγίαο 2009/38/ΔΚ. [5]
Οη εθπξόζσπνη ησλ εξγαδνκέλσλ πξέπεη λα έρνπλ ηελ αλαγθαία πιεξνθόξεζε, ώζηε λα έρνπλ ηε δπλαηόηεηα λα θάλνπλ πξνηάζεηο πνπ ζα κπνξνύλ λα επεξεάζνπλ ηηο ζπλέπεηεο ησλ απνθάζεσλ ηεο δηνίθεζεο ζηνπο εξγαδόκελνπο. Απηή ε πιεξνθόξεζε, όπσο ζπλάγεηαη θαη από ηα παξαπάλσ, ζα πξέπεη λα παξέρεηαη από ηε δηνίθεζε όζν ην δπλαηόλ λσξίηεξα, ώζηε λα δίδεηαη ν ρξόλνο ζηνπο εθπξνζώπνπο ησλ εξγαδνκέλσλ λα εμεηάζνπλ επαξθώο ηηο ζπλέπεηεο γηα ηνπο εξγαδνκέλνπο ησλ απνθάζεσλ ηεο δηνίθεζεο θαη λα πξνηείλνπλ βάζηκεο ελαιιαθηηθέο ιύζεηο. Η απαίηεζε γηα όζν ην δπλαηόλ λσξίηεξα ελεκέξσζε ησλ εθπξνζώπσλ ησλ εξγαδνκέλσλ από ηελ πιεπξά ηεο δηνίθεζεο, εληζρύεηαη από ην γεγνλόο όηη ε Οδεγία νξίδεη ξεηά όηη ε ελεκέξσζε ζα πξέπεη λα παξέρεηαη ρσξίο λα επηβξαδύλεηαη ε δηαδηθαζία ηεο ιήςεο απνθάζεσλ ζηηο επηρεηξήζεηο 15. Τέινο αμίδεη λα ζεκεησζεί όηη ζύκθσλα κε ηνλ παξαπάλσ νξηζκό ηεο Οδεγίαο, κνινλόηη ε δηνίθεζε κπνξεί λα ιάβεη ππόςε ηε γλώκε ησλ εθπξνζώπσλ ησλ εξγαδνκέλσλ, ρσξίο λα είλαη ππνρξεσκέλε λα ηελ αθνινπζήζεη, ζα πξέπεη σζηόζν λα αηηηνινγήζεη ηελ δηαθνξεηηθή ηνπνζέηεζή ηεο. Από όια ηα παξαπάλσ ζπλάγεηαη όηη ε λέα Οδεγία κε ηνπο παξερόκελνπο νξηζκνύο ηεο ελεκέξσζεο θαη δηαβνύιεπζεο βειηηώλεη θαηά πνιύ ηελ απνηειεζκαηηθόηεηα ηεο ιεηηνπξγίαο ησλ επξσπατθώλ εξγνζηαζηαθώλ ζπκβνπιίσλ. Δπηπιένλ ζα πξέπεη λα ζεκεησζεί όηη ε λέα Οδεγία πξνζαξκόδεη ηηο έλλνηεο ηεο «ελεκέξσζεο» θαη «δηαβνύιεπζεο» ζε εθείλεο ηεο νδεγίαο 2001/86/ΔΚ 16 θαη ηεο νδεγίαο 2003/72/ΔΚ 17. IV Η ζύζηαζε ηωλ Επξωπαϊθώλ ζπκβνπιίωλ ηωλ εξγαδνκέλωλ Σε κηα πξνζπάζεηα λα επηηεπρζεί ν εθθξαζκέλνο ζηόρνο ηεο αύμεζεο ηνπ αξηζκνύ ησλ επξσπατθώλ ζπκβνπιίσλ ησλ εξγαδνκέλσλ 18 θαη λα βειηησζεί ε πνηόηεηα ησλ ζπκθσληώλ πνπ ζπλάπηνπλ κε ηε δηνίθεζε, ε Οδεγία 2009/38/ΔΚ πεξηέρεη έλα αξηζκό λέσλ δηαηάμεσλ αθηεξσκέλσλ ζηε ζύζηαζε ησλ ελ ιόγσ ζπκβνπιίσλ. Δηδηθόηεξα, νη δηαηάμεηο απηέο αθνξνύλ ηηο απαηηνύκελεο πιεξνθνξίεο πνπ ζα πξέπεη λα παξέρνληαη από ηε δηνίθεζε γηα ηε ζύζηαζε ηεο εηδηθήο δηαπξαγκαηεπηηθήο νκάδαο, ηε ζύλζεζε θαη ηα δηθαηώκαηα απηήο θαζώο 15 Βι. Πξννίκην ζθ. 22 ηεο Οδεγίαο 2009/38/ΔΚ. 16 Βι. Άξζξν 2 (ζ) ηεο Οδεγίαο 2001/86/ΔΚ γηα ην ξόιν ησλ εξγαδνκέλσλ ζηελ Δπξσπατθή Δηαηξία ν.