ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ, ΕΞΕΛΙΞΗ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ 2 μάθημα Διδάσκουσα Δήμητρα Ιορδάνογλου
ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ ΟΡΙΣΜΟΙ - ΘΕΩΡΗΤΙΚΑ ΜΟΝΤΕΛΑ
Η ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ
Ένα σύνολο μη γνωστικών ικανοτήτων και δεξιοτήτων που επιδρούν στην ικανότητα ενός ατόμου να προσαρμόζεται με επιτυχία στις απαιτήσεις του περιβάλλοντος ΒarOn (1997) ΕΝΔΟΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ συναισθηματική αυτογνωσία διεκδικητικότητα αυτοεκτίμηση αυτοεκπλήρωση ανεξαρτησία ΔΙΑΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ενσυναίσθηση διαπροσωπικές σχέσεις κοινωνική υπευθυνότητα ΠΡΟΣΑΡΜΟΣΤΙΚΟΤΗΤΑ επίλυση προβλημάτων έλεγχος πραγματικότητας ευελιξία ΧΕΙΡΙΣΜΟΣ ΣΤΡΕΣ αντοχή στο στρες αυτοέλεγχος ΨΥΧΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ ευτυχία αισιοδοξία
ΠΩΣ ΞΕΧΩΡΙΖΟΥΝ ΟΙ ΚΑΛΥΤΕΡΟΙ ΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ (Goleman 1999) ΔΕΙΓΜΑ: 121 εταιρείες για 181 θέσεις εργασίας ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: 33% τεχνικές ικανότητες 67% συναισθηματικές ικανότητες ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Οι 2 στις 3 ικανότητες που ξεχωρίζουν τους καλύτερους είναι ικανότητες Συναισθηματικής Νοημοσύνης. Για ηγετικές θέσεις το ποσοστό φτάνει στο 95 %
Συναισθηματική νοημοσύνη είναι ικανότητα ενός ατόμου να αναγνωρίζει τα συναισθήματά του και τα συναισθήματα των άλλων, να τα χειρίζεται αποτελεσματικά και να δημιουργεί κίνητρα για τον εαυτό του Goleman 1997, 2000, Goleman, Βοyatzis, McKee 2002) ΑΥΤΟΕΠΙΓΝΩΣΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΓΝΩΣΗ ΑΥΤΟΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΧΕΣΕΩΝ
ΟΙ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ ΑΥΤΟΕΠΙΓΝΩΣΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΓΝΩΣΗ * Συναισθηματική αυτογνωσία * Ενσυναίσθηση * Aκριβής αυτοαξιολόγηση * Χειρισμός διαφορετικότητας * Αυτοπεποίθηση * Επίγνωση του οργανισμού ΑΥΤΟΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΧΕΣΕΩΝ * Αυτοέλεγχος * Επικοινωνία * Διαφάνεια * Επιρροή * Αισιοδοξία * Έμπνευση * Προσαρμοστικότητα * Επίλυση συγκρούσεων * Επίτευξη στόχων * Ανάπτυξη ομάδας * Πρωτοβουλία * Καταλύτης αλλαγών * Δίκτυο σχέσεων
ΑΥΤΟΕΠΙΓΝΩΣΗ Συναισθηματική αυτογνωσία Aκριβής αυτοαξιολόγηση Αυτοπεποίθηση
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑ Οποιαδήποτε αναταραχή ή αναστάτωση του νου, αίσθημα, πάθος Φυσιολογική: Ψυχολογική: Γνωστική: Ηλεκτροχημικές αντιδράσεις Αντίδραση σε μία κατάσταση Αποτέλεσμα σκέψης ΑΙΣΘΗΣΗ ΣΚΕΨΗ ΔΡΑΣΗ Πολιτισμική θεωρία του συναισθήματος Paul Ekman Ν. Γουϊνέα φυλή Φορ
ΤΑ 6 ΒΑΣΙΚΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΧΑΡΑ ΛΥΠΗ ΘΥΜΟΣ ΦΟΒΟΣ ΕΚΠΛΗΞΗ ΑΗΔΙΑ
ΤΑ ΒΑΣΙΚΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ (θεωρία εξέλιξης) Θυμός Φόβος Λύπη Χαρά Έκπληξη Αηδία Μας επιτρέπει να υπερασπιστούμε τις αξίες μας, να αποκαταστήσουμε τη δικαιοσύνη και να θέσουμε ορισμένα όρια, είτε φυσικά, είτε ψυχολογικά, τα οποία οι άλλοι δεν πρέπει να προσπεράσουν. Ο θυμός προκύπτει όταν βλαπτόμαστε ή όταν ανιχνεύουμε μια αδικία Μας προειδοποιεί για τον κίνδυνο και επομένως μας επιτρέπει να προστατεύσουμε τον εαυτό μας, είτε δίνοντας μάχη είτε φεύγοντας. Προκύπτει κυρίως όταν αντιμετωπίζουμε άγνωστες καταστάσεις. Μας επιτρέπει να αποχαιρετήσουμε, να αφήσουμε κάτι να φύγει και να αποβάλουμε την πίεση που προκαλείται από το στρες Μας επιτρέπει να δημιουργήσουμε και να ενεργήσουμε, εμφανίζεται όταν αποκτάμε συνείδηση του εαυτού μας προσωπικά ή όταν επιτυγχάνουμε έναν στόχο Μας βοηθάει να αντιληφθούμε έγκαιρα και να ανταποκριθούμε κατάλληλα σε απροσδόκητα ερεθίσματα Μας προφυλάσσει από την κατανάλωση μολυσμένης ή δηλητηριώδους τροφής
ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΕΣ ΑΠΟΧΡΩΣΕΙΣ Χαρά: ευτυχία, απόλαυση, ανακούφιση, ικανοποίηση, ευεξία, ενθουσιασμός, τέρψη, ηδονή, ευφορία, κέφι, έκσταση Θυμός: λύσσα οργή, πικρία, αγανάκτηση, απόγνωση, αναβρασμός, ενόχληση, εκνευρισμός, εχθρότητα, μίσος, βία Λύπη: λύπη, πίκρα, ακεφιά, κατήφεια, μελαγχολία, αυτολύπησ μοναξιά, καημός, απελπισία, κατάθλιψη Φόβος: άγχος, αναστάτωση, νευρικότητα, έγνοια, κατάπληξη, τρόμος, ανησυχία, δέος, φρίκη, τρομάρα, πανικός Έκπληξη: σοκ, κατάπληξη, θαυμασμός, απορία Αηδία: περιφρόνηση, δυσφορία, απέχθεια, σιχασιά, φρίκη
ΜΙΚΤΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΖΗΛΙΑ Θυμός + Φόβος