π. ππνζ. 7. 17 Βι. Άξζξν 2 (ζ) ηεο Οδεγίαο 2003/72/ΔΚ γηα ην ξόιν ησλ εξγαδνκέλσλ ζηνλ επξσπατθό Σπλεηαηξηζκό, ΔΔ L 207/25 ηεο 18.8.2003. 18 Βι. Πξννίκην Οδεγίαο ζεκ. 7. Θα πξέπεη λα ζεκεησζεί ζηελ πξνθεηκέλε όηη πεξίπνπ ηα 2/3 ησλ επηρεηξήζεσλ θνηλνηηθήο θιίκαθαο πνπ θαιύπηνληαη από ηελ Οδεγία έρνπλ ζηελ νπζία Δπξσπατθά εξγνζηαζηαθά ζπκβνύιηα, βι. επ απηώλ European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions, European Works Councils in Practice : Ken Research Finding, Dublin, 2008. [6]
θαη ηε ζύλζεζε ησλ επξσπατθώλ ζπκβνπιίσλ εξγαδνκέλσλ θαη ηέινο, ην ξόιν πνπ κπνξνύλ λα δηαδξακαηίζνπλ ηα ζπλδηθάηα ζηε δηαδηθαζία. (α) Πιεξνθόξεζε γηα ηελ έλαξμε ησλ δηαπξαγκαηεύζεσλ Η Οδεγία νξίδεη ξεηά όηη ε θάζε δηνίθεζε επηρείξεζεο κέινπο νκίινπ επηρεηξήζεσλ θνηλνηηθήο θιίκαθαο, σο επίζεο ε θεληξηθή δηνίθεζε ή ε ηνπηθή δηνίθεζε κηαο επηρείξεζεο θνηλνηηθήο θιίκαθαο έρεη ππνρξέσζε ηελ εμαζθάιηζε θαη δηαβίβαζε ησλ απαξαίηεησλ πιεξνθνξηώλ ζηα ελδηαθεξόκελα κέξε ώζηε λα θαηαζηεί δπλαηή ε έλαξμε ησλ δηαπξαγκαηεύζεσλ γηα ηε ζύζηαζε επξσπατθώλ ζπκβνπιίσλ εξγαδνκέλσλ 19. Δηδηθόηεξα, απηέο πεξηιακβάλνπλ πιεξνθνξίεο πνπ αθνξνύλ ηε δνκή ηεο επηρείξεζεο ή ηνπ νκίινπ ησλ επηρεηξήζεσλ θαη ηνπ εξγαηηθνύ δπλακηθνύ ηνπο 20. Απηέο νη λέεο ξπζκίζεηο ηεο Οδεγίαο ελζσκαηώλνπλ ηε λνκνινγία ηνπ Γηθαζηεξίνπ ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο ζρεηηθά κε ηελ αλαγθαία πιεξνθόξεζε πνπ πξέπεη ππνρξεσηηθά λα παξέρεηαη από ηε δηνίθεζε θάζε επηρείξεζεο ώζηε λα ζπζηαζεί έλα επξσπατθό ζπκβνύιην εξγαδνκέλσλ 21. Τν Γηθαζηήξην ζηελ ελ ιόγσ λνκνινγία ηνπ νξίδεη ξεηά όηη ε δηνίθεζε είλαη ππνρξεσκέλε λα ιακβάλεη θαη λα παξέρεη ζηνπο εθπξνζώπνπο ησλ εξγαδνκέλσλ πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ηε δνκή ηεο επηρείξεζεο θαη ηνλ αξηζκό ησλ εξγαδνκέλσλ. Η ππνρξέσζε δε απηή εθηείλεηαη, όρη κόλν κεηαμύ θεληξηθήο δηνίθεζεο θαη εθπξνζώπσλ ησλ εξγαδνκέλσλ, αιιά θαη κεηαμύ θεληξηθήο δηνίθεζεο θαη ηνπηθήο δηνίθεζεο. (β) Σύζηαζε θαη δηθαηώκαηα ηεο εηδηθήο δηαπξαγκαηεπηηθήο νκάδαο θαη ησλ επξσπατθώλ ζπκβνπιίσλ εξγαδνκέλσλ. Γηα ηε ζύζηαζε ελόο επξσπατθνύ ζπκβνπιίνπ εξγαδνκέλσλ ή ηε ζέζπηζε δηαδηθαζίαο ελεκέξσζεο θαη δηαβνύιεπζεο ησλ εξγαδνκέλσλ ε θεληξηθή δηνίθεζε δηαπξαγκαηεύεηαη κε ηελ εηδηθή δηαπξαγκαηεπηηθή νκάδα, ε νπνία απνηειείηαη από εθπξνζώπνπο ησλ εξγαδνκέλσλ 22. Η λέα Οδεγία ηξνπνπνηεί ηε ζύλζεζε ηεο εηδηθήο δηαπξαγκαηεπηηθήο νκάδαο, ζε κηα πξνζπάζεηα λα επηηύρεη θαιύηεξε εθπξνζώπεζε ησλ εξγαδνκέλσλ. Πξνο απηή ηελ θαηεύζπλζε είλαη ε αύμεζε ηνπ αξηζκνύ ησλ κειώλ ηεο ελ ιόγσ νκάδαο, ηα νπνία εθιέγνληαη ή δηνξίδνληαη ζηε βάζε ηνπ αξηζκνύ ησλ εξγαδνκέλσλ ζε θάζε θξάηνο κέινο πνπ είλαη εγθαηεζηεκέλε κηα επηρείξεζε ηνπ νκίινπ. Δηδηθόηεξα, κηα έδξα ζα πξέπεη λα θαηαλέκεηαη ζε θάζε θξάηνο κέινο αλά κεξίδα εξγαδνκέλσλ πνπ απαζρνινύληαη ζε απηό ην θξάηνο κέινο 19 Άξζξν 4 ηεο Οδεγίαο. 20 Άξζξν 4 παξ. 4 ηεο Οδεγίαο. 21 Βι. ππόζεζε C-62/99 Bofrost, 2001 Σπιινγή Ι-2579; Υπόζεζε C-440/00 Κühne and Nagel, 2004. Σπιινγή Ι-787; Υπόζεζε C-349/01 Anker,2004 Σπιινγή Ι-6803. 22 Άξζξν 5 παξ. 2 ηεο Οδεγίαο. [7]
ίζε κε 10% ή θιάζκα ηεο ελ ιόγσ κεξίδαο ηνπ αξηζκνύ ησλ εξγαδνκέλσλ πνπ απαζρνινύληαη ζην ζύλνιν ησλ θξαηώλ κειώλ 23. Σηελ πξνθείκελε ινηπόλ πεξίπησζε ε Οδεγία απαηηεί ηελ ηζόξξνπε εθπξνζώπεζε ησλ εξγαδνκέλσλ ησλ δηαθόξσλ θξαηώλ κειώλ 24. Δπηπιένλ ε Οδεγία πξνβιέπεη δύν λέα δηθαηώκαηα γηα ηελ εηδηθή δηαπξαγκαηεπηηθή νκάδα. Τν έλα είλαη ην δηθαίσκα ηεο εηδηθήο δηαπξαγκαηεπηηθήο νκάδαο λα ζπλεδξηάδεη πξηλ θαη κεηά από θάζε ζπλεδξίαζε κε ηελ θεληξηθή δηνίθεζε, ρσξίο ηελ παξνπζία εθπξνζώπσλ ηεο ηειεπηαίαο 25. Απηό δίλεη ηε δπλαηόηεηα ζηα κέιε ηεο νκάδαο, ηα νπνία έξρνληαη από δηάθνξα θξάηε κέιε, λα πξνεηνηκαζηνύλ όζν ην δπλαηόλ. Τν άιιν είλαη ην δηθαίσκα ζηελ επηκόξθσζε, ρσξίο απώιεηα κηζζνύ, εθόζνλ είλαη απαξαίηεην γηα ηελ άζθεζε ησλ θαζεθόλησλ εθπξνζώπεζεο ζε δηεζλέο πεξηβάιινλ 26. Απηό ην δηθαίσκα πξνβιέπεηαη θαη γηα ηα κέιε ησλ επξσπατθώλ ζπκβνπιίσλ ησλ εξγαδνκέλσλ. Τν δηθαίσκα απηό ζα βνεζήζεη ηα κέιε ησλ ζπκβνπιίσλ λα θαηαλνήζνπλ θαιύηεξα ηηο νηθνλνκηθέο θαη γεληθόηεξα ηερληθέο πιεξνθνξίεο πνπ παξέρεη ε δηνίθεζεο ηεο επηρείξεζεο, έηζη ώζηε λα είλαη δπλαηόλ λα αζθήζνπλ ηα θαζήθνληά ηνπο απνηειεζκαηηθόηεξα 27. Αλαθνξηθά κε ηε ζύλζεζε ησλ επξσπατθώλ ζπκβνπιίσλ εξγαδνκέλσλ, ε Οδεγία πξνηείλεη ε θαηαλνκή ησλ εδξώλ λα ιακβάλεη ππόςε ηελ αλάγθε γηα ηζόξξνπε εθπξνζώπεζε ησλ εξγαδνκέλσλ θαηά δξαζηεξηόηεηα, θαηεγνξία εξγαδνκέλσλ, θαη θύιν 28. Δπηπιένλ, ηα κέιε ηνπ επξσπατθνύ ζπκβνπιίνπ εξγαδνκέλσλ, όπσο θαη ηα πξναλαθεξζέληα κέιε ηεο εηδηθήο δηαπξαγκαηεπηηθήο νκάδαο, ζα πξέπεη λα είλαη αλάινγα ηνπ αξηζκνύ ησλ εξγαδνκέλσλ ζε θάζε θξάηνο κέινο 29. (γ) Ο ξόινο ησλ ζπλδηθάησλ Έρεη ππνζηεξηρζεί από ηε πιεπξά ησλ εξγαδνκέλσλ όηη ηα εξγαηηθά ζπλδηθάηα, ζα κπνξνύζαλ λα παίμνπλ έλα ζεηηθό ξόιν ζηε ζύζηαζε θαη ιεηηνπξγία ησλ επξσπατθώλ ζπκβνπιίσλ εξγαδνκέλσλ παξέρνληαο ηερλνγλσζία θαιώλ πξαθηηθώλ 30. Η Οδεγία 23 Άξζξν 5 παξ. 2(β) ηεο Οδεγίαο. 24 Βι. Πξννίκην ζεκ. 26 ηεο Οδεγίαο. 25 Άξζξν 5 παξ. 4 ηεο Οδεγίαο. 26 Άξζξν 10 παξ. 4 ηεο Οδεγίαο. 27 Βι. R. Jagodzinski, ν.π. ππνζεκ. 5 ζηε ζει. 542. 28 Άξζξν 6 παξ. 2(β) ηεο Οδεγίαο. 29 Παξάξηεκα Ι, Δπηθνπξηθέο ππνρξεώζεηο 1(γ) ηεο Οδεγίαο. 30 Βι. European Trade Union Confederation, The New European Works Council Directive ( Recast ), ν.π. ππνζ. 10, ζει. 3. [8]
2009/38/ΔΚ αλαγλσξίδνληαο ηελ νξζόηεηα απηήο ηεο ηνπνζέηεζεο επηθπιάζζεη ζηα εξγαηηθά ζπλδηθάηα θαη ζηηο εξγνδνηηθέο νξγαλώζεηο έλαλ ελεξγό ξόιν ζηε ζύζηαζε θαη ιεηηνπξγία ησλ επξσπατθώλ ζπκβνπιίσλ εξγαδνκέλσλ. Καηαξράο, ππάξρεη ξεηή απαίηεζε λα ελεκεξώλνληαη νη επξσπατθέο νξγαλώζεηο εξγαδνκέλσλ θαη εξγνδνηώλ γηα ηε ζύλζεζε ηεο εηδηθήο δηαπξαγκαηεπηηθήο νκάδαο θαη γηα ηελ έλαξμε ησλ δηαπξαγκαηεύζεσλ 31. Καηά δεύηεξνλ, αλαγλσξίδεηαη ε δπλαηόηεηα λα δεηεζεί από ηελ εηδηθή δηαπξαγκαηεπηηθή νκάδα ε ζπλδξνκή εκπεηξνγλσκόλσλ, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ θαη εθπξνζώπσλ ησλ επξσπατθώλ νξγαλώζεσλ εξγαδνκέλσλ, νη νπνίνη κάιηζηα κπνξνύλ λα παξεπξίζθνληαη ζηηο δηαπξαγκαηεύζεηο 32. Απηή ε ξεηή αλαγλώξηζε ηνπ ξόινπ ησλ επξσπατθώλ ζπλδηθάησλ ησλ εξγαδνκέλσλ, δίλεη ζε απηά ηε δπλαηόηεηα λα παξαθνινπζνύλ ηε ζύζηαζε ησλ επξσπατθώλ ζπκβνπιίσλ εξγαδνκέλσλ θαη λα παίδνπλ ζηελ πξάμε έλα ελεξγόηεξν ξόιν ζηε ιεηηνπξγία ηνπο. Δπηπιένλ, ηα εξγαηηθά ζπλδηθάηα κπνξνύλ λα δηαδξακαηίζνπλ ζεκαληηθό ξόιν ζηελ επηκόξθσζε ησλ κειώλ ηνπ επξσπατθνύ ζπκβνπιίνπ εξγαδνκέλσλ. Τέινο, ζηα εζληθά εξγαηηθά ζπλδηθάηα κπνξνύλ λα ζπκκεηέρνπλ ζηελ δηαδηθαζία εθινγήο ή δηνξηζκνύ ηεο εηδηθήο δηαπξαγκαηεπηηθήο νκάδαο, εάλ ην εζληθό δίθαην πξνβιέπεη ηέηνηα δπλαηόηεηα. V Τν πεξηερόκελν ηεο ζπκθωλίαο, κεηαμύ ηεο θεληξηθήο δηνίθεζεο θαη ηεο εηδηθήο δηαπξαγκαηεπηηθήο νκάδαο Τν Άξζξν 6 ηεο Οδεγίαο 2009/38/ΔΚ πεξηέρεη έλα θαηάινγν ππνρξεσηηθώλ δεηεκάησλ, ηα νπνία ζα πξέπεη λα πξνζδηνξίδνληαη από ηε ζπκθσλία κεηαμύ ηεο θεληξηθήο δηνίθεζεο θαη ηεο εηδηθήο δηαπξαγκαηεπηηθήο νκάδαο. Ωζηόζν, ην πεξηερόκελν πνπ κπνξεί λα ιάβνπλ ζηελ ζπκθσλία ηα ελ ιόγσ δεηήκαηα, ελαπόθεηηαη ζηελ ειεύζεξε δηαπξαγκάηεπζε κε βάζε ηελ απηνλνκία ησλ κεξώλ 33. Ο ελ ιόγσ θαηάινγνο πεξηέρεη νξηζκέλα λέα δεηήκαηα, ηα νπνία ζα πξέπεη λα ξπζκηζηνύλ κε βάζε ηε ζπκθσλία θαη δελ ππήξραλ ζηελ πξνγελέζηεξε Οδεγία 94/45/ΔΚ. Έλα πξώην δήηεκα είλαη όηη ε ζπκθσλία ζα πξέπεη λα πξνζδηνξίδεη ηηο ξπζκίζεηο ζρεηηθά κε ηε δηαζύλδεζε ηεο δηαδηθαζίαο ηεο ελεκέξσζεο θαη δηαβνύιεπζεο ησλ επξσπατθώλ ζπκβνπιίσλ εξγαδνκέλσλ θαη εθείλεο ησλ εζληθώλ νξγάλσλ εθπξνζώπεζεο ησλ 31 Άξζξν 5 παξ. 2(γ) θαη πξννίκην ζεκ 27 ηεο Οδεγίαο. 32 Άξζξν 5 παξ. 4 ηεο Οδεγίαο. 33 Άξζξν 6 παξ. 2 ηεο Οδεγίαο. [9]
εξγαδνκέλσλ 34. Η γεληθή αξρή απηήο ηεο ξύζκηζεο είλαη όηη ζα πξέπεη λα πξνβιέπεηαη ν ζπληνληζκόο κεηαμύ ησλ δηαδηθαζηώλ ελεκέξσζεο θαη δηαβνύιεπζεο πνπ πξαγκαηνπνηείηαη ζην πιαίζην ηνπ επξσπατθνύ ζπκβνπιίνπ εξγαδνκέλσλ θαη ζηηο αληίζηνηρεο δηαδηθαζίεο πνπ εθαξκόδνληαη ζηα εζληθά όξγαλα εθπξνζώπεζεο ησλ εξγαδνκέλσλ, ρσξίο λα επεξεάδεηαη ε απηνλνκία ηνπ θάζε νξγάλνπ αλαθνξηθά κε ηηο αξκνδηόηεηεο θαη ηνπο ηνκείο δξάζεο ηνπ 35. Ωζηόζν, αμίδεη λα ζεκεησζεί όηη ν θνηλνηηθόο λνκνζέηεο, κνινλόηη αηζζάλεηαη ηελ αλάγθε ζπληνληζκνύ ηεο επξσπατθήο θαη εζληθήο δηαδηθαζίαο ελεκέξσζεο θαη δηαβνύιεπζεο, δελ ζέιεζε λα επηβάιεη νπνηαδήπνηε ξύζκηζε, αιιά ζεβόκελνο ηελ απηνλνκία ησλ κεξώλ άθεζε ηα ζπκβαιιόκελα κέξε λα επηιέμνπλ ηηο ξπζκίζεηο πνπ ζεσξνύλ όηη εμππεξεηνύλ θαιιίηεξα ηε ζπλεξγαζία κεηαμύ ησλ επξσπατθώλ ζπκβνπιίσλ εξγαδνκέλσλ θαη ησλ εζληθώλ εθπξνζώπσλ ησλ εξγαδνκέλσλ. Έλα άιιν ζεκαληηθόηαην δήηεκα πνπ ζα πξέπεη λα πεξηέρεηαη ζηε ζπκθσλία είλαη νη δηαηάμεηο κε βάζε ηηο νπνίεο ζα κπνξεί λα ηξνπνπνηεζεί ή θαηαγγειζεί ε ζπκθσλία γηα ηελ ελεκέξσζε θαη δηαβνύιεπζε ησλ εξγαδνκέλσλ, θαζώο θαη ηηο πεξηπηώζεηο θαη ηε δηαδηθαζία επαλαδηαπξαγκάηεπζεο απηήο, εηδηθόηεξα, ζηελ πεξίπησζε πνπ ππάξρεη ηξνπνπνίεζε ηεο δνκήο ηεο θνηλνηηθήο θιίκαθαο επηρείξεζεο ή νκίινπ επηρεηξήζεσλ 36. Η επαλαδηαπξαγκάηεπζε ηεο ζπκθσλίαο όηαλ ηξνπνπνηείηαη ε δνκή ηεο επηρείξεζεο είλαη έλα πνιύ ζεκαληηθό δήηεκα, ην νπνίν σζηόζν δελ θαιύπηεην από ηελ πξνγελέζηεξε Οδεγία 94/45/ΔΚ. Σεκαληηθά πξνβιήκαηα ζα κπνξνύζαλ λα πξνθύςνπλ ζηελ πεξίπησζε γηα παξάδεηγκα ησλ ζπγρσλεύζεσλ, ησλ εμαγνξώλ θαη ησλ δηαζπάζεσλ ησλ επηρεηξήζεσλ θνηλνηηθήο θιίκαθαο ή ησλ νκίισλ επηρεηξήζεσλ θνηλνηηθήο θιίκαθαο, πνπ κπνξεί λα επεξεάζνπλ ηε ζύλζεζε ηνπ επξσπατθνύ ζπκβνπιίνπ εξγαδνκέλσλ. Η επαλαδηαπξαγκάηεπζε απαηηείηαη ζηελ ελ ιόγσ πεξίπησζε ώζηε λα ππάξμεη ε δπλαηόηεηα πξνζαξκνγήο ησλ ππάξρνλησλ επξσπατθώλ ζπκβνπιίσλ εξγαδνκέλσλ ζηηο λέεο πξνθύπηνπζεο από ηελ ηξνπνπνίεζε ηεο δνκήο ησλ επηρεηξήζεσλ ζπλζήθεο. Απηή ε πξνζαξκνγή πξόθεηηαη πιένλ λα γίλεη κε βάζε ηηο δηαηάμεηο πνπ πξνβιέπνληαη ζηελ ηζρύνπζα ζπκθσλία γηα ηα επξσπατθά ζπκβνύιηα εξγαδνκέλσλ. Δάλ όκσο ηα ζπκβαιιόκελα κέξε έρνπλ επηιέμεη λα κελ πεξηέρνληαη ζηελ ηζρύνπζα ζπκθσλία δηαηάμεηο πνπ ξπζκίδνπλ ηε δηαδηθαζία επαλαδηαπξαγκάηεπζεο ηεο ζπκθσλίαο ζηελ πεξίπησζε ηξνπνπνίεζεο ηεο δνκήο ηεο θνηλνηηθήο θιίκαθαο επηρείξεζεο, ηόηε ε Οδεγία 2009/38/ΔΚ πεξηέρεη κηα ξεηή ππνρξέσζε 34 Άξζξν 6 παξ. 2(γ) ηεο Οδεγίαο. 35 Άξζξν 12 παξ. 1 θαη 2 ηεο Οδεγίαο. 36 Άξζξν 6 παξ. γ ηεο Οδεγίαο. [10]
λα ελεξγνπνηεζεί εθ λένπ ε δηαδηθαζία δηαπξαγκάηεπζεο ώζηε λα ππάξμεη πξνζαξκνγή ηνπ επξσπατθνύ ζπκβνπιίνπ εξγαδνκέλσλ ζηα λέα δεδνκέλα κε βάζε λέα ζπκθσλία 37. Σηελ πξνθεηκέλε πεξίπησζε ε δηαπξαγκάηεπζε ζα αξρίδεη θαηόπηλ πξσηνβνπιίαο ηεο θεληξηθήο δηνίθεζεο ή θαηόπηλ γξαπηνύ αηηήκαηνο ηνπιάρηζηνλ 100 εξγαδνκέλσλ ζε ηνπιάρηζηνλ δύν επηρεηξήζεηο ζε δύν θξάηε κέιε. Καηά ηε δηάξθεηα ησλ δηαπξαγκαηεύζεσλ ηα πθηζηάκελα επξσπατθά ζπκβνύιηα εξγαδνκέλσλ παξακέλνπλ ελεξγά, ώζηε λα εμαζθαιίδεηαη ε ελεκέξσζε θαη δηαβνύιεπζε ησλ εξγαδνκέλσλ θαηά ηε δηάξθεηα ηεο αλαδηνξγάλσζεο ηεο επηρείξεζεο. Δπηπιένλ, κέιε ηνπ πθηζηάκελνπ ζπκβνπιίνπ ή ζπκβνπιίσλ εξγαδνκέλσλ ζπκκεηέρνπλ ζηε δηαπξαγκάηεπζε γηα ηε λέα ζπκθσλία. Ωζηόζν, ηα πθηζηάκελα ζπκβνύιηα πξέπεη λα δηαιύνληαη θαη νη ζπκθσλίεο γηα ηε ζύζηαζή ηνπο λα ηεξκαηίδνληαη, κόιηο ππνγξαθεί ε λέα ζπκθσλία πνπ ζα πξνθύςεη από ηελ επαλαδηαπξαγκάηεπζε 38. Τέινο αμίδεη λα ζεκεησζεί όηη ε πξνζαξκνγή, όηαλ πθίζηαηαη ζεκαληηθή κεηαβνιή ζηε δνκή ηεο Δπηρείξεζεο, είλαη ππνρξεσηηθή θαη εθαξκόδεηαη ζε όιεο ηηο ζπκθσλίεο γηα ηα επξσπατθά ζπκβνύιηα εξγαδνκέλσλ. Η ελ ιόγσ πξνζαξκνγή, πέξαλ ηνπ γεγνλόηνο όηη εμππεξεηεί ηελ απνηειεζκαηηθή άζθεζε ησλ δηθαησκάησλ ελεκέξσζεο θαη δηαβνύιεπζεο ησλ εξγαδνκέλσλ, δηαζθαιίδεη ζηα επξσπατθά ζπκβνύιηα εξγαδνκέλσλ ησλ επηρεηξήζεσλ πνπ πθίζηαληαη ηξνπνπνίεζε ζηε δνκή ηνπο θαη ηδηαίηεξα εθείλσλ πνπ εμαγνξάδνληαη ή απνξξνθώληαη, όηη ζα έρνπλ ηε δπλαηόηεηα παξέκβαζεο ζηα λέα δεδνκέλα 39. VI Σπκπεξαζκαηηθέο παξαηεξήζεηο Από ηελ αλσηέξσ αλάιπζε ησλ δηαηάμεσλ ηεο Οδεγίαο 2009/38/ΔΚ, νη νπνίεο ηξνπνπνηνύλ ηηο ζρεηηθέο δηαηάμεηο ηεο Οδεγίαο 94/45/ΔΚ ζα κπνξνύζε λα πξνθύςεη ην ζπκπέξαζκα όηη ε λέα Οδεγία απνηειεί ζηα πεξηζζόηεξα από ηα παξαπάλσ ζεκεία πξόνδν ζε ζρέζε κε ηελ πξνγελέζηεξε Οδεγία. Καηαξράο, ε Οδεγία 2009/38/ΔΚ εηζάγνληαο έλαλ νξηζκό γηα ηνλ όξν «ελεκέξσζε» θαη ζπκπιεξώλνληαο ηνλ νξηζκό ηνπ όξνπ «δηαβνύιεπζε», βειηηώλεη ηελ πνηόηεηα ηεο παξερόκελεο ελεκέξσζεο από ηελ πιεπξά ηεο δηνίθεζεο θαζηζηώληαο ηε δηαβνύιεπζε ησλ εθπξνζώπσλ ησλ εξγαδνκέλσλ νπζηαζηηθή. 37 Άξζξν 13 ηεο Οδεγίαο. 38 Πξννίκην ζεκ. 40 ηεο Οδεγίαο. 39 Βι. επίζεο, R. Jagodzinski, ν.π. ππνζ. 5, ζει. 542. [11]
Δπηπιένλ, νη δηαηάμεηο ηεο λέαο Οδεγίαο πνπ αθνξνύλ ηε ζύζηαζε ηεο εηδηθήο δηαπξαγκαηεπηηθήο νκάδαο θαη ηνπ επξσπατθνύ ζπκβνπιίνπ εξγαδνκέλσλ δηεπθνιύλνπλ θαηά πνιύ ώζηε ηα ελ ιόγσ όξγαλα λα αληαπνθξίλνληαη ζηε δνκή ηνπ εξγαηηθνύ δπλακηθνύ ζηηο επηρεηξήζεηο ή ζηνπο νκίινπο επηρεηξήζεσλ θνηλνηηθήο θιίκαθαο πνπ πξόθεηηαη λα ζπζηαζνύλ. Τέινο, έλα ζεκαληηθόηαην δήηεκα ην νπνίν θαιύπηεηαη από ηε λέα Οδεγία είλαη απηό ηεο απαίηεζεο ηεο πξνζαξκνγήο ησλ επξσπατθώλ ζπκβνπιίσλ εξγαδνκέλσλ κέζσ επαλαδηαπξαγκάηεπζεο ηεο ζρεηηθήο ζπκθσλίαο, όηαλ ππάξμεη ηξνπνπνίεζε ζηε δνκή ηεο επηρείξεζεο. Πέξαλ όκσο, ησλ αλσηέξσ ζεηηθώλ ζεκείσλ ε Οδεγία 2009/38/ΔΚ έρεη θαη νξηζκέλα αξλεηηθά. Τν θπξηόηεξν εθ ησλ αξλεηηθώλ ζεκείσλ είλαη όηη αθνινπζεί πεξηνξηζηηθή πξνζέγγηζε ζρεηηθά κε ην απαηηνύκελν δηαθξαηηθό ζηνηρείν γηα ηνλ πξνζδηνξηζκό ηεο αξκνδηόηεηαο ησλ επξσπατθώλ ζπκβνπιίσλ εξγαδνκέλσλ. Σηελ πξνθεηκέλε πεξίπησζε αμίδεη βέβαηα λα ζεκεησζεί όηη ην Γηθαζηήξην ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο, ζηελ πεξίπησζε πνπ ηνπ δνζεί ε επθαηξία ζα κπνξνύζε λα δηεπξύλεη ηνλ νξηζκό ηνπ δηαθξαηηθνύ ζηνηρείνπ θάλνληαο ρξήζε ηεο επξύηεξεο πξνζέγγηζεο ηνπ Πξννηκίνπ ηεο Οδεγίαο. Από όια ηα παξαπάλσ ζπκπεξαίλεηαη όηη νη αιιαγέο πνπ επηθέξεη ε λέα Οδεγία έρνπλ ηε δπλαηόηεηα λα βειηηώζνπλ ηελ απνηειεζκαηηθόηεηα ηεο ελεκέξσζεο θαη δηαβνύιεπζεο ησλ επξσπατθώλ ζπκβνπιίσλ εξγαδνκέλσλ. Τν θαηά πόζν ζα ζπκβεί απηό ζηελ πξάμε είλαη λσξίο λα απνθαλζνύκε, δεδνκέλνπ όηη ε εκεξνκελία ελζσκάησζεο ησλ αιιαγώλ ηεο Οδεγίαο ζηελ εζληθή λνκηθή ηάμε έιεμε ζηηο 5 Ινπλίνπ ηνπ 2011. Λέμεηο θιεηδηά: Δπξσπατθά Σπκβνύιηα εξγαδνκέλσλ, δηαβνύιεπζε, Οδεγίαο 2009/38/ΔΚ, εηδηθή δηαπξαγκαηεπηηθή νκάδα, δηθαίσκα επηκόξθσζεο. [12]